Hm
Wé?0
EERSTE BLAD.
BROERSVEST 10
Maandag 9 September 1938
buitenland
Weekeind-besprekingen
WAT KOMT ER
Tel. Ne. 69300 (3 lijnen).
91ste Jaargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 f3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
Gwatkin krijgt inlichtingen van Henlein. De
wenschen der Sudeten-Duitschers.
Het Sudeten Duitsche district A&ch heeft
gisteren het dankfeest voor den oogst ge
vierd, waaraan ook Konrad' IlenJc-in deel
genomen heeft.
Tijdens d'e betooging verklaarde afge
vaardigde Wollner o.ra,Een vergelijk tus-
schen ae Tsjechen en SudelenDuitschers
is alleen mogelijk op de basis van de
acht punten van Karlsbad'.
Voorwaarde daarvoor is, dat alle
Tsjechen, die pas na 1918 het Su-
üeten-Buitsche laad! zijn binnen geko
men, weer naar hun geboorteland
lerugkeoren»
- Wij voeren onzen strijd- niet met oor-
logsmindt-Ien, aldus vervolgde Wollner,
doch mot wettige middelen. Mon, moet
daarom ook niet wéér in he.t geheim de
een© plaats na de andere door militairen
laten bezetten, maar lievereen beroep
doen op dv godin der gerechtigheid. Het
is niet in te zien, waarom" men - thans
opnieuw militaire maatregelen neemt, ter
wijl men te Praag onderhandelt en lord
Runciman te Praag is om een vreed
zaam advies te geven.
'Ons zal men met dergelijke nieuwe maat
regelen met in onrust brengen, daar de
Führer wil, dat den 3i/2 millioen Sudc-
ten-Duïlschers op ondubbelzinnige wijze
'hetzelfde recht ten deel zal vallen, dat
hun als Jcei van d'c groote en trotsche
natie toekomt.
In den strijd' om het recht zijn geen
ccnipronuacon meer mogelijk. De eischen
van Karlsbad zijn het uitgangspunt voor
het vergeJijn. Daarom zijn het niet de
laatste, doch de eerste eischen, welke wij
moeten stelten,
De bespreking©» gedurende liet
week-einde.
Lord Runciman heeft gedurende het
week-eirid'e gelogeerd bij "den "Uifotebissehop
van Praag, mgr. Ka spar. Gisteravond is hij
te Praag teruggekeerd, waar hij Gwatkin
heeft ontvangen, die uit Ascli was geko
men, Runciman en zijn medewerker hebben
een langdurig onderhoud gehad.
Gwatkin heeft een uiteenzetting gegeven
van de resultaten van zijn gisteren gehorn-
den bespreking met Henlein en Prarik.
Een der directe medewetkers van Runci
man heeft tegenover den vertegenwoordiger
van Havas verklaardGwa'lrin heeft van
deze bespreking met Henlein een bevredi
genden indruk gekregen. Natuurlijk1 moet
men zich voor overdreven optimisme wadi-
ten, maar de vooruitzichten, welke zich
openen na den terugkeer van Henlein uit
Berehtesgaden zijn niet zpnder hoop.
Lord' en lady Runciman hebben Zondag
in gezelschap van den heer en mevrouw
Peto een bezoek gebracht aan het buiten
van kardinaal Kas par, den aartsbisschop
van Praag te Diolne Brezany. Tot de verdere
genoodigden van den kardinaal behoorden
Adolf Schwarzenberg en Edmund Czermïn,
Gibulky, den secretaris van den aartsbis
schop en professor in de godgeleerdheid
een de Tsjechische universiteit te Praag.
Reuter verneemt, d'at nog geen inlichtin
gen zijn ontvangen over bet resultaat van
het onderhoud van Henlein met Hitler,
waarover naar men gelood, gisteren is ge
sproken door Henlein en Ashlon Gwatkin.
Rij afwezigheid' van nauwkeurige inlichtin
gen is de houding van Londen nog steeds
een van wachten en toezien.
Te Londen is niets bekend van een. aan
Runciman toegeschreven voornemen een
bezoek aan Hitler te brengen. Men hecht
weinig geloof aan een dergelijk bericht.
Havas meldt uit Praag, dat Gwatkin
zich gistermiddag, bij zijn terugkeer uit
Asch naar de Engelsdhe legatie fe Praag
heeft begeven, waar lig een onderhoud had
met den gezant Newton.
In hotel Alcrop had hij vervolgens een
bespreking niet Runciman, die direct daarna
met Londen heeft getelefoneerd.
De toestand in het Verre Oosten
Jap*niche aanval in de richting
van Kwangtsi.
1 aa Chincosche zijde wordt gemeld, dat
er aanduidingen zijn, dat de Japansche
troepen binnenkort oen aanval willen
doen ten Noorden van do Jangtse in de
lichting van Kwangtsi. Ilun poging de Chi-
neesche verdediging ten Westen van
Joeitsjang te doorbreken is blijkbaar mis-
lukt.
Rif Joeitsjang hebben do Japansche troe
pen versterking ontvangen, Ike Chineezdn.
handhaven evenwel liun stellingen.
Japansche wraak.
Hel Chincesche nieuwsbureau bericht, dat
d'e Japanneezen bij Taiwang aan den spoor
lijn TaukauTsingwa, 3780 onschuldige
Chineezen in koelen bloede hebbem. omge
bracht, uit wraak voor het dooden van
Japansche schildwachten door Chineesch©
guerülabenden. De Japannéezen veronder
stelden, dat de schildwachten <Loor boeren
uit de omliggende dorpen worden gedood.
Zij staken daarom de dorpen, in de om
geving in brand 'en plaatsten mitrailleurs
rondom, waarmede zij degenen, die uit de
brandende huizen vluchtten, doodschoten.
-Japanneezen melden successen.
De Japansche troepen hebben volgens
bet "D.N.B, de Chineezen in den slag bij
den berg Loesjaa verslagen. - t
D© Chïiieeschè tegenstand' in de stellin
gen ten Westen, van het gebergte is int
eengestort, nadat, do rechterflank door de
verovering van den. berg Tsjensjan in ver
warring geraakt was. -
Van officieel© Japansche zijde wordt
medegedeeld, dat die' Chineezen zich in
vollen aftocht bevinden.' Zij trekken naar
het Zuiden aan weerszijden van den Kioe-
kïangspooTweg.
Groet© Japansche overwinning?
Tijdens een gevecht aan den rechteroever
van den Yangtse hebben d© Chineeaen
10.000 man verloren.
Na het gevecht was de spoorlijn van
Kioekiang naar Nantsjang afgesneden.
De Japanneezen hebben hun actie in de
provincie Hoepe voortgezet en Yoekiausjen
een belangrijk strategisch centrum bezet.
Volgens een nader bericht zouden de
Japanneezen de Cbineeaem. uit hun defen
sieve stellingen bij Vah Wei Ling (Noord
Teian) hebben gedtneven. Van de 10.000
man Chineezen, die er buiten gevecht wer
den gesteld', zouden 3000 gesneuveld zijn.
20.000 man ChineeSche troepen trekken
zich uit dit gebied terug.
Chineesch e tegenspraak.
Volgens een bericht uit Sjanghai wordt
in Chineesche militaire berichten tegenge
sproken, dat de Japanneezen Mali Wei Ling
zouden hebben bezet. Daarentegen wordt
verklaard', dat de gevechten voortduren.
De strijd in Spanje
De strijd aan de Eb re hervat.
Zaterdag is overal aan. het Ebrofront
de strijd met. felheid hervat. De strijd
werd geopend' met een bombardement door
de Inchtiuacbt en de artillerie, vcrvo'gens
kwam de infanterie in actie. De regee-
ringslroopen werden met zware verliezen
achteruit geslagen.
Het offensief werd gisteren voortge
zet, waarin,, het stadje Clorbera werd in
genomen.
Vijf Savoia-watervliegtuigen hebben ge
tracht over Barcelona te vliegen. Zij
wierpen een vijftiental bommen op de ha
venwijk en de buitenwijk, doch werden
door hel afweergeschut op d'e vlucht ge
dreven, Twee personen zijn om het leven
gekomen.
Vijf watervliegtuigen hebben verder die
havenwijk van Valencia gebombardeerd, zij
lieten veertig bommen vallen, doch de
meeste daarvan kwamen in zee terecht.
Duitschland
Ernst Glas©© Is geen Duitscher meer.
Bij decreet van den rijksminister van
binnenlandséhe zaken zijn Zaterdag 49
peisonen van de Duitsche nationaliteit ver
vallen verklaard', o.a. de schrijver Ernst
Glaser en baron Von Knoerringer, De
mcesten zijn Joden.
Weer een r.k. herderlijk schrijven.
Gisteren is 111 alle roomseh katholieke
kerken in Duitschland ©en herderlijk schrij
ven. vooige.czen, waarin gewezen wordt
op de nauwe Land, die de bisschoppen ver-
eenigt. met de geloovigen in hun bisdom
men.
Er wordt aan herinnerd, dat de bisschop
van Kothenhure, mgr. Sproll, gedwongen,
werd zijn bisdom te verlaten, nadat hij
geweigerd had het desbetreffende verzoek
van de politb op te volgen.
Vervolgens werd gebeden voor de ver
bannen bisschop.
Het a.5. partijcongres te Neurenberg.
Hitler is hedenochtend te Neurenberg
aangekomen.
Hij zal nef woord voeren tijdens do ont
vangst, welke te zijner eere op het stad
huis zal worden aangericht.
Behalve de fraditioncelc proclamatie,
morgen op het congres voor te tezen,
zullen oe u« !a n g wek kond st© redevoeringen
van den Fiibrti ongetwijfeld die zijn tij
dens de bijeenkomst voor do cultureel©
aangelegenheden op morgen en de stui-
lingsredev ooring oj 12 September.
'Jf
De zeevaartdag en vlootsehonw te Scheve mngen. Voor de autoriteiten werd op de Boulevard gedefileerd.
*p O
Engeland
Hel terrorisme in IVcstiua.
De toestand in Palestina is gi-teren ern
stiger geworden, fn eet» gevecht met troe
pen zijn veertien Arabieren gesnemeld.
Bij verscheidene aanslagen zijn drie Ara
bieren en een Jood o:n het teven geko
men en twee personen, onder wie een
Joodsch douanebeambte la Haifa, zwaar
gewond. Verscheidene Joodsche winke's
zijn in brand gestoken. Tusschen Lyd Ia
en Haiffii is een goederentrein omgewor
pen, EJdcs zijn drie landmijnen ontdekt.
Hongarije
Weldra militaire dienstplicht,
In een toespraak in de provincie hreft
minister-presiflent Imredv medege'e ld,
dat in het najaar de militaire dienst
plicht zal worden ingevoerd'. De sport
organisaties zulten worden veranderd in.
organisaties voor verplichte militaire voor
bereiding en de soldaten, die aan bun
dienstpJb hf hebben vold'aian, zullen in
schielverecuigiugen worden opgenoi.ea
Egypte
Mislukte aanslag op koning Faroek
De honing ongedeerd.
Op het oogenblik dat koning Faroek het
zwembad van de Sporting Cüub, waar hij
de prijzen, voor de Egyptische zwemkam-
pi Genschappen had uitgereikt, verliet, is
een schot op hem gelost.
De koning werd niet getroffen en keerde
naar zijn paleis terug, blijk gevende van een
groote koelbloedigheid. Op dit oogenblik
is nog slechts bekend, dat een Syriër, bij
hel passeeren van den koning zijn revolver
in de richting van den vorst afschoot. Een
naast hem staande toeschouwer slaagde er
in het wapen een andere richting te geven,
zoodat twee toeschouwers aan het been
gewond werden.
Ia het ©fficieele communiqué omtrent
het lossen van een schot bij het bezoek
dat koning Faroek aan een zweminrichting
heeft gebracht, wordt van een aanslag op
het leven van den koning niet gesproken.
De gearresteerde Syriër wordt slechts be
schuldigd van het in zijn bezit hebben van
vuurwapens,
Havas meldt, dat officieel bevestigd wordt
dat liet onderzoek heeft uitgewezen, dat
de auto van koning Faroek reeds de zwem
inrichting had verlaten Loon bet schot weer
klonk, zoodat niet van een aanslag op den
koning gesproken kan worden.
Uit de verklaringen van den gearresteer
den Syriër blijkt, dat deze zelf de revolver
die uit de zak van een onbekend gebleven
persoon was gevallen, had opgeraapt, en dat
bij het maken van dit gebaar bet wapen
per ongeluk was afgegaan.
BINNENLAND
Hofberieht.
Prins Juliana en Prins Bernhard heb
ben Yafrdag een bezoek gebracht aan
de tentoonstelling in het lyceum te Baarn,
georganiseerd door de vier oranje-ver-
eenigingen ter plaatse.
Voorts lieeft hel Prinselijk echtpaar de
z.g. Boscbloop te Haurn met een bezoek
vereerd.
De kinderverlamming
Twee dauuelijke gevallen te Rot
terdam,
Zaterdag is te Rotterdam weer een ge
vat van kindervel Jamming aangegeven,
Van de gevallen der laatste weken zijn
er te Rotterdam twee met dood el ij ken af
loop. Daar er Zaterdag slechts één geval
is aangegeven en de drie voorgaande da
gen geen enkel geval werd aangegeven,
ziet liet er naar uit, dat de ziekte in Rot
terdam gunstig zat verioopen.
Maatregelen in de residentie.
De burgemeester van 's-Gravenhage, heeft
In overleg met de medische instanties de
sluiting gelast van alle openbare en bi-
zond ere bewaarscholi'ii en scholen voor
gewoon- en buitengewoon Jager onderwijs,
alsmede van de kinderbew aarplaatsen in
deze gemeente, tol en met 17 September
1938, zulks in verband met do hier ter
slede voorgekomen gevallen van z.g. kin
derverlamming.
in verband hiermede zullen de feeste
lijkheden en spelen voor de kinderen van
bovengenoemde scholen, welke wegens het
40-jarig regeeringsjubileum vaD H.M. do
Koningin, zoowel in als buiten de scho
len, zouden plaats hebben, voorloopig wor
den uitgesteld.
Wat betreft nu het voorkomen van de
kinderveUamming in Den Haag, deze is
niet van bepaald vorontrustenden aard.
Tot nu toe zijn in deze gemeente ge
durende hel ge hoek» jaar 1938 22 géval
len ter kennis van den gemeentelijken ge
neeskundigen- en gezondheidsdienst geko
men, Hoewel ook in do laatste dagen nog
enkele nieuwe gevallen zijn voorgekomen,
is het aantal biervan zeer zeker niet ver
ontrustend voor een gemeente van de
grootte van Den Haag.
Naast genomen maatregelen verdient het
aanbeveling voor de burgerij zelf die voor
zorgen van hygiënischen aard te nomen,
welke algemeen bekend mogen worden
verondersteld, ais daar zijn:
Men neme geen kinderen mode in groo
te mensehenmassa's;
Men venuïjdc vermoeienissen en ©ver
hitting;
kien zette de dagelijksche loef wijze rustig
voort;
Men zorge, dat maag en ingewanden van
do kinderen gezond blijven;
Men zorge voor de reinheid van lichaam
en Ideederen.
De Duitsche grens gesloten.
Met ingang van Zaterdag is door de
Duitsche autoriteiten besloten om de grens
voor de aan Twente en den Getdersclie-
Achterboek grenzende gebieden te sluiten
voor kindei en tot en mei veertien jaar.
Deze maatregelen zijn genomen, omdat
in het Duitsche grensgebied tot dusverre
nog geen kinderverlamming is voorgeko
men. Men tracht door deze grenssluiting
verbreiding van de ziekte te voorkomen.
Tn Enschede zijn reeds achttien geval
len van kinderverlamming geconstateerd.
Een dergelijk verbod geldt nog niet voor
Duitsche grensovergangen in andere doelen
dés lands, maar verwacht wordt, dat een.
zelfde maatregel daar eveneens zal wor
den genomen.
Ook in do Betuwe.
Ook in de Betuwe is een geval van kin
derverlamming geconstateerd bij het tien
jarig dochtertje van het hoofd der Neder-
duitseh Hervormde school te Opheusden.
In verhand hiermede is deze school ge
sloten.
De morgen te houden kinderfeesten zijn
afgelast.
Oefeningen der nieuwe tweede bataljons.
Naar wij vernemen zijn, als gevolg van
Jfc verlenging van den eersten oefentijd, de
dienstplichtigen der lichting 1938 II, be
komende tot de eerste bataljons der regi
menten infanterie op 2 September j.l. over
gegaan naar de tweede bataljons (grensba
taljons), lor vervanging van de dienstplich
tigen der lichting 1938 I, die op dienzelf
den datum met groot verlof zijn vertrokken.
Op 2 September zijn derhalve de nieuwe
tweede bataljons hun nieuwe garnizoenen
binnengerukt. In de eerstvolgende dagen
worden, teneinde deze bataljons zoo spoe
dig mogelijk gereed fe doen zijn voor de
hun toegewezen taak, de daartoe noodige
oefeningen gehouden.
Gelet op de huidige omstandigheden zijn
tevens de onderdeden van het korps mili
taire politietroepen, die met de bataljons
moeten samenwerken, in die oefeningen
ingeschakeld, terwijl mede de dienst op
telegraaf- en telefoonkantoren is uitgebreid'.
De sultan van Langkat bezoekt bet
Museum Boym&as.
De sultan van Langkat heeft Zaterdag
in gezelschap van zijn gemalin en gevolg
een langdurig bezoek gebracht aan de groo
te jubileumtentoonstelling in het Museum
Roymans te Rotterdam.
De directeur, de heer D. Ilannema, heeft
het hooge gezelschap rondgeleid.
Gemengd Nieuws
Twee ongelukken met doedel ijken afloop
te Heerierlinan.
Te Hcerlerbaan (Limburg) zijn Zaterdag
twee ongelukken met doodelrjken afloop
voorgekomen.
Om half zeven is de bankwerker B. H.
Schobben, die per rijwiel van Heerlerbaan
kwam en op bet rechter gedeelte van den
grooten weg in de richting Heerlen reed,
door een uit die richting komende auto,
bestuurd door den lieer S. uit Heerlen, aan
gereden.
De man was vrijwel onmiddellijk dood.
Het iijk is naar het ziekenhuis vervoerd',
F ven voor negen uur gebeurde or weder
om een doodeiijk ongeluk.
De zes-jarige P. Kockelkom, die op weg
was naar school, kwam plotseling van cell
ier een wagen te voorschijn en werd door
een vrachtauto, bestuurd door G. D. uit
Simpelveld gegrepen. Het kind werd eenigo
meters meegesleurd en was onmiddellijk!
dood. Het lijkje is naar het ziekenhuis over
gebracht.
Uit bet onderzoek is gebleken, dat <1©
vrachtauto een remspoor had van 32 M. Zooi-
wel de bestuurder van de auto die het eer
ste ongeluk veroorzaakte, als do chauffeur
van de vrachtauto, zijn gearresteerd.
tie,., couriüt terscllöol dacetiM wotnlt-
•«d.riBZ wo 2oi.- Fetitdagen.
■ws?kwartaal f t.—franco por post
f sm Prijs P®r weeks 16 ets. Maan
de nummer* ets. - Abonnement»
warden dagelijks «ogenomen.
aSrartentiBa voor hot eerstvolgend num
mer moXn w«r uur 'ket BnMa"
beiorgd rijn. Zaterdags vOór 9 nu*.
Fen bepaalde plaat: van advertentiia
wordt iet gewaarborgd.
Mn ^IQRQ Prftader Advertentiön; vaat»—Singel* 115%
IJUL aIvvO Iedere regel meer f 0-30; In het Zater dagnummer
1—5 regels f 1*80, iedere regel meer i 035
Reclames fO,T5 per regel Incassokosten5 ct9*j
pogtkwttanUes 15 ets* Tarieven vac adverteoUSa
bij abanaament tijn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advürteoüëo opgenomen 10.50 t/m. i& woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 80 woorden,
'e Woensdags; Kleine Adverteatiéntot25 woor
den f 0.25, mita vtMtr Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentifcn H,00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd-
il vA- W ■■'z
ft i.t w, "/ga.
