De Wind Bi oning- en bedrijfstelling aasi Een nuttig werkversehaffingsobject. Gegevens omtrent het aantal woningen, huur, samen woning, woningbezetting en bedrijven. Belangwekkende conclusie's Rechtszaken Een kapitaaltje in een jampot. HoinuAf^k STADSNIEUWS i\]s werkvers chaff ingsobject voor werk- looze hoofdarbeiders heeft ia het tijdvak 19 Apnl2 October 1937 hier ter stede door 6 personen, onder leiding van een opzichter le klasse bij den Gearaeenttelijken Woningdienst een woning- en bedrijfstelling plaats gehad, waarvan de resultaten zijn samengevat in een uitvoerig rapport met veel tabellen en verscheidene bijlagen, dat onderteekend is door mr. dr. ir. M. M. van Praag, directeur van den Gemeentelij ken Woningdienst. Het nut van de telling. De wenschelijkheid van een woningtelling is voornamelijk gevoeld door het ontbreken van juiste gegevens betreffende de thans geldende buren. Ferst nadat zulk een tel ling heeft plaats gehad, is het mogelijk vast te stellen of er in bepaalde huuridassen een tekort aan woningen is, dan wel een over schot. Voorts geeft zulk een telling aanwijzin gen betreffende het aantal winkels in de gemeente, alsmede over de verspreiding van de winkels over de verschillende stads gedeelten. Dit is van belang om te kunnen nagaan of het gewenscht is het bouwen van winkelpanden of het verbouwen van woonhuizen tot winkels in bepaalde stads gedeelten, waar zulks niet kan geschieden dan na wijziging der voorwaarden, destijds verbonden aan de overeenkomst van grond- verkoop tegen te gaan, dan wel vermeerde ring van bet aantal winkels te bevorderen. Tevens is de beschikking over zulke ge- Bij de 14418 woningen en woningen, die gedeeltelijk voor winkel of een bedrijf waren ingericht, waren 5143 of 35.67 pCt. bovenwoningen; 4034 of 27.9S pCt. bene denwoningen; 3499 of 24.27 pCt. geheel woonhuis; 246 benedenwoning met le ver dieping (1.71 pCt.j en 1496 etaaewoningen (10.37 pCt.). Van deze 14418 woningen waren 37 on bewoonbaar verklaard en stonden leeg; zoodat het rapport zich verder bezig houdt met 14381 woningen. Van deze werden 1520 of ruim 10 j>Ct. bewoond door den eigenaar; 12681 of bijna 90 pCt. waren huurwoningen. De meeste bewoners van een etgen huis werden aangetroffen in wijk III, dus in de Gorzen en bet ziekenhuizen kwartier nJ. 507, .Slechts 346 of 2.4 pCt. van het to taal aantal woningen stond leeg, wat een zeer laag percentage is. De leeg staande woningen waren vrij regel matig over de geheele stad verspreid, in de vier wijken resp. 2.68, 2.77, 209 en 2.15 pCt. De huur. Er is ook een onderzoek ingesteld naar de huur, die voor de 12 861 huurwonin gen moet worden betaald. Deze werden ingedeeld in 11 huurklassen. Voor ruim 70 pCt. der woningen ligt de huurprijs tua- sclien f 208f 400 per jaar. Van de 12.S61 huurwoningen is voor 1021 (S pCf.) de huurprijs minder clan f3 per week; voor 1129 (9 pCtf 3—f 4 per week; veor 2275 (IS pCt.) f4f3 per week; voor 28S1 (22 pCt.) f250—f300 per jaar; voor 2954 (23 pCt.) de grootste ca tegorie, f 300 f 350 per jaar; voor 1406 (11 pCf.) £350f400 per jaar; voor 457 gevens van belang m verband met even- (3l/, pCt.j f400-f450; voor 324 (2U, tueele plannen inzake saneering van do oude binnenstad. Het mag als bekend wor den verondersteld, dat de buren van een groot gedeelte der in de binnenstad gele gen woningen vnjj laag zijn. en bet zal noodzakelijk zijn, alvorens tot saneerings- plannen over te gaan, de zekerheid te heb2" ben, dat voo* die bewoners andere wo ningen beschikbaar zullen zijn, waarvan de huur hun finoncieele draagkracht niet te boven gaat. De woningtelling heeft tevens de gele genheid geboden verdere gegevens te ver zamelen, teneinde een volledige woning- kartotheek van de geheele stad te kunnen samenstellen, welke kartotheek in een. be hoefte voorziet. De stad werd verdeeld in vier wijken. Wijk I werd begrensd door: Damlaan, Nieuwe Haven, Hooikade, Buitenhaven, Voorhaven, Oosterkade, Gustoweg, Rotter- damsehedijk, Singel, Overschiesoheweg en Oudedijk en omvatte dus in hoofdzaak de joude stadskern; wijk II werd gevormd door het Singelkwaxtïer en het nieuwe Oosten; wijk III door Gorzen en het z.g. zieken- buizenkwartier; wijk IV het nieuwe Westen, Het aantal woningen. Het aantal woningen bedroeg in de pe riode, dat het onderzoek werd ingesteld, dus juist een jaar geleden: 14183; boven dien waren 235 woningen gedeeltelijk inge richt als winkel of voor het uitoefenen van een bedrijf; voorts waren 1084 woningen voorzien van een afzonderlijke winkel- of bedrijfsruimte en 1613 perceelen uitslui tend bestemd1 voor winkel of bedrijf. Totaal bevonden zich bier dus in September 1937 17115 woningen, woningen met winkels en perceelen, waarin een bedrijf werd ui tg© oefend. i j i 60) En zij wiegden door de Oostzee, zeilende zuid-zuid-west, to'dat zrj Gothland vcorbij waren en koersten wederom west, Born holm aan bakboord latend' en zeilden langs SI alm de Sont in, Noordwaarts stu renoe naar bet Kattegat... zij rondden kaap Ska gen en voeren het Skagerrak in. En de wind hield aan. En eenmaal daar doorheen, stuurden, zij het schip noordwest bij noord-, alsof IJs land slechts een boei was in een zeilwed strijd en oe wind hield aan. Zij had den nu de zomernachten van het Noor den, de onaardsehe schoonheid van den nacht... Er was seen wereld zij zeil den over den Melkweg Slechts het kolken van het water voor den boeg, het ruisehen van het zog onder den spiegel hield hen als met een navelstreng ver bonden aan de wereld van menschen. Het wap-w&p-wap van het tuig, het ting-ting- ting van de scheepsbel, de roep van den bakDe lichten braaden helder, meneer I pCt) f450—f500; 251 (2 pCt.) f500— f 600 84 (0.65 pCt.) £600—1700; 39 (0.30 pCt) f703—fSOO; 14 (0.11 pCt) f800— f900; 16 (0.12 pCt.) f900—f 1000 en slechts 10 woningen (0.08 pCt.) doen een huur van f1000 en hooger. De huurwoningen in de lmurklassen he neden i 2C-8 per jaar bevinden zich voor namelijk in wijk I (Gentrum) en wijk III (Gorzen), t.w respectievelijk 62,65 pCt. en 19,44 pCt. Bij splitsing der huurklassen bevattende de woningen met een huurwaarde van min der dap., f208, in woningen met huren beneden" f 136 per jaar en huren van f 156 tot beneden f 208 per jaar, blijkt dat van de eerstgenoemde categorie zich 77,86 pCt bevindt in wijk I, terwijl laatstge noemde voornamelijk voorkomt in wijk I en wijk III. t.w. respectievelijk met 48,89 en 27,81 pCt, Van de huurwoningen in de huurklas sen van £208 tot beneden £350 per jaar bevindt zich slechts 9,03 pCt in wijk I en het ov»rige gedeelte vrijwel gelijk óver de andere wijken verdeeld. Van de 1520 woningen, die door den eigenaar bewoond worden, hebben 38 een huurwaarde van minder dan f3 per week; de grootste groep in deze categorie vor men de woningen van £250£300 huur per jaar, n.l. 250 woningen of 16 '/a pCt. Alleen in de huurklasso van £1000 en hooger stond geen enkele woning leeg; het hoogste percentage leegstaande woningen kwam voor in de huurklasse f400f450 n.l. ruim 4 pCt. Vereemgingsweningea. Van de 32861 huurwoningen zonder win kel of bedrijf zijn 957 eigendom van de Vereen. „Volkshuisvesting"; 269 van de Bouwvereen. „Eendracht"; 213 van de R.K. Bouwvereen. „St. Jozef"; 9S van de Arbeidersbouwvereen. „Schiedam Vooruit terwijl 338 behooren tot het Gemeentelijk Woningbedrijf; samen dus 1875 op 14'/z pCt. van het totaal aantal huurwoningen. Van de vereenigingswoningeo stond tij dens de telling geen enkele leeg; van het Gemeentelijk Woningbedrijf 10 woningen. Hofjeswoningen, Er werden 619 hofjeswoningen geteld, waarvan 23 wegens onbewoonbaarverkla- ring leeg stonden en 30 voor bedrijfs ruimte werden gebniikt. Van do 566 als woning dienst doende hofjeswoningen wa ren 19 eigendom van den bewoner; 7 wa ren onbewoond; 413 waren veThuurd voor minder dan f3 per week. Tot de hofjeswoningen werden niet ge rekend het nieuwe Hofje van Belois aan de Aleidastraat, dat in 1925 gebouwd: werd. Samenwoning. Er werden 401 gevallen van samenwo ning "geconstateerd. Het meest kwam dit voor in wijk IV (bet nieuwe Westen) en in de huurklasse f350f400 per jaar, n.l. 19.45 pCt. Zelfs in de laagste huur klasse minder dan f3 per week kwa men nog 10 gevallen van samenwoning voor. In 277 van de 401 gevallen van samen woning bestond er een familieverhouding tussehen hoofdbewoners en het inwonend gezin. Meestal zijn bet kleine gezinnen, die samenwonen. De 399 gezinnen van de hoofdbewoners bestonden uit 1242 perso nen; de 401 gezinnen, die bij anderen inwoonden uit 1015 personen. De oorzaken, welke er toe hebben ge leid, dat de betreffend.© gezinnen tot sa menwoning zijn overgegaan, vallen moei lijk aan te wijzen. Er mag evenwel wor den aangenomen, dat men in 80 pCt. dezer gevallen tengevolge van de tijdsomstandig heden hiertoe moest overgaan. Hierbij houde men in het oog, dat de huurbedra gen, welke door ieder der samenwonende gezinnen worden besteed, dikwijls niet ge ring zijn en in bepaalde gevallen zelfs gelegen tussehen f25 en f30 per maand. Een groot aantal samenwoningen zou waarschijnlijk verdwijnen, wanneer hier ter stede het aantal woningen met een huurprijs van f 4.50 tot ca. f 6 per week grooter zoa zijn. Anderen zijn gaan samenwonen met ouders, die om financieels of om gezond heidsredenen niet meer zelfstandig kan nen wonen. Ook zijn er ge\ allen, waarbij de ouders met huu gezinnen zijn gaan samenwonen met kinderen, waarvan de man of de vrouw is overleden en bet ach terblijvende gezinshoofd financieel niet bij machte is zelfstandig te wonen of wel huishoudelijke hulp te bekostigen, hetgeen hem noopt tot samenwoning. De tijdsom standigheden spelen in deze dan ook geen groote rol. Ook de overweging „op stand te wonen" noopt wel om tot samenwoning te beslui ten. W cmingbezetting. In de eerste vier huurklassen (tot f 300 per jaar), is een onderzoek ingesteld! naar de woningbezetting. in 591 gevallen be stond het gezin uft 8 of meer jjersoaen (in 237 gevallen uit 8; in 171 uit 9; in 92 uit 10; in 39 uit 11; in 25 uit 12; in 19 uit 13; in 4 uit 14; in 3 uit 15 en in 1 geval uit 17 personen. In een vrij groot aantal zal de beschik bare luchtruimte der woonvertrekken niet voldoen aan de eischec van art 83 der Bouw- «i wonmg\ erordening. Om hier omtrent zekerheid' te verkrijgen, zou een speciaal onderzoek noodig zijn. Arbeiderswoningen. Het rapport rangschikt de woningen met een huurwaarde beneden f 300 per jaar onder de arbeiderswoningen. De ge heele woningvoorraad bestaat uit 7887 of 55 pet. van die woningen. In 581 ge vallen worden zij bewoond' door den eige naar. De meeste arbeiderswoningen (2601) komen voor in wrik lil (Gorzen); d'e min ste (1481) in wijk IV (liet nieuwe Wes ten). Er stonden 163 (2.07 pot.) arbei derswoningen leeg, welk percentage niet veel verschilt met het totaal der leeg staande woningen (2.4 pet). Daarmede is echter geenszins gezegd1, dat er voor arbeidersgezinnen naar even redigheid een even groote voorraad pas sende woningen beschikbaar is als het geval is voor gegadigden voor woningen in de hoogere uur klassen. In werkelijk heid is de toestand niet zoo gunstig als het aangegeven percentage doet vermoe den. Een niet onbelangrijk deel der leeg staande woningen is verwaarloosd' en zijn reeds langen tijd niet meer bewoond' In feite zal ook het percentage geschikte leegstaande arbeiderswoningen slechts cir ca 1 pet. bedragen, In arbeiderswoningen heeft men 89 gevallen van samenwoning aangetroffen, wat 20.19 pet. van het totaal is. Woningen met winkel en/of bedrijf. Van de 1084 woningen met winkel en/of bedrijf komen er 503 of bijna de helft voor in wijk I (het oude stadscentrum); 729 bestonden uit woning met winkel; 139 uit woning met winkel en bedrijf en in de overige 216 woningen werd' alleen e n bedrijf uitgeoefend; in 344 gevallen was de bewoner ook eigenaar; in 740 gevallen werd de woning met winkel/of bedrijfs ruimte gehuurd. Aangetroffen weiden 1613 panden, die uitsluitend bestemd waren v<x>r winkel en/of bedrijf, dus zonder woonruimte, nJ, 197 winkels, 39 winkels met bedrijf, 1297 fabrieken, pakhuizen, garages enz. en 80 kerkgebouwen, scholen, gestichten enz. Van de 1613 bedrijfspanden stonden 127 leeg, 819 werden gehuurd en 794 waren in ge bruik bij den eigenaar. Fr zijn 7.68 winkels op 100 woningen; in wijk I (bet oude centrum) is dit 18.30, in wijk II (het Singelkwartier en nieuwe Oos ten) 4.32, in wijk III (Gorzen en zieken- huizeukwartier) 5.63 en in wijk IV (het nieuwe Westen) 5.28 per 100 woningen. In het rapport wordt een specificatie ge geven van alle bier ter stede voorkomende bedrijven (65 distilleerderijen, branderijen en likeurstokerijen, 7 drukkerijen, 12 con structiewerkplaatsen en machinefebrieken, 9 smederijen, 10 wasscherijen, 34 timmer manswerkplaatsen, 12 expeditiebedrijven, 9 garagebedrijven, 93 garages, 32 rijwielstal lingen, 21 vergaderlokalen, vereenigings en clubgebouwen, 20 ruimten voor ge meentelijke diensten en 58 kantoren van diverse bedrijven). j De zaak tegen den Osschen industrieel p hooger beroep eveneens twee l**r gevangenisstraf geëischt Het gerechtshof te 's-Hertogenbosch heeft gisteren in hooger beroep de strafzaak behandeld tegen den industrieel M. van 1 tuit Oss, die wegens zedenmisdrijven door de Bossche rechtbank is veroordeeld 6o4 twee jaar gevangenisstraf. Er waren in deze zaak, die met gesloten deuren werd behandeld, acht getuigen ge boord, onder wie drie getuige n-des- kundigen. Na een zeer laag requisitoir heeft de ad vocaat-generaal, mr. Massink, eveneens 2 jaar gevangenisstraf geëischt. sJitspraak over veertien dagen. Werkloozo vrijgesproken. Bij een werkloozen sleepbootkapitein te Dordrecht, weid op zekeren dag in een jam-potje een bedrag van f1600 gevonden. Hij zeide hier echter niets van af te weten, daar zijn vrouw altijd zijn financieels be* langen behartigde. De rechtbank in Dordrecht sprak hem! vrij, welk vonnis het Haagsche gerechtshof gisteren in hooger beroep bevestigde. XUI. De naakte Shetlands waren nu aan stuurboord-zijde, de naargeestige Orkneys aan bakboord. Sumburgb Heal verdween onder len bonzon en zij sluurden pal west. De golven lachten en de zon rees in groote schittering achter hen op. De wereld was een heel kleine plek het heelal zoo groot met den morgenstond' krasten en huil-len en schreeuwden de meeuwen tot zij de onmetelijke eenzaa n- heid voelden men scheen binnen dringen in een wereld van blanke veeren en koude, vijandige oogen en klachten in een taal, die men niet kon verstaan zoo eenzaam, zoo ongerept het verblijf van den grooter- waïvisch. Hier was de wereld, zooals God' baar eerst gemaakt had, rein en schoon en absoluut; stoom schepen scheen hier belachelijk speel goed, in den winter de gladde zeehond en de grooto witte beer en het luide geroep van de meeuwen. Men dacht aan bet prachtige zingen van Adeline Patti en vroeg zich af, of het veel te beduiden hadi. En zij stuurden tóbs-sst bij zuid om de Hebrid'en aan bakboord te houden; zij naderden nu het einde van de reis en de wind hield aan. JO, Shane,, het is prachtig," zij was in haar mannenaleeren aan dek gekomen; zij was zoo lang, zoo slank, haar beenen waren zoo lang, het scheen een aange name vrouwelijke luim van haar, niet een practische aanpassing aan het leven op een schip. „De wind houdt aan tot wij er ko men." „Ik vertrouw het niot," morde Shane. „Waarons niet, Shane, het is God's wiL." „Hml"... ,,,Grartya." „Ja, Shane." „Ik sta zoo te denken, waarom konden jelui samenzweerders geen beteren tijd' uitkiezen dan Augustus om die wapenen aan land' te brengen? Het is maar twee uren nacht." „Omdat de wapens in den herfst ge reed' moeten zijn, als de oogst binnen is; dat is de beste tijd voor een revolutie. En do wapens moeten worden uitgedeeld en dte mannen moeten een weinig oefe nen. Nn is de goede tijd." „Hm." „O, Shane,, ik wenschte, dat je een beetje enthousiast was." „Enthousiast, om m'n negenenveertig- ste jaar?" „Ben je negenenveertig, Shane? Je lijkt geen negenendertig; niemand1 zou het zeggen, alleen maar dat beetje grijs in je haar. En, Shone..." Ja?" „Ik vind je haar veel leuker zoo, een Huur «n inkomen. Ook is nog een onderzoek ingesteld naar de verhouding tussehen huur en inkomen Berekend! wordt, dat het aantal „woning- behoevenden" 15470 is, waarvan 7740 niet en 7730 wel in de Inkomstenbelasting is aangeslagen. De helft heeft dus ©en in komen van minder dan £800 per jaar! De huur van de 7730 aangeslagenen in de Inkomstenbelasting varieert van 4 pCt bij de inkomens van f 20f 30.000 per jaar tot 32.89 pCt. bij een inkomen van f900. Het is opmerkelijk, ziegt de samen steller van dit buitengewoon interes sant rapport, waaruit we slechts en kele grepen deden, dat de woningpro ductie van den laatsten tijd niet valt binnen het kader van de huurklassen, waarin het moest behoefte aan wo ningen bestaat beetje verwaaid door den zeewind veel lieter dan wanneer het zoo glad' zit in Antrim Slune, je weet niet, hoe goed je er op een schip uitziet." „O, zeur niet.. Meneer Janssen,, laat een paar man achter openteren en zie, of u wat meer uit den kruistop kunt halen; een beetje meer bolheid te loe- vert XIV. Zij voeren langs de Butt of Lewis, pal Zuid-West zeilende, zij lieten de Zeven Jagers aan bakboord en verlegden den koers naar Zuid-West ten Zuiden. De Hebrid'en schoven voorbij als eilanden in een droom, paars, vreemd glanzend in het zonlicht, nu eens gebukt onder een donkere bui, dan weer overgoten met over- vloedigen zonneschijn. Lewis dreef voorbij en daarna Harris en Noord-Uist, waar de winden zoo ld waaien en men een oud spreekwoord heeft: Is trangh fear na dSroiche air mhachair üistibh; Het is zielig voor den man van een slons op de vlakte van Uist... Je zult er knoopen aan je jas noodig hebben, hoor. Zij lie pen langs Rooa van de zeehonden, en Benbecula, passeerden Zuid Uist en Eris- kay en de Pomboy eilanden de eilan den van de kat "worden ze in het Gae- lisch genoemd. Flauw zagen ze de nevels van Hecla en hoorden de pluvieren, zij Het parkeeren van auto's gedurende den nacht. Iemand, die gedurende den nacht zajn auto op den openbaren weg in Utrecht on- ebheerd bad laten staan, werd door de rechtbank aldaar veroordeeld tot een geld boete van één gulden wegens het gebruik van den openbaren weg als bergplaats, betgeen bij artikel 41 der politieverordening is verboden. In cassatie heeft de procureur-generaal bij den Hoogen Raad overwogen, dat het betreffende artikel niet geldt voor motor rijtuigen, aangezien het 's nachts laten staan van een auto valt onder het begrip par keeren, dat reeds door den boog eren wet gever is geregeld. Het onderhavige parkeeren is derhalve niet strafbaar op grond van de Utreehtsche verordening en naar de meening van den procureur-generaal -ook niet volgens eenige andere wettelijke bepaling. De procureur-generaal concludeerde dan. ook tot vernietiging van bet veroordeelende vonnis en requireerde, dat de Hooge Raadt den automobilist alsnog zal ontslaan vian alle rechtsvervolging. Het arrest werd bepaav op 31 October. INGEZONDEN Egoïsme. Verontwaardigd was ik er vanmorgen getuige van, dat een man verscheidene pondspakken rijst kocht. Waartoe dient dat? Een méér inslaan van levensmiddelen daa voor direct gebruik noodig is, door de genen, die er financiën voor hebben, ver oorzaakt pnjsverbooging, die straks óók betaald moet woiden door menschen, die van een klein weekgeld of wat steun rond moeten komen. Voorts acht ik heel de han delwijze onsympathiek tegenover den' medemensch. Als er moeilijkheden komen en er moet gedistribueerd worden: zeker, dat is een groote ellende. Maar voor alle menschen! En als nu een deel der bevol king voorraad opdoet, dan blijft er voor het andere deel nóg minder over. Mogaoi zij, die voornemens waren grootere in- koopen te doen, dit bedenken en over zoo veel naastenliefde beschikken om niet ia egoïsme voor zichzielven méérteeiscben* maar er tevreden mede zijn, da als er nocd moent komen, hetgeen wat or is, ge deeld wordt. En mogen de winkeliers zoo verstandig zijn om aan buitensporige be stellingen niet te voldoen. Schiedam, 26 Sept. 1938. J. VROON—KRAMER FREHE. zagen visschersbooten met groote bruine zeilen. Het honk-honk van wilde ganzen in de verte en soms de plons van een duikenden vogel; de wind woei uit het noordwesten het schuim rumoerde on der den boeg. „Ik vertrouw het niet ik vertrouw het nietl" „Shame,, bet is prachtig God is met ons." Hij zag de lijken te loevert trillen. „Niet oploeven," brulde hij den roerganger toe. „Sturen moet je, jij Zweedöche lummel waar voor den dui vel heb je ooit tevoren gestuurd? Op een kanaal „Shane!" „Wat is er Granya?" „Die taal, Shane 1" „Luister, Granya ik speel geen ko medie, ik kommandeer een schip, dat een bestemming heeft waar ik niets mee op ,'heb. Als je mijn taai niet kunt ver dragen, ga dan naar beneden." „Het spijt uiij, Shane,," zeide zij met onderworpen hoffelijkheid'. Zij bleef.. Zij zeilden langs Skerryvore, langs Dhu Heartotih, Colonsay, Islav van McCrim- mon; Innistrabull was teloefwaarts (Oostwaarts stuurden zij er» Innishowen Head1 werd! zichtbaar aan bakboord en op een namiddag in Augustus liepen zij Lough Foyle binnen... (Wordt vervolgd.) IV KWi uvu z ivo uw* juut V VvC Ttu DOOR DONN BYRNE UIT HET ENGELSCH DOOR J. VAN P.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1938 | | pagina 6