EERSTE BLAD. Praag aanvaardt de plannen van München Vrijdag 30 September 1938 Tusschen 1 en IO October a.s. geleidelijke bezetting va i het Sudetenland door Duitsche troepen De volksstemming moet vóór einde November geschieden Tel. No. 69300 (3 lijnen). 91ste Jaargang. BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTEHAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 5311. BUITENLAND Daarna volksstemming in de gemengde gebieden Controle door internationale commissie Reuter meldt uit Londen: Uit Praag wordt gemeld, dat de Tsjechische regeering het te München opgestelde plan heeft aanvaard. Dat de Tsjechische regee ring haar goedkeuring aan het plan zou hebben gehecht, wordt door dit bericht offi deel bevestigd. De beteekenis van het Münchener accoord Nog een onderhoud Chamberlain- Hitler Van Praag wordt een snelle beslissing verwacht De strijd in Spanje Da toestand in het Verre Oosten Engeland Japan Na het aftreden van Oegaki Gemengd Nieuws BINNENLAND Een telegram aan Chamberlain Deze cotiraul verschijnt dogriijks, met uit sondering Tan Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal f 2.franco per post t 2.50. Prijs Per veek: 15 ota. Afzon derlijke nummers 4 ets. - Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën. voor het eerstvolgend num mer moeten vóór elf uur aan het Burea* bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór 0 utur. Een bepaalde plaats van advertentie» wordt niet gewaarborgd. Prijs der Ad verten tien: van 1Srvgels 1165; M n 01 O Q fl Iedere regel meer f 0.30; in het Zaterdagnummer HO. £I\JÖU 15 regels f 1.80, iedere regel meer f0.35 Bedauwd f 0.75 per regel. Incassokosteo5 ets,; postkwitantlesiö ets. -Tarieven van-advertentièn bij abonnement zi&o aas het Bureau verkrijgbaar. Dage!fjks-wordedtegen vowuitbetaling Kleine Advertentièn opgenomen IOA0 t/rn. 15 woor den, f 0.75 t/m. '25 woorden. Elk woord meer 5 cent lot een maximum van 30 woorden. s Woensdags: Kleine Advertentièntot 25woor den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond C uur aan het Bureau bezorgd. *s Zaterdags: Kleine Advertentièn 11.00, indien niet tóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd- Overeenstemming te flünchen Om half een in den afgcloopcn nacht is te München, nadat de beraad slagingen tusschen Hitler, Chamberlain, Daladicr en Mussolini ten einde gevoerd waren, een protocol gctcekend. De genomen besluiten zijn terstond aan Praag toegezonden. ontruiming De besluiten bevatten de volgende be langrijkste punten Duilschl.md. liet vereenigde konink rijk, Frankrijk en Italië zijn, rekening houdende met de overeenstemming, die ten aanzien van den afstand van bet Sudeten-Duitsclie gebied reeds piii.cipieeJ werd bereikt, ten opzich te van de volgende voorwaarden en smooaliteiten van dezen afstamt en de daartoe te nemen maatregelen, tot overeenstemming gekomen en verlda- ren zich door deze overeenkomst elk afzonderlijk verantwoordelijk \oor de tor verzekering hiervan noodzake lijke stappen. De ontruiming begint op den eer sten October Het vereenigd koninkrijk, Frankrijk en Hal*' komen overeen, dat de ont ruiming van het gebied vóór 10 Oc tober voltrokken norit en wel zon der vernieling van welke bestaande inrichtingen ook, en dat de Tsjcrho Slow,iak«cbc regeering er de verant woordelijkheid voor draagt, dat de ontruiming der aangeduide inricht n- gen ten n'tvoor wordt gelegd'. De modaliteiten der worden in bizonderheden vastgelegd door een internationale commissie, die samengesteld' is uit vertegenwoor- di gers van Duitschland, het vereenigd koninkrijk, Frankrijk, Italië en Tsje ch o Slowakije. De étappegewijze be/.etting van liet overwegend' Duitsche gebied'door D.iit- sche troepen, begint op den eersten lOclol"-. r. De vier op de bijgevoegde kaart aan gegeven gebiedsseetoren worden in een bepaalde volgorde door de Duit sche troepen bezet De genoemde internationale commis sie zal de gebieden bepalen, waarin een volksstemming moet worden ge houden. Deze gebieden zullen vóór het einde der volksstemming door in ternationale troepen worden bezet. Dezelfde commissie zal de modalitei ten vastleggen, waaronder de volks stemming ten uitvoer moet worden ge legd, waarbij de modaliteiten van het Saarplebisciet als grond->lag moeten worden beschouwd. De commissie zal eveneens den dag bepalen, waarop de volksstemming plaats vindt. Deze dag mag echter niet later d'an einde November liggen. De definitievebepaling der grenzen zal geschieden door de internationale commis sie. Deze commissie is gerechtigd, den vier mogendheden Duitsdiland, het ver eenigd koninkrijk, Frankrijk en Italië, in bepaalde uitzonderingsgevallen geringe af wijkingen van de streng ethnografisclie be paling der zonder volksstemming over te d'ragen zones aan te bevelen. De Tsjecho-Slowaaksche regeering zal binnen een termijn van vier weken, te re kenen van den dag van afsluiting dezer overeenkomst, alle Sudeten-Duitschers ont slaan uit hun militaire en'- politie-organi- saties, voor zoover zij dit ontslag wen- schen. Binnen den zelfden termijn zai de Tsjecho-Slowaaksche regeering Sudeten- Duitsche gevangenen ontslaan, die wegens politieke delicten vrijheidsstraffen onder gaan. De Panische en Dougaarsche minderheden, In een aanvullende verklaring, wordt bepaald De regeeringshoofden der vier mo gendheden verklaren, dat het probleem der Poolsche en Hongaarsclie minder heden in Tsjecho-Slowakije, voorzoo ver het niet binnen drie maanden door een overeenkomst tusschen de betrok ken regeeringen gregeld wordt, het voorwerp vormen zal van oen verdere bijeenkomst der liier aanwezige regee ringshoofden der vier mogendheden. De waarborging der nieuwe grenzen. Engeland en Frankrijk hebben zich aangesloten bij bovenslaande overeen komst, met dien verstande, dat zij het aanbod handhaven, dat verval is in paragraaf G van de Engelsch-Fransche voorstellen van 19 September, betref fende de internationale garantie der nieuwe grenzen van den Tsjecho-SIo- waakschen staat tegen oen niet uil- gelokten aanval. Zoodra de kwestie van de Poolsche en Hongaarsclie minderheden in Tsjecho- Slowakije geregeld is, zullen Duitsch- land en Italië van hun kant Tsjecho- Slowakije een garantie geven. De samenstelling der internationale coinmis'te. De vier regeeringshoofden zijn overeen gekomen, dat de in overeenkomst vastge stelde commissie beslaan zal uit den Duit- schen onderstaatssecretaris van buitenland- sche zaken, de te Berlijn geaccrediteerde ambassadeurs van Engeland, Frankrijk en Italië, en. een door de TsjechoSlowaak- sche regeering te benoemen lid. Alle kwesties, die voortvloeien uit de gebiedsoverdracht, worden gerekend te be- hooren tot de bevoegdheid van de inter nationale commissie. t Na do ondertcekcning van het protocol. Na de onderteekening van het protocol der conferentie dankte Hitler in eenigo woorden de vertegenwoordigers der drie andere regeeringen voor den goeden wil ten gunste van den vrede, dien zij had den getoond. Namens de gasten sprak Chamberlain op zijn beurt woorden van dank en van blijdschap over de bereikte overeenstem ming'. Daarna drukten de vier regeeringschefs elkaar hartelijk de hand. Na de conferentie had Daladier een on derhoud van bijna een uur met Chamber lain. Men meent, dat zij tezamen den tekst voor de mededoeling aan Praag heb ben opgesteld'. De Jiiededecling aan Praag. Daladier en Chamberlain stelden er prijs op, alvorens zij do regeering te Praag in een officieel communiqué op de hoogte stelden van de overeenkomst, den Tsjecho- Slowaakschen gezant te Berlijn, Mastny, te ontvangen, om hem op de hoogte ie stellen van de omstandigheden, waaronder het accocd tot stand was gekomen. Fransche oud-strijders zullen ook aan de bezetting deelnemen. Naar in diplomatieke kringen te Mün chen verluidt,, aldus deelt men van olfi- tieuze Duilsclie zijde mede, zullen binnen het kader der in punt 5 van het vannacht onderteekende verdrag beoogde internati»-^ nalo formaties, naast het Briische legioen ook Fransche oud-strijders aan de bezetting der in dat punt vermelde gebieden deel nemen. Gclukwcnscbcn voor Cham berlain. Duizenden telegrammen en brieven met gelukwenschen worden uit alle deelen der wereld op Downingstreet 10 te Londen bezorgd. Er is geen land in Europa vanwaar men geen brieven heeft ontvangen. Mevrouw Chamberlain heeft vanochtend tal van bloemstukken in ontvangst ge nomen. Het Tsjech o-SIowa a ksdic stand punt. In offieieele kringen te Praag werd gis teren vernomen, dat vóór do conferentie van München begon, de Tsjechische regee ring erin hoeft toegestemd die gebieden, welke voor meer dan 50 pCt. door Duit- scliers .worden bewtfond, aan Duitsdiland af te staan. Tsjecho-Slowakije vroeg even wel voor zichzelf zulke grenzen, waardoor het den nieuwen slaat mogelijk zal zijn zijn heslaan te verdedigen. Mussolini réeds vannacht ver trokken, Mussolini is vannacht van het centraal station te München vertrokken naar Rome. Hitier vergezelde hem tot den (rein. Op weg naar hel stalion werden beide regec- wgsebefs luide toegejuicht. Om tien voor twee zette de trein zicb in beweging, nadat Mussolini afscheid had genomen van Hitler, Gocring, Hess en Yon Ribbenlrop. De speciale trein, waarmede Mussolini naar Rome terugkeerde, is om vijf uur den Brenner gepasseerd en om 7.50 uur te Bolzano aangekomen. Na twee minuten werd de reis lichting Rome voortgezet. Van semi-offieieele zijde werd vanmor gen te München gemeld: In diplomatieke Engelsche kringen ver klaart men hier, dat de Britsche minister president, Neville Chamberlain, nog vóór zijn terugtocht naar Londen, don Führer een particulier bezoek zal brengen. Het is te verwachten, dat Chamberlain niet eer der dan in do middaguren den terugtocht zal aanvaarden. Chamberlain bij Hitler. Chamberlain heeft vanochtend om half twaalf het bezoek gebracht aan Hitler in diens particuliere woning in de Prinz Rcgenlenslrasse. Hitler lad Chamberlain per auto laten halen De auto werd be stuurd' door den chauffeur van den Füh rer. Chamberlain was vergezeld' van lord Douglas. Alleen dr. Schmidt, de tolk, was bij het onderhoud tegenwoordig. De diplomatieke correspondent van Reuter verneemt, „dat te Praag offi cieel is medegedeeld, dat de Tsjeclio Slowaakscho regeering door bemidde ling van den Britsehen gezant, New ton, een boodschap van Chamberlain liecft ontvangen, waarin d'o Britsche premier tic verwachting uitspreekt, dat vanmiddag het Tsjecho Slowaak- sclie antwoord' op dé beslissingen van München wordt overhandigd. De regeering heeft Newton medege deeld, dat zij uiterst verbaasd is over den korten termijn, die gegeven wordt voor het bestudeeren van een aangele genheid van zoo historische beteeke nis en zoo overweldigende, verant woordelijkheid'. Vw het oorlogstoonccl. Havas meldt uit Barcelona: Aan het front van de Ebro tusschen Gan- desa en Flix is niettegenstaande het slechte weer fel gestreden. De regeeringstroepen hebben enkele heuvels heroverd. Joenanfoc gebombardeerd. Negen Japanscbe vliegtuigen, vermoede lijk afkomstig van een vliegtuigmoeder- schip, dat bij Hainan ligt, hebben bommen geworpen op Joenanfoe, de hoofdstad van Joenan. Veertig personen werden gedood. Dc strijd om Tienkailsjen. Volgens berichten van Cliincesche zijde houden de Cliincesche verdedigers in Tienkailsjen nog stand. In de Jangtse zijn mijnen gelegd en benedenstrooms van Toeanfen zijn versperringen in de rivier gelegd. Dc terreur in Palestina. De inspecteur van het departement van openbare Arabische hygiëne te Jeruzalem, is door opstandelingen vermoord. Nabij de pptrdleumpijpleiding zijn gevechten ge voerd tusschen opslandelingcn en Britsche soldaten. Twee opstandelingen werden ge> dood. Volgens de „Palestina Post" zijn in de maand September 359 menscben in Pa lestina gedood, onder wie 24G bandieten. Verder zijn er 174 gewonden. Aan Britsche zijde lijn 8 soldaten en poiïtie-agenlen ge sneuveld en 3G gewond. Koiioje neemt portefeuille van biiitcnlandsehe zaken. Gisteravond laat is officieel besloten, dat ministerpresident Konoje tegelijkertijd de portefeuille van buitenkmuschc zaken zal nemen. Onmiddellijk na bot aftreden van den minister van builenlandsche zaken, Oegaki, kwamen dc kabinetsleden bijeen voor een langdurige 'bespreking. Scmi-olficïeel wordt verklaard, dat de tot dusverre gevoelde builenlandsche poli tiek zal worden voortgezet. Fr wordt op gewezen, dat de anti-koniintcrnpoliliek en de energieke uitvoering van de Chïnee- sche politiek gehandhaafd zullen worden. In sIrijd met geruchten, volgens welke ook de minister van financiën, Ikeda zou af treden, veiklaarde de minister, tegenover vertegenwoordigers van de peis, dat hij gecnerlei motieven ziet voor een zooda- nigen stap. Wel zijn tegelijk met Oegaki afgetreden de kort geleden tot diplomatieke adviseurs benoemde vroegere ambassadeurs Salo en Arita en do parlementaire, plaatsvervan gende minister van buitenlandsche zaken, Matsoemolo. Na een bespreking, welke acht uren heeft geduurd, heeft Hitier vannacht om half een als eerste zijn handteekening geplaatst onder het te München tusschen de vier staatshoof den tot stand gekomen accoord. Magnesium licht van fotografen zette de gedenkwaardige oogenbükken vast, waarop de eerste staats lieden van de vier grootste landen van Euro pa de eindstreep trokken onder de Tsjecho- Slowaaksche crisis. Na de plechtigheid sprak Hitier jegens zijn gasten namens het Duitsche volk zijn dank uit voor hun moeite en hij voegde eraan toe, dat hun eigen volken stellig even ge lukkig zouden zijn als het Duitsche, dat thans deze crisis tot een goede oplossing kon worden gebracht. Hoewel het initiatief tot deze conferentie inderdaad allerwege ontspanning en nieuwe hoop verwekte, bestond er, ten aanzien van het vermoedelijk resultaat, aanvankelijk nog weinig vertrouwen. Men hoopte, niettegen staande er in den loop van gisteren geen enkele positieve mededeeling uit München kwam, dat men thans er toch eindelijk in zou mogen slagen het zoo sterk dreigende oorlogsgevaar af te wenden en de wereld gerust te stellen met een billijke overeen komst, welke alle partijen zou bevredigen. Er bestond nog geenszins volledig vertrou wen in de uitkomst van de conferentie. Toen echter in den laten avond de toestand zich duidelijker afteekende en het vrijwel vast kwam te staan, dat in den Führerbau een overeenkomst zou worden gesloten, toen pas brak een ongesluierd optimisme baan en wortelde zich vaster de hoop, dat thans alle gevaar zou zijn weggevaagd. De getroffen regeling is inmiddels aan Praag voorgelegd. De Britsche informaties omtrent het standpunt van de Tsjecho-Slo waaksche regeering, ten aanzien van het Britsche plan, dat aan de regeling ten grond slag ligt, doen vertrouwen, dat van die zijde geen groote moeilijkheden meer te verwach ten zijn. Het feit, dat ook de Hongaarsclie en Poolsche minderheden-vraagstukken be sproken zijn en conclusies daaromtrent in het accoord zijn opgenomen, wijst erop, dat de besprekingen werden gevoerd op uitge breide basis, ter verkrijging van een alge- meene opluchting, in de Europeesche poli tieke situatie. Hitier heeft tenslotte genoeg werkelijk heidsbesef getoond om niet ten koste van alles door te zetten. De houding van Musso lini zal daartoe niet weinig hebben bijge dragen. De weg ligt thans open naar een algemeene regeling, waarvan reeds sprake was in het bekende Londensche communiqué van 18 September, waarin de. nadruk gelegd werd op de noodzakelijkheid, dat niet het Sudeten-probleem, maar een regeling van den gespannen Europeeschen toestand op den voorgrond moet staan. En inderdaad, er is reeds sprake van een plan van Mussolini om alle Italiaansche vrijwilligers uit Spanje terug te trekken, uiteraard onder beding van wederkeerigheid. Dit zou door Mussolini gisteren ter tafel zijn gebracht. En geven andere symptomen niet gereede aanleiding tot de verwachting, dat de thans bereikte ontspanning aanleiding zal zijn tot een Fransch-Italiaansche en een Britsch-Ita- liaansche toenadering? Werd er niet gespro ken van een Britsche leening aan Italië? Zoo zal de beteekenis van München voor het herstel van de rust in Europa zeer vér strekkend en weldadig kunnen zijn. Het monster van den oorlog is voor het oogen- blik teruggedrongen. Moge de hoop, dat het oorlogsgevaar voor langen tijd is geweken, niet ijdel zijn! Inplaats van limonade... lysol ge dronken. Een dezer dagen ging de RotlerJamscho familie O., vader, moeder en 8-jarig zoon- ije naar de woning kijken, welke de bu ren hadden gehuurd, in de Van Onsolca straat te CharJois. Nadat men in dezo woning wat had rondgekeken, kreeg liet zoontje plotseling een geweldigen dorst. De vader zag in den hoek van een der kamers een flescli staan, met het zeer ver leidelijke etiket... limonade. Een klein beetje werd in een kopje gedaan en aan gemengd met water. Het ventje dronk het in een teug op, doch even later begon de knaap vreeselijk te huilen. Zijn moe der, denkende, dat vader de limonade wat al te slap had gemaakt bereidde een twee de kopje en dronk er eerst even van. Tot haar grooten schrik ontdekte zij echter terstond, dat men hier niet te doen had daarop is do familie naar een dokter in de omgeving gegaan, die oen braakmiddel heeft ingegeven. Aangezien de arts het echter beter oordeelde, dat de patiënten naar een ziekenhuis werden overgebracht, werd de geneeskundige dienst gewaar schuwd. In het ziekenhuis aan den Coolsingel zijn moeder en kind behandeld en voor zoover men heeft kunnen conslateerea hadden zij aldus de „Msb." van deze min der aangename vergissing geen nadeeliga gevolgen ondervonden. Van de Rotterdamschc Graan» beurs. De leden van de RoUordamsche Graan» beurs hebben heden het volgende tele gram aan den Engclsehen premier Cham» berlain gezonden„De leden van de Rot- terdamsche Graan beurs feliciteeren u en de gelieele wereld' met uw buitengewoon succes en zijn zeer dankbaar, dat u den wereldvrede redde." Het voorstel om dit telegram te ver zenden waarbij van de Èngelsche taal gebruv'" is gemaakt werd met dave- met limonade, doch met lysol. Onmiddellijk rend gejuich begroet.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1938 | | pagina 1