EERSTE BLAD.
Praag aanvaardt
de plannen van
München
Vrijdag 30 September 1938
Tusschen 1 en IO October a.s. geleidelijke
bezetting va i het Sudetenland
door Duitsche troepen
De volksstemming moet vóór einde
November geschieden
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
91ste Jaargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTEHAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Daarna volksstemming in de gemengde
gebieden
Controle door internationale commissie
Reuter meldt uit Londen:
Uit Praag wordt gemeld,
dat de Tsjechische regeering
het te München opgestelde
plan heeft aanvaard.
Dat de Tsjechische regee
ring haar goedkeuring aan
het plan zou hebben gehecht,
wordt door dit bericht offi
deel bevestigd.
De beteekenis van het
Münchener accoord
Nog een onderhoud Chamberlain-
Hitler
Van Praag wordt een snelle
beslissing verwacht
De strijd in Spanje
Da toestand in het Verre Oosten
Engeland
Japan
Na het aftreden van Oegaki
Gemengd Nieuws
BINNENLAND
Een telegram aan Chamberlain
Deze cotiraul verschijnt dogriijks, met uit
sondering Tan Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2.franco per post
t 2.50. Prijs Per veek: 15 ota. Afzon
derlijke nummers 4 ets. - Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën. voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Burea*
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór 0 utur.
Een bepaalde plaats van advertentie»
wordt niet gewaarborgd.
Prijs der Ad verten tien: van 1Srvgels 1165;
M n 01 O Q fl Iedere regel meer f 0.30; in het Zaterdagnummer
HO. £I\JÖU 15 regels f 1.80, iedere regel meer f0.35
Bedauwd f 0.75 per regel. Incassokosteo5 ets,;
postkwitantlesiö ets. -Tarieven van-advertentièn
bij abonnement zi&o aas het Bureau verkrijgbaar.
Dage!fjks-wordedtegen vowuitbetaling Kleine
Advertentièn opgenomen IOA0 t/rn. 15 woor
den, f 0.75 t/m. '25 woorden. Elk woord meer
5 cent lot een maximum van 30 woorden.
s Woensdags: Kleine Advertentièntot 25woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond C uur aan het
Bureau bezorgd.
*s Zaterdags: Kleine Advertentièn 11.00, indien
niet tóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd-
Overeenstemming
te flünchen
Om half een in den afgcloopcn nacht is te München, nadat de beraad
slagingen tusschen Hitler, Chamberlain, Daladicr en Mussolini ten einde
gevoerd waren, een protocol gctcekend.
De genomen besluiten zijn terstond aan Praag toegezonden.
ontruiming
De besluiten bevatten de volgende be
langrijkste punten
Duilschl.md. liet vereenigde konink
rijk, Frankrijk en Italië zijn, rekening
houdende met de overeenstemming,
die ten aanzien van den afstand
van bet Sudeten-Duitsclie gebied reeds
piii.cipieeJ werd bereikt, ten opzich
te van de volgende voorwaarden en
smooaliteiten van dezen afstamt en
de daartoe te nemen maatregelen, tot
overeenstemming gekomen en verlda-
ren zich door deze overeenkomst
elk afzonderlijk verantwoordelijk \oor
de tor verzekering hiervan noodzake
lijke stappen.
De ontruiming begint op den eer
sten October
Het vereenigd koninkrijk, Frankrijk
en Hal*' komen overeen, dat de ont
ruiming van het gebied vóór 10 Oc
tober voltrokken norit en wel zon
der vernieling van welke bestaande
inrichtingen ook, en dat de Tsjcrho
Slow,iak«cbc regeering er de verant
woordelijkheid voor draagt, dat de
ontruiming der aangeduide inricht n-
gen ten n'tvoor wordt gelegd'.
De modaliteiten der
worden in bizonderheden vastgelegd
door een internationale commissie,
die samengesteld' is uit vertegenwoor-
di gers van Duitschland, het vereenigd
koninkrijk, Frankrijk, Italië en Tsje
ch o Slowakije.
De étappegewijze be/.etting van liet
overwegend' Duitsche gebied'door D.iit-
sche troepen, begint op den eersten
lOclol"-. r.
De vier op de bijgevoegde kaart aan
gegeven gebiedsseetoren worden in
een bepaalde volgorde door de Duit
sche troepen bezet
De genoemde internationale commis
sie zal de gebieden bepalen, waarin
een volksstemming moet worden ge
houden. Deze gebieden zullen vóór
het einde der volksstemming door in
ternationale troepen worden bezet.
Dezelfde commissie zal de modalitei
ten vastleggen, waaronder de volks
stemming ten uitvoer moet worden ge
legd, waarbij de modaliteiten van het
Saarplebisciet als grond->lag moeten
worden beschouwd. De commissie zal
eveneens den dag bepalen, waarop
de volksstemming plaats vindt. Deze
dag mag echter niet later d'an einde
November liggen.
De definitievebepaling der grenzen zal
geschieden door de internationale commis
sie. Deze commissie is gerechtigd, den
vier mogendheden Duitsdiland, het ver
eenigd koninkrijk, Frankrijk en Italië, in
bepaalde uitzonderingsgevallen geringe af
wijkingen van de streng ethnografisclie be
paling der zonder volksstemming over te
d'ragen zones aan te bevelen.
De Tsjecho-Slowaaksche regeering zal
binnen een termijn van vier weken, te re
kenen van den dag van afsluiting dezer
overeenkomst, alle Sudeten-Duitschers ont
slaan uit hun militaire en'- politie-organi-
saties, voor zoover zij dit ontslag wen-
schen. Binnen den zelfden termijn zai de
Tsjecho-Slowaaksche regeering Sudeten-
Duitsche gevangenen ontslaan, die wegens
politieke delicten vrijheidsstraffen onder
gaan.
De Panische en Dougaarsche
minderheden,
In een aanvullende verklaring, wordt
bepaald
De regeeringshoofden der vier mo
gendheden verklaren, dat het probleem
der Poolsche en Hongaarsclie minder
heden in Tsjecho-Slowakije, voorzoo
ver het niet binnen drie maanden door
een overeenkomst tusschen de betrok
ken regeeringen gregeld wordt, het
voorwerp vormen zal van oen verdere
bijeenkomst der liier aanwezige regee
ringshoofden der vier mogendheden.
De waarborging der nieuwe
grenzen.
Engeland en Frankrijk hebben zich
aangesloten bij bovenslaande overeen
komst, met dien verstande, dat zij het
aanbod handhaven, dat verval is in
paragraaf G van de Engelsch-Fransche
voorstellen van 19 September, betref
fende de internationale garantie der
nieuwe grenzen van den Tsjecho-SIo-
waakschen staat tegen oen niet uil-
gelokten aanval.
Zoodra de kwestie van de Poolsche en
Hongaarsclie minderheden in Tsjecho-
Slowakije geregeld is, zullen Duitsch-
land en Italië van hun kant Tsjecho-
Slowakije een garantie geven.
De samenstelling der internationale
coinmis'te.
De vier regeeringshoofden zijn overeen
gekomen, dat de in overeenkomst vastge
stelde commissie beslaan zal uit den Duit-
schen onderstaatssecretaris van buitenland-
sche zaken, de te Berlijn geaccrediteerde
ambassadeurs van Engeland, Frankrijk en
Italië, en. een door de TsjechoSlowaak-
sche regeering te benoemen lid.
Alle kwesties, die voortvloeien uit de
gebiedsoverdracht, worden gerekend te be-
hooren tot de bevoegdheid van de inter
nationale commissie. t
Na do ondertcekcning van het
protocol.
Na de onderteekening van het protocol
der conferentie dankte Hitler in eenigo
woorden de vertegenwoordigers der drie
andere regeeringen voor den goeden wil
ten gunste van den vrede, dien zij had
den getoond.
Namens de gasten sprak Chamberlain
op zijn beurt woorden van dank en van
blijdschap over de bereikte overeenstem
ming'.
Daarna drukten de vier regeeringschefs
elkaar hartelijk de hand.
Na de conferentie had Daladier een on
derhoud van bijna een uur met Chamber
lain. Men meent, dat zij tezamen den
tekst voor de mededoeling aan Praag heb
ben opgesteld'.
De Jiiededecling aan Praag.
Daladier en Chamberlain stelden er prijs
op, alvorens zij do regeering te Praag in
een officieel communiqué op de hoogte
stelden van de overeenkomst, den Tsjecho-
Slowaakschen gezant te Berlijn, Mastny,
te ontvangen, om hem op de hoogte ie
stellen van de omstandigheden, waaronder
het accocd tot stand was gekomen.
Fransche oud-strijders zullen ook
aan de bezetting deelnemen.
Naar in diplomatieke kringen te Mün
chen verluidt,, aldus deelt men van olfi-
tieuze Duilsclie zijde mede, zullen binnen
het kader der in punt 5 van het vannacht
onderteekende verdrag beoogde internati»-^
nalo formaties, naast het Briische legioen
ook Fransche oud-strijders aan de bezetting
der in dat punt vermelde gebieden deel
nemen.
Gclukwcnscbcn voor Cham
berlain.
Duizenden telegrammen en brieven met
gelukwenschen worden uit alle deelen der
wereld op Downingstreet 10 te Londen
bezorgd.
Er is geen land in Europa vanwaar men
geen brieven heeft ontvangen.
Mevrouw Chamberlain heeft vanochtend
tal van bloemstukken in ontvangst ge
nomen.
Het Tsjech o-SIowa a ksdic stand
punt.
In offieieele kringen te Praag werd gis
teren vernomen, dat vóór do conferentie
van München begon, de Tsjechische regee
ring erin hoeft toegestemd die gebieden,
welke voor meer dan 50 pCt. door Duit-
scliers .worden bewtfond, aan Duitsdiland
af te staan. Tsjecho-Slowakije vroeg even
wel voor zichzelf zulke grenzen, waardoor
het den nieuwen slaat mogelijk zal zijn
zijn heslaan te verdedigen.
Mussolini réeds vannacht ver
trokken,
Mussolini is vannacht van het centraal
station te München vertrokken naar Rome.
Hitier vergezelde hem tot den (rein. Op
weg naar hel stalion werden beide regec-
wgsebefs luide toegejuicht. Om tien voor
twee zette de trein zicb in beweging, nadat
Mussolini afscheid had genomen van Hitler,
Gocring, Hess en Yon Ribbenlrop.
De speciale trein, waarmede Mussolini
naar Rome terugkeerde, is om vijf uur den
Brenner gepasseerd en om 7.50 uur te
Bolzano aangekomen. Na twee minuten
werd de reis lichting Rome voortgezet.
Van semi-offieieele zijde werd vanmor
gen te München gemeld:
In diplomatieke Engelsche kringen ver
klaart men hier, dat de Britsche minister
president, Neville Chamberlain, nog vóór
zijn terugtocht naar Londen, don Führer
een particulier bezoek zal brengen. Het is
te verwachten, dat Chamberlain niet eer
der dan in do middaguren den terugtocht
zal aanvaarden.
Chamberlain bij Hitler.
Chamberlain heeft vanochtend om half
twaalf het bezoek gebracht aan Hitler in
diens particuliere woning in de Prinz
Rcgenlenslrasse. Hitler lad Chamberlain
per auto laten halen De auto werd be
stuurd' door den chauffeur van den Füh
rer.
Chamberlain was vergezeld' van lord
Douglas.
Alleen dr. Schmidt, de tolk, was bij
het onderhoud tegenwoordig.
De diplomatieke correspondent van
Reuter verneemt, „dat te Praag offi
cieel is medegedeeld, dat de Tsjeclio
Slowaakscho regeering door bemidde
ling van den Britsehen gezant, New
ton, een boodschap van Chamberlain
liecft ontvangen, waarin d'o Britsche
premier tic verwachting uitspreekt,
dat vanmiddag het Tsjecho Slowaak-
sclie antwoord' op dé beslissingen
van München wordt overhandigd.
De regeering heeft Newton medege
deeld, dat zij uiterst verbaasd is over
den korten termijn, die gegeven wordt
voor het bestudeeren van een aangele
genheid van zoo historische beteeke
nis en zoo overweldigende, verant
woordelijkheid'.
Vw het oorlogstoonccl.
Havas meldt uit Barcelona:
Aan het front van de Ebro tusschen Gan-
desa en Flix is niettegenstaande het slechte
weer fel gestreden. De regeeringstroepen
hebben enkele heuvels heroverd.
Joenanfoc gebombardeerd.
Negen Japanscbe vliegtuigen, vermoede
lijk afkomstig van een vliegtuigmoeder-
schip, dat bij Hainan ligt, hebben bommen
geworpen op Joenanfoe, de hoofdstad van
Joenan. Veertig personen werden gedood.
Dc strijd om Tienkailsjen.
Volgens berichten van Cliincesche zijde
houden de Cliincesche verdedigers in
Tienkailsjen nog stand. In de Jangtse zijn
mijnen gelegd en benedenstrooms van
Toeanfen zijn versperringen in de rivier
gelegd.
Dc terreur in Palestina.
De inspecteur van het departement van
openbare Arabische hygiëne te Jeruzalem,
is door opstandelingen vermoord. Nabij
de pptrdleumpijpleiding zijn gevechten ge
voerd tusschen opslandelingcn en Britsche
soldaten. Twee opstandelingen werden ge>
dood.
Volgens de „Palestina Post" zijn in de
maand September 359 menscben in Pa
lestina gedood, onder wie 24G bandieten.
Verder zijn er 174 gewonden. Aan Britsche
zijde lijn 8 soldaten en poiïtie-agenlen ge
sneuveld en 3G gewond.
Koiioje neemt portefeuille van
biiitcnlandsehe zaken.
Gisteravond laat is officieel besloten,
dat ministerpresident Konoje tegelijkertijd
de portefeuille van buitenkmuschc zaken
zal nemen.
Onmiddellijk na bot aftreden van den
minister van builenlandsche zaken, Oegaki,
kwamen dc kabinetsleden bijeen voor een
langdurige 'bespreking.
Scmi-olficïeel wordt verklaard, dat de
tot dusverre gevoelde builenlandsche poli
tiek zal worden voortgezet. Fr wordt op
gewezen, dat de anti-koniintcrnpoliliek en
de energieke uitvoering van de Chïnee-
sche politiek gehandhaafd zullen worden.
In sIrijd met geruchten, volgens welke ook
de minister van financiën, Ikeda zou af
treden, veiklaarde de minister, tegenover
vertegenwoordigers van de peis, dat hij
gecnerlei motieven ziet voor een zooda-
nigen stap.
Wel zijn tegelijk met Oegaki afgetreden
de kort geleden tot diplomatieke adviseurs
benoemde vroegere ambassadeurs Salo en
Arita en do parlementaire, plaatsvervan
gende minister van buitenlandsche zaken,
Matsoemolo.
Na een bespreking, welke acht uren heeft
geduurd, heeft Hitier vannacht om half een
als eerste zijn handteekening geplaatst onder
het te München tusschen de vier staatshoof
den tot stand gekomen accoord. Magnesium
licht van fotografen zette de gedenkwaardige
oogenbükken vast, waarop de eerste staats
lieden van de vier grootste landen van Euro
pa de eindstreep trokken onder de Tsjecho-
Slowaaksche crisis.
Na de plechtigheid sprak Hitier jegens
zijn gasten namens het Duitsche volk zijn
dank uit voor hun moeite en hij voegde eraan
toe, dat hun eigen volken stellig even ge
lukkig zouden zijn als het Duitsche, dat
thans deze crisis tot een goede oplossing
kon worden gebracht.
Hoewel het initiatief tot deze conferentie
inderdaad allerwege ontspanning en nieuwe
hoop verwekte, bestond er, ten aanzien van
het vermoedelijk resultaat, aanvankelijk nog
weinig vertrouwen. Men hoopte, niettegen
staande er in den loop van gisteren geen
enkele positieve mededeeling uit München
kwam, dat men thans er toch eindelijk in
zou mogen slagen het zoo sterk dreigende
oorlogsgevaar af te wenden en de wereld
gerust te stellen met een billijke overeen
komst, welke alle partijen zou bevredigen.
Er bestond nog geenszins volledig vertrou
wen in de uitkomst van de conferentie. Toen
echter in den laten avond de toestand zich
duidelijker afteekende en het vrijwel vast
kwam te staan, dat in den Führerbau een
overeenkomst zou worden gesloten, toen
pas brak een ongesluierd optimisme baan en
wortelde zich vaster de hoop, dat thans alle
gevaar zou zijn weggevaagd.
De getroffen regeling is inmiddels aan
Praag voorgelegd. De Britsche informaties
omtrent het standpunt van de Tsjecho-Slo
waaksche regeering, ten aanzien van het
Britsche plan, dat aan de regeling ten grond
slag ligt, doen vertrouwen, dat van die zijde
geen groote moeilijkheden meer te verwach
ten zijn. Het feit, dat ook de Hongaarsclie
en Poolsche minderheden-vraagstukken be
sproken zijn en conclusies daaromtrent in
het accoord zijn opgenomen, wijst erop, dat
de besprekingen werden gevoerd op uitge
breide basis, ter verkrijging van een alge-
meene opluchting, in de Europeesche poli
tieke situatie.
Hitier heeft tenslotte genoeg werkelijk
heidsbesef getoond om niet ten koste van
alles door te zetten. De houding van Musso
lini zal daartoe niet weinig hebben bijge
dragen. De weg ligt thans open naar een
algemeene regeling, waarvan reeds sprake
was in het bekende Londensche communiqué
van 18 September, waarin de. nadruk gelegd
werd op de noodzakelijkheid, dat niet het
Sudeten-probleem, maar een regeling van
den gespannen Europeeschen toestand op
den voorgrond moet staan. En inderdaad,
er is reeds sprake van een plan van Mussolini
om alle Italiaansche vrijwilligers uit Spanje
terug te trekken, uiteraard onder beding van
wederkeerigheid. Dit zou door Mussolini
gisteren ter tafel zijn gebracht. En geven
andere symptomen niet gereede aanleiding
tot de verwachting, dat de thans bereikte
ontspanning aanleiding zal zijn tot een
Fransch-Italiaansche en een Britsch-Ita-
liaansche toenadering? Werd er niet gespro
ken van een Britsche leening aan Italië?
Zoo zal de beteekenis van München voor
het herstel van de rust in Europa zeer vér
strekkend en weldadig kunnen zijn. Het
monster van den oorlog is voor het oogen-
blik teruggedrongen. Moge de hoop, dat het
oorlogsgevaar voor langen tijd is geweken,
niet ijdel zijn!
Inplaats van limonade... lysol ge
dronken.
Een dezer dagen ging de RotlerJamscho
familie O., vader, moeder en 8-jarig zoon-
ije naar de woning kijken, welke de bu
ren hadden gehuurd, in de Van Onsolca
straat te CharJois. Nadat men in dezo
woning wat had rondgekeken, kreeg liet
zoontje plotseling een geweldigen dorst.
De vader zag in den hoek van een der
kamers een flescli staan, met het zeer ver
leidelijke etiket... limonade. Een klein
beetje werd in een kopje gedaan en aan
gemengd met water. Het ventje dronk het
in een teug op, doch even later begon
de knaap vreeselijk te huilen. Zijn moe
der, denkende, dat vader de limonade wat
al te slap had gemaakt bereidde een twee
de kopje en dronk er eerst even van. Tot
haar grooten schrik ontdekte zij echter
terstond, dat men hier niet te doen had
daarop is do familie naar een dokter in
de omgeving gegaan, die oen braakmiddel
heeft ingegeven. Aangezien de arts het
echter beter oordeelde, dat de patiënten
naar een ziekenhuis werden overgebracht,
werd de geneeskundige dienst gewaar
schuwd.
In het ziekenhuis aan den Coolsingel
zijn moeder en kind behandeld en voor
zoover men heeft kunnen conslateerea
hadden zij aldus de „Msb." van deze min
der aangename vergissing geen nadeeliga
gevolgen ondervonden.
Van de Rotterdamschc Graan»
beurs.
De leden van de RoUordamsche Graan»
beurs hebben heden het volgende tele
gram aan den Engclsehen premier Cham»
berlain gezonden„De leden van de Rot-
terdamsche Graan beurs feliciteeren u en
de gelieele wereld' met uw buitengewoon
succes en zijn zeer dankbaar, dat u den
wereldvrede redde."
Het voorstel om dit telegram te ver
zenden waarbij van de Èngelsche taal
gebruv'" is gemaakt werd met dave-
met limonade, doch met lysol. Onmiddellijk rend gejuich begroet.