Zentbra Prijsvraag
SPIT...
KLOOSTERBALSEM
KOOLHOVEN
EERSTE BLAD.
VLIEGTUIGEN N.V.
Zaterdag 15 October 1938
Hongarije dreigt
buitenland
91ste iaargang.
No. 21993
Te!. Mo. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
Vijf lichtingen gemobiliseerd/ Berlijn ver
wacht toch een vreedzame oplossing.
Daranyi te Miinchen
Duitschland
De vlootovereenkomst met
Engeland
Hongarije
Int. Samenwerking
De vrijwilligers in Spanje
De toestand in het Verre Oosten
Polen
FORMULIER
H. TH. v. d. VLERK
Sri
Tsjecho Slowakije
Italië
Vereenigde Staten
AKKER'S
BINNENLAND
De nieuwe burgemeester van
Rotterdam
Telef. 69901
AANNEMER VAN BETONWERKEN.
Ernstig verkeersongeluk
Gemengd Nieuws
zondering van Zon - en
Priis per kwartaal t F A fron-
f 2.50. - V^Jaer/ct'- Abonnementen
derlüke nummers 4 cis.
UC11JJ „ontnomen.
courant verschijnt dagelijks, met uit
W0^rfcn8t?fvorCtTcrïtvo.gend no,n-
Advertentie het Bureau
we^d zin 's Zaterdags vódr mor.
Eon bepaalde plaats van advertent.en
wordt niet gewaarborgd.
CHIEDAMSCHE COURANT
Pr^s der Advertentlën: van 15 regels f 155;
Iedere regel meer f 0.30, in het Zaterdagnummer
15 regels f 1.80, iedere regel meer f0.35
Reclames f0.75 per regel. Incasi>ohosten5cts.;
postkwitanties 15 ets. Tane\en van adiertentiea
bij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertcntién opgenomen 10.50 t/m. 15 moor
den, f 0.75 t/m. 25 v, oorden. Elk \soord meer
5 cent tot een maximum van 30 voorden*
'e Woensdags: Kleine Aavertentiëiitot25woor
den f 0.25, mits \óór Dinsdagavond 0 uur aan het
Bureau bezorgd.
•s Zaterdags: Kleine Advertentien 11.00, Indiea
mot \óór Vrijdagaxond 0 uur bezorgd.
Reuier meldt uit Boedapest: De Hon
gaarsche regeering heelt gisteravond do
mobilisatie van vijf lichtingen gelast.
Het Hongaarsche Telegnia (agentschap pu
bliceert in verhand met de mobilisatie van
vijf Hongaarsche lichtingen een bericht van
den \olgenden inhoud;
De tengevolge van de onderbreking der
Hongaarscli-Tsiecho Slowaaksche onderhan
delingen ontstane toestand, de dreigemen
ten, die nog tijdens de onderhandelingen
van Tsjecho-Siowaaksche zijde geuit wor
den, benevens de door Tsjeclxo-Slowakije
genomen militaire maatregelen, hebben ia
het belang van do opvoering der militaire
veiligheid van Hongarije nieuwe maatre
gelen noodzakelijk gemaakt. Tot dit doel
vaardigt de Honved-minister vandaag een
proclamatie uit, waarin liet oproepen van
vijf lichtingen bevolen wordt. De dienst
plichtigen, die heliooren tot de lichtingen
1008 en 1911 moeten zich reeds Maandag
hij hun troep melden.
De indruk der Hongaarsche
maatregelen 1c Berlijn.
Het*onder de wapenen roepen van nieu
we lichtingen in Hongarije brengt geen bui
tengewone beroering te weeg in Duitsche
politieke kringen, In gezaghebbende krin
gen verklaart men, dat tijdens de onder
handelingen te Komaron, Hongarije bewijs
heeft afgelegd van een gereserveeide hou
ding. Men gelooft niet, dat de nieuwe mo
bilisatie-maatregelen, waarioe Hongarije be
sloten heeft, na het afbreken der bespre
kingen, de vier mogendheden, die de ac-
ooorden van Miinchen hebben ondertee
kend, kunnen verhinderen te komen tot
een vreedzame regeling van het geschil
tusschen Praag en Boedapest.
Een bespreking met Ilitler,
Ilitlcr heeft gistermiddag om drie
uur in den Fuhrerbau den vroegeren
minister-president t an Hongarije, Da
ranyi, ontvangeu, die begin van den
middag per vliegtuig te Munelieii was
aangekomen.
Daranyi was vergezeld van den Duit-
schen gezant te Boedapest, baron Von Erd-
mannsdorf.
Om vijf uur gistermiddag duurde de be
spreking nog voort. Aan de onderhande
lingen namen deel Von Erdniannsdorf, Von
Ribbentrop en de adjudant van Hitler,
Bruckner.
Ofschoon nog ntet officieel mcdedoeling
is gedaan van bet bezoek van Daranyi
aan Duitschland, acht men dit in offi
cieel® tóngen to Boedapest uiterst belang
rijk. Zelfs acht men het niet onmogelijk,
dat de werkelijke beslissing ten aanzien
van de Hongaarsdie minderheid in Tsjecho-
SJowakije in gxoote lijnen te Berchtesgaden
is genomen. In dit geval, zoo meent men,
behoeft Hongarije niet om onmiddellijke
bijeenkomst der vier mogendheden te ver
zoeken.
In gevaar?
Havas meldt uit Berlijn:
De in het buitenland' verspreide geruch
ten betreffende een eventueele opzgging
van het Engelseh-Duitsche vloolaccoord,
worden ui gezaghebbende kringen in Ber
lijn als tendentieus beschouwd1. Hoewel
Ilitlcr in zijn redevoering te Neurenberg
een vrij duidelijke toespeling heeft gemaakt
op deze mogelijkheid, neemt men in Ber
lijn niet aan, d'at het daartoe zou kun
nen komen. In dezelfde kringen noemt men
eveneens de geruchten betreffend1 een
Duilseh ontwerp betreffende een beper
king der Britsche luchtbewapeningen tot
35 pet. der Duitsche, tendentieus.
Anti-Joodsclie betooging te Wccnen.
In de Jodenbuurt van Weenen is gis
teravond een anti Joodsclie betooging ge
houden. De betoogers, die voor het mee-
rendeel niet ouder waren dan achttien
jaar, inatciieerdeii door de straten, terwijl
zij de ruiten van Joodsclie woningen stuk
sloegen er. alle Joden, die zij op straat
tegen kwamen, opjoegen.
In de voormalige synagoge, in de Floss
gasse, waar de Joden bijeen waren ge
komen om to bidden, mishandelden de
demonstranten een rabbijn, terwijl zij alle
ruiten stuksloegen, waarna zij een ge
deelte van het gebouw in brand staken.
Funk naar Berlijn terug.
De rijksminister voor economische za
ken, Funk, is gisteravond uit Sofia ver
trokken om via Belgrado naar Berlijn terug
te keeren. I
Economische unie met Duitschland?
Volgens Duitsche kringen te Boedapest
zou Duitschland voornemens zijn, Honga
rije te verzoeken, een tolunie te sluiten,
Do geruchten over een luehtpari.
Enkele Britsebe bladen hebben melding
gemaakt van Duitsche plannen tot het voor
stellen van een luehlpate, dat de Britsüie
militaire luchtvaart tegenover de Duitsche
luchtstrijdkrachten blijvend in de minder
heid zou plaatsen. In welingelichte Brilsche
kringen verklaart men omtrent zulk een
plan geen offioieele gegevens te bezitten.
Indien een dergelijk voorstel mocht wor
den gedaan, acht men het hoogst twijofl-
achtig of liet als basis voor onderhandeling
zou kunnen dienen. Onderhandelingen zou
den daarentegen groote kans op slagen bie
den, indien deze zouden worden gevoerd
met hot doel te komen tot kwalitatieve be
perking, hetgeen ook de totstandkoming
van de vlootverdragen heeft mogelijk ge
maakt.
Perth opnieuw bij Ciano.
De Britsche ambassadeur Perth beeft gis
teravond opnieuw een bezoek aan Ciano
gebracht om de besprekingen van Donder
dag voort te zetten. Nieuwe vorderingen
zouden gemaakt zijn.
Van de Italianen is 40 pCt. ge
sneuveld.
Jh een beschouwing van den diplomatie-
ken redacteur van Stefani omtrent den
moed' en de dapperheid der Italiaansche
legioimarissen in Spanje wordt gezegd, dat
hun heldhaftigheid wordt bevestigd door
de geleden verliezen, die 40 pCt. bedra
gen van de strijdkrachten der Italiaansche
vrijwilligerscorpsen.
Bombardement van Waitsjau eischt
tal van slachtoffers.
Reutér meldt uit Hongkong:
Japanselie vliegtuigen hebben den ge-
heelien dag Waitsjau gebombardeerd. Naar
gemeld zijn minstens duizend personen go-
dood of gewond.
I Polen voert geen onderhandelingen
inzake Danlzig.
De Poolsche ambassade te Londen deelt
mede,-gemachtigd te zijn te verklaren,'dat
de kortelings in de pers verschenen, be
richten ovear onderhandelingen, die Polen
ten,aanzien van Dantzig zou voeren, als
mede andereberichten over plannen, die
ontworpen zouden zijn voor het overbren
gen" van bevolkingen, verstrekkende "rege
lingen voor het verkeer doiör Poplscili
grondgebied enz. van allen grond ontbloot
zijn. Ejr hebben tusschen Polen en Duitsch
land geengedachtenwisselingen plaats ge
vonden, hetzij over Danlzig, hetzij over
een daarmede samenhangend onderwerp.
ÏKf!
Ziet Uw Radiobode
ALLÉÉN:
Rotterd.dijk 268
Gediplom. Uurwerkmaker
Incidenten in en bij de aan Duitschland
afgestane gebieden.
De Praagschc dagbladen maken sedert
twee dagen melding van een vrij groot
aantal plaatselijke, min of meer ernstige
incidenten in de Sudeten-Duitsche gebie
den, die aan Duitschland zijn afgestaan
en vooral in de neutrale zóne, die gela
ten is tusschen de Duitsche bezettings
troepen en de Tsjecho Slowaaksclie troe
pen na de evacuatie. Bijna al deze inci
denten gewapende aanvallen op1 Tsjechi
sche ambtenaren, die voorloopig ter plaatse
zijn gebleven, mishandelingen van Tsjechi
sche personen, worden veroorzaakt door
vroegere ordebewaarders der Sudeten-
Duitsclie partij. Daarentegen stemmen alle
getuigenissen overeen ten opzichte van de
volstrekt correcte houding en de men-
schelijkheid der Duitsche officieren en be
zettingstroepen.
Geen Joden meer op de beurs.
Gevolg (levende aan de hun dezer dagen
toegezonden uitnoodiging hebben de wis
selmakelaars van Jood sela ras hun ont
slag genomen. Aan Joodsclie commission-
nairs en zaakwaarnemers, die ter beurze
waren toegelaten, is de toegangskaart ont
nomen.
Bestrijding der werkloosheid.
In welingelichte kringen is onthuld, dat
een breed' opgezette nieuwe aanval op het
werkloosheidsvraagstuk in de Vereenigde
Staten in de maak is.
Bi zonderheden zijn niet bekend gemaakt.
Anti-Duitsehc stemming.
De commissaris der luchthavens van
New-York, Mackensie, heeft geweigerd deel
te nemen aan de ontvangst van het Duit
sche Oceaanvliegtuig „Nordwind", dat van
daag op het vliegveld Washington moet
aankomen.
Mackensie heelt dienaangaande een parti
culier telegram gericht tot den Duitscheu
ambassadeur, waarin hij zegt: De Ameri
kaansdie katholieken kunnen geen betrek
kingen onderhouden met Duitschers, zoo
lang Duitschland niet den weg naar de be
schaving terug heeft gevonden op het ge
bied van geloofsvrijheid en in het bizon-
der wat betreft de behandeling van kar
dinaal Innilzer en de Oostenrijksche ka
tholieken.
Laat dadelijk ^en.J groote^pot Akker's
Kloosterbalsem halen en laat TJ drie
maal per dag flink daarmede wry ven.
Akker's Kloosterbalsem heeft de bij
zondere eigenschap diep in de weefsels
te dringen en daar oplossend te werken.
Kloosterbalsem tast dus Uw spit in zijn
oorzaak aan, verdrijft verrassend snel de
pijn en maakt Uw spieren weer gezond.
Ongeëvenaard als wrijfmiddel bij spit,
rheumatiek» spierverrekkmgen, stram
heid, kneuzingen, ischias, pijnlyke spieren
Per pot van 25 Gram f 0.621/,, pot van 50 Gram 1.04
De levering van de Limburgsche
mijnen.
Het (comm.) Tweede Kamerlid Wijnkoop
heeft aan den minister van waterstaat de
volgende vragen gesteld:
Is het den minister bekend dat de achter
stand in de leveringen der Limburgsche
mijnen dit jaar grooter is dan ooit tevoren?
Is het den minister bekend dat deze mij
nen met het oog op dc verhoogde in voor-
premie, die op 1 October j.l. in België van
kracht is geworden, tot schade van de ver
zendingen in ons eigen land de laatste
maanden bijna uitsluitend kolen naar België
hebben geleverd? Kan de minister dit goed
keuren?
Is de minister beieid onverwijld1 stappen
te doen ten einde den eiiormön achterstand
te doen inhalen, daar hij ontijdig invallen
van het koude seizoen zoc* goed als geen
kolenhandelaar in staat is de openstaande
orders direct uit te voeren?
Acht de minister het niet wenschelijk
maatregelen te treffen om te voorkomen
dat deze achterstand zich elk jaar herhaalt?
Bestuursexamen en a ccountan is&Vamcn krij
gen wettelijke basis in. de honger
onderwijswet.
De minister van onderwijs heeft een nota
van wijziging ingediend op het wetsont
werp tot wijziging en aanvulling der ho-o-
ger onderwijswet.
De toelichting hierbij luidt als volgt.
Bij de voorbereiding van de aanvulling
en wijziging van het academisch statuut
voor de regeling van de examens in de fa
culteit der economische wetenschappen
Week de wenschelijkheid ook liet bestuurs
examen en het accountants-examen in het
statuut op te nemen. De thans aangebrachte
wijziging lieeft ten doel aan deze examens,
welke worden afgenomen krachtens de ge
meentelijke verordening tot regeling von
de universiteit van Amsterdam en liet re
glement betreffende het onderwijs aan de
Nedcrlandsche Handelshoogeschoo! te Rot
terdam, in de hoogcr onderwijswet een
wettelijke basis tc geveu.
Beneeming niet in overeenstem
ming met politieke verhoudingen
in. de bevolking. Afkeurende mo
tie met 20 tegen 17 stemmen
aangenomen.
De gemeenteraad van Rotterdam heeft
gistermiddag met 31 tegen 8 stemmen den
heer Reuderink (comm.) gelegenheid ge
geven te interpeliecren over de burgerlied-j
lersbenoeming van den heer Oud. Het re
sultaat van deze interpellatie was een mo
tie, voorgesteld door den mlerpeüant, waai
in de raad uiUpieekt, dat de benoeming
niet in overeenstemming is met de poh
üeke verhoudingen in de bevolking van
Rotterdam, zooals deze zich in den laadt
afspiegelen, en waarin voorts de ontstem
ming over de benoeming te kennen v, ordt
gegeven.
Tien jaar geleden toen de liberale heer
Droogleever Fortuyn tot bui genie-ester was
benoemd, hoeft de raad eveneens critiek
geoefend op de benoeming. Toon werd een
motie van ongeveer gelijke strekking als
dio gisteravond voorge-teld, doch die af
komstig was van den tegenwoordigen bur
gemeester van Leerdam, den ar. heer
Hanemaayer, aangenomen.
Dat gebeurde met gioote meerderheid.
Gisteravond werd de motie na een debat,
waaraan woordvoerdeis van vrijwel alle
partijen in den raad deelnamen, eveneens
aangenomen, doch ditmaal nas het aan
tal tegenstemmers belangrijk. Voor de mo
tie stemden n,l. alleen de soc. democra
ten en de uiterst linksclieu, die in totaal
met twintig leden aanwezig waren en er
tegen alle anderen, in totaal zeventien..
Naar aanleiding van de woorden van
den heer mr. A. do Jong, dat hij in
deze benoeming meer zag dan oen burge
meestersbenoeming, te weten ook de be
noeming van een vertegenwoordiger van
de xegeering, waarop hij al in 1934 had
aangedrongen, een soort regeeringscommis-
saris dus, verklaarde de voorzitter, loco-
burgemeester De Zeeuw (s.d.), dat de
heer Oud ontvangen zal worden als „onze
nieuwe burgemeester" dat do soc. dom.
in het college met hem samwi zullen
„werken als met vorige burgemeesters en
dat zij hun oordeel over hem zullen af
meten naar zijn werk.
De nieuwe gezant te Berlijn.
Do Nedcrlandsche gezant te Washing
ton, jlir. H. M. van Ilaersma de With,
wiens benoeming tot gezant der Neder
landen te Berlijn wordt verwacht, zal op
2 November a.s. scheep gaan naar Europa.
Landelijke bijeenkomst van de Oranje Garde.
De gewone jaarlijksche bijeenkomst van
do Oranje Garde in Nederland zal gehouden
worden op Woensdag 26 October te Rotter
dam.
Op de agenda komt een voorstel voor
art 3 der statuten te wijzigen.
Voor de verkiezing van een algemeen
voorzifter, wegens het bedanken van den
heer A, van Sehuppen, tengevolge van lang
durige ziekte, zijn candidaat gestold de
heeren ds. G. Alers uit Dordrecht, ds. F.
Tollenaar uit Den Helder en ds. Is. Voor-
stccgli uit Den Haag.
De Piet Hein vloot te Delfshavcn,
De Piet Hein-vloot welke na het schouw
spel tijdens de jubileumueek op de rivier
de Maas heeft gelegen, eu nadien in de
Achterhaven van Delfshaveti is tentoonge
steld, en waan an enkele schepen voor
het publiek ter bezichtigen zijn gesteld',
heeft gedurende de eerste drie weken
dezer bezichtiging 3300 betalende bezoe
kers gehad, terwijl een groot aantal school
kindoren gedurende de ochtenduren de
vloot heeft bezichtigd'
Het is de commissie, die met de or
ganisatie van een en ander was belast,
gelukt het meercndeel der schepen nog
voor een maand in de Achterhaven te
De'fsliaven voor het publiek ter bezichti
ging te stellen, zoodat dus tot 15 No
vember het bezoek op do zelfde wijze kan
worden voortgezet.
De bezoektijd! is van 1 tot 5 uur op
werkdagen ,on van 9 uur v.m., tot 5 uur
n.m. op Zondagen.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
Dertienjarige jongen gedood.
Zijn achtjarig broertje gewond.
Op den weg van Pey naar Koningsho-ck.
onder Eiht (Li >d urg'i, is gidartnid lag om
streek ijt uur ccli enislig ongeluk ge
beurd, waarbij een dertienjarige jongen
werd gedood en zijn achtjarig broertje
weid' gewond.
De jongens rcdun naa-t elkaar op de
fiets. Achter lien kwam oen vrachtauto
aanrijden van Jeu vrachtrijder Scheres te
Pey. De bestuurder van deze auto moest
plotseling naar icchU uitwijken, omdat een
auto, welke van Je tegenstelch: zijde kwam,
naar links /v c-rikte om een w andelend
kind te ontwijken.
Het gevolg wa% dat de twee kinde
ren, zoontjes uit liet gezin Jeuken, te
Pcy, kwamen te vallen en onder de vracht
auto geraakten De dertienjarige jongen
werd op slag gelood. Zijn broertje brak
een been Hij werd nuar het Sint Lauren-
liusztekcuhuis te Roermond vervoerd.
Opsporing verzocht.
Op vrijdag 30 September werd vermist
de bijna achttienjarige Pioter Jelle Boers-
ma, woonachtig te Zaandijk. To' dusverre
hieven alle nasporingen vruchteloos. De
jongen verkeerde in overspannen toestand.
in verband mei deze verdwijning ver
zoekt de gemeentepolitie van Zaandijk in
lichtingen/Het signalement van Piejer .lelie
Boersma luidt: lang ongeveer 1.70 meter,
flink postuur, donkeiblond haar met =eliei-
ding in liet midden, blauwe oogen, blozend'
gelaat. Gekleed met bruin beige colbert
jasje, donkerblauwe plustour, blauwe wol
len shpovor, donkeiblauwe das met wit'e
stippen, bruine kousen, gele garbard'ine-
regenjas met ceintuur c-n lage zwarte schoe
nen.
De mogelijkheid bestaat, dat de jongen
in bet bezit is van een zwart gelakt hce-
renrijviel, met zwart stuur, keltingkast en
zwarte elec-trische lantaarn.
Geheime zender gesnapt
Een tweetal bewoners van het dorp Wijhe
was in het bezit van een radiozender,
waarmede onderling geëxperimenteerd werd
Het betrof hier toestelletjes, die op de
5 meter band uitzonden en dus eeu be
perkte draagwijdte hadden. Desniettemin
slaagden de uitzendingen goed'. Totdat ook
hier do kruik zoolang te water ging, tot
hij barstte, want gistermiddag stond mid-
den onder een uitzending een P.T.T.-amb-
tenaar die zich door do plaatseLjke po
litic had laten vergezellen, voor de uit
zenders. Aan ontkomen viel niet meer
te denken, de toestellen werden in be
slag genomen en proces verbaal opgemaakt.
De lust tot experimenteeren zal nu wel
voor eenigen tijd over zijn.
Inval in een speelhuis.
De Haagsclie politie heeft gisteravond
omstreeks half tien een inval gedaan ia
het door zekeren J. J. R. bewoonde per
ceel Z.O. Binnensingel no. 2, op vermoe
den, dat in dit huis gelegenheid werd ge
geven tot hazardspel.
Nadat de bewoner den toegang tot de
woning had' geweigerd, verschafte de po
litie zich dezen door vernieling van leen
ruit van de voordeur. Zij trof in een der
kamers 23 personen aan, die rondom een
tafel waren gezeten.
Alle personen werden naar het hoofd
bureau overgebracht, waar huii een ver
hoor werd' afgenomen.
Hierna werden zij weer heengezonden.
De politie heeft een aantal speelkaar
ten en een speeltafel in beslag genom'an.
Knaapje doodgereden.
In de Transvaalstraat te Tilburg is gis
termiddag de 21/2-jarige Jos. van Oort bij
het oversteken van de straat door een ge
span aangereden. Het knaapje was op slag
dood. 1
Oüebrand te Linden geblusehL 1
Men is den grooten brand te linden!
thans na 24 uur meester geworden. Da
geweldige olietanks zijn vernield <an del
schade wordt op een millioen dollar ge
raamd'. 1
Jhr. mr. H. SL van Haersma de With,
Nedcrlandsche gezant te Washington, die
benoemd zal worden tot gezant te Berlijn,