ZATERDAGSCHE POST
V er du is teringsp roef
Zaterda^sche Post
Op de tandem door
verduisterde gebied.
Laschreparaties - Autogeen- en Electriscfi
Kogellagers - Drijfriemen - Slangen - Gereedschappen
ZATERDAG 15 OCTOBER 1938
HET VERDUISTERDE BLAADJE
BERICHT
BUITELLAND
GEBRUIKSAANWIJZING
Een der vroegste zangvogeltjes. Herkennings
middelen.
Lastig, beminnelijk en
nuttig
Incasso-Bureau „ECONOMIA"
Metaalgieterij Schiedam"
GRAFMONUMENTEN
f. C. BREVE
Overschieschesir. 1? - Schiedam lei. 68721
Machinefabriek Fa. J. D. VOGELIJ
ROESTVRIJE STAALWERKEN
ALUMINIUM APPARATEN
STALEN RAMEN
CENTRALE VERWARMING
FIRMA P. SNEEP
öurgem, Knappertlaan 214b e» 67881
KIPS
co.,
Cartonnagetabrtek „NEFAVER'
(N.V. Nederl. Fabriek voor Verpakkingen
N.V. Technische Handel-Mij. D. DE VOS. Lv.d.z. van Fa. VAN MILAAN
HOOGSTRAAT 9J-97 - TELEFOON 68252-«97/
Kunst en Wetenschap
Werkgemeenschap
(Exclusieve reportage van
Mile. Madelief.)
Wat, 't geen eenig idee van me om
ginet den Lampenist op de tandem er
i:op uit te trekken? Hij heeft immers
£een reuze ervaring op dit gebied. Nu,
i&ik moet zeggen, onze tocht is schitte
rend geslaagd. Jammer alleen, dat het
£zoo geregend heeft. Wij hebben na-
tvtuurlijk geschuild. Alles was zoo goed
^verduisterd, dat ik niets gezien heb.
STADSNIEUWS
VERDUISTERINGSPROEF
Luniv, licht voidoet zeer goed bij
verduistering. Tijdens een burenruzie
Woensdag j.l. in de Anialia van
Swindensleeg sloeg de 27-jarige P. B.
zijn buurman, den 38-jarigen K. O.,
een blauw oog. De politie hoefde er
.niet n1 n te nas te komen.
7a JAARGANG
No.51
Ook wij hebben natuurlijk ver
duisterd. waarvoor wij onze ver
ontschuldigingen aanbieden. Fan-
avond om 12 uur eindigt onze
proef, zoodat u dan de Z. P.
in haar geheel zal kunnen lezen.
DE POSTBODE.
IN DE DUISTERNIS l
Onze Actualis fluistert:
Zijn wij nu werkelijk kinderen der f
duisternis geworden? Het heeft er i'
veel van. Wij moeten er aan gewend j:
raken zonder verhelderend licht te
wonen, te loopen, te eten en zelfs te
denken. Er gebeuren duistere dingen
en de toekomst is duisterder dan ooit, \-
hoewel er toch eenig licht gegloord
heeft. Maar dat was slechts kort. 1
Wij strompelen verder. t
„Op, trekt op, gij Luciferisten." t
„Volg dees' vaan." t
Lucifer, beveel, wij volgen! r
VOOR DE
VERDUISTERDE Z.P.
- Om half twaalf begint u
A;-i niet een lampie donker,
C-:rV-.V:"-A! dan een lichte angst en
Sikfevivi/ïaSfi vervolgcnsenkelesncetiw-
balleijes. Tegen twadf
u,ir tenslotte een lichte
catz, waarna u liet tiier-
onder aangegeven lipje
V.AviO--V":met vinger en duim
IS UW LIJFBLAD GEWORDEN
GEEN WONDER. NA EEN DUIS
TERE WEEK KOMT TOCH IEDEREN
ZATERDAG WEER DE Z.P. OM U
BIJ EN OP TE LICHTEN,
sel beter en om twaalf,
uur precies is alles wel
zoover opgelicht, dat u
de Z. P. in haar geheel
kunt lezen.
Lipje om ep
Si te lichten
lu October, dc maand, dat do bonte
kraai ons weer komt bezoeken, verdwijnt
een klein, parmantig, slank en gracieus
vogeltje, dat sinds September weer drukker
was gaan zingen, zoo langzamerhand uit
het landschap: de tjifijaf. Trouwens, wat
den trek van onzen vogel, die wetenschap
pelijk als Pliyiosoopus coiiybita coiiybita te
boek staat, betreft, kan worden vastge
steld, dat de vroegste migrators als in dc
tweede helft van Augustus worden vastge
steld.
De trekmaand bij uitnemendheid is ech
ter September, doch ook in de eerste helft
van Wijnmaand treedt de verplaatsingsdrift
nog duidelijk aan den dag: na medio Oc
tober ziet of hoort men den tjifijaf maar
heel weinig meer en de Xoveniberwaame-
mingen zijn buitengewoon klein iu aan
talnog geringer is het aantal, wel zeer
exeeptioneele, ontmoetingen met dear vo
gel in December en Januari. De voorbarig-
ste individuen keeren al weer in de eerste
belft van Maart bij uitzondering zeifs
reeds eind Februari uit him mediterraan
of N.W.-Afriknanseh overwinteringsgebied
terug en de spadelingen onder hen ver
schijnen, hier pas in den loop van April.
Medio Maart tot einde Maart is echter
de normale tijd, dat de vogels hier hun
tenten weer opslaan. De vestiging der vo
gels in hun broedgebied- wordt, al naar
de atmosferische omstandigheden gunstig
dan wel slecht zijn, onderscheidenlijk ver
vroegd of verlaat.
In ieder geval is de tjiftjaf één der vroeg
ste zangvogeltjes, die in de lente naar onze
boschgebieden en boomgroepen terugkeert,
waar hij niet nalaat blijken te geven van
zrjü aanwezigheid en wel door een buiten
gewoon karakteristiek geluid, dat de iden
tificatie ten zeerste vergemakkelijkt; hij
roept namelijk soms tot tien keeren toe
herhaald 2ijn eigen naam. Ook de En-
gelschen noemen hem deswege chiff-cnaff.
Anderen hooren in het geluid: tjiep-tjip of
iets anders, dat daaraan nauw verwant is.
gelijk blijkt uit den Duitschen naam Zilp-
zalp. In dat, zooals men ziet, weinig inae-
wikkelde lied, buitengewoon eentonig, maar
even aantrekkelijk als b.r. de koekoeks-
roep, brengen sommige voge'.individuen in
zooverre eenigc afwisseling, dal het door
een bescheiden inlasschinkje twee- of z<*Ifi
meerlettergrepig wordt.
Moeilijk van dc filis te on
derscheiden.
liet is wel prettig, dat ons tierentijutje
andere aardige locale benamingen, die
met den aard van zn lied verband houden
luiden: maa(slagertje, kapelmcisterke en
zageslijper er zoo'n gauw te herkennen
liedje op na houdt, dat met den zang van
geen enkelen anderen vogel verwisseld kan
worden. Immerswanneer zijn lied, dat
haast altijd hoog in 't geboomte teil boste
wordt gegeven, geen identificatiemiddel
vormde, zouden niet alleen vele vogel
vrienden met de handen in het haar zitten,
maar evenzeer ettelijke kranige ornitholo
gen, omdat de tjiftjaf in de vrije natuur
heel moeilijk van de fitis kan worden
onderscheiden.
Zijn afmetingen 2ijn wel een ietsje be
scheidener dan die van do fitis, maar de
grootten onlfoopen elkaar Ie weinig dan
dat op grond van deze verschillen bij
veldwaarnemingen, die dikwijls op een af
stand en onder ongunstige omstandighe
den dicht loof moeten worden ge
daan, met volstrekte zekerheid kan wor
den uitgemaakt met welken vogel men
heeft te doen.
De bovendeeien van den tjiftjaf geven
een mengeling van grauw-bruin en olijf
groen te aanschouwen, terwijl de onder
deden, waarbij ook een gele tint kan wor
den vastgelegd, overwegend vuilwit zijn.
Boven het oog en dit is een herken
ningsmiddel loopt een lichte, gxijsgele
niet al te breeds, streep, die echter niet
bijster duidelijk is, zoodat zij bij ongunsti-
gen lichtval niet zoo spoedig kan worden
waargenomen. Ook maakt het kleed van
den tjiftjaf sexeverschil trekt hierbij niet
de aandacht een iets fietser indruk dan
dat van den filis, doch het komt hier aan
op zeer fijne distincties, die den leek mees
tentijds ontgaan. Verder kan nog worden
genoteerd, dat de fitis bruingele pootjes
heeft, terwijl die van den tjiftjaf donker op
zwart af, zijn. Ondertusschen zal u uit
deze aanteekeningen duidelijk zijn gewor
den, dat het een h-eele toer is d«n tjiftjaf,
wanneer deze. al zingend, niet zelf zijn
naam verraadt, in het vrije veld op onbe
rispelijke wijze te dete mine eren.
Algemeenc broed vogel.
Maar moge hij een „lastige" vogel zijn,
hij is een alleraardigste en beminnelijke
vertegenwoordiger onzer avifauna, die
gelijk wij zagen in Maart reeds zijn
simpel liedje zingt en ons in September
nog met een leuk tocgiftje verrast. Boven
dien is hij, al zijn er wel streken in ons
land. waar hij niet voorkomt, een alge-
meene broedvogel, zij het, dat hij niet
zon talrijk is als de fitis. Hij is een zeer
ijverig verdelger van insecten in hun ver
schillende ontwikkelingsstadia en zoo on
der het ijverig voedselzoeken in boom
en struweel door hij is al even vief en
bewegelijk als het meezenvo'kjo laat
hij herhaaldelijk zijn klaren maatslag
klinken.
Het, nest.
Hoewel de tjiftjaf do voorkeur geeft aan
loofhout, kan m-en hem ook wel tegenko
men in gemengde bosschen. Tot zelfs in
de uitgebreide parken en plantsoenen dor
steden kan men hem ontmoeten. Aan die
gebieden geeft hij de voorkeur, waax een
ruige, vrilrle ondergroei gunstige voorwaar
den voor Jen nestbouw schept. In de
warrigUoid van struik en kruid door
de bank niet veel boven den bosehbodem
soms daarop maakt hij de wieg voor
z.ijn toekomstig kroost in gereedheid. Het
nest is bolvormig geconstrueerd met be
hulp van zeer uiteenloopende plantendee-
len en maakt niet bepaald een stevigen in
druk. Iiaren en vecren dienen als materiaal
om het le voeren. Een kemmeric van het
nest is voorts, dat het een opening opzij
heeft, die naar hoven is gericht en dat het
overwijd is. Wij vermoeden, dat de Lim-
burgsebe namen ..ovemenneke" en over-
dekkertje" met deze eigenaardigheid ver
band houden.
De broedtijd strekt z.ich uit van eind
April tot Juli. Nog voordat er veertien da
gen zijn verstreken, verbreken de jongen
de vermoedelijk alleen door het wijfje
bebroede eieren, waarvan de schaal-
kleur fijn wit is en die, vooral aan de
stompe pool, een paars- of rood-bruine
tippeling vertoonen. Ifet legse! is veelal
zes-, soms vijf- of zeventallig. fn verreweg
de meeste gevallen is er maar één broedsel
per jaar. Wanneer men in de buurt van het
nest met de eieren of jongen komt, ver
neemt men meermalen een klagelijk fu-ie,
wti-ief. tu-ie of oe-ïet van de verontruste
vogels.
Volledigheidshalve teekenen wij nog aan,
dat, wanneer men Britsche vogelboeken
raadpleegt, blijkt, dat Engeland meerma
len wordt hez-ocht door een paar trekkende
tjiftjafvormen (de subspecies coiiybita abie-
tinus uit Scandinavië en c. Iristjs uit Si
berië). die van „onzen" tjiftjaf eenigs-
zins afwijken en die in beginsel ten onz.ent
vandaag of morgen eveneens zouden kun
nen worien vastgesteld.
RIXKE TOLMAN.
Lange Haven 57 - Schiedam - Te'eï. 6S30S
Vraagt tarieven voor het incasseeren van
dubieuse vorderingen
G. VAN OULMEN
Telefoon 67558 - Lange Nieuwstraat 235
„VEGISOL" GLASZI'DE
Isolatiesefialen
VEREEN GLASFABRIEKEN
SCHIEDAM
NOORDVEST 77 - SCHIEDAM - TELEF. 67579
Fabriek van KURKEN - KURKENBONDELS
VISSCHER IJ KURKEN
Fa. WED. A. VOGELEZANG,
Korte Achterweg 13-1Ï - Tel. 68872
Fa. C. v. PELT Cxn.
A. J. VREDEBREGT Hzn.
Boiersiraai 58—60—62 - Telefoon os4»s
Soec adrss voor Uw Oentr Verwarm.na Nooiios Ven Brechcok:
MFPPATflP' Coptëer-lfirlchtlr.g
IflCnUH I Uil. SchrijfmachinefiaiKtei
1 Hoogstraat 26 Tel. 67735
Bij aankoop van nieuwe Schrijfmachine wordt Uw
oude machine tegen den hoogsten prijs terug
genomen. Vraagt prijsopgave
DE HOl-JANSEN
cLËCTRO-TECKN. INSTALLATIE-BUREAu
LANGE HAVEN 122 - TELEFOON 68S7C
Reparatie aan alle electrische apparaten
Voor storingen dag en nacht te bereiken
TclEFOON 6819f
SCHifci-Mr.
BOTERSTRAAT 40 enz.
Tel. 68236 (itè 18 uur 68637 69804)
Van Rotterdamse!»© kunstenaars.
Op 21 dezer xai in Ons Iluis, te Rot
terdam, een dansavond gegeven worden,
waarop zo-owel Nettv van der Valk als
Nelly van Maerlant en Alfred Hillmann zul
len optreden.
Het feit, dat deze drie namen op één
programma staan, is een eerste uiting van
liet streven om in de Rotterdamsche dans-
wereld een werkgemeenschap te vormen,
welke een nauwere en duurzame samen
werking tusschen verschillende danseres
sen en dansers, musici, decor- en. costwum-
ontwerpers enz., mogelijk maakt. Reeds
zijn Dick EJffers, Norbert Loeser, Wim
Quispel en Dick de Wilde bij de werkge
meenschap betrokken".
In de overtuiging, dat het groote uit het
kleine groeien moet, ligt het in de bedee
ling van de oprichters geleidelijk uitbrei
ding aan hun plannen te geven. Voor de
eerste helft van dit seizoen is echter reeds
een balletavond in voorbereiding, waarop
naar muziek van, Tschaikowski, Gretchani-
noff, Lortzing, Satïe en Gershwin zal wor
den gedanst.
