EERSTE BLAD.
Vrijdag 21 October 1938
Hoare antwoordt Hitier
Griekenland
Roemenië
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
91ste Jaargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Nogmaals gewezen op de noodzaak van een
krachtige bewapening van Engeland.
In een le Claclon-on-Sea gehouden rede
heeft de 'Britschc 'minister van binnen-
laudsche zaken, sir Samuèl Hoare, hulde
gebracht aan het „moedige,-vooruitziende
en krachtige leiderschap van -Chamberlain
tijdens de jóngste crisis"..''
Iloare antwoordde vervolgens op de
rede, die Hitier pp, 9.» dézer Je' Saar-
briicken gen oud énheef t^ en op de doêr
de DuitsctV'bladen geoefende k'rifïêk' óp
dë Britschcbewapeningspolitiek.'-
Ka te hebben verklaard',^ dat hij ge
loofde in Bitters - vredesjtetïïigitigén/ her
innerde spr. aan. 'hetgeen dé Führec te
Saarbrücken gezegd! lieeft óver mogelijke
opvolgers van Chamberlain. Hitler, aldus
Hoare, gelooft in het verlangen naar vrede
van Chamberlain, doch hij vreest een mo
'gelijken - opvolger in diens ambt.
Ik geloof ir. Hitiers verlangen naar den
vrede, dóch evenals Hitier moet ik voor
bereid' zijn op een opvolger, die zijn ziens
wijze niet deelt, en onder deze omstan
digheden neem ik zijn motto overSteeds
bereid! tot vredt-, doch elk uur gereed' tot
verdediging". Ik ben het ook met hem
eens -wanneer hij zegt, dat wij als een
sterke staat tc allen! tij dé bereid kunnen
zijn tol het voeren van een politiek van
overeenstemming met dé omliggende sta
ten.
E-it is, zeide Iloare, de reden waarom
ik in het belang van den vred© zoo
veel beteekenis hecht aan de behoefte
aan nationale kracht. Een essentieel©
voorwaarde voor den vrede is een
tachtig Engeland. Want een groot
Rritsch belang is de vrede en onze
kracht zal zeker in de schaal van den
vrede worden geworpen. Geen vrede
lievende natie behoeft voor de Brit-
sche bewapening bevreesd te zijn.
Hoare zeide, ervan overtuigd te zijn, dat
het onderhouden van vriendschappelijk©
betrekkingen met Engeland altijd een der
hoofdpunten van Hitlers politiek is ge
weest. Ik ben er ook van overtuigd, al
dus Hoare, dat er zonder vriendschappe
lijke betrekkingen tussclien Engeland en
Duitschland geen stabiele vrede in de we
reld kan zijn.
Na gesproken te hebben van de men-
sclien, die zich tijdens de crisis bij hon
derdduizenden tegelijk voor openbaren
dienst hadden opgegeven, zeide Iloare, dat
het een der eerste plichten van de re
geering is, dit groote lichaam van bereid
willige werkers te organiseeren. Met de
gewijzigde methoden van den modernen
oorlog is hetgeen nocdig is niet langer
het werven van millioenen infanteristen
voor den dienst op het vasteland. Wat
thans noodig is, is de organisatie van
een groot industrieel land, opdat het zich
kan beschermen tegen den vernietigenden
slag van een luchtaanval.
Indien Engeland zoo georganiseerd kan
worden, dat het onmogelijk een vernieti
gende slag kan word'en toegebracht, kun
nen wij de toekomst tegemoet zien met
de zekerheid', dat wij nimmer verslagen
kunnen worden. Een bereidwillige werker,
die geoefend is, is evenveel waar als twin
tig ongeoefender! en de regeering, in het
bizonder mijn eigen departement, dat ver
antwoordelijk is voor do maatregelen tegen
luchtaanvallen, moet alles in het werk
stellen om de opleiding waarom zoo vele
onzer medeburgers schreeuwen, te orga
niseeren.
Be regeering moet er met verdubbelde
kracht naar streven, dat onze burgers kun
nen rekenen op hun beide categorieën van
militaire verdediging, namelijk een lucht
macht, die groot en sterk genoeg is om
een eventueeien aanvaller af te schrik
ken, cn luchtafweergeschut, dat het even
gevaarlijk zou maken om de sleutelposi
ties van ons land aan te vallen als het
voor vliegtuigen gevaarlijk is, een mo-
Mem slagschip aan te vallen.
Ik ben niet bereid, zoo vervolgde Hoare,
de beweringen te aanvaarde.., die in som
mige kringen geuit zijn over een uitge-
breiden chaos en onbekwaamheid ten aan
zien van de' luchtbeschermingsmaatregelen.
Ik acht het van - meer belang, liet land
te verzekeren, dat do regeering voornemens
is, alle mogelijke stappen te doen om de
organisatie van de luchtbeschenningsmaat-
i'egelen te verbeteren. Ik zal spoedig in
de gelegenheid zijn, mededeelingen. te. doen
omtrent de nieuwe maatregelen, welke noo-
dig zijn. Een .volledig overzicht van den
toestand zal te zijner tijd in het, parle
ment worden gegeven, en het is daar, dat
ik voorstellen voor de toekomst zal doen.
Na gesproken te hebben over enkele dér
voornaamste lessen van de crisis ten aan
zien van de voorbereidingen voor passie
ve verdediging, lessen, welke, naar Hoare
zeide, ter harte waren genomen, vervolg
de de minister: Ik voel sterk de noodzaak
van georganiseerde binnenlandsch© veilig
heid', waarin bereidwillige burgers geheel
hun rol zullen hebben te vervullen, en dan
liever als geoefende helpers dan als nieuw
bakken amateurs.
Samuel Hoare besloot: Ons streven is
tweeledig": Vrede in het buitenland, vei
ligheid in het binnenland'. Voor dit dub
bele program van vrede, veiligheid', ver
zoening en kracht vraag ik den steun der
natie.
De houding van Roemenie
Bij de Poolsch-Boemcenschc
besprekingen.
In welingelichte kringen te Boekarest
verklaart men de gereserveerde houding der
Roemeensche regeering tegenover de Pool-
sche voorstellen in de Roetheenselie k'vves- China hebben dit niet begrepen. Tsjang Kai
De Japanneezen in Kanton
Beuter meldt uit Hongkong:
Gemeld wordt, dat de Japansclie
voorhoede, bestaande uit gemechani
seerde aïdeclingen, hedenmiddag om
half drie Kanion is binnengerukt.
Uit Sjanghai wordt van gezaghebbende
zijde gemeld, dat alle hooge ambtenaren
Kanton hebben verlaten. Verklaard wordt
dat men de fabrieken en de openbare re-
bouwen in do lucht laat vliegen.
fapan
De „beschavende oorlog"
Japan is de kampioen der be
schaving in het Verre Oosten,
Luitenant-generaal Kenoei Doihara, de
Japansclie Lawrence, heeft in 'tmaandblad
Tsjoeokoran, een artikel gepubliceerd over
den beschavenden oorlog welke Japan in
Chinai voert tegen de democratie. Japan,
het eenige land, dat de plundering en ver
overing van de Westersche mogendheden in
het Verre Oosten heeft overleefd, is de
kampioen van de beschaving in het Verre
Oosten en de principieel© vijand van deze
beschaving is de democratie, deze voert dé
wereld naar den afgrond. De taak' van Ja
pan is niet alleen het Oosten te redden
van de wanorde, doch de wereld een nieu
wen vrede en een nieuwe ord© te geven.
Alleen Japan lean het Oosten ontwikkelen,
omdat alleen Japan heeft weten te profi-
teeren van de techniek van het Vesten zon
der het Oosten te verraden. De leiders in
tie met de volgende redenen:
J. Loyaliteit jegens Tsjedio-Slowakije.
2. Den wensch directe betrekkingen mot
dat land 1e behouden met liet oog op een
economische en politieke merle werking.
3. Den wensch de positie van Hongarije
niet buitensporig te zien versterken.
4. Scepticisme ten aanzien van een mo
gelijke verzekering der regeering te Boeda
pest ten aanzien van Transylvanië.
5. Het besluit de deelneming te ontwijken
aan een* combinatie, welke als vijandig je
gens Duitscïiland zou kunnen worden uit
gelegd.
Zeer zeker begrijpt men te Boekarest
zeer goed het belang, dat Polen hecht aan
een regeling der Roetbeensche k'weslie,
welkte Roetbenië onder Hongaarsche con
trole zou plaatsen.
Doch, aldus verklaart men, men moet
niet uit het oog verliezen, dat cto Hongaren,
wanneer zij in Roethenië gevestigd zou
den zijn, strategische stellingen zouden
bezetten, welke de verdediging van Tran
sylvanië en Boek'owina bedreigen.
De strijd in Spanje
Vrijwilligers teruggetrokken.
Havas meldt uit Valencia:
Talrijke i uilenlandsche vrijwil i er3?*.roo-
zijden van het front sa
men
v?n alle
men te Valencia, vanwaar zij naar de
evacuatiehavens zulten worden grvvoerd. n
Overal in de stad zijn aanplakbiljetten een korte toespraak tot de bevolking had
Sjek iieeft getracht China te redden door de
democratie, hierdoor werd een oorlog met
Japan onvermijdelijk.
Volgens Doihara tracht venier het Wes
ten, dat gegrondvest is op materialisme en
individualisme, zich te herstellen door het
instellen vaal totalitaire rcgeeringen, ge
grondvest op grond, gezin en opoffering,
Doihara brengt hulde aan den beschaven-
den oorlog en verklaart, dat, iudien Japan
den oorlog niet wint, het Oosten ver
loren is.
Duitseiïiand
Gevecht aan de Tsjechische grens.
Reuter meldt: In een gevecht tusschen
Tsjechen en Duitsche douane en politie
in het dorp Loblsitz aan de Dtuitsche zijde
van de grens in' het 'Eudetenbnd, zijn vijf
Tsjechen gedood.
De kerkstrijd,
liet „Berliner Tag
het toezicht op het godsdienstonderrich
op de scholen van Salzburg door den
schoolraad van het gebied is ontnomen
aan den aartsbisschop \a'n Salzburg. Het
tooziciit is overgedragen aan de wereld
lijke autoriteiten, aangezien geen garan
tie bestaat, dat de aartsbisschop zijn taak
zal uitoefenen in een geest, overeenkom
stig het nationaal-socialisme.
Hitler in de bezette gebieden.
Hitler is gisteren uit Krumau, waar hij
Engeland
De toestand in Palestina
De zuivering van het oude stads
deel van Jeruzalem.
Direct bij Let aanbreken van den dag
werden gisteren de militaire operaties in
liet oude stadsdeel van Jeruzalem hervat.
Een Iroepencordon sloot oen versterkten
kring nauw in om to voorkomen, dat de
opstandelingen ontsnapten, terwijl militai
ren de onderaardsche gangen onder den
tempel van Salomo onderzochten.
De onderaardsche gangen verbinden da
gebouwen van Ha ra me Sjarif met oude
bouwwerken, die eenige K.M. verder zijn
gelegen, o.m. op den weg naar de Bood©
Zee. De Britsch© troepen probeeretii de ver
bindingen tusschen de in de moskee van
Omar gevluchte opstandelingen en do bui
tenwereld te verhinderen. Tijdens den nacht
werden verscheidene aanvallen gepleegd,
o.m. op de Joods clie voorstad Montefiore,
welke ten Noorden der stad is gelegen. Die
politie heeft het vuur beantwoord' en den
aanvallers verliezers toegebracht.
De bezetting van de oude stad werd:
methodisch voortgezet. De militairen om
singelden de verschillende wijken der stad
waarbinnen met groote voorzichtigheid en
zoo weinig mogelijk geweld de zuivering
werd doorgevoerd. Ben soldaten is er op
gewezen, dat onder de Arabische bevol
king vermoedelijk 85 pCt. onschuldigen
zijn.
Zij hebben opdracht een klein getal ban
dieten en desperado's te dooden of gevan
gen te nemen. Alleen in geval van tegen
stand mocht geweld gebruik worden.
Men is begonnen met de stelselmatige
inschrijving der bewoners, teueinde de niet-
ingezebenen uit te pikken. De laatsten wor
den ondergebracht in een militair kamp,
in de Davidsburcht, waar zij ondervraagd
worden, en levens ond'erzoeht worden, of
zij op hun schouders indrukken hebben
van het dragen van een geweer.
Sedert drie dagen is door de muezzins
niet van de minarets opgeroepen tot hét
gebed.
Vermoeid en ongeschoren na twee da
gen in touw te zij'n geweest, slaan de Brit-
sche soldaten met de bajonet op hot ge
weer op wacht voor iedere opening in
de -moskeeënwijk, terwijl - andere soldaten
in dekens gehuld, op de straalsteenen sla
pen.
i Gisteravond werd officieel medegedeeld,
Tageblatt bericht, dat
ist©n<Wr:rhVzoover bekend, bij de operaties
"in de oude stad negentien Arabieren ge-
aangebracht, waarop het Spaansche volk
zijn erkentelijkheid' betuigt jegens de buï-
tenlandsche vrijwilligers.
gericht, via Kalscbing tot nabij de nieuwe
Duitseh-Tsjechisclie grens gereden. Na ©en
kort oponthoud cp den Schoeninger Berg
Noors cli controleur van niet- j keerde Hitier naar Linz terug, waar hij des
inmcngingsconiitc verdwenen, j middags aankwam. Tegen den avond' was
Uit 'Bergen wordt aan het Norsk Tele- hij weer in Obersalzberg aangekomen,
gram Byraa gemeld', dat de officier der Bevolking thans 78.700.000.
Noorsche koopvaardij, Jacobson, die kort
geleden Lenoemü was tot controleur van
bet niet-inmpïigingscomité, verdwenen is,
toen hij over land naar Londen reisde.
Mevr. Jacobsen d'ie zich op het ©ogen
blik te Rotterdam bevindt, heeft haar
ouders te Bergen er van in kennis ge
steld!, dat linar man in een concentratie
kamp nalij Osnabrück is ondergebracht.
De Noorsche minister van bui tenlandsche
zaken is in deze aangelegenheid' gemengd.
Er ontbreken nog bizond'erheden.
De kous op den kop.
Volgens een Reuler-bericht hebben link-
sehe vliegtuigen gisteren nabij Burgos vele
tonnen zijden kousen, hemden, sokken en
andere kleedingstukken laten vallen.
In Spaansche regeeringskringen wordt
verklaard1, dat dit bombardement bedoeld
was als een antwoord op de rechtsche
broodbombardementen op Barcelona en Ma
drid en beoogde, den nadruk te leggen
op het gebrek aan textielgoederen in het
rechtsche Spanje.
met halve kracht wegens gebrek
De toestand in het Verre Oosten
De strijd om Hankau.
De ontruimin van Hankau is in vollen gang.
Vooral gewonden en oiorlogswezen worden
geëvacueerd. Het Chineesclie nieuws-agént-
schap en alle dagbladen hebben liun bedrijf
geslaakt. De watercentrale werk't nog
slechts
aan steenkool.
In het Chineesclie Iron [bericht wordt er
op gewezen, dat de Chineezen de stad
Sawo in den uitersten Zuidooslpunt van de
provincie Honan heroverden. Zij willen
standhouden aan het Noordelijke frpnt. Op
den Noordelijken oever van de Jangtsc zijn
de Japansclie troepen opgerukt tot 90 K.M.
ten Oosten van Hankau. In het Noordwes
ten hebben zij Tajen bijna bereikt.
In het Westen zijn de Japanneezen gena
de id tot op 65 K.M. aan de spoorlijn Han-
kau-Tsjangsja.
Boor de inlijving van het Sudetengebied,
is de bevolking van het „Groot-Buitsche
Rijk" toegenomen met 3.595.000 tot een
totaal van 78.700.000, volgens een publi
catie van het rijksbureau voor do sta
tistiek. Het Sudetengebied is practisch
even dicht bevolkt als het overige Diuitscli-
land, maar is meer geïndustrialiseerd.
Ruim de helft der bevolking leeft van de
industrie, een vierde deel van den land
en boschbouw, en een achtste deel van
handel en verkeer.
België
Onregelmatigheden bij de verkie
zingen. in Eupeitt?
Verscheidene bladen maken melding van
onregelmatigheden, welke zich zouden heb
ben voorgedaan bij de gemeenteraadsverkie
zingen in Eupen.
De Nation Beige schrijf!, dat men in
beroep zal komen tegen twee dingen: Een
der candidaten van de lijst van het Ileimat-
treue front, dat zeven zetels en daar
mede de meerderheid heeft verworven, zou
geen Belg zijn, daar hij niet in 192G zou
hebben geopteerd. Nummer zeven der ge
kozenen van dezelfde lijst zou nog geen
25 jaar oud zijn en derhalve nog niet
verkiesbaar zijn geweest.
Indien de overheid de klagers in het
gelijk stelt, zat er te Eupen een nieuw©
verkiezingen worden gehouden.
Italië
Geen nieuwe Joodsche studenten.
In een rondschrijven van het Italiaan-
sche ministerie van onderwijs wordt mede
gedeeld, dat buitenlandse!)© en Italiaansclie
Joden niet aan de universiteiten kunnen
worden ingeschreven.
Joden, die reeds met hun studie begon
nen zijn, kunnen haar voltooien en zoo
lang in Italië blijven. Dit geldt echter niet
voor Duitsche Joden.
dood en 25 gewond zijn. Aan Britsche
zijde werden drie militairen licht gewond.
De koning der Belgen tc Londen.
Koning Leopold van België en zijn zus
ter. de prinses van Picniont, zijn gister
middag voor een particulier bezoek te
Londen aangekomen en hebben hun in
trek genomen in een hotel aan het West-
End.
Koning Leopold zal voor Zondag naar
Brussel terugkeeren voor de parade van de
oudstrijders, doch de prinses zal nog en
kele dagen langer te Londen blijven.
Het toelaten van vluchtelingen.
Bevestigd wordt, dat het aantal Duitsche
en Oostenrijhsche vluchtelingen tot wier
toelating het Britsche kabinet gisteren heeft
besloten, niet liooger zal zijn dan 200
of 300.
liet helreft Oostenrijksclse of Duitsche
burgers, die na den Anschluss naar Tsje-
cho-SJowalrije varen gevlucht en daar
voortaan geen toevlucht meer zullen
hebben.
Frankrijk
i Spionnage.
De rechter van instructie heeft gelast
Jules Yrakowsky, den voomaamsten in
specteur van den algemeen-en- en vreem
delingendienst van do prefectuur van po
litie en den in Italië geboren Vicenti Bei-
Iavia, in de gevangenis op te sluiten. Zij
worden beschuldigd van corruptie, mis
bruik van macht en overtreding van de
vreemdelingenwet.
Tsjecho Slowakije
Het communisme wordt verboden.
Het pad voor de samenwerking tusschen
Duilschland en Tsjecho-Slovakije is gis
teravond geëffend door de formeelo ont
binding van de communistische partij in
de drie Tsjechische provincies Bohemen,
Moravie en Silezië; liet communistische
hoofdkwartier is door de politie bezet. Dit
beteekent, dat liet communisme in geheel
Tsjccho-Slowakije onwettig is, daar het in
Slowakije en Roethenie reeds verboden is.
Een nienwe grondwet op komst.
De Venkov meldt, dat de Tsjecho»Sl<
waaksc-he regeering twee commissies heefi
ingesteld, een politieke en oen technisch-
welke belast zullen worden met de opstel
ling van een nienwe grondwet voor d
republiek'.
Vereenigde Staten
De goudvoorraad.
De goudvoorraad van de Vereenigde Sta
ten bedroeg op 18 October veertien milliard
dollar, naar schatting 58 procent van dé
wereldgoudvoorraad.
Mr. P. J. Oud tijdens zijn rede na de in
stallatie van den oud-minister tot burge
meester van Botterdam.
Denemarken
Herziening van de grondwet.
In het FolkeLing is gisteren de eerste le
zing beëindigd- van het door de regeering
ingediende voorstel tot wijziging van de
grondwet, neerkomende op een verlenging
van den kiesgerechtigden leeftijd tot 23
jaar, op oprichting van een rijksdag met
twee afdeelingen en de mogelijkheid ©ener
volksstemming in bizondere gevallen. Het
ontwerp wordt nu in een commissie van
het Folketing bestudeerd alvorens het in
tweede lezing behandeld wordt.
Builenlandsche reis van den koning.
Koning George van Griekenland zal te
gen het einde van deze maand een bui
lenlandsche reis van eenige weken incog
nito aanvangen.
Koning Carol niet naar Londen?
De in verschillende buiteulandsche Mae
den verschenen berichten over een a.s.
reis van koning Carol naar Londen warden
in officieele kringen te Boekarest niet be
vestigd.
Int. Samenwerking
De Britsch-Amerikaansche onderhandelingen
over een handelsverdrag.
Associated Press publiceert een telegram
uit Washington, waarin betrouwbare be
richten aangehaald worden betreffende bi-
zonderlieden van een mededeeling, welke,
naar verklaard wordt, aan Londen is ge
zonden over de Engelsch-Amerikaansche
onderhandelingen over een handelsverdrag.
Verklaard wordt, dat aan de Britsche
regeering is te verstaan gegeven, dat
Groot-Brittannië moet kiezen tusschen het
toekennen van belangrijke concessies ten
opzichte van een klein aantal Amerikaan-
sche exportgoederen, en liét afzien van
een handelsovereenkomst met de Vereenig
de Staten.
Volgens deze bron werd verklaard, dat
deze mededeel ing aan Londen is gezon
den in den vorm van een samenvatting
der concessies, waarin Groot-Brittannië tot
dusverre heeft toegestemd'.
Hieraan wordt toegevoegd, dat die 'mede
deelingen er op wezen, dat deze conces
sies de Amerikaansche regeering niet ini
staat stelden een overeenkomst te ondér-
tec-kenen en aan hét Amérikaansche volk
voor te leggen. Do producten, waarover dé
moeilijkheden gaan, zijn auto's, ham, spek
en bacon.
Eenige spelers van het Nederlandseh elftal
zijn gisteravond uit Amsterdam naar Ko
penhagen vertrokken, waar Zondag tegen
Denemarken wordt gespeeld. Y.l.n.r.: An-
deriesscn, Drager, CaJdenhove en MicheL
verschijn'» ósgelP5- metuit-
Üere cou. nt pee8td»gen.
niloriTli' V&H n fMin/in i
zondering vw» _°"1 f 2 franco per post
Prijs per**"" eeb: 15 ets. Afzon-
f 2.50. Pr93 p, ,ts Abonnementen
derlij ke /«^genomen.
w0.rfen voor het eerstvolgend nnm-
AdTerf»a vóór elf uur tu® J»«* Enrefta
Peria°etfL -8 Zaterdags vóór 9 uur.
Een- bepaalde plaats -an advertentien
B-ordt niet gewaarborgd.
i IHII DAMSCHE COURJUif
Prijs der Advertentien; van 1—5 regels f155;
li Ai n n n Iedere regel meer f 0-30; in het Zaterdagnummer
WO- Z199Ö 15 regels f 1.80, iedere regel meer f0.35
Reclames f0.75 per regel. Incassokostenöcts.;
postkwitanties 15 cts. Tarieven van advertentiéa
by abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kieina
Advertentien opgenomen 10.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 23 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van BO woorden.
's Woensdags; Kleine Advertentien tot 25 woor
den f 0.23, mits \óór Dinsdagax*ond 0 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags; Kleine Advertentien i 1.00, indien
met vóór Vrijdagavond C uur bezorgd.
l'i»!.
SasSf