EERSTE BLAD.
„Dokier Harlje"
Mijnhardtjé
Donderdag 3 November 1938
De uitspraak van Weenen
Het Lagerhuisdebat
91ste Jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Hongarije is niet heeiemaal tevreden, Praag
is teleurgesteld en de betrokkenen zijn boos.
De strijd in Spanje
De toestand in het Verre Oosten
De'Japansche politiek in het
Verre Oosten
Chamberlain weer naar Hitier?
Engeland
Het Italiaansche 'keizerrijk erkend
Frankrijk
Tsjecho Slowakije
Griekenland
Int. Samenwerking
adviseert
een,,
bij;
De pijnverdrijver bij uitnemendheid.
Rechtszaken
BINNENLAND
DE HONGAARSCHE TSJECHO-Sl.OWAAKSCHE KWESTIE
r e o E
Overzicht Eerste Kamer
Kunst en Wetenschap
Deze courant verschijnt degelijks, mot uit
zondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal f 2.franco per poat
2,50. Prijs per week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonpementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bureaa
bezorgd zijn, 's Zaterdags vöór O uur.
Een bepaalde plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
SCHEDA
Prijs der Advertentiën: van i5 regels li 55;
■I aaaaa Iedere regel meer f 0-30; in het Zaterdagnummer
NO. 4-Z\jU\J 15 regels f 1.80, iedere regel meer f0.35
^Reclames f0.75 per regel. Incassokostenö ets.;
postkwitantics 15 ets. Tarieven van advertentiën
bij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleins
Advertentiën opgenomen 5 I0.50 t/m, 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
6 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën f1,00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
1
Gisteravond om .zes uur' is te Wee
nen de scheidsrechterlijke "uitspraak inliet
Tsjechiscli-Hongaarsch geschil bekend ge
maakt.
De nieuwe staatsgrens tusschen Honga
rije en Tsjecho Slowakije, welke door de
gisteren gevolde scheidsrechterlijke uit
spraak werd vastgelegd, heeft het volgende
verloop
Van de oude staatsgrens ten Zuiden
van 'Bratislava uitgaande, loopt de nieu
we grens Noordelijk langs den spoorweg
•BratislavaNeuhaeuseJ, buigt dan Noord
Westelijk van Nordlhaeusel naar het Noord
Oosten om en gaat dian Noordelijk van
Vrable direct aan op de spoorlijn Lewenz
AltsohL
De stedten Neuhaeusel en Lewenz komen
bij Iiongarijn
Ten Oosten van Lewenz loopt de grens
dwars door 'het gebied van de Eip-el, op
ongeveer 30 k.in. ten Noorden van de
tot nu toe bestaan hebbende staatsgrens.
De grens loopt d'an verder onmiddellijk
ten Noorden van de steden Lutschenetz
en Gross SteffeMterff, die eveneens weer
Hongaarsch worden.
Vervolgens buigt de grens naar het
Noord Oosten, om de stad Jolschwa. Zij
nadert dan bij Rosenau de Duitsehe ko-
lonisa1 :egebied'en, om vervolgens naar het
Noorden om te buigen. Zij sluit Kaschau
in Let Hongaarsche staa'sgebied en gaat
in Z.O.-richting vrder tot ongeveer 30
Jam. ten Noorden van Satoraljauhely, een
knooppunt van spoorwegen aan de oude
Hongaarsch e grens.
Hierna loopt zij precies in Oostelijke
richting tot een pum direct ten Noorden
van Ungvar diat aan Hongarije is toege
wezen.
Vervolgens loopt de grens scherp naar
'het Zuid-Oosten, waarbij zij verder langs
Hat ten Noordten van Munkacs loopt.
Voorts |aat d'e nieuwe grens in Z.O. rich
ting; zij bereikt ten Noorden van het
R'oemeensche grensstation Halmei d'e oude
staatsgrens.
Van de omstreden steden blijven dus
de hoofdstad van Slowakije, Bratislava,
zelf, voorts de oude bisschopsstad Neutra,
zoomede in Karpatho-Oekrajine de stad
Sevljusch, met omliggende plaatsen, bin
nen het gebied der republiek Tsjecho Slo
wakije. Hongarij zijn de steden Neuhaeu
sel, Lewenz, Lutsclinctz, Kaschau, Ungvar
en Munkacs toegewezen.
De nieuwe regeling brengt het geheele
aaneengesloten Hongaarsche kolonisatiege
bied weer aan Hongarije terug.
Tevredenheid en teleurstelling.
De Duitsch-Ilaliaansche sciheidsred'uleriij-
kte uitspraak heeft levendige tevredenheid
gewekt in Hongaarsche en Italiaansche krin
gen en hevige proleslen uitgelokt van de
zijde der Oekraine en Slowaken, die toch
bereid waren groote concessies te doen.
Direct hebben de Slowaken Weenen ver
laten om naar Bratislava terug te koeren.
Zij hebben een protestlelegram gezonden.
De Oekrainers hebben een verklaring ge
publiceerd, waarin zij met bitterheid con-
stateeren, dat do cessie aan Hongarije van
Uzhorod en Mukacevo, welker omstreken
door Oekraine is worden bewoond, en van
andere Oekrainsclie dorpen, in andere dis
tricten gelegen, niet in overeenstemming is
met de ethnische beginselen.
Hongarije krijgt er ruim een
millioen inwoners bij.
Door de scheidsrechterlijke uitspraak van
Weenen is het gebied van Hongarije ver
groot met rond 12.400 vierk. K.M. met
1.0G4.000 inwoners, zoodat het aanial in
woners thans de 10 millioen zal over
schrijden.
Ontevredenheid te Traag.
In politieke kringen te Praag wérd gis
teravond gezegd, dat men van oordeel is,
dat de beslissing van het scheidsgerecht te
Weenen verder gaat dan het ethnografisch
beinselg, dat te Mönchen is aanvaard'.
Tsjechen, Slowaken en Roetbenen zullen
zich evenwel niet in een lioek' ialen drin
gen, dat hebben de minister-presidenten
vari Slowakije en Roethenië te .Weenen
duidelijk laten merken. Dóór opbouwend
werk zullen de fouten van de vorige jaren
worden goedgemaakt.
De ineening in Roemenië.
De scheidsrechterlijke uitspraak van
Weenen heeft de vrees, die men in Rce-
meenschc kringen ten aanzien van'het lot
van Tsjecho-Slowakije koesterde, bewaar
heid.
Nu de verbindingswegen op tal van plaat
sen onderbroken zijn, zal Praag slechts zeer
moeilijk' de betrekkingen met de Karpa-
thische Oekraine en Roemenië 'kunnen on
derhouden. Een geluk acht men het, dat
de Hongaarsch-Roemeensche grens niet zoo
danig verlengd is, dat de verdedigingslinies
van Roemenië erdoor zouden worden be
dreigd'.
De slag aan <lo Ebro.
De slag aan de Ebro blijft zich ontwik
kelen. De rechtsohen richten Ihun druk thans
niet meer alleen op het midden van het
front, docli. ook', naar „rechts en naar links.
De gevechten worden thans geleverd op
een frent ter breedte van 15 tot 18 KJVI.
Na de verovering van de Sierra de Cabal]s
en de bergen van San Marcos, vallen de
rechtschen tlians de Sierra Pod'na aan, een
hoogen lieuvel, waar de regeeringstnoepen
gunstig voor de verdediging liggen.
Hulpfcmiser der Spaansche re
geering achtervolgt Spaansch
stoomschip.
Een hevig kanonvuur aan de Engelsche
Zuidkust heeft gistermiddag een groote me
nigte naar de klippen gelokt. Met behulp
van kijkers icon een kruiser worden waar
genomen in de nabijheid van een schip, dat
in rook gehuld staat.
Later werd van het Britsche stoomschip
Monkwoord een medodeeling ontvangen
volgens welke een gewapende kruiser meer
dan een uur lang liet Spaansche stoom
schip Cartagena onder vuur had genomen.
Het schip scheen aanzienlijke schade op-
geloopen. Die kruiser seinde met vlaggen:
„Draai bij of ik vuur".
Als positie van de Cartagena werd op
gegeven een plaats.- om tien mijlen ten
Noorden van den vuurtoren van Cromer.
De reddingboot van Cromer is terugge
keerd met den kapitein van de „Cartagena"
diens vrouw en twee kiuderen aan boord.
De rest van de bemanning van de „Car
tagena" was door een Britsch schip, dat
op weg was naar Landen, aan boord ge1
nomen..Niemand is gewond.
Ie 1 ....inning van de reddingboot deel
de mede, dat de „Cartagena" thans een
hopeloos verlaten wrak is. De Spaansche
liu'pkruiser, welke de „Cartagena" heeft
beschoten, is verdwenen.
Cliineesche berichten van liet
front.
Naar het Chineesehe persbureau meldt,
blijven de Japansclie troepen naar het Zui
den oprukken langs den spoorweg Kanion-
Hankau, terwijl andere afdeelingen naar het
Westen trekken. Een klein detachement
heeft Tsaitjen, 20 kilometer ten Westen
van Rangjang, bezet.
De Chineezen hebben drie K.M. verder
naar het Weslen stellingen l>ei,rok'ken.
Intussclien komen in liet gebied ten Oos
ten van Kanton voortdurend Japansclie ver
sterkingen aan. Het is blijkbaar de bedoeling
dat een opmarsch op groote schaal naar liet
Noorden worrdt begonnen. De Japansclie
luchtmacht onderneemt vele verkennings
tochten en bombardeert vele steden in liet
Noorden van Kwangoeng.
Een J&pansch-Chineesch.Mand-
sjoerijseh blok moet gevormd
worden.
De Japansehe regeering heeft een ver
klaring gepubliceerd', waarin zij een uit
eenzetting geeft van haar politiek in ver
band! met den toestand in China, na de
verevering van Kanton en Hankau. In
deze verklaring wordt .o.a. gezegd:
„De Kwomintang-regeering bestaat nog
slechts als zuiver plaatselijk bewind'. Zoo
lang zij echter volhardt in haar anti-Ja-
pansclie en pro-communistische politiek, zal
ons land de wapenen niet neerleggen, al
vorens dat bewind' vernietigd is. Japan
streeft naar d'e vestiging van een nieuwe
orde, die in Oost Azië een blijvende sta
biliteit zal verzekeren. Dat is het laat
ste doel van onze militaire actie. Hoofd'-
d'oel dezer nieuwe orde is een weder-
keerige hulpverleenïng en coördinatie tus-
schen Japan, Mandsjoekwo en China op
politiek, economisch, cultureel en ander
gebied'
Japan verlangt van China, dat het deel
neemt in dezer; arbeid'. Zelfs de deelne
ming van de Kwomintang-regeering zou
niet worden afgewezen, indien deze re-
gooring de politiek,' die zij in het ver
leden gevoerd heeft, zou laten varen en
door personcele veranderingen tot een
wedergeboorte zou tomen.
Henderson moet voorbereidin
gen treffen.
De politieke redacteUr van de „Star"
meldt, dat Chamberlain voornemens zou
zijn een nieuw onderhoud met Hitier te
hebben. De redacteur verklaart te kun
nen verzekeren, dat -Henderson, die nog
steeds te Lenden vertoeft, binnen enkele
dagen naar Berlijn zat terugkeeren met
instruc'ies, die een hervatting van het
te Miinchen aangeknoopte conlact be
oogen. fan een dergelijke hervatting zou
overigens 'niet voor Kerstmis sprake zijn.
Het blad' schrjjfti „Wanneer het terrein
geëffend zal zijn. .zal Chamberlain zelf
de verantwoordelijkheid voor het openen
van onderhandelingen op zich nemen en
streven naar een nieuw onderhoud met
Hitier. Dal onderhoud zal de inleiding
zijn tot een nieuwe -conferentie der vier
mogendneden.De minister-president wil 'n
verdrag doen sluiten, dat den vrede in
Europa zou verzekeren. Hij beseft echter,
dat een dergelijk verdrag niet onmiddel
lijk kan worden gesloten en stelt zich
voor, het .'n étappes tot stand te bren
gen. Hij zai trachten Buitschland's toestem
ming te verkrijgen voor afschaffing van
het gebruik van gas in oorlogstijd', af
schaffing van luchtaanvallen op de bur
gerbevolking en beperking van de capa
citeit van "bombardementsvliegtuigen."
Britsch ambassadeur te Rome ge
accrediteerd bij den koning van
Italië, keizer van Ethiopië.
Chamberlain heeft gisteren in liet
Lagerhuis hekend gemaakt, dat de En-
- gelsche ambassadeur in Rome geaccre
diteerd' zal worden bij „den koning
van Italië en keizer van Ethiopië".
De eerste minister voegde hieraan
toe, dat de premiers van Australië en
Zuid-Afrika hun goedkeuring hebben
gehecht aan maatregelen, die onder
oogen zijn gezien als bijdrage tot den
vrede.
Motie aangenomen.
Gisteravond lieeft het Lagerhuis de mo
tie van de iegeering, waarbij het huis het
in werking treden van de Britsch-Italiaan-
sche overeenkomst begroet, aangenomen
met 345 stemmen tegen 138.
Het woord werd o.a. gevoerd door Eden,
die zijn oppositie tegen de regeeringspoli-
tiek in dit opzicht uiteenzette.
Chamberlain deelde mede van Musso
lini de volgende definitieve verzekeringen
te hebben gekregen:
1. Dut de resle-o rende Italiaansche strijd
krachten van alle categorieën zullen wor
den teruggetrokken, wanneeir het plan der
noninterventie wordt uitgevoerd.
2. Dat verder geen Italiaansche troepen
naar Spanje zullen worden gezonden, en
3. Dat de italiaansche regeering nooit
ook maar voor een oogenblik de gedachte
heeft gehad b>j wijze van compensatie
voor de thans teruggetrokken infanterie-
troepen, luchtstrijdkrachten naar Spanje te
zenden.
Deze drie verzekeringen, tezamen met
de feitelijke terugtrekking van deze groote
hoeveelheid manschappen, vormen naar
het oordeel van Chamberlain een waarde
vol pand voor de goede voornemens der
Italiaansche regeering.
Zij vormen een aanzienlijke bijdrage in
de richting van de opheffing der Spaan
sche kwestie als bedreiging van den vrede.
Honderden Arabieren in Palestina
gearresteerd.
Bij huiszoekingen te Jaffa is een vijftig
tal Arabieren gearresteerd, terwijl in het
dorp Mazraa Sharkiya ten Noorden, van
Ramallah, honderd Arabieren zijn gearre
steerd na een gevecht tusschen Britsche sol
daten en een bende Arabieren. Tijdens het
gevecht werden aclit Arabieren gedood en
vier gewond.
De economische positie des lands.
Volgens parlementaire kringen schijnt
liet niet, dat de regeering voor het oogen
blik overweegt een plan tot economisch
herstel ten uitvoer te leggen door een
verlenging van de huidige volmachten, het
geen niet zou gaau zonder moeilijkheden
van politieken aard op te werpen.
Het spoorwegverkeer in Noord B oh ent en.
De onderhandelingen, welke te Kysperk
(Noord Bohemen) gevoerd zijn door Tsje-
cho-Slowaaksche en Duitsehe deskundigen
over het spoorwegverkeer in de bezette
gebieden, zijn geëindigd.
De Tsjecho-Slowaaksche treinen zullen
het recht hebben door zekere Duitsehe ge
bieden te rijden, doch mogen er niet stop-
pin.
Daartegenover zullen de Duitscliers op
dezelfde voorwaarden liet recht hebben
Tsjeclio-Slowaaksch grondgebied tusschen
Silezië en het oude Oostenrijk te doorsnij
den. i
Troonopvolgster geboren.
De kroonprinses van Griekenland heeft
het leven geschonken aan een dochter.
Het Britsch-Amerikaansihe' handelsverdrag.
De correspondent van do „New-York He
rald Tribune" te Washington meldt, dat
over twee weken de totstandkoming van
het handelsverdrag tusschen de Yereenigde
Staten en Engeland verwacht kan worden.
Hoofdpijn. Kiespijn, Zenuw
pijnen. Maandbezweren. Rheu-
.matiek. Koorts, Griep, Spit,
Lusteloosheid, Gevatte Koude.
Een beter kou* en pijnverdrijvend middel, dat sneV
ter en gunstiger werkt dan „Mijnhardtje*". is niat
denkbaar. Na het innemen van een „Mijnhardtjé"*
voelt U de hevigste pijn terstond wegzakken*
terwijl ze enkele minutenlatergeheelverdwenenisi
1 „Mijnhardtjé** 5 ct.
12 „Mijnhardtjes" 50 ct.
Wegens dierenmishandeling twee maanden
gevangenisstraf.
De Hanrlemsche rechtbank veroordeelde
hedenmorgen dan 42 jarigen landbouwer-J.
C. van don -B., uit Haarlemmermeer, we
gens ernstige dierenmishandeling tot twee
maanden gevangenisstraf.
Het O. M had zes maanden geëiselit.
Vernachte had op 2 Juli van dit jaar
een paard' in de weide zoodanig met een
stuk hout op den kop geslagen, dat het
dier aan de gevolgen bezweek.
feertien dagen geleden werd deze zaak
voor d'e rechtbank behandeld. Vier ge
tuigen v< ridaarden, dat zij verdachte had
den zien slaan, doch een getuige a dé-
chaige, een knecht van verdachte, hield
echter vol, dat zijn baas niet had ge
slagen. Wegen.? verdenking van meineed
werd' de man in arrest gesteld.
Bergen op Zoom wil op eigen beenen
blijven slaan.
Aan de begrooting van Bergen op Zoo-in
voor 1038 hebben Ged. Staten hun goed
keuring onthouden op grond, dat bij de
vaststelling voor f85.000 is geput uit de
reserves der bedrijven, om daardoor zonder
belastingverbooging een sluitend budget te
verkrijgen en dat niet aJle redelijke mid
delen in dit geval zijn aangewend, om zon
der aantasting der reserves zoodanig re
sultaat te hebben.
De raad was tegen deze beslissing in
beroep gekomen.
Namens dit college heeft gistermiddag
voor den Raad van Stalen de heer A. G.
G. Juten liet beroep toegelicht. Spr. wees
erop, dat Bergen op Zoom alleen uit het
grondbedrijf een reserve van 185 mille had
gekweekt en dat men hier met opgespaarde
gelden te doen lieefl, welke in andere om
standigheden reeds iang konden zijn ver
teerd. Bergen op Zoom stelt er prijs op,
op eigen beenen te blijven slaan.
De beslissing van de kroon volgt later.
GEBIED IN SLOWAKIJE EN ROETHENIË
WAAR HONGAREN WONEN
LIJ 20-50
-80
80-100
KRAK AU
DE HONGAARSCHE MINDERHEDEN
SH.LEIN
LUBLAU
•kasmark
STANISLAU
KUWENNE
VERECKI
HtV^fra
KASCHAU
ROSÈNA
NDLOW
MUKACEVO 'V
MACACKY
rvRNAU.
NEUTR
SATpRALUAMHCLY
LGOTARJANw MtS*OLC2
BALASSA-CYARMAT
HU3T
LUCENE
SBU
XAT/SLAV,
GUTA
SAHY
i
SATUMARE
WAJTZEN
RAN B
DEBRECEN V
RAAB
H
(3870)'®
De tariefsmachtigingswet.
In de vergadering van de Eerste Kamer
van gistermiddag heelt de heer de Zeeuw
(s.-d.) bezwaar gemaakt tegen het onmid
dellijk in de afdeeling-.-ii doen onderzoeken
van het ontwerp tot wijziging van de
toriefsmaclijigiiigswet Hij grondde dit be
zwaar op het feit, dat hier niet op de-
mocratisch-parlenicnlaire manier is gehan
deld, want de Eerste Kamer is niet door
een memorie van toelichting en de dis
cussies van de Tweede Kamer voorgelicht.
Spr. vroeg zich at, of de regeering
niet, bij wijze inn uitzondering, aan deze
Kamer alsnog een memorie van toelich
ting kan zenden.
Hij wees in dil verband op de memo
rie van antwoord' op de algemeene be
schouwingen, zoo juist verschenen, waar
in de regeering haar voornemen te ken
nen geeft tot ombuiging van de handels
politiek.
Na eenig debat wem het voorstel, om
het ontwerp nu. in d'e afdeelingen te be
handelen, aangenomen met 30 tegen 15
stemmen.
Daarna ging de Kamer in de afdeelin
gen.
Ossehe werkloo7.cn wederom aan den
arbeid.
Maandag j.l. hadden werkloozen uit de
gemeente Oss, tewerk gesteld' bij de werk
verschaffing aan d'e Maasverbetering, den
arbeid' neergelegd, omdat zij van oordeel
waren, dat de gestelde tarieven door hen
niet konden worden verdiend'. De leiding
van het werkkamp en de rijksinspectie
voor de werkverschaffing waren echter
niet bereid' deze tarieven te verlioogen,
omdat arbeiders uit andere gemeenten
zonder al te groote inspanning het ge
stelde loon konden halen en zelfs daar
boven uit gingen.
Aan de werkloozen uit Oss werd' na
mens dten minister van sociale zaken mee
gedeeld, dat onder die omstandigheden de
werkgelegenheid' voor hen openbleef en zij
nocli van de gemeente, noeh van het
armbestuur eenigen steun zoudten ontvan
gen.
Gistermiddag zijn alle arbeiders wederom
op de gewone wijze aan het werk ge
gaan.
Het bezoek aan de tentoonstelling
„Meesterwerken uil vier eeuwen"
te Rotterdam.
De jubileumtentoonstelling „Meesterwer
ken uit vier eeuwen", in het Museum
Bovnians te Rotterdam, werd bezocht door
64.123 personen (Jeroen Boscli tentoonstel
ling 54.3S4). Er werden verkocht 19.034
catalogi (Jeroen Bosch tentoonstelling
12.273) en 20.554 reproducties (Jeroen
Bosch tentoonstelling 13.460).
In liet geheel maakten 5151 personen!
gebruik van voorlichting door lezing o£
rondleiding.
De toestand in Palestina, Een gedeelte van
het dorp Miar werd door de Engelsche
genie opgeblazen, toen Arabische scherp
schutters er door de bevolking schuilgehou
den werden en de wapenen niet werden uit
geleverd. Een groot aantal verdachten werd
naar een concentratiekamp overgebracht.
