t
EERSTE BLAD.
Maandag 7 November 1938
Roosevelts bewapeningsplannen
Engeland
Gemengd Nieuws
Vereenigde Staten
rr*r£r Wartaal f 2.-;^» P«g«*
f a 50 Pros per week; 15 ete. Aftoa-
derifke nmnLrs 4 «te. - Abonnementen
worden daseljjk® aangenomen.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
91ste Jaargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 63300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
r
BUITENLAND
Een luchtvloot van 7000 tot 10.000 toestellen.
Staand leger van minstens 400.000 man.
Reuter mekft uit Washington
Men \erneeuit in regeerïngskringen,
dat president Roosevelt liet vas'e voor
nemen lieeII, het Congres machtiging
te vragen voor een luchtvloot van lus-
schen de 7000 en 10 0CO toestel'en.
Uit gezaghebbende bron verluidt er-
der, dat de president-in zijn verstrek
kende plannen voor de versterking
der wapening ooi: volledige en sneilè
uitrusting voor een ke'mJeger tan
aniiistens 400 000 man vraagt.
De credieten, die het programma voor
1939 vraagt, overtreffen de to'ale mili
taire begrooting (n.et inbegrip van de vloot-
begrootmg) van dit jaar met naar schab
ting 300 millioen dollar. Men zegt, dat
Roosevelt oienreegt een afzonderlijke bui
tengewone Jjtgiooliig voor het wapefings
programma op te stellen.
Ofschoon de bi zonderheden van dit
programma nog vertrouwelijk zijn, meent
men in welingelichte kringen, d'at de aan
bevelingen, dia de president het Congres
in bet begin van 1939 zal doen toeko
men, op de volgende vier punten berus
ten;
1. Verdiieanbbeling van het tegenwoor
dige Iuchtviootniaximum van 2320 ge
vechtsvliegtuigen in eerste line d'oor mid
del van massa productie gedurende ver
scheidene jaren.
2. Onmiddellijke uitrusting van een 'eger
macht met een aanvangssterkle van on
geveer 400.000 man, met half-automati-
sche geweren, luchtdoelgeschut, bommen,
tanks en gasmaskers.
3. Versnelde aanwerving van reserves
voor een legermacht van een millioen
man, die in enkele maanden te velde zou
staan, indien de Vereenigde Staten in een
nieuwen wereldoorlog betrokken zouden
■worden.
4. Voorbereidende maatregelen, die het
mogelijk maken, dat de industrie in geval
van nood, snel bruikbaar wordt gemaakt
voor de massaproductie van vliegtuigen
en munitie.
Eind' Juni van dit jaar was het Ame-
rikaansche leger 178 000 man sterk De
militaire installatie is op het oogenblik
berekend op de mobilisatie van een leger
van 474 000 man, waarin een veldleger
van 351.000 man begrepen is.
De strijd in Spanje
Republikeinen trekken terug
aan de Ebro.
Gedurende de laats ie dagen liebben de
republikeinicbe troepen zich in de groot
ste orde teruggetrokken van de versterkin
gen in de Sierra Pandols, ten Noorden van
Pinell. Men wilde vermijden, dat de troe
pen in de vooruitstekende punt omsingeld
zouden worden.
Moderne oorlogs-zeeroaverij.
De recktsóhe Spaansche liulpkruiser Giu-
dad de Alicante, heeft op de Noordzee het
onder xepublikeinsche vlag vaiende Spaan
sche vrachtschip Riemira geenterd en de
bemanning gevangen gezet. Een andere be
manning werd hiervoor in de plaats gesteld
en Vrijdagmiddag is het schip de haven
van Embden binnengeloopen om te bun
keren. De vrachtboot kwam van een En
gelsclie haven, en was ongeladen.
De toestand in het Verre Oosten
Tsjoenking door bommenwer
pers bedreigd.
Voor de tweede maal in twee dagen tijds
weerklonk Zaterdag te Tsjoenking het
luchtalarm, aangezien een groot Japansdh
luchteskader langs de Jangtse van Hoepeh
uit de stad Tsjoenking scheen te naderen.
De bewoners wachtten een uur Lang maar
vliegtuigen verschenen er niet.
Het bleek, dat Tsjoenking, de nieuwe
hoofdstad1 van Cthina, het aan de sombere
weersgesteldheid, waarom het vermaard is,
te danken heeft gehad, dat de Japansche
bommenwerpers de stad niet hebben aan
gevallen.
Circa 50 vliegtuigen hebben getracht de
stad te hombardeeren. Clhineesche toestel
len. gingen de lucht in. en vlogen laag over
de met mist bedekte heuveltoppen, maar
de Japansche machines kwamen niet te
voorschijn.
Er wordt op het oogenblik hevig gestre
den ten Noorden van Poetsji ten Zuidwes
ten van Hankau. De Japamneezen gebruikten
gemechaniseerde eenheden, maar volgens
de i liineezen maken zij geen vorderingen
en zouden eerder de Cthineesche troepen
iets oprukken.
De Japanners zouden succes geboekt heb
ben ten Noorden van Hankau.
Duitschiand
- Rede van Hitler
Churchill wordt fel aangevallen.
Tijdens de gisteren te Weimar gehouden
gouvvdag in Thunngen, heeft Adolf Hitler
een rede uitgesproken, waarin hij o.a. de
weermacht hesprak en Duitschiand verge
leek met een egel, die slechts in tijden
van gevaar a'anv'alt en zijn stekels steeds
gereed houdt. Men kan nu constateeren,
wat Duitschiand met de nationaal socialis
tische politiek heeft bereikt. Datzelfde was
niet langs den weg van onderhandelingen
tot stand gekomen. Ik ben bereid fe onder
handelen, aldus Hitier, maar ik laat er geen
twijfel over beslaan, dat ik het Duitsche
recht noch langs den weg van onderhande
lingen, noch langs een anderen weg te kort
laat doen.
Hij verklaarde zich wantrouwend tegen
over de ontwapening, aoo'ang men niet
eens in den geest ontwapent is.
De heer Churchill heeft zieer openlijk
verklaard van meening te zijn, dat men het
huidige regiem in Duitschiand moet ter
zijde stellen met gebruikmaking van Duit
sche binnenJandsohe krachten.
Wanneer Churchill minder zou verkeer en
met emigraritenkringend.w.z. met door
het buitenland betaalde landverraders, dan
met Duitschers, zou hij den gtelieelen onzin
van zijn gepraat inzien. Ik kan dezen heer,
die op de maan schijnt te leven, echter een
ding verzekeren: zoo een kracht, die zich
tegen het tegenwoordige regiem keert, be
staat in Duitschiand niet.
Ik zal verhinderen, dat hij Duitschiand
vernietigt. Juist .zooals- -ik -er -van. over
tuigd hen, dat het Duitsclie volk er voor
zal zorgen, dat deze heeren in hun plan
nen niet slagen, zoo dit weet ik zeker
zal het Italiaamscbe volk er voor zor
gen, dat het hun niet gelukt
Preek van kardinaal Panlhaber.
Kardinaal Faulhaber heeft gisteren op
den Zondag na Allerheiligen, zijn gebrui
kelijke preek gehouden, welke werd aan
gehoord door ongeveer 5000 geloovigen
m de Liebfrauenkirche te Munchen.
De kardinaal verdedigde de christelijke
beginselen tegen de theoriën van het na-
tionaal-socialisme.
Hij keerde zich scherp tegen het verloren
gaan van de persoonlijkheid van het indi
vidu in he> derde rijk en pleitte voor de
rechten van liet individu door te wijzen
op de plichten van het individu jegens den
staat. De bestaande spanning lusschen kerk
en staat kan slechts worden opgeheven
door liet uitwegen van rechten en plichten.
De burgers kunnen niet alleen plichten heb
ben, wanneer zij liun plicht hebben ver
vuld jegens den staat, moeten zij ook
rechten hebben. De kerk moet zich er
tegen velzetten, dat de eenling een niets
is.
Bataljon valschermspringers.
Voor den eersten keer is em compagnie
van het bataljon valschermspringers-infan
teristen te Brunswijk gedaald voor de ka
zernes van het nieuwe garnizoen.
Man voor man waren zij uit de vlieg
tuigen gesprongen. Zij kwamen langzaam
neer vlak bij een menigte, welke groote
belangstelling toonde voor dit schouwspel.
Belgie
Het congres der socialisten
Het zenden van een vertegen
woordiger naar Bourgos.
Die commissie voor de resoluties van
het socialistische congres heeft gistermid
dag met algemeene stemmen een resolutie
aangenomen, waarbij met name wordt ver
klaard, dat, indien men wil, dat de sa
menwerking in de regeering voortduurt,
de kwestie van de uitzending van een Bel
gischen gedelegeerde naar Burgos moet
worden beslist bij overeenstemming van
de partijen der regeeringsmeerderheid! en
dat voor het oogenblik een dergelijke over
eenkomst niet uitvoerbaar is.
In de resolutie wordt het vertrouwen
uitgesproken in de socialistische ministers,
dat geen besluit wordt genomen zonder
dat een nieuw congres zich daarover zal
hebben uitgesproken.
Nadat Spaak nog eens het woord had
genomen om te verklaren, dat hij de re
solutie aanvaardde, nam het congres de
resolutie met op zeven na algemeene stem
men aan, hij vier onthoudingen.
Frankrijk
De socialistische partij en het volksfront.
Gistermiddag heeft de nationale raad'
van de Fransche socialistische partij de
buitenlandsche politiek besproken. Een aan
tal sprekers verdedigde de politiek tot het
behoud.van den vrede, anderen wezen op
hetgevaar steeds toe te geven aan het
fascisme en natioriaal-sociaiisrne en de af
gevaardigde van het departement van de
Moezel, Flocaxd, deelde mede, dat een
anti-semietische campagne merkbaar is in
Elzas Lotharingen en indien geen maat
regelen genomen worden zulten de Elzas
Lotharingers dé Westelijke Sudeten worden.
Leon Blum lieeft een motie ingediend,
waai op C755 stemmen werden uitgebracht.
In de motie wordt uitgesproken, dat in
dien liet volksfront verbroken zou worden,
tl ooi il at een der partijen zich terug zou
trekken, in casu de radicalen, de socia
listische partij haar best zal doen den sa
menhang van de republikeinsehe krachten
te bewaren.
Begin volgend jaar verkiezingen?
De Daily Express" schrijft:
In politieke kringen wordt algemeen ver
wacht, dat de parlementszitting, die van
daag geopend wordt, de laatste van het
parlement in do tegenwoordige samenstel
ling zal zijn. Normaal zou de zitting tot
Noveml er van het volgend jaar kunnen du
ren, doch meer en meer krijgt men den in
druk, dat in Januari of Februari algemeene
,'crkiezirgen zulten worden gehouden. Vol
gens sommigen zou zelfs nog eerder een
beroep op het land kunnen worden ge
daan. Het besluit der regeering zal afhan
gen van de houding van het'Lagerhuis ten
aanzien van het defensieplan en de vredes
pogingen van den premier.
De terreur in Palestina.
Gisterochtend is brand gesticht in een
pakhuis in de havenwijk te Haifa. Do
schade wordteop vijftigduizend pond ster
ling geraamd. Het vuur woedde hij liet
afzenden van dit telegram nog voort.
De Britsche troepen hebben bij huiszoe
kingen in Arabische dorpen in Palestina
een groote hoeveelheid wapens en mu
nitie buitgemaakt. Nabij Gaza zijn drie
Arabieren doodgeschoten,'toen zij weiger
den te blijven staan op hpvel van een
schildwacht. Het bleek, dat zij in het bezit
waren van werktuigen om den spoorweg
te vernielen.
Te Haifa hebben twee Arabieren het
postkantoor overvallen. Zij wisten te ont
komen met 775 pond sterling in goud.
Tsjecho Slowakije
De part ijen in den nieuwen staat.
Ministerpresident Sirovy heeft beraad
slagingen gevoerd met een delegatie, be
staande uit twaalf vertegenwoordigers der
partijen. Reeds is besloten, dat de Tsjecho-
Slowaaksclie sociaal democratische partij
ontbonden zal worden on zal worden op
gevolgd door de nationale arbeiderspartij.
De agrarische partij en de nationale unie
Het bezoek van H. M. de Koningin aan Groningen. De Vorstin tijdens de
bezichtiging der sluis van het Starc kenborgh-kanaal, dat door H. M. de Ko
ningin ia gebruik werd gesteld.
Pasgeboren kindje vermoord
Wanhoopsdaad van jonge moeder.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
werd de politie te Drumpt, bij Tiel in de
Betuwe gewaarschuwd, dat de 25-jarige
ongehuwde mej. B. aldaar haar pasgeboren
kindje zou hebben vermoord.
Het kindje lieeft slechts enkele uren
geleefd. Gebleken is, dat de vrouw het
om liet leven heeft gebracht door een
koordje om den hals te binden en een
prop in het mondje te stoppen, waarna
zij het kind in een lade heeft verstopt.
Daar de vrouw in overspannen toestand
verkeerde en gevreesd werd, dat zij de
liand aan zichzelf zou slaan, heeft men
haar naar de rijksklinieken te Utrecht doen
vervoeren.
Insluiper-geveltourist heeft pech
Diefstal in ,.De Bijenkorf". Ont
snapping langs origineelen weg
werd echter noodlottig.
Gisterochtend om zeven uur trof
een oorlujgaogcr aan üe Gedempte
Vest, achter het magazijn „De Bijen
korf", te Rotterdam, en man aan,
die op hel üotloir lag en tengevo'ge
van ernstige koe'sure:i aan de voeten
niet meer kon opstaan De man ze.de
tegen den curLijganger, da* er in „De
Bijenkorf' was ingebroken, d'it de in
breker was \erongelukt en dat hij zelf
die inbreker was.
De politie heeft een onderzoek in het
gebouw ingesteld, Men vond alleen een
van goidijnstot' \ervaardigde draagsingel
zullen in één partij vereenigd' worden. De ^an8s Pu' imar beneden hangen. De
gewonde man, die b.cek een 25 jar ge zee
man te zijn, is in het ziekenhuis aan
Tsjecho-Slowaaksche Gewerbcpartei zal
waarschijnlijk samengesmolten worden met
de nationale burgerpartij
De clericalen hebben verklaard, dat zij
zich niet met een andere partij zulten ver
een i gen. In liet toekomstige Tsjecho-Slo-
waaksclie parlement zulten er dus drie par
tijen zijn.
De schuld voor hel falen der builenlandsche
politiek.
De Narodni No vin y schrijft over de door
den gezant van Tsjecho-Slowakije te Pa
rijs, dr. Osusky, geëischte commissie van
onderzoek naar de schuldigen aan de in
eenstorting der Tsjechische buitenlandsche
politiek, dat gezant Osusky eenige beertetn
heeft gewaarschuwd voor het blind ver
trouwen op Fransche hulp.
Er moet worden vastgesteld', waarom de
waarschuwingen van Osusky, die, aldus
het blad', onzen staat sinds zijn ontstaan
te Parijs vertegenwoordigt, in den wind
zijn geslagen. Het volk heeft het recht te
weten, wie de jongste catastrophe heeft
veroorzaakt. Wanneer de schuld is vast
gesteld', moet ook de straf worden bepaald.
Sovjet Rusland
Lot van Blüeher nog steeds onzeker.
Een nauwkeurige inlichting over heigeen
met maarschalk Blucher is gesdbied, is niet
te verkrijgen. Uit gewoonlijk welingelichte
bron wordt evenwel vernomen, dat alle
over hem loopende geruchten, dat hij in
ongenade is gevallen enz., ongegrond zijn,
en dat hij zich ter verpleging in een sana
torium hij Moskou bevindt. Andere inlich
tingen bezit men niet.
De werkloosheid.
De Amerikaansche federatie van den ar
beid heeft medegedeeld, dat in September
het aantal werfdoozen in de Vereenigde Sta
ten 10.539.427 bedroeg, d.w.z. 547.490 min
der dan in Augustus en 905.000 minder dan
in Juni. De beschikbare aanwijzingen doen
verwachten, dat er gedurende de volgende
maand wederom een daling in de werkloos
heid zal intreden.
den Coolsinge' met twee gebroken enkels
opgenomen. Nadat hij was behandelkon
hij de politic eenige verklaringen geven.
Hij verte-Va dan, dat hij zich Zaterl ig
avond had l'ifen indui'en. In een kaffer,
die lnj uit de 'eerafdeehng had ontvreemd,
had hij aileihande artikelen, zooals das
sen, vulpcrnen, ie\ensinid'uelen en hoit
loges, tot een waarde van eenige bonder
den guldens, verzameld, en tenslote liad
hij zich in de afdeeling gordijnstoffen van
een Ineede reep sle.ige slot \an 39 tot
40 meter lengte voorzien. Nadat hij dairin
knoopen had aangebracht, begaf hij zich
\ia den daktuin naar het platle dak op
de zesde vei dieping, waar liij den singel
aan een bliksemafleider vast maakte Riet
don zwaren koffer op den rug liet hij zich
naar de ongeveer tien meter lager gelegen
vierde verdieping zakken. Daar bevestig
de hij den ringel opnieuw aan een brand
ladder. Bij al die manipulaties waren zijn
handschoenen echter nat geworden en dat
werd! 'hein noodlottig. Want toen hij nog
maar net aan den rand hing, begon hij
te glijden. Ook de knoopen konden zijn
vaart niet meer stuiten en zoo kwam bij
met groote snelheid' met een smak op zijn
hielen op straat terecht, waarbij hij door
zijn ent els zakte Aangezien die s'ngel nog
langs den gevel hing en hij voor den
koffer met goederen ook geen verklaring
kon geven, heeft hij den voorbijganger
maar van het gebeurde op de hoogte
gebracht.
Na zijn ontslag uit het ziekenhuis zal
hij ter beschikking van de justitie wor
den gesteld'.
Italiaanseh schip verloor zijn ankers.
Het uitgaande Itaüaansche stoomschip
„•Campania", op reis van. Rotterdam, naar
Palermo, heeft Zaterdagavond bij het we
gens mist ten anker gaan ter hoogte van
duedalf wit 2 te Hoek van Holland beido
ankers met ketting verspeeld.
De sleepboot „Hoek van Holland" heeft
de „Gampania" vastgemaakt en hield' haar
in vlot water. Het schip is gisteren naar
Rotterdam opgesleept.
De ankers met kettingen zullen later wok-
den gelicht.
Noodlottige brand te Oslo
In fotografisch atelier kwamen
dertig mensehen om.
Gisternacht heeft een felle brand gewoed
te Oslo in het atelier van den lioffoto-
graaf, waar een feestje was georganiseerd'.
In bet atelier was een gezelschap bijeen,
dat zieil den uitgang afgesneden zag door
de hevig oplaaiende vlammen. Chemische
stoffen in de donkere kamer van het ate
lier kwamen tot ontploffing, hetgeen de
paniek nog vergrootte.
De doodsangst joeg enkelen hunner tiaar
de vensters en een viertal personen tracht
te te ontkomen, door uit hot raam te sprin
gen. Het atelier lag op de vierde étage.
De wanhopigen vielen dan ook op straat
te pletter. Slechts een dienstmeisje kon
langs een achtertrap ontsnappen, voordat
de brand zijn hoogtepunt had bereikt. Naaf
men vermoedt, zijn bij de catastrophe der
tig personen om het. leven gekomen. De
brandweer kon niets uitrichten. -
Stroopers schoten op rijksveldwachters.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
zijn de brigadier der rijksveldwacbt Parle-
vhet, uit Bercliem, en de rijksveldwachter
Akkermans, uit Schaik, ternauwernood aan
een doodelijk stroopersschot ontsnapt.
Beide dienstmannen waren, elke met een
politiehond bij zich, op weg om stroopers
te pakken. Onder Schaik gekomen, namen
zij op het grondgebied' van Reek een licht
bak waar.
Een der politiebonden begon echter tra
grommen, waardoor de aanwezigheid der
veldwachters werd verraden. Die stroopers
sloegen meteen op de vlucht. Rijksveld
wachter Akkermans sprong onmiddellijk
over oen afrastering en zette de achter
volging in. Bijna tegelijkertijd' vloog hem
een kogel langs het hoofd, welke den hond
doodelijk trof.
Een der stroopers, die zich plotseling
geplaatst zag tegenover den inmiddels tora-
gesnelden brigadier Parlevliet, loste op
dezen een schot, dat hem als een vuur
straal langs het hoofd ging.
Parlevliet wist zijn tegenstander echter
te overmeesteren, waarbij Akkermans hulp
verleende.
De andere ontvluchtte. I
Motorongeluk met doodelijken alloop.
Onder de gemeente Hraeze (N.B.) is Za
terdagavond een motorrijwiel tengevolge
van de gladheid van den weg geslipt. Dra
bestuurder, de heer II. D. Mens uit Vught
kreeg lichte kneuzingen. De duopassagier,
de heer A. Verheggen uit s -H er togen boseft
liep een scliedelbasisfractuur op. In bra-
wusteloozen toestand werd hij naar het
ziekenhuis te Geldrop vervoerd, waar hij
des nachts is overleden.
Scheepsbotsing in den Nieuwen Water weg
liet uitgaande Nederlandsche stoomschip
„Sandenburgh" is Zaterdagavond even be-
benedran Poortershaven tijdens mist in aan
varing gekomen met het eveneens uitgaan
de Duitsche stoomschip „Balkan".
Beide schepen bekwamen schade. Het
stoomschip „Sandenburgh" heeft de reis
naar Hamburg vervolgd'. Het stoomschip
„Balkan" is teruggekeerd' naaï Rotterdam
met schade aan den boeg.
De Vancouver weer vlot.
Volgens een bij de Hamburg-Amerika-lijrt
ingekomen bericht is het stoomschip Van
couver, aan boord' waarvan een ontplof
fing is gebeurd', Zaterdag in het kanaal
van Oakland' weer vlot gekomen. Het schip
zal zijn, beschadigde lading lossen.
Trambotsing in Milaan.
Bij een botsing te Rlilaan tusschen tweo
tramwagens zijn 29 personen min o! meer
ernstig gewond.
Deze coaranl Tenant dagelyks, met ait-
«onderine van Zon- en Feestdagen.
AdvertsnliëB ^oor het eerstvolgend num
mer moeten TÓÓr elf nur aan let Bnream
besoncd zsn> 's Zaterdags vóór crar.
Een bepaalde plaats Tan advertentie»
wordt niet gewaarborgd
PrOsder Adrertentiën: ran 15 regels ft 55-
Un OOm O Iedere regel meer f 030: in bet Zaterdagmumner
nU. ZZUl4 1—5 regal* f1.80, iedere regel meer f035
1 Reclames f0.75 per regeL Incassoko^ten5 ets.;
5 per regeL -
rtkwitantles 15 cia. Tarieven van ad verten tien
by abonnement rijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
AdvertentiSn opgenomen f 0.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
*s Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25woor
den f 035, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentifin f 4.00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
v
