Waarin een klein land groot
kan zijn
Nederlandsche studentenhuis te Parijs wordt
morgen geopend, in tegenwoordigheid van
den Franschen Minister president, de ministers
van onderwijs der beide landen en den
Hoilandschen gezant.
DERDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Overzicht Tweede Kamer
Herdenking van den terugkeer
der Oranje's
Gemengd Nieuws
Autobus te water gereden
Voor de verleiding bezweken
T. O.
BINNENLAND
(Fan onzen tarrjschen correspondent.)
Ln tegenwoordigheid van den president
van Frankrijk, Lebrun, minister Jean Zay,
oud-minister A. Honnorst, den Nederland-
sche.n minister professor S totem aker de
Bruine, onzen gezant te Parijs, jhr. dr.
J. Loudon, en tal van andere Fransclie
en Nederlandsche autoriteiten, zal morgen
middag net Nederlandsche studentenhuis
in de Cité Universitaire officieel worden
geopend. De „Université de Paris" wordt
op dat historische oogenblik eigenaresse
van het Julianahuas, dat verder bestuurd
zal v orden door een raad' van beheer,
aan nei hoofd waarvan de rector der
universiteit en de Nederlandsche gezant
staan en waarin een aantal vooraanstaande
leden onzer kolonie te Parijs zitting heb
ben.
Ontstaan van het studentenhuis.
Nederlandsche studentenhuis dankt
den stoot tot zijnontstaan aan een gift
van zestigduizend gulden door wijlen den
heer A. Preyer, op 20 Juli 1926 beschik
baar gedold, onder voorwaarde, dat van
andere zij-'e een gelijk bedrag zou wor
den bijeen gebracht. Daartoe werd een
comité vin actie opgericht, waarvan de
Nederlandsche gezant te Parijs, jhr. dr.
J. Loudon, oe leiding op zich nam. Reeds
op 7 November 1927 was aan de voor
waarde vu schenking voldaan en werd
de slicht'ngsacte van het Nederlandseche
collegium verleden.
Waren de plannen aanvankelijk ontwor
pen voor zestig bedden, dra bleek, dat
betere exploitatie-resultaten verwacht kon
den weiden, indien het studentenhuis min
stens honderd bedden zou bevatten. Bo
vendien kon uan op gunstige voorwaar
den een geschikter terrein worden verkre
gen. Dies bereidde het comité, begunstigd
door Ue toenmalige hoogconjunctuur en
aangemoedigd door het toevloeien van tal
rijke gitten, zijn pi innen uit, en op 16
November 1929 werd de eerste steen voor
het gebouw aan den boulevard Jourclan ge
legd. Een metalen koker, bevattende een
oorkonde, o.a. geteekend door den secre-
laris-gcnoraal van het departement van
onderwijs, jhr. mr R. Feilh, jhr. dr. J.
Loudon en den Franschen senator André
Honnorat, president der Cité, werd met
enkele Fransclw en Nederlandsch munten
in de ruimte" gedeponeerd, welke met een
arduinen gedenksteen werd afgesloten
Onder leiding van den llilversumsclien
architect VV. Si. Dudok had de bouw in
den beginne Hinken voortgang. Maar toen
kwam de cns'sde bijdragen, allengs ver
minderd, hielden tenslotte bijna geheel op
en het werk, al ©enige malen onderbro
ken, moest eindelijk worden stilgelegd. De
som, die was uitgegeven, bedroeg toen
zevenhonderJdmzend gulden, en volgens
de raming zou nog vier ton noadig zijn.
Afbouw ca inrichting.
Op initiatief van jonkheer Loudon, wiens
energie en liefde de stuwende kracht zijn
geweest voor dit werk van internationale
toenadering, werd in ons land onder be
scherming der ministers van buiienlandsche
zaken en onderwijs een nationale com
missie opgericht, gepresideerd door mr. D.
Fock. Deze commissie vormde uit haar
midden een comité van actie, waarvan
R. A. Timmerman het voorzitterschap
aanvaardde, en verder staken in heel het
land provniciale en plaatselijk© sub-com
missies de handen uit de mouwen. De Ne
derlandsche regeering zegde toe om twe©
ton uit de rijkskas te zullen bijdragen
de post, op de supplementaire staatsbegroo-
ting van 1937 geplaatst werd met 54 te
gen 19 stemmen goedgekeurd wanneer
van particuliere zijde een even groot be.
drag zou worden bijeengebracht. Dit is ge
schied en op 1 Januari 1938 kon met den
definitieven afbouw en de inrichting wor
den begonnen. TliaDS is het gebouw, dat
een tijdlang door dertig vrouwelijke stu
denten werd bewoond, voltooid'. Reeds
van de Porte d'Orléans ziet men de
kloeke schepping van architect Dudok te
gen den hemel staan. Het eerste studen
tenhuis der Cité Universitaire, dat men,
uit de stad komende, waarneemt.
Een kijkje aan den
binnenkant.
Eén dezer donkere najaarsdagen werden
we in de gelegenheid gested het Neder
landsche studentenhuis van binnen te be
kijken, Het is dadelijk na do zomervacan-
ties in gebruik genomen, en de 110 bed
den zijn alle bezet. De bewoners van het
huis blijken voor een derde van het aantal
Nederlanders; vijftig bedden worden inge
nomen door de Franschen en de rest is
beschikbaar voor vreemdelingen. Het aan
tal bedden kaai als de baten blijven toe
vloeien worden uitgebreid tot 135.
Met enkele leden van den raad van be
heer, L. Herckenrath, A. E. Labouchère,
A. Appelboom, mr. M. C. M. Voorbeytel
en den nieuwen directeur, dr. W. E. van
Wijk, zijn we door de zalen gedwaald en
hebben we de studentenkamers bezichtigd.
Er is een vleugel van hel gebouw voor
vrouwelijke en een vleugel voor manne
lijke studenten; de afdeelingen zijn streng
van elkaar gescheiden. Zij liggen ter weers
zijden van de gemeenschappelijke zalen:
de hal, de gezelschapszaal met aan de
wanden de wapens van wijlen Koningin
Emma, van Koningin Wilhelmina en van
Prinses Juliana; een breedc galerij, de ont
bijtzaal, de muziekzaal. De laatstgenoemde
is versierd met twee wandschilderingen van
Gerard Hordijk, uitgevoerd in opdracht \an
het comité, 't welk zich had gevormd om
jonkheer Loudon op diens zeventigsten ver
jaardag een blijvend huldeblijk aan te bie
den. Onze gezant had daarvoor een muur
schildering in het Julianahuis gekozen.
In de gezelschapszaal, waar voordrachten
en filmyoorstellingen kunnen.. worden ge
houden, zijn twee muren beschilderd met
een wandkaart van Nederland en één van
Oost-Indië, een werk van den kunstschil
der Doeve. De inrichting dezer zaal is een
geschenk van D. Wolf te Amsterdam, de
aankleeding van den hal een cadeau „der
Amsterdamsche firma Reens. Professor An
ton Molkenboer schonk een mozaïek, den
stamboom van Prinses Juliana voorstellend,
dat zijn plaats zal vinden in één der gan
gen. Personen, die een bijdrage verleenden
van vijfduizend gulden of meer, kregen
een koperen bordje op de deur der stu
dentenkamer, welke naar hen is genoemd,
vertrekken, die eenvoudig maar practisch
en smaakvol zijn gemeubileerd.
Voor de toelating, zich te wenden tot dr.
Van Wijk, Boulevard Jourdan 63 te Parijs,
i3 het begrip student zeer ruim genomen;
het huis staat voorzoover de ruimte strekt
open voor allen, die zich met studiedoel
einden te Parijs bevinden. De prijs, 475
franc per maand zonder ontbijt, moge voor
Parijsche begrippen niet laag zijn, voor den
Nederlander beteekent dit nog geen 25
gulden. En de omgeving, waarin men ver
keert, men kan er de volgende week
één en ander van aanschouwen op de
openingsfilm, die in honderd Nederland
sche bioscopen zal draaien is in over
eenstemming met één onzer beste Neder
landsche tradities, die van de degelijkheid.
DER
Donderdag 1 December 1938. No. 22033.
De intcrpellalie-Albarda over de
vluehtelingen. Begrooting van on
derwijs. De r.k. fractie zwijgt.
Men kan niet zeggen dat het vluchte
lingenprobleem de belangstelling van de Ka
mer niet heeft. Gistermiddag heeft do Ka
mer den heer Al bar da (s.d.) toegestaan
den minister van algemeene zaken te in-
terpel'eoren over het beleid der regering in
hel vluchtelingenvraagstuk. De voorzitter
had voorgesteld de -aanvrage toe te staan,
met het oogop de jongste incidenten aan
de grenzen. Deze interpellatie komt van
daag, na de- ondenvijsbegrooting aan de
orde. Er is daarna gestemd over het ge
wijzigde begrootingsartikel 40 der onde-
wijsbegrooting. Dit artikel, een post voor
natuur-wctenschappelijk onderzoek aan de
Delftsche hoogeschool bevattende, was door
den minister in een vorige vergadernig op
aandrang van den heer Schouten (a.r.)
gewijzigd in dien zin, dat meer dan in den
oorspronkelijken tekst met de werkverdee-
tusschen" hoogeschool en de centrale or
ganisatie voor toegepast natuur-wetenschap
pelijk onderzoek rekening werd gehouden.
De stemmen* over het artikel staakten, zoo
dal vandaag opnieuw zal moeten worden
gestemd.
Er was nog een andere staking, n.l. die
der roomsch katholieke Kamerfractie, welke
volhardde in haar reeds hij de algemeen©
beschouwingen over dit begrootingslioofd-
stuk aan den dag gelegde zwijgzaamheid,
waarvan de reden dezer dagen door haar
lid, den heer Moller in een kiesvereeniging
te Franeker is aangegeven.
De fractie vindt overleg met dezen minis
ter over de leerlingenschaal nutteloos en
zwijgt daarom. Aangezien zich tot nu toe
bij de afdeeling lager onderwijs, welke af-
deeling gistermiddag de hoofdschotel vorm
de. geen roomsch katholieke sprekers heb
ben opgegeven, is de waarschijnlijkheid
voorhanden, dat de zwijgzaamheid ook van
daag zal voortduren.
7,ooais niet anders te verwachten was
heeft de kwestie der leerlingenschaal en
do daaraan nauw verbonden kwestie van
de kweekplingen met akte en de verk-
looze onderwijzers het voornaamste on
denverp der besprekingen uitgemaakt. De
hoer Thijss-en (s.d.) heeft over dit on-
St. Nicolaas schijnt dit jaar groote plannen te hebben! Hij had tenminste een half do
zijn zwarte Pieten hij zich, toen hij dezer dagen op zijn schimmel in ons land
arriveerde.
Groei van de Nederlandsche Yereeiiigfng
voor Luchtbescherming.
De Nederlandsche Vereeniging voor
Luchtbescherming heeft gisteren haar 300e
afdeeling in het land ingeschreven, n.l. ile
afdeeling Lichtenvoorde.
Het aantaJ aangesloten leden bedraagt
op het oogenblik' 70.143.
Door de explosie van een soldeerlamp
werd een drietal kamers van het
bekende hotel «De Hut" bij Vughl
zwaar beschadigd. Wat er van een
der muren overbleef
Yice-admiraal van Duim heeft om per
soonlijke redenen bedankt.
Het bedanken van vice-admiraal van
Duim als voorzitter van de confralc-ciam-
missie der niet-inmengings-commissie zou
om zuiver persoonlijke redenen geschied
zijn, en er is geen sprake van cmeerügheid
in de commissie.
Het besluit vail vice-admiraal van Duim
is van geenerlei invloed op de houding van
Nederland ten opzichle van de non-inter-
ventie-commissie.
D&gclijksclie Indexcijfers.
Medegedeeld door het Centraal Bureau
voor de Statistiek.
's-Gravenhage, 30 November.
Aandeclenlcoersen 91.5.
Goedr-ren groothandelsprijzen 68.3.
derwerp een motie ingediend, waarin de
Kamer m< et uitspreken, dat verlietering
der.personee|s\morziening bij het lager on
derwijs noodzakelijk is door wijziging der
leerlingenschaal.
Opmerkelijk was voorts do rede van den
anti-revolutionnairen onderwijs-specialist,
den heer Roos jen, die zich verklaarde
neer te leggen hij het standpamt dor regee
ring, dat voor verlaging der leerlingen
schaal geen geld voorhanden is en die al
vast liet weten staatsrechtelijke bezwaren
te hebben tegen het amendement-Tilanus
betreffende de surnumeraire onderwijzers,
welk amendement naar men weet een tege
moetkoming aan de kweekelingen met akte
en de werklooz© onderwijzers beteekent.
De bc-zwaren komen neer op het algemeen
staatsrechtelijk inzicht dat ingrijpende amen
dementen op een begrooting ongewenscht
zijn. Overigens hebben alle sprekers die
hel onderwerp aanroerden voor verlaging
der leerlingenschaal gepleit.
De nationaal-socialist, de heer \V o u-
denberg, eveneens, die tijdens zijn rede
bovendien verklaarde dat de N.S.B. rech
ten van ouders en kerk op het gebied van
het onderwijs erkende.
Het werd zeer laat, half zeven. De Ka
mer eindigde met een bezetting van vijf
leden plus voorzitter en minister. Vandaag
gaal zij verder.
Plechtigheden tc Schcveningen.
Te Schcveningen heeft men gisteren het
feit op plecjdige wijze herdacht, dat 125
jaar geleden Prins Willem van Oranje
na een 19-jarige afwezigheid uit Engeland
in ens lana is teruggekeerd.
Bij de geuenknauld aan den Zeeweg nabij
den viim toren, werden gistermiddag drie
kransen gelegd, nJ. door het Ilaagsche
comité voor volksfeesten, de stichting
Schevening-n tot viering van nationale en
oranjegelenkrlagen en door de vereeni
ging „De Princeviag".
Een vJnggeuvendei van de Haagsche af
deeling van de Princeviag heeft aan deze
plechtigheid luister bijgezet.
Onthulling gedenksteen.
Toen Prins Willem op Schevoningen
landde, were, hij het eerst ontvangen in
de pastorie van ets. Petrus Faassen de
Heer, in de Keizerstraat no. 58, waar de
Prins na de koude zeereis eenige verver-
schmgen heeft gebruikt.
Ter herdenking van dit feil is gisteren
in dit gebeur dat thans aan de Chr.
Jongemannen Vereeniging behoort een
gedenksteen onthuld.
Nadat ahe genoodigden zich van den
Zeeweg naar het gebouw van de voor
malige pastorie hadden begeven, heeft bur
gemeester de -Alonchy den gedenksteen ont
huld. In liet gebouw waren eenige afstam
melingen van ds. Faassen de lieer aan
wezig.
Met een „leve Oranje, leve Koningin
Wilhelmina, leve Schcveningen", trok de
burgemeester liet doek, dat den steen be
dekte, weg.
Op den Haarlemmerweg te Amsterdam slipt© gisteravond een autobus en kwam in de
vaart terecht, waarbij de inzittenden echter ongedeerd bleven. Door de brandweer werd
hel vehikel weer op het droge gebracht.
De voor het huis verzamelde menigte
hief daarna het Wilhelmus aan. De steen,
welke entworpen is door den Schevening-
schen areuitect W. Gh. Kuyper, draagt het
opschrift
De Prins van Oranje
wero na de landing
op 80 November 1813
in dit huis ontvangen.
Na de plechtigheid werd in het ge
bouw van de Chr Jongemannenvereeniging
de steen aan deze vereeniging overge
dragen.
Geen persoonlijke ongelukken.
Een autobus van de firma Sommeling,
op weg van Den Haag naar Amsterdam,
is gisteravond kort voor half zeven aan
den Haarlemmerweg ter hoogt© van de
Van Hogendorpstraat in de Haarlemmer
vaart gereden. Dc bus verdween voor een
gedeelte onder water, doch dank zij de
snelle hulp van toegeschoten voorbijgangers
konden de 22 passagiers, de chauffeur en
de wielrijder, die het ongeluk veroorzaak
te en die ook in de vaart terechtkwam,
tijdig worden gered. Geen der slachtoffers
kreeg noemenswaardig letsel.
De 29-jarige chauffeur van de bus, J. P.
G. Krijn uit Den Haag, moest plotseling
uitwijken voor een wielrijder, die uit de
richting van de binnenstad kwam en die
blijkbaar van meening was, dat hij nog
wel vóór de bus den rijweg kon overste
ken. Dit bleek echter onmogelijk. Door
het krachtige remmen slipten de wielen
van de autobus, de wagen schoof naar
het linker gedeelte van den weg om via
een smal trottoir in de Haarlemmervaart
terecht te komen. De wielrijder, de 19-ja-
rige kantoorbediende J. 0. van Roon uit
Amsterdam, was door de buffer van de
bus opgenomen en in het water geschept.
De wielrijder liep een aantal schaaf
wonden op.
Kautourkneclitje niet bijna vijf
duizend gulden er van door.
Gistcimiddag tusschen drie en vier uur
werd de zeventien-jarige Gerard de Jong,
werkzaam bij de Moluksche Handelsvereeni-
ging aan de Keizersgracht 382 te Amster
dam ter inning van een tweetal cheques
t.w. een op de Ned. Handelmaatschappij
groot 1790 gulden en een op de Associatie-
kas, groot 3050 gulden. Dit bedrag moest
gestort worden bij de Twentsche Bank. In
derdaad verscheen de jongen ook bij de
Twentsche Bank, waar hij een andere ont
vangen opdracht uitvoerde.
De som van 4840 gulden nam hij echter
mee. Sindsdien is hij niet meer terugge
zien. Toen de jongen om zes uur nog niet
bij zijn werkgever was teruggekeerd, stelde
deze het po'itiebureau aan de Marnixstraat
van het ge» al op de hoogte.
In verband hiermede verzoekt de com
missaris van politie in de tweede sectie,
bureau Marnixstraat, opsporing van Gerard
de Jong, geboren te Amsterdam op 21
Augustus 1921, wonende aan de Oostzaan-
straat 33 (3) aldaar, lang 1.75 meter, blond),
achterover gekamd haar, bleek uiterlijk',
gekleed in donkergrijs gestreept collie tl,
zwarte lage schoenen, donkere winterjas,
blootshoofd.
Het vermoeden bestaat, dat hij zich te
's-Gravenhage of te Rotterdam ophoudt
Paul Huf vertrok gisteren met de ,,Djalak"
naar Londen, om aan een tdevisie-uilzen-
dins: van de B.B.C. mede te werken.