EERSTE BLAD.
Maandag 5 December 1938
Von Ribbentrops reis naar Parijs
No.
Duitsche Jood vermoord
9Ïste Jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
De besprekingen zullen allerlei vraagstukken
omvatten. De Italiaansche verlangens. De
toekomst van het Fransch-Russische pact.
Do Fransche minister van buitenlandsche
zaken Bonnet l ree it Zaterdag den Duitsclien
ambassadeur Welcaeck ontvangen, mei v. ion
hij het programma van het komende be
zoek van Von Ribbentrop heeft bespro
ken.
Von Ribbentrop,die vanavond uit Ber
lijn vertrekt, zal doorJ enkele ambtenaren
van zijn bizonderen staf worden vergezeld.
Enkelen zijn reeds vertrokken.
De Fransche, ambassadeur te Berlijn,
Coulondre, zal eveneens eerder dan Von
Ribbentrop naar Parijs vertrekken.
De Bc-rlijuschécorrespondent van de
„Times" schrijft, dat het eenige punt, dat
in verband met Von Riljdjentrops bezoek
aan Parijs wordt genoemd, de ondertee-
kenirig is van do gemeenschappelijke ver
klaring inzake de Fransch-Duitsche betrek
kingen, doch dat de correspondenten der
Duitsche bhaden te Parijs verwaèhten, dat
Von Ribbentrop bereid zal zijn alle vraag
stukken der Europeesehe politiek, met inbe
grip van ae Franscli-Italiaanscbe betrekkin
gen, to bespreken.
Dat Mvsohru laat welen, dat het nu
de beur, van Italië is. iets te halen uit
bet „dynamisme" van de as, verwondert
■waarnemer* te Berlijn niet. Zoowel de
Ansch'i's? als de Tsjecho Slowaaksobe re
geling heb'en Italië aan invloed in Oost-
Europa doen inboeten, en de Duitsche
wensch naar toenadering tot Frankrijk heeft
waarschijnlijk b» Italië het denkbeeld doen
postvaten dat Duitschland er voorname
lijk belang bij beeft, zijn achterhoede te
deicken. voor verdere ondernemingen in
Oost-Europa, tvelke, zoo zij Italië niets
kosten, het evenmin iets zullen oplleveren.
Als dit zoc is, had Italië er geen belang
bij, het welslagen van Von Ribbentrops
besprekingen te Parijs te bevorderen, en
besloot he' bi] voorbaat zijn vorderingen
op West-Europa in te dienen, waaromtrent
Duits"h;and liever niets zou hebben ge
zegd, vcor.'at het Fransch-Duitsche ac-
coord ondertoekend en gezegeld was. Het
is in elk geval zeker, dat officieele krin
gen te Berlijn bereid zijn, de Italiaansche
eischen in verband te brengen met het ge
voelen van Mussolini, dat, nu de afhan
kelijkheid van Duitschland van het as ver
bond afneemt, het beter is toe te slaan
zoolaiur Duitschland nog dankbaar is voor
de reeds eerder door Italië bewezen dien
sten.
De L'arj-'che correspondent van de „Ti
mes" schrijft met betrekking tot de on
derteek'n ie g van de Fransch-Duitsche ver
klaring
Als de ceremonie zonder moeilijkheden
verloopt, kan veilig worden aangenomen,
dat de Fransche regeering reeds bc\ ledigen
de verzekeringen zal hebben on tra neen
omtrent de Duitsche houding ten aanzien
van de jorgste Italiaansche campagne voor
territoriale herziening ten koste van Frank
rijk.
Een onderwerp, dat zeker besproken zal
worden, is oe toekomst van liet Fransch-
Rusri?cho pact Men denkt, dat Von ltib-
iientrop moei'ij', tevreden gesteld zal kun
nen worden ais hij geen genoegen neemt
met liet antwoord, dat Bonnet aan Cham
berlain heeft gegeten, waarin 'hij er op
wees, dot IiH verdrag Frankrijk steeds tot
steun ami Rusland verplicht alls dit Ind
het slachtoffer is van oen niet uitgeloklcn
aanval. Veel zou daarop afhangen van
de l'ranse' c interpretatie van liet woord
„niet uitgelokt" en daar zij, die in nauw
contact staan met Bonnet, gclooven, dat liij
diere Fransche inmenging in Midden- en
Oosl-E«rop a in de toekomst noch ge-
wcnschl, noch mogelijk acht, is er alle
kans, dal e n oud geschil lusschen Frank
rijk en Duitschland wordt geregeld.
Moorddadig luchtbombardement
Duizenden .slachtoffers bij lucht
aanval óp Kweilin. -
Te Londen is een telegram uit
Tsjoengking ontvangen'volgens liet welk -
bij een Japanschen luchtaanval op
Kweilin, in NoordelijkKwaiigsi 5000
burgers zijn gedood of gewond,.
De Japansche vliegtuigen hebben ruim
driehonderd bommen laten neerkomen óp
"Kweilin in twee luchtaanvallen. Behalve
de geraamde 6000 slachtoffers, zijn zes.
honderd huizen verwoest en, liggen de
hoofdstraten der stad in puin.
De brandbommen hebben enorme bram
den veroorzaakt.
Vredesonderhandelingen tusschen
China en Japan?
Besprekingen zouden te Hong
kong worden gevoerd.
Havas meldt uit Hongkong:
Volensg inlichtingen uit geloofwaar
dige bronnen zouden te Hongkong,
waar Tsjeng Tsjong Ming, een afge
vaardigde van de „vredespartijis
aangekomen, tusschen China en Ja
pan vredesonderhandelingen worden
gevoerd.
Ming, de onderminister voor de spoor
wegen is geweest, is particulier secreta
ris en vertrouwde van Wang Tsjing Wei.
Deze onderhadelingen zouden nauw ver
band houden met de pogingen van de
Chineesche vredespartij om het aftreden
van Tsjang Kai Sjek te bewerkstelligen.
De strijd in Spanje
De luchtaanvallen op de burger
bevolking.
Havas meldt uit Barcelona:
Zaterdagmiddag heeft do luchtmacht van
Fianco het stadje Ootrveia op den weg naar
Lerida gebombardeerd. Vijf en twintig men
schel) zijn omgekomen en 58 gewond.
Des avonds hebben tien vliegtuigen van
Fïanco getracht boven Barcelona te komen.
Onmddiellijk word een wel onderbonden
vuur op hen gericht. Zij lieten meer dan
honderd bommen vallen, die voor het
roc-erendeel hg zoo terechtkwamen. Er zijn
geen slachtoffers gevallen.
Ook het klein© dorpje Camprodon bij do
Fransche grens is onder vuur genomen.
Hierbij zijn dertig mensclien omgekomen en
meer dan zestig gewond'.
Gisteravond hebben 26 Savoia-vlieglui-
gen 200 bommen uitgeworpen boven Va
lencia; Verscheidene huizen verden ver
nield. Er zijn 17 personen gewond.
Vereenigde Staten
Nationaal socialistische agenten
verdacht.
Een uit Duitschland afkomstige
Israëliet, Christian Morgenstern, is
vennoord gevonden. De politie ver
denkt er nationaal socialistische agen
ten van de moordenaars te zijn. Hun
identiteit kon nog niet worden vastge
steld.
Hel onderzoek heelt uitgewezen, dat het
slachtoffer kortgeleden moeilijkheden hoeft
gehad met Duitsche autoriteiten ter ge
legenheid van de emigratie van zijn twee
zusters, die naar Luxemburg waren uit
geweken. Vrijdag heeft men Morgenstern
voor het laatst gezien in gezelschap van
geheimzinnige vreemdelingen, die met een
Duitsch accent spraken. Zaterdagmorgen
werd Morgenstern door zijn bediende ster
vende gevonden, liggend in een plas bloed,
op den grond' van zijn slaapkamer.
D.' moord beeft levendige ontroering ge
wekt in Amerikaanscho kringen, die op
de noodzakelijkheid wijzen van onderdruk-
kiing van liet optreden der nationaal so
cialisten' in de Verecnigd© Staten.
Het vraagstuk der Duitsche Joden.
Dr. Goldmaun, de voorzitter van de be
stuurscommissie van liet Joolsclhc wereld
congres, heeft een plan ingediend voor
de evacuatie van de Duitsche Joden, dat
zich uitstrekt over vijf jaar en dal, beoogt
400.000 Joden, die zonder werk zijn, in de
eerste helft van Januari 1939 te ev-acu-
ecren. Volgens dit plan zouden de Veieenig-
de Slaten 25.000 Joden per jaar opnemen,
Palestina 100.000, waarvan 50.000 onmid
dellijk, en de Britsche koloniën en Latijnse!)
Amerika in vijf jaar tij Is elk 100.0CK).
Midden-Amerika
Een kanaal dwars door Nicaragua?
Officieele kringen te Washington en le
den van liet Amerikaansche congres inte
resseoren zich, volgens de New-York Times,
voor den aanleg van een nieuw kanaal, dat
den Stillen en den Atlantischen Oeeaan
zou verbinden, dwars door Nicaiagua heen.
Het Amerikaansche leger steunt dit plan,
want het Panamakanaal alleen kan le ge
makkelijk vernield worden in geval van
een oorlog. De kosten zouden komen op
725 millioen dollar. De lengte van het ka
naal zou 276 K.M, zijn.
Mexico
Duitsch erediet voor dc onteigende
petrolcmn-induslrie.
Uit Mexico wordt aan de New-York Times
gemeld, dat de Mexicaansche regeering een
belangrijk crediel in rijksmatken heeft ge
kregen van DuilschJand een daar machines
en uitruslingsslukken zal ann'koopcn voor
een bedrag van 2'/_> millioen dollar ten be
hoeven van dc moderniseering der ont
eigende Brilsclie en Amerikaansche peiro-
leum-raffinaderijen.
Duitschland
De anti-semieiische maatregelen
Joden moeten rijbewij/.en in
leveren.
De chef der Duitsche politie, Himmler,
heeft een verordening uitgevaardigd over
de onttrekking van rijbewijzen aan Joden.
De verordening luidt o.a.: „De laffe mooid
van den Jood Grynszpan, welke gericht
was tegen het gebeele Duitsdhe volk, laat
zien, dat Joden onbetrouwbaar en onge
schikt zijn om auto's te bezitten en te
besturen".
Bepaalde wijken van Berlijn
afgesloten voor Joden.
De polilie-presidenl van Berlijn heeft een
verordening uitgevaardigd, inzake bet in
stellen van „.Todenbandislricten".
Straten, pleinen, inrichtingen en gebou
wen, waarover de Jodenban wordt afgekon
digd, mogen door Joden niet meer wor
den betreden.
Voor zoover Joden nog binnen een dis-
'triot wonen, waarover de Jodenban is
afgekondigd, Lebben zij voor het passee-
ren 'van de bangrens een vergunning van
de politie noodig. Overigens worden zij
aaigeraden te verhuizen.
Tot bandistricten worden veifklaaidalle
schouwburgen, bioscopen, concertzalen, mu
séa, de DeutschlandhaJle, het sportpa!eis|,
alle sportvelden en badinrichtingen. Onder
den ban vallen oa. de Wilhelmstrasse, de
Leipzigerslrasse ©n Unter den Linden.
Ds. Niemoelier binnenkort in,
vrijheid?
Nog vijftien predikanten in
hechtenis.
Ds. Martin Niemoelier zou, volgens uit
de kringen van zijn familie ontvangen in
lichtingen binnenkort worden vrijgelaten
uit het concentratiekamp Sachseniiausen,
Volgens Havas zijn- stappen te zijnen
gunste genaan door prof. Sauerbruch en
maarschalk Von Mackensen.
Vijftien predikanten der Belijdeniskerk
bevinden zich thans in arrest, 19 ont
vangen geen salaris, 38 mogen geen pre
dikaties houcen, 19 zijn uit hun parochies
verbannen, terwijl -53 zijn uitgesloten van
de uitoefening run hun werkzaamheden.
Italië
Het Fransche protest
d AC'i#»ó. -bereid-uitlég-i* geven
De diplomatieke correspondent van Reu
ter heeft vernomen, dat graaf Ciano den
Franschen en Britschon ambassadeur te
Rome heeft medegedeeld, dat'hij bereid
is naderen uitleg te geven van hetgeen
hij in da Kamer heeft gezegd, doch dat
hij geen verantwoordelijkheid kan ne
men, voor hetgeen na zijn rede in de Ka
mer is geroepen.
Naar verluidt heeft de Britsche ambas
sadeur, lord Perth, in een bezoek aan
graaf Ciano gewezen op de Britsch-Ita-
liaansche overeenkomst, waarin wordt
vastgelegd, dat geen van beide partijen
een wijziging wil brengen in den bestaan-
den toestand langs de kust van het Wes
telijk deel der Middellandsche Zee. Ver
der verluidt, dat Italië niet de bedoeling
heeft dit verdrag te schenden.
In de Italiaansche pers worden de aan
vallen op Frankrijk en de eischen tot ver
dere ontwikkeling van de overeenkomst
van Miinchen met onverminderde kracht
voortgezet.
Het bericht over liet bezoek van den
Britschen minister-president aan Rome
wordt zonder commentaar op de front
pagina's gepubliceerd.
Journalisten mogen niet voor het
buitenland werken.
Do Italiaansche minister van cultureelc
zaken, Alfieii, heeft beslist}, dat met in
gang van 1 Januari a.s. de Italiaansche
journalisten geen diensten meer mogen ver
richten als cotrcspondenten van buiten
landsclie bladen en persbureaux.
Frankrijk
'Parlement op 8 December bijeen.
Hoewel de datum nog niet officieel is
vastgesteld, is liet vrijwel zeker, dat liet
parlement op 8 December bijeen zal ko
men in een tweede buitengewone zitting.
Er heersclit onzekerheid over den dag,
waarop men voor 31 December kan ko
men tot een goedkeuien van de begroeiing
voor 1939, aangezien de financieele oom
missie nog velerlei werkzaamheden heeft.
De Norman die" kon wegens staking
niet vertrekken.
Bij de Compagnie Générale Transallan-
tique in Le Havre, is tlians liet gebeele
dienslpeisoneel in staking gegaan. Dienten
gevolge kon de Normandië niet naar New-
York vertrekken.
Roemenië
Daders van aanslag te KJanscnburg
'terechtgesteld.
De drie mannen, die den aanslag op den
rector van dc universiteit van Klausenburg
hebben gepleegd, zijn Zaterdag, volgens een
officieele lezing, doolgescholen toen zij
trachtten te ontsnappen.
Koning Carol naar Italië?
Volgens welingelichte leringen te Boe
karest, zal koning Carol, vermoedelijk in
FeLruari 1939, een officieel bezoek aan
Italië brengen.
Een overzicht tijdens de zitting van do Italiaansche Kamer waar hel» na de
rede van den minister van buitenlandsche zaken, Ciano (links hoven) tot
betoogingen kwam, welke aanleiding gaven tot een Fransch protest te Rome
in het midden onderscheidt men Mussolini.
Engeland
De Romeinsche reis van Chamberlain.
De Britsche regeering is met de Italiaan
sche overeengekomen, dat Clhamberlain en
Halifax op 11 Januari te Rome zullen
aankomen en tot den 14den zullen blijven.
De hertog van Gloucester tijdens
jachtpartij gevallen.
Tijdens een jachtpartij is de hertog van
Gloucester Zaterdag van zijn paard ge
vallen.
De hertog heeft daar zijn lirikersleulel-
BINNENLAND
Demonstratief congres inzake
het onderwijs
Van K V., V. en Bond van
Nederlandsche onderwijzers.
Vanwege het Nederlandsche Verbond van
Vakvereenigingen en den Bond van Ne
derlandsche Onderwijzers is Zaterdag te
's-Gravenhage een gemeenschappelijk de-
been gebroken. Waarschijnlijk zal de her-I
- i kt monstraüef congres gehouden, waarop dr-
tog van Kent in zijn plaats naar Noorwegen l b b
gaan. om de uitvaart van koningin Maud
bij te v'öttefr:"'-W-—- >w
Protest te Burgos wegens-het vast
houden van schepen.
Reuter verneemt, dat de Britsche regee
ring een vertoog gericht lieeft tot generaal
Franco betreffende het vasthouden van 15
schepen te PaJma, Cadiz en Ceuta. Wel zijn
al deze schepen geen Engelsoh bezit, maar
sommigen hebben een Britsche vracht aain
boord, en bij anderen hebben Britsche ver
zekeraars belang.
Eden naar dc Vereenigdc Staten vertrokken.
Eden en zijn echtgenoote, die plaatsen
hadden besproken op de Normandie, heb
ben deze in verband met de staking in
Le Havre op liet laatste oogenbük geannu
leerd. Zij zijn Zaterdag met de „Aquitania"
van Southampton vertrokken.
Nog steeds incidenten ïn Palestina.
Zaterdag zijn bij incidenten in Palestina
vier dooden gevallen. Voorts zijn aanvallen
ondernomen op de militaire posten te Na
bloes. Gaza en in een Joodscbe buitenwijk
van Jaffa. Dambij is geen enkel slachtoffer
gevallen.
De txein Lydda Tel Aviv is tengevolge
van een aanslag ontspoord.
Dertig Duilsclie rabbijnen naar Palestina.
De Pah stij'iache ro'aeering heeft dertig
verg.inningen uitgereikt voor immigratie
van Duitsche rabbijnen. Deze vergunnin
gen zijn verleend op verzoek van den op
perrabbijn van Palestina
Befgie
De betrekkingen met Spanje.
liet bureau van den minister-president
deelt mede: „Volgens zekere bladen zou
hot terugroepen van den Spaanschen am-
basKidem te wijlen zijn aan het feit, dat
de Belgische minister van buitenlandsche
zaken systematisch geweigerd zou hebben
don Spaanschen ambassadeur te ontvan
gen. Dit gerucht is van allen grond ont
bloot. Eenige dagen voor zijn vertrek heeft
de ambassadeur den lieer Spaak een
audiëntie gevraagd om een nieuwen han
delsattaché voor te stellen. Die audiëntie
weid achtereenvolgens vastgesteld op 28
en 30 November. Beide malen heeft de
ambassadeur zich laten verontschuldigen".
Janssen minister van financiën!
De ministerpresident heeft de portefeuille
■an financiën aangeboden aan Albert Jans
sen. Deze beeft dc portefeuille aanvaard.
Spaak beeft plannen tot instelling van
drie nieuwe departementen.
Denemarken
Een oorlogsschip.
Het eerste van de nieuwe oorlogssche
pen die opgenomen waren in bet defensie-
program van 1937, een mijnenveger, is van
stapel geloopen. Het schip met 270 ton,
heeft een bewapening van 8 stukken lucht
afweergeschut, henevens twee installaties
oor dieptebommen. Het scliip is bemand
met 40 koppen.
verse onderwerpen, het onderwijs betref
fend, aan de orde werden gesteld.
De heer W. BymoJt sprak over „De
positie van het onderwijs" en pleitte voor
de eenheidsschool.
De Nederlandsche regeering, aldus spr.,
heeft zich tot nu toe niet met het voor
bereidend onderwijs ingelaten, dat aan par
ticuliere instellingen wordt overgelaten.
Telkens wordt gewezen op het gemis
van een wettelijke regeling van het voor
bereidend onderwijs.
De beer C. van der Lende behandelde
de positie van het nijverheids onderwijs.
Daartoe ging hij na welke strijd er gestre
den werd over de al of niet invoering
van de 2-jarige ambachtsschool in de Twee-
do Kamer voor het jaar 1935.
Er moet komen goed onderwijs, gegeven
op de ambachtsschool, en daarbij aanvul
lend vakonderwijs volgens bet leerlingen-
stelsel en het lecrlingencontract te geven
op werkplaafs en fabriek.
Des avonds werd hef congres voorlgezet
met een rede van den heer S. de la Bella
Jr., die de verlenging van de leerpiicht
behandelde hel standpunt van de S. D.
A. P. is de 9-jarige leerplicht, hoewel
slechts de 8-jarige gevraagd wordt. Bij
zijn betoog ging dc inleider te werk volgens
twee lijnen; het belang van het onderwijs
voor het kind en daardoor voor de ge
meenschap of het belang van liet onderwijs
voor de werkloosheids bestrijding. Het on-
deiwijs van 7 jaar is in ieder geval on
voldoende.
Jlet vraagstuk is uit het oogpunt van
de werkloosheid eveneens van groote im
portantie.
De verlenging van den leerplicht zon
met zich brengen, dat tal van jongens en
meisjes een jaar later zouden worden af
geleverd op de arbeidsmarkt, hetgeen ver
mindering van de werkloosheid tengevolge
zou hebben.
De regeering doet echter niets. Noemt
men zulks positief-christelijk? vroeg spr.
De laatste spreker van het congres, de
heer J. van Driel, besprak de eischen
inzake de Jeerlingensdiaal.
De groote klas heeft onnoembaar leed
gebracht in de Nederlandsche school. Spr.
leverde in dit verhand critiek' op de hou
ding van de R.K. Kamerfractie bij de af-
geloopen debatten voor de onderwijsbe-
grooting.
Wij blijven opgescheept met een leeiiin-
genschaal, welke wanstaltig is genoemd.
Dit schaadt in ernstige mate de opvoe
ding van het kind. Ook het onderwijs
lijdt eronder.
Terugkeer tot den toestand van 1932 zou
10.000 leerkrachten werk geven.
De regeering acht goed onderwijs niet
zóó belangrijk, dat zij geld ervoor over
beeft. De regeering is er verantwoordelijk!
voor, dat voor deze werkloozen geen
plaats meer is.
Deze courani verschijnt dagelijks, met uit
zondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per «wartaal S 2.—: franco per post
f 2.50. Prijs per week: 15 ets. Afzoa-
èerijjÉe nummers 4 ets. Abonnementen
worden dageliiks aangenomen.
Advertentien voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd zyn, 'a Zaterdags vóór uur.
Een bepaalde plaats van advertentien
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prijs der Advertentien: ran "V—5 regels t i 55;
OOflQC Iedere regel meer f030; in het Xaterdagnummer
££UOO 15 regels f 1.80, iedere regel meer 10.35
1 Reclames f 0.75'per regel. TncnssokostenÖ cta.;
nostkwitantieslö ets. Jnneven vnn advertentien
bij abonneinentzijn aan het Bui eau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kluno
Advertentiën opgenomen f 0,50 t/m. 15 voor
den, f Ö.75 t/m. 25 wooiden. Elk voord meer
5 cent tot een maximum van 80 woorden#
's Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentien 11.00,indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd