EERSTE BLAD. Chamberlain blijft optimist Woensdag 14 December 1938 91ste Jaargang. No. 22044 Tel. No. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 53Ü. BUITENLAND Hij zal voortgaan met zijn politiek van ver zoening, ondanks ondervonden teleurstelling. Een demonstratie van de Duitsche pers. Engeland luistert naar rede, niet naar macht De Duitschers waren afwezig De toestand in het Memeigebied De strijd in Spanje Frankrijk Het Skoblin-proces Vereenigde Staten Duitschïand Morgen ministerraad De voorgestelde forensenbelasting Kunst en Wetenschap BINNENLAND Dr. Schacht in ons land Deze courant verschijnt dagelijks, met uit zondering van Zon- en .Feestdagen. Prijs per kwartaal f 2.franco per poe) f 2.50. Prijs per week: 15 ets. About derlijke nummers 4 ets. Abonnementen, worden dagelijks aangenomen. Advertentie/) voor het eerstvolgend rttun- mer moeten vóór elf uur aan hst Bnreatl bezorgd syn, 's Zaterdags vóór i» uujy Een bepaalde plaats van advertentien wordt niet gewaarborgd. SCHIDA «SCH iOU 3/ NT BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Prijs der Advertentien: van 15 regela t 55; iedere regel meer f030; in hel 2attidagnummer 15 regels f i.bO, iedere regel meer f 0.33 Reclames f0.75 per regel. Incassokosten» cis.; nostkwitanties 15 ets. 'ianeven van athei tenth n by abonnement 2150 aan liet Bureau verkryebaar. Dagelijks worden tegen voorujtbetaling'Kkme Advertentién opgenomen 5 t 0.50 t/m. 15 woor den, f 0,75 t,ro. *25 w001 den. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. 's Woensdags: Kleine Adertentmn tot 23 woor den f 0.23. mits vó6r Dinsdagavond fi uur arm het Bureau bezorgd. 's Zaterdags: Kleine Advertentien 11.00, indien niet vóór Vrijdagavond G uur bezorg! In de ledevomng, die minister-pre- sident Chamberlain gisteravond beeft uitgesproken aan het diner, dat was aan ge bod tn door de buvtenlandsclïe persvereeniging te Londen, heeft hij om, gesproken over d<» 'Britsche be- trekkingen 'met. Frankrijk', Diiitschland en de V'creemgde Staten; terwijl hij tevens een vcrJaimg aflegde omtrent de militaire paraatheid van Groot Britlannië Ka verklaard le hebben, dat hij „alle dictators ter wereld met minder bezorgd heid tegemoet zou treden, dan die naam- looze macht, die wij 'de pers noemen", zeide Chamberlain het toe te juichen, dat hij thans de gelegenheid had om voor een breeder gehoor de dingen le herhalen, die liij tevoren reeds gezegd had, aan gezien het geheugen kort is in dagen, wanneer de groole gebeurtenissen elkan der met zoe n snelheid opvolgen, dat het moeilijk is ze in liet juislc perspectief te zien." „Mijn doel is consequent hetzelfde ge weest, van het begin tot het einde. Staan de tegenover een toestand, waarin de be trekkingen tussehen dit land aan den eenen kant en Duitschland en Italië aan den anderen kant, snei slechter worden en aldus gestadig liet vertrouwen vernielden van Europa in de handhaving van den vrede, scheen hel mij toe, dat slechts twee alternatieven voor ons open stonden. Il^t ©one was ons er van ie doordringen, da* een oorlog onvermijdelijk was, en de ge heel© energie van 011s land te werpen op de voorbereiding van dien oorlog, het tweede was een langdurige, vastberaden krachtsinspanning te ondernemen 0111 de mogelijke oorzaken van oorlog uit den weg te ruimen en de methoden (e be proeven van persoonlijk contact en bespre king, en terzelfder tija gestadig voort te gaan met een noodzakelijke herwapening als noodzakelijk was om de defensieve macht, due wij vrijwillig opgegeven had den tijdens om tijdperk van vele jaren, te herstellen. Er zijn menschen, die op recht gelooven, dat wij den eersten koers hadden bshooren in te slaan. Ik geloot, dat zij in dit land een kleine minder heid vormen. Zelf was ik die meening oiet toegeaaan en ik ben haar ook thans niet toegedaan." Ik heb nooit de illusie gehad, dat de vrede bereikt zou kunnen worden in een handomdraai of zonder teleurstellingen. Ik heb misschien meer teleurstellingen onder vonden, dan ik verwacht had. Zoo lang ik op deze plaats sta, zal ik steeds trachten te slagen. En als ik terugzie op het afgeloopen jaar en de lijst van onze daden beschouw, dan sta ik verbaasd1 over het pessimisme, dat sommige onzer critici schijnt te be zielen. Chamberlain herinnerde zijn toehoorders aan de overeenkomsten, die dit jaar tot stand zijn gekomen. Hij zeide zich er van bewust te zijn, dat de overeenkomst van Mündien in sommige kringen niet wordt beschouwd als een voor beeld van samen werking, maar als een nederlaag voor de democratieën, doch hij is van meening, dat door dergelijke uit spraken de democratie en de zaak der internationale samenwerking geen dienst wordt bewezen. Men moet de resultaten van dergelijke bijeenkomsten niet bestom- pelen als overwinningen of nederlagen, maar zich herinneren, wat bet alternatief was, dat door München is voorkomen. Ik moet, aldus Chamberlain, mijn leedwezen uitspreken over den toon der Duitsche pers, die in een geval zelfs er niet voor terugdeinsde, haar scheldwoorden uit te storten over on zen meest gcachten staatsman, die niet lang geleden minister-president was, en slechts in weinig gevallen cenig verlangen toont ons standpunt (e be grijpen. Niettemin ben ik er van overtuigd, dat onze beide volken nog wenschen, wat in de verklaring van München op schrift ge steld is, n.L, 'dat wij nooit meer oorlog met elkander zullen voeren, maar door overleg de tussehen ons wellicht bestaan de geschillen zullen regelen. Toen de Volkenbond nog zijn groot aan zien genoot, was ik altijd van meening, dat het een zijner waardevolste eigenschap pen was, dat de staatslieden de gelegen heid hadden met elkandcj^in persoonlijk contact te komen. Die gelegenheid is op het oogenblik zeer beperkt en als men toch tot persoonlijk contact wil komen, moeten andere wegen gezocht worden. Voor de volgende maand staat de reis van Hali fax en mij naar Rome op liet programma. Het is de bedoeling, dat wij met liet hoofd der ïtaliaansche negeering en zijn minis térs alle aangelegenheden bespreken, die van wederzijdsch belang zijn. Sommigen zullen misschien weer zich afvragen, wie bij die besprekingen zal win nen en wie verliezen, doch dat is niet de geest, waarin wij onze reis denken te on dernemen. Chamberlain zeide verder, dat hij zich niet gemakkelijk kan opwinden over het verschil in regeeringssf.elsiels, afgezien van bepaalde daden, die niet noodzakelijk aan een stelsel inhaerent behoeven te zijn. De geschiedenis leert ons, dat geen re geringsvorm altijd hetzelfde blijft. Er kan een geleidelijke vermindering komen of een verandering, plotseling als een ont- plofling, maar een verandering op een of andere wijze is onvermijdelijk. Wij moe ten ons er dan ook voor hoeden het con tact met cf" land af te snijden op grond van een systeem, dat misschien in den loop van den tijd t eranderingen ondergaat, die het tot een geheel ander stelsel ma ken. Chamberlain nield zich vervolgens bezig met de Britsche militaire voorbereidingen. Het programma is in twee richtingen ge wijzigd. Het is versneld en uitgebreid en de veranderingen hebben zeer aanzienlijke offers van de industrie, de arbeiders, de belastingbetalers en van den individu-ge vraagd, Het volk lieeft echter getoond tot nog grootere offers bereid te zijn. Betec- kent dat, dat ons volk krijgszuchtig is? Niet in liet minst. Het hoopt zijn wape ning nooit noodig te hebben. En die wa pening is zeker niet noodig voor aanvals doeleinden. Maar, waar wij zooveel hooren spreken over de voordeelen van kracht en zien, lioe anderen wapenen opstapelen en geen antwoord geven op eenig ont wapeningsvoorstel, zijn wij verplicht alle noodzakelijke maatregelen te ne men om de leemten op te vullen, die er in onze verdediging mochten zijn. Want ofschoon wij, naar ik hoop, al tijd bereid zullen zijn iedere grief te hespreken, die wellicht naar voren wordt gebracht, zullen wij slechts wil len luisteren naar rede en niet naar geweld. Wij kunnen ook niet vergelen, dat wij verplichtingen hebben, niet alleen tegen over de menschen in het moederland, maar ook tegenover de bewoners van het Britsche rijk en tegenover de bondgenoo- ten. Wij moeten bereid zijn deze verplich tingen na te komen. Niemand ziet beter dan ik in, dat de opstapeling van wapenen ten slotte de bronnen van welk land ook moet uitput ten, terwijl die bronnen eigenlijk hadden moeten dienen voor de bevordering van welvaart en geluk van het volk. Niemand zou dan ook met meer vreugde dan ik een internationale overeenkomst begroe ten, die tot wapenbeperking zou leiden. Ik heb de laatste weken meermalen een schok gevoeld als ik mijzelf hoorde be schrijven als „die oude man". Geestelijk of lichamelijk voel ik nog niet veel van don ouderdom, maar in één opzicht Heeft het klimmen der jaren mis schien zijn merkleeken achtergelaten, n.l. in het inzicht, dat de ambitie een onbe langrijke kleinigheid is, als zij leidt tot den wensch naar overheerscliing. De ge schiedenis beeft ook geleerd, dat een stre ven naar overheerscliing nooit lang met succes bekroond wordt en nooit lieeft bij gedragen tot de welvaart der naties, die de overheerscliing begeerden. In verband met den aanval op de Duitsche pers. De maaltijd wera niet bijgewoond door de Duitsche journalisten, noch door een vertegenwoordiger van de ambassade en evenmin door Aschmann, die speciaal voor deze rede van Chamberlain naar Londen was g°stuura. De diplomatieke correspondent van Reu ter bericht, dat hei besluit van de Duit schers hel banket met bij te wonen, aan leiding is geweest tot veel commentaar Teneinde het den correspondenten mo gelijk te maken het banket rustig bij te wonen, was de tekst van de rede van den minister-president van te voren aan hen verstrekt, onder het zegel van geheim houding. Men vie. er over, dat deze rede bet voorwerp is geweest van diplomatieke stappen, voordat deze voor publicalic was vrij gegeven. De' reuen voor de afwezigheid der le den van de Duitsche ambassade bij het banket wera Reuter gegeven in de volgende ofücieele verklaring: „Hot sfandpun der Duitsche ambassade is, dat het spijüg was voor de leden der ambassaae, dat zij niet het jaardiner van de builenlanasche persvereeniging heb ben kunnen Irijwonen, waar de eerste mi nister de voornaamste spreker was. Doch er dient op gewezen te worden, dat de Duitsche joumalhsten te Londen, als le den der buitenlandsche persvereeniging, zelve betrokken waren bij de aan de gas ten der vereemging uitgegeven uitnoodi- gingen. Daar dit het geval was, werd het mogelijk geoordeeld, dat zich een on aangename toestand zou kunnen voordoen, indien in den loop van den avond ge sproken "zou woraen over onderwerpen, welke critics inhielden op de Duitsche aan gelegenheden." De tot nu toe bekende verkiezings uitslagen. Tot nu toe zijn de volgende gedeeltelijke uitslagen bekend van de verkiezingen, voor den landdag van Memels Van alle uitgebrachte stemmen heeft de Memel-Duitsclie lijst verworven: In het district Memel 97,7 pCt, in het district Heydekrug 95,1 pCt., in het district Po gegen 93,5 pCt. Uit de stad' Memel zijn nog geen uitsla gen ontvangen. Uittocht van Joden. Volgens de bladen te Warschau verblij ven nog ongeveer 2000 Joden in liet Me meigebied. Vierduizend Joden zijn naar liet eigenlijke Littauen verhuisd. De verwachte aanval van Franco, Reuier meldt uit Barcelona: Men heeft den indruk, dat Franco zijn nieuw offensief aan liet Ebro front heeft moeten uitstellen. Men heeft dit offensief Donderdag jj. ver wacht. Naar verluidt is het plan van liet offensief in handen van de regeering! geko men, doch dit wordt niet bevestigd. Fransch stoomschip in de Straat van Gibraltar gepraaid. Het Fransche stoomschip Grand Quévilly werd Maandagavond gepraaid in de Slraat van Gibraltar op 8 mijlen ten Zuidwesten van Europa-punt. Een Raskische torpedo jager, welke gewaarschuwd wa% voer acht minuten later uit en bracht het sdhip naar Gibraltar. De Grand Quévilly is gisteroch tend onder geleide van het Baakischo sdhip uitgevaren. Levenslange dwangarbeid tegen Li I'léwitskaj* geëischt. De advocaat-generaal van het Assizcn-bof heeft gisteren levenslangen dwangarbeid ge- eischt in het proces Skoblin. Vervolgens was het woord aan den ver dediger van La Pléwitskaja die de onschuld van zijn cliënte probeerde aan te toonen. De pleidooien zullen vandaag worden voort gezet. fn den middag wordt de uitspraak verwacht. Italianen te Tunis veroordeeld. Uit Tunis wordt gemeld, dat twee jeug dige Italianen, de gebroeders Patane, zijn veroordeeld lot 15 dagen gevangenisstraf wegens verzet legen de politie. Do jonge lieden droegen op opvallende wijzie fas cistische insignes, waardoor een relletje ontstond. Toen do politie ingreep hebben de beide Italianen agenten geslagen. Vereenvoudiging der begrootingsdcbattcn. De Senaat heeft ook een wetsontwerp aangenomen, dat beoogt de begroolingsd© batten te vereenvoudigen. Vervolgens ging de vergadering tot mor gen uiteen. Verbod tot uitvoer van een erfenis. De rechtbank van Philadelphia heeft be sloten, dat de nalatenschap van don over leden Duitscher Franz Hertmann, welke 91.000 dollar bedraagt, niet uitgevoerd mag worden naar de erfgenamen in Duitscli- land. Dit besluit is genomen als antwoord, op bet verbod van uitvoer van kapitaal, dat door de Duitsche regeering is genomen. Het bezoek va,n Eden. Eden heeft zicli in gezelsclbap van Van Summer Welles naar Roosevelt begeven om met hem een bespreking te voeren, welke een niel-officieele gedachtenwisseling wordt genoemd. Stenografen van het Witte Huis en het departement van staat stonden dicht opeen in de gangen om een glimp van Eden op te vangen. Er was meer belangstelling dan men in jaren lang heeft gezien, bij het bezoek van een buitcnlandschen bezoeker. Eden werd, toen bij voorbij kwam, luid© toegejuicht. Het onderhoud duurde brjna drie kwartier Eden zeide verheugd te zijn over de be spreking. Roosevelt moet volgens hem maar zeggen, waarover gesproken is. Do a.s. diplomatieke reizen. De ministerraad zal waarschijnlijk Don derdag, onder voorzitterschap van Hitier, te Berlijn bijeenkomen. Men meent te weten, dat eenige aange legenheden van binnenlandschen aard, zoo als de liquidatie der Jodenkwestie en de vaststelling van zekere belastingen, op de agenda staan. In Berlijnsche politieke en financieel© kringen, welke doorgaans goed op de hoogte zijn, gelooft men niet, dat een extra-kapitaal heffing in het voornemen ligt. Er zou veeleer sprake zijn van een be lasting op het inkomen, waarbij meer en meer de positie van talrijke gezinnen te genover ongehuwden tot uitdrukking zou komen. Hitier zal waarschijnlijk gedurende het bezoek van den Hongaarschen minister, Czaky, die 15 en 16 December wordt ver wacht, te Berlijn zijn. Tsjvalkowsky zal direct na afloop van het bezoek van Czaky te Berlijn aankomen. Czaky zal voor 18 December te Berlijn zijn, daar Ciano dien datum te Boedapest wordt verwacht. In leidende Duitsdie kringen, aldus Ha- vas, schijnt men dus vastbesloten voor de Kerstdagen verschillende kwesties, welke tussehen het rijk, Tsjecho-Slowakije en Hongarije hangende waren gebleven, aE te wikkelen. E«eze activiteit wordt het voorspel ge acht van een uitgebreider actie in Zuid oost Europa. De betrekkingen tussehen liet rijk en de roomseh katholieke kerk. Havas meldt uit Rome: De spanningen in de betrekkingen tus sehen het rijk en de roomscb katholieke kerk worden naar voren gebracht in een rondschrijven van kardinaal Bertram, den aartsbisschop van Breslau, waarin de pre laat de Duitsche geestelijkheid er van in kennis stelt, dat liij bij het ministerie van onderwijs beeft geprotesteerd tegen het be sluit der nationaal-socialistische onderwij zersorganisatie liet godsdienstonderwijs in de scholen te staken ten toeken van pro test tegen den moord op V011 Rath door "een Poolsclien Jood, De Osservatore Romano publiceert dit document. Da kardinaal doet er 111 uitko men, dat het bizemder katholieke onderwijs niet de geschiedenis van het Joodsclie volk tot onderwerp heeft, docli die van de god delijke openbaring. Hij merkt op, dat de definitieve opschorting van het godsdienst onderwijs een stand van zaken in het leven zou roepen, welke strijdig zou zijn met artikel 21 van het concordaat. De kar dinaal beveelt aan deze circulaire ter ken nis te brengen van de geestelijkheid' in de parochies en verdere richtlijnen af te wachten. Hitier wordt te Dantzig verwacht. Met hardnekkigheid houdt te Dantzig het gerucht aan, dat Hitler binnenkort een bezoek zal brengen aan de vrije stad. De huiseigenaars hebben aanzegging gekregen de gevels hunner huizen op ie laten knap pen „ter gelegenheid van liet a.s. l>ezoek van een hooge persoonlijkheid". Indien het bezoek doorgaat, zal Uitleg, naar men meent te weten, niet komen als officieel persoon, doch als leider der nationaal-socialistische parlij. Joden en auto's. Naar het Duitsche Nieuws Bureau meldt, is het bericht van een Amerikaanseri pers agentschap volgens hetwelk hel decreet, waarbij Joden verboden wordt auto's le houden en hun rijbewijzen worden ingetrok ken, zou zijn builen werking gestold', niet in overeenstemming met de feiten. M &U "ij* Dr. J. van der Lee, conservator aan de Ned. Handelshoogeschool te Rot terdam, is benoemd tot directeur va0 het Station voor Maalderij en Bakkerij te Wageninqen Forensengemeenten formulee- ren haar bezwaren in een adres aan de Tweede Kamer, De gemeentebesturen van Raarn, De Bilt (U.), Blaricuml, BJoemendaal, Diepenveen, Eelde, Haren (Gr.), Heemstede, Hilligers- bergHilversum, Huizen (N.H.) Leeuwarder» adeel, Maartensdijk', Naarden, Nieuwer A na si el, Oegslgeest, Overschie, Renbum, Rhe- den, Rijswijk (Z.-H.), Voorburg, Vugbt, Was senaar, Zeist en Zwollerkerspell, hebben in een uitvoerig adres aan de Tweede Ka mer hun groole, onoverkomelijke bezwaren geformuleerd legen de wetsontwerpen in zake een nieuwe forensenlielaslLng. Hierin wordt om. gezegd, dal niet alleen de fo rensen, maar de inwoners in hot algemeen van een buitengemeente, thans een groot deel van hun belaslingen beluien, ten be hoeve van de werkgemeenten, zoodat er dus geen enkele reden meer is tot het invoeren van een direct overhevelende be- bis ling; nu indirect die overheveling reels zulke kolossale afmelingen heeft aangeno men. De invoering van de forensenbeiasling zal bovendien gepaard gaan voor de foren sengemeenten met een ontwrichting van hun huishouding in zeer vele gevallen, in enkele zelfs zal zij desastreuse gevolgen hebben en de gemeenten noodlijdend maken. Het adres spreekt het vertrouwen uit, dat de Kamer de wetsontwerpen niet zal aanvaarden. Dagelijksche indexcijfers. (Medegedeeld door het Centraal Bureau voor de Statistiek). 's-Gravenhage, 13 December. Aandelenkoersen88,3. Goederen grootliandelsprijzen68,5, Op doorreis naar Engeland. Dr. Schacht, de president van de Duit sche Rijksbank, is gisteravond 0111 half twaalf met het s.s. Vienna van de Har- wichlijn, van Hoek van Holland naar En geland vertrokken. Hij begaE zich reeds om acht uur aan boord, waarop hij zich direct naar zijn hut begaf. D'r. Schacht was Maandagavond reeds in ons land aangekomen. Gisteren heeft hij in Den Haag besprekingen gevoerd met den Belgischen zakenman D. Heinemann. Vertegenwoordiging van den middenstand bij de Rijksverzekeringsbank. De minister van sociale zaken heeft voor ec-nigen tijd gunstig beschikt op een verzoek van de contact-centrale van de drie Nedcrlandsche middenstandsbonden, strek kende tot het verkrijgen van een ver tegenwoordiging van den georganiseerden middenstand xn den raad van toezicht op de rijksverzekeringsbank. 'Bij mimsteriede beschikking is thans met iugang van 15 November j.l. en tot 1 Maart 1940, op voordracht van de drie Nedcrlandsche middenstandsbonden, tot lid bencemd de heer H. J. Peletier, te Leeu warden en lot plaatsvervangend lid de heer drs. II. L. Jansen, te 's-Graven hage. De geboorteplaats van Mexniinc. Tot dusver feon de geboorteplaats van den beroemden Viaamschen schilder IIa:n3 Memlinc niet met zekerheid worden aange duid. Verondersteld werd, dat hij afkomstig was van Moemlingen bij As schaf fenburg, inj de streek van Mainz. Een tijdgenoot van. Memlinc, de Brugsche kroniekschrijver R, de Doppere, getuigt uitdrukkelijk: ,(Oriun- dus erat magunciaoo". I11 verband met een studie belreffende het poortersreeht, lieeft de Brugsche stads archivaris R. A. Tarmenlier, hij zijn opspo ringen in oude oorkonden, in het op het Brugsche stadsarchief bewaarde poorters- boek over de jaren 14541478 op bladzijde 72 verso de inschrijving gevonden op 15 Januari 1405 van den nieuwen stedeburger Jan of Hans van Memnelingke, zoon van Herman. Uit die korte aanteekening blijkt verder, dat de nieuwe poorter geboren, werd te Selingstadt. Deze plaats is een stadje aan de Main, ten Noord-Oosten van Darmstadt en ten Zuid-Oosten van Frankfurt am Main, Ten tijde van Memlinc behoorde Seling stadt tot het gebied van het kerkelijk keur vorstendom Mainz. Wat den familienaam van den grooten schilder betreft, houdt deze ongetwijfeld verband met het reeds vermelde dorp Moemlingen en wijst hij op de herkomst der voorouders van den kunstenaar. De ontdekking van den Brugschea stads archivaris dagteekent reeds van vóór een zestal jaren, maar is eerst nu wereldkundig gemaakt door de publicatie van zijn studie over het poortersreeht. I Men weet dat thans Memlinc tussehen 1470 en 1480 te Brugge in het huwelijk! is getreden met Anna de Vplkenaere. Zij overleed in 1487, na hem drie zonen to hebben geschonken. Hijzelf overleed op 11' Augustus 1494 te Brugge, waar hij op het St. Gilleskerkhof werd begraven.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1938 | | pagina 1