Uit den
gemeenteraad
DE GROOTE TREK
STADSNIEUWS
De „verwoesting" in het Volkspark en de
Bloemententoonstelling. Ontactische verge
lijkingen. Besloten zittingen. De grenswijziging
met Rotterdam. De behandeling der begroo
ting 1939.
VRIJZ.-G0DSD1ENSTIGE PREDIKING
Dr. J. C. A. FETTER,
door dr. U. SCHULTS, directeur R.H.B.S.
1838 16 December: Dingaansdag 1939
De begrooting 1939
Monopole Theater
St Nicolaasfeest
Zi-oais tf doen gebruikelijk i-, heelt
ile raai de eoisto \.m de uvks geannon
ceerde veritad-'rnM-ü voor de behandeling
van de gemeenlebegrooUUg geheel Indued
aan het afdoetl wui een agenda, waarop
alleen „k-upemie" /aken voorkwamen.
Daarvan waren de belangrijkste de twee
punten, die aan hel einde van de agenda
waren geplaatst: een voorstel om een 60-tal
jeugdige weriuoo/en ongeveer -10 weken
te werk te stellen m het Volkspark en
het voorstel om door de gemeente op
bescheiden wij/e medewerking te doen
verleenen hij hei houden van ee:i groote
Bloemententoonstelling, welke vermoedelijk
van 15 Juli tot 15 September a s. zal
worden gehouucn.
Op verzoek van den heer Scheurkogel
werden deze twee voorstellen tegelijkertijd
behandeld. Ze h.»u len inderdaad met elkaar
verband, maar tret is niet zoo, dat liet
workobjeet inerbodig zou worden als de
tentoonstelling onverhoopt ni<4 n.oelitdoir-
gaan. Wel xs liu zóó, dat de b-ntoonsJel-
iing niet in dut gedaehtenv urm zal lum-
ne.i worden «clMiden, als dl jeugdige
werkloozen mef eu-t eenige veranüi'iiu-
gen in het Volkspark aanbrengen.
Nooit hebben we den heer Scheurkogel
zoo heftig meegemaakt als gistermiddag. llij
is overigen-, de be/ndigdho.d in per.-oon,
maar hij heeft er zich bizonder aan ge-
ergmd. Jat werkzaamheden In het Volks
park zijn verriciil. zonder dat de raad
daarin gekend is. Die ergernis ging zelfs
zoo ver, dat Je neer Scheurkogel op een
gegeven oogenbïik daaraan lucht gal' door
geit deren!" Pc heer v. d. Kraan a J\i-eeide
den heer Van Duinhoven echter zich daar
over niel ongerust te maken, want dat
komt «el m cr.ie!
Be ti lu-m i n gsk w c.-t ie.
Heeds hij den aanvang van de vergade
ring, toen de ueuoemingeu aan de orde
werden gesteld, grog de raad op verzoek
van den her 'la J. L. v. d. Berg in
con.ité-gem,raai Vermoedelijk is de voor
dracht in alpha He'is die volgorde voor de
benoeming var, een onderwijzeres aan de
le Centrale school voor het 7e leerjaar,
waarover reeds achter de schermen het
een en ander t<- doen is geweest, hef
onderwerp van besprekingen in geheime
vergadering. Zooals men op een andere
plaats in dit i'u.vJ kan lezen, werd onze
stadgenote tr.'-j. C Veuuiv benoemd.
Vuur de tweede maal in
ewnilé-generaal.
oor de tweede maal ging de raad in
coiiiilé-goneraal, loon het voor-tel lol
Kerk Ned. Prot. Bond VVestvest 92
ZONDAG 18 DECEMBER, half elf v.m.,
Rm., Den Haag.
De soc.-dern. fraclie heeft een heele
serie uensehen ten aanzien van: de saneo-
ling van de binnenslaJ; den bouw van een
nieuw gymnasium een U.L.O.-school en een
iadhuis: hot in exploitatie brengen van
Nieuw land; recrealie-ooideneen jaehtha-
venlje voor de walersport; een gemeente
lijke geneeskundige dienst; een o..eniucht-
school; sehoolvoeding eneen rol-
sehaatsenbaan.
Over liet optreden van den burgemeester
en den commissaris van politie ten
aanzien van ojenbaie vergaderingen, is
inevt, Benthem slecht te spreken. Zij
noemde dat optreden grievend cu zocht
naar een oorzaak voor dat aplrcden. Niet
tegenstaande de po'itie er op altent was
gemaakt, is in het hringliuis van de X. S. B.
„een smerige pioi oeeeien lo plaatdagen
lang blijven hangen.
liet slot van de rede van mevr Benthem
was gewijd aan de politiek: de aanpns-
singspo'iliek van de regcering, liet Plan
van den Aihcid en de verandering, die er
Jojr de gebeuilenissen in hel buiie.dan.1,
bij alle groepen ook bij de S. D. 'A.1P.
in de geestesliou ling is waar le nemen.
De woordvoerder der U.K. fractie.
De vvo-M'Ivoeidei der H. K. fractie, mr.
grenswijziging &-m Rotterdam aan de orde J Kavelaars, r« geen aanleiding algemce-
kwam. De directeur van Gemeentewerken,
ir. G Gcrlagh, heeft aan de hand van
twee kaarten nog enkele inlichtingen ge
geven. Daarbij zuil- n ook wel andere p'aij-
nen, die ricg in de lucht hangen, zijn
besproken l)i murnk is ver.-lerkt door
een uit lat ins in ie avornhprsader ng van
de v oordvrn nister der stv dein fractie,
toen deze liet had over een le «dichten
creatie oord ai hier d"U Parallelweg.
Kollerdaiu lieefl het voornemen i i Oud-
Malhcnesse, even voorbij hef pomp-iation,
een breeden weg van 5J .11. aan te leg-
con. die reedz ten naam Hoogebaiiweg
den Pol'erJmn-
een harden kl:;u op de tafel
Van de zijde van B p.i \Y is getracht j hf#>t; gekregen en die \a
den heer Scheurkogel duidelijk fe maken,
dat zijn ergernis g> <-r de „veruoe-tinq"
in het Volk-park r.i'd gerechtvaardigd is,
omdat er geen sprake is van cru nes
ting". Wat daar getu.-url, is absoluut nood
zakelijk voor bel park Vrocg'T werd uoi il
a.m den raad een sauciie gevraagd op
plannen tot lid ambn.'ng.'ii van wijziging
in de beplrmti^ van het Volkspark «n
Sterrebosch, maat omdat de verandenn-
gen dilmaa, up ingrijpend zijn, geschiedt
dat thans wel.
Ongewenscht pro en contra.
Ook de ne -r Hoogendam was ontstemd.
Het moet e 'gr als onjuist beschouwd
worden tejruueiüt a-abtcuaren üi functie
hun gep'.nsionn'-'Tje voorgangers uit te
spelen. De h'vr Hoogendam deed dit, door
de opmerking, dat het hart van den vnd-r
yan Sterrebosch en Volkspark (den heer
J. K. Dormnicusl, wel zou bloeder; bij
het zien, wat er met „zijn kinderen"
de boomen gebeurt. In de avondverga
dering maakte mevr. Benthemde Wikk
een soortgelijke ontactische opmerking,
toen zij het gemeenteixistuuur er een ver
wijt van maakte, dal het zoo weinig krach
tig oplreedt inzake de financieele plan
nen van de regeering mot betrekking tot
de gemeenten en dit toeschreef aan
het niet ra-eer aanwezig zijn van mr. Sic-
kenga ais gemeente-secretaris. Als men cri-
tiek heeft op hoofdambtenaren, behoort
die binnenskamers geuit te worden. Door
deze in een openbare vergadering uit te
oefenen, ondermijnt een geineentcbesluur-
der het gezag en prestige van den be
trokkene. En dat is zeer ongewensehi
Mr. Nclal, wethouder Houtman, de bur
gemeester en anderen hebben den hui-
digen chet van del Plantsoendienst in be
scherming genomen, maar in <-en dergeijk
geval dreigt het gevaar, dat men weer
le ver den anderen kant op gaat. Het
werk van leiding gevende ambtenaren dient
niet in het openbaar met pro on contra
behandeld te worden.
Een reprimande.
Het debat was soms vrij heftig. De heer
ir. Houtman nam geen blad voor den
mond en diende de heeren Scheurkogel
en Hoogendam een reprimande toe zoo
noemde de heer Scheurkogel het later
zelt omdat zij resp. in de commissie
voor Gemeentewerken en die voor Grond
bedrijf zich met <1-- voorstellen van B.
en W. accoord hadden verklaard en nu
in opeDbare icrgaderir.g daartegen fel op-
penee reten.
Oos daarover was de heer Scheurkogel
slecht te spreken, maar weihouder Hout
man wierp olie op de golven, door een
zeer waardeerend testimonium uit te reiken
aan den heer Scheurkogel, waarmee hij
in de commr-sie in Gemeente werken altijd
de grootste moeite heeft, omdat de lieer
Scheurkogel deskundig is en de zaken
altijd met grooten ernst bekijkt.
Gok (ie heer Hoogendam zei nog iets
over de reprimande, en ach tie daar «ei
de zaak als afgedaan.
Maar toen kwam nog een ander be
zwaar: Als de tentoonstel" g op Zondag
geopend 7'ü zijn, zijn de A. I!. legen
bet verleenen van medewerking aan het
tot sland komen van de expn-itte.
De voorzitter en ook wethouder Sla
venburg had-jcn eerder reels gewezen op
het groote voordeel, dal er voor Schie
dam gelegen is in het slagen van een
grootsch opgezette t--n!oonste!'ing. Maar
dat was niet voldoende voor de A. R.
en de Clsr. Hist, raadsledenzij sternden
tegen het voorstel van B. en \X om mode
werking te verleenen. ook al is dnn.aan
voor Je gteneente ge-en enkel financieel
risico verbondt-a.
Het feil, dat wethouder Slavenburg voor
stemde, ontlokte den heer Van Duinhoven
de inlernmü"- „Crisis in de Car. Mist.
ne beschouw ingen te houden en maakte
slechts icn paai lo->e Opmerkingen, die
niet *dn buitenger,oon belang waren. Voor
le op ('én na grootste fractie in den
raad was het vrij s&liertjes!
Voorbarig.
De li<-, r Bergman was een beeij-e voor
barig, tren bij 11a mr Kavelaars het woord
vtoeft om een uiltreksel leu beste p geven
uit bet onlangs verschenen rappo.l over
de wrninglelling in Schiedam. Hot :s ge-
w(-oi,tn. dat eeist de liooM-woordvogr-lers
der verschillende fracties aan het woord
komen en dan de sprekers van hel twee-te
plan", die speciale onderwerpen behan
delen. Maar de lieer Bergman kon blijkbaar
niel zoo lang wachten!
Ken wel voorbereide speech,
Na Li-.ii sprak de heer r, d. Kraan
schedijk recht naar imt X tot de spoor
baan zal loepen en uit za! koun n <-ven
teil 0. van het ?chiedatnsche s'aliou-ein-
phtéeiiiieüt. Het is natuurlijk niet de be
doeling dien weg van 5'J M. breedte legen j
de spoorbaan te do-n eindigen! Deze meet!
le zijner lijd me' e--n viaduct onder de
spoorbaan dootgelrpkken woolen, maarnamens de Chr ilisi, raadsfractie, die van
komt dan uil op Sciedantsrh grundaubied 1J zijn speecli heel wal werk had gemaakt.
Dat ï- toekom?.-muziek, doch r g.-eren j n„ /ey(j pr-t stiu-lnunt van de Chr. 1 list.
is vooruit zien 1 En hit het aanleggen vin J uitVsn le.11 aanzie 1 van de Zondagsrust:
e^n recreatie oen! «henl mea rek.-nmg te, maakte eenige opmerkingen over de volks-1 verraderlijk vermoord door een bende van
houden met wat m Je lockom-t zon kun-| huisvesting hier ter Rede: wees op liet koning Dingaan, die hem twee dagen daar-
nen gebeuren. 'gebrek aan bouwgrond en de noodzake- j voor Dort Natal met omgeving hij contract
liet oorslel o-i alvast deze BykHoïd do pmvflij "it le breiden in had afgestaan,
ging te aainaai lon, werd a. h s. gm-d-Jj,. omig„ rkhilag^d'.e nog niet is af- Als mon w(,of, (]at Andries Pretorius in
gegeurd, bctiicsta.n schiet daarbii ivel on-,-p^n! r; 1 u nr-'ir i t Noorden- ook de
nr.r ii is nrnn,i.' na jn ,„„nr i„- - den beshst^ïtei) slag van BIokIh vl«r tee-
ge.eer 1 tl. grondgela -i in, maai dc* sane'-nng va-i dc hniuenstad had zijn aan- r,v.
bouwerij in Dul-Mailienes-e, die zoo langdacht; voruh hd mociiijl.c vraagstuk ynn 1 Anemie naam. over riog geen .oOd rnan-
gesiagnrerd hr-rR, kan nu weer voortgang zelfsiandigc-- <-n vr.n den middenstand, jnpn «esphikte, terwijl Dingaan s Zoaloe-
In 1S15 kwam Kaapland, oorspionkelijk
een kolonie der Hollanders, voor goed in
het bezit der Eugelschen, die zich in den
Napoleontischen tijd van dit gebied had
den meester gemaakt (180G).
De kolonisten, voor het moerendeol Ne-
derlandschc, maar ook Fransclie m% Duit-
sclie, landbouwers en veeboeren, waren
over liet beheer van het moederland, met
name over dat van de Oost-fndisclie Com
pagnie, allerminst to spreken geweest. Deze
monopolistische handelmaatschappij liad
den boeren goenerlei handelsvrijheid ge
gund. Het bestuur der Engelschen, gal even
eens geen aanleiding lot tevredenheid: i^el
kwam er nu handelsvrijheid, maar de taal
vrijheid verdween, loon het Britsche Gou
vernement na eenige jaren het Neder-
landsch als ambtelijke taal verving door
het Engelsch. Rechtspraak en plaatselijk
bestuur kregen eveneens Engelsche vor-
men.
Verscheidene andere ernstige grieven
oe afschaffing der kleurlingenslavernij zon
der de l-doofde schadeloosstelling (1S34),
de onvoldoende bescherming van de gretis-
boeren tegen plunderende en moordende
Kafferstammen maakten, dat ongeveer
een zesde deel der kolonisten (10.000 van
de G0.000) besloten huis en hof prijs te
geven, om nieuwe woonplaatsen te zoe
ken. Dat leek hun de eenige wijze om de
vrijheid naar oud-lloilnndsche liegrip-
pen opgevat weer deelachtig te worden.
L'c ze massale uittocht, een moderne
volksverhuizing, vindt plaats in zeven dus
genaamde „trekken", waarvan de Groole
Irek (1837'38! onder Relief, Marttz en
Pretoihw, de grootste vermaardheid heeft
gekregen.
10 December is hel een eemv geleden,
dat Pretorius den weerstand van den ge
vaar lijken Zoeloevorst Dingaan, den moor
denaar van Relief, afdoende gebroken
heeft
Op G Oclolier 1837 was de trek van Pie-
ter Relief, de Dnikensbergen overgetrok
ken, de bergketen, die de Kaapkolonie
van Nalal scheidt. Juist vier maanden na
zijn komst in Nalal, op G Februari 1838,
werd Retief met 70 andere Boeren
vinden. Voor den bouwgrond in Ou I-Ma
thenesse lx taal groote belangstelling en
er is plaats vi_oi vesreheidene honderden
woningen.
De orde.
Als prelude ot> de Ixhandcling van de
gemeentoixgrof ling 1039 werd eerst een
debatje gevoer. over de orde. De heer II.
v. d. Kraan sprak zijn misnoegen er over
uit, dat wethouder ir. Houtman de eer
ste be-grootingsic-rsadering afwezig was.
Als er algeinc-ene onderwerpen, b.v. ten
aanzien van Grondbedrijf, door raadsleden
ter sprake worden gebracht, aldus de heer
v. d. Kraan, wordt gezegdWacht daar
mee tot de algeneene beschouwingen over
de begroeting. En nu die opmerkingen
gemaakt kunnen worden is de wet
houder afwezig.
De burgemeester deelde mee, dat hd
een dnngend-e roden was, die den heer
Houtman verhinder le aanwezig te zijn en
dat de gemeente-accountant de 1e maken
opmerkingen over het grondbedrijf zou
noteeren. Ook wethouder Van Vel zen be
lastte zich met het maken van aantoe-
keningen voor om afwezigen ambtgenoot.
De raad vond G maal vergaderen in
drie dagen te veel. „We zijn het ver
gaderen niet meer gewendmerkte de
heer v. d. Kraan op. De voorzitter zwichtte
voor het vrijwci massale verzet en bc
paald werd deze week alleen hedenmiddag
en morgenavond nog bijeen le komen en
as. Maandag, 's middags en 's avond-.
De algemeene lie-cliouwingen
geopend
Daarna Kon de woordvoerdster van de
grootste fraclie in den raad. mevr. Ben
themde Wilde les brand®!
Zij opende dc algemeene bc-chouwin-
gen met oen vlotte rede. die goed was
voorbereid. I)c- raad beeft mol aandacht
het betoog gevolgd, dat nb-t zoeteoppig
was. Mevr. Benthem is in den raad een
mcrkwaardige figuur. Zij toont eenorzijds
een 'terk |rotiv,i-lijk «..mii iio.p te he/.it-
len, dut ijie-tir-lij !<--i vu -'1 mot „de \er-
woipeneu drr aïiiftj"", anderzijds kan zij
-om? hard en vrjj agre-sief zijn.
Zij is slecht lo rpreken over de finan
cieele politiek \an de regeermg leger.-o.er
de gemeenten.
Fel was baar requisitoir tegen de „Ba-
ro'iic": de loeucn zijn er Jaag; van dc
40man personeel zijn slechts 50 a GO
volwassenen, dl" (en behoorlijk loon ver
dienen; hel per.-cnoe! mag niet georgani
seerd zijn en <:i zou een iminoreele in
vloed op het vrouwelijk personeel werken,
waardoor de melsj'-s „verdronken zijn, voor
zij water hebben gezien".
Den hoeren ThJ. L. van den Berg en
Hoogendam ging dit le ver en loen eerst-
gei'Oem le vnxgd Geldl dal sjxciaal voorde
BaronieV: was het antwoord van mevr. Ben
Ihem: Oók voor de Baronie!
di" in nood ve rket-rldc z.iekouhuisvcr/.c- j nuicht 12X100 krijgers telde, dan krijgt men
kering; de GasthuisLerk, waarvan do Xed.jeenig Ixsef van de prestaties dezer trek-
ilerv: gemeente het gebruiksrecht heeft, boeren, van huil schier onbegrensde cner-
de luditbe-cliei n.ing, waarvoor te weinig
gedaan wordt en hel verkeer.
Het wel overv. og-ra lietoog werd bestolen
met een nik cnzelfing van het dir. Hist,
standpunt ten aanzien van de scheidings
lijn. Deze loopt niet tusschen geloovigen
en ongoteoviji u alsof dit voor men-
gie, van de kracht van hun onafhankelijk
heidszin!
Zwaar moet liet hun zijn gevallen jiU;3
en hof op te geven; uiterst zwaar bleken
deze trekken, op zoek naar het land dat
zij zichzelf hadden beloofd.
Dat vermochten alken mannen en vrou
wen. van wie een Britsche gouverneur der
Kaapkolonie getuigd liceft, dat zij vorm
den ..een dapper, geduldig, vlijtig, ordelijk
en godsdienstig volk, verdedigers en be
lastingbetalers des lands. Je |<prM der
grensboeren".
Onversaagdheid was eerste vereischte.
We spreken niet van de wil le dieren, die
Hen in de wildernis voortdurend belaag
den. Kreeg niet een Sarei Oelliers met
veertig mannen, tijdens den vierden voor
trok, een aanvul van vijfduizend Matabelen
op zijn lager af te slaan? Hij spoelde het
klaar: Vechtkop, 2 October 183G!
Soms waren de offers, die de Irek eischic
zeer zwaar: alleen in Februari 1838, wer
den in Nalat 648 trekkers, incest vrou
wen, kinderen en inlamlschc bedienden,
door de benden van Dingaan vermoord'.
Geduld en volharding waren noodig op
die ongebaande wegen in de barre zon.
Roe tergend Langzaam in onze oog en was
het tempo der ossewagens, breed en lomp,
maar ruim en sterk, gel rokken door een
dozijn span ossen, of meer. Onder de groole
huif het gezin, de have. de proviand en de
munitie. In dc wapenkist: de- statenbijbel.
Hel geloof der vaderen schonk dezen man
nen en vrouwen kracht. Zij moesten zich
verwant gevoelen met dat andere herders
volk, dat op zijn tocht door dc woestijn
Gods steun niet ontbeerde.
Meestentijds konden aanvallen van in-
hoorlingenleaors worden afgeslagen, door
dat de wagens in een kring geplaatslsaam-
geliomjen, een fort vormden, een „lager",
dat mannen, vrouwen en kinderen dek
king bood. Hoe groot is de beteekenis van
den lonkenden en boteenden os-ewagen tij
dens den hek, een
„voerloos wieg van taaie nasie,
„sinoniem van immigrasie".
O-sewagens in lager-vorm zullen deel uit
maken van het Voorlrekkersmonument,
waarvan op Dingaansdag (1G December)
1938 de hoeksteen wordt gelegd. Deze
steenlegging vormt het hoogtepunt van een-
driedaaesch feest in Pretoria, de hoofdstad
van Transvaal, die genoemd is naar den
commandant Andries Pretorius, den over
winnaar van Bloedrivier, den voleinder
van den Grooten Trek. Daarin heeft hij
zich getoond handhaver van den Neler-
landschen onafhankelijkheidszin, verdodi-,
ger van Xederlamteche cultuurwaarden.
daag zullen B en W wel niet meer aan
de beurt konen.
City is verbouwd en herboren.
Het oude Pandora is verdwenen, City-
is niet meer en vanavond opent het Mono
schen te ouuerkc-nnen zou zijn maar „0]e tDeatOtf zijn deuren om het publiek
z.j, die het veruand tusschen Christendom «ikele weken tijd
en onze sta ata instellingen er Kennen behoo-i 7 ,d
reu aan dc éhie /..jde van de lijn en gebeurd is op de plek, waar de ülm lusto-
de oveiigen nan do andere zijde. j rie maakte, lui mins tone, het klinkt als een
lledenmiloag komt waarschijnlijk het anachronisme, want de film lioorf eigen-
eerst dl lieer Hoogendam als leider vanlijk niet bij de historie, zij is een levend
da A. H. fiaclie aan het woord. Van- iels, dat aan haar uiterste mogelijkheden
nog lang niet toe is, zij is een typisch,
kind van dezen tijd maar toch is hot
een kind met een geschiedenis achter zich.
En deze geschiedenis werd niet gemaakt in
de geweldige bioscoop-paleizen der wereld
steden, waar luxueuze premières van mil-
üoenen-films werden gegeven, maar in de
kleine, intieme éénmans-lheatcrtjes, waar
een klein fihn-maatscliappijtje ook vaak
één-mans zijn avant-garde product kwijt
kan en waar de jeugd openlijk zijn onge
zouten critiek kon luchten. Dat is film
historie, dat ploeteren en zwoegen om
nieuwe dingen te vindon, om het ideaal
van camera en filmdoek, de schoonheid
in zwart en wit, te henaderen.
Het zijn nu eens niet dc grooten ge
weest, die do geschiedenis hebben gemaakt.
In de film waren het de kleine, arme
ar li sten, de wondcrmensclien van hot cel
luloid handje, die ervoor zorgden. En
hun films kon men zien in do knusse be
slotenheid van een klein theater, waarvan
de directeur zelf zin had in zijn vak, dat
hij reeds zoolang diende, waarin hij was
Voor de vrreeniging ^Singel-
kwartier''.
D/r traditie getrouw hebben St. Nico-
iaas en Zwarte Piet voor hun vertrek naar
het Zuiden nog oen bezoek gebracht aan
het Gebouw Eendracht, waar gistermiddag
circa 250 kinderen van de leden en dona
teurs der vereeiliging „Singelkwartier" zich
vereenigd hadden.
Teiwijl de kind-eren en de aanwezige
ouders Sinterklaas-liederen zongen, schreed
de goede Sint g /olgd door zijn knecht
plechtig langs de i.ind-eren.
Xadat de Sint en Zwarte Piet hun zetels
hadden ingenomen, Hoeft de voorzitter, do
heer E. \V i 1 d e b o e r, een toespraak ge>-
houden, waarin hij St. Xicolaas dank zeg
de voor zijn bereidwilligheid nog een be
zoek te komen brengen aan de veroeni-
ging „Singelkwartier". Spr. stelde ook de
aanwezigheid van de vele ouders op prijs opgeklommen van explicateur af tot eigen
en spoorde hen aan lot het werven vanhaasje toe.
nieuwe te-den en donateurs, zoolat St. Ni-
colaas het volgend jaar een hvoe maal zoo
(pont aantal kinderen zal kannen begroe
ten.
kinderen zijn aangenaam bozig ge
houden door den heer Blom met gooche
len, zijn sprekende pop „Kareltje" en met
zijn «cbimrntttepel „Sjors van de Rebellen
club". Af cn loe daverde de zaal van
't lachen.
Tusschen de diverse attracties vergat
St. Nicolaas niet de kinderen en do ouders
te onthalen op versnaperingen. Ruim vijf
uur liet St. Xicolaas door de kinderen
afscheid nemen en gaf hij hen allen nog
een pakket met versnaperingen en oen spel
mede naar huis.
Zoo'r; bioscoop was City cn in het oude
Pandora kon je films zien, die nu beslist
verboden zouden zijn, niet omdat die films
niet „netjes" waren, maar het waren Rus
sische propaganda-films, als men liet nu
beslist wil weten. Maar van Pocdowkin,
van Etsen Rein, van Koelesjof, van
Dowsjenko, en van zooveel anderen, die
men nu misschien al vergeten beeft.
En nu is het Monopole geworden, met
de allures van .»cn boulevard-bioscoop ine!
zijn gevelverlichting in neoubuimi, met
zijn cassière achter glas en staal, met zijn
kleurige reclames van sterren en titels,
met zijn roode looiers cu gladde lichte
wanden, met zijn gouden toonoelornüjsting,
dat boorde allemaal niet bij City, maar
Het feest werd opgeluisterd door muziek daarom heet liet nu ook Monopole.
onder leiding van den lie-r .T. Righarts. City is herbur"n en als men nu binnen- met een l'eesivoorstelling.
komt, kan men niet meer zoo nonchalant
linksaf zwaaien om door oen miniatuur
venstertje een kaartje te bemachtigen, maar
moet men eerst twee treden opstijgen orn
zich iu een lichte hal terug te vinden,
waar een moderne, echte kassa gebouwd
is, welke niet alleen door de cassière
respect afdwingt. Trappen en gangen zijn
verbreed on in lichte tinten geschilderd.
Voor den ingang van de zaal bevindt zich
thans ook een hal. De muren zijn daar
toe weggebroken en een indirecte verlich
ting completeert den indruk van ruimte.
De stoeten zijn met blauwe pluche ge
stoffeerd, de wanden zijn bespannen mot
wijnrood pluche, dat moeilijk brandbaar is,
liet tooneel is verbeterd, de omlijsting in
goud-plastiek geeft een smaakvol effect
tegen het roode gordijn; boven de nood
uitgangen is een wandschildering aange
bracht; hel plafond is vooral veel ver
beterd door heit aanbrengen vau troetex-
platcn, welk» een rustige sfeer in hel
theater brengen; het balcon is verruimd;
de ventilatie is verbeterd, do technische
installatie heeft een tweede proj<xtie-a;>-
paraat erbij gekregen; smaakvolle liclitoT-
namenten hangen aan de wanden en de
plafonds. Het theater heeft een ander
cachet gekregen.
Het aantal zitplaalscn bedraagt thans
340, dat is slechls twee minder dan vóór
de verbouwing.
De nieuwe directie, beMunde uit de
hoe ton Sprccher, De Groot en Danirist kan
tevreden zijn met het bereikte resultaat en
ook' Bi et publiek zal waardecring hebben
voer wat er m#l deze restauratie H tot
slund gekomen.
Het ontwerp daartoe werd geleverd door
den Leer L. J. van Ainey len, die ank het
werk heeft aangenomen.
De vo'gende firma's hebben medege
werkt: fa. Brouwer, Den lliag, schiller-
werk fa. Vermeulen, Schiedam lo Igielers
werk'; fa. P. J. v. d. Ende, Schiedam! sluc/t-
doorswerk; fa. K. Kiumer F'-"V>r, S-diie-
dam, meubileeringfa. Ma i- Hiikgci-beig,
sloffeeringfa. Van Aaisen, Rc'terdam;,
eledrische installatieN.Y Mij. vc.r Neou-
veiliditing te Rr/lerdam, neo-nve lichting
aan den voorgevel. De technische verin-te-
tingen in de cabine werden ver/org.: dner
het Bureau Kino'.echnick, 1c Amsterdam.
Hedenavond wordt het Ihea'er geopend'
