Vrijdag 16 Dscemijer 1938
c
EERSTE BLAD.
Dr. Schacht in Londen
OOK VOOR
HERENMODE b o
li AAR
O T FE J D A M
'n Winter zonder verkoudheden
Uit den gemeenteraad
Zaken doen. Verbetering der handelsbe
trekkingen. Ook behandeling van den kapitaals-
uitvoer door Joden?
ëngeeand
Sovjet Rusland
Vrij levendige debatten. De zelfstandigheid
van de gemeente. Vele wenschen en ver
langens.
91ste Jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 531!.
BUITENLAND
Dr. Schacht, président van de Doilsche
rijksbank, die Woensdag te Londen is aan
gekomen en voor «enige dagen de gast is
van Montagu Norman, gouverneur van dé
bank van Engeland, heeft gisteren eenigèn
tijd op de bank doorgebracht, welke'hij na
de lunch niet Montagu Norman verliet
om oude relaties in Whitehall te bezoe
ken, aldus de „Times''.. Er bestaat eëii
neiging verband te' leggen tussehen het
bezoek van""dr. Schacht en de onlangs
door Olii er Stanley m sterke bewoordingen
uitgesproken bereidheid van Engeland om
in te gaan. op de nieuwe Duitsche con-
currentiemethoden op de uitvoermarkten.
Er bestaat op het oogenblik echter geen
reden om aan te nemen dat het bezoek
van dr. Schacht hiermede direct verband
houdt. De concurrentie in den buitenland-
sehen handel tusselmn Engeland en Duitsch-
land is ongetwijfeld een der onderwerpen
welke dr. Schacht op informeel® wijze
gedurende zijn verblijf in Engeland zal
Besproken, doch dit sluit andere handels-
en fiuancieele vraagstukken, welke op het
oogenblik van belang zijn, niet. Voor
bezoek waren in leite informeele regelingen
getroffen voor de rode van Stanley was
uitgesproken. Enkele maanden geleden heeft
Montagu Norman inderdaad de maandeüjk-
sche vergaderingen van de bank. voor in
ternationale betalingen te Bazel niet bij
gewoond, op het laatste moment besloot
hij de vergaderingen deze week bij te
wonen, dientengevolge heeft hij den laat-
sten tijd niet zoo regelmatig contact ge
had met dr. Schacht als het gewoonlijk
het gevai is. liet was daarom begrijpe
lijk, dat hij wenschte dit persoonlijk con
tact ie hernieuwen en het is eveneens
begrijpelijk, dat hij hel bezoek van dr.
Schacht te Laat zal nemen voor infor
meele besprekingen van verschillende be-'
langrijke zaken. Het voornaamste onder
werp vormt wel de Engelsch-Duitsche han
delsbetrekkingen. voornamelijk wat be.reft
de uilvoormarkl en de mogelijkheden tot
financiering der evacuatie der Joodsche
vluchtelingen uit Duitschland. Er zijn ook
nog enkele specifiek financieele zaken,
welke de aandacht vragen zooals de Tsje-
cho Slowaak' "he overzeesebe schulden en
het vernieuwen van de ,,Stillhalle"-overeen-
komst, welke slechts lijdelijk is verlengd.
In ieder geval wonl' zoowel in de City
als in Whitehall groot belang gehecht aan
liet hernieuwen van het persoonlijk con
tact met dr. Schacht, dat in het verleden
bewezen heeft een nuttige factor te zijn
bij alle onderhandelingen. Het is thans
verscheidene jaren geleden sinds hij voor
het laatst in Londen was, en het is geen
geheim, dat gedurende deze periode de
beide regeeringen een neiging vertoond
(lebben het contact met elkaar te verlie
zen op het genrnd van economische en
financieele vraagstukken, die voor beiden
van belang zijn Algemeen is men van
meening, dat do moeitwijke besprekingen,
welke op het piogramnia staan, veel ver
gemakkelijkt zullen worden, wanneer dr.
Schacht zou kunnen optreden als onder
handelaar. Daarom wordt gehoopt dat hij
behalve het leiden van de eerste informeele
besprekingen over dez<- onderwerpen zal
doorgaan met het spelen van een belang
rijke rol, indien <te onderhandelingen een
meer formeei stadium !>ereiken
Dr. Schacht heeft gisteren zijn besprekin
gen te Londen voortgezet. Er wordt een
zeer gnoote reserve in acht genomen over
zijn bewegingen. In officieele kringen doet
men uitkomen, dat zijn bezoek van parti
culieren aard is.
De algemeene indruk is, dat liet bezoekt
van Schacht werd bevorderd door de waar
schuwing van Hunsion aan Duitschland, op
30 November in het parlement uitgespro
ken, met betrekking iiot de concurrentie op
handelsgebied. Dc Duitsche metl' ,ode, groote
hoeveelheden goederen te koopen, in hoofd
zaak in Balkan-Janden, tegen prijzen; lager
dan de wereldprijzen, waarbij wordt be
taald door de markten dér verkoopers te
Fversiroomen met goederen, tegen prijzen.,
boog of laag, al naar gelang van de concur
rentie van andere landen, isj, aJd'us Reuter.,
Kostbaar voor den Duitsohen belastingbe
taler en leidt er toe de binnenlandso'ne eco
nomische moeilijkheden te verergeien, naar
mate zulks langer duurt. Aan den anderen
kant kannen dergelijke methoden, naar ver
klaard wordt, ook lastig zijn voor Engeland.
Verklaard wordt, dat Schacht de basis
voor een bestand in het feit ziet, dat
er beroepen worden gedaan Duitsch-Jood-
sche vluchtelingen te veroorloven eenïg
kapitaal roede het lana uit nemen.
Duitschland zou, volgens dit plan, Jo
den toeslaan met zekere bedragen het land
te verlaten, mits overeenkomstige bedragen
in buitenlandsche muntwaarde zouden wor-
feru3 genomen uit de handelsbalans
met landen, die vluchtelingen zouden op
nemen. Duitschland zou, naar betoogd
wordt, dan de economische beperkingen
van den handel kunnen verzachten.
Vernomen wordt, dat nog geen direct
contact is opgenomen tussehen Schacht
en het ministerie van handel.
Aan den anderen kant worden infor
meele beraadslagingen verwacht met het
'vluchtelingencomité.
De strijd in China
Optimistische uitlating van Chi-
neeseh generaal.
De commandant der Chineesche troepen
aan den Zuidelken oever van de Jangtse,
die op het oogenblik te Tsjoengking ver
toeft, heeft zich optimistisch uitgelaten over
de verdere ontwikkeling van den militai
ren toestand, in verband met het goede
moreel der Chineesche troepen. De Ja-
pansche artillerei-bombardementen op do
Chineesche liniën zijn zwakker geworden,
waardoor de Chineezen hun vijanden in
een gevecht van man tegen man kunnen
ontmoeten. De gevechtskracht van het le
ger wordt met den dag grooter. Wel heb
ben de Chineesche legers zware verlie
zen geleden, doch de gevechtssterkte is
daardoor niet aangetast.
Amerika a nsch crcdict van 25
millioen dollar.
Van gezaghebbende bron wordt, te
Washington verklaard, dat de Chineesche
regeering een crediet van 25 millioon dol
lar zal ontvangen, door tusschenkomst van
de „federale bank voor in- en uitvoer"
voor den aankoop van A men kaan sdie pro
ducten, voornamelijk benzinetanks.
D'e regeering der Vereenigde Staten heeft
reeds anderhalf jaar geleden een voorschot
van 50 millioen toegezegd aan de Chi
neesche regeering voor den aankoop van
rollend materiaal, doch de Chineesche re
geering hoeft daarvan nog geen gebruik
gemaakt.
De strijd in Spanje
Het verwachte rcchtsclic of
fensief.
Havas meldt uit Valencia:
Voortdurend worden berichten ontvan
gen van zeer belangrijke t:or: penbewegingen
in de rechtsclie zone. Deze bewegingen
doen denken, dat de rechlschen voorberei
dingen treffen voor de ontketening van een
gelijktijdig offensief op twee punten van het
regeeringsfront in Catalonië en E strama-
dura. Aan den anderen kant gelooft men,
dat de aanvallen in Estramadura slechts
een schijnbeweging zouden kunnen zijn,
die ten doel zou hebben de regeeringstroe-
pen te dwingen hun troepen van het cen
trale front 1e verplaatsen, terwijl het groot
ste deel der rechtsche troepen naar Cata
kmië zou worden gedirigeerd, waaromheen
de beste rechtsche stoottroepen kortelings
saamgetioik'ken zijn. De regecringslroepen
van hun kant bereiden zich voor op den
tegenstand, hoe hevig de recihlscihe aanval
ook moge zijn.
Koning Alfonso herkrijgt het
burgerrecht
In het rechtsche Spanje.
De rechtsche ministerraad te Burgos,
die gisteravond, onder voorzitter
schap van generaal Franco, is hijeen-
gekomen, heeft een decreet uitge
vaardigd, waarbij ex-koning Alfonso
volledig in zijn burgerrechten wordt
hersteld.
Krachtens het decreet, moet den koning
ook zijn particulier bezit, dat bij liet uit
roepen van de Spaansche republiek, in
beslag is genomen, worden teruggegeven.
Voorts wordt den koning weder het ver
blijf in Spanje toegestaan.
Vereenigde Staten
Eden ie Annapolis.
Oud-minister Eden, heeft gisteren een
bezoek gebracht ami Annapolis, de hoofd
stad van Marylan, waarvan zijn voorvader,
sir Robert Eden, de laatste Britsche kolo
niale gouverneur is geweest.
Eden en zijn echtgenoote werden door
een commissie van vooraanstaande bur
gers ontvangen. Zij brachten o.a. een be
zoek aan het graf van sir Robert.
De Pan-Amerikaansche conferentie
Een Amerikaansche Volkenbond?
De minister van buitenlandsche zaken
van Columbia heeft In de conferentie te
Lima een rede gehouden, waarin hij de
oprichting van een Amerikaanschen Vol
kenhond voorstelde.
Europa, zoo sprak hij, moet haar eigen
zaken regelen, zooals omgekeerd Amerika
haar eigen zaakjes opknapt. De houding
van een Amerikaanschen staat tegenover
conflicten op andere continenten moet
voortaan van de collectieve instemming van
alle Amerikaansclie staten afhankelijk ge
steld worden. De Monroe-leer moet in
overeenkomstig gewijzigden vorm tot ge
heel Amerika warden uitgebreid. De op
richting van een Amerikaanschen Volken
bond is dringend noodïg. Tenslotte stel-
-de hij voor, dat de ministers van buiten
landsche zaken der Amerikaansclie landen
om de twee jaar vergaderen, teneinde hun
politiek gezamenlijk te bepalen.
Chamberlain waarschuwt
Duitschland
De IJritsche financieele hulpbron
nen en de mogelijkheid van een
conflict met Duitschland.
Minister-president Chamberlain heeft gis
teren een redevoering uitgesproken tijdens
een noenmaal, dat werd aangeboden ter
eer© van Lord Bicester, den vroegeren
bankier Hugh Smit, die zitting heeft ge
kregen in het Hoogerhuis door zijn ver
heffing in den adelstand.
Chamberlain zeide in zijn redevoering
o.m.
„Wij mogen aannemen, dat, wanneer
de Duitsche staatslieden ik wil niet
zeggen het Duitsche volk nadenken
over de mogelijke consequenties van
een conflict,, wanneer er ooit een con
flict mocht ontstaan tussehen onze
beide landen, zij niet alleen denken
aan onze bewapeningen, maar ook aan
onze groote financieele hulpbronnen,
die in een oorlog van langen duur
wel eens een beslissende factor zou
den kunnen blijken te zijn".
iCharnberlain- voegde-Hieraan toe: „Mt
besef is altijd bij ons aanwezig en ik
ben er zeker van, dat het zelf een
zeer belangrijken invloed vormt tot
behoud van den wereldvrede".
Zijn redevoering besluitende, zeide de
premier, dat de City van Londen een der
grootste invloeden en der grootste hulp
bronnen des lands vormt, welke hun ge
wicht ook in het buitenland doen gevoe
len.
Britsche treepen slachtoffer van hinderlaag
in Palestina.
Op den weg van Toelkarm naar Na
bloes, zij Britsche soldaten in èen hinder
laag gelokt. Eén werd gedood en twee
werden gewond. Versterkingen brachten
den Arabieren zware verliezen toe, doch
een aantal hunner wist te ontkomen.
Duitschland
De Duitsche vleot.
Volgens het Duitsche marinejaarboek van
Weyer heeft Duitschland op het oogenblik
twee linieschepen van 35 000 Ion op sta
pel staan en bestaan plannen voor den
bouw van een derde. Een linieschip van
20.€00 ton, de „Geneisenau", is reeds in
dienst, terwijl een tweede|, de „Scham-
borst" op het oogenblik voltooid wórdt.
Volgens het jaaiboek zal Duitschland
binnenkort de beschikking hebben over
drie zware kiuiser an 10.000 tsvou; de in
Augustus le water gelaten Prinz Engen en
de in aanbouw zijnde Bliicher en Admiral
Hipper. Behalve de zes bestaande lichte
kruisers van 6000 ton, zijn. er twee van
10.000 ion te water gelaten. Plannen wor
den ontworpen voor vier lichte kruisers van
7000 ton. De marine beschikt over 43
duikbooten. Het onlangs te Kiel te water
gelaten vliegtuigmoederschip Graf Zeppelin
zal gevolgd worden door een tweede, dat
thans nog op stapel slaat.
Lux® winkels voor buitenlandsche
goederen.
Het geiucht doet de ronde, dat de re
geering binnenkort „luxe winkels" zal ope
nen, waar men tegen hooge prijzen ©enige
buitenlandsche producten zal kunnen koo-
pen. Daardoor zal een reeks buitenland
sche producten ter beschikking komen van
hiooggesalarieerden, waarbij men wellicht
de gewone winkels, waar minder begunstig
den de nationale goederen zouden blijven
kioopen, eenigszins zou ontlasten. Het js
ook mogelijk, dat politieke overwe
gingen in het spel zijn: Sedert Müncken,
wenscht de Russische regeering klaarblijke
lijk haar betrekkingen met haar naburen,
die ook met Duitschland in ctontaot zijn
of dicht hij Duitschland liggen, te ver
beteren en handelshetrekki rigon tot ont
wikkeling te brengen, hetgeen een der ge
schiktste middelen lijkt oan dit doel te
bereiken.
Dc Japansch-Russische verhouding.
Lifwinof en Togo, de Japansche ambas
sadeur te Moskou, hebben gisteren een be
spreking gehad, welke drie uur heeft ge
duurd. Zij. wisselden beschuldigingen en
tegenbeschuldigingen.
Litwinof heeft gezegd, dat Japan, onder
dekking van het anti-komintern verdrag, in
onderhandeling is getreden met Duitsch
land en Italië over een verdrag tegen de
Sovjet-Unie.
Litwinof heeft ook gezegd, dat de Japan
sche vice-minister van oorlog onlangs heeft
verklaard, dat Japan zich voorbereidt op
een oorlog tegen Sovjet-Rusland. De Sovjet
unie heeft deze redenen aangevoerd om
Japan uit te sluiten van zekere visebwate-
ren, welke de Sovjet-Unie noodig heeft
voor strategische doeleinden.
Togo heeft hierop geantwoord, dat het
anti-komintein verdrag slechts een over
eenkomst is lot verdediging tegen de
komintern en de rede van den vice-minister
was een antwoord op onvriendelijke toe
spraken van Molotof en Worosjilof,
Een overeenkomst is niet tot stand ge
komen.
Dit is misschien te veel gezegd, maar het staat vast, dat bij een regelmatige verzorging van den
mond met de antiseptische Ivorol tandpasta, deze gezuiverd wordt van bacteriën en daardoor het be
smettingsgevaar van griep, keelpijn en verkoudheden zeer vermindert. Tube CO, 40.25ct. Doos 20ct.
STADSNIEUWS
Van de gewoonte, dat eerst de kopstukken
liet voord voeren en daarna de ^specia
listen", wordt bij de behandeling van de
gemeentehegiiooting 1939 afgeweken. Alle
sprekers in eeiste instantie zijn thans aan
het woord geweest, behalve de woordvoer
der van de communistische raa Isfrao'.ie.
Over 'ta'gemeen zijn de beesl,omvingen
die gehouden worden nog al uitvoerig, al
is tot nu toe nog weinig poliliefce-reclame
gemaakt met het oog op de a.s. vernieuwing
van den raad. Als de leden van het college
van R. en W. daarin lust hebben, kunnen
zij elk wel een paar uur spreken,
zooveel punten van beleid en zooveel wen
schen zijn ter sprake gebracht en geuit.
De debatten zijn tot nu toe niet saai; er
worden wel pikante opmerkingen gemaakt
en do raad is nog met volle aandacht bij
wat te berde wordt gebracht.
De finanrircle plannen der rr-
gecring.
De eerste spreker van gistermiddag v.-as
de heer Hoogendam, die o.a. de regeering in
bescherming nam, die toch de laa'ste jaren
een bedrag, dat een millioen benaderlj te
gen lage rente en soepele aflossingsvoor-
waarden ter beschikking stelde van Schie
dam voor bet laten verrichten van pio-
duclief werk. Fen groot voorstander is de
woordoerder der A. R. an het her
winnen van de gemeentelijke zelfstandig
heid, maar van de financieele plannen der
regeering ten aanzien van de gemeenten
verwacht hij niet veel goeds; Sd'iicJam
krijgt óf het etiket: noodlijJend opgeplakt
óf zal een extra gemeentelijke be
lasting moeten gaan heffen en beide is al
even onaangenaam. Waakzaamheid van de
zijde van het gemeentebestuur is dus ge
boden.
Tweeërlei soort, interrupties.
Aan de kwestie van werkverruiming en
werkverschaffing; aan vo'kshuisvesting en
saneering dei' binnenstad; anm stadhuis
bouw; aan de salarispolitiek; aan de sub-
sidieering van het bcwaarschoo!onderwijs
aan schoolvoeding en aan de Baronie",
wijdde de heer Hotogendam zijn aan iacht.
Toien hij de beschuldigingen /door mevr.
Benthem aan het adres van de „Baronie"
ontzenuwde, plaatste de heer Bergman een
o.i. ongepaste interruptie„W ij (de soc.-
dem.) verdienen er niets aan!" Daarmee
werd voor ons gevoel geïnsinueerd, dat een
ander i.e. de heer Hoogendam uit
minder zuivere motieven de zijde van de
Baronie" koos. Dan was de interruptie
van den heer Van Duinhoven even later
geplaatst aardiger De heer Hoogendam
betoogde, dat de soc.-dem. veranderd zijn;
dat41 dit ook het geval is bij de A. R., de
Clrr. Hist, en de liberalen, waarop de heer
Van Duinhoven onmiddellijk liet volgen:
,Voor zoover nog voorradig!" Zóó'n inter
ruptie kan gewaardeerd worden. Maar die
ander ging buiten de schreef.
Krasse uitdrukkingen.
Verscheidene spTekers bedienden zich
Woensdag en gisteren van vrij krasse be
weringen, die zij wellicht niet volledig zou
den kunnen handhaven, als zij de juistheid
daarvan moesten bewijzen, Die onjuisthe
den zijn meestal een geio'g vaa te grooten
ijver om iets goed le praten of om een
houding te rechtvaardigen.
De heer P. A. v. d. Berg ging in zijn lijver
om den burgemeester hulde le brengen
voor zijn optreden tegen den Nieuw Malhu-
siaanscben Bond zelfs zoover, dat liij be
weerde: „Dc propaganda van den Nieuw
Malthusiaanschen Bond is de oorzaak
van a 11 e zedelijke ellendel" We zouden
haast zeggenWas dat maar waar! Was er,
vóór die hond werd opgericht ongeveer
een halve eeuw geleden geen zo lelijke
ellende?
De andere heer v. <1. Berg, lid van de
Chr. Rist fractie, noemde den Nieuw Mal
thusiaanschen Bond in wez»n een doods
vijand van ons voI»"-die--tnan, maar de ac
tie tot afweer moet volgens dezen spre
ker van Loven at korrel van den
buigenieester in dit geval en niet in
Landen gelegd worden -an studenten en
straatjongens. Dat laatste slaat op de
„fascistische" methode, die van R, K. zijde
uordt toegepas; bij d<> bestrijding van de
propaganda van den N.M B waarbij men
zijn toevlucht neemt tot terreur en directe
actie: vergaderingen vcislonr' en tentoon
stellingen bedreigt met vernieling.
Wij zullen in onze ko'ommen het Nieuw
Mallhusianisme niet verdedigen, maar in
de bestrijding van wat men onjuist of
zelfs slecht vindt, moet men den tegen
stander behandelen, zooais men zelf ook
behandeld wil worden.
Het liberale raadslid aan hefc
woord.
Het cenisje liberale raadslid beperkte
zich ook dit jaar bij de algemeene be
schouwingen tot het uiten van eenige min
oi meer belangrijke wenschen: sanoenng
van het noordelijk stadsdeel; het afbreken
van het overblijfsel van den Oostniolon;
behoorlijk onderhoud van de tuintjes aan
de Warande; verbetering van het terreintjo
Schoolstraat, hoek Warande; een tweede
uitgang van liet Feestterrein; de verlich
ting van het verlengde van de Willens
do Zwijgerlaan; het samenwonen van ge
winnen; den politiepost in de Franijcfts
Havcrselvmidtlaan en de luchtbescherming.
Ook uitte de heer De Bruin zijn sterke
afkeuring over een passage in het jaar
verslag van den S.B.L.O. Voor dezen bond
is het vleiend, dat aan een uitspraak
zijnerzijds zooveel aandacht wordt geschon
ken, maar of het juist is het jaarverslag
van een particuliere organisatie in den
raad in debat te brengen en op deze
wijze te bespreken, moet toch worden
betwijfeld, Als alle raadsleden eens gin
gen napluizen, wat ei in de jaarverslagen
van de honderden vereenigingen, die Schie
dam telt, hen niet bevalt en dat tot een
onderwerp van discussie in een raadszit
ting bombardeerden, zou de raad mis
schien wel permanent kunnen vergaderen
en zouden we „Leroeps-raadsleden" {de
uitdrukking is van den heer Van. Duin
hoven!) moeten gaan benoemen.
(Vervolg op pagina 2, le blad).
Dele courant tarscluiat dagelijks, met uit*
Mindering ran Zou- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2.franco per post
f 2.50 Prijs per week: 15 cts, A ft on
derlij fee num.ners 4 cts. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertenties voor bet eerstvolgend num-
tner moeten vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd rijn, 's Zaterdags voor uur.
Een bepaalde plaatf van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
Pry» der Adverteiitien: van i5 regels 11 BOj
Cl y» Uv-r o vi li *i "vu mi w r
u - non A c loderê regel meer f 0-30; in het Zaterdagnummer
ND. mUW 1—5 regels 11.80, iedere regel meer fC.35
Reclames 0.75 per regel IncassokostenS eta.;
O! a*i? I onnvon vnn oH vprfpnl ia»rt
rostkwitanties 15 cis. Janeven \an advertentiea
>y abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiea opgenomen 1 0-50 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden*
*s Woensdags: Kleine Advertenüéntot25woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd-
's Zaterdags: Kleme Advertentiën i 1.00,indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
