EERSTE BLAD.
Bindt Italië fin if
Donderdag 29 December 1938
Vereenigde Staten sawah-hemw. in welke cultuur zij een zekere
Omliggende Gemeenten
91ste Jaargang.
No. 22056
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Geen territoriale eischen betreffende Tunis.
Het offensief van Franco
De strijd in China
,FR ANKRiJK
TAipNI
K BARCELONA.
■ivisc,
Duttscliiand
Japan
Engeland
De Paiestijnsche conferentie
te Londen
Bestrijding der jeugdwerkhfisheid
in indië
Belgie
Frankrijk
Expeditie naar Nieuw Guinea
BINNENLAND
Dsse courant verschijnt dagelijks,"metuit-
aondering van Zon- en Fwaldagon.
Pnja per kwartaal f 1-: fntna fti Ml
8.60. Prijs par watte 1B et». Atïon»
darlijk* nunmera 4 ets. Abonnement»*
worden dagelijks aangenomen.
Advertenties! voor het eerstvolgend num
mer mooters vóór elf nur aas het Bureau
benorgd stijn, 's Zaterdags vóór 1» ntur.
Ben >epaaldt plaat» van advertentie
wordt niet gewaarborgd.
Prya der Advertentien: van 15 regels f 155;
iedere regel meer f050; m iiet ZalerdagniHnmer
15 r&gela 11.60, Iedere regel meer f 035
Keclames f0.75 per regel.»Incassokosteo5 ets.;
Eostkwitanties 15 ets. Tarieven van ad verten tien
y abonnement zijn aap het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen'vooruitbetaiing Klein©
Advertentien opgenomen 5 1 0.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Bik woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
*s Woensdags: Kleine Adverten tién tot 25 woor
den f0.25, mits xóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentien 11.00,indien
niet vóór Vrijdagavond G uur bezorgd.
In. een hoofdartikel geeft de Giomale
d'Italia anlwooid op tie Fransche bewe
ringen, volgens weke de Italiaansche
eischen nopens Tunis zouden dreigen een
wijziging te brengen in den status quo
in de Middellandsche zee en bijgevolg een
inbreuk zouden vormen op de recente
'Britsch-Italiaansclie overeenkomsten, waar
in juist de onaaulastoaarheid der Middel
landsche zee werd bevestigd.
Het blad schrijft, dat dat eenvoudig een
manoeuvre is, die ten doel heeft bond
genooten te zoeken voor de verdediging
van een moeilijke zaak. De Italiaansche
eischen, aldus verklaart het blad, brengen
geenerlei wijziging in en status quo in
de Middellandsche zeo met zich mee. In
feite ligt de stof voor 'a conflict in de tegen-
stolling tusschen de politiek van Frankrijk
en Italië ten aanzien van de behandeling
der Italianen in Tunis.
Het blad doet uan verder uitkomen,
dat Frankrijk er naar streeft om tnet
alle middelen de 130.000 Italianen in
Tunis te denationaliseren en verscheidene
tienduizenden Italianen, die gedwongen zijn
geweest zich te laten naturaliseeren, te
verfranschen, terwijl Italië vastbesloten is
tot iederen prijs zijn zonen te bescher
men. Maar Italië baseert deze verdedi
ging niet alleen cp de oude verdragen
tusschen den hey van Tunis en Italië voor
de Fransche bezeliing en op de reclilen
der Ilaüaausohe collectiviteiten, maar bo
vendien op de beginselen zelve van het
politieke regime m Tunis, dat een pro
tectoraat is, hetwelk internationaal gecon
sacreerd is door de erkenning van ver
schillende mogendheden. Italië heeft het
controlerecht van l rankrijk op Tunis in
den vorm van oen protectoraat slechts er
kend in ruil voor een erkenning van Fran
sche zijde van het recht der Italianen in
Tunis, heeft de overeenkomsten met Italië
geschonden cn stelt zich bovendien ten
dool de po'itieke autonomie van Tunis op
te heffen door liet protectoraat in een
Fransche osztliing ie veranderen. Het ik
duidelijk, aldus besluit het blad, dat dit
probleem, dat van viiaal belang is voor
Italië, zich opdringt aan de aandacht van
geheel Europa.
Geruchten over troepenbewegin
gen in Oost-AIrika tegenge
sproken.
De diplomatieke redacteur van Stefani
schrijft, dat de extremistische pers van
West-Europa de laatsie weken een on
rust verwekkende campagne voert, met tiet
doel, don internationalen loeslanl in een
zeer delicaten tijd te vertroebelen Zoo
heeft men nu gespioken over verplaatsing
van Italiaansche troepen naar de grens
van Frnnscli Somaliland Ook dit bericht
is onjuist. Den taalslcn tijd is van troe
penbewegingen geen sprake. Men houdt
nu nog slaande, aldus de redacteur, dat
de garnizoenen van Ivoefra en Awenat
versterkt zouden zijn Men doet dat blijk
baar met de bedoeling, indruk op het
Egyptische publiek te maken. Volgons een
ander onjuist geiucht zouden in Spanje
voorbereidingen wordtn getroffen vcoremi
inval in Fransch Marokko Van officiee'o
zijde te Burgos is dit duidelijk tegenge
sproken
Het grootste, dat hij ooit hcel't
ingezet.
Volgens Reuter is het offensief van
Franco aan bet Ebiofront het grootste,
dat hij ooit heeft ingezet. De omvang
van de manoeuvres, waarvan de voorbe
reiding eenige maanden heeft gevergd, is
een der rede van de schijnbare vertraging
in het ontketenen van heit offensief.
In berichten van welingelichte zijde,
wordt het totaal der rechtsche troepen
thans gesteld op 800.000 man, die een
front moeten dekken ter lengte van 800
k.m. De troepen, die aan het Ebro-front
aanvallen zijn, naar men gelooft, min
stens 200.000 man sterk en hiertoe behoo-
ren volgens niet-officieele doch betrouw
bare berichten ongeveer 25.000 man Ita
liaansche lioepen, d.w.z. vrijwel alle Ita
liaansche landstrijdkrachten in Spanje.
Te Londen is men van oordeel dat te
gen den tijd van Chamberlains bezoek aan
Rome de situatie in zooverre duidelijker
zal zijn, dat men zal kunnen zeggen of
het nieuwe offensief tot een belangrijke
terreinwinst dan wel tot een nieuw tijd
perk van inactiviteit leidt.
De krijgsverrichtingen.
Havas meldt uit Barcelona:
De slag in de sticek van Lerida wordt
meer naar het zuiden verplaatst dan de
vorige dagen De tegenaanval der regoe-
ringstro»pen op tien rechterflank van den.
tegenstander heeft den toestand hersteld»
di° een bedreiging voiinde m de richting
van Borjas Blancas Het dorp Aspa en
ae hoogten van hosa vormdcrl de lijn,'
waarop de aanvallers m dit gebied tot
staan werden gebracht De meer zuidelijk
gerichte pogingen, in tien sector, van So-
leias Granade'ia, gisteren ondernomen, zijn
mislukt door tegen aanvallen der regeenngs-
troepen. Nog niet b**.Cotigde berichten kon
digen aan dat de regeeiingstioepen m
dezen sector verseind lene kilometers zijn
opgemarcheerd. De strijd woedt over de
gehcele linie, vvaamoven de vijandelijke
vliegtuigen cirkelen.
De groote aanval in den sector
Lerida mislukt?
Gisteravond laat is door het Spaan-
sche persagentscüap te Londen uit Bar
telona een telegram ontvangen, waar
in gemeld wordt, dat in een veldslag,
dm tien uur geuuurd heeft en die
volgde op een rechtse hen aanval, op
ongeveer 20 mijl ten zuidoosten van
Lerida, de regeeringslinies intact zijn
gebleven.
In den sector van Tromp, de Noorde
lijke zóne, hebben de rechtschen, volgens j
een mededeeling van het Spaansclie pers
agentschap, zware verliezen geleden, toen
zij ti achtten een weg te banen naar den
bergweg, die Tromp verbindt met Artesa
aan de Segrc.
Mèdedeelingcn van rechtsche zijde,
liet hoofdkwartier van Franco verklaar
de gisteiavond, dat de strijd fel wordt
voortgezet.
De toppen der twee rechtsche, drie
hoekige wiggen, worden in liet hart van
de provincie Lerida gedreven in een tem
po van 4 tot G mijl per dag. De Zuide
lijke wig, die zijn basis heeft op de lijn
SeiosFayon is het snelst gevorderd tot
dusverre, ofschoon de opmarsch wat ver
langzaamd is ter versterking der stellingen.
De Noordelijke wig vordert cenigszins
langzaam, aangezien de infanterie te strij
den heeft in een terrein met ravijnen un
hergen.
De rechtsche krachtinspanning is echter
zoo juist geculmineerd in de verovering
van den top Cap de la Sierra nabij Vena-
venle de Leiida, na een luchtbombarde-
ment.
Luchtslag boven hel Catalaan-
sche front.
Het hoofdkwartier van Franco's lucht
macht deelde gisteravond mede, dat tij
dens een gevecht in de nabijheid van Tar
ragona, tusschen 24 rechtsche en 61 repu-
blikeinsche vliegtuigen, minstens 19 linlc-
icim toestellen zijn neergeschoten.
Tsjang Kai Sjek wijst de voor
stellen van Konoje af.
Tsjang Kai Sjek heeft er in oen ver
klaring op gewezen, dat de voorwaarden
van Konoje omvattender en strenger wa
ren dan die, welke China voor het uit
breken der vijandelijkheden waren voor
gelegd en hij voegde hieraan toe: Als de
vroegere voorwaarden reeds voor China
onaanvaardbaar waren, hoe kan het land
dan na achttien maanden van vechten en
lijden de thans gestelde eischen inwilli
gen?
Waarvoor hehben wij gestreden?
Er wordt lier op gewezen, dat China
geen vooiwaarden kan aanvaarden, die
een schending beteekenen, van zijn terri
toriale of administratieve integriteit, nóch
die welk© in strijd zijn met liet Volken
bondspact of het n e gen mogen i lli eden ver
drag.
Sedert liet begin der vijandelijkheden
zijn, naar medegedeeld1 wordt, 300.000 Cbi-
neezen gedood en 550.000 gewond', liet to
taal der dooden en gewonden aan Japan-
sclie zijde wordt op G5Q.OOO geschat.
Strijd in Sjansi hervat.
Van Chmecsche zijde wordt inedegeleeld,
dat aan het Westelijk front de sUijd m
Sjansi hervat is. Dc Jnpanneezen zijn
weer tot het oftensi'i overgegaan. Zij
vallen de Chme-cschc strijdkrachten langs
drie kanten aan. Op het oogenbaic wordt
het gevechtsterrein begrensd door het Loe-
liang-gebergte in het Oosten, de Gele rivier
ïn "liet Westen err tie i en in liet Zui
den
correspondent can de Central Duiiy
News maakt melding van een reeks Chi-
neesche successen m h«t dal der Oostimer
in Sjanloeng. De Ciilncezen hebben roods
een plateau mj Tsjentsjing bezet, lenvijl
men verwacht, dat de Japansche \erde-
digingslinie bij Frntsjenq zeer binnenkort
ineen zal sloi ten.
LUC HO i^,
E5TERRIW PERPIGNAN
«ALP»/
PUIGCERDA
IPOLL
00
URÓEL
1L OU***
L^p^^SOLSONA
ARTESA
MANRESA
cervera
UALAD
BEfWBARRE
HUESCA
GERONA
LERIDA
FRAGA
JAS BLANCA
MONTBLANCH
false rsE
of/f eet
am®3ta=====s
&AC!
TERUEE
lT CATALAAN5CHE FRONT
BIJ DEN AANVANB VAN HET DECEMBER
OFFENSIEF (24DEC.)
NATI0NALEN
\REP0BL1KEINEN
Sit OFFENSIEF RICHTINS OER NAT.
CMIEL.
ORB?
GUNT
LÉNÖA
't Kan verkccren.
Gandlii, wiens strijd voor de onafhanke
lijkheid van Indië tot dusverre steeds met
sympathie beschouwd' was in Duilschland,
is thans het voorwerp van aanvallen in
de Duitsdie pers. Men verwijt hem ge
troffen te zijn door heit lot, dal men den
Duitschen Joden bereidt en den Tsjechen
te hebben aanbevolen passieven tegen
stand tegen Duilschland toe te passen. De
Duitsche peis ontdekt thans, dat de poli
tieke carrière van den mahatma slechts
een reeks \au verraad is geweest jegens
het Hindoes olk. Dj National Zeitung ver
klaart te vernemen, dat de mahatma be
sloten heeft zich te omringen met Jood-
sclie mede wei kers en wijst er *op, dat
Pandit Nehroo, de oud-voorzitter van het
Ilindoesche congres, vier Joden hoeft doen
benoemen tot deskundigen bij do regeering
te Bihar
„Vooi dit sentimenteele socialisme, al
dus schrijft het blad, dat niets heeft uit
te staan met de vrijheid van fndie, zal
de Ilindoesche belastingbetaler het salaris
moeten betalen van vier deskundigen".
Dr Schacht naar Finland.
De president van de Duitsche rijksbank,
dr. Schacht, zal in Februari a.s. de gast
zijn van de FinschDuitsche vereeniging
te Ileisingfors.
Op 7 Februari zal hij aan de universi
teit van Ileisingfors een lezing houden.
Zijn verblijf zal vermoedelijk oen week
duren.
,,Gecn staatsvijanden meer in Oostenrijk''.
In een interview met de Rote Erde heeft
de nationaal socialistische leider van het
district Weenen, Odilon Globocnick ver
klaard': „Er zijn geen staatsvijanden meer
in Oostenrijk. Kardinaal fnnitzer is geen
probleem meer voor ons. In korten tijd
zijn 52.000 mannen en vrouwen uit de
kerk getreden. Dat was het doeltreffendste
antwoord en het beste protest. Wij hebben
daaraan niets toe te voegen".
Wierookvaten worden versmolten tot
granaten.
Drie en zeventigduizend Boedhistisdie
tempels in geheel Japan hebben besloten
hun bronswerk, kandelaars, vazen en
wierookvaten, ter beschikking van het mi
nisterie van. oorlog en dat van marine
te stellen om er munitie van te laten ver
vaardigen.
De ontwcrp-rcgeling, welke aan
de conferentie zal worden voor-
gelegd.
In welingelichte klingen te Londen ver
wacht men, dat de .Paiestijnsche conferen
tie in de voorlaatste week van Januari
bijeengeroepen zal worden.
De Paiestijnsche delegatie zal uit zes le
den beslaan, die alle Paiestijnsche Ara
bische partijen vertegenwoordigen (er zijn
vijf partijen). Waaisclnjnhjijk is, dat de zes
de gedelegeerde een niet officieele ver
tegenwoordiger zal zijn van de partij ven
den oud Moefti, die echter nauw contact
zal houden met den to Beyrocth in bal-
lingscliap zijnden leider.
Men meent te weien, dat liet ontwerp
regeling voor het Paiestijnsche vraagstuk,
uat te Londen thans begunstigd wordt en
Nieuw plan in voor) Lading.
De ledacteur tc Balaiia van df Jud. C'iL
schrijft:
Voor de bestrijding van de weikloodieid
onder de jeugd is bij liet centraal comité
\iOur steun aan werkloozen een nieuw
plan in voorbereiding, dat binnerkott der
regeering in uitgeueiktcn staat zal worden
aangeboden.
Omtrent de aigemeene strekking van dit
plan kunnen we mciedeclen, dat het do
bedoeling hoeft,, dc werklooze jeugd ge'e-
heid te geven tot vakopleiding. Van dwing
zal hierbij geen sprake zijn, evenmin uil
arbeidsdienst, Men wil het deze jc-ugdt,
die giootendeels ontwend is aan werken,
dan wel er nimmer de gelegenheid too
dat bij de conferentie zou kunnen wor- heeft gehad, bij gemis van eenig perspectief
oc-n ingediend, zoo niet door de Engelsche omtrent het vinden van een verkUi ig,
regeering zelf, dan toch door een firabi- j zoo aantrekkelijk mogelijk maken en daarbij
schen staat, die aan de conferentie zou toch een factor scheppen, welke de jeugd,
deelnemen, een soort middenweg zou vor- j er toe brengen zal, van deze gelegenheid tot
men tusschen de extremistische Arabische opleiding gebruik te maken. Hiervoor zal
en Joodsche eischen. Het ontwerp zou uit- j propaganda noodig zijn, ten einde aan deze
gaan van het volgende aigemeene begin-oplcidingsgelegenheid zoo ruim mogelijke
Se!den Arabieren de zekerheid geven, datbekendheid te geven, in de allereerst ouder
zij inderdaad definitief thuis zijn in Pa-de hiervoor in aanmerking komende jeugd,
lestina, zonder dat Groot Briltannië ver- j doch ook in ruimer kring, opJat in zoo
plicht zou zijn terug te komen op de Bal- j groot mogelijke mate bekend zij, dat er
four-verklaring. De Joodsche immigratie zou inderdaad gelegenheid bestaal voor de
noch opgeschort, nocli verboden worden, weikkooze jeugd om door vakopleiding zich
maar slechts worden gekanaliseerd, fn neg de kans van een betrekking te verre-
plaats van een immigratie over een on- keren, zoodat zij, die hiervan geen go-
bepaald tijdperk, zou men een periodieke bruik willen maken, liet otium op zich
immigratie stellen over vrij korte periode zelf iaden, waar men algemeen zal we!en)
van eenige jaren en met een aanvang,
die op vastgestelde lusschcnpoozen her
zien zou kunnen worden.
Spaak te Pa rij-,.
De Belgische premier, Spaak, is te Pa
rijs aangekomen. Zijn bezoek is van par
ticulieren aard.
Amnestie betreffende de jongste staking.
De Kamercommissie voor burgerlijke en
dat ook hem de hand om langs piactisdhen
weg te worden geholpen werd toegestoken.
Het volgend jaar onder auspi
ciën van het Kon. Ned. Aardr,
Genootschap.
Naar Mij vernemen, zijn momenteel bij
liet departement van economische zaken
in studie vo.orstellen lot uitzending van
een expeditie naar Nieuw-Guinea, welke in
crimineel© wetgeving heeft een voorstel den loop van het volgend jaar onder de
aangenomen, strekkende tot liet verloenen auspiciën van het Koninklijk Nelerlasndsch
van amnestie voor feilen, die zich voor Aar(]rijkshlndig Genootschap ondernomen
gedaan hebl>en tijdens de s takings beweging l
van 30 November j.l. De tekst voorziet Avordt' a!dus het Niclnrs v' d" Da« vra
echter* alleen wederaanstelling van amb
tenaren en niet in het weer in diwmt stel
len van arbeiders en bedienden van par
ticuliere ondernemingen.
Irrigaticplanncn in Marokko.
Geneiaal Nogues, de gouverneur van
Ned. Indië.
Deze expeditie zal zich met steun van
het Nederiandseli-Indisclh gouvernement be
zighouden met de exploratie der gebieden
rondom de Wisselmeren. De leden der ex
peditie, onder wie zich beivnden een bo-
Fransch Maiokko, heeft in den regeerings-tanicus', een zoöloog en een geoloogj zul-
raad medegedeeld, dat een honderdjaren- len geografische, geologische, biologische
plan ontworpen is voor de ontginning en en entomologische onderzoekingen verrich-
irngatie van de woestijngebieden ten, terwijl \oorts een man trie bergt opograaf
Generaal Nogues zette uiteen, dat het karteeringsweik zal doen.
land door den snellen groei der bevolking1 Het ligt in de bedoeling om vanuit
over een eeuw een bestaan moet versohaf- Panai, waar een permanent bivak' geslagen,
fen aan minstens vijftien millioen zielen wordt, verschillende tochten naar en rond
togen thans zes millioen.
Het land zelf moet voor de financiering
om de Wisselmeren te maken.
Van andere zijde vernemen wij eenige bi-
zoigdragen. Daartoe zal in 1939 begonnen zonderheden van ervaringen, welke oein vo
ir or den met liet eerste doel, n.i. een vijf- rfge expeditie naar de Wisselmeren gehad!
jaienplan tot een bodiag van twaalf mil- heeft. Deze slreken zijn geheel en al
lioen gulden. De regeeringsraad heeft het verschillend wan de andere Papoea-gebie-
onlwerp eenstemmig goedgekeurd. j den De bevo'king, die een minder donkere
Esrisnd huidskeur heeft, bezit een lypisd'ae besdia-
v, ving, welke van heel oude tijden moet da-
De Valera naar Amerika.
Officieel wordt medegedeeld, dat de Va- it<Hfn gunstig afsteekt bij de primitieve
lora op G Mei de Vercenigde Staten zal cuJ{uuf dc,r andeic s,a™' ™mede z,j
i Tjv ii opmerkt nk weinig verkeer onderhouden.
bezoeken. Iiii is door Roosevelt uitgenoo- J- b
ii n af i i x 4 wT'ur. Zeer zeldzaam en waarscnrmlnk een uni-
riigd, op 7 Mei eon bezoek aan het Witte AT. J J. -
TJ a ri- i i i 4 r cum in Nieuw Guinea is hot feit, dat de
Huis et brengen. Hn zal verder het Iersclie t1
bn 1.1 )3evGiking, die tot voor kort geheel versto
paviiioen op de wereldtentoonstelling ope- b xxr t
J r 01 ken is gebleven van Westersche invloeden,
!vo'koinen op de hoogte is van den natten
non.
Amerikaansch vlaai bezoek aan de Zuid-
Amerikaanschc repubtieken.
Het Ammikaansche departement van ma
rine deelt mede, dat binnenkort een eska
der kruisers een reis langs de kusten van
Zuid-Amerika zal maken, als demonstratie
van goede naluturschap. De reis zal van
einde Maart tot einde Mei duren.
De werkloosheid.
Einde November bedroeg het aantal werk
loozen in de Vercenigde Staten 9.211.000,
hetgeen een stijging van 116.000 in ver
gelijking met het cijfer van October lie-
teekent.
Rotterdam en het natuurlijke achterland.
Op de vragen van het (u.s.) Eerste Ka
merlid den heer Van Vessem, betreffend©
behai tiging der belangen van de Rotter-
damsdie haven ter zake van het behoud
van het aandeel van Rotterdam in het ver
keer met zijn natuurlijk achterland', luidt
het antwoord, dat de belangen van Rot
terdam en van de Nederlandsdie havens
in het algemeen bij het verkeer met hun
natuurlijk achterland onderwerp zijn van
regelmatige bemoeiing der regcering, waar
bij nauw contact onderhouden wordt met
Duitsche regeeringsinstantics.
trap van vo'maaktheid heeft bereikt Veuler
heeft dc bevo king rondom de Wisselmeren,
uitgebreide en goed aanselegd© tabaksvel
den en, hetgeen eveneens n bizcndérhcid
is, zij onderhoudt een suikerculluuij, die
hij Si et eerste plaatselijk onderzo-ek uitste
kende variëteiten bleek te bezit en.
Van deze soorten is bibit verkregen,
welke zoowel to Ambon als in de proeftui
nen van het suiker proefstation op Java
uitgeplant zal worden tot het nemen van
proeven, die wellicht tot verbetering
van de hier Iiestaande rietvaiieleiten kun
nen dienen.
YLAAIt DINGEN.
Hunr van rijwielen.
Het in huur verstrekken van 29 gewone
en 3 transportfietsen van don gemeente
dienst gedurende het jaar 1939 is gegund
aan J. Remmerswaal voor 117.50 per rij
wiel.
Benoeming.
Tot algemeen leider van de Contralet
Werkplaats is benoemd' dé heer P. van
Zanten.