11 i j'.J JOI~i bh ij! I L 1 i ^gerrz:
Maar de oorlog gaat de
Vereen gde Staten
wel aan
Roosevelt waarschuwt
het Congres
Het probleem van de hulp aan Finland
in - 'I im I r 1 n n - r ^en^v%az^°^
EERSTE BLAD
92ste Jaargang. Rntirifirria» 4 lanuari 1940 No. 22387
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 5311.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUITENLAND
Moreel solidair met de geallieerden
Duitschland en Finland
iep, Kou. Pup. aS»-iS5
Luchtaanvallen op Finsche steden
Van het Westelijke front
Het Duitsche legerbericht
„Camouflage van Duitsche goederen"
Het gevecht met de „Graf Spee"
België
Engeland
Ierland
Sovjet Rusland
Int. Samenwerking
De strijd in Finland
Nieuw front in het Noorden
- U O «VTW 1—5 regels f180, iedere repel meer f035
Reclames f0.75 per regel. locaesokostenS ct*,;
postkvritanües 15 ets. Tarieven tan advertentiëa
bij abonnement zijn aan bet Bureau verkujpbaar.
RB i éSBÊk m 9 H9NI SB^V B9 Hêf BI 99^9 BB n Cft 19 HSgl I Dagelijks worden tegen vooruitbe tall ug Kleine
W-'. Hlfflfl LI BBii B B BB fl HL-i A-! S cent tot eet maximum van 30 woorden.
k t 'al I- ft ISj '8 Woensdag»: Kleme AdvertentiéntotS5»oor-
K> W t» laoaMr m BH H W MiZSÖ Br BIB BH I H niet vóór Vr<jd»gatond 6 uur betorgd,
Pexe courant vtiadttljni d.jreii.tia, met uit*
zondering tan Zon- en Feestdagen.
Piijts per kwartaal f 2.franco per post
f8.50. Prps per -week: 15 ets. Afzon
derlijke tammere 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentie - voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf nar aan net Bureau
bezorgd zpn, 's Zaterdags vóOr 4» uur.
Ben bepaalde plaats van advertentign
wordt niet gewaarborgd.
Amerika buiten de i oorlog
gebreid als onontbeerlijk deel der fun-
deering van iederen slabielen, dnurzamen
vrede.
„Ik leg den nadruk op de leiding,
"welke dit land op zich kan nemen,
wanneer de tijd komt voor een ver
nieuwing van den wereldvrede. Die
invloed zal ten zeerste verzwakt wor
den, wanneer deze regeeriug zich.
schuldig zou maken aan handelsëgois-
me. De eerste president der Vereenig-
de Staten heeft gewaarschuwd tegen
de verwikkelingen van bondgenoot
schappen, de huidige president der
Vereenigde Staten heeft dat voor
schrift onderschreven en volgt het op.
Handelssanienwerking met de rest der
wereld vormt echter op geenerlei
wijze een schending van dat voor-
- schrift".
De president zeide voorts niet liet oog
op de onzekerheid in de wereld het con
gres te vragen om uitbreiding van leger en
vloot, niet gebaseerd op paniek, maar op
gezond verstand. Verder vroeg hij hef
fing ran voldoende aanvullende belastin
gen.
In diplon atieko klingen le Washing
ton wordt Ue rede van president Roo
sevelt beschouwd als een bevesti
ging \an de morcele solidariteit met
de beginselen, waarvoor de geallieer
den in den oorlog zijn gegaan Zon
der eenig land te noemen heeft de
president duidelijk laten blijken, dat
de Vereenigde Stalen bedreigd zou
den worden, wanneer de komende ge
slachten liet hoofd zouden moeten
bieden aan een wereld, waar het recht
van den sterkste zou heerschen.
Roosevelt heeft verklaard, dat de Ver
eenigde Siaien innig gehecht blijven aan
den vi ede, doch deze kan slechts gehand
haafd blijven, wanneer zekere grondbegin
selen geëerbiedigd worden,
De ic-de van den president werd her
haaldclijk door toejuichingen onderbroken.
Een aantal republikeinen hebben de rede
van president lloosevelt goedgekeurd, be
halve dan de passages, waaiin de pre
sident het voortzetten van de politiek van
handelsverdragen aanbeveelt. Ook een aan
tal democraten leverde evenwel critiek op
dit punt.
De aangevraagde credicten.
Piesident Roosevelt heeft het Congres
verzocht onmiddellijk 271.999.523 dol'ar te
voteeren voor de bescherming van de Ame
rikaansche neutraliteit en ter versterking
van de nationale verdediging.
President Roosevelt heeft in de derde
zitting van het 76ste Congres der Vereenig
de Staten een. rede uitgesproken, waarin
hij zeide: „De sociale en economische om
standigheden, die in hot buitenland ver
keerd' geleid zijn, totdat zij uitliepen op
.revolutie en dictatuur, zijn hetzelfde als
die, waarmede wij hier worstelen om ze
vreedzaam in het binnenland' te regelen.
De dictaturen en de philosophie van het
geweld hebben in bijna ieder geval haar
oorsprong gevonden in de noodzakelijk
heid van drastisch optreden ter verbete
ring van biniienlaudsehe toestanden, waar
het democratische optreden om de een of
andere reden in gebreke bleef te beant
woorden aan moderne behoeften en
eischea".
lloosevelt sprak een waarschuwing uit
tegen degenen, die er op aandrongen*
dat de Vereenigde Staten als een in
eigen behoeften voorziende eenheid' ge
lukkig en welvarend konden leven met
een veilige toekomst Linnen een
lioogen muur van isolatie, terwijl daar
buiten de rest der beschaving en de
liandel en cultuur der mcnschheid ver
nield' werden.
„Ik kan de gevoelens hegrijpen van de
genen, die de natie waarschuwen, dat zij
nooit weer toestemming zullen geven tot
het zenden van Amerikaansche jongelieden
naar Europeesche bodem. Maar niemand'
heeft hun gevraagd' die toestemming te
verleenen, want niemand verwacht een
dergelijke onderneming".
„De overweldigende meerderheid van
mijn medeburgers laten niet in het
minst de hoop en de verwachting
varen, dat de Vereenigde Staten niet
zullen worden verwikkeld in militaire
deelneming aan den oorlog. Er is een
groot verschil tnsschen buiten dezen
oorlog blijven en beweren, dat deze
oorlog ons niet aangaat. Wij behoe
ven niet met andere naties ten oor
log te trekken, maar op zijn minst
kunnen wij met andere naties er naar
streven aanmoediging te geven aan
de soort van vrede, die de moeilijk
heden der wereld zal verlichten en
en daardoor ook onze eigen natie zal
helpen.
Wij moeten voor ons uitkijken en de
mogelijkheden voor onze kinderen zien,
wanneer de rest der wereld mocht worden
overheerscht door geconcentreerd gewold
alleen. Wij moeten voor ons uitkijken om
de gevolgen te zien voor onze eigen toe
komst, wanneer alle kleine landen in de
gcheele wereld' zich hun onafhankelijkheid
zien ontnomen of louter aanhangsels wor
den van betrekkelijk uitgestrekte machuge
militaire systemen. Wij moeten echter voor
ons uitkijken om te zien, wat voor leven
onze kinderen zouden moeten leiden, waan
neer en groot doei van dc rest van do
wereld gedwongen werd den God te aan
bidden,, die opgelegd werd door een mili
tairen heerscher of wel verboden werd,
een God te aanbidden".
Wij in dit land gelooven nog steeds,
dat een dergelijke keuze gebaseerd be
hoort te zijn op zekere voorwaarden,
welke wij overal essentieel achten. Wij we
ten, dat wijzelf nooit geheel veilig in ons
land zullen zijn, tenzij andere regeeringen
die vrijheden erkennen".
V oorignatide sprak Roosevelt de hoop uit,
dat hetgeen in de heide Amerika's gedaan
wordt, welker 21 republieken eensgezind
heid van idealen ten toon heblion gespreid
in Laar practisehe betrokkingen, ook op
andere vastelanden gedaan zal kunnen
worden. Do president drong or op aan, dat
de huidige methode der Amerikaansche
handelsovereenkomsten zou worden uit-
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
Van Engelsclie en Fransche zijde worden
in de Europeesche pers berichten gelan
ceerd, volgens welke Duilschlaiid Finland
met wapens zou steunen, dat Rusland
Duitschlartd om militaire hulp gevraagd zou
hebben en dat Duitschland die hulp gezon
den zou hebben in den vorm van officieren
technici en oorlogsmateriaal.
Van bevoegde zijde wordt in dit verband
geconstateerd, dat het overbodig is er op
te wijzen, dat al deze beweringen volledig
uit de lucht gegrepen zijn.
Zij bewijzen slechts de plompe wijze,
waarop Engeland opnieuw tracht de duide
lijke Duitsche houding in het Finscb-Rus-
sische conflict dubbelzinnig te doen schij
nen, om bij de neutralen verwarring te
stichten en lien daardoor voor de doelein
den der Westelijke mogendheden te
spannen.
Dc diplomatieke correspondent van.
Reuter verklaart, dat te Londen geen
bevestiging is ontvangen van de ge
ruchten, dat Duitschland' een scherpe
nota zou hebben gezonden aan de re
geering van Zweden <*m te piotestee-
ren tegen het zendën yam vrijwilligers,
wapens en munitio naar Finland', met
het dreigement, dat dit onplezierige
gevolgen zou kunnen hebben. Welis
waar blijkt uit de Duitsche pers en
radio, dat de Zweedsche hulp aan
Finland in Duitschland wordt opge
merkt doch een officieel c- reactie hoeft
dit niet verwekt.
Aan de andere zijde is het begrijpelijk,
dat nu Frankrijk en Engeland! zelf in oor
log zijn, hun macht te helpen eenigs-
zins beperkt is. Een aantal omvangrijke
bestellingen, welke Finland voor het uit
breken van de vijandelijkheden in Enge
land' heeft gedaan, en welke tengevolge
van den oorlog nog niét - waren uitge
voerd, worden thans voor levering gereed
gemaakt. Ook Frankrijk verstrekt zoowel
munitie als geld en politiek van de
Fransche en de Britsdie regeeriug is erop
gericht hulp te blijven bieden, ongeacht
welken indruk d'il zal maken te Moskou
of Berlijn.
In sommige kringen wordt gezegd, dat
de houding van Duitschland' niet zoo duide
lijk is, als uit de bovengenoemde geruch
ten zou blijken.
tijd een poeder of cache» van Mijnhard».
Mijnhardt's Poeders 'per stul 8 ct. Doos 45 ct.
Cachets,genaamd.,Mi;nhardtjes"2st. lQct Doos50ci
De Russische luchtmacht heeft gisteren
aanvallen op Abo ea Kemi aan de Bot-
nische golf gedaan.
Bizonderheden zija niet bekend. Perso
nen, die van deze steden kwamen, heb
ben verteld, dat de bevolking ais gewoon
lijk blijk gaf van de grootste kalmte en
dat de Russische luchtmacht, onder het
voorwendsel de liavons te bombardeeren,
voortdurend de burgerbevolking onder vuur
neemt.
Volgens inlichtingen uit bevoegde krin
gen is het door de Finnen op de Russen
buitgemaakte oorlogsmateriaal vrijwel on
bruikbaar.
De tanks verkeeren in slechten staat
en zijn voor het grootste deel niet te her
stellen. De vliegtuigen zijn onbruikbaar,
doch soms heeft men iels aan de onder
deden.
Noorsche hulp.
Twintig Noorsche artsen hebben vrijwil
lig dienst genomen voor Finland. Noorwe
gen hoopt ook binnenkort gevolg te kunnen
geven aan Finlands verzoek om 100 ver
pleegsters. Ruim 25.000 rugzakken zijn
thans in Noorwegen bijeengebracht voor de
Finsche strijdkrachten.
Naar „Tidenstegen" meldt, zullen aan het
einde van deze week de eersle honderd
Noorsche vrijwilligers naar Finland ver
trekken.
Het Russische legerbericht
Bi het legerbericht van het hoofdkwar
tier van het militaire district Leningrad
wordt medegedeeld, dat zich op 3 Januari
aan het front niets belangrijks heeft voor
gedaan.
Russische troepenlrein veronge
lukt?
De Fmsehe kranlen publiceeren een be
richt uii Riga, volgens hetwelk op den
spoorweg naar Moermansk een Russische
troepentrein verongelukt is. Een groot aan
lal soldaten zou daarbij om het leven
gekomen zijn. In Leningrad gelooft men,
aldus het bericht, dat liet ongeluk is
veroorzaakt door sabotage o: door het
opbreken van de rails door Finsche ski-
patrouilles
Het Fransche legcrliencht van gister
avond luidt:
In den loop \an den dag hebben onze
patrouille- en verkenningsafdeelingen op
verschillende punten van het front haar
taak met succes volbracht. Laat in den
ochtend hebben onze jagers twee vijan
delijke vliegtuigen neergeschoten.
Het Fransche legerbericht van heden
ochtend luidt
Gedurende den nacht niets te melden.
Hel opperbevel van dc Duitsche weer
macht maakt bekend:
In het Westen tusschen Moezel en Pfael-
zer Wald iets sterker storingsvuur van
de a (liberie dan de vorige dagen. Ook
de activiteit van de verkenningsafdeelingen
was iets levendiger.
Het iuchtwapen maakte verkennings
vluchten naar Frankrijk en boven de Noord
zee. Een Britsch gevechtsvliegtuig werd
in de omgeving van Aken, na over Luxem*
burgsch territoriaal gebied te zijn gevlo
gen, door een Duitschen jager na een
korte achtervolging neergeschoten, voordat
hel over de Duitsch-Belgisalie grens kort
ontkomen. Het vernielde toestel ligt nabij
de grens op Belgisch gebied.
Reuter verneemt in welingelichte Brit-
sclie kringen, dat steeds meer bewijzen
voorhanden zijn, dat sommige firma's in
neutrale landen zich Iconen tot pogingen
om goederen van Duitsche herkomst als
neutrale goederen ie camoulleeren. De noo-
dige stappen worden genomen om vervoer
van dergelijke goederen te stuiten.
Het Brilsche ministerie voor den econo-
misclien ooilog deelt mede, dat in do week
welke is geëindigd op 30 December, de
Brilsche commissie voor dc contrabande-
controle 20.800 ton goederen, waan as men
vermoedde, dat zij voor Duitschland be
stemd waren, in beslag genomen heeft,
tot deze goederen behoorden 17 500 ton pe
troleum en aanverwante producten, 1450
ton ertsen en metalen en verder rubber,
chemische producten en hout.
ïn de eerste 17 weken van den oorlog
heeft de commissie 537.600 ton goederen
in beslag genomen.
in de week \an 24 tot 31 December
hebbi-n de Fiansche autoriteiten voor de
controle op de contrabande 10 schepen
aangehouden en 27.000 ton goederen in be
slui genomen.
Sedert het begin \an den oorlog zijn
237 schepen aangehouden en 429.000 ton
goederen in beslag genomen.
Zweedsche schepen getorpe
deerd.
De Amerikaansche ïadio heeft een S.O.S.
bericht opgevangen van het Zweedsche
schip Kïoruna (5400 ton), dat mededeelde,
langzaam te zinken, tengevolge van een
aanval door een Duitsche duikboot op
500 mijl ten Noorden van de Azoren.
Reuter meldt uit Londen:
Het Zweedsche stoomschip Svarton, me
tende 2475 ton, is gisteren door'n Duitsche
duikboot getorpedeerd builen de Noordkust
van Schotland. Het schip zonk in ander
halve minuut. Twintig leden der bemanning
worden vermist, elf o s erie, enden begaven
zich op een vlot en werden gered door een
reddingboot.
Een relaas van den comman
dant van dc „Ajax".
Toen dc „Ajax" gisteren in de haven
van Montevideo het anker uitwierp, werd
zij door een enorme menschenmenigte met
gejuich begroet.
Schout bij nacht Ilarwood gaf in een in
terview een levendige beschrijving van het
gevecht met de „Graf Spee". Hij zeide, dat
hij begin December wist, dat zich oen
Duitsch kaperschip, waarschijnlijk een vest
zakslagschip in het Zuidelijk deel van den
Atlantischen Oceaan bevond. Hij meende,
dat het wel eens de Britsche koopvaarders
voor de Zuid-Amcrikaansche kust zou kun
nen aanvallen. Daarom concentreerde ik
de „Ajax", „Achilles" en „Exeter" op 12
December voor die monding van de La
Plata. 0m G.10 uur den volgenden morgen
werd een rookpluim waargenomen. Het
bleek het vestzakslagschip te zijn.
Om 6.18 opende het het vuur. Een toren
vuurde op de „Exeter" en do andere op
de „Ajax" en „Achilles". Wij liepen alle
volle kracht en vielen aan overeenkomstig
een van te voren beraamd plan. De „Exe
ter" op den eenen vleugel en de „Ajax"
en de „Achilles" op den andere. Na zestien
minuten gevuurd te hebben, legde de „Graf
Spee" een nevelsclierm en zette met volle
vaart koers naar de La Plata rivier. Wij
trokken hieruit de conclusie, dat wij haar
ernstig gehavend hadden. Zij vervolgde
haar koers naar de La Plata, nu en dan
vurend wanneer wij haar te na kwamen.
Het gevecht duurde den geheelen dag. Del
„Achilles" volgde de „Graf Spee" tot zij
den Duitscher te Montevideo het anker
zag uitwerpen. De „Achilles" keerde daar
op terug naar de monding van de La Plata.
Met den kruiser „Cumberland" wachtten
wij af of de „Graf Spee" weder naar
buiten zou komen. In dat geval waren
wjij gereed voor het gevecht.
Ourlogswinstbelasting.
De Belgische Kamer heeft met 45 tegen
5 stemmen bij 30 onthoudingen het wets
ontwerp op de oorlogswinstbelasting
goedgeokurd in den door den senaat ge-
amendeerden tekst, Daarna werd de bijeen
komst verdaagd.
Versnelling van de muniticproductie.
Met het doel, de productie van munitie
te versnellen, wordt een vereeniging van
de kleinere fabrikanten opgericht, diedea
naam zal dragen van „federatie van fabri
kanten en producenten in Groot Brittan-
nie". Morgen zal te Londen de oprich
tingsvergadering van dit lichaam worden
gehouden en tevens zullen dan sub-com
missies worden gevormd voor verschillende
gebieden, met het doel de efficiency te
verheogen en hulp te verleenen bij de
produclie van munitie.
Mislukte aanslag in Britsch Columbie.
1 De politie te Nelson (Britsch Columbie))
heeft medegedeeld, dat zij een poging tot
sabotage bij de in de buurt van Nearby
Trail gelegen vestiging van de Consolida
ted Mining and Smelting Company op
Kerstdag heeft verijdeld. Enkele dagen te
voren had zij een briefwisseling in beslag
genomen, waarin een plan werd onthuld
tot vernietiging der inrichting.
Na een onderzoek werden drie vreem
delingen, van Duitsche nationaliteit, ge
arresteerd. i
Terroristische aanslag.
Gisteravond werd in een der hoofdstra
ten van Cork een rechercheur, Roche ge
naamd, door een schot juist onder het
hai'l getroffen. Enkele «ogenblikken te
voren liadden Roche en een collega om
man aangehouden, die in gezelschap was
van een vriend.
Roche was vergezeld van twee collega's.
Toen zijn collega's hun revolvers trokken,
snelden de menigte toe om hulp te bie
den en er ontstond een vechtpartij. Later
werden twee mannen naar de kazerne over
gebracht. Het verluidt, dat een hunner
wordt vastgehouden.
Roche werd naar een ziekenhuis over
gebracht.
De Italiaanschc ambassadeur vertrekken.
Rosso, de ambassadeur van Italië te
Moskou, is gisleravoud per trein uit Mos
kou naar Rome vertrokken op grond van.
een instructie van zijn regeering.
In denzelfden trein bevond zich dr. Hit
ter, den chef van de afdeeiuig handelsza
ken van het Duitsche ministerie van bui-
tenlandsche zaken, die naar Berlijn terug
keert.
Ritter is te Moskou geweest in verband!
met dc Russisch-Duitsche liandelsonder-
liandelingen, welke nog niet zijn afge
sloten.
liet verluidt, dat Ritter binnenkort naar
Moskou zal terugkeeren.
Ongeregeldheden te Leningrad en Moskon?
Reuter meldt uit Rome: i
De Ilaliaansclie radio verspreidt een be
richt uit Tallin, waarin melding wordt ge
maakt van ernstige ongeregeldheden te
Leningrad1, dia veroorzaakt zija door een
voedseltekort, na de verzending van voor
raden naar de Russische troepen bij" do
Finsche grens.
De omroeper deelde verder mede, dat
ook uit Moskou berichten zija ontvangen,
over soortgelijke ongeregeldheden.
Fransch-Zaid Slavische handelsovereen
komst.
Gisteren werd in het kabinet van den
Zuid-Slavischen minister van handel en
industrie een handels- en betalingsover-
eenkomst tusschen Frankrijk en Zuid-Sla-
vië onderteekend.
De onderhandelingen werden in Decem
ber te Belgrado gevoerd.
Op 21 December was de overeenkomst
geparafeerd. Deze overeenkomst zal tot
einde 1940 van kracht blijven.
Het Fmsehe leger "m tien Noordelijken
sector is er in geslaagd opnieuw een
front te vormen van Jeniskoski aan
de Noorsche grens tot de Toendras
en ïnoeraswouden aan de Oostgrens.
Andere, zeer belangrijke Finsche een
heden hebben geitcel den grooten weg
van Rovaniemi naar Petsamo bezet.
Het Finsche legerbericht luidt
„Te land: de gewone bedrijvigheid der
Russische artillerie op de Karelisclie land
engte. Bij de rivier de Paipalc is het Rus
sische geschutvuur in den loop van den
ochtend heviger geworden, als voorberei
ding van een aanval duurde het tot 13
uur voort. Do aanval der infanterie was
zeer heftig en werd met zware verliezen
voor de aanvallers afgeslagen, onder het
vuur van Finsche artillerie en infanterie.
In den avond is ook oen aanval onder
nomen ten Noorden van Hatjüahtenjtervi.
Deze werd eveneens afgeslagen. Ten Noor
den van het Ladoga-meer werd den getiee
len dag gevochten om een militair steun
punt, bovendien werd groote activiteit van
geschut e.n patrouilles gemeld. Bij Aitto
joki Lebben de Finsche troepen een met
rachinegevveten versterkte Russische com
pagnie vernietigd. De Russische tegenaan
vallen werden afgeslagen. Bij Raate in
de buurt van Suomosalmi, hebben de Fin
sche troepen vijt tanks, twee gevechts
wagens vernield. In den sector Juntasrata
hebbon zij den linkeroever van tiet Koko-
jaervimeer bereikt. Overigens geen nieuws
van het front.
