TWEEDE BLAD
SCHIEOAMSCHE COURANT
SINNENLAND
Maatregelen in verband met den
internationalen toestand
De reactie in de groote steden
Limburg volgt rustig den loop der
gebeurtenissen
Prompte tegenspraak
Prinselijk paar op het ijs
Carnavalsviering
Gemengd Nieuws
Twee jongemannen slachtoffers
van het ijs
Bevroren waterleiding gesprongen
Twee trams tegen elkaar gereden
Botsing tusschen taxi
en personenauto
Inbreker op heeterdaad betrapt
Groote brand aan Soerabaja's haven
De ramp in Turkije
- ---- -
DElt
MAANDAG, 15 Jan. 1910, no. 223<6.
De iegeoritig«persdienst meldde ons
gisteren -
In verband met eenige mïn-gunstigc
symptomen in de internationale situa
tie heeft d^iegeermg, ten einde ook
thans op alle gebeurlijkheden geheel
voorbereid te zijn, besloten tijdelijk
geen periodieke verloven te verleenen.
Bij infonnatie te bevoegder plaatse ver
neigen wij, dat hot 'besluit der regeering
tijdelijk geen nieuwe periodieke verloven
te verleenen, geen betrekking heeft, op
zakenverloven (ook ai worden zij perio
diek genoten), op weeiniaclits industriever-
loven en op u tzonderingsverloven.
Ministerraad.
Gisterochtend is de raad van minis
ters te 's-Giavenhage bijeen geweest, ter
bespreking van den internationalen toe
stand.
De reactie in de groote steden op het
bericht, dat de regeering besloten had tij
delijk geen periodieke verioven meer te
verleenen, was geenszins sterk.
Nadat de radio het bericht gebracht had
en de bladen liet, zij het in beperkte mate
en zonder veel ophef, hadden gebuiteti-
neerd', deed hel nieuws zeer spoedig de
ronde en wel aanvankelijk door monde
linge overbrenging nogal eens in dezen
■verminkten vorm:
„De verloven zijn ingetrokken". Tal
rijk waren dan ook de telefoontjes op de
dagbladredacties van militairen, die welen
wilden of zij nu onmiddellijk moesten
terugkeeren of niet. Wanneer dan bleek,
dat de reeds loopende verloven normaal
konden worden geëindigd en dat het al
leen de bedoeling was dat, door het niet
meer verleenen \an nieuwe verloven,
do verloven langzaam zouden uitsterven,
was de conclusie voor de hand liggend,
dat het wel zoo erg niet zou zijn mot den
internationalen toestand.
Als" men van een bepaalde stemming
kan spreken, was het die van een mis
lukte ijs-Zondag. De bedrukte gezichten, die
men zag, waren van teleurgestelde schaat
senrijders, die met bungelende schaatsen
sen mistroostig door een akelig motrogea-
Ije, dat latei tot een dikke mist werd huis
waarfs keerden. En aangezien liet straat
beeld verlevendigd bleef door de slierten
van gemoedelijke soldaten, die. heel "wel
gemutst hun Zondagavondje doorflaneer-
den, was liet effect van wat op het eerste
gehoor een zorgelijke tijding scheen, later
op den dag vrijwel nihil.
hen onzer Limburgsche corresponden
ten schreef Zondagavond uit Maastricht:
In den loop van den avond hebben wij
in de groote gemeenten van de provincie
inlichtingen ingewonnen, ten einde na te
gaan, hoe de stemming is in verband
met de berichten over den internationalen
toestand, die werden gepubliceerd. Aller
wegen bestond natuurlijk groote belangstel
ling voor de bulletins, de berichten vor
men het onderwerp van alle gesprekken.
In tegenstelling echter met de spannende
dagen van November, was er gisteren niet
die angstige spanning, die wij toen mee
maakten, Over het 'algemeen reageerde, liet
publiek vrij rustig op de verschillende
mededec-lingen en men begreep, dat de
regeering geen risico wilde nemen.
Anderzijds zag men den toestand "ook al
niet zoo ernstig in, omdat de zakenver-
loven niet ih het besluit der regeering' be
trokken waren: Was-de toestand inderdaad
dreigend, zoo meende men, dan zouden
deze verloven niet -zijn gehandhaafd.
Ook het feit, dat degenen, die reeds
verlof hadden,, dit rustig konden vol
tooien, weiktc geruststellend.
In enkele plaatsen langs de Belgische
grens maakte men zich iet of wat ongerust,
omda' hij onze Belgische buren eenigszins
omvangrijke" maatregelen zijn getroffen. Men
kan de stemming aldus samenvatten: Litn-
h-Urgt volgt rustig den loop der gebeurte
nissen en vertrouwt volledig op de re-
geëimg, die niet zal nalaten alle maat
regelen te nemen, welke voor de veilig
heid en onschendbaarheid van ons grond
gebied noodzakelijk zijn.
Van een onjuist bericht.
i in" .f'T1! !aS v'an de mededeeling in
hel Dmlsche iegerbericht van gisteroch
tend, als zou een Nederlandsch militair
vliegtuig op 13 Januari jj. Duitsch grond-
gebied bij INordhorn hebben overvlogen,
meldt de regeeringspersdienst, dat bij een
terzake onverwijld ingesteld onderzoek on-
omstootelijfc de onjuistheid van deze mede-
uceltng is gebleken.
Zij reden een gedeelte van
den drie-mercntocht.
Prinses Juliana en Prins Bernliardi heb
ben gistermiddag een gedeelte van de
route van den dne-merentocht op de
schaats gereden. Het Prinselijk Paar arri
veerde per auto bij do controle in Oude-
Wetering. De Prinses was gekleed1 in een
bruin rood mantelpak, de Prins was in
uniform. Da Vorstelijke personen bonden
op den steiger van de jachthaven „Die
Brasem" hun schaatsen onder en vertrok
ken in de ridding van de Kaag, langs
de route, welke de ijsbond „Hollands
Noorderkwartier" had aangegeven.
Geen openbare vermakelijkhe
den in Brabant en Limburg.
Naar wlij vernemen ligt hot in liet voor
nemen van d-en commandant van hot 3e
legerkorps, oen verordening uit te vaardi
gen, waarin wordt bepaald, dat ter gelegen
heid van de a.s. carnavalsviering geon open
bare vermakelijkheden als maskerade en
optochten mogen plaats vinden.
Dc openbare gelegenheden zullen na het
volgens plaatselijke verordening geldende
gewone sluitingsuur niet geopend mogen
blijven.
Deze verordening zal gelden voor het tot
het gezagsgebied van genoemden com
mandant behoorende gedeelten van Brabant
en Limburg.
Anderhalve ton voor het Finschc
Roede Cruis.
Wij vernemen dat de geldinzameling, uit
gaande van de Finsch-Nederlandseho ver-
eeniging in samenwerking met het Neder-
landsclie Roode Kruis, ten behoeve van het
Finsche Roode Kruis, thans tot een tolaal
bedrag van f150000 is gestegen.
ïte weg Maastricht—Luik af
gesloten.
Van de grens-ldosk van den A.N.W.B.
Ie Eijsden wordt gemeld, dat gisteren in
verband met militaire maatregelen in het
Oosten van België de weg Maastricht
Luik voor het verkeer gesltoen was, ook
voor rjj krielen en voetgangers. Later op
den middag werd de weg weer open
gesteld.
De derde kon gered worden.
Zaterdagmiddag omstreeks drie uur
is cp liet IJsselmcer bij Molkwerum
(Fr. een ernstig Jjsongcluk gebeurd,
dal twee jonge levens heeft ge-
eNcln.
Een driela' jongelieden, t.w Jan Schil
stia en Sybivn Koen, resp. negentien en
achttien jaar, beiden afkomstig uit Home-
lum, en de zeventienjarige Jan de Jager
uit Rijs, waren op de schaats binnendoor
naar Molicvverum getrokken, om daar toe
schouwer te zijn van een hardrijderij voor
vrouwen. -
Bij deze baan-gekomen, kwamen zij tot
andere gedachten en gingen er op eigen
gelegenheid op uit. Dit werd hun nood
lottig. Zij waren in dit gebied niet be
kend en wisten deihalvc met, dat zij, het
IJsselmcer oprijdend, al spoedig hij de vaar
geul Slav orenHartingen zouden zijn. Wel
is vaar is deze dichtgevroren, maar het ijs
is hier niet betrouwbaar.
Het drietal was naar schatting 600
meter uit de kust en nog maar als stip
pen te zien, toen zij opeens verdwenen
waren. Andere schaatsenrijders begrepen,
dat oen ongeluk was geschied en snelden
toe. Men slaagde er in Jan de Jager op
het ijs tc brengen. Sdiilstra en Koen kon
men niet meer bereiken. Zij verdronken
jammerlijk.
Graote overstrooming in de
„Harmonie" le Groningen.
Gistermiddag omstreeks half vijf is in
een cabine boven de groote concertzaal
van de „Harmonie" te Groningen een bin-
nenafsluiter van de brandleiding gespron
gen.
Deze afsluiter was rechtstreeks gekoppeld
aan de waterleiding, zoodat een aanvanke
lijk niet te stuiten stroom water het ge
bouw binnenliep.
De afsluiter was bevroren geweest, doch
door het stijgen van do temperatuur thans
ontdooid en gesprongen. Het water stroom
de uit de cabine naar de achterzijde van
de concertzaal en vandaar naar de vesti
bule en de keuken. Alles kwam blank te
staan. Het water vond' tenslotte een uit
weg naar den kelder van de centrale ver
warming. Het steeg tot do vuurhaarden
der venvarmings installatie.
Spoedig was de brandweer gearriveerd,
die de waterleidingafsluiters buiten het
gebouw afsloot, waardoor de toevoer van
water tot staan kwam. Met behulp van
electrische Nortonpompen, welke in de ver
warmingskelder stonden opgesteld, kon
het water worden weggepompt, waarmede
men om ongeveer zeven uur gereed1 was.
Het gebouw had1 vrij ernstige water
schade opgeloopen. Het concert van hot
orkest van de Groningscihe orkestvereeni-
glng, onder leiding van Kor Kuiler, dat
om acht uur aanving, kou echter normaal
doorgang vind'en
Twee passaagiers gekwetst.
Ernstige materieele schade.
Giste-ochtend om elf uur zijn twee motor
wagens van de Noord- en Zuid-HoUand-
sclie Iiamweg Maatschappij onder Broek
in Waterland op enkel spoor in volle
vaart tegen elkaar gereden.
De wagen uit Monnikendam werd slechts
licht beschadigd, doch het vooihaloon van
den wagen uit Amsterdam werd geheel
ingedrukt, terwijl de vloer door de bot
sing o-nlioog nas gewipt.
De passagiers van dit rijtuig waren erg
geschrokken,
Van hen liep mevrouw S. Halderman
uit Zandvoort, een blessure aan den
schouder op. Mej. C. Niboer uit Amster
dam-Koord, kreeg een lichte hersenscliud-
ding.
Met een koevoet moest een gal in het
ingedi ukte balcon v\ orden gemaakt, ten
einde den bestuurder te be\ rijden. Hij
kreeg, evenals zijn collega, van den an
deren wagen, slechts verwondingen aan
de handen.
Do liestuurders hebben beiden verklaard,
dat de seinlichten op veilig stonden, het
geen hg een defect mogelijk zou kunnen
zijn.
Vier personen gewond.
In Katwoude (gem. Monnikendam) is
gisterochtend op den weg naar Volendam
een botsing ontslaan tusschen een Haag-
soho taxi en een' kleine personenauto uit
Amsterdam. De bestuurders der beide auto's
bemerkten elkandér tengevolge van den
mist te laat op. Mtei een vaart van 50 K.M.
botsten de wagend op elkaar, waarbij de
taxi de kleine a-utb van voren geheel ver
nielde.
In deze auto bevonden zich behalve
den bestuurder, den heer R. uit Amster
dam, diens echtgenoote, twee zoontjes on
een dochtertje van acht jaar en ©en zuster
van mevrouw R„ de ongeveer 40 jarige
mevrouw S. uit Amstelveen.
De heer R. kreeg een lichte hersen
schudding en een wonde aan het oog,
mevrouw R. liep een zware hersenschud
ding op, terwijl Ijaar dochtertje een lichte
hersenschudding bekwam en aan een der
beide bedien werd gewond. Mevr. S. bleef
ongedeerd.
Do vier gewonden zgn per auto naar
hun woningen vervoerd.
De inzittenden van de Ilaagscho taxi
kwamen met den schrik vrij
Sneeuwstormen iu Spanje.
In geheel Spanje houden do sneeuwstor
men aan. De stormen hebben verhinderd,
dat de postboot van Malaga naar Manilla
kon vertrekken. Bij La Corona is een vis»
schersboot gezonken, waarbij een uit vijf
leden bestaande familio verdronken is.
De sneltrein van Valencia naar Tarra
gona is in de buurt vau het station Barra-
cas in de sneeuw blijven steken. Uit Cas-
tillon is een liulpitrein met arbeiders ea
hulpmiddelen gezonden. Tal van schepen
hebben een toevlucht moeten zoeken in
de havens van Valencia on Alicante.
l'er auto naar zijn „werk'
Flink'c buit op zak toen hij
werd aangehouden.
Toevalligerwijze is gisteravond te Am
sterdam een inbreker, die zeer brutaal
te werk ging, door rechercheurs van do
centrale recherche op heeterdaad betrapt
en ingerekend.
Gm half negen surveilleerden de recher
cheurs in de Oranje Nassaulaan. Hun aan
dacht werd getrokken door eert man, die,
nadat hij zijn auto in de laan geparkeerd
had, zich op verdachte wijze hij een der
huizen ophield.
De recherche liet hem rustig begaan,
daarbij er wel zorg voor dragend, dat hij
niet kon ontsnappen.
De man verschafte zich toegang tot een
dor Woningen, sloot de deur achter zich
en bleef geruimen tijd binnen. 3-,
Toen de man naar buiten kwam en 'zich
naar zijn auto wilde begeven, hielden de
recherclieurs hem aan en fouilleerden hem
ter plaatse.
De inbreker had een goeden slag gesla
gen, want men vond op liem een groot
aantal gouden sieraden en zilver, tot een
waarde van naar schatting 30.000 of 40.000
gulden.
Vanzelf sprekend werd de ongeveer 49
jarige man aangehouden en aanvankelijk
overgebracht naar het bureau Overtoom.
Later werd hij naar het hoofdbureau van
politie vervoerd. Het verdere onder/eek
is nog in vollen gang.
Aneta meldt:
Maandagmorgen in de vroegte is een
zware brand uitgebroken aan de haven-
emplacementen van Soerabaja, iu de ha
venwijk Tandjong—Perak.
De gebouwen van het Soerabaja-veem
vormden een vuurzee: ook de loodsen van
het Nanyo-veem (een Japansch concern)
werden aangetast.
De Melasse-tauks van de United Molas
ses Coy worden bedreigd.
Eenige schepen welke aan de kade
lagen zijn reeds uit de gevaarlijke om
geving weggestoomd.
De brandweer van Soerabaja, gesteund1
door particuliere diensten, heeft het vuur
aangepakt en bestrijd dit met alle kracht.
(De geweldige tanks van de United Mo
lasses Coy, de eenige groote exporteur van
vloeibare melasse, vormen een uitgebreid
complex in de onmiddellijke nabijheid van
de haven. Klaarblijkelijk zijn bij dezen
brand1 ook de brandweer-installaties van
de verschillende stoomvaart-maatschappijen
in het geweer geroepen).
Twintig ernstig gewonden bij spoor
wegongeluk.
Een goederentrein is te La Louvière nabij
Charleroi ia botsing gekomen met een trein
waarin dch verscheidene ^mijnwerkers be
vonden. Een twintigtal reizigers werd ern-
stig gewond. -
Bij de jongste oefeningen van het Neder landscke veldleger bleek wederom de kracht
van het inundatie-gebied, ook ia bevroren toestand. Het gelukt den veehtwagens niet,
het terrein te passeeren als gevolg van de inderhaast opgeworpen ijs-barrières.
Ook voor dc amphibic-lerreinwagens bleken dc ijshindernissen In het inundatie-gebied
te moeilijk. Noch vooruit, noch achteruit gelukte het de gladde kanten te beklimmen
tftï
Aetic van ijspalrouilles bij het hernemen van verloren gegane punten tijdens de
oefeningen van het Nederlandsche veldleger op bevroren terrein.
Voorzien van sprits en pijpen binden eenige deelnemers aan den traditioneel»
„Pijpenloeht" naar Gouda de schaatsen weer onder voor hun terugtocht va*
Rotterdam.
Schaatsenrijder in wak geraakt en
verdronken.
Gistermiddag is de dertigjarige schaat
senrijder J. W. van Geen uit Alphen aan
den Rijn op het Braassemermeer in een
wak gereden en verdronken.
Die heer Van Geen bevooidl zich alleen
op het eenzame gedeelte van de Plas,
dat door de ijsolubs was afgezet, omdat
het ijs daar zwak was.
Uit de verte zagen schaatsenrijders de
heer Var Geen In het wak rijden. Zij waar
schuwden de gemeentepolitie van Rijn-
satervoude, die aan het dreggen ging en
na twee uur het lijk ophaalde.
Meer dan 39.000 slachtoffers.
Volgens de laatste cijfers zijn bij de aard
bevingen in het Oosten van Turkije meer
dan 39.000 mensohen om het leven ge
komen en ongeveer 60.000 gewond'. Bijna
50.000 huizen en gebouwen zijn geheel
verwoest of onbewoonbaar geworden.
De dief van den staf, veldmaarsdialk
Tsjakmak, die naar Erzeroem op weg is
om de troepen bij de grens in den Kau-
kasus te iuspecteeren, heeft een bezoek
aan het geteisterde gebied gebracht eu
een conferentie gehad met generaal Orbay,
die de hulpverleening leidt.