llussisc 1 offem sief
1 io i 11 onverzwakt
aan
Mannerheim=lmie
onder zwaren druk
Russen zouden reeds tot in de
linie zijn doorgedrongen
PüftOL
EERSTE BLAD
Dinsdag 13 Februari 1940
Pij i ijke
overt
Nederlandsinternationale positie
Jaargang.
No. 22401
Tel. No. 6930(5 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Havas meidt uit Haparanda:
Het Russische opperbevel concen
treert al zijn strijdkr-shten, zoowel te
land als in de lucht, in den strijd om
de landengte van Karelië. Terwijl de
Russen ouophoudelijk aanvallen doen
op de Mannerheim-linje, zoowel in den
sector van Summa als meer Oostelijk
in het gebied van Taipale, daarbij
krachtig gesteund door de artillerie,
die zonder ophouden over de geheele
lengte van het front op de landengte
vuurt, bombardeert de Russische lucht
macht voortdurend de Finsche achter
hoede.
AHa Russische luchtstrijdkrachten steu
nen het offensief op de landengte van
Karelië. Wiborg is sedert het begin...
van den oorlog bijna dagelijks gebom
bardeerd. Het staat rast, dat het Russi
sche opperbevel tot eiken prijs een be
slissing wil verkrijgen voor 28 Febru
ari, den dag waarop de oprichting van
het roode leger wordt herdacht.
Het Finsche opperbevel beeft echter met
stelligheid verklaard, dat zijn troepen zich
gisterochtend nog in al zijn stellingen had
den kunnen handhaven. Er zijn nog gten
geloofwaardige berichten binnengekomen
over de resultaten van den gisteren door
de Russen uitgeoefenden druk.
Volgens inlichtingen uit goede bron zou
het zevende roode leger onder generaal
Mereskov, dat op de landengte opereert,
en waartegenover het kleine Finsche leger
onder generaal Oehquist staat, ongeveer
300.000 man omvatten, met bijna ÏOQ.ÖOO
tanks. De geringe sterkte der Finsche effec
tieven belet maarschalk Mannerheim, als
afleidingsmanoeuvre een krachtig tegen
©fefnsief op touw te zetten op een ander
punt van het strijdtooneel, b.v. op den N.O,
oever van het Ladogameer, waar de Fin
sche troepen zich, ondanks de behaalde
successen, wegens hun te geringe getal
sterkte moeten vergenoegen met plaatse
lijke vorderingen, zooals die welke op 10
Februari op alle punten.
In dit gebied o.a. te Kitelae en Pitka-
rantae, en meer naar het Noorden te Kuo-
monienu werden geboekt
Uit Stockholm wordt gemeld:
De gevechten, die gisteren geleverd
zijn aan het Karelische front, waren
nog feller dan die van Zondag, die
toch reeds een toppunt leken te be
reiken. De Russen brachten een nog
grooter aantal tanks in het veld, waar
bij sommige van 70 ton. De Russen
stelden wanhopige pogingen in het
werk om cioor de Mannerheimiinie te
breken, teneinde Wiborg te bereiken.
De gekcclc beschikbare Sovjet Russi
sche luchtmacht is op het oogenblik
geconcentreerd aan het Karelische
front
De roode luchtstrijdkrachten hebben niets
verwaarloosd om te trachten te verhin
deren, dat versterkingen de Finnen be
reiken. De Finnen gebruikeai echter slechts
door do hossel) en loopende wegen, die
door de Russische vliegtuigen niet kun
nen worden opgespoord.
In Finsche kringen wint de meening veld,
dat de huidige operaties tegen de Man-
nerheimlimc geleid worden door maar
schalk Worosjiiof persoonlijk. De waag,
die op het ik gesteld wordt, is
minder of de Finnen hun weerstand zul
len kunnen voortzetten dan wél' of de
Russen kunnen voortgaan steeds nieuwe
divisies in den strjjd te werpen.
Na den sector van Summa was de sec
tor tusschen Muolajaervi en Vucksen het
voorwerp \an de heftigste aanvallen. De
Russen brachten hier 150 tanks in het
veld. Opnieuw hebben zij gepoogd om de
Mannerheimiinie heen te trekken, maar de
Finnen hebben geweldige batterijen ge
plaatst te Ko.evilz en Vjoerke, welke oeze
pogingen teniet hebben gedaan.
Zware Russische verliezen
In het Finsche legerbericlit wordt mel
ding gemaakt van zware verliezen van
de Russen aan alle fronten. Naar
schatting zijn 1.080 man gesncuveldl
en zijn 73 tanks vernield.
De Russen in de Mannerheimiinie?
Havas meldt uit Haparanda:
Uit welingelichte bron wordt beves
tigd, dat de Russen op 11 Februari in.
de Mannerheim-linie zijn binnenge
drongen. De Finnen deden tegenaanval
len, doch slaagden er niet overal in de
Russen terug te werpe
Russische luchtaanvallen in
Noord-FinlamL
Uit Kirkenaes wordt vernomen, dat de
Finsche posities te Nautsi gisterm'ddag he
vig door Russische bommenwerpers zijn
bestookt. Het is nog niet mogelijk de uit
werking ervan vast to stellen. Na den
zwaren sneeuwval der laatste dagen, wor
den de krijgsverrichtingen in dit gebied
zwaar belemmerd, doordat de sneeuw wel
twee meter hoog ligt.
Voorts wordt melding gemaakt van groote
activiteit in hel Russische hoofdkwartier
te Salmijaervi. De Finsche luchtmacht is
den geheelen dag zeer actief geweest.
Gevangenschap beteekent verraad.
De hizondere correspondent van de „Mes
saggero" te Helsinki bericht, dat onder de
documenten, welke op een gewond Rus
sisch officier werden gevonden, een circu
laire van het hoofdkwartier van het mi
litaire district Leningrad was, waarin werd
gezegd, dat iedere soldaat, die zich door
de Finnen gevangen zou laten nemen, be
schouwd zou worden als verrader. Voor
dit verraad zouden zijn naaste en ver
dere familieleden moeten boeten.
De correspondent schrijft verder, dat men
aaxi dezen maatregel moet toeschrijven, dat
minder Russen gevangen worden gemaakt
Een volksverhuizing 1
De Finsche minister van levensmiddelen-
voorziening heeft tegenover het Stockholm-
sche blad Social Demokraten verklaard, dat
in. Finland 500.000 personen van woon
plaats hebben moeten veranderen.
Voorts wordt uit Helsinki vernomen, dat
sedert veertig jaar niet zulk een koude
maand Januari heeft gekend als thans.
De laagste temperatuur, die in de hoofd
stad wem geregistreerd, is 33 graden on
der nul. Ook de maand Februari belooft
zeer koud te worden. In den nacht van
10 op 11 Februari daalde de temperatuur
tot 30 graden onder nul,
"Vrijwilligers uit Engeland.
De Finsche woordvoerder te Londen
heeft aan Reuter medegedeeld, dat d©
eerste afdeel in g vrijwilligers voor Finland
Engeland zoo spoedig mogelijk zullen ver
laten. Hfl onthulde, dat niët alle te Lou
der. ingeschreven vrijwilligers Britten zijn.
Sommigen zijn van andere nationaliteiten,
diaai de Finsche regeering vrijwilligers aan
neemt uit ieder land, dat de Finsche zaak
gunstig gezind is.
Verscheidene honderden vrijwilligers uit
Canada en de Vereenigde Staten, de meea
ten van Finsche afkomst, zijn thans in
Finland aangekomen.
Economische overeenkomst
tusschen Duitschland -fen Rusland
Het telegraaf agentschap der Sovjet
Unie meldt: Op il Februari is te Mos
kou tusschen de Sovjet Unie en
Duitschland, na succesrijke onderhau.
delingen een economische overeen
komst ouderteekead.
Deze overeenkomst komt ''overeen met
de wemschen der regeeringen van beide
landen een program op te stallen Voor den
handelsomzet tusschen Duitse: and en Sov
jet Rusland, zooals uitgedrukt in de op
28 September 1939 tusschen den voorzit
ter van den raad van volkscommissarissen
en volkscommissaris van buitenlandsche
zaken der Sovjet Unie, MolotoE en den
rijksminister van buitenlaadsctie zaken, Von
Ribbentrop, gewisselde irioren.
De economische overeenkomst voorziet
ir. den uitvoer van grondstoffen uit
de So .at Unie naarDuitschland in
ruil voor Duitsche f -fepe©. toeten.
Reeds in het eerste jaar zal "de han
delsomzet, die oenig -jaar; sinds den
wereldoorlog te boven gaan. „Voor de
toekomst ligt een verdof feoitbreid ing
der wederzijdsche leveringen in het
nemen.
Campagne van leügeriberichten
Ha\as meidt:
Welingelichte Fransche militaire kragen
zijn v'"' meening, dat op het oogenblik
een offensief van leugenberichten afkom
stig,, zoowel van Duitsche als van Russi
sche zijde, aan den gang is.,
Terwijl bijvoorbeeld .iedere twee uur be
richten binnenkomen, volgens welke de
Mannerbeim-lhie doorbroken zou zijn, laat
men van Duitsche zijde de aanwezigheid
melden, op de rarest verschillende puri'et
der Duitsche grenzen, van groote massa's
Duitsche troepen, Zoo- werden, tienJ)uitsche
divisies, waarvan Zaterdag gemold werd,
dat zij zich in bet gebied van Aken bevon
den, als door tooverkracht in een tijdsbe
stek van 24 uur naar Slowakije verplaatst.
Het is waarschijnlijk, aldus Havas, dal in
den ioop der week deze tien spookdivi-
sies dan hier en dan daar, in hel Noorden,
in het Westen en in het Oosten, zullen
opduiken, om achtereenvolgens met haar
onwezenlijk gewicht den diplomatieken druk
te steunen.
Duitsche vliegtuigen bij de
Orkadwi.
Twee Duitsche vliegtuigen hebben gis
teren langs den rand1 der Orkaden gevlo
gen. Zij hebben geen bommen uitgeworpen.
De toestellen hebben slechts boven een
smalle strook van de eilanden gevlogen.
Eugelsche vrouwen dienen in.
Frankrijk.
Vernomen wordt, dat een aantal vrou
wen van den territorialen hulpdienst thans
in Frankrijk dienst doet. Het juiste aantal
is niet bekend, maar men gelooft, dat het
slechts een gedeelte is van het aantal dat
tenslotte overzee dienst doen zal.
Noorsch stoomschip tot zinken
gebracht.
Het Noorschc s.s. Nidarholrn, groot 3182
ton, is gisteren tot zinken gebracht, vol
gens een telegram dat in Oslo door de
reeders is ontvangen. De bemanning is
door een ander Nooisch schip gered. Het
is nog niet bekend, of de Nidarholrn ten
gevolge van een mijn of van oen torpedo
vergaan is.
Het schip was van. Amerika onderweg
naar Liverpool.
Ondergang van Britschen treiter.
De uit tien koppen bestaande beman
ning van den Engelschm treiter Theresa
Boyle, groot 224 ton, die Zaterdagochtend
door een Duiischen bommenwerper op 120
mijt van de kust was aangevallen en tot
zinken gebracht, is gisteravond in een ha
ven aan de Brilsche Noordoostkust aan
land gegaan, nadat zij ruim 50 uur in
een open boot had rondgezwalkt. Toen
het schip zonk, gingen de man»en in een
kleine boot en zetten koers naar land. Zij
waren op enkele mijlen van de kust aan
gekomen toen zij gezien werden door een
Engelsch vliegtuig, dat een mijnveger naar
hen toezond 0'""I)oon zij de doorgestane
emoties en dc ontbering nog niet te bo
ven zijn, is niemand hunner gewond.
Estlandsch schip vergaan.
Het Zweedsche schip „Birgitta" heeft
veertien opvarenden van het Estlandscho
schip „Linda", dat op weg van Blyth naar
Gothenburg is getorpedeerd of op een mijn
geioopen, te Kopervik aan land gebracht.
Onder de geredden bevond zich een vtouw.
Die tweede machinist van liet Estlandscho
schip is aan boord van de Linda over
leden; de kapitein is zwaar gewond en de
meeste geredden hebben lichte kwetsuren
opgeloopen. Sommigen beweren een. torpe
do te hebben gezien, even voordat de out
plotting onder het voordek zich voordeed
De strijd in China
Verdere Chinees die successen in
Zuid Kwangsi.
Chineesche militaire berichtgevers ma
ken gewag van verdere successen der Clri-
neezen bij bun tegenoffensief in Zuid-
Ku angsi.
Gezegd wordt, dat in drie dagen tijds
meer dan 16ÖQ0 Japanneezen zijn gedood
of gewond bij de gevechten in de buurt
van Pinyang, dat op 80 K.M. ten Noord-
Oosten van Naarling is gelegen.
Reeds twintig Lotto's tijdens bom
bardementen omgekomen.
De presidente van het Finsche corps der
Lotta's, F anni Luukolen, heeft tijdens haar
verblijf te Stockholm tegenover Zweedsche
journalisten verklaard, dat reeds twintig
Lotta's het slachtoffer zijn geworden van
de Russische bombardementen, daar zij
haar post niet konden verlaten.
Bestrijding der communistische propaganda.
Janson, de minister van justitie heeft
een wetsontwerp in voorbereiding tot uit
breiding der volmachten aam de regeering
voor de bestrijding der communistische
propaganda.
Duitscfiiand
Publicaties omtrent anli-Dnitsche wandaden
in Polen.
Het Duitsche ministerie van buitenland
sche zaken heeft zoo juist de tweede ge
completeerde uitgave doen verschijnen van
een vele officieel© verklaringen en origi
neele foto's omvattende documentenver
zameling, betreffende Poolsche „gruwelda
dén", waarvan in Polen wonende Duit
schers het slachtoffer zijn gewoiden.
Volgens hel omvangrijke werk zou de
„Poolsche terreur" 53 000 slachtoffers heb
ben gei'ischt.
Engeland
De rantsocneering van vleescli.
Wanneer de rantsoeneering van vteesch
op 11 Maart van kracht wordt, zullen de
restaurants 40 procent minder vteesch krij
gen. dan op het oogenblik.
Vereenigde Staten
Ambieert Roosevelt
geen derden termijn?
„World Telegram" meent te weten,
dat Farley, de minister voor de poste
rijen, pas in een candïdatuur voor het
presidentschap zou hebben toegestemd,
nadat hij van Roosevelt de verzeke
ring had ontvangen, dat de president
zich niet voor een derde ambtsperiode
candidaat zou steden.
Een snelle bommenwerper.
Het Amerikaansche ministerie voorleger
en luchtvaart heeft gisteren bekend ge
maakt, dat een nieuwe bommenwerper
„24", welke te San Diego (Californie), be
vredigende proefvluchten heeft gemaakt,
een uursnelheid van 500 k.m. heeft be
haald en een vliegbereik heeft van meer
dan 5000 k.m.
Deze nieuwe bommenwerper is uitgerust
met vier 18 cyl. motoren van 1200 p.k
Hij kan vier ton bommen vervoeren. Het
vliegtuig is een c-endekker met een vleu
gelbreedte van 33 M. Er is plaats voor
een bemanning van 6 tot 9 koppen.
Roosevelt met vaeantic?
Men meent te weten, dat president
Roosevelt deze week zal vertrekken voor
een zeereis in de Caraibische Zee en de
Golf van Mexico.
BINNENLAND
Dr. Winckel uit Helsinki
te Stockholm terug
Nedcrlamlsche ambulance kan
begin Maart haar werk aan
vangen.
Dr. Winckel is uit Helsinki te Stockholm
teruggekeerd, waar hij besprekingen heeft
gevoerd met het Finsche Roode Kruis.
Hij verklaarde, dat de Nedcrlandsehe am
bulance ia Finland gestationneerd zal wor
den in het gebied ten Noorden van het
Ladogameer, on beschikken zal over een
ziekenhuis met honderd bedden op eenigen
afstand achter het front. Deze ambulance,
die zes of zeven artsen, ongeveer vijftien
verpleegsters en ander personeel zal om
vatten, zal -waarschijnlijk begin Maart vol
ledig met haar werkzaamheden aanvangen.
Voorts zeide dr. Winckel, dat hij tijdens de
week welke hij in Finland doorbracht, geen
enkel luchtalarm had meegemaakt. Hij heeft
gelegenheid de vernieling te zen welke is
aangericht door de bombardementen van
Abo. In Helsinki had hij niet veel teekenen
van de bombardementen kunnen vinden.
De besprekingen met het Finsche Roode
Kruis hadden een uitstekend verloop ge
had, en goede resultaten opgeleverd, dr.
Winckel zeide er van overtuigd te zijn, dat
er een goede samenwerking tusschen de
ambulance en de Finsche autoriteiten, zal
heersclien. Ten slotte sprak dr. Winckel te
gen, dat hij zelf als leider-chef..aris van
de ambulance zal optreden.
De Koudste winter, die ons land
heeft gekend
Een temperatuur van 24 graden
onder nul
Naar wij van het Koninklijk Neder»-
kndsch Meteorologisch Instituut in De
Bilt vernemen, is vanmorgen in ons
land1 de laagste temperatuur gere-
gistreerd, welke ooit in ons land' is
waargenomen.
Na den sneeuwval van gisteravond is
een opklaring g'evolgd, terwijl de wind tot
zwak afnam. Hiermede waren de voor
waarden geschapen tot het optreden van
buitengewoon lage temperaturen, vooral ia
het Noord-Oosten en het Oosten van ons
land
Vanmorgen werd op het vliegveld Eel-
de een temperatuur van 24 graden
Celsius waargenomen, terwijl het vlieg
veld Twente 2IJ, graden had.
Zoo lang regelmatige gecontroleerd©
waarnemingen in ons land plaats vin
den, is de temperatuur nog niet zoo
laag geweest. Het vorige record werd
op 31 December 1923 gevestigd té
Avereest. De temperatuur bedroeg toen
22,3 graden Celsius. Dit is d'us thans
op dubbele wijze geslagen.
Gemiddeld over ons geheele laad was
de ochtendiemperatuur vandaag 16,5 graadl
Celsius beneden normaal.
Ook in de boogere luchtlagen is het
buitengewoon koud. Gisteren werd op
2000 meter hoogte een record geëvenaard!.
Geen sprake van een geza
menlijk militair optreden met
„België.
Op vragen van het (comm.) Tweed© Ka
merlid den heer De Visser luidende:
1. !s de regeering bereid de Kamer in
te lichten omtrent de oorzaken die hebben
geleid tol den gespannen toestand in de
tweede week van Januari en mede te dee-
len, om welke redenen toen is bestelen
tol liet voorloopig niet meer verkenen,
van periodieke verloven aan militairen?
2. Js het waar, dat in Nederland vertoe
vende Engelse!)© en Fransche journalisten
berichten hebben verbreid waarin de voor
stelling werd gewekt als zou er sprake
zijn van een gezamenlijk militair optreden
van België en Nederland en steunen deze
berichten op evenlueele maatregelen, door
de regeering genomen?
3. Indien het laatste deel der voorgaande
vraag ontkennend moet worden beant
woord, heeft de regeering dan overwogen,
of het noodig is, tegen dergelijke bericht-;
geving van in Nederland vertoevende bui
tenlandsche journalisten afdoend© maatre
gelen te treffen?
4. Heeft de regeering mede de wen-
schelijkheid overwogen van het geven, ter
geruststelling van het Nederlandsche volle,
van volledige openbaarheid omtrent dc be
trekkingen die er onder de huidige inter
nationale verhoudingen tusschen België en
Nederland bestaan. i
Indien de vragen 3 en 4 in bevesti
genden zin moeten worden beantwoord, wat
is dan het resultaat van die overwegingen?
Heeft de minister van buitenlandsche za
ken, medenamens de ministers van de
fensie en van justitie het volgende geant
woord:
De oorzaken, die er toe_ hebben geleid
het verleenen van periodieke verloven aan.
militairen in de tweede week van Januari
tijdelijk op te schorten, sproten voort uit
een igo min gunstige symptomen in de inter
nationale situatie.
Voor zoover de regeering bekend is,
zijn door in Nederland verblijf houdende
Engelsche en Fransche journalisten geen.
berichten verspreid als in do tweede vraag
bedoeld. Uiteraard zouden de-gclijke berich
ten, gesteld, dat zij verbreid waren gewor
den, niet steunen op dooi de regeermg
genomen maatregelen.
In verband met het in do vorige alinea
opgemerkte, kan de derde vraag onbeant
woord blijven.
In tegenstelling tot hel vermoeden, dat
in de vierde vraag ligt opgesloten, als
zouden er in do betrekking-en van Neder
land tot België bepaalde feiten bestaan,
die niet openbaar zouden kunnen worden
gemaakt, verklaart de regeering, zij het ten
overvloede, nogmaals, dat de verhouding
tot genoemd nabuurland zich bij voortdu
ring ontwikkelt in een sfeer van nauwe
samenwerking, waaraan echter ieder ge
heim karakter, welk dan ook, vreemd is.
In verband met de beantwoording der
vragen 3 ea 4 komt de laatste vraag niet
voor beantwoording in aanmerking.
Minister Albarda aan de Waal hij
Nijmegen.
De minister van waterstaat, ir. J. W. Aj*
barda, die verleden wéék o.a. den Rijn,
boven Arnhem bezocht, bracht heden eejj,
bezoek aan de Waal bij Nijmegen.
tie» courant ïersebijnt dagolrjks, metait- QOctg
tondericg van Zon- en Feestdagen.,
Prys per tanittd f 2.franco per post
8.60, Prijs per week: 15 ets. Afzon-
4t i-lijze nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentie!! voor het eerstvolgend nmn-
raer moeten vóór ell uur aan het Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór O uur.
Ken bepaalde plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
Prijs der Adveneuttöm ran l5regels fis»;
tedere regel meer I03Ü, in het ZiterdagnumnKr
15 regels f 1.80, iedere regel meer f&35
Reclames f0.75 per regel Jncassokostenh ets.; -
postkwitanties 15 ets. ianeveu van adverteimën
by abonnement tijn aan bet Bureuu verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klim©
Advertentiën opgenomen a i 0.5Ü t/m. 15 wooi-
den* f 0.75 t/m. 25 wootden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f0.25, mits vAór Dmsdagnxond 6 uur ann het
Bureau bezorgd
's ZaterdagB* Kleine Advertentiën 11.00,mdion
niet vóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd.
v,ver/ochfen genBeslJJ met
Tube 45 c». Doos 60 e'n 3 1 -ow. so Drog.
