Engelschen halen krijgs= gevangenen van Duitsch schip in een fjord Noorwegen in moeilijke positie De Finnen zijn op hun tweede linie teruggetrokken EERSTE BLAD Maanda£!lèi Fé&i^ai| 194Ö De strijd in China Jaargang? 22406 Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 531L BUITENLAND r- De. Britsche torpedo-jager „Crossack" heeft Zaterdag vun boord van het. Duitsche ..schip „Altmark", vier honderd Engelschen gehaald, krijgsgevangenen van de „Admiral .Spee". De „Crossack" heeft daarmede even wel de Noorsche néütraiiteit geschonden, -omdat de Altmark" -bescherming; gezocht had in de. Joessingfjord (ten 'Zuiden van Bergen),waarvan- twéfe-.-Noorschë torpedo-, sluiten. Aan; boord van het Dmtsche;-sch'ij> heeft, voorts een gevecht, .jpiaatg^ gehad;dat-: ZTO^D.nit- schers - het -levenA kostte Aényiiwaarbij '.vei- scheidene gewondenvielen De.- .-.Crossack' verliet vervolgens de fjord, onder dekking ..van Britsche oorlogsschepenen vliegtuigen en bracht de geredden gisteren in Schotland aan wal. Een krachtig Noorsch protest vol.rde on middellijk in Londen, doch de Duitsche re geering heeft bij de'Noorsche regeering ten allerscherpste geprotesteerd en volledig her stel van den oorspronkelijken toestand ge- eiSCht. Ongeveer drie maanden lang is de „Alt mark" op de hielen gezeten door Britsche oorlogsschepen, nadat de' Duitscher in Zuid- Amerika de gevangenen/ van de „Admiral .Spee" had, gehaald. Op het laatste oogen- -blik z(jn deze gevangenen bevrijd, .doch de manier waarop dit geschiedde kan.: waar schijnlijk ernstige .gevolgen hébbeo. -/. Toen-het schip in. de Noorsche. territoriale wateren kwam, schijnt het door Noorsche marine-officieren slechts. vluchtig doór- - zocht te zijn, want de regeering verleende de „Altmark? een „passage in offènsif". De Noorsche regeering had zich in dit geval het voorbeeld van de „Tacona" voor oogen kunnen houden, welk Duitsch schip, dat eveneens hulp had verleend aan de „Ad- miral Graf Spee" door de Argentijnsche .regeering werd geïnterneerd. Welke beweeg redenen de Noorsche' regeering gehad heeft om een vrijgeleide'; te verkenen, - is op -het oogenblik nog niet bekend. Een feit is evenwel, dat dit neutrale land toestond, dat een belligerent schip met krijgsgevan genen er zijn toevlucht kon vinden. Daarmede verkreeg Engeland evenwel nog niet het recht om de Noorsche neu traliteit te schenden. Dit is evenwel niet, dan na eenige aarzeling geschied, want na een poging van een Britscli oorlogsschip om de „Altmark" te enteren, welke poging mislukte omdat Noorsche torpedo-jagers tus- schenbeiae kwamen, duurde het nog eenige uren, voordat de :„Crossack" handelend op trad. De Britsche admiraliteit deelde mede, dat zij den oorlogsschepen-.- opdracht' had; den gegeven, de. neutrale watereu binnen te varen bij het zoeken naar do „Altmark die door vliegtuigen was waargenomen en een toevlucht had gezocht in de Noorsche fjord. Met deze mededeeling wordt bewezen, dat de ncutraliteiteschendiag bewust is ge- pleegd. .A;- Volgens de Britsche lezing had de kapi tein van de „Crossack" opdracht een voor ster te doen, volgens hetwelk het Duitsche .schip onder gemeenschappelijkeNoorsch; Britsche bewaking zou worden gesteld en .door Noorsche en Britsche schepen., naar Bergen zou worden begeleid,, waar. een-on derzoek zou kunnen worden ingesteld en de geheele aangelegenheid in overeenstem ming met het internatiuonale recht behan deld zou kunnen worden. Dit voorstel werd niet aanvaard. De commandant vaar 'een der. Noorsche kanonneerbooten verklaarde, dat de „Alt mark" niet gewapend was, dat hij niets van gevangenen aan booidvwist; dat het schip den vprigén_ dag; te Bergen was onderzocht en verlb :fhad gekregen op. zijn tocht'naax Duitschlan'd van 'de Noorsche territoriale -watéren. gébruik: te 'maken?-A?A ;5,Deybevrijden''v^rkrain3eh,,^a{'t^ënS"hët' Noorsche, onderzoek-.te Bergen'..geen acht werd geslagen op hun pogingen, de aan dacht van de controle-erende Noren op hun aanwezigheid te vestigehi. Het Duitsche' protest.. In het' protest aan de Noorsche regee ring zegt de Duitsche gezant te Oslo o.a. Ik protesteer ten scherpste tegen de den veh-olgens .opgeeoiiM.' I>(ie drie sche pen werdén' alle zoihdér waarschuwing biii- uen de temtocrialè "wiatertówan Noorwegen getorpedeerd. - DërAéén^^al werdén ge- De „Vóelkisch'er Beohachfer" schrijft:- „Sedert-hónderd jaren? is hét in de go- schiédeiïis '.van/deit ^néespprlog niet méér vóórgekomen; dat - ëeai ".Óérlogsschip vreem de territoriale binnendrong, een ongewapend ,{k<^%ardijschip overviel en eén.deel van zgn?-IwSnanning afmaakte. Het uiidimkkelQkèv'ba^ der 'admiraliteit, aldus het blad,v maaJdjdo verwachiing. te schande, dat het óeü opzichzelf staand geval betreft.. 'AAAA^A'^yA:.'.". L et begTip neutraiiteil;; is sinds den nach t op 17 FebrurAri óftic^. geschrapt uit liet Erigelsche woordenboek. Men moet te_ Londen - weten, dat dé tragedie in de Joe^ngfjordi 'het geheele 1 uitsche vólk'' riwt"-cÈf4oehev besluit.' ver valt, wij zrülén'-dë rek^ng.-pvesenteeren.;". De Finnen op yj^gend offensief vooilli^lèid- Tweede linie in i Kareliè even sterk l lavas ,semti Van de Zweedseb/Fmschè gréns - wordt,:, gcVrteldj. df^^, Russische infan- terie gisteren'. haarjiaanvalJen gestaakt heeft.^rliiJérfevïtK-H'erir ife^s'.echts- pehoórö m; dé =:3éfctórên vim Süvanto L; f-^^^ihsclie milita.re kri ngen isv>nen vaaï|rne^ei6gf.. dat men 2liiér te >doén liéé£E?5:üi^t'rpauze; ;..vAór.rcdët;herv"aiÜB^:i¥vahhet:Toffeïi='I?i sjef, even hevig'! als"? het' geweest is. De Russen-; kunnen ai.ineli.jk de opera- - ties niet" in 'hetzelfde tempo voort zetten. zonder-dat zij trachten in vde door hen r bezette nieuwe stellingen -"" veisterlangen aan te leggen.- 1- - Zij ondervinden bovendien moeilijkhed-t n bij het betrekken -van de eerste linie. De Pinnen hehten de vooruitgeschoven posten zoo goed vernield, dat hét lang-zal-du ongehoorde schending van het volkeren-- ae Rus;en wn vo!dSende be- rech(, in Noorsche kustwateren en tegen het feit, dat de Noorsche regeering aan ons schip, de „Altmark",'geen voldoende bescherming heeft verleend. Deze schending van het volkenrecht kan slechts vergele ken wordenmet de beschieting van. Ko penhagen in het jaar 1807. Het is een ongèkena feit _in de weréldgeschiédenis. en ik móet, ónder voorbehoud vati ver dere-eischeh-mijner regeering, er óp staan, 'dat dé vroégere' toestand óp 1 het stoóm- schip '„Altmark", voor-zoover dit.na de geléden verliezen mogelijk is; terstond weer hersteld wordt, dat de.ontstane-. schade wordt hersteld, en ;dat tegen de daders, mét alle beschikbare middelen wordt op getreden. Ik moet er óp attent maken,, dat het hier oni de allerernstigste situatie gaat, welke de scherpste gevolgen kan meebrengen." •- De Noorsche opvatting. In een interview metDagbiadet' ver klaarde een hooge autoriteit van het - mi nisterie van buitenlandsche zaken betref fende de „Altmark"-atfaire: Volgens héi internationale recht mogen vreemde koopvaardijschepen en zelfs oor logsbodems overgaan tot een „passage in-" ótfensif" van neutrale territoriale Avató- ren, v/anneer rij zich gedragen overeenkom stig bepaalde voorschriften en gêen en kele haven aandoen,, behalve, in bepaal de nader aangeduide omstandigheden. Het is ons niet bekend, aldus de autoriteit, dat de - „Altmark" deze voorschriften, heeft overtreden. De Etritsehe lezing. In antwoord op vragen betreffende do Altmark, heeft een gezaghebbende woord voerder in Londen verklaard, dat, indien ue Britsche vloot in di* géval niet was opgetreden, 'de Noorsche territoriale wa teren - het tóooeel zoudien zijn geworden van. een ónnéiitrale handeling, n.I.. het ver voer van Britsche'. krijgsgevangenen naar Duitschland. Dé Britsche regeem'ng ver- üxmwt, dat de Noorsche regeering niet-zou, hebben toegelaten, dat dergelijke gevange nen via. Noorsch gebied' zouden zijn ver voerd'. Du't Britsche optreden is een ge volg van de nalatigheid der regeering van Noorwegen om haar neutraliteit in eigen wateren te verzekeren. Duitschland1 heeft ona^ebroken van de Noorsche wateren gebruik gemaakt óm aan -een Britsche "achtervolging te ontko men. Duatschlandi -heeft ookvan de Noor sche watéren. gebruik .-gemaakt om' oor logsdaden :i te- verrichten tegen Engeland en andere 1 landen. Brie voorbeelden van torpedeeri ngen in Noorsche Wateren wei-' schutting genieten. De Pinsehe genietroe pen zijn er verder in geslaagd in het ontruimde - gebied honderden mijnen te plaatsen. Volgens zeer betrouwbare.;berich- ten hebben de Russen doorvontploffingen aanzienlijke verliezen geleden. Onder meer zijn 15 lanks door mijnen vernield. - -• Op de- Karelische landengte is de be- drijvigheic der Finsche luchtmacht de laat ste .dagen toegenomen. De Finsche vlie gers, die nieuwe buitenlandsche toestellen, hebben gekregen, opereeren niét vóel suc ces'. Zij streven er niet alleen naar, de; actie der Russische bombardemen Is vlieg tuigen te - verlammen, maar ook de - ver bindingen-der - Russische troepen met de voonaadtases te verbreken. Volgens be paalde berichten zijn de Finnen er zelfs in geslaagd de spoorlijnen van de land engte naar Leningrad op verscheidene pun ten te beschadigen. Indien dit een feit is, berinden do Russische troepen zich- in een zeer moeilijke situatie, daar zij met hun 15- divisies enorme voorraden noodig hébben. Maarschalk. Mannerheim heeft groote af- deelingen mranterie, voorzien van geschut, naai de Finsche stellingen gezonden. De linie, die de Finnen thans bij Summa bezet houden, is even sterk als de ont ruimde stellingen. Op deze tweede linie vólgt een groot aantel- andere, die onaf hankelijk - van de voorgaande liniën aan gelegd zijn. De Finnen hebben in Februari 140 Rus sische vhegtuigeu neergeschoten. Volgens in Finland ontvangen berichten brengt het orgaan van het roode leger, de „Krasnaia Zveszda", hulde aan de dapper- .neid der Finsche. soldaten. In de veroverde stellingen, aldus dit blad, heeft men .de lijken van Finnen gevonden, die letterlijk door kogels doorzeefd waren, doch niet temin de hana'nog aan de machiiiégewe-, ren hielden. Havas meldde gisteren van de Fin- sche grens: De Finsche troepen hebben zich op lb Februari in de beste orde terugge trokken op de tweede verdedigings linie. Zaterdag waren er bijna geen. ge vechten, daar de Russen zien er toe beperkten met de noodige omzichtig heid in contact te treden met de nieuwe stellingen» - Conferentie van ministers van Noordsche landen Ojn 24 en 25 Febreuari zal iu Kopen hagen eeir.canterentie wordien- gehou- - den vain d»'ministers van buitenland- r sclie zaken'dér vier Noorsche landen. Mannerheim over de buitenlandsche hulp Maarschalk Mannerheim heeft de vol gende proclamatie uitgevaardigd: „Ons volk strijdt van nu af aan niet meer alleen. In aanzienlijke hoeveel- heid is er buitenlandsche hulp tot ons gekomen'en dagelijks stróomen nieuwe contingentenonder onze vanen. Het Finsche volk blijft 'eendrachtig en vast- heraden achter zijn léger staan. Laat het vertrouwen hébben in ons én in God-".: Het Russische legerbericht. Het legerbcricht van het Russische opper bevel in het militaire district Leningrad deelde gisteren mede: Óp de landengte van Kareiië heeft de vijand zich gisteren overhaastteruggetrok ken onder den druk der Sovjettroepen. Hij bègaf zich in de richting van Wiborg en de strëek ten Oosten daarvan. De Finnen hebben zware, verliezen geleden en dorpen in brand gestoken. De Sovjettroepen hebben de stad 'Oinola, aan den Noordelijken oever van het Muola- meer, het station van Sainio op 6 K.M. ten Z.O. van Wiborg, de versterkte zone van Karhula, in het Zesten van het district Summa én de steden Narja, Muurila in het kustgebied bezet. De vijand wordt langs het geheele front achtervolgd. In de andere sectoren niets bizónders. De Sovjet-luchtmacht is opgetreden tegen vijandelijke troepen en militaire doelen. Óp 17 en 18 Februari hebben de Rus sische troepen 313 verdedigingswerken ge nomen, met inbegrip van 41 stalen en be- betonnen artilleriefortèn. Van 11 tot en met 18 Februari iiebben de Russen in het geheel 475 verdedigingswerken veroverd, waarbij 92 stalen en betonnen artillerie forten. Tienduizend Garibaldianen naar Finland Tienduizend Garibaldianen zuilen tiaar Finland vertrekken,, onder bevel van Mara- b.ini, president van. de. Gar.ibaldiaoen- d'.e öe slag. in .de Argonnen overleefd hebben, v Marabini heeft-tegen over een medewerker van jde Lntransigeaint \-erklaard Ue Garibaldiaansche- traditié - niaakt-hét óns- tot-eea' plicht aan: de zifde dér Fliihén tégen dé "Sovjét-aanvaliérs 'té strijden. Wï| dóen thans een ."beroep op alle in het buitenland wonende Italianen. Zij zeggen tot hen: als geestelijke erfgenamen van Giuseppe Garibaldi, hebt gij niet het recht een vrij éii trotsch, doch zwak volk te laten wurgen door een vijftig maal zoo sterken tegenstander. Wij gehoorzamen, zoo ver klaarde Marabini nog, aan een oude tra ditie, zonder op welke wijze ook te hande len in tegenstelling met de regeering van ons land. Italiaansche stem over Finland De diplomatieke redacteur van Stefani schrijft, diat de berichten uit 'Scandinavië blijkt; dat dé Russen, bij hiun aan vallen op dé landengte van Karelië erin geslaagd zijtï.doör té dringen in de verdedigingslinie van de Finnen. Hoewel déze-.sucoes3en be perkt zijn, wordt toch d'e algerheene ver dedigingstoestand van de Finnen moeilijk geacht en vólgens sommigen, hangt, hét lot van Finland alleen af van buiteniaind'- sche hulp. De democratische pers spreekt hierbij over de verplichtingen, welke d'e Scandinavische landen, op zich hebben ge nomen als leden van don Volkenbond, dlooh men kan opmerken, dat de groote Weste lijke mogendheden dezelfde verplichtingen op zich hebben genomen en deze mogend heden onderhouden nog diplomatieke be trekkingen met de Sovjet Unie. Het is wel eigenaardig, d'at men uit naam van den Vólkenband-, welke iedere autoriteit mist, van de kleine staten opofferingen eischt, welke de groote mogendheden wei geren te brengen, onder voorwendsel, dat zij zorg móeten dragen voor hot onmiddel lijk verdedigen van hun eigen belangen. Geen overeenkomst met de Westelijke mogendheden. Do Finsche minister van. buitenlandsche zaken, Tanner, heeft ten stelligste de gis teren te Stockholm gepubliceerde berich ten tegengesproken, als zou Finland' een overeenkomst aangaan met de Westelijke mogendheden voor militaire hulpjverlèe-. niiig. Tanner gaf déze tegenspraak in cèn telefoongesprek mét Aftónbladel. Van het V/estfront Het Fransche legerbèricht van Zaterdag luidt: Vannacht heeft een vijandelijke afdeeling ter stérkte van een compagnie zonder suc ces twee van onze pasten aangevallen. Overdag eenig vuur van do artillerie, vooral in, het gebied der. Vogezen. Het Duitsche légerbericht van gisteren meldt:, - Bij een onderneming vanstoottroepen ten WreÉtén van; Merzig zijn verscheidene gevangenen binnen gebracht. Ook gisteren (Zaterdag dus), Is.'het - ho ven de Noordzee weer tot een luchtge vecht gekomen tusschen eenBristol-B'.en- BINNENLAND Sinds 1829-1830 niet zoo Koud geweest Maar die winter 1» dan o»k nog lang niét ingehaald. Tot hoe ver meet men teruggaan om een winter aan te treffen, die het van den teg-enwoordigen in strengheid wint? Nu -de recordwinter van 1890—1891 is overlroffen, wordt van verscheidene zijden deze vraag gesteld. Door het ontbreken van waarnemingen, die geheel met de tegenwoordige verge lijkbaar zijn aldus deelt het Konink lijk Nederiandsch Meteorologisch Instituut in De Bilt mede is het antwoord niet zoo gemakkelijk. Door gebruik te maken van de oudere waarnemingen (van Zwa nenburg), kan men met vrij groote zeker heid vaststellen, dat na den winter van 1829—1930 er geen geweest is, zoo streng als de winter, dien -wij nu mede maken. Er is echter niet aan te twijfelen, da± dé groote winter van 1829—1830 nog -niet is ingehaald. j Wanneer de temperatuur in het overblij vende gedeelte van Februari even veel beneden normaal is als in het afgeloo- pen deel der maand, zullen de maan den December, Januari en Februarige middeld .ongeveer even koud geweest zijn in' beide winters, maar dan wint 1829 het nog, omaai toen de winter reeds op 14 November is begonnen, terwijl in 1939 November belangrijk te warm is geweest. Om het record van 18291830 te slaan aldus het K.N.M.I. zal deze win ter zich nog een eind in Maart moeten voortzetten. heim en een Messerschmidtvliegtuig. Het Engelsehe vliegtuig werd omlaag gehaald. Het Fransche ochtendlegerbericht zegt: „Ten Oosten van de Nied is een onzer detachementen in een vijandelijke hinder laag gerahen. Het heeft-verliezen geleden. Vuur uit de kazematten aan beide zijden van den Rijn." Dc Fransche marine bracht twee Duit sche schepen op. Nieuwe Engelsehe lichting, opge- f roepen. Officiéél"; wordtymed^gedeeldi,"', d&tyèe. yóL gendé datum vair registratie van recrute» .9. Maart, zal zijn...t-'A-V- §t Daniizulien. de;, mannen-' geboren-tusschaci'.f'^ -1<Januari "1915 "en 9 ;''Maart ,'1920 - zicht móetèn- meiden. C^i;- dién daiuiri^züllen nóg A wél niet alle eerder gereglstteerd'en"onder de wapenen zijn 'gëroepm; dóch - het zal toch noodig zijn, nieuwe lichtingen te re» gistreeren. 1 Zaterdag zrjn, volgens dë voorloopiga cijfers, 257.802-man geregistreerd-. Britsche torpedobootjager gètorpedeerd Officieel wordt te Londe.n medege- déeld-, dat de Britsche torpedoboot jager „Daring" getorpedeerd' en ge zonken is. Negen,, officiëren en 148 minderen worden vermist,, men vreest, j dat zij omgekomenzijn. "Een .officier .én 4 minderen zijn geréd'. -.■ •(- Britseh sehip gezonken; - Het .Britsche s.s. Baron Ai!3a' (3!656 ton) is. Zaterdag tengevolge van een ontplof fing óp de Noordzee gezonken. 'Gisterévöhd zrjn- 34' léden *'der beman ning in-'een"haven aan dé Oostkustaan gekomen, met de lijken vari den kapitein en eenArabischéii .stoker. De schipbreukelingen - waren door een marinetrailer opgepikt, na éen uur in hun reddingooot te hebben rondgezwalkt Japansche visschersschepen - aangehouden Domei meldt uit Tokio: - Er is groote beroering gewekt door eed radiobericht, dat Zaterdagavond vroeg door het draadlooze station, van Yaitsoe (in de provincie Sjizuoka) was opgevangen van het Japansche visschersschip Fukuc ii Maru» dat meldde, dat zijn zusterschip de Ryushin Maru (130 ton) met een bemanning van ongeveer zestig koppen aan boord,; door een oorlogsschip van onbekende nationali teit, ter hoogte -van;de Philippajnën, iri den ochtend van den dertiende®. Februari was aangehouden. Manschappen van. hét oor logsschip hebben' zich. toen aan boord vaw de Ryushin Maru begeven. y Van-de beide visschersschepen heeft men niets moer vernomen en men verkeert da' groote bezorgdheid over hun lol. De beide schépen wareiv einde Januari -uit Yaitsu- vertrokken eri -zöuden einde Fe* bruari terugkeeren. Te oordeelen naar verschillende 'omstan digheden gelooft mén; dat het-oórlogsy sohip een bodem der Vereenigde Staten 'is. De slad Nmuing in brantl? j' Havas meldt uit Sjanghai: j> De Chinéezen zoudón snel de stad Nan- - ning naderen. Een- belangrijk knooppunt- van. wegen, dat de provincie Kwangsü verbindt met Fransch-Indo-Chiiia. Nannin'jS was kortgeleden veroverd, door de Japan- neezen; Dieze geruchten, welke afkomstig; zijn uit del Chineesche hoofdstad.-Tsjoeng- - A - king, zeggen vootIs, dat Narining in brand- slaat. - -yi;';'A Uezs courant wschQnt dugelgks, rnelnit- nn tondering van Zon- en Feeetdagen. aiSIt Frgs per kwartaal,? .3.—franco per poat r f 3.50. Pros per week; 15 ots. Afzon- derlöKe nnmmera, A eta. Abonnementen1-* worden dagelqka aangenomen. Advartentiën- voor het eerstvolgend num mer moeten vóór elf nnr aan het Bureau betorgd zijn. Zaterdags vöór O uur. Ben bepaalde plaats van advertenties wordt niet gewaarborgd. Prfj9 der Adrertenüën: van 1—5 regel» 158; Iedere regel meer fO-3Q; in het Zaterdagnummer -;l—15 regels f180, iédere regel meer f (X85 "Reclames f 0.75 per. regel. IncassoItoetenS cta.; Êostkwltantles 15 ets. Tarieven van adverteDtigii abonnement rijn aan het Bureau verkrijgbaar» Dagelijks wordeD.tegen vooruitbetaling Klein» Advertcntiën opgenomen A 10.50 t/m. 15 woor den, f 0.75" t/m". 25 woorden. Elk woord meer 6 cent" tot een maximum van 30 woorden. 's Woensdags: Kleine Advertentiën tot25 woor den 0.25, mits vóór Dinsdagavond 8 uur aan bet Bureau bezorgd. 'a Zaterdags: Kleine Advertenti&n t 1£0, indien niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd. SCHENDING NEUTRALITEIT rnnhl tn tt'nnrorhck lriiotmotor/in on tofron - -

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 1