Voedselvoorzieningbij ^é^acuatié
De nieuwe waarde van het goud
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
"^'C-.Qitv l^^^jeffiGient^i^rvoen Levensmiddelen
in vd{dpénde voorraad aanwezig*' -r^r^
Timede Kamer
De reserve van de Nederlandsche Bank.
Amendement-Schouten verworpen
Gemengd Nieuws
Hoe koud het was
Gistermiddag heeft de Tweede Kamer
de behandeling voortgezet van het
wetsontwerp voorloopige voorziening
ten aanzien van de. waardebepaling
van de voorraad gouden munt en
gouden munlmateriaal van de Neder
landsche Bank en regeling van de ge
volgen dier voorziening, welke behan
deling Woensdag was geschorst, nadat
minister De Geer een wijziging Ln bet
ontwerp bad' aangebracht, waarbij aan
de bezwaren van eakele sprekers ge
deeltelijk werd' tegemoetgekomen.
De heer Schouten (a.r.) .hand'hpafd'e
zijn anïeiidëriferit dattotstr'etking lïad',
de voorgestelde toevoegingen liit dè goud-
winst aam: het reservefonds en aan de-bi-'
zondere reserves der NoderlandlscheBank
té dóen vervallen. Wanneer de positie van
de reserves der Bank versterking vordert
dan ware herziening van d'e voorschriften
aangewezen, aldus de heer Schouten, doch
er is' geen reden tot versterking d'er reser
ves'in hel publieke belang bij dez# ge-
legcnheid-. De aanleidingom het panderi-
b'ezit aan te. houden vis destijds geweest,
dat de Nederlandsche Bank naar' dé overt
tuiging der directie daarbij 'geen risico
zou ioopen. Evenals Woensdrg' betoogde
spreker, dat het ponden verlies een gevolg
is van de goudwisselpolitiek der Bank en
d'e goudwinst nu een gevolg van dé mo
netaire politiek der regeering.
De heer Teuiing s (r.k.) bad zijn
amendement in dien zin gewijzigd d'at liet
de strekking had', uit de goudwinst ten
goede van de Nederlandsche Bank'te doen
komen het nog uitstaande 'pondertverlies
en de bedragen, welke aan het einde van
het boekjaar 1931—1932door de Neder
landsche Bank zijn onttrokken aan de.toen
malige reserves tot gedeeltelijke dekking
van het pondenverlies, liet totaal hiervan
bedroeg.bijna veertien rnillioen, terwijl de
minister aan de 'Bank ruim negentién' mil-'
lioen wilde doen toekomen. Naar .het oor-
déél van den heer Teulirigs-mag men géén
direct verband' leggen tu'sschen bet verlies
in 1931 en de goudwinstt van thans..
Daakioor v verhëft'cde -minister^ de ge-
heéle'vgèstevan."de_BankCin 1931 in de
sfeer
het 0o.rd el-^vian-vélen'bankÖéleid'
destijds 'allef'minst teiljops'^'gewéésft, .Daar
de pu hliekrech. teriijkep. funic tie echtér 'niet'
geheel uitgeschakeld 7mag worden,' achtte
spreker het redelijk-, en billijk en in .hét'
algemeen belang,-; dat de Neder.ahdsche'
Bank hel uitstaande 'verlies vergoed krijgt,
zoomede het"'bedrag, dat indertijd uit de
reserves: is geput om het pondenverlies
gedeeltelijkte dekken. Dit was dan ook
de strekking van "zijn gewijzigde amen-,
dement. .De heer .Van G el deren "(s'.dv)'
zag elketoewijzing boven hét resteerendé
bedrag van het verlies als eénitoegift,
doch hij meende dat een matige" verster
king van dé reserves" zéker in' hét pu
blieke belangis". "Dit beteekent vóór 'hem
echter -niet,- dat het pondenverlies inte-
graal móest, worden hersteld, met het door
de regeering voorgestelde - bedrag. Spre
kers .voorkeur ging uit naar de .regeling,
die were voorgestelddn het gewijzigde
amendemént-Teuliiigs; waarvan bij méén
de, dal cteze ook in voldoende inate aan
de verlangens van den minister tegemoet
zou komen: De heèr'ci e M a r c'h' a n t d'A n-'
senibourg (N.S.) uitte als zijn oordeel,
dat de' aandeelhouders van de Nederland
sche Bank geen profijt mogen trekken uit
de tekortkomingen van den toenmaligen
directeur.
I>e publiekreehfelijke- functie van
de bank.
In zijn antwoord zeide minister De
Ge er, aat de staat ruim zes en twin
tig rnillioen aan winstderving zou heb
ben hijgedragen, wanneer de reserves in
dertijd zoo sterk waren geweest dat daar
uit het geheele pondenverlies zou heb
ben kunnen zijn gedekt. Voorts betoogde
do minister, dat in September 1931 het
publiek belang wel degelijk den doorslag
gaf, en dat de publiekrechtelijke functie
van de Bank het leidende motief was.
Spreker citeerde in dit verband uit de
notulen van de vergadering der commis
sie van advies uit die dagen, om het
verband tusschen de goudwinst en het
pondenverlies aan te toonen baalde de
minister twee brieven aan van den toen
maligen minister van financiën aan den
directeur van de Nederlandsche Bank. Het
amendement-Schouten achtte de minister
onaannemelijk, doch het amendement-Teu-
lings wilae hij niet afwijzen, daar dit
technisch verbeterd is en hij bovendien
de Kamer niet in moeilijkheden wilde
brengen, daar zij immers in meerderheid
de herwaardeering wenschle.
Bij de behandeling van het wetsont
werp instelling van een leeningforids
voerden de heeren Wagenaar (a.r.)
die zich met de strekking van het
londs kon vereenigeii en de Mar
ch ant et d'Anse rabourg (n.s.)
het woord. De laatste spieker verklaar-
de het, ontwerp geen steun te kunnen
geven.. Nadat de minister desprekers -
met enkele woorden had beantwoord
en een techimisch amendement van
de heeréii Wagen aar en Teulings had
overgenomen, werd ook dit ontwerp
z.h.st. aangenomen met slechts de le-
den van dénatioriaal-socialistische
fractie'tégen.
Drie jaar onderwijs op volks--
school niet „voldoende.
De Kamer vervolgde hierna de behande
ling van de Indische begrooting, waarvan
het hoofdstuk onderwijs en eeredienst aaii
de orde was. De heer Van S-leen (s.d.j
wees op het groote analphabetisme en
achtte ..drie. Jaren/lager''.-.onderwijs op de
•volksschool, niet voldoende."' Ook bepleitte
hij verbetering'on uitbreiding van dé Hól;'
landsch-Indische, school een verbeterde.
De onderwijzers 'opleiding in Indië achtte
hij gewenscht, z'ooniede een' spoedige re
geling van lietpensioen en den onder
stand van 'weduwen en weézétn.
De heer Meyer ink (a.r.) kon instem
men met het beleid ten aanzien van hef
volksonderwijs, hóéwei ookhij de bestrij
ding van het analphaiietisme'niet voidoén-
de vond. De personeelsbezetting achtte" hij
de zwakke plek. van de volksschool. Voorts
bepleitte spreker' voortzetting van de op
leiding voor,'déT, Indische hoofdacte, waar
van hij de. kosten te hoog achtte. De iióër
Op verkenning in de. hakijheid van de vijandelijke linies. Engdsche bommenwerpers op weg naar het gebied, waar zich
aan beide zijden van den Rijn de stellingen der strijdkrachten aan het Westelijk front bevinden.
•Stokvis (s.d.) meende, dat niet te ont
kennen"! was, dat in findië de onderwijsstrijd
isontbrand. Naar zijn Jmeening breidt het
gouvernement'hetóiïdprwijs naér- de' chris
telijke.'zijde uit ten'is-; de' outillage van de
openbare school ér niét'op vooruit gegaan.
De laatste spreker was .dè heer Effendi
(comm.)" die als zijn,- meetiii'ig uitsprak,
dat er nóg te weinig gèld wordt uitge rok
ken voor het openbaar onderwijs en dat de
regeering' niet in staat is de prim.tieve
gebieden 'van bun z.g. achterlijkheid te
bevrijden.
Het inheernscbe kind- achtte hij achter
gesteld-bij het Europeesche kind.
Volgende'week: Dinsdagmiddag wordt de
beraadslaging voorlgezét.
Bloemenweelde op de seringcnkeuriiig,welke gisteren te Aalsmeer in het ge
bouw „De Oude Veiling" wérd gehóuden ouder., auspiciën van de Kon. Ned. Mij.
•voor Tuinbouw- en Plantkunde. -
Amendement-Schouten
pen.
verwor-
Nadat de heer Schouten nogmaals
bad verklaard zijn amendement te
handhaven werd dit door de Kamer
verworpen mét 63 tegen 20 stommen.
Voor stemden a.r., .n.s., c.d.u. en
staatk. geref. Het amendemont-Teulings
nam de minister over, waarna het
nieuwe ontwerp zonder hoofdelijke
Klemming werd na""ge omen.
Een vraagstuk op .zichzelf.- bij een eva
cuatie op gróote scliaal - is dat-, de. voedsel--
voorziening .voor 'de geëvacuèèrden.; .- A-,4,:
Allereerst móge geconstateerd, worden,
dat de bevolkingsvermeerdering-irrdaU ge?
deelte dés lands,'- waar ;dévluchtoorden;
gelegenzullen zijn, ongeveer 10 pot. -be
draagt .van de bevolking, wélke_"da;ir -reeds;
woonachtig is. -
Als; geheel gezien behoeft men dus •geen-
vrees te koesteren,dat deze bevolkings
vermeerdering tot bizondere moeilijkheden
bij do -vgedselvoorziening aanleiding zal
geven..
Waar men echter wel in het bizonder
op bedacht- moet. zijn is, dat het vervoer
in dien tijd min of meer ontwricht kan
zijn .en -.dus. onmiddellijke toevoer van
grondstoffen niet altijd mogelijk zal zijn.
Het rijksbureau voedselvoorziening in
oorlogstijd heeft dan ook nauwkeurig na
gegaan of er, gedurende de eerste dagen
in do eerste levensbehoeften, ter.plaatse
waar geëvacueerde bevolking zal worden
ondergebracht, kan worden voorzien. Dit
na te gaan klemt temeer, omdat, welis
waar de geheele bevolking in het gebied,
waar de vluchtoorden gelegen zijn, slechts
met 10 pet. toeneemt, doch in sommige
gemeenten de bevolkingstoename tot 70
en 80 pet,, in een enkel geval zelfs 100
pet. bedraagt.
Re meel voorziening.
In bet algemeeu hebben de bakkers
een paar weken voorraad bloem en meel,
zoodat zelfs bij een totale verdubbeling
van hel inwonerstal in een gemeente toch
altijd nog voor de eigen bevolking ver
meerderd met de geëvacueerde een week
voorraad aanwezig is voor het bakken
vai. brood.
Niettemin wordt voorbereid oni op het
eerste sein bloem en meel te zenden van
bepaalde depots uit naar de betrokken ge
meente. De Nederlandsche meelcentrale re
gelt dit en zorgt er ook voor, dat in die
gedeelten des lands waar de voorraden
terug waren geloopen deze voorraden met
het oog op de evacuatie worden opge
voerd. Wat aardappelen betreft kan wor
den aangenomen, dat de voorraden groot
genoeg zijn om ook de geëvacueerde be
volking te voéden. Zooals bekend is heeft
de regeering groote hoeveelheden aard
appelen aangekocht en opgeslagen om in
de moeilijke maanden ten aanzien vau de
aardappelvoorziening in de groote steden
gedekt te zijn. Men heeft ook tijdens de
vorstperiode hiervan kunnen profiteeren.
Voor d'e voorziening met boler 'en nmr-
jgai. e behoeft geen zorg te bestaan. Waar
rzulks noodig is, wordt overgegaan tot een
•permanente vergrooting van de regionale
jvoorraden consumprtievetten. -
Vlecsch en melk involdoende
mate aanwezig.
De vleeschpositie is van dien aard, dal
•eveneens de vleeschvoorziening van de
geëvacueerde bevolking verzekerd is.- Bo
vendien zijn door het departement van
isociale zaken in een groot aantal Ne
derlandsche gemeenten busjes vleesch op
geslagen,'. en beschikt ook de Nederland
sche veehoiKierijcentralc zelf over een
voorraad blikvieesch.
Déze centrale beschikt verder over zoo
danige voorraden varkensvleesck en spek,
dat terstond in een extra-behoefte kan
.'worden voorzien!
Ook de melkvoorziening is verzekerd.
Maatregelen worden getroffen,- dat ook
de voorziening van suiker, koffie, thee,
gist e.d'. voor de geëvacueerde bevolking
gewaarborgd is.
Groenten en peulvruchten.
Als geheel gezien (groene - erwten,
bruine-, witte boonen) behoeft voor peul
vruchten - geen enkele zorg te bestaan.
G tenten- zijn in zeer ruime mate aan
wezig, terwijl, gelet- op d'e groote voor
raden van dit product, geen moeilijkhe
den te wachten zijn wat rijst, betreft.
Hoewel geen voedsel, is met het oog
op de huisvesting stroo gereed gelegd op
verschillende plaatsen, van waaruit de ge
meente, welke stroo voor stroozakken noo
dig zou hebben, op het eerste verzoek
van stroo voorzien zal worden.
Met voldoening kunnen wij dan ook con-
stateeren, dat de voedselvoorziening ook
gedurende de eerste dagen voor de ge-
evacueerden zonder al te groote moeilijk
heden verzekerd is. Incidenteel worden
nog maatregelen getroffen om waar dit
noodig is, de plaatselijke voorraden van
enkele producten te vergrooten. Overigens
is hef een kwestie van organisatie van
een snel vervoer, waarvoor dan ook in
samenwerking met den étappen- en ver
keersdienst auto's beschikbaar moeten wor
den gehouden, opdat naar die plaatsen
waar een tekort zou dreigen, liet benoo-
digdo kan worden verzonden.
Om op alle eventualiteiten voorbereid!
te zijr. zullen ook z.g. voedseltranspOTten
(n.l. auto's met brood', vetten, enz.) ge
reed gehouden worden, welke, van liet
eerste oogenblik van d* evacuatie af ge
reed' staan om daarheen gezonden te. wor
den waar b.v. een groep geë va cueerden
gestrand is.
Het 40-jarig jubileum van den heer J.
Vineent als beiaardier van het Kon. Paleis
te Amsterdam. Burgemeester dr. W. de
Vlugt overhandigt den jubilaris de zilveren
medaille der stad Amsterdam.
Oud-minister mr. dr. L. N. Deckers is
gisteren geïnstalleerd als voorzitter van
de Alg. Nederlandsche Verecniging voor
Vreemdelingenverkeer. Rechts de oud-voor
zitter, baron Kraycnhof.
Ook in Denemarken.
Nadat de veerdienst over den Grooleu
Belt, de belangrijkste binnenlandsché veer-
verbinding in Denemarken tengevolge van
het ijs een maand lang heeft stilgelegen,
ziet het er thans voor de verbinding lus
schen de Deensche landsdeelen weder
beter uit, daar de pogingen der staats
spoorwegen, den veerdienst heden te her
vatten, schijnen te slagen.
Hoe streng de winter geweest is, blijkt
wel hieruit, dat de temperatuur in Februari
gemiddeld 6.6 graden onder nul bedroeg,
hetgeen 7 graden lager is dan de normale
Februari-temperatuur, welke 0.4 graden
boven nu) bedraagt. Men moet tot 1833
teruggaan om,, een koudere Februari te
vinden. In dat jaar werd een gemiddelde
temperatuur van 7.8 graden onder nul
gemeten.
Dc overstroomingen iu Calil'ornië.
Tengevolge van liet bezwijken der dij
ken van de Sacramento hebben 5000 men-
schen in Califomië allerijl hun woningen
moeten verlaten. Verscheidene personen
zijn omgekomen of gewond; de schade
is zeer - groot. Vrijwilligers werpen in
koortsachtige haast nooddijken op.
Van stelling gevallen.
Dc ruim 50-jarige metselaar H. Kan:
uil Zevenbergen, is van een stelling ge
vallen. Het slachtoffer is aan de gevol-
<:en van het ongeval overleden.
De postboot „Von Geusau" vaart weer
van Urk naar Kampen.
Dc postboot „Von Geusau", d'ie gis
terochtend uit Urk naar Kampen is ge
varen, heeft gistermiddag om half vier de
terugreis aanvaard. Om kwart voor zes
arriveerde bet schip in de haven van Urk
met 45 vakken post en een groote voor
raad levensmiddelen, verwelkomd door een
eiland, die zeer verheugd waren, dat de
grooi deel van de bewoners van het
bootverbiriding met den vasten wal is her
steld'.
Oude Spaansche hoer overleden.
Een der oudste menschon ter wereld,
een 114-jarigo Spaansche boer, is te El
Ferrol overleden. Hij is nooit van zijn
leven ziek geweest, alleen heelt hij eens
een lieen eebroken.
DER
ZATERDAG 2 Maart 1940, no. 22417.
9
