HET ZWEEDSCHE
STANDPUNT
Finland draagt zijn
kruis gelaten
EERSTE BLAD
Donderdag 14 Maart 1940
H.V. Schiedamscfie Kleedinpapziinen
92ste Jaargang.
No. 22427
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
BUITENLAND
De Zweedsche ministervan buitenland)
scihe zaken, Güntlier, heeft gisteren voor
den Rijksdag een verklaring afgelegd', waar
in bij o.a. zeide:
Eigenlijk zou het niet noodiig moeten zijn
te verklaren, dat de Zweedsche regeering
ach bij haar bemiddelende optredten zorg
vuldig heeft onthouden vaal alles,' wat-na
deel zou hebben kunnen toebrengen aan
Finland, maar dat zij integendeel getracht
heeft alle mogelijkheden uit te buiten om
de belangen van dat land te dienen.
Van zekere zijde heeft men als een
onvriendelijke daad, reeds jegens Fin-
landi, het feit voorgesteld, dat die Fin-
sche regeering Russische voorstellen
werden overgebracht, welke zij bijna
niet kon aanvaarden. Het is mij on
mogelijk de gegrondheid van deze op
vatting to zien. De Finsche regeering
moest in ieder geval belang stellen in
het vernemen van de doelstellingen,
die de vijand zich had gegeven. Het
verstrekken van inlichtingen, die de
vijand rich had gegeven. Het verstrek-
ken van inlichtingen heeft natuurlijk
niets gemeen met het uitoefenen van
druk en d'e Finsche regeering heeft
het evenmin als druk uitgelegd. Ln het
algemeen kan duidelijk verklaard wor
den, dat geen enkele druk, van welken
aard ook, door ons is uitgeoefend.
Hel was noodig den Finnen de grenzen
te doen weten van den Zweedsdien bij
stand, welke grenzen getrokken werden
door de slechte constellaties van de inter
nationale politiek. Deze beperking kan het
Finsche volk een teleurstelling hebben be
reid en invloed' hebben uitgeoefend op de
politiek van zijn regeering.
Men zal mogen constateeren, dat de
vredesvoorwaarden, die door onze zor
gen van Moskou weiden overgebracht
aan Helsinki, niet dezelfde zijn als die,
welke bun uitdrukking vonden in het
vredesverdrag. Zoo is er bijvoorbeeld
als iets volstrekt nieuws aan toege
voegd' d'e afstand van een gebied in
de streek van Salla en van Kussamo,
evenais de clausule betreffende den
aanleg van een spoorlijn van Kand'alas
naar Kemijaervi. Deze bepalingen heb
ben voor ons een duidelijk belang.
Vervolgenswees Günther op de door
Zweden aan Finland verstrekte hulp, waar
na hij o.a.verklaarde
De buitengewoon ongunstige omstandig
heden van de politieke wereldsituatie beb-
-ben niet veroorloofd, deze hulp uit te
breiden tot een directe militaire inmenging
noch onzerzijds, noch met onze medewer
king van de zijde der Westcrsche mogend
heden.
Met bedroefd hart heeft onze koning on
langs in zijn boodschap gezegd, dat wij
verplicht zijn ons er rekenschap van te
rekenschap van te geven, dat een dërge-
•i,?. PoJitiek van inmenging ons, en waar
schijnlijk hel gelieele Noorden, in den
grooten oorlog zou hebben gestort, waar-
ia wij slechts de rol zouden hebben te
spelen van pionnen op het schaakbord der
grooie mogendheden.
Men kon met van de Zwcedsclie
regeering eischen, dat zij er toe zou
bijdragen naar onze streken liet tooneel
en misschien het beslissende terrein
van den oorlog tusschen de groote
Europeeschc mogendheden over te
brengen. Wat zou in dat geval van
Zweden en van Finland' zijn gewor
den?
Op dat punt bestaat in ons land vrij
wel een enkele meerling.
De weigering van Zweden en Noorwe
gen het Noorden bloot te stellen aan de
gevaren van een catastrophe, werden ver
keerdelijk uitgelegd, alsof het er slechts
om ging tot eiken prijs de- eenmaal aan
genomen neutraliteitspolitiek te handhaven.
Men wilde niet begrijpen, dat de neutra
liteit in dat gevat bepaald' werd door om
standigheden, welkesterker-waren dan'onze
wil.
Finland kon niet anders handelen
Reuter seinde vanochtend uit Helsinki:
Mannerheim's dagorder heeft diepen in
druk op het Finsche volk gemaakt. Na de
radio-uitzending konden vele soldaten hun
tranen niet bedwingen.
Naar gelang meer feiten bekend
worden, wordt het steeds duidelijker,
dat Finland weinig anders kon doen
dan vrede sluiten.
Geleidelijk dringt het door, hoe ern
stig de militaire positie was.
In Zuid-Finland maakten de Russen
bij hun opmaxscli over bet ijs zulke
vorderingen, dat de kustbatterrjeii ien
Oosten van Helsinki reeds in actie had
den moeten komen.
Behalve de 15.000 dooden aan Finsche
zijde, welk cijfer Mannerheim gisteravond
noemde, zouden alleen in Februari nog
15.000 Finnen ernstig gewond zijn.
De sneeuw, waarom iedereen in Finland
heeft gebeden, is tenslotte gisteren begon
nen te vallen te laat om. het land te
redden.
De ratificatie van het vredesverdrag
De ratificatie van het vredesverdrag
"door liet Finsche parlement wordt van-""
- „daag of morgen verwacht. Er ^bestaat
geen twijfel omtrent den uitslag der)
stemming, want, naar vernomen wordt,
heeft de Finsche premier Ryti, voor
liij naar Moskou vertrok, garanties ge
kregen van zijn parlementaire collega's.
De economische gevolgen voor Finland
van de grenswijziging zullen in velerlei
opzicht ernstig zijn. Ongeveer 20 procent
van Finlands uitvoer ging over Wiborg
en verder 10 procent over Hangoe. Een
groot aantal belangrijke houtpulpfabrieken
en houtzaagmolens zullen door de Russen
worden overgenomen.
De Finsche onderhandelaars
teruggekeerd
De Finsche gedelegeerden zijn gisteren uit
Moskou vertrokken en via Stockholm naar
Helsinki teruggekeerd'. Toen de Finnen gis
teravond' op het vliegveld van Stockholm
aankwamen, werd', dit scherp 'bewaakt. Na
in haast iets te hebben gebruikt, zetten de
Finsche staatslieden de reis naar Helsinki
voort.
Treedt de Finsche regeering af?
„Nya Dagligt Ailehanda" meldt- uit Hel
sinki, dat men na de aankomst .'yan mi
nister-president Ryti uil Moskou een om
vangrijke reorganisatie van het Finsche ka
binet mogelijk ceii aftreden van hét ge-
heele kabinet verwacht.,
Verder meld't het blad, dat de Zweed-
sche vrijwilligers zoo spoedig mogelijk naar
Zweden zullen terugkeeren. w -
Helsinki in afwachting
Van geen enkele zijde is nog bevestigd,
dat het Finsche parlement bijeengekomen
is. Te vijf uur in den middag begon de
radio-omcoep treurmarschen uit té zenden.
Een uur later werd bet tramverkeer stopge
zet, zooals gedurende den oorlog gebrui
kelijk was, en ook overigens is géén enkele
veiligheidsmaatregel opgeheven. De; minis
ter van binnenlandsche zaken '-heeft be
paald, dat geëvacueerde personen nog niet
naar Helsinki mogen terugkeeren, opdat de
verkeersmiddelen niet overbelast worden.
„Vuren staken"
De Finsche soldaten gaan slapen
De Finsche- troepen waren'.zéér ver
baasd, toen zij gisteren het hevel kregen
het vuren te staken. De meeste manschap
pen hadden zelfs niet vernomen, dat er
een vreeesaccoord - geteekend was.
Toen het huilen der-granaten op de Ka-
relische landengte na het sein „vuren sta
ken" ophield, maakte de stilte een bijna
bijna angstwekkenden indruk. Voor vele
manschappen beteekent het begin van den
vrede maar één dingeen kans om te
slapen. Op de landengte hebben de sol
dalen maanden lang geen normalen- slaap
meer gekend. Zij waren op een punt ge
komen, waarop zij bijna mechanisch voch
ten of liepen. Een hooggeplaatst officier
vork,aarde: „De militaire leiders hebben
hun woord gezegd'en het leger kan slechts
gehoorzamen aan dó bevelen en vertrou
wen stellen in de mannen, die"een beslis
sing kunnen nemen." .- --
- Wiborg door de Russen bezet
Het hoofdkwartier van het militaire
district Leningrad deelt mede: op-13
Maart om zéven uur 's ochtends heb
ben de Sovjet-troepen na- oén lïjstpr.
"p" ming--gedurende twee- nuf "'dé starf Wi
borg bezet. Tot-twaalf uur-heeft zich*
in de andere sectoren van bét front
niets belangrijks voorgedaan.
Om twaalf uur gistermiddag (Le-
ningr.-tijd) zijn in alle sectoren van het
front, overeenkomstig het vredesver
drag, de vijandelijkheden gestaakt.
De laatste dagorder van Mannerheim
Mannerheim tieeft in zijn laatste dag-
order, welke gisteravond aan de Finsche'
troepen is voorgelezen, hulde gebracht aan.
de 15.000 gesneuvelden. Hij stelde de Rus-
sisehe verliezen op 200.000 man. Ondanks
den - moed en de gevechtskwaliteiten van
het leger, aldus de dagorder, heeft de re
geering liet noodig gevonden vrede te slui
ten.
De veldmaarschalk dankt Zweden. Noor
wegen, Groot Brittannië en Frankrijk voor
de verleende hulp in den vorm van wa
penen, munitie en vliegtuigen, waar zonder
de Finsche strijdkrachten het onmogelijk
zoo lans hadden kunnen uithouden.
(iPSü
ix
L.' i) kuol
dr v
2
f
"V SOVJE
i, W
Tallinn
stookho
gSiTLAND
RUSLAND
Doch „de hulp in mannen, waarop
zoo lang was gehoopt, is nimmer ge
komen. Slechts twee balaljons vrijwil
ligers met eenig geschut, luchtdoelge
schut en vliegtuigen konden hier tijdig
aankomen om te strijden aan de zijde
-.. der Finnen".
Tenslotte zegt Mannerheim, dat de
door -de WesterSche mogendheden be
loofde hiilp niet is gekomen, omdat
de iiuren van Finland, Zweden en
Noorwegen, liever naar hun eigen huis
keken dan hulp te laten passceren."
Volgens een Beulerbericht uit Helsinki
zijn naar schaLting in Finland tengevolge
van den oorlog thans 400.000 monschen
dakloos en van alles berooid'.
Waarborging van ds grenzen
De Finsche minisler van buitenland-
sclie zaken, Tanner, heeft den buiten-
landschen correspondenten medege
deeld, dat Noorwegen, Zweden en
Finland, voordat de Finsche delegatie
naar Moskou vertrok, waren overeenge-
komen, besprekingen over waarbor-
ging van de grenzen der drie staten
te voeren en dat binnen enkele da
gen daarmede zou voortgaan.
Finland heeft liet initiatief tot deze
besprekingen genomen.
Tanner verklaarde verder, dat de Weste
lijke mogendheden gedurende den oorlog
geen pressie op Finland hebben uitgeoefend
Chamberlain en Da'udier hebben slechts
verklaard, dat Finland zelf moest be
slissen.
Minister-president Ryti, aldus Tanner, be
vindt zich nog in de Sovjet-Unie. De re.
geering alleen heeft tot vrede besloten.
De Finsche bladen publiceeren het vol
gende bericht:
Van officieele zijde wordt vernomen, dat
na besprekingen, welke de Finsche regee
ring sedert het einde van den oorlog met
de regeeringen van Zweden en Noorwegen
heeft gevoerd,eon ontwerp is opgesteld
voor een defensief verbond tusschen de
drie landen, dat de waarborging der Fin
sche grenzen ten doel lieefL
Kuusinen terechtgesteld
Het Kopenhaagsche blad „Elcstra-
bladet" meldde, gisteravond, dat Kuusi
nen, bet hoofd der slrooinannenregeering
der Finsche volksrepubliek, welke door de
U.S.S.R. gevestigd was te Terrjcki in den
aanvang van den Russisch-Finschen oorlog,
terechtgesteld is volgens uit Helsinki ont
vangen berichten.
Hij werd er van beschuldigd misleidende
inlichtingen te hebben gegeven aan het
Kremlin over de toestanden in Finlaud
voor den c-orlog.
„Ekstrabladet" voegt hieraan toe, dal
de terechtstelling door Stalin persoonlijk
was bevolen. Stalin was „boos", omdat
Kuusinen hem er toe had overgeliaald liet
Finsche .avontuur te ondernemen, tegen
zijn eigen oordeel in, onder voorwendsel
het Finsche volk te redden uit den greep
van maarschalk Mannerheim.
De houding der geallieerden
Reuters diplomatieke correspondent
schrijft: Gewoonlijk welingelichte kringen
te Londen, die de Sovjet-RussischFinsche
vredesregeling met bet oog op de toekomst
bezien, komen niet onder den indruk van
debeweringen der Duitsche en pro-D'iiit-
schc pers, volgens welke deze regeling
een nederlaag vormt voor dé geallieerde
zaak.
Materieel is de positie der geallieerden
niet slechter geworden. Eerder bet tegen
deel. Ofschoon 'alle regelingen getroffen
waren voor het zenden van een machtig
geallieerd expeditieleger, hebben de tegen
stand van de Noorsche en Zweedsche re
geeringen en het feit, dat Finland' geen
rechtstreeksch beroep heeft gedaan, de
.geallieerden verhinderd- deze plannen ten
uitvoer te brengen.
Dc gevolgen zijn' helaas rampspoedig ge
weest voor Finland, maar de geallieerden
zijn daarbij zeker niet dé verliezers.
Men zou kunnen zeggen, dat Rusland'
thans ontlast zal zijn van de uitput
tende oorlogsinspanning en vermoede
lijk in slaat zou kunnen zijn om meer
economische hulp te verleenen aan
Duitschland. De Russische verliezen
zijn echter zoo zwaar geweest, dat
Rusland- zich nog eenigen tijd' zijn
wonden zal moeten likken en het
hoofd zal moeten bieden aan een .aan
zienlijke inspanning om zijn eigen
hulpbronnen te herstellen. Niet ver
geten moet verden, dat er geen pact -
tot wederzijdschen bijstand bestond
tusschen tRusland en Duitschland', al
leen een non-agressieverdrag.
Daarom, ook al mag Duitschland' hopen
•op en streven naar het verkrijgen van
grootere leveranties van olie, levensmid;
delen én -grondstof f én van zijn' Oostelijken
nabuur, 'zijn zij, die het best; óp. de' hoogte
.zijn liiet de WègfandiJb. in Moskou er van
overtuigd1, d'at Ruslahdéin' de;:eerste plaats
dé Russische belangen zal Óverwegen en
niet de Duitsche.
Postrekening Mo. 53II.
hoek Groote Markt SCHIEDAM
Chamberlain over de hulp aan Finland
De Britsche minister-president beeft gis
teren in liet Lagerhuis enkele verklaringen
afgelegd over de Finsche kwestie eu daarbij
het voornemen van de geallieerden ter
sprake gebracht hulp le verleenen r.au
Finland in den vorm van een expeditie-
leger.
„Het is steeds dc opvatting geweest, dat
het aan de Finsche regeerng was om een
besluit te nemén ten aanzien van den
koers der actie, die zij het meest gepa3t
achtte in haar belangen. Bij liet door
haar genomen besluit kan zij er verzekerd
van zij», dat het volk van dit land eens
gezind is in sympathie met .den toestand
waarin zij zich bevindt."
Na de verklaring was gelegenheid lot
het stellen van vragen.
llore Belisha vroeg: „Bevestigt de pre:
mier de verklaring van Da.'adier, dat een
expeditieleger van 50.000 Fransche solda
ten en nog meer Britsche soldaten in feite
gereed stonden?
Was deze troepenmacht aan de Finnen
toegezegd, om hen bij te staan, of wa
ren eenigerlei beperkingen geplaatst op het
gebruik daarvan bij de verdediging van
Finscli gebied beperkingen, die tenge
volge hadden, dat Finland geloofde, dat het
niet voldoende was om de Russische agres
sie af te slaan ?"-
Chamber'am„Ik heli getracht een nauw
keurig verslag te krijgen van wat door
Daladier is gezegd. Tot ik dat verslag zal
hebben ontvangen, prefereer ik er geen
commentaar aan te hechten."
Officieus Duitsch oordeel
De vrede in het Noorden, die aan de
Sovjet-Unie weer de ruimte verschaft
voor Leningrad', naar het voorbeeld
van oude verdragen, doch aan het Fin
sche volk de volledige onafiiankcelijk-
heid waarborgt, wordt heden slechts
daar betreurd, waar liet FLnscli-Russi-
sche confiict slechts -perspectieven
scheen te. .beloven voor dip doeleinden
van eigen machtspolitiek, sclirijft de
Deutscli Diplomatisch Politiscbe Kor-
respiondenz.
TersLond na de ineenstorting van Po
len, zoo vervolgt de Korrespondenz, had
den de Westelijke mogendheden reeds niets
onbeproefd' gelaten om de verstandhou
ding tusschen de Sovjet-Unie en de Bal-
tisclie landen te verstoren, om daarna te
pi gen het streven van Rusland te verijde
len, ook naar Finsche zijde strategische
posities terug te krijgen, welke eeuwen-
lang in Russisch bezit waren geweest doch
in den wereldoorlog waren verloren ge
gaan. Van een Russisch-Finsch conflict
hoopte men een uitbreiding van den oor
log tot bet geheele Noorden te verkrijgen.
De werkelijkheid' bleek echter sterker, te
zijn dan de verkeerd aangewende dapper
heid van een klein volk, dat pas laat in
zag, dat de actie der Westelijke mogend
heden geen ernstige hulp voor Finland be
oogde, doch nieuwe oorlogstooneelen en
nieuwe blokkade - mogelijkheden tegen
Duitschland moest opleveren. Het ging
niet om Finland', maar om de „Noorde
lijke verlenging van het Westelijk front".
Thans ligt het spel der Westelijke mogend
heden open. Het nieuwe „Saloniki-avon-
tuur" der Westelijke mogendheden in het
Noorden is ditmaal mislukt.
Duitsche waarschuwingen voor de gecom-
plioceerdlieid van Genève zijn vroeger al
tijd in den wind geslagen.
Thans moet verwacht worden, dat elk
een weet, hoe men gecompromitteerd) 'en
in gevaar gebracht kan worden, wanneer
men met de beide oorlogvoerende mogend-
h" van het Westen in Genève over
blijft.
Sumner Welles uit Londen vertrokken
Sumner Welles en Kennedy hebben gis
teravond te Londen een onderhoud van
anderhalt uur met Chamberlain en Ha
lifax gehad.
Sunmer Welies heeft Londen vanochtend
verlaten, om zich per viiegluig naar Pa
rijs te begeven. Ambassadeur Kennedy ver
gezelde hem.
Van de zijde van het Zweedsche vrij-
willigerskoips wordt gehield, dat gisteroch
tend tot ongeveer tien minuten over elf
de Zweedsche formaties ten Westen van
Maerkaejaervi hebben blootgestaan aan een
bombardement, dat in militair opzicht nut
teloos was en tien dooden en dertig ge
wonden Veroorzaakte.
De verliezen ter zee
Duitsch schip bij Rubjerg
vergaan.
Volgens een bericht van den Dcensclieni
radio-omroep is het Duitsche stoomschip
„Eschereheim" (3303 ton), dat le Bremen
thuisbehoort tijd ens een storm aan de Deen-
sche kust bij den vuurtoren van Rubjerg gé-
zonken. Acht van de 33 opvarenden worden)
vermist.. De overigen werden door een
Deensclie reddingsboot opgepikt.
(Vervolg pagina 2, le Blad).
t
Deze courant verschijnt dagelijks, met uit»
condering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2.—; franco per post
r f 2.50. Prijs per week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers. 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bnreau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór
Een bepaalde plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
DE BEPALINGEN VAN HET
VREDESVERDRAG DOOR
RUSLAND AAN FINLAND
VADSO
Rabatsj
SVANlK
MOERMANSK
VA ITO LA
PUMM
KANDAL AKS Jl
vuorso
t MARKJARVW
NROVANIÉMI y 7 v Olangska
U^*ke:mjjarvi\ -
fff KUUSAMO.
5UOJARV
sortaval
JAAKKIMA
SALMI
TORN!
L
^taivalkctski
#^OMUSSALMI
j Repola
Oetsjita
LULfcA
OULU
LENINGRAD 4
KA JAN A
y-vs
OENSUU
UEPIO
Wioliza
adoas
TAMP
VIBO
LETIIN6RAD
KROONSTAD /fry
f:
Iu Finland 400.000 nieusclieu
dakloos.
Prijs der Adverténttén: ran I5 regels M.83;
ledoro regel meer f 0.30; in het Zaterdagnummer
15 regels f 1.80, iedere regel meer f0.35
Reclames f 0.75 per regel. Yncas80kosten5cts.;
Lostkwitautiea 15 cis. Tarieven van advertentiën
Bij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertent'H^ opgenomen i t U.50 l/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
6 cent tot een maximum van 20 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 0 tiur aan het
Bureau be2orgd.
-7» Zaterdags: K)elne Advertentiën 11.00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
VOOR DE FEESTDAGEN:
JONGENSBLOUSES van 5 TOT 12 JAAR
HEMDJES 13 16
PLUSFOURBROEKEN
ALLE MATEN ALLE KLEUREN
