DE SCANDINAAFSCHE NEUTRALITEIT „Voorzichtig met het defensief verbond" EERSTE BLAD Dinsdag 26; Maart 1940 92ste Jaargang. No. 22435 Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KQRTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 53IL BUITENLAND De minister van landsverdediging van Zweden, Sfeoeld', heeft te ftlalmoe ©en redie gehouden, waarin hij op de eerste plaats het vraagstuk van eeln defensief verbond1 tusstihen d'e Scandinavische landen be handelde. Hg zeide o.a.: „Nadat tusschen Finland en de Sovjet-Unie vrede is gesloten, heeft Finland een ontwerp ingediend! tot een defensief verbond tusschen d'e Scandina vische landen. Bij onderzoek van het voor stel zijn voor- en nadeelen aan den d!ag getreden en moeilijkheden, zullen zeker niet uitblijven. De goede wil om tot een oplossing te komen, zal evenwel zeker tot een goed einde voeren. Men moet evenwel voorzichtig zijn en do zaak niet overhaasten. Natuur lijk is Finlandnog niet van den oorlog hersteld en het zou misschien voordeelig voor Finland kunnen zijn, eerder 'over het defensief verbond té spreken. Finland is het kleinste en meest blootgestelde land van de even- tueele leden van het verbond. De ge volgen, welke een dergelijk verbond met zich zouden brengen, moeien nauwkeurig bestudeerd worden. De Zweedsche minister-president, Hans- son, heeft gisteravond' een redevoering uit gesproken over d'e buitemlandsche politiek der Zweedsche regeoring, waarin hij er pp wees, dat de regeering er steeds maar gestreefd' heeft Zweden buiten d!en oorlog te houden, een, politiek, die bij het begin van den oorlog door het geheele Zweed sche vo-lk was goedgekeurd'. Een militaire interventie in Finland werd' dlati ook ge weigerd', vooral omdat daardoor Zweden in den groot en oorlog zon zijn meege sleept. Sprekende over de versterking van die Noordsche samenwerking, zeide Hanssoh, dat dit probleem steeds actueel is geweest. Het ligt voor do hand, d'at het zich in de verwarde tijden van dit oogenblik opnieuw voordoet, hetgeen' bewijst hoe diep d!e ge dachte aan de Noordsche- samenwerking in de Noorsclie volkeren geworteld' is. Het was gemakkelijk te voorzien, d'at na de recente gebeurtenissen de kwestie der verdediging der neutrali teit e" onafhankelijkheid1 der Noordsche slaton op duidelijker wijze d!an tevoren "zèu opkomen. Spr. was d'an ook niet verrast, toen d'e Finsdie minister van builenlaindsche zaken, Tanner, behal ve de wederopbouw van Finland) ook de kwestie van een defensief verbond! ter sprake bracht. Spr. kon zich' be reid' verklaren tot samenwerking voor een onderzoek, natuurlijk zonder iets definitiefs te beloven dienaangaande, voord'at dit onderzoek zou zijn inge steld. Dit onderzoek moet zonder onnoodige vertraging en welwillend' ten uitvoer wor den gelegd, maar het moet diepgaand ge schieden. Meer dan tevoren moet aan dacht geschonken worden aan het gevaar, dal gelegen is in het doen ontstaan van denkbeelden' In het volk, welke niet in overeenstemming zijn met den werkelijken toestand'. De kwestie van een defensief bondge nootschap is een belangrijker aangelegen heid clan de onderteekening van een ver drag. Op meer dan één manier heeft zij betrekking op de overeenstemming zelve van het Noorden, zij heeft in zekere mate betrekking op de onafhankelijkheid der Noordsche landen jegenk elkander, vooral ten aanzien van d'e buitenlandsohe poli tiek. liet is onve.* tijdelijk, dat een defensief bondgenootschap gevolgen heeft voor de ïh'ilitairc organisatie in de verschillende deelnemen'ic landen en ongetwijfeld ook voor de organisatie der ravitailleering van de burgerbevolking en der noodzakelijke industrieele maatregelen. Er moet echter definitief een einde worden gemaakt aan alle speculaties dat de hulpbronnen van het Noor den gemobiliseerd zouden kunnen wor den voor andere doeleinden dan de verdediging tegen aanvallen op den vrede en op de onafhankelijkheid! van het Noorden. Alleen de leuze: vrede naar binnen en naar buiten, kan de Noorsclie volkeren vereenigen. En in dezen gedaehteosfeer gaan wij er over beraadslagen hoe wij ons streven en onze gemeenschappelijke beschermende maatregelen zullen organiseeren en leiden. Voortgaande zeide Hanssoa: Uit hetgeen gebeurd is, heeift geen der Noordsche vol ken de conclusie getrokken, dat dte Noord sche samenwerking haar waarde heeft ver loren of opgegeven is. Integendeel, men wil d'e mogelijkheden bestudieeren oin aan deze samenwerking em dieperen zin en vastere vormen te geven. Dat juist is, het geen noodig is. Zweden kan zij'n medewerking aan d!e gemeenschappelijke Noordsche taken, voort zetten zonder wroeging, met het onaange taste recht zijn meening en zijn belangen te doen gelden. Versterking der Zweedsche na tionale defensie. Zwed'en is begonnen aan een groote actie tot versterking van zijn verdediging. Tot d'e nieuwe maatregelen behooren: 1. De benoeming van een nieuwen ck jongeren opperbevelhebber in den persoon van den generaal-majoor Ivar Holmquist. 2. Tienduizend dienstplichtigen, die nog geen militaire opleiding hebben genoten worden opgeroepen om 150 dagen dienst te doen. 3. Sommige categorieën van d'e lichtin gen 1937 en 1938 der dienstplichtigen voor de marine zijn opgeroepen. 4. De voorpost van de- Zweedsche ver dediging in de Oostzee, het eiland Got land, is krachtiger versterkt dan ooit in de geschiedenis het geval was. 5. In het Noorden is het fort Boden, dat van vitale strategische beteekenis is, on langs geïnspecteerd door een gezelschap officieele personen, die het „onneembaar" noemden. De toestand in Finland De overdracht van Hangoe. In eter. nacht van Zaterdag opi Zondag hebben de Sovjets Hangoe formeel over genomen van do Finsclie autoriteiten. Van dat oogenblik af zijn alle verbindingen tusschen Hangoe en de rest van Finland ei broken. Do geheele bevolking heeft de stad verlaten. F et de Lezetting van Hangoe, de Kare- lisoht landengte en andere gebieden is thans alle territoriale voorwaarden van het vredesverdrag voldaan. Alleen moeten de Bussen zich nog uit Petsamo terug trekken Diat moet volgens de overeenkomst op 10 April geschieden. De Russische troepen trekken uit liet Noorden terug. De terugtocht van de Russische troe pen uit het Noorden van Finland is begon nen en duurt ononderbroken voort. De troe pen worden te Petsamo geconcentreerd, waar zij wachten om naar "het Oosten te worden verscheept. Molotof niet naar Berlijn? Het zeer positieve bericht, dat Zaterdag door den Italiaausehen omroep werd uit gezonden, volgens hetwelk de Russische volkscommissaris van buitenlandsche za ken^ Molotof, dien dag in Berlijn zou arri- veeren, blijkt geen grondi van waarheid te hebben, althans volgens het Russische telegraafagentschap Tass, dat meldde, dat het van allen grond ontbloot was. Een tweetal Reuter-bericliten demenlee- ren eveneens dit bericht. Uit Kopenhagen meldt het Engelsche persbureau, dat in welingelichte Duitsche kringen aldaar wordt medegedeeld, dat Molotof Zaterdag niet in Berlijn werd verwacht, terwijl uit Mos kou wordt gemeld, dal Russische en Duit sche kringen verklaren niets te weten van een reis van Molotof naar Berlijn en dat zij zulks zeer onwaarschijnlijk achten. Het Fransche ooriogskabinet Havas meldt: Het door Reynaud ingestelde oorlogska binet is een nieuw ministerieel orgaan. Men moet het niet verwarren met hel oor logscomité, 'dat reeds twee jaar bestaat en zich slechts heeft bezig te houden met de militaire richtsnoeren, welke de tenuitvoer legging der al gemeen e besluiten van do regeering mogelijk moeten maken. Dit co mité is sedert het uitbreken van den oor log pas drie of vier maal hijeen geweest. oorlogskabinet bestaat uit de mi nisters vau .de departementen,- die voor de defensie van belang zijn. Het staat on der voorzitterschap van den minister-presi dent en vormt een soort beperkten kabi netsraad. Het komt driemaal per wede bijeen. Wijziging van het Britsche kabinet? De Brjlsclie pers maakt melding van ge ruchte») volgens welke Chamberlain bin nenkort zijn ministerie- zou wijzigen. De „Daily Mail" meent te weten, dat de pre mier de vorming van een beperkt oorlogs kabinet overweegt, bestaande uit hemzelf, Halifax, John Simon en Samuel Hoare. Lord Chatfield zou aan-marine komen, in de plaats van Churchill, die als minister zonder portefeuille in.' het kabinet de drie defensi-ediensten en'de departementen voor de oorlogsproductie zou vertegenwoordigen. Italië en de Balkan De Hongaarsche minister-president graaf Teleki, vertoeft op liét, oogenblik te Rome, waar hij politieke besprekingen voert en vermoedelijk tot Donderdag zal blijven. In Italiaansche politieke kringen worden de berichten, volgens welke Italië, Duitsch- land en de Sovjet-Unie vtezamen het Do. naubekken en de Balkan in invloedsferen zouden willen verdoelen,, Wisationeele pro paganda van de plutocratieën genoemd. Gay da schrijft hierover in 3e „Vore d'Italia" onder het opschrift „intrigues in den Bal kan", dat de beide imperialistische demo cratieën giftige manoeuvres richten tegen Italië niet minder daartegen Duitschland. Vredesoffensief aanden Rijn Havas "meldt: Zondagavond hebben de Duitschers langs den Rijn een groot pacifistisch offensief in gezet. Aan het front hebben de Duitschers steeds oropaganda gemaakt, vooral langs den Rijn, door middel van spandoeken of van vlugschriften, die uit. vliegtuigen wer den neergeworpen. Zondag nu werden beide middelen" m grooten omvang gebruikt. Vlug schriften sneeuwden neer, en in de hoo rnen aan den overkant yan den Rijn en langs muren werden spandoeken aange bracht, terwijl luidsprekers overal paci fistische leuzeu deden hoorea. Al spoedig werd deze propaganda van Fransche zijde met een weionderhoudedcVuur uit automa tische wapens en mitrailleurs beantwoord, waardoor de spandoeken in flarden vlogen en de mannen, die de luidsprekers bedien den, dekking moesten zoeken. Uiteraard wera het vuur van Duitsche zijde beant woord, zoodat de Duitsche poging tot pa cifistische toenadering verliep in een leven dig vuurgevecht over den Rijn. Aan dg rest van het front heeft zich niels van dien aard voorgedaan. Overigens was het gedurende de Paschen vrij rustig aan het Westfronl. Duifsch schip tot zinken gebracht Uet Deensch Tel Ag. meldt: Het Duitsche s.s. Ëdmond Hugo Stin- nes uit Hamburg, is op de Noordzee, bui ten Thorommde, aan de Westkust van Jut land, tot zinken^ gebracht. De bemanning is m de reddingbooten aan land geko men. Twee gewonden zijn in een zieken huis opgenomen. De gezagvoerder was aan boord gehouden van de duikboot, die het schip tot zinken gebracht heeft. Nader wordt gemeld, dat het Duitsche schip „Edmunö Hugo Stinnes", dat te middernacht in den nacht van Zaterdag op Zondag door een Britschen onderzeeër werd getorpedeerd, eerst Zondagmiddag te twee uur is gezonken. Des ochtends zijn nog een aantal leden van de bemanning met een vrischersvaartuig naar het schip gegaan om nog van hun eigendommen te lialen. De bemanning bestond uit 21 per sonen, de kapitein is door den onifer- zecl-r aan boord genomen. Twee opvaren den zullen in den loop van de week naar huis worden gezonden. Het schip was op weg naar een Deen- scho haven met een lading cokes. Noorsch protest Ic Londen. Het Noorsche ministerie van marine hesft medegedeeld), dat een Duïtsch vracht schip door een Noorschen torpedojager door de Noorsche wateren werd' geëscor teerd1 bij Hustad Yviken in het Westen des lands. Een Britsche torpedojager vroeg don naam van het Duitsche schip, doch de Noorsche Lorpedoboot verkreeg, dat de Britsche oorlogsbodem zicli uit de Noor sche wateren terugtrok. De Noorsche legatie te Londen heeft op dracht gekregen te proiesteeren. Vrijdag heeft een Brilsclie torpedojager gepoogd een Duifsch schip aan te houden binnen de Noorsche wateren bij Obrestad in het Zuid-Westen van Koorwegen. Dit geval wordt tlians door de Noorsche autoritei ten onderzocht. Noorsche gezant te Londen heeft bij de Britsche regeering geprotesteerd tegen ver schillende gevallen van schending dér Noor sche neutraliteit in de afgeloöpen dagen. Ai deze gevallen worden thans bestudeerd. De aanval op Sylt Het D.N.B. meldt: De taaiste dagen zijn bij de Noord-Frie- sche eilanden herhaalde-tijk lijken en wiak- stukken van Engelsche vliegtuigen aange spoeld. Uit een nauwkeurig onderzoek is gebleken, dat de Engelschen bij him aanval op Sylt, buiten de drie toestellen, die als neergeschoten gemeld zijn, nog min stens drie andere vliegtuigen verloren heb ben. Men neemt aan, dat bovendien bij den terugkeer nog vliegtuigen boven de Noordzee vergaan zijn, zoodat het mogelijk is, dat de Engelsche verliezen even groot zijn als bi) den aantal op Wilhelmshaven m het begin van den oorlog. Het Britsche ministerie van luchtvaart deelt mede: j j-f, Het officieele Duitsche Nieuwsbureau be weert thans, dat een aanzienlijk aantal Britsche vliegtuigen verloren is gegaan bij den aanval op Sylt. Deze beweningen zijn volkomen onwaar. Zooals reeds gemeld is, is slechts één van de Engelsche toe stellen, die bij de operatie betrokken wa ren, met naar zijn basis teruggekeerd. Paaschrede van den Paus Tijdens den Paaschmis in tie Sint Pieter heeft de paus een proek uitgesproken, waarin hij de beteekenis der verlossing in het licht stelde met betrekking tot de huidige gebeurtenissen. Hij spirak do bede uit, da' de dag moge komen, waarop vrede, eendracht en eenheid opnieuw onder de meoscher mogen heerschen. Na een beeld' te hebben gegeven van de dwalingen en geesels van allerlei aard, die de wereld thans bedroeven, en de menschen opgeroepen te hebben zich te gedragen volgens de door den Verlosser onderwezen Christelijke deugden, zeide de paus dat het eenige middel voor de mo- reele, sociale en economische wanorde, waaronder alle naties lijden, in de beoefe ning dézer deugden is gelegen. Het Chris- tendiom verzekert dengenen, die het belij den, den troost van de hoop en den bovennatuurlijken vrejf. Deze geestelijke goederen wenschte de paus allen men schen toe, in afwachting van den dag, waarop de wereld met zich zelve verzoend zal zijn en dé krachten van het kwade met behulp van God' zullen zijn verdreven. De strijd in China De gevechten bij Nanning. De Chineezen beweren, dat de poging der Japianneezen do bedreiging op hun verbindingen tusscben Nanning en Yam- sja;u af te wenden, mislukt is. Volgens berichten van. het Chiaeescha veldleger trekken.d© Japemsehe strijdkrach ten zich tlians na tien dagen strijd in de bergen ten Oosten van d'cn grootein weg van Nanning naar Yamsjau in Westelijke richting op d'icn weg terug. Sterke Chineesche eenheden probeeren de linie, waarop de Japanneezen willen terugtrekken, te blokkeeren. Gisteren meldde Reuter: Berichten van het Chineesche veldleger melden, dat Chineesche troepen Lings jan hebben bezet, gelegen Wij de belangrijke stad Nanning, welke door de Japanneezen wordt bezet gehouden. De bezetting van Lingsjan geschiedde na een grooten slag, waarbij aan de zijde van de Japanneezen, naar de Chineezen beweren, 5000 dooden en gevonden zijn gevallen. Engeland Ongeregeldheden in Engelsehe gevangenis. La de liekende strafgevangenis van Dart- moor zijn ongeregeldheden uitgebroken. Kort na vier uur Zaterdagmiddag zag men rook en vlammen hoven een gedeelte van het dak uitstijgen. Gevangenen, be boerende tot het Iersche Republifceinsche leger, hadden een bewaker overmeesterd en gebonden in een cel opgesloten, waar na zij brand stichtten met lucifers, die rij hadden ontvangen om te kunnen rooken. De .opstand was spoedig onderdrukt, waar na de Ieren in slrafcellen werden opge sloten. De blussching van den brand le verde ook geen moeilijkheden. Vereenigde Staten Vliegtuigen van de geallieerden Zullen ook z.g. geheime vlieg tuigen worden geleverd? In welingelichte kringen t© Washington wordt vernomen, dat de officieele meening \an de Yere-enigde Staten ten aanzien van den verkoop van militaire vliegtuigen aan d<3 geallieerden onlangs aanmerkelijk is gewijzigd en dat ook de g „geheime" vliegtuigen, welke thans worden gebouwd ■voor hel leger \an de Vereenigde Staten, door de geallieei''©'i en andere landen voor wie het „moreelc embargo" niet geldt, gekocht zullen kunnen worden. Dit zijn de vliegtuigen van het typ© P46 tot de meest kiaclilige jachtvliegtuigen. Volgens nog niet bevestigde geruchten zouden eenige honderden van de meest moderne toestellen, -welke thans voor het Amenkaansche leger worden gebouwd, ter beschikking van de geallieerden worden gesteld, terwijl later aan de Amerikaan- sche behoeften zou worden voldaan. Men venvacht, dat de minister van oor- Woodring, morgen in zijn rede do Amerikaansche politiek, betreffende hetver- Getnengd Nieuws Noorderlicht en magnetische storm Radio- en telegraaf verkeer op verscheidene plaatsen van den aardbol gestoord. Gedurende de beide Paaschdagen hebben zich in den ether magnetische storingen voorgedaan, welke zeer waarschijnlijk in nauw verhand hebben gestaan met de Noorderlicht verschijnselen, die op-ver scheidene plaatsen van den aardbol ook op het Zuidelijk halfrond -werden waar genomen. De radio-ontvangst, speciaal op de korte golven, was gedurende den tijd, dat deze verschijnselen werden waargenomen, zeer slecht en ook het telegraafverkeer op groolen afstand ondervond groote last van de storingen. Dat het Noorderlicht op groolen afstand van de bron te zien was, blijkt wel uit berichten, tot zelfs uit Boedapest en An kara, volgens welke men daar het licht heeft gezien. Zondagavond werd het te Boedapest waargenomen. De radio-ont vangst op de korte golven was niet mo gelijk. In 1938 en 1939 heeft men het zelfde verschijnsel gezien in het Noorden van Hongarije. bi Midden-Anatolië was liet verschijnsel gedurende twintig minuten zichtbaar, het bewoog zich in Westelijke richting. Dezelfde waarnemingen werden gedaan in Bulgarije, Slowakije, België ©n Noor wegen, op het Zuidelijk halbond was de „magnetische storm" bizonder sterk op Nieuw-Zeeland, waar men het verschijnsel „Aurora Australis" noemt, hetwelk hetzelf de is als het Noorderlicht. Ook daar ver oorzaakte de storm storing in de ontvangst van verre zendstations, In vrijwel het geheele gebied der Ver eenigde Staten zijn telefoon- en telegraaf verbindingen Zondag gedurende vijf uur ernstig belemmerd door buitengewoon ster ke electrisclie storingen, die door de geleer den aan het verschijnsel van zonnevlekken' worden toegeschreven. De storingen be gonnen des ochtends te 11.53 uur G.M.T. De telefoonverbindingen over langen af stand en de telegraaftoestellen werden bui ten werking gesteld, waardoor een millioen Paascht el egrammen.aanzien! ij k vertraagd werden. I j i Sedert menschenheugenïs heeft zich eea „lectrische wervelwind" van deze kracht in Amerika niet voorgedaan. De sterkte wordt geschat op 400 volt. Ook in ons land woedde een magnetische storm. Naar aanleiding van de berichten -over magnetische storingen, welke zich Zondag en Maandag in vele doelen van de Wereld hebben voorgedaan, heeft het A.N.R. zich tot dr. J. Veldkamp, den leider van het magnetische station van het Koninklijk Ne- derlandsch Meteorologisch Instituut to Wit- teveen in Drente, gewend met de vraag, of ook in ons land deze storing opgeboden is. Dit is inderdaad liet geval geweest. Toen de heer Veldkamp gisterochtend de fotografische papierstrook, waarop de waar nemingen worden geregistreerd, ontwikkel de, bleek, dat Zondag ook in Nederland een magnetische storm van groote kracht heeft gewoed. Deze was Zondagmiddag om twee uur begonnen en had tusschen vier uur en des avond zeven uur zijn hoogtepunt bereikt. Ook Zondagavond om liegen uur was de storing zeer sterk. Toen het dia gram gisterochtend om negen uur om te worden ontwikkeld van het registreertoeslcl werd genomen, duurde die storing nog voort. liet magnetisme was ook in den loop van gisteren gestoord, zij het niet zoo lievig als den vorigen dag. Sedert do ingebruikne ming van het magnetisch station te Witte* veen, nu anderhalf geleden, is nog nooit zoo eeln ernstige magnetische storing als thans opgeteekend. In Januari 1938, toen do waarnemingen nog in De Bill geschiedden, heeft zich eveneens een ernstige magneti sche storing voorgedaan, welke naar men zich zal herinneren, c "aard ging met een sterk Noorderlicht. Storing in lelegraafverkenr. Naar wij vernemen was Zondag liet tele- graafverkeer op de korte golf tusschen Ne derland en Amerika tengevolge van den magnetïsclien storm gestoord. Men heeft de verbinding op de lange golf, welke echter niet zoo goed was als normaal, kun nen onderhouden. Gisteren was het verkeer met Amerika op de korte golf het grootste deel van den dag weer mogelijk, hoevel de kwaliteit te wenschen overliet. In den loop van den avond werd het echter zoo slecht, dat wederom op de lange golf moest worden oiergegaan. Met fndië heeft men Zondag gedurende een klein uur geen verbinding gehad. Ook liet radio-telefoon ver. keer heeft invloed van de storing onder vonden. I log, De Etna werkt. Beven den krater van de Etna heeft men gisteren een roodachtig schijnsel gezien. Dil is mogelijk een teeken van nieuwe ac- koopen van vliegtuigen uiteen zal zetten, tiviteit van den vulcaan. Oeze courant rorschijat dagalgkt, met nit- tonacring van Zon- en. Feestdagen. Prijs per kwartaal f 8.franco per post f 8.50, Prijs per* week: 15 ets. Afzon derlijke nummers i cta. Abonnementen worden dagelijks aangenomen., Advertentien voor Uet eerstvolgend num mer moeten vóór elf uar aan bet Bureau bezorgd zijn, '3 Zaterdags vóór uur. Een bepaalde plaats van advertentien wordt niet gewaarborgd. Prfls der Ad verteriten: van 1^-5 regels f158; iedere regel meer f 0.30, in het Zaterdagnummer 15 repete f 1.80, iedere regel meer i 0.35 Reclames f 0.75 per i egel. Incassokosietó ets Êostkwitantieslö ets. 'tarieven van advertentien y abonnement rijn aan het Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine AdvertenljÖn opgenomen fO^O t/m. 15 woor den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. 'e Woensdags: Kleine Advertentien tot25 woor den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet Bureau bezorgd. 's Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00, Indien met vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 1