ZWEDEN MAAKT
SCHOON SCHIP
De bemiddelende rol in
het Finsch Russische
conflict
i
EERSTE BLAD
Dinsdag 2 April 1940
Jaargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
De Zweedsche regeering lieeft gisteren
3n de beide kamers vain dien Rijksdag een
verklaring afgelegd over de rol van Zwe-
dten in liet FinschRussisch conflict.
De verklaring zet uiteen, dat do Fin-
sche regeering van den aanvang af op
dte hoogte is gebracht van de houdiiing
van Zweden ten aanzien van de
kwestie van het vervoer van troepen
naar Finland en van den Zweedschen
wensdh om Finland1 op alle andere ma
nieren binnen de mate van het moge
lijke te helpen. Van den aanvang ai
ook is de Zweedsche houding duide
lijk gemaakt ten aanzien van het ver
voer over Zweedsch gebied van ma-
terieele hulp en vrijwilligers. Toen de
kwestie van doortocht van troepen uit
dfe oorlogvoerende landien door Zwe
den opkwam, wees de regeering er ech
ter op, dat zij niet in staat daartoe
toestemming te geven. Deze houding
is ongewijzigd1 tot het einde gehand
haafd.. - u
Toen de Finsche regeering - zich bereid'
had1 verklaard tot hervatting van die door
den oorlog onderbroken „onderhandelingen,
stelde de Zweedsche regeering zich ter
beschikking voor de diplomatieke activi
teit om tot dit doel te geraken. Geemerlei
druk werd uitgeoefend'.
Sedert eind December werden talrijke
besprekingen gevoerd' met de Sovjetgezante,
mevr. Kollontay, vooral over d'e mogelijk
heden van een RussischFinsche vrede,
maar ook naar aanleiding van klachten
van Russische zijde tegen. Zweden, welles
neutraliteit in twijfel werd' getrokken.
Op 29 Januari ontving de Zweedsche
minister van builenlandSehe zaken, Gün-
ther, een mededeeling, waarin vastgesteld!
werd', dat de Sovjetregeering in beginsel
bereid' was een accoord' aan te gaan met
de Finsche regeering-Ryti-Tanner. De Sov
jets vroegen een Finsch aanbod', waarbij
zij er den nadruk op legden, dat de Sovjet-
eiscken niet meer beperkt zouden, blijven
tot het geen voor den oorlog was gevraagd
Het Finsche antwoord' werd op 2 Februari
naar Moskou gezonden door tussehenkomst
van de Zweedsche regeering. Men stelde
ais grondslag voor de resultaten, die be
reikt waren in de besprekingen te Mos
kou voor den FinschRussischen oorlog.
Daarbij verklaarde zich de Finsche regee
ring bereid tot verder concessies ten
gunste van bijv. d'e veiligheid van Le
ningrad' door afstand van meer gebied op
de Karelische landengteen tot afsluiting
van een internationale conventie welke
de wateren van de Finsche Golf tot ge
neutraliseerd gebied' zon maken. Voorts
zouden door Finland alleen gebieden moe
ten worden afgestaan in ruil voor andere
gebieden, terwijl betalingen zouden moeten
worden verricht voor de particuliere eigeti-
U'ommen afgestane gebieden. Op
o Februari deelde de Sovjetgezante te
Stockholm mede, dat haar regeering die
aangegeven basis-niet aanvaardde,
Kweslb» Ha.ngoc.
In de daarop volgende weken werden
de pogingen voortgezet, waarbij d'e
kwestie van afstand van Ilangoe steeds
op den voorgrond stond'. Deze kwestie
was ook in Stockholm opgeworpen
door den Finschen minister van bui-
tenlandsche zaken Tanner, die de mee
ning van Zweden vroeg over even-
tueele afstand' van Hangoe. De Zweed
sche minister van builenland'sche za
ken antwoordde, dat Zweden geen
raad wilde geven en Finland de vrij
heid' liet om zelf een oordeel te vor
men
0p 20 Februari deelde Molotof den
Zweedschen gezant te Moskou de Sovjèt-
Russisclie vredesvoorwaarden mede.
Op 6 Maart antwoordde Finland door
tussclienkomst van Gunther, dat men de
Russische voorwaarden aannam als giond-
slag voor de besprekingen. Tevens werd
daarbij voorgesteld een wapenstilstand af
te kondigen. De Zweedsche regeering, die
het antwoord in Moskou overhandigde,
stelde een staking der vijandelijkheden voor
op 11 uur aes morgens 6 Maart, maar
dit voorstel werd door de Russische re
geering afgewezen, die eveneens een her
haald voorstel betreffende een wapenstil
stand op 7 Maart verwierpen. De Finsche
delegatie ontving bericht van deze weige
ring" voor Laar vertrek uit Stockholm op
7 Maart naar Moskou. Op 8 Maart had
Gunther besprekingen, met de gezanten van
Groot Brittannie en Frankrijk, die hij in
kennis stelde van den aard der Zweedsche
bijdrage tot de vredesonderhandelingen
Vooral werd hierbij de nadruk gelegd op
het feit, dat er geen contact had bestaan
met Duitsehland en dat geenerlei druk
was uitgeoefend op Finland. Tijdens de
besprekingen te Moskou deed de Zweed
sche regeering in overeenstemming met de
Finsche regeering al het mogelijke langs
diplomatieken weg om voor Finland zoo
goed mogelijke voorwaarden, te verkrijgen.
Vooral wees "ïïe""Zweedsche gezant
er te Moskou op, dat, wanneer de
Russische voorwaarden zoo streng zou
den worden, dat Finland niet in slaat
zou zijn ze te aanvaarden, dit het
gevaar met zich mede zou brengen,
dat er invloed door zou worden uit
geoefend op de Zweedsche meening
en de houding der Westelijke mogend
heden.
In dit verband wees G onthei er wederom
op, dat de aan de Finsche delegatie voor
gelegde voorwaarden met iaCntiek waren
aan die, welke aan Stockholm waren
Geallieerde inlerventii-jtlannen.
De reeoefingsvexklaring geeft vervo'gens
een historisch overzicht over do Eugelsdh-
Franscbe invertentieplannen, waarvan de
meeste feiten reeds algemeen hekend zijn.
Op. 12 Maart, den dag, waarop de viede
te Moskou wera onderteekend, overhan
digde de Engelsche gezant den Zweed
schen minister van buitealandsche zaken,
Gunther, een boodschap van den Engel-
schen minister van builealandsche zaken,
waarin werd verklaard, d'at de Finsclie
regeering het dringende verzoek had ge
daan, dat de regeenngen. van Frankrijk
en Engeland zich souden richten tot de
regeeringen van Zweden en Noorwegen
met de maag om terstond den doortocht
toe te staan van Fransche en Britsche
troepen over het gebied van Zweden en
Noorwegen. Een soortgelijke démarche werd
te Oslo ondernomen. Gunther antwoordde
den Britschen gezant, dat, gezien de ge
vorderde phase, die de vredesonderhande
lingen in Moskou hadden bereikt en aan
gezien volgens de uitdrukkelijke verkla
ring van den Finschen minister van bui-
tenlandsche zaken, Tanner, geen enkel ver
zoek om hulp door Finland was gericht
tot de Westelijke mogendheden, hij zich
een termijn van ten minste tot den vol
genden dag voorbehield. Dienzelfden dag
werd de vrede te Moskou onderteekend.
Van het Westfront
Het Fransche legerberichl \an Maandag
avond vermeldt:
In de streek onmiddellijk ten Westen
van de Vogezen een bizonder onderhouden
artillerievuur. Krachtige aclivite.t der bei
de luchtmachten.
Er hebben zich verscheiden luchtgevech
ten voorgedaan, welker resultaten nog niet
hekend zijn. Alle vliegtuigen zijn in hun
basis teruggekeerd. Op 31 Maart is een
onz&r patrouilles jachtvliegtuigen op icel
talrijker vijandelijke luchtstrijdkrachten ge-
stooten. Twee onzer eenpersoons vliegtui
gen werden omlaag geschoten. Een der
vliegers wist zich met zijn valscherm te
redden. De andere toestellen, zijn opi hun
bases teruggekeerd.
Hedenochtend werd' gemeld i
„Over het algemeen een kalme nacht.
Wederzijdsclie actie der kazematten aan den
Rijn in den Opper-Elzas".
De tekst van het heden uitgegeven leger-
bericht van het opperbevel der Duitsche
weermacht luidt als volgt:
Aan het Westelijk front geen gelieurte-
nissen van belang.
De luchtmacht zette gisteren haar ver
kenningsvluchten boven de Noordzee en
boven Oost-Frankrijk in versterkten male
voort. Daarbij ontstonden herhaaldelijk
luchtgevechten tusschen afzonderlijke Duit
sche verkenningsvliegtuigen en vijandelijke
jagers. Een Dornier verkenningstoestel
schoot een Franschem jager neer van hef
type Curtiss, en een ander verkennings
toestel schoot een machine van het type
Morane omlaag. Een Engelsch verkennings
vliegtuig, dat probeerde .de Duitsche bocht
binnen te vliegen, werd1-; door een Messer-
schmitl 109 neergehaald': Een Duitsch ver
kenningsvliegtuig keerde" van een vlucht
tegen den vijand niet terug.
Teleki brengt ferslag uit
Uit Rome teruggekeerd heeft de Hon-
gaarsche minister-president Teleki er in
een verklaring op gevezen, dat er ondanks
het strikt particuliere karakter van zijn
reis het voor de hand" ligt, dat liij een
ontmoeting heeft gehadmet Mussolini en
Ciauo en met hen ook gesproken heeft
oVer politiek.
%Ook is liet natuurlijk," dat men geonerlei
nieuwe wending kon ervachten en dat
de reis geenerlei nieuwe phase heeft te
weeggebracht in de Italiaansch Hongaarsche
vriendschap', die een gevolg is van de na-
België
Engelsch vliegtuig bij Charleroi gedaald
en weer opgestegen.
Een Bntsch vliegtuig is gisterochtend
ïn een veld te Thuillies bij Charieioi ge
daald De vlieger heeft zijn motoren laten
draaien en boeren gevraagd, waar hij was.
Hij steeg toen weer op.
Denemarken
Renztiicgebit.de.
De automobilisten in Denemarken zijn
ernstig gedupeerd door liet gebiek aan
benzine, de beslaande beperkingsmaatregel
geeft hen slechts een deel van hun nor
maal verbruik. De regeering lieeft geen
middel gevonden om de automobdisten te
vreden te stellen en derhalve hebben on
geveer 8000 hun nummerplaat ingeleverd
en hiermede te kennen gegeten, dat zij
voorlooptg geen gebruik van hun auto
zullen maken.
Finland
Hervcrdceliug van grond.
De Finsche regeering zal overgaan, tol
een bestudeering van het wetsontwerp in
zake een landbouwhervorming, dat door
den gewozen mimster-president Km mak
was ingediend met het doel een herver
deeling te -verzekeren van den grond,
welke regeling zou mogelijk maken, dat de
'evacueerden uit de afgestane gebieden,
zicli opnieuw zouden vestigen. liet be
ginsel der hervorming is, dat alle grond-
I bezitters verplicht zullen zijn een deel
Rechtszaken
tuurlijke omstandighedeil en geen speciale van hun grond af te slaan voor de vesti
accoorden noodig maakt. De betrekkingen j ging van geevacueerden. De nieuwe boer-
tusschen Italië en Hongarije zijn gegrond-derijen zouden niet grooter zijn dan 15 HA.
vest op een langdurige samenwerking en De terreinen zullen tegen voor-oorlogsche
zijn sterker dan formeel© verbintenissen,
De politiek en de doelstellingen van Hon
garije zijn bekend, zij kunnen niet veran
deren en zijn menigmaal .uiteengezet. Steeds
weer heeft men er op gewezen, dat Honga
rije ze langs vreedzamen weg wil bereiken,
wanneer dat maar mogelijk is, steeds het
oog gevestigd houdend op de algemeene
Europeesche belangen, welke alle volken,
die vallen in de gemeenschap der Euro
peesche belangen moeten dienen. Dit is
steeds de opvatting geWeest der Hongaren
van.' 'hun positie in het Donaubekkeu.
Men moet het oog gevestigd houden op
twee dingen: den ,v®rede£van hei" o ogen blik
en den vrede, die gevestigd* zal "móeten
worden na hetigroote Europeesche conflict.
Laten wij, den viede van heto ogenblik
handhaven, want het zou "schadelijk zijn het
Europeesche conflict uit te breiden. Dit is
op liet oogenbhk het gemeenschappelijke
belang van de Europeesche landen.
Wat den definitieven vrede betreft, alle
naties, die zich bewust zijn van haar zen
ding in de gemeenschap van het Europee
sche leven, moeten streven naar een vrede,
die de onrechtvaardigheden zou doen op
houden en in staat zou stellen tot een open
hartig samenwonen van de Europeesche
volken. Men moet niet oordeelen over de
prijzen worden bepaald. Ook de staat zal
zijn deel afstaan.
Sovjet Rusland
Een forlenlinic langs de Duitsche grens.
Uil Cernauti wordt gemeld, dat de Rus
sen snel een linie van betonnen verster
kingen langs de Russisch-Duitsche grens
bouwen. De bevolking is uit hot grens
gebied weggevoerd tot ongeveer 100 K.M.
van de verdedigingslinie.
Zuid-SIavië
Bauxiclvcrvoer naar Duitsehland
Verscheidene koopvaardijschepen, die se
dert het uitbreken van den oorlog te Triest
waren blijven liggen,-worden thans gebruikt
voor het vervoer van bauxiet voor Duitseh
land, door de Zuid Slavische territoriale
wateren en over Italiaansch gebied.
Volkenbond
Finsche regeering wijst op noodzakelijk
heid van hulpvcrleening.
De Volkenbond heeft gisteren een nieu
we nota van de Fmsche regeering ont
vangen, waarin deze betoogt, dat de be
hoefte aan hulp voor Finland sedert de
beëindiging van den oorlog nog dringender
is geworden. Van de 55.000 geëvacueer-
den bestaat volgens de nola 55 procent
uit kinderen en 30 procent uit vrouwen.
Bij luchtbombardementen zijn 4500 wonin-
gebeurtenissen in haar waarde van het v,erwo®st 611 55.000 menschen zijn
dakloos. Het aantal in den oorlog ge-
oogenblik, maar van het standpunt der doOÜ3 Pintlen worjt opgegeven als 15.000
groote regeling, door middel waarvan wij
den volken een duurzamem vrede wen-
schen te verzekeren, de mogelijkheid van
welvaart en voldoening.
De geruchten over de Dardansen
Reuter meldt uit Londen:
Van gezaghebbende zijde verklaart men,
dat het bericht, volgens hetwelk Turkije
de geallieerue vloot zou hebben toege
staan door de Dardanellen te va'.en om
een blokkade in de Zwarte Zee tot stand
te brengen, volkomen ongeg-ond. is.
Men wijs. er op, aldus Reuter, dat vol
gens de conventie van Montrev.x geen land
zijn schepen door de Dardanellen kan zen
den in een oorlog, waarin Turkije neu
traal is. Wanneer Turkije oorlog voert,
kan het beslissen zooals het wil. In bui
tengewone gevallen, wanneer Turkije zich
onmiddellijk bedreigd voelt, kan het der
halve vreemde schepen doorlaten, doch,
naar men verneemt, hebben de geallieerden
Turkije niet gewaarschuwd, dat het op het
oogenblik direct bedreigd wordt.
Duitsche duikboot tot zinken
gebracht?
Reuter meldt uit Halifax Nw. Schot
land)
De bemanning van het Britsche tank
schip „El Ciervo" gelooft, dat zij op 4
Maart ter hoogte van Trinidad een Duit
sche duikboot tot zmken heeft gebracht.
Zij verklaart, dat de duikboot, nadat met
het kanon van de iaukboot zestien scho
ten op den oorlogsbodem waren afgevuurd,
niet meer gezien werd en evenmin zijn
nog berichten ontvangen omtrent activiteit
van Duitsche duikbooten in liet gebied,
waar het gevecht zich heeft afgespeeld.
„China sterker dan ooit"
Opmerkelijke verklaring van
Tsjaug Eai Sjek.
Havas meldt uit Tsjoengldng:
In een uiteenzetting van den binnenland-
schen en buitenlandsphen toestand van
China voor den politieleen raad, heeft maar-
sehak Tsjang Kaï Sjek verklaard, dat China
thans sterker is clan ooit. De maarschalk
zeide te hopen, dat het einde van den
Russisch-Finschën oorlog Rusland in staat
zal stellen de samenwerking te Hervat
ten met de groote mogendheden tot ves
tiging van den vrede in Oost-Azië en in
de rest vau de wereld.
en dat der gewonden als 40.000.
Spanje
De herdenking van den intocht in Madrid.
De verjaardag van den intocht van Fran
co's troepen in Madrid is met groeten
luister gevierd'.
Na de parade der troepen heeft Franco
een rede gehouden, waarin liij verklaarde,
dat Spanje weer meetelt in de wereld.
Het is nood'ig, zeide hij, dat wij het volk
achter ons hebben. Als wij niet op dit
volk rekenen, zullen wij die overwinning
te niet doen en onze dooden zullen hun
leven voor niets geofferd1 hebben.
Vereemgde Staten
Drie Amerikaansehc schepen verkocht-
De maritieme commissie heeft mede
gedeeld, dat zij heeft toegestemd in den
verkoop van drie Amerikaansche schepen
van de Newtex Steamship Corporation,
aan een Britsche firma, Sir William Rear-
don Smith and Sons Ltd. Deze drie
schepen hebben elk een tonnage van
ongeveer 2600 ton.
Gemengd Nieuws
Door eenvlicr gegrepen.
Op het terrein van de Nederlands cke
Scheepsbouwmaatschappij te "Amsterdam
aan den overkant van het IJ, op dat ge
deelte, waar thans het nieuwe, groote dok
in aanbouw is, is gistermiddag een nood
lottig ongeluk gebeurd.
Een arbeider van de Hollandsche Belon-
maatschappij, welke ter plaatse een werk
uitvoert, werd door de lier van een kijseli-
maehine gegrepen. De mali werd' zoo ern
stig gewond, dat hij korten tijd! later over
leed!
De moord te Leidschendam
Verdachte tot levenslange ge
vangenisstraf veroordeeld.
De Iluagsche rechtbank heeft heden,
uitspraak gedaan ïn de strafzaak tegen
den 29 jarigen koopman R. A., wien
ten Lisle was gelegd, dat hij op 27
October van het vorige jaar den vee
koopman C. G. van der Ilorst te Leid-
schcr.djm heeft vermoord en hem van
het' geld, dat deze hij zich had heeft
beroofd.
De officier van justitie, mr. N. S.
Hoekstra, bad op de zitting van 19
Maart tegen R. A. levenslange ge
vangenisstraf geeisclit.
Conform dezen eiscli heeft de recht
bank hedenmorgen R. A. ter zake van
moord tot levenslange gevangenisstraf
veroordeeld.
Van dit vonnis zal verdachte in be
roep bij het Ilaagsche gerechtshof
komen
BINNENLAND
De veiligheid van visschersschepen
Oommissie van a dries.
Naar wij van bevoegde zijde verne
men, zal binnenkort door den minister
van waterstaat, evenals dit voor de
koopvaardij is geschied, voor de vis-
selierij een commissie worden inge
steld, die, voortbouwende op den ver
richten arbeid van de bovenbedoelde
commissie voor de koopvaardij (de com
missie-Van 'tHaalf) omtrent speciale
veiligheidseisehen voor visschersvaar-
tuigen in deze tijden advies zal kunnen,
uitbrengen.
Prinses Juliana Hij het Nat. Fonds -
voer bizondere Nooden.
II. K. H. Prinses Juliana heeft heden te
's-Gravenliage de wekelijkscke vergadering
van het dagelijksch bestuur van het Natio
naal Fonds voor bizondere Nooden bijge
woond. I
Prins Bemhard. 1
Z. K. H. Prins Bernkard heeft hedenmor
gen een bezoek gebracht aan den minister
van defensie op zijn departement.
Nieuw -Tweede Kamerlid. 1
Mr. P. J. Oud, die tot lid van de Tweede
Kamer benoemd' was verklaard in d'e vaca-
ture-Cohen, heeft die benoeming niet aan
genomen.
Thans heeft de voorzitter van het cen
traal stembureau in deze vacature benoemd
verklaard den heer H. A'. Zwijnenberg te
Enschedé.
Noodlottige val.
Gistermiddag om vijf uur is de 75-jarige
timmerman A. van der 1., die op een
dak van een woning aan den Maasdijk,
even buiten de kom der gemeente Maas
land werkzaamheden verrichtte, omlaag
gestort De ongelukkige werd' levenloos op
genomen.
Hardieersche bediende
Goedheid van patroons werd niet
gewaardeerd.
Geruimen tijd geleden heeft de poli] ia
te Rotterdam aangehouden den 38-jariga
van S., verdacht van verduistering en!
valsehheid' in geschrifte ten nadeele van
dé firma J. de H. aldaar, handel in auto's
en muziekinstrumenten. Van S. was bij
d'eze firma in dienst als bedrijfsleider. Een
uitvoerig onderzoek wordt ingesteld! naar
de administratie, die v. S. bijhield en
waarin hij geruimen tijd' heeft geknoeid'.
Het verduisterde bedrag zou eenige tien
duizenden guldens bedragen.
De man heeft eenige jaren geleden ook
bedrog gepleegd ten nadeele van zijn pa
troons, die evenwel medelijden met hem
en zijn gezin hadden en den man, die naar
het buitenland was uitgeweken, lieten
terugkomen en hem zijn functie lieten be-
houden. liet ging toon om een bedrag van
27 mille, dat v. S. in den loop der jaren
zou moeten terug betalen. Hiermede was liij
bezig, maar intussehen was hij toch weer
doorgegaan met nieuwe verduisteringen. Hij
is in het huis van bewaring opgesloten en
heeft een bekentenis afgelegd. (Vad.)
Vrouw verbrand.
Gisteren is de S7.jarige mejuffrouw II.
in haar woning in de Koningin Emmalaaa
te Delft, doordat zij te dicht hij de kachel
zat, in brand geraakt. De vrouw, die gebrek
kig was, kon niet uit de voeten komen
en is om bet leven gekomen. Haar man was
niet thuis. Buren hebben den begiunenden
brand gebluscht.
Storm op de Zwarte Zee.
Een hevige storm woedt sedert 36 uur
op de Zwarte Zee. liet scheepvaartverkeer
op deze zee is stopgezet. De storm duurt
nog steeds voort.
41
I
i|
i
>1
•li
jl
vl
f
1
Uczt couraat verschijnt dagelijks, motuit-
.ondermg van Zon- en é'eestdage'i
rijs per kwartaal f 2.—; franco per post
f 2.50, Prgs per week. 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 eta. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Adïertentien voor het eerstvolgend num-
mer moeten vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd rjjn, 's Zaterdags vóór uur.
Een bepaalde plaats van advertentien
wordt niet gewaarborgd.
PrQBder Advertentien: van 15regels fiïXf;
Iedere regel meer f0 30, in bet Zaterdagnummer
15 regels f 1.80, iedere regel meer f0.35
Reclames f0.75 per regel. Incassokostenö ets
postkwitantleslö ets. tarieven van adverte-ntitn
by abonnement zyn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Ivltino
Advertentiën opgenomen b. 10.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord -meer
6 cent tot een maximum van 30 woorden.
'e Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond C uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags. Kleine Advertentiën 11.00, indien
niet vóór Vrydagavond 6 uur bezorgd.
f
„hl
