Dviitsche troepen trek Ken
Noorwegen en lenen iar3n
bannen
Kopenhagen en Oslo
bezet, evenals een aan»
tal Noorsche havens
Dinsdag 9 April 1940
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
93ste Jaargang
No. 22447
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53H.
Tam gisteren het optrekken van Duitsche vlooteenlieden naar het Noor
den bekend werd, was het welhaast zeker, dat dit het antwoord moest
betedkenm op de actie der geallÜeerden in de Noorsche wateren, waardoor de
erts-transport naar Duitschland met één slag was stopgezet. Na gisteroch
tend Is ook geen ton erts meer nit Narvik verscheept.
De geallieerden waren zich er van bewust, dal hun daad onoverzienbare
gevolgen met zich zon kunnen sleepen. Deze hebben niet op zich laten wach
ten. Gedurende den nacht heeft een grooie Dnitsehe vloot, voor een
belangrijk deel bestaande uit gewapende treilers, zich langs de Deensclie en
Noorsche kusten verspreid en op vele plaatsen troepen aan land gezet,
terwijl tevens over de Duïtseh-Deensche grens gemotoriseerde en gepantserde
Dnitsehe troepen Jutland binnenrukten.
Duitschland verklaart deze actie als een „onder bescherming neiucn van
de Noordelijke neutrale landen", omdat deze zich niet krachtig genoeg hebben
verweerd tegen de voortdurende schending hunner neutrale rechten door de
geallliecrden. In een uitgebreid memo randum heeft Berlijn zich tol de Noor
sdie regeering gewend, waarin dit standpunt wordt uiteengezet. Ook aan
Kopenhagen is dit memorandum toegezonden.
In den vroegen ochtend heeft de Dnitsehe gezant tc Oslo een bezoek ge
bracht aan den Noorschen minister van builenlandsche zaken en van hem
geëfecht, dat Noorwegen zich onder Duitsch bestuur- zou stcillen. Deze -
eir-ch werd afgewezen, zoodat de vijandelijkheden tussclieu Noorwegen en
Duitschland zijn begonnen.
Noorwegen is dus thans in oorlog met Duitscliiaud. Denemarken heelt be
sloten zich niet te verzetten tegen de Duitsche bezetting.
De oorlog neeft zich uitgebreid tot de
Scandinavische landen. Dat is de beteekems
van dc bezetting door Duitsche troepen
van Denemarken en een deel van
Noorwegen. De aanvoer van erts via de
Noorsche havens schijnt voor Duitschland
van zulk een overwegend belang te zijn,
dat niet gewacht kor worden tot deZweed-
sche havens in het Noorden van de Oost
zee ijsvrij zijn, hetgeen tegen half Mei
te verwachten is. De Duitsche oorlogs-in-
'duslrie kon niet wachten. Daarom tracht
nu de Duitsche vloot de route langs de
Noorsche kust veilig te stellen en zijn
in den loop van den nacht is een aantal
havens bezet, van Oslo af tot Narvik hoog
in het Noorden, aldus volgens Duitsche
mededeelingen.
Aangezien Noorwegen in tegenstelling
met Denemarken geweigerd heeft zich on
der Duitsch bestuur te plaatsen, en zich
dus verzet tegen den Duitschen overval,
is dit land thans te beschouwen als in
oorlog zijnde met Duitschland.
De situatie is overigens evenwel nog
niet geheel duidelijk. Op het oogenblik,
dat wij dit schrijven, heeft de Duitsche
gezant zijn papieren nog niet overhandigd
en te Berlijn zijn evenmin stappen geno
men door den Noorschen gezant. Wel heeft
de Amerikaansche gezant te Oslo verklaard
'de Britsche belangen te zullen beharti
gen, indien de Britsche diplomatieke verte
genwoordiger genoodzaakt zou zijn het land
te verlaten.
Van verzet van eenige beteekenïs door
de Nomsche weermacht is weinig geble
ken. Weliswaar is gemeld, dat in Oslo
verzet is gepleegd, och dit schijnt toch
niet verhinderd te hebben, dat Duitsche
troepen aan land wedden gezet. Van het
fort In de Oslo-fjord werd' een schot ge
lost, dat met beantwoord werd.
Welke de gevolgen zullen zijn van deze
jongste ontwikkeling in de krijgsbedrijven,
is op het oogenblik moeilijk te veronder
stellen. i j
Britsche vlootstrijdkrachten schijnen niet
aanwezig te zijn geweest aan de Noorsche
kust, toen de Duitsche schepen hun actie
ten uitvoer legden. Uil het torpedeeren van
een troepenfransportschip zou wellicht op
te maken zijn, dat Britsche onderzeeërs
gepatrouilleerd hebben in deze wateren,
doch van eenig* verder optreden hebben zij
zich in ieder geval onthouden. De Engel-
schen en Franschen hebben blijkbaar met
vooropgezel doel er van afgezien slag te
leveren tegen de opstoomende Duitsche
scliepem Zi; wisten vroeg genoeg, dat een
aantal vijandelijke vlootstrijdkrachten onder
weg was.
liet ontbreken van eenigen tegenmaat
regel kan slechts hel gevolg zijn van. wel
overwogen plan, waarin een ontmoeting
op grooleren schaal met de Duitsche vloot-
en luchtstrijdkrachten nog niet past.
De Duilschers hebben in hun memoran
dum aan Noorwegen verklaard, dat him
steunpunten aain de Noorsche kust niet
zullen gebruikt worden voor het onder
nemen van acties tegen de geallieerden,
mits deze van hun zijde geen aanval zou
den ondernemen. Deze verklaring dient
evenwel gezien te worden in het licht van
een later uit Londen afkomstige officieele
Britsche mededeeling, volgens welke de
geallieerden Noorwegen allen mogeiijken
bijstand' zullen verleenen,later aangevuld
met de verklaring, dat deze hulp zal be
slaan uit vliegtuigen, schepen en man
schappen.
Voorts wijst de diplomatieke correspon
dent van Reuter erop, dat Londen geen
geloof hecht aan de Duitsche berichten,
volgens welke de geheels Noarsclie kust,
van Christiansand tot Narvik zou zijn be-,
zet. De Engelschen schrijven deze berich
ten toe aan de Duitsche propaganda.
Groote bedrijvigheid heerschte vandaag
uiteraard1 in Downingstreet en aan den
Quay d' Orsay, waar de geallieerde leiders,
in nauw onderling contact de nieuwe si
tuatie onder oogen zagen. De oorlogska
binetten van Engeland en Frankrijk zajn
bijeengekomen en reeds spoedig kwam de
mededeeling, dat Chamberlain vanmiddag
in het Lagerhuis zou spreken.
Ongetwijfeld zal de Britsche premier de
jongste ontwikkeling van den oorlog uit
eenzetten en voorts zal hij waarschijnlijk
aangeven op welke wijze de geallieerden
denken hulp te verleenen aan Noorwegen.
Het lijdt ons inziens geen twijfel;, dat
leze hulp sn«i zal komen. Indien het in
'iet voornemen der geallieerden heeft ge
legen de „frontlijn" uit te rekken en de
strijd ter zee en in de lucht meer ruimte
te geven, dan is hun opzet in alle opzich
ten gelukt. Dan zal ook hun antwoord
op dit jongste staaltje van Duitschen
„Blitzkrieg" met lang kunnen uitblijven. Een
vloót-actie van ongekende afmetingen, ge
paard gaande met krachtige luchtaanval
len, zal met laag uitblijven, willen de
geallieerden niet alle voordeeien van het
oogenblik verhezen.
De Duitsche vloot-actie
Een ^samenvatting van de reeks berich
ten, ieest uit Duitsche bron, over de
bezetting van een aarital havens aan de
Noorsche kunst, toont, dat deze actie van
het Zuiden uit zeer snel in het werk
moet lijn gegaan. In Oslo ontmoetten de
Duitschers geringen tegenstand. Een
Noorsch bericht meldt, dat Bergen verwoe
den strijd heeft geleverd' en dat het fort
is beschoten. Ook Christiansand en het
fort aldaar werden zoowel uit zee als uit
dé lucht beschoten. Oslo wordt ontruimd'.
Toorts zouden Irondjein, Eggersund, Nar
vik en Slavanger zijn bezet"
De Noorsche weigering
De Noorsche minister van buitenland-
sche zaken Koht, heeft vannacht om vijf
uur den Duitschen ambassadeurjte Oslo
ontvangen, die Noorwegen schriftelijk en
mondeling had uitgenoodigd zich niet tegen
de Duitsche bezetting te verzetten.
De Duitsche gezant voegde hieraan toe,
dat hij het voor Noorwegen van het groot
ste befahg achtte zich onder militair be
stuur van Duitschland te plaatsen,
De Noorsche regeering heeft den gc-
heeien nacht vergaderd om dit punt te be
spreken. Na afloop der bijeenkomst ver
klaarde de regeering aan de Duitsche
eisehen niet te kunnen voldoen, daar zij
deze in strijd achtte met de Noorsche sou-
vereiniteit.
Koht heeft nog medegedeeld, dat de Duit
sche gezant als motief opgaf, dat, als de
Duilschers niet tot bezetting overgingen,
do geallieerden dit zouden doen. Wij ge-
looven niet, antwoordde Koht, dat de ge
allieerden voornemens zijn tot een derge-
lijken maatregel over te gaan. Wij hopen,
dat de tegenwoordige toestand niet te lang
zal duren.
Noorsche kringen in Londen heblxai
een officieele mededeeling uitgegeven
van den volgenden inhoud:
De Duitsche gezant in Oslo heeft
^vandaag om,4.30 uur een "Joczook ge
bracht aan den minister van btiilen-
landsche zaken van Noorwegen en van
hem geeischt, dat Noorwegen rich on
der Duitsch bestuur zou stellen In
dien deze eisch niet werd ingewill gd,
zou alle tegenstand gebroken woideu.
Deze eisch werd afgewezen en. de vij
andelijkheden zijn begonnen.
Duitsche mijnen gelegd
De Duitecho radio deelt mede, als waar
schuwing aan de scheepvaart, dat mijnen
gelegd zijn voor alle -belangrijke havens
aan de Westkust van Noorwegen, alsmede
in' het Skagerrak. De mededeeling zegt,
dat de mijnen gelegd zijn in het gebied
tussclien Lindesnaes, Lodbjerg, Flederoey
en Fandneshage.
Noorsche lotta's honden zich
gereed.
Dc centrale organisatie der Noorsche
„lolta's, heeft tot alle aangeslotenen het
verzoek gericht over de radio aandachtig
de gebeurtenissen te volgen en zich ge
reed te houden om elk oogenblik te kun
nen vertrekken.
Duitsch legerbericht over de
operaties in Denemarken
liet opperbevel der Duitsche weermacht
publiceert de volgende speciale berichten:
Hedenochtend vroeg hebben Duitsche ge
motoriseerde troepen en pan tsers trijd krach
ten de Duitsch-Deensche grens nabij Flens
burg en Tandem overschreden en zij ruk
ken thans over Apenrade en Esbjerg naar
het Noorden op.
Bij het aanbreken van den dag zijn Duit
sche troepen ontscheept in de Kleine Belt
nabij Mittelfahxt, waar zij öe brug over
do Belt hebben bezet.
Duitsche zeestrijdkrachten zijn de
Groots Belt binnengedrongen en hebben te
Ivors oer en Nyborg troepen ontscheept.
Van Warnernünde uit zijn met het veer
troepen en een pantsertrem te Gjedser
aan land gezet, vanwaar zij den opmarsch
naar het Noordten zijn begonnen. Tegelijker
tijd is de brug te Vbrdingborg in bet Zui
delijk deel van het eiland Seeland bezet.
Duitsche troepen zijn bij1 het aanbreken
van den dag te Kopenhagen ontscheept.
De citadel en het radiostation werden be
zet.
Sedert acht uur bevindt do geheele stad
zich in Duitsche handen.
Mobilisatie in Zweden
De Zweedsche legatie in Londen heeft
langs indirecten weg het bericht ont
vangen, dat het Zweedsche leger, de
vloot en de luchtmacht gemobiliseerd
Geallieerde bijstand aan Noorwegen
Hr. Engelsclie departement van buiten-
landselie zaken deelt mede.
„De Engelsclie regeermg en de Fran-
sche regeering hebben besloten ter-
sbnd baar vollen bijstand te verleenen
aan Noorwegen en zij hebben te ken
nen gegeven, dat zij den oorlog in vol
ledig deelgenootschap met dit land
zullen voeren. Dc noolzakelijke mili
taire en vlootmaatregelen worden dien
overeenkomstig genomen in samenwer
king met de Fransche regeermg".
Duitsch - Deensche onderhandelingen
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
Naar wij uit Kopenhagen vernemen, zijn
onderhandelingen gevoerd tussclien de
Duitsche en de Deensche autoriteiten. De
Deensche autoriteiten hebben hun meest
volledige loyauteit toegezegd. De Deensche
radio zendt zijn gewone programma uit. De
Kopenhaagsclie dagbladen verschijnen. De
stad is volkomen rustig Het aspect van
de stad is in niets veranderd.
De Duitsche troepen zijn op bepaalde
punten geconcentreerd. Incidenten hebben
zich nergens voorgedaan. Volgens in Ko
penhagen ontvangen berichten is ook de
bezetting van Jutland zonder eenig incident
verloopen. De Duitsche troepen zijn op bet
oogenblik op weg naar Aalborg
Duitsch tankschip getorpedeerd
Buiten het eiland Rauer, aan de mon
ding van de Oslofjord, is liet Duitsche
tankschip „Poseidon" getorpedeerd.
De geheele bemanning is opgepikt door
een ooische torpedoboot en een loodsvaar-
tuig. De mannen zijn te Stavern binnen
gebracht.
Het was volgens een nader bericht niet
duidelijk, of het schip getorpedeerd is dan
wel op een mijn. geloopen.
Duitsch militair transportschip
getorpedeerd
Het Duilscbc militaire transport
schip „Rïo de Janeiro" is gisteren, met
drie honderd man aan boord, in de
buurt van Christiansand ge'orpedeercT.
v Honderd vijftig personen zijn om liet
"teven gekomen.
Nader wordt gemeld, dat de 9600 ton
metende Ilio de Janeiro, die van Ilam-
buig lcvvam, bi, het eiland Justoe, aan
de Noorsche Zuidkust, door een Britsche
duikboot werd opgevangen. De duikboot
loste een waarschuwingsschot, doch het
Duitsche schip Iracblte de kust te berei
ken, waai op cie Britsche bodem een torpedo
afvuurde. De „llio de Janeiro" werd ge
troffen en zonk zeer snel.
De opvarenden sprongen overboord; eeni
ge hunner werden door een klem vaartuig
uit Clmstiaansand opgepikt. Korlen tijd
later schoot de duikboot een tweede torpedo
af, waarna stukken van het schip in de
lucht vlogen. Drie geredde Duitschers wer
den door cte vallende wrakstukken ge
dood. Andere kleine Noorsche schepen
deden al liet mogelijke om de rondzwem
mende Duitschers te redden. Honderd vijf
tig opvarenden werden te Lillesand aan
land gebracht, en evenveel zijn, naar men
meent, omgekomen.
Men gelooft, dat de „Rio de Janeiro"
dienst deed ais transportschip voor troe
pen, daar de opvarenden uniformen droe
gen. Zij waren allen zeer jong.
Diplomatieke conferentie te Londen
begonnen
Even voor vier uur is gistermiddag
op het departement van buitenland-
sclie zaken de conferentie met de Brit
sche diplomatieke vertegenwoordigers
in Zuidoost Europa begonnen.
De conferentie, die door Halifax is
bijeengeroepen voor een bestudeering
van den poliheken toestand in de Bal-
kanlandeD, wordt bijgewoond door acht
diplomatieke vertegenwoordigers in
Turkije, Bulgarije, Roemenië, Zuid Sla
vic, Griekenland, Hongarije, Italië en
Sovjet Rusland.
De besprekingen zullen de geheele
week duren.
Wanneer cle diplomaten naar hun hoofd
steden terugkeeren, zullen besluiten zijn
genomen, die uitvoering geven aan vele
stappen, door den geallieerden raad van
oorlog goedgekeurd en ten doel hebbende
de blokkade vjyi Duitschland nauwer aan
te halen en den Duitschen uitvoer te ver
minderen.
Alle BalkanJanden zullen op hun beurt
de aandacht vragen en in hoofdzaak zul
len economische en handelsvraagstukken
besproken worden. De geallieerden zullen
zich bereid toonen het voor uitvoer be
schikbare overschot van de producten der
Balkanlanden in ruime mate op te koo-
pen. Men zal er, aldus Reuter, den na
druk op leggen, dat de handel met Duitsch
land kunstmatig en onbevredigend is.
BINNENLAND
Voorloopig geen periodieke verloven
Het algemeen hoofdkwartier deelt
mede
Gedurende de eersh olgende dagen zul
len geen nieuwe periodieke verloven
worden verleend aan sommige (roepen,
opgesteld in de kust- en grensgebieden.
Onder het begrip „periodieke verloven'*
worden niet gerekend weermachts-induslrie-
veiloven, bizondere verloven en zakenver-
loven.
Roosevelt ijlings naar Washington
President Roosevelt werd kort voor vier
uur gewekt, waarna hij terstond in beonis
weid gesteld van de jongste gebeurtenis
sen in Europa. Speciale maatregelen wer
den getroffen om den president in eeni
extialrein snel naar Washington te bren
gen. I
Duitsche vliegtuigen bij Scapa Flow
Officieel wordt van Britsche zijde mede
gedeeld, dat vijandelijke vliegtuigen gister
avond een aanval hebben gedaan op Scapa
Flow Er werd geen schade aangericht.
Het D.N.B meldt:
Liuttsche gevechtsvliegtuigen liebben gis
teravond de Britsche vlootstrijdkraclilen in
Scapa Flow met succes aangevallen. Ver
scheidene grooie schepen zijn getroffen.
De buitgemaakte Uhlenfels.
Te Londen is men thans bijna gereed!
gekomen met bel lossen der lading van
do Ulilenfels. Men verklaart, daL het schip
een ware schatkamer is. Huidten, wol, ka
toen en afvalproducten worden nog ge
lost, tezamen met tonnen lijnkoeken en -
aardnotèn. De Engelsche gezagvoerder,
FÏowerdew, die het schip naar Landen
heeft gebracht, heeft verklaard', dat toen
de gezagvoerder van de (Jhlanfels besloot"
door de Britsche blokkade heen te breken,
hij den naam „Aagtekerk, Rotterdam" liet
schilderen over den werkelijken naam van
hei schip.
Nog een Duitsch schip
binnengebracht.
Ook het Diuitsche schip „Orea", meten
de 2000 ton, is gisteren de Theems binnen
gebracht. Het is voornamelijk geladen met
bauxiet. Kgt schip werd in Februari door
een Brïlsch oorlogsschip aangehouden.
Gricksch schip op een mijn
geloopen.
Het 4S43 ton metende Grieksche s.s.
Okeania is gezonken; waarschijnlijk is het
op een mijn geloopen. Negen-en twintig op
varenden, onder wie vijf gewonden, zijn in
een haven aan de Zuidoostkust van En
geland aan wal gebracht. De hoofdmaclu-
nist wordt vermist. Het schip voer in bal
last van Rotterdam naar Buenos Aires.
België
Koning Leopold van Belgic.
Koning Leopold, die krachtens dc grond
wet legerleider is, neemt volgens de tra
ditie van zijn huis, in tijd van oorlog zelf
het opperbevel van het leger op zich. Hij
voert dat opperbevel van het front, ter
wijl tevens de politieke leiding des lands
bij bem berust. Verscheiden keeren per
week brengt hij bezoeken aan de verdedi
gingswerken en woont hij manoeuvres bij.
Hij interesseert zich in bet bizonder voor
de militairen. Onlangs heeft liij een be
zoek aan een kantonnement in het Casino
der officieren vertoefd, terwijl hij toen
den maaltijd der soldaten heeft gebruikt.
Koningin Elisabeth stelt ook groot be
lang in de militairen.
Dit medeleven der koninklijke familie
met het wel en weel der militairen, laat
niet na een aangenamen indruk op het le
ger te maken.
Frankrijk
Kardinaal Venlier overleden.
Kardinaal Verdier, sinds 1929 aartsbis
schop van Parijs, is hedenmorgen op 76-ja-
rigen leeftijd' overleden.
Argentinië
Elf officieren van „Graf Spec" ontsnapt.
Naar verluidt, zijn elf officieren van de
„Graf Spee" ontsnapt. Men gelooft, dat zij
in vermomming op weg zijn naar Ghili.
Hoewel de bemanning geïnterneerd was,
werd' aan de officieren lot dusver volledige
vrijheid1 van beweging verleend. Nadat on
langs drie officieren en twee matrozen ont
vlucht waren, had de Argenlijnsche regee
ring besloten van dte officieren hun eere
woord te eisehen of hen te inlerneeren.
De» courant Terechynl daseiyka, mot uit
sondering Tan Zon- en Feestdagen.
Prn's per «wartaal f 2.—: franco per post
2.50. Prijs per week: 15 ets, Afzon-
deriflke nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentie» voer liet eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan bet Bureau
bezorgd sijn, 's Zaterdags vóór uur.
Een bepaalde plaats van advortentien
wordt niet gewaarborgd.
umdah; mi co tfm
Prijs der Advertcnttën: van 1—5 rcgola f 155;
iedere regel meer f 0.30; m bet Zaterdagnummer
15 regels f 1.80, iedere regel meer f0.35
Reclames f0.75 per regel. Inc^ssokostenö ets
postkwltantieslö ets. Tarieven van ad\ertontn.n
bij abonnement zijn aan bot Bureau verkrijgbaar
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klem»
Advertenttën opgenomen k 10.50 t/m 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
'e Woensdags; KJeme Ad^ertentientot25woor
den f 0.25, nnts vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
'b Zaterdags Kleine Advertentién 1100, indien
niet vóór Vrydagmond 6 uur bezorgd.
S :A N DIN A VIE IN DEN 5 TRI ID BE rROHïr
Z'i'll.
1 1 u 11
