Een fabrikant van valsche
halve guldens
'W
Verplichte radio-bijdragen
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Wettelijke regeling financiering radio-omroep
Ingediend is een wetsontwerp ter aan
vulling van de lelegraaf-Telefoonwet, lte-
treffende regeling van den radio-omroep.
De minister wijst er in de memo
rie van toelichting op, dat mede als
gevolg van het vrijwillige financïe-
ringssvsteem een zeer groot deel van
het Nédcrlandsch luisterend' publiek1
zich afzijdig houdt van zijn moreel en
plicht om financieel bij te dragen
aan de instandhouding en den verde
ren uitbouw van den Nederlandschen
omroep. Naar Schatting bedraagt dit
aantal niet aan een der omroep
vereenigingen vrijwillig bijdragende
luisteraars ongeveer 50 pet. van het
totaal aantal'. Naar het oordeel van
den minister kan deze hoogst onbe
vredigende toestand','die voor de om-
roepvereenigingen. een beletsel vormt -
óm werkzaamheden met betrekking tot
•het organiseeren van wereld uitzendin
gen en televisie, niet langer besten
digd blijven.
Tevens dient overwogen te worden, op.
welke wijze in de toekomst de uitzendin
gen naar de overzeesche gebiedsdeeleii
des rijks zullen; dienen te worden gefi
nancierd: Tot nu toé worden deze uit
zendingen voor het grootste deel krach
tens d'e.hem. verleende machtiging., verzorgd
door de Phohi, die ook tóf'dusver het
telkenjare aanwezige exploitatietekort ge
dekt heeft. Afgezien van de vraag, in
wiens handen in de toekomst .de verzor
ging van deze uitzendingen zal worden ge
legd, vaststaat, dat de middelen nietzul
len mogen ontbreken om' ook door uit
zendingen als deze het contact (ussclien
moederland en overzeesche gebied sdeelrn
te onderhonden.
Ten slotte mag hiel onvermeld worden
gelaten, dat de kosten, verbonden aan.de
verzorging van de Neflerlandsche omroep-
uitzendingen, zich nog steeds in stijgende
lijn bewegen, terwijl de vrijwillige bijdragen
der luisteraars blijkens de practijk nage
noeg het maximum hebben bereikt;
Het thans ingediende wetsontwerp be
doelt den wettclijken grondslag te leggen
voor een regeling bij algemeenen maatrege
len van bestuur, overeenkomstig de voor:.
stellen van deze studiecommissie.
I>e grondslagen van deze regeling zul
len de navolgende zijn:
voor televisieuitzendingen. Deze kosten
zullen moeten worden gedragen door de
Nedérlandsche omroep-zender-inaatschappij
„Nozema", die daartoe de beschikking zal
krijgen over een gedeelte van de binnen
komende gelden. Van het bestaan van. dit
licbaam- kan een, nuttig gebruik worden
gemaakt doorhel als centraal orgaan,
waarin de overheid overwegende zeggen
schap heeft, bij de uitvoering van dehier
geschetstefinaricieele regeling in te scha
kelent
Ook voor 'aboiinéV op distributie?--
Het is niet onmogelijk, dat de regeling
in den aanvang èen zekeren terugslag zal
DINSDAG, 9 APRIL 1940. No. 22447.
Rechtszaken
Suiker gekocht zender bon
De juffrouw vond den cisch
wel wat hoog.
Voor den Utrcchtschen politierechter had
zich gistermiddag" een ingezetene van Zeist
te -verantwoorden; die ziele schuldig had
gemaakt aan het koop en 'van suiker zon
der bon, oen overtreding, welke in dezen
tijd op verscheidene plaatsen reeds was
gesignaleerd; waarbij diverse processen-ver
haar werden opgemaakt. Voor de eerste
finaal kreeg de Ulrechtsclic politierechter
hebben op het aantal aangeslotenen op d'e j een dergelijke wetsovertreedster te berech-
radiodisLributie. Hoewel aangenomen mag
worden, dat deze terugslag geleidelijk zal
kunnen worden opgevangen, omdat d!e ra
dio voor de Nedérlandsche bevolking een
onontbeerlijk goed geworden is,' zoudén,
indien inderdaad zou blijken, dat er ra
dio-centrales zijn,, wier levensvatbaarheid
tengevolge van het invoeren d'er nieuwe
regeling gevaar zou kunnen loopen, hoe
wel haar bestaan op zich zelf technisch
en economisch verantwoord1 is, maatrege
len genomen kunnen worden om het derge-
lijken bedrijven mogelijk te maken zich
aan. dén nieuwen toestand aan te passen
én hen over het doodc pont heen te hel
pen. Voorts zak het door - de radiödistri-
liuaten '.krachtens.'artikel- ;37j 1ste lid, he-'
doeld bedrag/dal 'door hén ter beschikking
.wordt gesteld voor dó bevordering van
de belangen van den Nederlandschen om
roep worden herzien.
ten.
De juffrouw gal de feiten eerlijk toe.
In totaal had zij vijf pond suiker gekocht
zonder de daarvoor vereischte bon in te
leveren.
De officïei* van justitie cischle een geld
boete van twintig gulden,subs, tien dagen
hechtenis. De juffrouw slaakte hieïbij den
uitroep dat eën dergelijke'éisch voor een
overtreding zooats zij begaan had, toch
wel wat te hoog was. De officier deelde
deze incening met, want Iiij voegde haar
toé, dat voor een dergelijke overtreding
een maximum straf--van "vier jaar kon
worden geëischt.
De politierechter, veroordeelde;de vrouw
tot een geldboete van. f.25. siibs- 15. dagen
hechtenis'.
De winkelierster, die de suiker zonder
bon liacf 'afgeleverd,-werd' tot dezelfde straf
veroordeeld. Tegen haar luidde de cisch
f -10 boete subs. 20 dagen hechtenis.
Rechtszaken
1. Aan den Nederlandschen luisteraar
wordt de wettelijke verplichting opgelegd
van een jaarlijksche bijdrage-tót instand
houding en. verderen uithouw"vvan1 den Ne
derlandschen radio-omroep, Van- deze ver
plichting kan d'e luisteraar zich kwijten:
a. door betaling van éen bedrag, het- t
welk de minister zou wenschen te stel
len op f5.aan dc AVRO,. KRO,
'NCRV en VARA, alsmede aan den
VPRO;
b. door betaling van een «enigszins
hoogcr bedrag, b.v. van. f 6.—, ingeval
een luisteraar niet aan een derge-.
noemde organisaties wevisclilbij; .te
dragen. -
Ter zake van de genoemde bedragen
wijst de minister er nog ten 'overvloede
óp, dat tot verhooging daarvan „alleen zóu
mogen worden overgegaan, indien de 'gel
delijke omstandigheden; 1 waarin liet 'Ne
dérlandsche omroepstelsel zöudé gaan'Vër-
keeren, zich in die mate zouden wijzigen,
dat daarin een noodzaak tot verhooging
zonae zijn gelegen.
2. Aan ieder der in punt 1 genoemde
omroepvereenigingen wordt op den grond-
Liefhebberij voor de chemie. Een volledig
laboratorium in de Hagastraat.
slag van d'e aan die organisaties in het'
zendtijdenbesluit toegewezen taak gewaar
borgd het totaalbedrag, hetwelk ieder van
haar over het jaar 1938 aan vrijwillige
bijdragen van de luisteraars ontving.
omroepvereenigingen moeten gel
delijk In, staat gesteld worden de nieuwe
taken, welke baar in de toekomst wachten
(de program ma verzorgt ng der werelduit-
zendmgen, naar de overzeesche gebieds-
deelen en te zijner tijd der tele visie-uit-
z en dingen) te vervullen, alsmede de nog
steeds stijgende kosten van de thans reeds
door haar verzorgde uitzendingen te be
strijden. Uit de binnenkomende gelden zul
len aan dé organisaties de voor het ver
richten van d'eze werkzaamheden benoo-
dig'do bedragen worden te goed gedaan.
Op deze wijze zal worden bereikt, dat
aan den Nederlandschen omroep alle gel
den zullen toevloeien, die hij voor de
uitoefening van zijn taak in de toekomst
behoeft.
4. Daarnaast moet worden gedacht aan
de zeer belangrijke kosten, gemoeid niet
den bouw en de exploitatie d'er omroep-
zenders, voor zoover die niet krachtens
beslaande bepalingen door dé omroeporga
nisaties v: moeten worden gedragen. Te
denken is hierbij vooral aan dé zendappa
ratuur voor dé werelduifzendingen en dé
iiitzendingen. naar dé overzeesche gebiects-
deoleii en wellicht in de toekomst ook
In vroeger tijden werden valsche.munters
in een ketel' met kokend water gestopt
é- deze straf is thans gelukkig afgeschaft,
^)di-:.dkc-.aeht---;het'*misdnrjf-mog---wcl-.-zoQ
zwaar, dat ik tegen dezen verdachte een
gevangenisstraf-Van vier jaar- zal-'eischen,
zeide inr. II. A. T. Reu mei' :in zijn requisi
toir in de zaak van den valschen munter
J. W. een 36-jarige sigarenmaker te Schie
dam.
Deze man had gedurende de laatste'vier
maanden van het vorige jaar in een schuur
tje achter zijn woning aan" de Hagastraat
lialve: guldenstukken vervaardigd en in om
loop gebracht. Schiedam was" woldra over
voerd met deze valsche munten ,docli de
politie slaagde er niet in den fabrikant
hiervan te pakken te krijgen. Den 23en
Decemliér echter liep de man; door de door
tastendheid van een achttien-jarigen .jon.
gen, die Kerstboomen verkocht,tegen de
lamp.
Gistermiddag- moest de man zich voor
de Rotterdamsche rechtbank verantwoor
den, docli hij ontkende hardnekkig, iets met
'de zaak uitstaande te hebben
De" getuige' deskundige, ,dr, 'Van Hétéren
directeur'vare 's rijksmunt,' vèrklaarde, dat
Pres.- Werd het daardoor cirkelrond?
Verd.: Ik heb het een beetje rondge
slopen-en wal bijgevijld.-'v'
.Hierna werd de achttien-jarige .bloemen,
jongen."Jp" KoogjV gehoord," die «tea 23cui
DeceniLer niet Kerstboomen op liet 'VViJbel
minapléin le Schiedam stond.
ér ih verdos' schuurtje'.een; gelieei;'labora
torium gevonden was, dat voor liet ver
vaardigen van valsche munten bij uitstek
geschikt was.
Volledig laboratorium.
Er waren primus toestel len, staven van
verschillende metalen, flesschen, potjes enz.
gevonden, die weinig met het sigarenmakers
vak hadden te maken. Ook was een gips
model een z.g. matrijs aangetroffen, die
diende ais gietinodel. De samenstelling van
de valsche munten kwam kwalitatief vrij
wel evereen met de echte, doch er zat
iets te veel antimoon in, waardoor de
munt brosser en de klank doffer was.
Valsche munten waren niet gevonden,
doch wel een metalen schijfje, dat onge
veer de grootte van een lialven gulden had.
De president, nor. Huyseri Waarom maak
te je dat? i
Verd.: Als gewicht voor een grammen
weegschaaltje.
Pres.: En waarvan héb je liet gemaakt?
Verd.: Van loodeunedat weet
ik niet meer.
Pres.: Het bestaat toevallig uil hetzelfde
metaal als halve guldens.
Verd.: Daar weet ik niets van.
Pres.: Heb je lood in huis?
Verd.: Ja.
Pres.: En tin?)
Verd.: Ja.
Pres.: En antimoon?
Verd.: Neen, dat niet.
Pres.Wat gek, liet is t-ooh' bij je thuis
gevonden.
Hoe kwam dat schijfje zoo mooi ge
vormd? j
Verd
hamer!
Ik heb het geplet, met een
Tegen de ..Kerstboom" geioopeu.
De jongen deed hel volgende relaas: Het
was al schemerdonker op dien Vrijdag,
toen ér een man bij me kwam, die een
Kerstboom wilde koopen. Hij kocht er een
van 70 et. en betaalde met 2 halve gulden
stukken. Ik gaf 30 ct. terug en de man
'vertrok. Een kwartier later mijn twee
hulpjongens.' hadden den Kerstboom al bij
den man thuis gebracht en waren weer
terug wilde ik de munten inwisselen
voor een gulden.
Ik stuurde een van de jongens naar een
schoenmaker in de buurt, doch de jongen
kwam terug met de boodschap, dat. de
halve guldens valsch waren. De schoen
maker had ze kunnen buigen en had er
ook met. een mes in. gesneden. Nu, ik had
den heelen dag geen halve gulden ontvan
gen en van de jongens wist ik het adres
van den man, die zo gegeven had, dus
-gingen we,er heen.
j diet de .munten aan-den man zien, die
heet;verbaasd was. Hij zei: Het is onmo
'gelijk. Tóch was hïj bereid, ze terug te
nemen. Ik krèèg toen twee echte terug
Toen ben ik naar de politie gegaan.
Pres.Zei verd. ook niet, je had ze niet
moeten buigen?
Get.: Ja, dat zei hij.
Pres. tot verd.: Dus je gaf aan dien jon
gen de valsche halve guldens.?
Verd.Ik wist niet, dat ze valsch waren.
Pres.: Hoe kwam je er eigenlijk aan?
Vervalsclit of ontvangen?
Verd.: Ontvangen natuurlijk.
Pres.: Van wien?
Verd.: Dat weet ik niet.
Hierna werd gehoord brigadier J. Kerk-
hoff, die den volgenden dag naar verd.
was gegaan, om er huiszoeking te doen.
Dezie getuige vertelde: Ik vroeg aan
verd., de munten te mogen zien, die de
jongens teruggebracht hadden. De man gaf
mé munten, doch het bleken, vreemde mun
ten te zijn, Grieksche of Servische. Hij
zei: Dit zijn ze.
De schoenmaker,de heer J. II. Loog,
deelde mede, dat li'ij de munten had beke
ken en gezien had, dat ze valsch waren.
Ze zagen er wel erg mooi uit, vond hij.
Ik hoorde een vreemde klank, en ik kón
ze met de hand huigen. Van een der mum
ten heb ik een stukje afgesneden, ver
klaarde getuige.
Pres. tot verd.: En waar Is nu die halve
gulden met een stukje eraf?
Verd.: Die heb ik aan de p.olitie gegeven.
Pres.Dit ontkent de politie: Je hebt
Grieksche of Servische munten gegeven.
Verd.: Dat is niet waar. -
Pres.: Wat djje je feitelijk voor de kost?
Verd.: Och) 'ik ben sigarenmaker, maar
ik interesseer me voor de chemie.
Dc commandant van de Kon. Ned. Marine, Schout-bij-nacht H. Jolles, heeft in Dén
Helder een vijftigtal nieuwe officieren beëedigd. Overzicht tijdens de plechtigheid.
Het Duitsehc transportschip „Rïu dc Janeiro", werd ter hoogte van Ckristansand
idoor een Engelschen onderzeeër getorpedeerd. Een groot aantal opvarenden kwam
om het leven. De „Rio de Janeiro" tijdens een verblijf in de haven van Amsterdam.
SP
De bekende voorjaarsbijenmarkt te Tilburg is gisteren gehouden en de omstandigheden
in aanmerking genomen, was er een flinke aanvoer van bijenvolken.
Het requisitoir.
Het woord was hierna aan het 0. M.,
dat waargenomen werd door mr. Reumer.
Uit de feiten kan men direct constatiëeren,
aldus spr, dat de man zich aan valschemun-
terij heeft schuldig gemaakt; doch hij ont
kent dit. Daarom eeaige feiten, waaruit zijn
schuld blijkt: De man lieeft de heide val
sche munten niet per ongeluk uitgegeven.
Dat kan wel met één, maar niet mot twee
tegelijk. Toen de bloemen jon gen bij hem
kwam, zei hij den vreemden zin: Je had
ze niet zoo moeten buigen, hetgeen op
de schuld van verd. wijst. Dr. Van Heteren
verklaart, dat in het laboratorium alle in
strumenten voor het vervaardigen van val
sche munten aanwezig waren.
Bovendien isliet onzin, dat verd. al die
rommel er uit liefhebberij op na hield. Hij
was werkloos sigarenmaker, trok van den
steun en ontvangt f 11.50. Hiervan kan men
er geen volledig laboratorium op na hou
den. En dan: waar zijn de valsche munten
gebleven, die de bloemenjongeu hem heeft
terug gegeven? Als verd. te goeder trouw
was, had hij ze uit curiositeit moeten be
waren. Hij verdonkeremaande de munten,
echter, waarvoor hij wel allo redenen ge
had zal hebben,
Ook weet hij niet, van wie hij ze ontvan
gen heeft. Zoo uitgebreid zal zijn kennissen
kring toch Wél niet zijn, dat hij zooiets ver
geet. Ik acht het tenlasle gelegde dus be
wezen. Verd. kan worden beschouwd als de
maker der valsche munten, waarmede Schie
dams geldcirculatie in het najaar van 1939
overvoerd werd. Ik eisch vier jaar gevan
genisstraf en verbeurdverklaring van del
in beslag genomen goederen.
Het pleidoe.
De verdediger van verdachte, mr. W. El.
Boeles, bracht naar voren, dat het labora
torium geen liefhebberij van verd is, doch1
hij knapt wel eens karweitjes op als bij
verdienste. Een inrichting voor het maken
van valsche munten heb je al gauw, cenige
metalen en nog wat van die rommel is al
voldoende. Voorts zijn de stoffen voor het
vervaardigen van de matrijzen niet gevon
den. De valsche munten ook niet. Het staat
dus niet vast, dat verd. -ze gemaakt heeft.
Het bewijs van den officier berust slechts
op de verklaring van twee menscheu en is
dus niet doorslaand. Ik refereer me aan.
het oordeel van de rechtbank.
De uitspraak zal zijn op 18 April,
Omliggende Gemeenten
VLAARDINGEN
Benoemd lot hulpprediker.
De heer J. L. (jouvee, theologisch' camTi-
daat alhier, ls benoemd1 tot hulpprediker
bij de., Ned. Herv. gemeente-te Maassluis.
De heer Couvee zal 1 Mei a.s. in functie
treden.
DER
■WP.WSKTt MtWaeW—
- - - .i
