f
De eeuw der efficiency
9
5
Wat
onze
kind
inaeren
teekenen
Unïd
J J i
vefJsB
■Voor Dames- en iVmderMeedmg
•„tfasscut"
essssm
BOSMAN
- Huishoudkoelkasten
ii.i7. vereenlgfde
glasfabrieken
sehiedam
Banketbakkerij J. Siieker
DERDE;: BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Talloos zijn de vindingen op modege
bied, die de kwaliteiten der aangeboden
stoffen verhoogen.
Een van die technische snufjes is een
atot, d.e soepel en poreus is als een
wollen stof, doch waarop het regenwa
ter niet den minsten invloed heeft. Deze
stof neemt geen vocht op en het water
laat zich er eenvoudig vanaï schudder.
Geen wonder, dat de mode-industrie
gretig van deze vinding gebruik maakte
en naast mantels, ook japonnen van die
stol vervaardigde,
Vooral vcor het reistoilet werd die stof
bij voorkeur gebruikt. Men heeft er veel
mooie effen kleuren in, en. dessins, die
aan .Engelsche tweeds doen denken.
Een ander snufje is een zeer lichte ga-
har dine stof, de zoogenaamde frescoline,
die de Enge'sche modehuizen speciaal voor
oo sportieve japon lanceeren en die even
eens .ogen vocht bestand is.
Men vindt er aardige streepdessins m,
doch ook effen sloffen ïn "heldere kleu
ren, die het zomersche cachet dier ja-
jiOiinetjes volkomen tot haar recht laten
komen.
73e robe-chemisier met eenvoudig liggend
kraagje, boog aan de .hals gesloten, blijft
voor het spoitieve toiletje zeer gezocht,
evenals hel vlotte, puntig uitgesneden
kraagje met revers.
Hei is speciaal bij die hoogst eenvou
dige modellen, dat Ie moderne decora
tieve zakken, zoo'n bizonder smaakvol
effect kunnen sorteeren. Zij verleenen het
geheele japonnetje, waaraan verder vaak
aUe andere gameeringen ontbreken, een
gedistingeerd cacliet.
Lederen ceintuur- worden ook nu weer
bij de sportieve japon gedragen; er werd1
zelfs bizonaere aandacht aan gewijd. Vorm
de vroeger alleen de sluiting der cein
tuur de eigenlijke garneering, nu vindt
men ceintuurs, die werkelijk juweeltjes
van goeoen smaak en kunstzinnig hand
werk zijn.
Belangrijk hulpmiddel
voor innerlijke ontwikkeling
Het is nu al meer dan honderd jaar gc-
-sleden,iè»t deqiaettagogie- h etr teekenem- voor
kinderen als een leermiddel ontdekte.
Veel is er iu die eeuw in de methode
van liet teekeïionderwijs veranderd en aan
gepast aan moderner paedngogisolie be
grippen.
Hoewel menige moeder het teekeneu van
haar kind niet belangrijker acht dan een
aangename ontspanning, verdient het toch
onze onverdeelde aandacht. Immers, in de
krabbels van zijn ongeoefend handje, legt
liet kind veel van zijn visueel beleven.
Hij doet dat ongedwongen, zonder eenig
voorbehoud en daardoor kan Jantje's klad
schrift voor zijn ouders een soort van dag
boek worden, waaruit zij zijn geestelijke
ontplooiing, zijn kijk op de dagelijksche
dingen, ja veel zelfs van zijn droomwereld'
kunnen lezen; want in geen andere uiting
zal hij zijn gevoelens zuiverder weergeven
dan in de teekening.
Dat teekenen een middel kan zijn om
zich uit te spreken en de vele belevenis
sen, die het kind) bestormen, te verwerken,
ontdekte het allereerst die beroemde kin
dervriend en leekenpaedagoog professoir
Cïzek, die zijn. arbeidsveld voornamelijk in
Ween en vond.
Omdat hij bizonder veel van kinderen
hield, had) hij ze altijd om zich heen, ook
in zijn werkkamer en zijn groote liefde
voor het teekenen (hij was destijds teekon-
leeraar aan de Realschule te Weernen.)
bracht liem ertoe ook de kinderen aan.
het teekenen te zetten, want bij wist hoe
veel zij ervan hielden. Dat had! hem de
houten schutting tegenover zijn huis ge-
Ièerd. Dagelijks zag hij kinderen met brok
ten kalk huh talenten er op botvieren.
Gedurende die kindervisites op zijn ka
mer en in de stille uren, dat hij de kinde
ren bij de schutting observeerde, ontdekte
hij de grondslagen van zijn theorieën over
het teekencn van kinderen, theorieën die
hem wereldberoemd! zouden maken.
De professor verdeelde het werk van
zijn leerlingen in twee perioden: de eerste
periode noemde hij d'ie der zelfontdekking.
Het kind moet hierin de vele indrukken,
waarmede het leven liem bestormt, rustig
verwerken.
Dit is het tijdperk der origineeie teeke-
niingen, waarin het kind zijn geheele ziel
legt. Dan teekent hij de djngen die hij
ziet soms verguld1 door zijn eigen verbeel
ding, vaak grotesk en onwezenlijk aandoen
de voor ons volwassenen door de geringe
vaardigheid!, stuntelig,- doch zeer expres
sief.
Professor Cizek liet zijn leerlingen die
stormachtige periode zelf doorworstelen.
Eerst wanneer zij dit tijdperk te boven
waren, was er sprake van onderwijs.
Die primitieve scheppingsdrang was liem
lief. Hij trachtte deze zoo lang mogelijk
te bewaren en aan te kweekon, doch het
grootste deel van zijn leerlingen verloren
RADIO l GOED!
RADIO-CENTRALE
Dames Camisoles en
Director es in woi e» zijne.
Fa. KRU IJ ER-RIS
ST. LIDUINASTRAAT 94 - Tef. 68335
Fa. L. KAMP, Hoogstr. 128, Tel. 68304
Martin SOETERS
A. SL A's Kleedingmagazi Jn, T uinlatan 50
ZOEK HET BIJ
■\too R
N.¥e Pietersen Co's
De betere slager
Fa. Wed. C.VAN DER MOST
H.TH.vander VLERK
ECHT DELFTSCK-BLAUW
Schotel en
Bord „HOOP»
S. P. ADAMS
2.
E. STEUNEN. v.kC. SCHADE, Stdipi. Coupeuse
NIEUWNIEUW!
JUS D'ORANGE
EN-GRAPEFRUIT
hun originaliteit tusscheu het achtste en
tiende levensjaar. Dan gingen zij eopieeren
en imileeren, het zij van de -natuur wat
nog het minst erge was hetzij van het
werk der volwassenen. Degenen, die na
hun tiende jaax nog „hun originaliteit .be
waarden, waren, voigens den professor, dei
meest talentvollen en die braclit hij in j
een aparte groep bijeen. -
Opmerkelijk is het, dat de teekeningen i
van jonge kinderen vaak zooveel overeen
komst vertoonen met de in de rotswanden
van grotten gegrifte toekeuingen onzer j
verre voorouders. Die afbeeldingen bleven
de eeuwen door bewaard en zijn nu nog
in Afrika, Spanje en Frankrijk onuilu isch-
baar in de rotsen gegrift, als een bood
schap uit een ver, onbekend verleden. Zij
Jeeren ons veel van het leven destijds,
deze primitieve figuren, die zoo simpel
van constructie, toch de macht bezitten met
een enkele lijn de beweging van menscli
en dier weer te geven.
De primitieve macht om met een enkele
lijn veel aan te duiden, bezit ook het teeke-
ne-nde kind! en het was die Vaardigheid,
die professor Cizek zoo hardnekkig in zijn
leerlingen trachtte te bewaren en aan te
kweeken.
Er bestaan theorieen, die ons willen
doen gelooven, dial,' indien het kind zijn
eigen scheppingsdrang volgde en hét' werk
der volwassenen nooit ondier oogen zou
krijgen, waardoor hem de gelegenheid tot
imileeren zou ontbreken, zijn teekentalent
zich tot hetzelfde peil als diat van die
verre voorouders zou ontwikkelen.
Indien deze theorie juist was, dan zou
zij bewijzen, dat de gevoelsuitingen van
den menscli van zooveie eeuwen geleden
en die van den tegenwoordigen mensdi
in den grond' gelijk zijn. Dooli, het is
slechts een theorie, waarvan de bewijs
gronden tot op heden -ontbreken.
Wanneer beginnen kinderen te teeke
nen? Wij kunnen in de krabbels en cirkel
vormige halen van onze drie-jarige kleu
ters nog weinig van een teekening ontdek
ken. T'ocli is dit het allereerste liulpelooze
begin.
Is het kind eenmaal op school, dan gaan
wij wat meer van de bedoeling dier vaak
mismaakte figuurtjes hegrijpen en kunnen
wij uit de twee cirkels en vier strepen
met wat goeden wïl wel een- mannetje
halen.
De leeftijd tusschen de zes en acht jaar,
is voor de belangstellende ouders of voor
den paedagoog een wel lieel helaugwekkendi
tijdperk, want het is de periode der sym
bolische teekeningen, waarin liet kind veel
van zijn droomwereld! legt.
Eerst later wordt liij zidi van liet wer
kelijke leven sdierper bewust. De teeke
ningen van acht tot elf-jarigen heelden
een zich langzaam bewust worden van,de
realiteit uit.
Na dien leeftijd gaat het kind imileeren
en raken wij onzen leidraad kwijt; wij
weten wiet zoo precies meer wat uit het
kind zelf voortkomt en wat hij nateekende
van anderen.
ge m m 1
NAAR DE U SHE S
KOFFIE, THEE
KRUIDENIERS
WAREN, enz.
product van de
-adres-voor dl <Jw Gebak
f€R@MMEMH©EI€ UW BR©©D bezorgen.
KROMMENHOEK voor Bft€?®D, door heel Scliiedsm
Culinaire
merkwaard igheden
- Wat aten onze vearouders in
liet stemt-en tijdperk?
Merkwaardig - geuoeg kusr.e.i wij de
vraag „Wat aten onze voorouders in het
steenen tijdperk?" zeer go-ed beantwoorden,
want de opgravingen op de plaatsen, waar
duizenden jaren geleden de woningei on
zer voorouders stonden, hebben hierover
veel aan het licht gebracht.
Het onderzoek van de geleerde i is zeer
nauwgezet geschied. Elk gevonden beeatje
werd opzij gelegd om later na te kunnen
gaan van welk dier het afkomstig was, en
elk pitje werd nauwkeurig bekeken.
Soms is liet toeval de wetenschap ook
ie hulp gekomen, wanneer door ons onbe
kende omstandigheden, een dorp plotseling
verlaten werden de voorraden achterbleven
om langzaam maar zeker te vergaan.
Dat was o-.a. het geval bij een op palen
gebouwd dorp aan de oever van het meer
van Constanz, naar de voorraadkamers
rijk voorzien geneest moeten zijn.
Men vond hier o.a. de resten van ge
droogde appels, gebak van stukgen rei en
gierst en speltkorrels en ander zorgvuldig
toebereide plantaardige kost, terwijl de or
gan e vischnctten er op wezen ,dat men
eveneens voor afwisseling van de vlcesch-
spijzen zorg droeg.
De 'huisvrouw uit het steenen tijdperk,
had liet niet gemakkelijk. Zij moest onge
veer alles, nat onze taak lichter maakt,
ontberen. Zelfs de eenvoudigste \ooruer-
pen, nier gebruik bij ons welhaast lanzelf
spreekt, kende zij niet en alles nat zij
hanteerde was van hout of van steen.
Het lijkt ons bijvoorbeeld een haast on
doenlijke taak om met een stoere i mes
het vleescli te snijden en toch geleurde
dit dagelijks, want er was- een overvloed
van vleescli. In de eersle plaats van wild:
herten, reeën, beiers, dassen en egels wer
den het meest gegeten; terwijl lieren,wol
ven, elanden en wisenls slechts zelden
opi den disch kwamen.
Bovendien bielden onze vooroudeis er
VRIJDAG ï!l -April 1940. No. 2243G.
toen reeds hun eigen vee op na; een scha
pensoort met scherpe horens, wel vreed
zaam van aard, maar dat zich toch beter
verdedigen kon dan onze makke schapen;
een varkenssoort, dat het midden hield tus
schen liet wilde everzwijn en ons tamme
varken en ee-n rundersoort, dat ook in
vele opzichten anders geaard was dan
onze koe.
Het was den huisvrouwen toen reeds ge
lukt, de noodige afwisseling in het menu te
brengen. Graankorrels lieten zij in het wa
ter week worden zooals nu nog in Italië
met mais geschied en de aldus bereide
brei werd ter tafel gebracht.
Wat overbleef werd bewaard en door
gisting ontstond een gezuurd deeg, dat
tusschen twee steenen gebakkon, zoo'n plat
hard brood opleverde, als tegenwoordig
nog in Zweden en Finland wordt gegeten.
Eens moet liet laten gisten van graan
met een hoog suikergehalte niet het ver
wachtte resultaat hebben opgeleverd. Men
verkreeg toen geen deeg, waarvan men
brood hakken kon, maar bier.
Ook dien anderen drank onzer voorou
ders, de mede, moet bij toeral ontdekt
zijn. Zij ontstond door gisting van melk,
dat in een zak van geitenleer bewaard werd
Al spoedig leerde men deze drank, door
toevoeging van honing, smakelijker maken.
een rilling over haar rug voelen loopon,
bij de gedachte wat de elegante Romein-
scbe dames deden als ze aan tandpijn
leden.
Zij betten dan hun tanden met de ascli
van verbrande vogelmest, bagedissenlever-
tjes en andere soortgelijke smakelijke ingre
diënten.
Zeer eenvoudig, maar even weinig ver
kieslijk, was het middel om de tanden
mooi wit te houden: men moest daarvoor:
tweemaal, per maand een muis oppeuzelen.
Deze en andere middelen toekende da
geleerde Plinius niet alleen op, hij geloof
de ook, dat zij probaat werkten.
Toch geeft hij ook verstandiger raad.
Hij beveelt liet spoelen met zout en water
of met wijn aan, maar, zegt hij, dit moet
een oneven aantal malen per dag geschie
den, anders helpt het niet.
Antieke mondhygiëne
De lauden van Tliais zijn érg zwart
en slecht;
Maar Lecania heeft mooie,
Verblindend witte, als twee rijen paarlen.
.Ta, die zijn gekocht; de andere zijn echt.
Zoo spotte Martialis in een van zijn epi
grammen; ook elders spreekt hij van inge-
zette tanden van ivoor, die met beliulp
van gouddraad bevestigd worden.
De Romeinen hadden die kunst om de
slechle tanden door valsche te vervangen,
van de Grieken afgekeken, waar de be
roemde arts Hippocrates, the vier en twin
tig honderd' jaar geleden leefde, als de uit
vinder biervan werd. geprezen.
Dat de Grieken en Romeinen hem daar
voor heel dankbaar waren en zelfs stand
beelden voor hem oprichtten, valt gemak
kelijk te begrijpen, als men weet, dat zij
wel tandenstokers gebruikten, maar dat zij
zij er nog niet in geslaagd waren om een
goede pasta te bereiden.
De samenstelling van hun tandpasta's
was ai l.cel curieus en menige lezeres zal
Dc Vraagbaak
8igarenasc.il als poetsmiddel.
Bij het opruimen van de kamer verdwijnt
de inhoud van de aschbakjes steeds in de
vuilnisemmer; toch zou het verstandig zijn,
de ascli in een trommel of in een blikje
te bewaren. i
Sigaxetiascli "is namelijk een poetsmid
del hij uitnemendheid,
Vermengd met eenige druppels petro
leum tot een papje, wordt het gelegd op
vlekken in metaal. Nadat dit een tijdje
ingewerkt heeft, moet men, liet s'ev-ig uit
wrijven waarna men liet metalen voorwerp
met een weinig lauw water afspoelt. Ten
slotte wrijft men bet metaal op met een
wollen doek om bet zijn oorspronkelijke
glans te hergeven.
Ook de edele metalen goud en ziher
laten zich met sigarenasch behandelen.
Vlekken iu gepolitoerd hout, zooals die
zoo vaak ontstaan door liet neerzetten
van heete voorwerpen of gevulde glaze i,
worden ook al met behulp van sigaren
asch verwijderd. 1
Daartoe vermengt men wederom de asdi
met eenige druppels petroleum en laat
dat papje een vijftal minuten op het ge
vlekte hout inwerken. Daarna wrijft men
de vochtige ascli stevig in met behulp
van een in een kaarsvlam zwartgebrande
kurk, en verwijdert haar dan met een in
lauw water vochtig gemaakt doekje. Ten
slotte werkt men de gekringde of gevlekte
plaatsen bij met meubelpolitoer.
W
8
s
i-
mem
MAAR DAN STOR1NGVRIJ VAN DE
LANGE HAVEN 107 - TELEF. 07770
RAMP Fs voor HAARDEN en KACHELS
naar wijd en zijd
Bekend door KWALITEIT
Algeheele keukeninrichting
en Rotterdam, Vierambachtsstr. 131, Te!, 34410
Boterstr. 78, Tef. 68664
Briefadr. Stsdtadarslaan 87
Erkend Gas-, Water-
fitter en Electricien
Sanitaire Artikelen
lood- en Zmkwerker
PRACTISCH en VOORDEELIG naar
(Voer verkoopuren zie rubriek „KLEINTJES" In Git blad.)
Vraagt Uw leverancier PRODUCTEN
van Zuivelfabriek en Melkinrichting
Westerkade 1Bn- Telefoon 68434
Bekend door HOOGSTE kwaliteiten
Manufacturen, Tricotages, Kousen, etc.
HOOGSTRAAT 28 fel. 67501
saS=|F Ri Cl D/\l REjSSSUj
Telefoon
Telefoon
AUTOBEDRIJF
69404,
3'5)2.90,
"i
Schiedam
Rotterdam
VOOR UW GEZIN
Broeraveld (hoek Heerenpad) Tel. 68342
GEDIPLOMEERD
UURWERKMAKER
ROTTERDAMSCHEDkIK
TELEF. 67593
van „De Porceleyne Fies"
Collectie 1940, waarbij is
Alléén bij de Firma
HOOGSTRAAT 105.
Er gaat nog
KLEEDING
steeds niets boven
NAAR HAAT
garandeert U goed passende maatkieeding
tot billijken prijs.
HOOGSTRAAT 91
ALLEEN
VRUCHTENSAP
TE GEBRUiKEN
0.14. 6 STUKS
ZOO
PER FLESCHJE 0.14. 6 STUKS f 0.80.
WIJNHANDEL en SLIJTERIJ
„OU D-M ATH EN ES SE"
ROTTEREfDIJK 242 TEL. 68938
i
voor
-4~Dit merk waarborgt
kwaliteit
15 KORTING
Wanneer zien wij UW Firmanaam hier?
HOOGSTRAAT 20 TELEF. 69566
HET BESTE EN VOORDEELIGSTE
LAAT VANAF MORGEN
SINGEL 101 - TELEF. 69551 - HOOGSTRAAT 72 - TELEF. 67545
VACANT
DEK
w
'M