1
I
mm
Korte notities uit Amerika
m
D* Ooykaas
J. SCHREUDER A.J™-
Ambieert Roosevelt voor de derde maai
het prèsidentscfiap? De totajitairen eri jiet
Panamakana?' "1
,r -
Ho ofdpij-n;f«éi Kiespijn.
BINNENlAND
Dé ambtenaren en de düurtetoeslag
Gemengd Nieuws
De baggerhoppers te Sassnitz
Voor solied Metsel- en Tegelwerk
Hoofdstraat 175
SCHILDER - DECORATEUR
TUINLAAN 34 - TELEFOON 67870
1É2ÉÉI
-•*fV
Zal Roosevelt voor de derde maal het
presidentschap, ambieeren? Terwijl ik dit
opschrijf, is het nog altijd de groote vraag
der Noord-Aincrikaansche politiek.- Men-mag
van Roosevelt zeggeii wat men" wil (en daar
maken - vooral 's presidenten tegenstanders
een ruim gébruik van), maar een zwijgzaam
én handig diplomaat is hij zekér. Reeds
gedurende ruim een jaar liggen alle Wasli-
dngtonsche journalisten met gespitste oorejn
en potlood en op de loer om uit ieder
woord dat aan de presidentiéelé kaag-der-
tanden ontvliedt, de conclusie te persen,
die zal aantoonan of mr. president hl of
niet een derden regceringstermijn wemscht.
Tot niu toe was die" spitsheid tevergeefs.
Tot nu toe is er geen enkel toeken dat
in staat i3 den weg te wijzen. Twee groote
heereh hebben mededeelihg'gedaan dat zij
óók wel president willen;worden': de hui
dige vice-president Gamer en postmeester
Farley.* Deze :beide -heereni zijn evenals
Roosevelt leden van de Democratische
partij. Maar Gamer is reeds in de zeventig
en Farley zou werd bij gekozen
de eerste Roomsch-Katholieke president van
de grootendeels protestantsche Vereenigde
Staten zijn. Daarom geeft men. hun weinig
kans. Men zegt hier: Wanneer Roosevelt
.wil, zal hij 'ten.-derden male; president
worden; wanneer hij niet wil zal Mj den
minister van buitenlandsc'ie zaken Gordell
Huil, als zijn candidaat tiaar voren schui
ven. Wie zal Republikeinsch candidaat wor
den? De Néw-Yorksche officier van justitie
Dewey? Of één van de senatoren:Taft,
.Vandenberg, Wheeler? Wellicht is dit alles
reeds bekend, wanneer gy in Sohiedam
dezen brief onder de pogen, krijgt. In ieder
geval is nu heel Amerika nog in spanning.
Verdediging van het Panama-
1» an aal.
Alle Noord-Amerikaansche 'oogen- zijn óp
het Panamarkanaal gericht; Het Panama;
kanaal, is de verbinding tusschen den At-'
lantischen en den Stillen Oceaan. En daar
om zoowel in ecbnomischen ais in mi-
iifair-maritiemén zin een der „édele
deelen' van het groote Ame'rikaansche
hchaam. Oom Sam zet er alles op het Pa:
naina-kanaal zoo goed mogelijk te bescher
men. In militaire kringen acht men deze
bescherming nog veel te zwak. Deze krin
gen moeten 'beroepshalve' pessimistischer
zijn dan nist-mililaireb». Avint^j_iiiQeléa
inliun edacli ten gang; Run plannpn"'éti'xT'é
.mogelijkheden;'waarméde zij dienen "reke
ning te houden het ergst-denkbare in
schakelen. Dit ergst-denkbare is de moge
lijkheid, dat na een overwinning der met-
democratische landen in den huidigen oor
log:- deze zich - verhonden met Japan
tegen de V. S. zullen koeren. Wanneer
dit het geval- zou zijn, dan zou hun. eer
ste bedreiging, zich richten tegén het Pa
n&mafcanaal: Optimistischer naturen den
ken dat het zoo'n- vaart wel niet zal loo-
pen. Eii déze weigeren zóóvele tiéntallen
millioenen aan de versterking van diét Pa
namakanaal ten koste te leggen als de
„pessimistische" militairen zouden •wen-
schen. President Roosevelt staat op hét
militaire standpunt.
Invloed van, de lotalitairen.
De „pessimisten" (wié zal- nu zeggen
of juist zij niet den meesten zin -voor dé
werkelijkheid bezitten), mocnon bovendien
dat een eventueelé aanval op hét Panama-
kanaal niet slechts van de zee-zijde zou
geschieden, doch ook over land en dus
via Zuid- én Midden Amerika en Mexico'.
Zij wijzen niet zonder zorgelijkheid 'op den
ideologischen invloed,; die ,-tptalita.irp;>lajii-
den in sommige, van de Zuidelijke Repu
blieken niet alléén met alle-macht trach
ten te krijgen, doch ook inderdaad krijgen.
Dientengevolge: de Amerikaansche goedé;
buurman-politiek.- Dientengevolge ook: de
conierenlies van Lima en Panama, waar
alle 21 onafhankelijke republieken van het
werelddeel Amerika vertegenwoordigd' wa
ren. Dientengevolge: de groote lankmoe
digheid, die Washington aan den dag legt
ten opzichte van Mexico's eenzijdige ont
eigening der buitemlandsche petroleumbe-
langen. Dientengevolge: de oprichting- van
een Pan-Amerikaansche Bank onder zeer
ruime kapitaal-deelneming van de V. S.
Dientengevolge: de vriendelijkheid van Oom
Sam jegens Columbia's dictator, generaal
Ubico, d:e drooniit van een Midden-Ameri-
kaanschen Statenbond: de Vereenigde Sta
ten "in federatief verband van de republie
ken - Columbia, San Salvador, Honduras;
Panama eh Cosla-Rica, onder Colurnbiaan-
sche opperleiding. - - -
Vliegtuig productie.
Inmiddels vaart de Amerikaansche vlieg
tuig-industrie zeer Wel hij den oorlog. In
Januari 1940 exporteerden de .Vereenigde
Staten 227 vliegtuigen, tegen een waarde
van 17.698.481'dollar naar Éurópa, tegelijk
met 843 vliegtuigmotoren ad 3.294.161 dol
lar. Er doen zich hierbij twee voorname
problemen voor: 1. Óf het volgens een
nationaal standpunt verkieselijk is voor
de Vereenigde Staten zijn-niéuwste militaire
modellen dusdoende aan de openbaarheid:
prijs te geven; 2. of de Vereenigde Staten
déze' militaire vliegtuigen niet heler voor
zich zelf kan houden' en gebruiken. Maar
president Roosevelt ontkent dat door deze
leveranties militaire geheimen zouden wor
den verraden en ten aanzien" van het twee
de probleem zegt hij,dat die productie
van vliegtuigen zóó groot is, dat deze zoo
wel in de Eurppeesclie' als in de Amerikaan
sche hehoeffe ten volle kaii voorzien. Bo
vendien zegt de .regeering dat juist het ge
brink van Amerikaanschevliegtuigen heel
nuttig is omdat daardoor?kan worden uiige
maakt- wat ér éveniueel aan deze vlieg
tuigen ontbreekt,zoé<lat zij telkens, vol
gens de -in. de Ëuropèesche', praktijk'"opgé:
dane ervaring, kunnen, worden; verbeterd.
Ten twééde:brengen deze leveranties wel
vaart in 'de Vereenigde .Stalen... En ten
slotte:-hoezeer neutraal de,Vereenigde Sta-'
ten' ook, 'zijn; de huidige.-,regeéritigmaakt
er: allerminst een geheim van..dat zij de
combinatie van goedé; zaken- "met-hulp aan
de geallieerden;in;.geen,.;enkél 'opzicht, én-
verkieselijk en onvoordcclig acht.
-• Gesloten kringloop.
Nu .de oorlog zeven maanden oud is kan
■gezegd worden dat ;de Amerikaansche vrcös
om er -in betrokken te worden zéér :is af
genomen. Niemand: kan- zeggen 'of de stérke
vermindering van deze vrees door dé." (on
bekende, want toekomstige), feiten zal wor
den. gerechtvaardigd. - -
Zéker is liet wél en nu kom ik weer
tót rmijn-: eerste aariteekeiiihg, Xoo'dat"lïier-~
méde de cirkel dezer notities kan worden
gesloten dat deze vérmindering-vah-vrces
werkt in het voordeel van Roosevelt.
Niet alleen immers dat de door 's presiden
ten tegenstanders ijverig gevoede vrees dat
liij de Vereenigde. Staten in den oorlog zou
brengen, vooralsnog ongegrond is gebleken;
men helt nu over tot de, tegenovergestelde
-.meening, die leidt' tot.de :p o s i t; ré v e "con
stateering: dat Roosevelt erin geslaagd is
dé; Vereenigde^Staten - neutraal 'e houden.
Zoodal men geneigd- is te veronderstellen
dat Roosevelts aanhang - is -vergroot. Doch
de vraag blijft: Zal hij.- daarvan gebruik
maken" om zich wederombeschikbaar" te
stellen? -- i l-
Do Irrigatie werken M&ngifi op het eiland iSoemba zijn met een gedeelte van het door Nederland geschonken 25 niillieen
Welvaartfonds- tot stand gekomen en officieel geopend. De groote stuw.
Veilg en jylug als geeBl^snder helpen hierbij
altijd een poeder of cachet van'Mijnhardt.
Mijnhart's-Poeders pér ,sndc^8 ct. Doos 45 ct.
Cachets, genaamd ;,MijnhartJes".Doos lOen 15ct.'
De regeering wenscht vooralsnog
geen toeslag toe te' kénnen.
f'1 Ihuu-,.. vergadering yan gisteren .'.be
ëindigde de centrale commissie voor'; ge-
ÓrnaflisiVir/'ï. rwrnV»Tnrf ir»S v'jn
Overeenstemming '- .wérd óver"' dit' punt'
niet bereikt
'De regeering gaf als" haar uiteindelijk
standpunt te kannen van meaning te zijn,
dat op dlit oogenhlik het nog niet ge
wettigd1 is een duurtetoeslag toe te
kennen, maar d'at zulks wel het ge
val zal zijn, wanneer het indexcijfer
in verhouding tot dlat van dé periode
1937 1938 met 10 pCt. zal zijn ge
stegen.
Op dat tijdstip zou de regeering aan
de gehuwde ambténaren en daarmede
gëlijkstaanden met eéff brute inkomen
-' •'-'van ten hoogste f4.800 een duurtetoe-
-slag "van 5 pCt. tvillèn toekennen.
De 'vertegenwoordiger^- d-er organisaties
warénvan oordeel; dat de positie, waarin
in' hét bizonder. het Jagëré personeel vér-
kéert, zoodanig is, 'dat' reeds thans op
toekenning van een duiirtetoeslag, zij het
ook niet over d'e geheelé -linie, aanspraak
bestaat.',
Dé commissie behandelde voorts eenige
regeeringsvoorstellen tot ""|ncidenteele wij
zigingen en aanvullingen yan het bezoldi
gingsbesluit waarmede zij j zich in het al
gemeen vereenigde. 1
Eveneens stemde d'e' "cóijimissie Lu met
hot regceringsvoorstel'-tót wijziging van het
:Kvl3.^ van 28 November- 1922, Staatsblad
^38^. ér tóe.1, strekkende v&or gemobiliseerde
ambtenaren, <lie. geen burgerlijke bezoldi
ging genieten, wijldo d'oor'hen- genoten
militaire belooning gelijk is aan of hon
ger is dan hun burgerlijke bezoldiging, het
pensioenpremie verhaal te doen inhouden
op de door hen genoten militaire beloo
ning.
Over een Duitsclie' gramofnonplaat.
-Op vragen van het (soc. dom.) Tweede
•Kamerlid, Van der Goes van Nators be
treffende de inbeslagneming van H. llausch-
ning's boek „Gesprekken met Hitier" en
dén verkoop van gramofoonplaten met liet
lied „Wir fahren gegen Engelland" heeft
Se minister van justitie geantwoord
De: bedoelde inbeslagneming heeft plaats
gehad wegens overtreding van artikel 119
vanhet Wetboek van Strafrecht'. In de
uitgave kwamen voor belcedigingen van
liét hoofd van een bevrienden-staat.
- Een onderzoek heeft uitgewezen, dat hier
te lande in winkels als in de vragen met
name genoemd (de Deutsche B-uchhandlung
en de winkels van het Bolwerk, voormalige
''driehoekswinkels) en ook in sommige an
dere zaken gramofoonplaten, houdende het
{matrozenlied „Wir fahren gogen Engelland"
verkrijgbaar zijn.
Dé verkoop valt niet onder het bereik
der bestaande strafbepalingen. Het is den
minister voorts gebleken, dat de opperbe
velhebber van land- en zeemacht van oor.
deel is, dat de betrokken aangelegenheid
geen aanleiding geeft voor het incidentesl
nemen van maatregelen zijnerzijds.
Drie en dertig personen wenden gedoo-d en honderd gewond, toen de New York—
Chicago express nabij Little Falls derailleerde en een zwaren stecncn muur ram
de. Een overzicht van de ruïne op de plaats van hel ongeluk.
Ruim 500 eenjarige edelkarjvers zijn gisteren fu het Vondelpark te Amsterdam uitgezet
u®or de Hengelsportverceniging „Amsterdam".
Runners derwaarts om de vaar
tuigen naar -Malmoe te brengen.
Vandaag vertrekken zestien runners on
der commando van kapitein F. Groenen
dijk van Rotterdam naar Sassnilz, om de
drie baggerhoppers en de sleepboot „Hoek
van Holland" van de' firriiaVolkcr,die,
na het drijfavontuur door de Duitsche mij
nen verspening, door een bewakingsvaar
tuig naar Sassnitz waren gesleept, naar
Malmoe te brengen.
Do Duitsche troepen ia Noorwegen. Officieren van liet bezettingsleger in gesprek
met leden van hot Noerscho Roode Kruis.
Aangezien de schepen door een officieel
Duitsch regeeringsvaarluig waren geborgen,
behoeft geen Irergloon te worden betaald,
daar dit loon nimmer door regeerings-
vaartuigen wordt geheven. De vaartuigen
zijn wel beschadigd, maar mer hoopt deze
averij in Malmoe spoedig hersi—./ te heb
ben.
De „Maasmond 16", die het roer ver
loren heeft, zaï door de „Noordzee" wor
den gesleept, terwijl de hopper „Adam 3"
de sleepboot „Hoek van Holland" op sleep
touw zal nemen. De sleepbootheeft niet
allecn .de schroef verloren, maar mist ook
het roer.
Van Malmoe.'zullen de vaartuigen naar
Falsterbo gaan, om 'daar het baggermate-
riaal, dat werkzaam is bij den aanleg
van het kanaal door de landengte, te com-
plelceren.
Hevige regenval in Roemenië.
De scheepvaart op de Donau wordt op
nieuw gehinderd door den hévigen regen
val in Roemenië.
Vooral op de benedenloop van de rivier,
vanaf Braila tot de monding, schijnt de
toestand ernstig. De liaven Sulina staat
half onder water, het Suliha-kanaaJ wordt
bedreigd met verzanding, aangezien de ri
vier groote hoeveelheden zand meesleurt.
Voor groote schtepieai is de vaart moeilijk.
Tc Braila heeft men hét verschepen van
graan moeten beperken.
Vervalsching van certificaten?
Gisteren heeft de justitie eon huiszoe
king gedaan ten huize van de beide Pool-
scho kooplieden A. en J. S. in de Euter-
pesfraat te Amsterdam., De beide man
nen werden Zaterdag j.l. reeds gearres
teerd en thans wordt vermoed, dat zij
zich 'aan valschheid 'in geschrifte hebben
schuldig gemaakt. Zij worden er van ver
dacht effecten naar Duitschlaiid 1e hebben
gestuurd als zoogenaamd „oud bezit" en
hierbij, om dit voorwendsel oud bezit te
bewijzen, - valschc certificaten bij dé zen
ding te hebben gevoegd.
De beide Polen zijn reeds in den vori-
gen oorlog in ons land komen wonen.
Meisje in het water gevallen I
en verdronken.
Een vijfjarig meisje G. van P., wonende
aan het Mccklenburgplein in Loosduinen)
was gistermiddag met vier andere kinderen
aan liét spelen aan den kant van de Loos-
duinschevaart nabij de groenten'veiling aan
dén Houtweg. Zij viel in het water en werd
door een agent op'het droge gebracht. Twee
uur lang heeft men getracht haar tót be
wustzijn terug te brengen door liet toepas
sen van kunstmatige ademhaling en het
toedienen van zuurstof.
Alle pogingen waren ecliler tevergeefseh'.