De „sleutel tot £ngeland
in Duitsch bezit
De
militaire situatie na
inname van Calais
de
I
Dinsdag 28 Mei 1940
r
Stopzetten bedrijven verboden
I
r
93ste Jaargang.
No. 22485
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
f!
Postrekening No. 53IL
BUITENLAND
99
De beteekenis van den va! van
Galais
Belgische koning legt
wapens neer
Aanvallen op Oostende en Den Helder
De verwoesting te, Leuven
Voor ontslag van personeel is een regeling
vastgesteld
BINNENLAND
Verklaring van den
opperbevelhebber over" de N.S.B.
De weder-opbouw
Thee en koffie
4-1
i
"'i
S"
UeKe i.Qur«it ïareclmnt dagelijks, met ait*
iondoring vai> Zon- «n Feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2.franco per post
f 2.50. Prijs per week: 15 eta. Afzon
derlijke nummsra 4 ets. Abonnementen
werden dagelijks aangenomen.
Adrertentiën voor bet eerstvolgend num
mer moeten véér elf uur aan net Bureau
bezorgd zijn, 'e Zaterdags vóór uur,
Een bepaalde plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
bi
PrQs der Ad verten tien van 15 regels f 155;
Iedere regel meer f030, m het Zaterdagnummer
15 regels i 1.80, iedere regel meer f 0.35
Reclames f0.75 per regel. Incassokostenö ets
ostkwltanties 15 ets. Tarieven \an achertentiui
ij abonnement zijd aan bet Bureau verkrijgbaar*
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klein®
Advertentiën opgenomen A 10.50 t/m 15 woor
den f 0.75 t/m 25 woorden Eik woord mter
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Het gisteravond uitgegeven frontbe*
riclit van het D.N.B. luidt als volgt
De algamn indruk op grond van.
het lieden uitgegeven legerberieht is,
dat de dag der beslissing voor de in
het Belgisch-Fransche gebied opgeslo
ten tegenstanders onverbiddelijk nader
bij kont. Bij de laatste gevechten
blijkt, dat de Engelschen nog steeds
als voornaamste doel hebben over het
Kanaal nog zoo veel' mogelijk troe
pen naar fingeland terug te brengen.
De wanhopige tegenstand der Engel-
schen, zooals bijvoorbeeld in Calais,
dient alleen tot dekking van de in
schepingspogingen. Het vervoer met
schepen binnen het bereik van het
Duitscke luchtwapen is echter een
moeilijke taak. De uitvoering eischt
tijd en brengt zeer zware verliezen. De
Franschen hebben minder belang bij
het Kanaal. Zij trachten hun troepen
steeds nog tot tegenaanvallen te leiden
en hebben kortelings vooial' him ko
loniale regimenten in het veld gebracht
voor doorbraakpogingen. Deze vruck-
telooze aanvallen stortten echter alle
in het Duitscke vuur iueen.
Zeer kenmerkend voor de Duitscke su
periorileit zijn de in het legerberieht ver
melde buitengewone successen van twee
Duilsche officieren, liet feit, dat een panl-
seiauto een torpedojager in brand schiet,
is in~de krijgsgeschiedenis nog niet oj>
geteekend Evenals het Diutsche afweer
geschut van het vliegtuig tot den paint-
serwagm en ten slotte tot het vijandelijk
oorlogsschip steeds grootere en voor dit
wapen oorspronkelijk met bepaalde deeleU
heelt gevonden en getrofien. Evenzoo too-
ncn zich de Duitsche pantserauto's in den
strijd met de zeestrijdkrachten ook van
een onvermoeden kant.
Een pendant hiervan vormt de prestatie
van een luitenant der panfserafweercom
pagnie van eei infanterie regiment, onder
wiens doelbewuste vuren de aanval van 11
vijandelijke pantserwagens inceistorlte, na-
'dat de helft der pantserwagens kapotge
schoten en de rest buiten gevecht gesteld
was. Het betreft hier de pieslatie van een
enkel stuk pantser-afweergeschut. Dit voor.
beeld doet de vernietiging vermoeden, waar
aan de vijandelijke pantserstrijdkrachten
zich blootstelden, toen zij stieten op de
massa der Duitsche panlserafweerwapens.
Sedert half April hebben de Britten steeds
weer de zg. reeds voltrokken inname van
Narvik door de geallieerde strijdkrachten
gemeld. Daardoor is de strijd om Narvik
steeds meer tot een prestigekwestie,, voor
de Engeischen ën in laatste instantie tot eèn
gevaar geworden, dat in Londen niet tijdig
genoeg is ingezien. Tegen de huitengewoöü
laaie en dappere Duitsche troepen, die in
liet gebied van Narvik opcrceren,' moest
de tegenstander ve'e malen sterkere strijd
krachten inzetten, wanneer hij ook maar
hoop op eenigerlei successen wilde liebbën.
Daaruit vloeiden de noodzakelijkheid voort
van grootere troepentransporten, die weer
een. overeenkomstige nazending van voor
raden eisckten. Ter be\eiliging ijan de
achlerwaartsche verbindingen moesten noe
menswaardige deelen der Biitsche strijd
krachten ter zee in dén strijd gebracht
worden. Daarmede zijn zij blootgesteld aan
de aanvallen van liet~Duitscbe luchtwapen.
Het doel der Engeischen^ in Narvik vasten
voet te krijgen, heeft dus tot nu toe geen
succes, maar zeer nadeelige gevolgen vqor
de EngelscKen. Practisch liggen de dingen
aldus, dat daar in liet hooge Noorden be
langrijke zee- en landstrijdkrachten gebon.
den zijn en dagelijks gevoelige' verliezen
lijden. r f
De Fransehe krijgsgevangenen -
in-Duit'schldnd.
Over de behandeling- der Fransehe krijgs
gevangenen is op;doër"buitenla,ndsohejour
nalisten opgestelde^ vragen van welinge
lichte zijde medegedeeld, dat.de Fransehe
krijsgevangenen - behandeld werdenin
overeenstemming me t' de i er nat i.ooaJe vesr-
pliclitingeny.De aan de-Frausclve officieren
buiten het Kleader., derbestaande' conven
ties aanvankelijk- verleende vrijheden "zijn,
naar hieraan toegevoegd werd, opgeheven,"
toen gebleken was, "dat in Fransohe krijgs
gevangenschap geraakte Duitsche officie
ren zijn mishandeld. Principieel krijgen de
officieren eu manschappen, naar ten slotte
word opgemerkt, dezelfde internationaal
vastgestelde behandeling.
„Wie Calais bezit,'heeft den sleutel tot
Engeland", zoo "verklaarde men gisteren
van bevoegde militaire zijde tegenover het
D.N.B. In 1914 kon Engeland met de hulp
van zijn bondgenooten, Frankrijk en België,
de bedreiging van Calais door de Duitschers
nog ternauwernood afwenden. De tegen
woordige toestand, aldus zeide men ver
der, is voor Engeland aanzienlijk moei
lijker. Het vooruitschuiven van het Duit
sche front tot de Fransehe kust beteefeent,
dat de tegenstander van zijn basis op het
vasteland verdrongen wordt niet alleen,
maar ook, dat, met het oog op de kracht
van de Duitsche luchtmacht, dat de be-
heersching dezer voor het land vitale toe
voerroute ineenstort en daarmele, dat de
Theems wordt uitgeschakeld voor het
scheepvaartverkeer uit het Kanaal.
Londen als de grootste haven met de
hoogste capaciteit, die 40 procent van den
geheeien Engelsclien invoer ontving, zinkt
daarmede practisch terug tot onbeduidend
heid. Het gevolg daarvan is een verdere
overbelasting der Westelijke Engelsche ha
vens, welker capaciteit reeds geheel ge
bruikt wordt.
Alle builenlandsche militaire vlootexperts
die zich in den laatsten tijd in de buiten-
landsclie pers hebben uitgelaten over do
ontwikkeling der gebeurtenissen, waren het
er, zoo zegt men verder, ore; eens, dat de
bezettingder Fransehe -Kanaalkast en. del
havens Duinkerken, Calais "on"Boulogne
door de Duitsche troepen een doodelijlce,
onmiddellijke bedreiging van Engeland zou
vormen, omdat de Duitsche lm litmaclvt van
hieruit over de kortste trajecten voor aan
vallen op Engeland beschikt. Verder wordt
gewezen op het groote voordeel, dat ver
korte trajecten voor de luchtmacht vermin
dering van het brandstofverbruik en daar
door weer de mogelijkheid tot vergrooting
van den bommenlast met zich brengen.
Bovendien maakt die verkoitwg liet mo
gelijk, dat in plaats van eens, meermalen
per dag tot actie -kan worden overgegaan.
De snelle bezetting der belangrijkste Ka
naalhavens, Boulogne en Calais, heeft tol
gevolg gehad, dat de mogelijkheid van in
scheping der nog op Franschen grond staan
de Britschetroepen sterk \erminderd is.
Uit rrtededeelingen van Duitsche waarne
mers is bekend, dat de Engelsche i in
alle havens iatan het Kanaal betrekkelijk
veel scheepsruim!© voor hef wegvoeren,
der troepen naar Engeland gereed gehou
den hadden. Dat is cte reden voor do
taaien tegenstand bij Calais.
Indiener, thans nog Engelsche trocjen
in Noord-Frankrijk zijn, is dat eenvoudig
zoo te verklaren, dat 'zij niet mrer alle
op do gereed gehouden schepen konden
tenigkeeren. De Duitsche luchtmacht heelt
aan de nog in liet vijandelijke gelne 1 ge
legen havenwerken aan de Fransch-Belgi.
sche kust ernstige schade toegebracht. Bo
vendien echter hielt zij batterijen, die op
de frontlijn vuurden, tot zwijgen gebracht
en grooie oppervlakten bosch, waarin
dichte troepenconcentraties van der tegen
stander gemeld waren, in brand gestoken
Het speciale bericht van gisteren over den
val van de belangrijkste Fransehe Kanaal
haven, die, naar het legerberieht van giste
ren bevestigt, na lellen strijd in Duitsche
handen viel en Voorts de dieoe inbreuk
op do in Artois en Vlaanderen ingeslo
ten legers der Westelijke mogendheden,
stond op den voorgrond van de eeheele
Duitsche avondpers.
De meeste 'bladen wijzen vooral op de
historische beteekenis van Calais, en schrij
ven, dat de,Duitsche troepen" hier op den
oudsten, histórisch'en grond staan, over den
weg van Dover haar Calais liep in vredes
tijd de stroom van Engelsche bezoekers
van het vasteland. liet begrip Dov§r—
..Calais is sedert'het samengaan1 van "En
geland en .Frankrijk in de Entente Cordiale
zelfs t\ mbpliscli ^gewórden vóór datgene,
wat de Westelijke mogendheden in deze
w cield vertegenwoordigen. -
- Dover—-Calais hèettè de groote versper
ring in deri wereldoorlog. Niet ver van
'Dover li.nf Hasliri&s. 'wnai* Willem de, VoiC
De Fransehe minister-president Rey-
naud heeft, volgens het" D.N.B.van
morgen een radiorede gehouden. Hij
verklaarde, dat het Belgische leger,
dat zich vanmorgen om vier uur in den
sector ten noorden van "de hoofdstad
(Capital) bevond, den weg geopend
heeft voor den inval der Duitsche pant
ser-divisies.
Het D.N.B. merkt hierbij op, dat met
„Capital" waarschijnlijk bedoeld is
Duinkerken.
Voorts verklaarde Reynaud, dat de
Koning van België de wapenen, heeft
neergelegd. Reynaud verklaarde verder:
Thans moeten wij vertrouwen op onze
soldaten en leiders, die het totale blok
van het front vormen. Wij zullen de
Somme-linie houden en eveneens de
linie aan de Aisne.
tïek op het Europeesehe vasteland te voe
ren. (Hamburger Frcmdenblatt).
Ook uit het Zuiden wordt de Duitsche
muur steeds meer het omsloten, gebied
ingedreven. Uit de richting van Lens stoo-
ten de Duitsche troepen thans in het van
industriesteden eu -installaties wemelende
mijn gebied, waar de massa's-der Fransehe
troepen der verslagen legers hun lot tege
moet zien. De voor den vijand kanslooze
slag woedt verder, zoo schrijft de Berliner
Boersenzeilung.
Het opperbevel der Duitsèhe weermacht
deelt mede: -.
Bij een aanval op de nog in vijan
delijk bezit zijnde Kanaalhaven Oostende
is het aan een onzer snelle booten ge
lukt een Bntsche torpedojager met een
torpedo te vernietigen. Bovendien werd door
onze snelle booten voor Den Helder een
vijandelijke onderzeeboot tot zinken ge
bracht.
Het Bril sche -.ministerie wen voorlichting
heeft „gedementeerd""f-Sat-^Êrilsche - trnee-
pen de stad Leuven in brand hebben
gestoken, en heeft verder verklaard, dat
de bibliotheek te Leuven hij den aftocht
der Engeischen onbeschadigd was. Van
Duitsche zijde wordt naar aanleiding van
deze tegenspraak met nadruk gewezen op
de verklaringen van ooggetuigen en neu
trale waarnemers, zoo hijvoorbeeld op die
van buitenlandsche perscorrespondenten, die
ter plaatse geweest zijn -en met de in
woners der stad hebben gesproken. Zoo
schrijft de frontcorrespondent van de„Gior
nale d'Itaha"* „Uit alles, wal men in
Leuven te zien kieeg, Wijkt duidelijk, dat
de Engeischen met zoo zeer hel oog had
den op het opgeven der' stad als wel op
haar verwoesting".
De „Popoio di Roma" publiceert het
verslag van een ooggetuige, die vertelde,
dat de gelieele binnenstad door de En
geischen in asch en puin gelegd was.
„tn liet besef, dat zij tot den terugtocht
moesten overgaan aldus zegt deze oog
getuige verder hebben de Engeischen
met eei wellust, die men in strijdende le
gers der beschaafde naties niet kent, alles
in puin gelegd. Zij hebben zelfs de biblio
theek- van 70 000 deelen, aan welker op
bouw alle landen hebben medegewerkt, in
brand gestoken"
VlaamsiliR meesterwerken naar
-• Frankr^
De Paiijsche editie van de „New York
Herald Tribune" meldt, dat dertig meubel
transportwagens met meesterwerken van
de bekendste Vlaamse he Rena'ssancekunslc-
naars uit het museum te Brussel voor
het binnenrukken der Duitsche troepen te
Brussel weggebracht zijn en zich thans
ergens in Frankrijk bevinden.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht heeft dc volgende verordening af
gekondigd.
Artikel 1,
Het is na 27 klei verboden.
a. den arbeid m een onderneming blij
vend of tijdelijk stop te zetten,
of den arbeidsduur te verminderen tot
minder dan 3& uur, of
b, gedurende een tijdvak van dertig ach
tereenvolgende dagen 25 of meer arbeiders
in een onderneming, al of niet tegelijker
tijd te ontslaan, zonder hiertoe vooraf
schriftelijke vergunning te hebben verkre
gen van of namens den directeur-generaal
van den arbeid.
Aan deze vergunning kunnen voorwaar
den worden vei bonden.
Artikel 2.
1. Het verzoek om vergunning moet wor
den gericht aan het districtshoofd der ar
beidsinspectie en bevat de redenen voor
het verzoek en vermeldt het aantal en
de soort van arbeiders, die door voldoe
ning aam het verzoek geheel of gedeeltelijk
huiten werk zullen komen.
2. Op het vei zoek wordt zoo spoedig
mogelijk beslist.
Artikel 3.
Het hoofd of de bestuurder van dc on
derneming, die in het tijdvak van 10 tot
28 Mei 1940,
hetzij den arbeki in de onderneming heeft
doen stopzetten,
hetzij 25 of meer arbeidskrachten ia
zijn onderneming' al of niet tegelijkertijd
heeft ontslagen.
geeft daarvan kennis aan het districts
hoofd van de arbeidsinspectie voor 3 Juni
schriftelijk. Hij vei meldt daarbij de rede
nen van het gedane ontslag of van het
stopzetten van den arbeid, en het aantal
en de soort van arbeiders, die als gevolg
van het stopzetten van den arbeid of het
ontslag buiten werk zijn gekomen.
Artikel 4.
Deze verordening treedt in werking met
ingang van 28 Mei 1940,
Dover ligt Hastings, "jjvaar Wilhyn de Ver
overaar in -1066, -'dós -negen -reeuwen goj
Iklen, landde om 'van""'- het vasteland - af
"de grondslagen te leggen voor de En
gelsche staatsleiding (Deutsche Allgemeine
Zeitung).
Gedurende vojle twee eeuwen, van 1347
tot 1558, wapperde in Dover 'de vlag van
een Engeland, dat er zich op toezette,
zijn door bloed gedrenkte interventiépoli-
Geen enkel bewijs van ver
raad.
Het hoofdkwartier van de N. S. B. deelt
ons mede:
Bij een onderhoud, dat mr, A. J. van
Vessem, leider van de nalionaal-socialisti-
sche fractie van de Eerste Kamer der
S'taten-Generaal, op Dinsdag 21 Mei j 1. te
's-Gravenhage in het hoofdkwartier van den
generalen staf heeft gehad met den opper
bevelhebber van land- en zeemacht, gene
raal H. G. Winkelman over de geruchten,
die in omloop worden gebracht over
verraad, dat door de N. S. Bi
zou zijn gepleegd en waardoor de
capitulatie van het Nederlandsche leger
zou zijn veroorzaakt, welk onderhoud plaats
vond in tegenwoordigheid van den chef
van den generalen staf, generaal-majoor
H. F. M. baron van Voorst tot Voorst, heeft
de opperbevelhebber uitdrukkelijk verklaard,
dat hij geen enkel bewij's had, dat
eenig verraad van de zijde der N.S.B, zou
zijn gepleegd ©n heeft de opperbevelheb
ber gewezen op de in zijn radiorede van
Dinsdag 14 Mei genoemde -oorzaken der
capitulatie: het ontbreken van materiaal,
dat tegenover de geweldige technische mid
delen van den tegenstander kon woiden
gesteld. i
Onderzoek naar hypothecaire
leeningen.
De contactcommissie van belanghebben
den hij het onroerend goed heeft door
middel van de bij haar aangesloten organi
saties aan particulieren eu particuiieie in
stellingen verzocht aan het sou© a> iaat,
Toumooiveld 3, Den Haag te willen opge
ven of cn tot welke bedragen zij in principe
bereid en in staat zijn hypothecaire Icnito
gen tenierstrekken ten behoeve van den
wederopbouw.
Aangezien geen nieuwbouw of voortzet
ting van aangevangen bouw nog plaats
vinden zonder toestemming van den regee
rings-commiSsaris, acht de ooniact-comnns-
sie het gewenscht van uit ren centraal
punt met de regeering te overleggen in
welke mate liet particuiieie kapitaal mede
kan werken aan den welerojfbouw.
Warden gedistrlburfirdL
Het departement van handel, nip ar
beid en scheepvaart maakt beheid, dat
in verband met de beschikbare hoe
veelheden koffie ea thee binnenkort tot
distributie van deze artikelen zal wor
den overgegaan.
Teneinde er voor 1e kunnen zorg
dragen, dat bij den aanvang van de
distributie de winkeliers over oldcen-
de voorraden beschikken, is de a[ ©ve
ring en verkoop van (lie© en koffie aan
den consument met ingang van Dinsdag
28 klei geheel ^verboden. Met ingang
van genoemden datum is voorts ook
het koopen en het verknopen en afle
veren aan don handel verbode zonder
de daarvoor vereischle schriftelijk© ver
gunning. Deze verbodsbepalingen gol
den ook voor het uitvoeren van reels
gedane bestellingen.
Nadere mededeel ingen betreffende!
een en ander zullen fen spoedigste
worden bekend gemaakt
-y*w -v.
'tv*
SScS&ï
Met bekwamen spoed is men bezig de geinumleerde gebieden droog te leggn. Ee®
drijvende pomp-iustallatic aan het werk.
De lokalen van het Prinsenhof te Delft
worden voor de ontvangst van ge-
ëvacueerden in gereedheid gebracht.
Het inrichten Van een waschgelegenheid
Aan een veldkeuken, die in de Tollen-
straat te den Haag is opgesteld, worden
aan de in de Residentie gehuisveste
Rotterdamsche dakloozen warme maal
tijden verstrekt
i
sld
i-S
i£ta sé"
*?H Y-,
-Jé»* kt1
pds-Kj
.W¥yp
