BIJ ONS IN ROTTERDAM
NI MEELFABRIEK i TIEMAN
Van zwaluwen
en zwaluwnesten
ill
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Naaral. Venn. „KLUITKALK"
Noodbeurzen
a,a
Verkeersproblemen die verdwenen en andere
die ontstonden
Gemengd Nieuws
'Schip in het ijs
Er xijn vier soorten in ons land
klw.'m. $AN DER VET.
(Nadruk verbekten).
HOOFDSTRAAT 28 Telel. 69570 - 69590
MACHINEFABRIEK A. F0NTIJNE
BINNENLAND
Britsch vliegtuig neergeschoten
Gebruik van hageigeweren
Nationale Inzameling 1940
Onderscheidingsteeken
opbouwdienst
Ned. Spoorwegen
'WvS* a'tehtetei»teste Si*** ïteltet li vwV rrJte».
1 Als zoovele andere Eeuerlanders heb
ben de Rotterdammers de fiets terugge
vonden. Het fietsverkeer heeft thans een
omvang aangenomen als nimmer tevoren.
In drommen doorkruisen de fietsers de
stad in alle richtingen. Auto's rijden uiter
aard' met meer, het tramverkeer heeft zich
wel grootendeels, maar toch nog met ge
heel "hersteld! en waar de afstanden te
groot zijn om te voet af te leggen is het
de fiets of de tandem, die redding moet
krengen.
Vier pleinen.
Inlussehen past het verkeer in de Maas
stad. zich op waardige wijze aan bij de
andere takken van sociaal leven en den
wederopbouw daarvan. De Maasstad! is
als bij tooverslag bevrijd! van een aantal
nijpende verkeersproblemen, die nimmer
afdoend opgelost waren en die begonnen
te gelijken, op Gordiaansche knoopen. Zoo
was er het Hofpleinvraagstuk, d'at uitge
groeid' was tot een complete lijdensge
schiedenis. Uit alle hoeken en gaten bal
de het verkeer samen op het Hofplein,
dat ingevolge een in uitvoering zijnd' plan
wel eenigszms geordend" zou worden, maar
d'at verkeerstechnisch toch altijd" een
uiterst zwak punt bleef, evenals trouwens
het Van Hogend'orpsplcin en de Maasbrug
gen. Het nieuwe Rotterdam krijgt vermoe
delijk vier zeer groote pleinen, een wereld
stad! waardig, te weten het Beursplein, het
Hofplein,, het Oostplein en het Kruisplein.
De drie eerstgenoemd© pleinen bestonden
reedis en zullen aanzienlijk ruimer worden.
Het Kruisplein wordt een plein op het
thans bestaande kruispunt Kruiskade
DiergaardesingelWestersingel. Ook dit
wordt een zeer groot plein, zoodanig, dat
de Aert van Nesstraat in de toekomst uit
zal komen op het nieuwe Kruisplein.
Met deze pleinen als basis zal het mo
gelijk zijn een gezond en eenvoudig opge
bouwd." verkeer te doen ontstaan, waardoor
Rotterdam verkeerstechnisch een waar
lustoord! beloold' te worden. Het grondbe
ginsel van dit verkeer, een ver doorge
voerd" eenrichtingsverkeer, wordt ook thans
reed's toegepast, nu behalve de tallooze
fietsers e"n de schaarsche particuliere
auto's, d"e puinauto's 'nog de volle aan
dacht vragen van de verkeerspolitie De
vier toegangswegen van het drukke Wes;
ten naar d'en Coolsingel n,L Kruiskade,
Aert van Nesstraat, Van Oldenbarnevelt-
straat en Binnenweg mogen slechts fn één
richting, om de beurt van en naar den
'Coolsingel worden bereden. Voorts bestaat
ook op d!e Meent éénrichtingsverkeer, n.l.
van den "Coolsingel af. De Goudsche Singel
is voor het verkeer naar d'en Coolsingel
in het hoofclverkeer ingeschakeld, waar
mede het ook in het nieuwe Rotterdam
toe te passen principe van een ver door
gevoerd circulatie-verkeer, is toegepast.
Hoewel dus het verkeer in Rotterdam op
het oogenblik verlost is van een paar lasti
ge vraagstukken, zijn er, mede door de
plotselinge verschuivingen in de woonwij
ken en de beteekenis daarvan, wel een
paar tijdelijke verkeerspuzzles ontstaan.
Zoo was b.v. aanvankelijk, toen de bin
nenstad nog geheel afgesloten was voor
het verkeer, de tunnel onder de spoorbaan
bij het Henegouwerplein zwaar overbelast,
zood'at hier vaak honderden fietsers in
lange files wachtten. Voorts hebben Kruis
kade ein Binnenweg het op de snijpunten
met den 's-Gravendijtwal, mede als ge
volg met .de aldaar in aanleg zijnde tun
nels ten behoeve van een rechtstxeeksch©
verbinding met den Maastunnel, zwaar te
verantwoorden gehad. Nu het geheel©
stadscentrum met uitzondering van hel
gebied begrensd' door Boompjes, Beurs-
..plei'n.-Bjaak, Leuvehaven, voor het verkeer
.vrijgegeven is,'_ kan' "hef verkeer^ bij' liet
Henegouwerplein en den 's-Gravendijkwa!
weer normaal en zonder stagnatie ver
werkt worden. Het moeilijkst zijn nu nog
de verbindingen met den Einker Maas
oever, vooral," doordat op 'de Maasbruggen,
"nog slechts éénrichtingsverkeer,*;élke zijde
om de beurt1 vijf minuten,' mogelijk is. Dit*
is des te .erger, aangezien het puin onder,
meer naar dë Boompjes" word t vervoerd
om daar in schepen teworden geladen,
die voor de verdtere expeditie, wijd jen zijd
in het landl verspreid, maar speciaal, groo-
te hoeveelheden maar de ^Zuiderzeewerken,
zorg dragen. Verder wondt puin ge"redten
maar de pijlers van de Maasbrug, die hier
mede verstevigd wordt..Bovendien worden
de al te diepe gedeelten van de rivier
met pucn op een gewenschfer peil ge
bracht, -waardoor debaggerwérkzaamihedten
worden verlicht en dg. waterstand, in de
rivier, gébruik makend van de .bestaande'
strooming, "verbeterd' wordt. Dit*'jfalies
brengt druk verkeer met. zich bij de Maas-
brgggen. Voegt men hierbij nog het. tram
verkeer) dan is het- duidelijk/d'at de- bever-
rt - c J l w
- v DER
ZAT.EEÖAÖ, U J«U 1M% ft*. 22525.
verbindingen ook onder dehuidige om
standigheden het teere punt van het Rot-
terdamsche verkeer vormen.
De tram.
Bij het uitbreken van den oorlog is liet
tramverkeer te Rotterdam terstond stop
gezet. Gedurende de vijf dagen, dat ons
land actief bij den oorlog "betrokken is ge
weest, heeft het trambedrijf geheel stil
gelegen. De tol, die de R.E.T. aan den
oorlog heeft moeten betalen, bestond uit
17 groote autobuswagens, een aanzienlijk
veilies uiteraard, dat evenwel op het
oogenblik niet zoo zwaar telt, nu het
sladsautobusverkeer tot een minimum Ls
beperkt. De tramwagens zijn er zeer goed
afgekomen. Behalve een aantal gebroken
ruiten werd aan dit materiaal geen schade
geleden. Wel waren natuurlijk in de ge
troffen binnenstad de bovenleidingen
vernield. Met man en maclrt is er
leen gewerkt om zoo spoedig mogelijk een
beperkt tramverkeer te herstellen, hetgeen
reeds op den zeventienden Mei gelukte,
toen twee kringlijnen van Schiedam naar
den Eendrachtsweg in dienst werden ge
steld en ook het tramverkeer op den Lin
ker Maasoever werd hervat. Dagelijks'werd
"dit tramverkeer uitgebreid, zoodat het
thans, op enkele uitsonderingen na, nor
maal is, behoudens een paar omleggingen.
In ieder geval was de toestand reeds spoe
dig zoo, dat alle stadsdeelen per tram be
reikbaar waren. Die tram Iieeft hét dan ook
voortdurend zeer druk gehad. Zoo bedroe
gen de ontvangsten op een der eerste Zon
dagen na het bombardement f 21.000.
tegen f 17.000.normaal. De totale op
brengst over de maand Juni was slechts
■f 10.000,minder dan het vorige jaar,
ondanks de stagnatie in het verkeer en
ondanks het feit, dat er bijna geen bus
lijnen aangehouden zijn,
In overleg met de Rijksverkeersinspeciic
is een regeling ontworpen voor de plaatse
lijke autobuslijnen, die aanvankelijk voor
de R.E.T zeer poover uitviel. Slechts de
buslijn D moclit rijden en dan nog maar
van Overschie tot den Noordelijken ingang
van liet station D.P. met een kwartiers-
dienst, die alleen tijdens de spitsuren tot
een 71/2 minuten-dienst kon worden opge
roerd. Bovendien is ook de dienst op Delft
gehandhaafd, met dien verstande, dat de
bussen- ö-rn de twee uur rijden.in plaats
van. zooals vroeger, om het half uur. Dank
zij diverse besprekingen is men er in ge
slaagd een verder herstel, van het busver-
keei tot stand te brengen. Er is -weer een
verbinding IleyplaatPernis en de lijn L,
die een verbinding vormde tusschen Ilille-
gtrsberg en Ketliel is over liet gedeelte
SchiedamKeÜiel hervat. Bij al deze bus
lijnen staat de gedachte voorop, dat bus
sen slechts daar mogen rijden, waar geen
tram-verbind ingen zijn. Het is om deze re
den, dat de zuiver locale buslijn H, do
eenigte R. E. T.-verbinding tusschen het
Noordelijk en het Westelijk stadsdeel,
eveneens hersteld is.
Stadsverkeer.
Het overig stadsverkeer, wordt zoools
gezegd, in hoofdzaak gevormd door fiet
sers. Ook rijden er, zij het in zeer beschei
den mate, weer taxi's. Het rijtuig ont
waart men nog niet reel in Rotterdam's
straten, minder althans dan in and-ere ste
den. Ook de z.g. twee-tax, de fiets taxi, is
tol dusver niet tot de Maasstad doorge
drongen. Late visites zijn dientengevolge
te Rotterdam nog niet goed mogelijk,
vooral niet sinds de verordening van
kracht werd, dat rijwielen een half uur
na zonsondergang niet meer op straat ge
parkeerd mogen worden. Dte tram rijdt
slechts tot omstreeks half elf, de fiets mag
ook niet later onbeheerd builen staan, en
lange ■wandelingen, door de duistere "stad,
waar "het-dikwijls zeer moeilijk is zicli'te
terifenteeïen, lokt "niet vèïen aan. Zooi wordt
de Rotterdammer met zacbten drang ge
dreven naar een tijdig baar bed gaan, het
geen zeker in deze woelige dagen niet
anders dan toe te juichen is.
- - -ROTTERDAMMER.
Bemanning gered.
Naar thans wordt medegedeeld',* is het
Noorsche schip Seelen begin Mei in die
Storfjord dicht bij Spitsbergen in het ij's
blevein steken. De uit 23 leden - bestaand©
bemanning kon na een' strijd! van veertien
dagen tegen d'e ijsm assa/.te' vvterdteïi géred'
en is thans in Hammerfest aangekomen.
-Meubelfabriek door brand verwoest-
In den afgeloopen nacht, omstreeks 2
uur ontdekte een nachtwaker te Vars ge
veld, gemeente-Wiscb, dat brand) was uit
gebroken jjn d'e meubelfabriek van de"fhv
ma Gejirs. Rutgers^ De gemeentelijke brand
weer kon tégen jdlè geweldige Vuurzee, zoo
goéd als niets uitrichten erf moest aan
zien, dat de gehëelê 'fabriek met' "inventa
ris in dte vlammen opging.- -
..Men-' slaagde er in dte belendende«per-,
ceelèn voor het vuur te behoeden.
Door dezen brand! worden'ongeveer1145'
man personeel -werkloos.
Vanouds hebben de zwaluwen in ouzo
streken 111 een min of meer heiligen ïeuk
geslaan, vooral op het platteland", waar
men van meening was, en nog vaak is,
dat de aanwezigheid van zwaluwnesten
op een boerderij geluk aanbrengt. Trou
wens zelf zullen jullie wel weten, dat
de zwaluwen den zomer in ons land bren
gen. Vaak zijn deze vogels de eemge, die
kinderen (en even zoo goed groote men-
sclienl) uit de sleden «kennen Het zijn dan
ook zeer opvallende vogels, met hun spit
se vleugels en gevorkte staart, ©a altijd)
zijn zij vroolijk ©n levendig.
Er zijn in ons land! vier soorten zwalu
wen, die evenwel niet oreral even alge
meen voorkomen. Hot algemeenste komt
wel voor de boerenzwaluw, de vogel die
langs wegen en dijken zwenkt, over de
plassen en vaarten scheert on soms lieel
hoog i"n de lucht pijlsnel voortsckiet Allo
zwaluwen zijn insectenelers, en daarom
kunnen zij zoo buitengewoon, snel vliegen.
De boerenzwaluw heeft,' als zoovele boeren
een roode das om, n.l. een roode vlek
einder de keel. Daaratm is hij vrij snel
te herkennen, en ook} aan zijn zwarten
rug en staart. De builds wit, evenals-een
smalle streep over de (achterzijde van den
staart.
Overal op het platteland leven de
boerenzwaluwen en bouwen' hun flinke
wat slordige nesten-tegen daklijsten en
onder bruggen. Wjj weten allen wel, mis
schien alleen van een plaatje, lioe zoo'n
zwaluwnest eruit ziet.Het is een van klei
gemetseld! bolletje, dat aan een muur of
een plank hangt, met teen klein vlieggat,
hoog aan den zijkant, 'De zwaluwen bou
wen dat nest, door .met hun snavel de
klei aan elkaar te metselen en met stroo
te versterken. Prachtig zijn de zwaluw-
eitjes, blauw met bruine spikkels en met
een zeer slomp en een zeer scherp eind!.
Het melkmeisje.
De tweede soort, die vrijwel even alge
meen is, als de boerenzwaluw, is de huis
zwaluw, die ookj heel vaak melkmeisje
wordt genoemd. Die naarn vindt zijn oor
zaak in het feit, dat dé hui;,zwaluwen aan
de onderzijde van den rug en het hoven-
einde van den staart ecu groote witte
vlek hebben Die is -bij Jïët" vliegen zeer
duidelijk te zien en. .aamdie vlek is de
'huiszwaluw "onmiddellijk van de' boeren
zwaluw te herkennen. "Deze beid© soorten
zijn wel de echte,zwaluwen, de beide an
deren ziet men minder en die zien er
opk no-g vrij wat andei's uit. Boeren- en
huiszwaluw waren ook de heide soorten,
«ie volgens de mensehen het weer kun
nen voorspellen. Wanneer de zwaluwen
hoog vliegen, wordt of blijft het mooi weer
en als ze laag boven het water vliegen,
komt er regen, zoo luidt de meening. In
derdaad' ia dat waar, maar de oorzaak is
anders. De ware weervoorspellers zijn de
insecten, die laag boven het water dan
sen als er regen komt, een hoog vliegen
als het mooi weer blijft of wordt. De zwa
luwen jagen op d'ie insecten dus die voor
spellen eigenlijk het weer en dte zwalu
wen doen niets anders dan er achteraan
vliegen.
De oeverzwaluw.
De kleinste van het viertal zwaluwen is
d'e oeverzwaluw, een heel eigenaardig bruin
vogeltje, iets grooter dan de musch en
met een lichten buik. Zij leven erg ge
zellig, in groote kolonies, maar aan d'ie
gezelligheid hebben zij zelf niet veel, want
dte oeverzwaluw bouwt zijn nest- in een
steile zaïndlhelling, waarin bij een gang
graaft van ruim een halven meier. Daar
beelemaal binnenin komt een holletje,
waarin de eieren worden gelegd'. Het mooi
ste is het, een oeverzw'aluwkolonie te vin-
dten die aan het water ligt. Want d'at ge
vlieg en gejaag van die tientallen kleine
vogeltjes hoven het water is eein buiten
gewoon aardig schouwspel. Ook de vlieg-
oefeningen van dte jonge oeverzwaluwen,
die met mooi weer in den ingang van d'en
nestgang gaan zitten en daar hun spronge
tjes wagen, voor het eerst de blauwe lucht
in.
De gierzwaluw.
De laatste van het viertal is de gier
zwaluw, de snelste vlieger van de vier,
die volkomen zwart is op een kleine, wit-
*te keelvlek na en heel graag in dte stad
woont. Dat je hem niet zoo heel vaak ziet,
komt,doordat .hij .heel hoogtegen, groote
gebouwen zijn nest bouwt, een nest, dat
zeer veel op dat van de boerenzwaluw
lijkt, alleen iets fijner geconstrueerd is.
De gierzwaluw is een razendsnelle vlie
ger, die heel hoog jaagt en wanneer je
hem waarneemt, boor je hem nog lang
niet. Het is trouwens merkwaardig, zoo
weinig geluid de zwaluwen geven. Gewoon
lijk hoor je hun hoog en scherp getsjilp
alleen, wanneer ze bij-hun nest zijn.
Dat zijn dte vier Nederlaadsche zwaluw
soorten. Ga ze maar eens ontdekken. Je
kent ze wel met één d!ag, behalve mis
schien d© oever zwaluw, want die is dte
zeldzaamste v&n 4e vief-
SCHIEDAM
,'S-rt A f.
-fete, w f";
„VEGISOL" GLASZIJDE
Isolatieschulen
VEREEN GLASFABRIEKEN
SCHIEDAM
Fabnekvan KURKEN - KURKENBONDELS
VISSCHERIJKURKE N
Fa. WED. A. VOGELEZANG
Korte Achterweg 13-IJ - Tel» 68872
Oir. A. Lauwaars
ALLE BOUWMATERIALEN
Modern ingericht reparatiebedrijf
Boterstraat 28-32. Schiedam. Tel. 69400 (2 lijnen)
VACANT
HOOFDSTRAAT 39 - Tel. 68484-68251
TARWEBLOEM
TARWEMEEL
TARWEAFVALLEN
Boven de- Zev-enumsche Pet-I.
"s-Naebts omstreeks half twee werd
boven de "Zevenumsche Peel 'tusschen
Maasbree en'Zevenum bij een luchtgevecht
een Britsch bombardementsvliegtuig door
een Duitsch toestel omlaag geschoten Hel
Brilsche toestel stortte brandend! omlaag
en vijf inzittenden zijn om het leven ge
komen. Het vliegtuig brandde geheel*uit.
Een drietal zware bommen, welke het
meev oerde, zijn niet ontploft en bleven
op de heide liggen.
Het vliegtuig is midden op een groot
heideveld neergekomen, zoodat geen rna-
teriteele schade werd aangericht.
Op nieuwe vergunning toe
gestaan.
De secretaris-generaal, waarnemend hoofd
van het departement van landbouw en vis-
scherij brengt Ier kennis van belangheb
benden, dat.- I
1. Tot zijn (Jèpartement gerichte aanvra
gen van vergunningen tot betmet te-
hulp van geweren, l.w. die, v\ aarmee slechts,
1 met hagel wordt geschoten (z.g. hageige
weren) dooden of-verjagen van niet- be
schermde vogels in den zin der Vogelvvet
1936 zijn vervallen.
2. Zij, die vérgunningen wenschen aan
te vragen (of deze reeds bij zijn departe
ment hebben aangevraagd) tot liet met be
hulp van geweren, t.w. die, waarmede
slechts met hagel wordt gescholen (z.g.
hageigeweren) dooden of verjagen van niet
beschermde vogels in den zin der Vogelwet
1936, zicli tot en met 30 September 1940
zuilen moeien richten tot de hoofden van
de plaatselijke politie.
3. De aanvragen om \ergunningen ex ar
tikel 60 der Jachtwet 1923, waarbij bet
gebruik van een geweer is geoorloofd, wel
ke zijrf'ingediend vóór 1 Juli 1940, zijn ver
vallen. Dergelijke aanvragen zullen opnieuw
op de gebruikelijke wijze bij het hoofd "van
plaatsblijke politie zijn in te dienen.
Oldehove aan den kop.
De Nationale Collecte te Oldehove (Gr.)
heeft fS 817.05 opgebracht. Dp een totaal
aantal inwoners van 2421 beteekent dit
£3.68 per hoofd eu f 14.72 per gezins
hoofd'. Oldehove beeft hiermede de lei
ding gekregen.
Blauw gevlochten kooril aan den
linkerschouder.
Naar wij vernemen zal als onderschei
dingsteeken voor den opbouwdienst wor
den ingevoerd een blauw gevlochten koord,
afhangende van den linkerschouder.
Dit onderscheidingsteeken zal zoowel op
de veldjas als op de overkleeding gedra
gen worden.
Zoolang het vastgestelde onderscheidings
teeken niet beschikbaar is, zal een voor
loop ig onderscheidingsteeken worden ge
dragen.
Dank aan het personeel.
Nu onlangs de vordering van de Neder
land sche Spoorwegen is geëindigd, heeft de
directeur van den etappen- en verkeers
dienst, de kolonel van den generalen staf,
H. H. Tlioden van Velzen, de directie van
de Nederlandscbe Spoorwegen een dankbe
tuiging doen toekomen met bet verzoek
deze ter kennis van liet personeel te
brengen. I
Op de eerste plaats worden zij herdacht,
die bij de verdediging van liet vaderland
liet leven hebben gelaten.
„tic ben", zoo gaat de directeur der
etappen- en verkeersdienst o.a. verder, „be
gaan, met liet lot der gekwetsten en wensch
hen een spoedig algeheel"herstel toe. Ik
moge uwe directie en al het onder u res-
sorteerende personeel voorts mijn grooten
dank en waardeering betuigen voor de
medewerking en steun, welke ik steeds in
zoo in alle opzichten heb mogen ontvangen.
Dat de etappen- en verkeersdienst ook on
der de meest moeilijke omstandigheden
zijn taaie beeft vervuld, is ongetwijfeld niet
in d e laatste plaats te danken aan de stipte
plichtsbetrachting en het gedrag van uw
personeel.
Dit zal de Nederlandsche Spoorwegen
voor alle tij'den tot eer strekken".
Tc Arnhem geslaagd.
Dok de tweede te_ Arnhem gehouden
noodbeurs Gelderland is een succes ge
worden. Werd d"e eerste beurs door plus
minus zeshonderd personen bezocht; dit
aantal bedroeg tijdens de tweede nood
beurs circa duizend.
De bezoekers kwamen uit alle deelen
der provincie en over het algemeen heb
ben de standhouders goedte zaken gedaan.
Er is dan ook besloten een derde nood1-
beurs te organiseeren, welk© plaats zal
vinden op 31 Juli en 1 Augustus a.s.
eveneens in het gebouw „Musis Sacrum".
Bij het graf van den Onbekenden Soldaat aan de Are de Trinmplie te Parijs. Duit-
sche officieren brengen dun -groet. - -
i c -u -
iuvo- Y*»-kte*-ft
'Jfty \r Ji
x i
