SCHOOL VOOIR VROUWEN Petit PariK WAT BIEDT 69744 St. Liduinastraat] LEDERWAREN de sip3.it 68142 tfKofa"-Bertels, Dam 9-26. Timmerman-Metselaar - Aannemer 67777 69802 68109 Groenelaan 6811 0 Singel 68111 Kreupelstraai 68811 67912 69551 69109 69676 68154 67525 69404 68735 67593 69899 69773 67556 68796 67664 67863 68011 68752 Indrukken Potkijker van een een dat een gekke vertooning vinden. Anthraeiet Algemeen lastallatiebureaii Autodiensten Huis» en Decoratie-Schilder Levensmiddelen BIJLOOP WINKELS Bankiers Bedden en Tapijten Machinefabriek RQdnn Foati>ae> Meelfabrieken Meubileering (Complete) Bedrijfskleeding Boekhandel en Bibliotheek door Johnston Mc. €hillcy Drukwerk Goud- en Zilverwerken Hoeden, Petten (ook in laken) Papiervernictiging Pompen Rund- Kalts- en Yarkenssïagerij Schoorsteenvegen Sigaren, etc. Stoffen-Manufacturen Woning-inrichting Woningbureau Mynheer van de Poll is een hoer met een witte boord ea keurige manchetten. Hij ontvangt u met zakelijke voorko mendheid m een kamer, die evengoed het kantoor van advocaat oE bankier kon zijn. Jaap van de Poll is een acteur, die eer lijk eu scherp zijn meening zegt en liever geen blad voor den mond neemt. ïMijuiieer v.ui de Poll zetelt achter een voei imam bureau als ver.egenv oordiger van de directie van „Het A'ederlandsck Tooneel". Wat hij zegt, is zorgvuldig over wogen, want het is „officieel". l)e loon van de krant, dien hij ontvangt in de directiekamer van de Amsterdam- sehe stadsschouwburg, krijgt Jaap van de Poll met zoo dadelijk te zien, sinds een vreemde interviewer mijnheer van de Poll precies liet tegenovergestelde in den mond lieefc gelegd van wat Jaap van de Poll in göed vertrouwen had beweerd. .Maar uw dienaar de potkijker is heele- maal niet gekomen om gewichtige vragen te stellen over schoawbuigpolitiek en wat dies meer zij. M>j interesseert zich alleen voor het wereldje van de planken; voor de steer tusscheu de coulissen en in de kleed kamers. En bovenal, voor den dapperen strijd van onze tooneebsten tegen de el lendige tijdsomstandigheden. Voor hun po gingen, om publiek te trekken en hun kunst te blijven heoefenen, ai schiet do gage er ook bij in. Wij behoeven trouwens niet te vragen, hoe Let er voor staat met het tooneel. Wij weten maar al te goed, hoe de moeilijk heden zich opstapelden en de recettes slonken. Wij weten ook, hoe die vooruit zichten zijn voor de vacantiemaanden, nu overal, in Nijmegen, in Valkenburg, in Den Haag, de openluchtspelen zijn afge last. Als wij daarover beginnen, dan is het niet meer de vriendelijke, maar eenigszins gereserveerde mijnheer van de Poll, die daartegenover ons zit. Dan is bet Jaap van de Poll, do kunstenaar, die vlam heeft go- vat, ondanks zijn glanzend gesteven boordje. Wij hebben elkaar begrepen, moet eens zien, hoe er gespoeld j Hier tusscheu de coulissen, in deze schijnwereld! van latten en doeken, is er niets geks aan, dat een paar medeburgers, met geweldige pruikebollen, in maskerade- pakjes rondstappen en over gewone din gen praten. Het vreemde is juist, dat niets bier aan „comelie" doet denken Toch staan we op het toon eet. We staan voor den levensgrooten voor gevel van een stijlvol landhuis, omgeven door rijzige peppels van het Neurenberger speelgoedmodei en vaardig geschilderde heggen. Het geeft je even zoo'n idee, als of je in een reusachtige voorjaarsétalago staat van een of ander modehuis en de poppen moeten er neg in gezet worden. Het is allemaal heel aardig en we be grijpen de trots, waarmee de tooneeimees- ter op de „horizon" wijst, het geweldig groote achterdoek, dat de blauwe lucht voorstelt en dat heelemaal rondloopt aan de zijkanten, maar toch... er zit geen leven in. Er is niets zoo dood' als een schouw- bui-gtooneel voor het doek opgaat. De stokslag. Drie doffe slagen op het tooneel. Drie slagen als een geheimzinnige klop op de deur, om do mensdien in de zaal voor te bereiden op de verrassing van den aan vang. Drie doffe slagen, die in de sfeer van nieuwsgierig wachten den toeschouwer in de ooren klinken ais het hocus-pocus pi- tatus van den goochelaar, die op het punt staat een complete menagerie uit zijn leege hoed te tooverein. Drie doffe slagen op het tooneel. De polkijker in de keuken van het „No- derlandsch Tooneel" ziet een meneer in een gewoon burgerpakje, die met een dikke stok driemaal op de vloer stampt en hij begrijpt zoo gauw niet waar dat goed voor is. Pas ais hij bemerkt hoe d'e heeren Roe mer en van Gasteren elkaar in fraai ge polijste zinnen zijn gaan toespreken, dringt tot hem door, dat het* sein van aanvang gegeven" is ein het spel is al begonnen. Het ging zoo terloops en doodgewoon, zoo heel anders dan bij dilettanten-tooneel, waar het voor het begin op de planken al DE RADIO MORGEN? ZATERDAG, 20 Juli 1910. Jaarsveld, 414,4 M. A VRO-Ui [zending. 8 ANP, gramofoon. 10 Morgenwijding. 1015 Gramofoon. 10.30 Ensemble Jon- ny Kroon. (11—11.20 Declamatie). 12.15 Puszta-orkest. 12.45 ANP, eventueel gra mofoon. 1 Gramofoon. 1.45 Aeohan-or- kest. 2.30 Voor de vrouw. 2.45 PluLkar- moniseh kwarlet. 3.30 Disco-causerie. 4.30 Orgel en zang. 5.15 Kinderkoor mei piano. 5.45 Dansorkest. 6.15 Orkest en solist. 7.15 Gramofoon. 7.40 Medische causerie. 8 ANP. 8.15 Revue-uitzenJiug. 10 VPRO: Avondwijding. 10.1510.30 ANP en sluiting. Kont u ijk, 1875 M. KRO-Uilzendiug. 11.15—11.30 n.m. Berichten. 7 Berichten (Duitsch). 7.15 Berichten (Engelscli). 7.30 Wij heginhen dien dag. Bakkerij 7.45 Gewijde muziek (gr.pl.) 8 ANP. 8.15 Gramofoon. 9.309.45 Ber. (Vlaamsch). 11.1511.30 Berichten (Engelsch). 11.30 11.45 Berichten (Vlaamsch). 12 Trou badours. 12.3012.45 Ber. (Duitsch). 12.451 ANP. 1.45 Gramofoon, 22.15 DEDAGELIJKSCHE VRAAGBAAK Fa, Wed. M. van Meurs, Broers- veld 53. Erkend gasfitter. Erkend installateur. Uw adres bij ver huizingen. Nk 6 uur teL 67879. JAN HOOGENBERG, HOOGSTRAAT 24. Bestel nu kolen CÖOQC G. VAN MEURS, ÜO£aj LANGE HAVEN 5. 2 x daags op Rotterdam de Ronde (Fa. F. v. d. Velde) oterstraat 77 Krommenhoek, Singel 101. Uw bakker. Berichten (Duitsch). 2.45 Musïquette 3.15 19 LIJNEN) Amsterdamsche Bank N.V. Bijkantoor Westvest 36 Alle Bankzaken Assuranties Maltha's Lederhandel, Broersveld 145 - 152 Leder-foumituren, Koffers, Actetasschen, Reparatiën UOfUU Boterstraat 28—32. (2 liinen) Modern ingericht reparatiebedrijf RRdRd N'V' A- Tieman, OÖTÖH- Hoofdstraat 39, CÖDK1 Tarwebloem Tarwemeel DÖZOl Tarweafvallen, Berichten (Engelsch). 3.30 Gramofoon. 5 Berichten (Duitsch). 5.15 D'e Minne- streelen (o-pn.) 5.30 Orkest. 6.15 Be richten (Engelsch). 6.30 Troubadours. 7 Reportage. 7.15 Gramofoon. 8 Bericht-en (Duitsch) 8 15 ANP. 8.30 Berichten (En gelsch). 8.45 Berichten (Vlaamsch). 9 MeioJisten en solist. (9.159.30 Berich ten Engelsch) 9.40 Wij sluiten dien dag. 9.45 Berichten (Vlaamsch). 10 Berich ten (Duitsch). 10.15—10.25 ANP. 11.15 11.30 Berichten (Engelsch). Fa. Willems Ernsting. Rotterdamschedijk 233-235-237. CQQOC F. Róttgering, Hoogstraat 17. Grootst Speciaalhuis. eOCI Q Uitgebreide Catalogus, A. Rood- Ovu 1 O bol v.h. J. v. d. Berg's Boek handel, Rubensplein 16. Beéedigd Taxateur van Onroe rende Goederen. J. Bokhorst, Lange Nieuwstraat 145. wordtl Een lieve lustl Vanavond1... Mo-i een voorspel geeft van zenuwachtig repe- liere, „School voor Vrouwen" Komt u zoo tegen achten? Hier, mijn kaartje voor achter het tooneel. Ik zal trouwens zor gen, dat ik bij de kassa ben, kan ik u even wegwijs maken". Zoo spreekt de man, die pas nog ge zegd' heeft, dat hij de zaak heel somber inziet. Somher of met, het tooneelbloeü' kruipt waar het niet gat. an. Kleine zorgen of groote zorgen, spelen is hoofd zaak. Tusschen de coulissen. „Even voorstellen... Meneer an Gaste ren, meneer Roemer". „Hoe maakt u 't?" zeggen we naar den vorm Moest het eigenlijk niet „uw die naar" zijnBij zooveel pracht en praal zou men onwillekeurig in uitvoerige plicht plegingen vervallen. De heeren zijn getooid in fluweel en brocaat, dragen kuitbroeken en kleurige lange vesten. Op hun borst prijkt een fraai jabot en op de weelderige krullen, die over hun stoere schouders vallen, staat zwie rig een tricome, met zwanedons omzoomd. Ondanks de grime, de ongewone make up, die van zoo dichtbj wel een beetje heel erg opvalt, doet hun verschijning al lerminst belachelijk aan. Wij voelen ons daartegenover zelf eer wat schutterig in ons alledaagsch pakje. Als het waar is, dat de kleeren den man maken, dan maakt het milieu de kleeren. Want als heeren. Roemer en van Gasteren het in hun hoofd zouden halen om straks in de pauze, bij klaarlichten dag dus nog, zóó samen een kopje koffie te gaan drinken aan den overkant van het Leidscheplein, zou ieder- 5) ,Man, loop naar de..." „fk l.-H het u bewijzen, mijnheer War wik, voordat u hier vandaan gaat. Som migen van uw gewaande vrienden hebben een pogmg gedaan om u eea strop om te deen. Anderen zijn jaloersch op uw popriariteit. Weer anderen hebben nog ai ders motieven. U hebt nauwelijks vyfdui- zend dollar op uw haak staan en u moet nw sociale positie hooghouden." „U schijnt uitstekend ingelicht," zei War wik. „Dat hen ik ook. Het is mijn taak, alles van sommige menschen te weten. Wat bent u van plan te gaan doen, als die vijf d ui ze no" op zijn? Gisteren nog hebt u duizend dollar voor een liefdadige instelling moeien bijdragen Derge'ijke din gen komen meer voor. Als u eens zult moeten weigeren? Kunt u toelaten, dat uw vrienden u voor gierig gaan verslij ten''' 01 zult u hun de waarheid vertel len dat u straatarm bent?" - „Me dunkt, dat..." „En in lief laatste geval, hoe lang zou- aen uw vrienden u dan trouw blijven? Vooral, nu sommigen het op uw ondergang hebben aangelegd? Wat bent u van zins teerend of juist niét repeteerend© dames en heeren, die beurtelings door een gaatje in 't gordijn moeten gluren of ze Jantje en Pietje en Klaasje in de za tl zien. En toch is op stokslag het wonder ge schied'. Het tooneel is gaan leven. En -je voelt liet, al zie je ook niets van de zaali er is contact met het publiek. De gaping "van de orkestbak is overbrugd' en de heeren met de fraaie krullen zijn Ohrysal- de en Arnolphe. Molière. Molière was -een geestig man, maar een blijspel, dat drie maanden duurt, wordt hopeloos langdradig, zelfs al is het van Molière. Het zal van uw vroegeren Fran- schen leeraar afhangen, of u iets voelt voor Molière en andere classieke heeren en of u zich meer dan wat titels herinnert. Eén ding is zeker: als u meent, dat Molière uit den tijd' is en een modem pu bliek niet boeit, is dat een vergissing. Geef desnoods uw Franschen leeraar de schuld', maar ga naar den schouwburg als u de kans geboden wordt uw oordeel te herzien. Hebt u kinderen, die alsnog, met het oog op een eindexamen en hun algemeene ontwikkeling „iets van Molière" moeten lezen, neem ze dan mee. Weliswaar heeft „Schooi voor Vrouwen" hij de première heel wat stof doen op waaien, maar dat was in 1662. Tegenwoor dig blozen we zoo gauw niet meer. Of Bouwkundige neemt u er aanstoot aan, dat Chrysald© de vrouw met een bordje soep vergelijkt? Neen, Mohere kan er best mee door en hij zal u uitstekend vermaken. Er zijn weinig auteurs, die de tooneel- effecten zoo beheerschben als deze hoof- sebe Parijzenitar. Hij kende de knepen van het vale door en door, want evenals Shake speare was hij zelf acteur. Zijn blijspelen doen het daaróm n6g uitstekend', ook bij j Frig'idaire- Hlliskoudkoelkasteil een publiek, dat, vaart en handeling ver- 1 Drukkerij Wijchers, Walvischstraat 3, Handels- en Vereenigingsdruk- werk. Het speaaal-huis voor het betere genre Hoeden en Japonnen m de nieuwste modellen üerrit Yerboonstr. 4, Tel. 67846 te doen, mijn heet Warwik?" „Ik hsgr.jp met, wat u daarmee te ma ken hebt." „Toch heb ik er belang bij. U bent sterk; u hebt moed; u houdt van avontuur, u bent wereldwijs en hebt menschenkeonis. Die hoedanigheden kunnen geld opbren gen." „Voor bet eerst, dat ik het hoor," zei Warwik „Wie bent u eigenlijk?" „Ik sla liekend als de Spin." Wanvik begreep plotseling waarom; want die man go'eek nergens meer op, dan op een wife, venijnige spm ,,fx kan me nog steeds niet begrijpen, waarom u m mi) en mijn zaken belang Steil," zen hij. „\Veest n dan zoo goed, me de onderste lade van dat kaartregister even aan te geven.' Warwik voldeed aan het verzoek. De Spin zette de larie voor zich op het bureau en beg oil tusschen de kaarten en papieren te zoc-ken. „Een van mijn vrienden wist deze papie ren een paar dagen geleden voor me in handen te krijgen," zei de Spin. „Kijkt u ze eens door. Ze zijn geschreven met de hand van uw vriend, Berman Dwight." Warwik nam de papieren'omzichtgi aan en bekeek ze. Tten minuien later richtte hij zijn blik vo' verbazing op de Spin. „Ziet u het?' vroeg déze. „Uw beste vriend, Berman Dwight, ea nog een paar van die uitstekende vrienden, hebben u opzettelijk beroofd. Wat u verloren hebt, langt. De dialogen zijn zoo vlot en puntig, dat ze de moderne spelopvatting uitste kend verdragen.^ Die opvatting is wel heel anders don ia deu tijd1 van Bodewijk de Veertiende. Toen speelden de comedian ten veel meer op die zaal, met allerlei elegante strijkages, die wij tegenwoordig beslist niet zouden apprecieeren. Soms richtten de spelers zich zelfs met onderdanige vleierij en tot den vorst of tot 'den hnogeboren Maecenas, die bel gezelschap protegeerde. Bovendien luisterden Molière's tjjdgenoo- ten naar zijn melodieuze dichterslaad zoo als men luistert naar muziek. Onze grootouders konden die strijkages al niet meer waardeeren, maar die genoten toch blijkbaar wel van de fraaie declama tie. Als dan 'Chrysalde zijn vaerzen zei, stond Adolphe stokstijf stil en omgekeerd. Tegenwoordig wil het publiek geen vaer zen. Het wil menschen. Bij een voorstelling onder regie van Defresne wordt daarmee éwê ook terdege rekening gehouden. (2 LIJNEN) (jrlas N.V. Pietersen Co's Automobielbedrijf Broersves 74-76 N.V. Van Katwijk's Glashandel, Lange Kerkstraat 38. Alles op dit gebied. H. Th. v. d. Vlerk, Rotterdamschedijk 268. Gediol. Uurwerkmaker. Piet Heniger, Passage I. Heerenmode-artikelen. Vraagt tel. zichtzending. G. J. de Jager. Dirk van Wassenaarstraat 35. Showroom Rembrandtlaan 7. Jac. v. d. Waal, Westmolen straat 25-27. Inkoop alle soorten oud papier en metalen. Verkoop, Verhuur en Reparatie Willem Foatijne's Pompen-en Motorenhandel, Noordvest 85. Benzine- en Electromotoren. Fa. J. H. v. d. Water, Dam 52. fi ftd01 Verbetering van Schoorsteentrek. OOHZ I Fa. V. L. Borrani, Alléén Lange Achterweg 33. C7KQQ JAC. v. d. TEMPEL, V I %J O O Broersvest 127 Alle bekende merken. Bczcrging door geheel de stad. N. Scheurkogel, Lange Nieuw straat 177179. Uitvoering van werken in gewapend beton. Fa. Rijnbende Hoogstraat 32. él Vaa Hoek, Womngbureau„Schiedam-West" Nieuwe Haven 83. Adm. van Onroerende goederen De geestige vertolking van. Ank van dter Moer strookt aanvankelijk niet met de waarschijnlijke bedoeling van Molière, want rij laat ons voortdurend in twijfel, of de naivieteit der jongedame écht dan wel voorgevend is. Haar opvatting maakt deze figuur echter wel aannemelijk voor het Datlaaf allergist ten koste van het tegenwoOTdige publiek^ dat zip bjjval dan stuk, want de figuren die Moliere schiep, waren vrijwel zond'er uitzondering men- J schen van vleesch en bloed. Wel zien we ze onder een bepaalde belichting, die hun meest geprononceerde karaktertrekken scherp doet uitkomen, maar het zijn geen gepersonifieerd© deugden en ondeugden. Toch is het niet denkbeeldig, d'at de on- ook niet onder stoelen en banken steekt. Het publiek...? Is er d-an publiek? Na de pauze toch -eens in d© zaal gaan zien. De schouwburgzaal. Inderdaad', er is publiek, liet lijkt zelfs een heel© zaal vol, Maar alles zit ook beneden. Toch een paar hon- noozele Agnès, het meisje d'at op kosten derd menschen wel. van Chrysalde is opgevoed tot de onwe-J Doch als we rekening houden met die tenrle, argelooze vrouw, die hij voor de uiterst lage zomerprijzen en we bedenken ideale echtgenoote Meld, op den moder- wat er allemaal van He recette af moet... nen toeschouwer een nogal onwaaxschijn- „En toch" zegt van Gasteren, als we lijken indruk maakt. j hem na afloop nog eens opzoeken in de is hun winst geworden Dat is een. van de redenen, waarom u nu geen geld meer! hebt." „Maar waarom waarom?" „Afgunst. U bent graag gezien. Een ze-| kere jonge man kan de bruid, die hij bet hof maakt, met wmnen, omdat zij op u verliefd is, hoewel u niets om haar geeft. En ander mi-gunt u uwe populariteit in een bepaalde club. Een derde is door u worstehvedstiydoT" overwonnen en heeft haat tegen u opgevat Ze doen zich voor als uw vrienden, maar hebben u beroofd. U bent bijna alles kwijt." „En?" vroeg Warwik. „Wat bent u nu van plan? Bent u iemand, die bij de pakken gaat neerzit- ten U hebt moed, kracht en handigheid. U houdt van avonturen..." „Hoe bedoelt u dat?" „U verlangt wraak op die lui te nemen dat zie- ik op uw gezicht. Eu u liebt geld nobtlig om uw stand op te houden. U kunt veel wagen, omdat u geen. ver wanten hebt en voor niemand behoeft te zorgen. Mijnheer Warwik, ik heb uw dien sten noodig. Ik moet ze hebben. Daarom heb ik u hierheen gelokt. Van mijn kant bezorg ik u vergelding, en zooveel geld, als u noodig hebt. U kunt dus rijk zijn... en een avontuurlijk leven leiden. Kunt u nog meer verlangen?" „Verklaar u nader," zei Warwik. „Ik wil u maken tot wat de wereld een| misdadiger noemt." „Ik kan er niet bij." .Laat ik het u dan nog wat verder uit leggen. Ik ben bier een jaar geleden ge komen en heb dit huis voor eenige jaren gehuurd. Mijn nicht woont bij me in en nog drie heeren, die zoogenaamd familie van me zijn. Ik word als schatrijk be schouwd en dat hen ik ook. ik ben invalide komv het huis niet uit. We bemoeien ons met niemand. We hebben voorgegeven, dat we uit Europa komen. Men laat ons volkomen met rast Ik ben wel invalide, maar mijn verstand is nog uitstekend; en dat versland, mijn heer Warwik, heeft een der grootste mis daden onzer eeuw uitgedacht." „De Spui U? Ik herinner me In Parijs..." Aha. U hebt dus al van de Spin ge hoord „Men vertelde, dat hij het hoofd' was van een groep geslepen misdadigers Maar de politie is n nimmer op het spoor kun nen komen. Na een poosje ontstond de meening, dat de Spin niet anders was dan een fictief wezen, op wien misdadigers hun wmdaden schoven om de politie te misleiden. Ja, dat herinner ik me nog wel." „De politie over de lieele wereld is niet goed wijs. Ik ben de Spin. Ik ben schat rijk, zelfs hier in Amerika. Ik speel echter niet om het geld, behalve dan om het te kunnen weggeven aau menschen, die me trouw zijn. Ik speel voor mijn genoegen, uit zicht naar avontuur. Ik zit hier alleen achter mijn bureau en trek aan de touw- kleed'kamer, die hij met Roemer deelt, „en toch zou ik nooit een ander beroep willen hebben, al kreeg ik er een dik salaris voer". „Vijf en dertig jaar staan we nu al op de planken", zegt Roemer. „Samen zijn we op d© toomeelsehool geweest. En we heb ben er nog lang niet genoeg van". Voor we naar buis gaan, werpen we nog even ©en blik in de zaal. Een vreemd1 gezicht is dat: die rood1 flu- weelen fauteuils gaan schuil onder witte lakens. Het is er akelig stil en ongezellig. Nee, een schouwburgzaal zonder publiek is niets gedaan. Die moet vol zijn. Hoe voller hoe beter. Ons tooneel verdient hetl „School voor Vrouwen" werd' voor de leden van den Schiodamschen Kunst kring in het Passage Theater opgevoerd op Donderdag 4 April j.l. tjes He.t is een prachtspel. Ik ben te sluw voor de politie van de heele wereld. Ik heb niet anders te doen, dan te denken, plannen te maken Dat is het eenige, wat me interesseert. Begrepen „Eu u werkt hier?" „Ik ben nog pas begonnen. Ik tref reeds een jaar lang voorbereidselen. Ik weet al les van u en uw zaken af. Ik heb een paar maanden gelcoen al mijn aandacht op u gevestigd, mijnheer Wanvik. U bent de man, dien ik nou net noodig heb." „Maar wat bedoelt hier toch precies mee „Ik uil n in mijn dienst hebben. Mijn hersens en uw handigheid, mijn kennis van zaken en uw bekwaamheid, ze goed ten uitvoer te leggen, zullen een onover winnelijke combinatie vormen." „Dus u wilt een misdadiger van me maken „U hebt ge'o noodig. Wilt u tegen uw vrienden bekomen, dat u geen geld meer hebt? Wat ben' u hun schuldig? Gebruik uw hersens en moed toch tot uw eigen voordeel. Ik zal u den weg wijzen. Ik zal' alles tot in bi/onderbeden regelen. U voert mijn orders uit en krijgt een deel van de winst cn de noodige avonturen. Wat zegt n daarop „Eu als. ik weiger?" wierp Wanvik togen. „Veronderstel, dat ik het huis uit loop en de politie waarschuw, die de Spin over zoekt?" - (Wordt vervolgd).

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 6