m
3
Neuenandschearbeiders
in Duitschland
TWEEDE BLAD
SCHÏEDAMSCHE COURANT
Persoonlijke indrukken uit dèfontvangen brieven
BINNENLAND
Nederlandsehe jaarbeurs
Uit de Pers
De Leipziger najaarsmesse
On-nationaai en on-sociaa!
Kantongerecht
Onbeheerde fietsen
«dflg
mok
Vlaardinge in donker
De werkloosheid is mol alleen oon euvel,
omdat zij voor den. slaat en daarmcde vóor
- de genieénlen een belangrijke economische
en sociale belasting met zich' medebrengt,
maar voor alles, omdat ziji op. den duur ;de
oorzaak van het zedelijke on moreeïe ver
bal van een gehééte generatie, kan worden.
'-"be Werkloosheid zoo Wordt ons; van,
'bevoegde zijde medegedeeld kan zoo
doende de grondoorzaak zijn van veel
kwaad. Wanneer men dit overweegt Kan
slechts een parool ziijn, namelijk': de werk
loosheid'zob spoedig mogelijk uit den Weg
te ruimen. Op het oogenblik is het Neder
landsclie economische leven niet in slaat
de vele duizenden mannen en vroüwén,
■'die.; reeds jarenlang, gedoemd waren- zon
der arbeid en zonder voldoende inkomsten
te moeien leven, wederom in liet arbeids
proces op te nemen. Dit behoeft niet te
verwonderen, daar ook in normale tijden
een niet gering aantal Nederlanders zonder
■werk was: Niettegenstaande dezen ongun-
stigen economischén toestand in Neder-
land is het niettemin mogelijk looaienden
arbeid te vinden en daardoor wederom tot
geordende socialeen' economische, vérhorn-
flingen te komen. Duizenden Nederlandsclie
arbeiders hebben reeds, door bemiddeling1
Van .'de Nedérl'andsclie arbeiders beurzen,
waar thans ook Düitséhé déskuridigén,'werk;
zaam zijn, hun weg naar Duitschland ge
vonden en -een hun passende arbeid ter
hand genomen. Zij' werken in streken,die
niet Ver van him land liggen niet Duitsché
arlieiders samen, die. him inwezen ver
want zijn. Hun sociale en economische
positie is in Duitschland precies dezelfde
als die vari de. Duitseh'e arbeiders. De Ne-
'derlandscho arlieiders en empjloyé's,die
in Dmtschjan'd werkzaam zijnkunnen' hun
gelieelé'loonoverschöt haar hun laii'd over-
maken en ontvangen dn liet 'kader Van 'de
desbetreffende bepalingen ook -eon' vacan tie
met behoud van loon. -
Het is bekend, dat juist de' Nederlander
niét gaarne zijn'familie en zijn land ver
laat, daar juist liïj de behagelijkheid en de
sfeer vaii een eigen woning,, zeer Waar
deert. lil het Duilsclie rijk is er echter voor
gezorgd dat den Nederlandsclien arbeiders
góede werkplaatsen met in de meeste ge-
.vallen goede woningen ter beschikking staan
en Verdér .smakelijke maaltijden, die in vele
^arbeiderskampen.doori^edfirlahdscElj^kchï
kenpérsoneèh -Wordenlf>ol>crcid; .De - verzor
ging van Me Nederlanders, dié in Duit.sch'-
land in" handen is van do" arbeidsbeurzen
en jiet Duitsclie arbeidersfront, Wordt' nog
bevorderd; doordatdikwijls Nederland scli
kamppersoneel, dat tegelijkertijd als tollc
dienst doet, aanwezig is.
- Bakerpraatjes weerlegd.
I-Iet is maar.al té goed .békend,; dat- ze
kere elementen, wien hetnietsdoen blijk
baar aangenaam is en die er zich niet
van bewust zijn hoe zij door een zoodanige
houding liun volk in; zijn geheel schaden,
hun vrijen tijd benutten om over Duitsch
land" kletspraatjes te verkoopén én kwaad-
Vs? 11 ige.geruchten rond te bazuinen. M..
Deze geruchten worden echter op wel
zeer ondlubhelzimiigo en afdcende wijze
weerlegd)- door talrijke .waardeerende brie
ven én dankbetuigingen, die van de Ne-
Idérland-sche arbeiders in Duitschland bij
'de arbeidsbeurzen zijn binnengekomen en
ook door familieleden zijn ontvangen en
waaruit duidelijk blijkt, dat de Nederland
sclie arbeidskrachten liet goed maken en
dat zij zelfs andere werklooze vrienden
er toe aansporen zoo spoedig mogelijk hun
voorbeeld te volgen. Verscheidene van deze
vNedériandsche arbeiders hebben reeds bij
hun echtgenoote erop aangedrongen dat
ook zijl zoo spoedig mogelijk overkomen
zoodra. voor hen een geschikte woning
gevonden en ingericht is. Bén inhoud van
eenige dezer brieven, welke de arbeids
beurzen ons toezondteu, laten wij hier
volgen:
Mühlheim-Ruhr, 8-7-'40.
Aan méj. Joh', te Boekhorst, p.a.
van Krimpen, Taanderstraat 74d.
VVess'eling, 13-7-'40.
-Beslo Jo. -
■Wij lichbèri een heel -prettige reis gehad,
in Duitschland zelfs in tweede klasse
wagons.
Jé weet, ikheb nooit alle kletspraatjes
van Duitschland geloofd,: maar tot nu toe
is nog geen enkele bewaarheid. B.v. krij
gen wij geen "zwart brood, maar gewoon
brood, en zelfs nicer dan iri Nederland.
Ook krijgen wij rijkelijk genoeg boter. Het
spijt me, dat ik niet reeds eerder naar
Duitschland ben gegaan. De eetzaal1 op het
terrein van de fabriek is prachtig. Een
bediening als in een hotel: aardige vrien
delijke meisjes, met sneeuwwitte schorten
voor. Ik vind alles nog vee! beter, dan
ons destijds hij de arbeidsbeurzen is ver
teld. Mensohen, die anders vertellen, zijn
luiaards of lijntrekkers, die liever steun-
trekken en niet van. hun moeder weg wil
len. Wj Worden op dezelfde wijze be
handeld ais de Diiitsdhé arlieiders en zijn
volkomen vrj.„Wij' zijn innieuwe steenen
gebouwen gehuisvest, waar douches met
heet. en 'koud wateraanwezig zijn. Deze
kaart mag jé hij 'de afdéelirig bouwvakken
van de -arbeidsbeurs loonen. Zoodra ik
lióor, dat ie deze;, kaart gekregen héb, zal
ik; je uitvoerig''.. schrijven. -Wij hebben dner
van den póflog. nógniets., gemérkt. Hoe
bestaat: het, niet?., -
Met hartelijke groeten-,
- - Johan.
DE»
Donderdag 5 September 1940. No. 22571,
Do Rciclisnabrstand vcrtcgen-
- woordigd.
Een der meest, opvallende inzendingen
op do Nederlandsclie Jaarbeurs, die thans
in Utrecht wordt gehouden, is wel tie
speciale tentoonstelling van den Reichs-
nalirstand, dié mét medewerking van liet
PmichsniUirungsministeruim en in samen*
werking met den .rijkscommissaris voor. de
bezette Nederlandsclie gebieden, groep
landbouw en voedselvoorziening, werd in
gericht. -
.Men mag veronderstellen, dat, nu de
agrarische vraagstukken in. ons vaderland
meer in het middenpunt der publieke be
langstelling staan, dan vroeger wel het ge
val was, er zeker interesse voor deze ten
toonstelling zal beslaan, omdat in Djiutscti-
l&nd, in de jaren,-die achter ons liggm, o;i
agrarisch gebied veel tot stand'is:gekomen,
dat van groot nut zal blijken te zijn. Da.w-
tegénover staat wel, dat in ons land land
bouw, tuinbouw; en veeteelt,, van ouds op
een hoogen trap van ontwikkeling hebben'
gestaan, maar ditt neemt nietweg, dat in
vele opzichten zeker geprofiteerd kan wor
den van dwetvaringen, die in Duilschland
op dit gebied zijit opgedaan, zij het dan
met inachtneming van de verschillende
omstandigheden, Mie. men in beide landen
kent.
Lieve oudiers, broer en zuster,
Hierbij wil ik jullie even schrijven, dat
het ons nog altijd) goed: gaat en dat wij
allen goed) gezond zijn. Ik hoop, dat het
ook met jullie allen go-ed! is. Het werk
hier bevalt ons goed. De tweede week
begint nu. JWat het eten betreft, daarover
kunnen wij.niet-klagen, ook d'e huisvesting
is goed'.
Het spijt me, dat ik mijn hengelstokken
niet heb meegenomen, want déze zijn hier
namelijk dluur. Vijf en zes rijksmark vóór
«en gewoon bamboestok, d'at is niet goed
koop, nietwaar? Wanneer jiji hier ook komt
moet je je hengelstokken niet ver-
goten mee te nemen. Hier in dé om
geving is prachtig vischwatert Wij zijn
van plan de in de omgeving liggendén
sleden, als Dortmund, Duisburg, Essen én
Oberhausen, eens spoedig te bezoeken,
ïttmnn •<3/C P"'la;'scn hggen niet ver van
VSwTh °dr? «is eerste Joon
ïffiïLi 1Jl0.b!re? ^kregen, zullen' wij jullie
'pesturen. Wij verdienen aircca 50
rijksmark m de weekp met verpleging en
huisvesting, Dat is best, dus. ,b
Hartelijke groeten.
Jullie Jan.
liet resultaat
'Omtrent liet yèrioopFyam - dé Najaars-
MesSèj, Hyelke gedbrendé' de dagen van
25; tot ,29 'Augustus in Leipzig is gehouden,
yémemén.' wijnader het 'volgende
Na een gunstig begin is het bezoek vrij
wel tot het einde toe druk en dé stem
ming, vast -gebleven. .Een door den „AVer-
berat" te houden enquête zal dé gegevens
opleveren, welke no-odig. zijn ter- vaststel-
li n g van dé beliaaldo omzetten. In afwach
ting daarvan mag op grond van ue ver
klaringen dér dcehrerners reeds nu worden.
gelijlr 'zutlen zij'n'"'aan!-"dlé* van1- het voor-,
jaar. In den regel is dit niet liet geval,
maar ér waren thans onmiskenbare toe
ken ën "van een levehchgèiF- handel, 'die
hoven het normale uitging.'
ïri bepaalde branches (wij" noemen o.a.
ijzer-" en staalwaren, alsmede speelgoed-),
was :,dé vraag zelfs grooter dan het aan
bod). Door Zuid-Anierika wérd'- reeds nu
ond'eihaiVclekt omtrent 'glas, porselein en
aard'cwerkj voor levering na; het einde
van den oorlog. Koóper van de hierboven
genoemde artikelen was ook Nederland1,
dat trouwens in de meeste atdeelingen be
stellingen opgaf.. In s.terke mate was dit
het geval voor verlichtingsartikelen, ver
dér ë.a. voors'p-örtbénöbdigdliédén, papier
en schrijfwaren, kantoorbehoeften, galan
terieën, ledérwaren, bijouterieën,- liuishou;
delijke voorwerpen en keukeiibenoodigdhe-
den, muziekinstrumenten, emballage- en
reclameartikelen. De overige koopers van
vreemde nationaliteit waren hoofdzakelijk
uit Scandinavië, Zwitserland1, België, ILalië
en dé in hot Zuidoosten van Europa ge
legen landen. De vraag voor de binnen.;
landsc'ne behoefte was doorgaans zeer
goed.
In de groote afdeeling voor .textielgoe-
deren en confectie-kieeding, die voortdu
rend een talrijk bezoek had1 uit birinen-
en buitenland, trokken: de verschillende
synthetische vezelstoffen de bizondére aan-
d-acht. Speciaal in dezen tijd' bewijzen zij
welkome diensten. De export-tentocnslel-
ling van de radio-industrie heeft in elk
•opzicht voldoening gegeven. Relaties met
het buitenland) zijn aangeknoopt en hebben
in menig geval reeds terstond tot zaken
geleid. Dit 'heeft vooral betrekking op de
groote, van de nieuwste verbeteringen voor
ziene modellen en daarnaast op de zoo
genaamde „export-supers", de kleine, han
dige toestellen tegen billijken prijs.
On-nationaal en on-sociaal.
Het weekblad Dé AVaag schrijft:
Er zijn in de afgeloopen week eenige
prcicessén gevoerd over beleedigingen van
den Lhitsélien Fiilirer en van liet Duitsche,
leger. Dal daar zeer zware straffen op,
staan, spreekt vanzelf. De rechters heb
ben geenszins de maximumstraffen toege
past; blijkbaar hebben zij rekening geliou-
den niet hét feit, dat er voor de Neder
landers, die zoo plotseling van de eeno
wereld in de andere1 waren gerukt, van een
jammerlijk misleide wereld der dolle liaat-
propaganda in een wereld van rustige za-
kclijkheitl, nog wcKéwiige verzaclileiidc om-
stgiifiighedén zijm aan te vocren.
liet waren ook meestal zielige 'gevallen.
De meeste veroordeelden maalden écu nog
al sturnperigeh indruk. Als de uitgespro
ken vcamissen er. toe bijdrggen .andpié,
stinniperc'ls;: ieder wolk-, heeft er wel één
bepaald percentage Vooizichtiger te
dóen. zijn, dan is- er, zuivermenschélijk'
beschouwd, een groote winst.
■Er zit echter vo-oi: de Nederlanders oo-k
een pijnlijke kant aan deze kwestie; er
zonden minder processen zijn als er min
der verklikkers waren, Nederlandsclie ver
klikkers.
Nu. mag men ons niet verkeerd hegrij
pen. Mochten wij ooit wat hooren van
een saboiagéplan of van een of andere
systematische fluisteTaclio tot het ver-
wékken van onrust in het land, dan zouden
wij zelf geen o-ogenblik aarzelen om de
bevoogde autoriteilen in te lichten.
Maar nis een vent om nu maar in
eens liet uiterste geval te nemen bij
zijn twintigste glaasje bier oen gcinèen
woord zegt over een groot Duitscher, dan
kunnen wij dat toch onmoigelijk belangrijk
genoeg vinden om er de politie bij te lia
len. ,AArie dat wel doet bewijst den Duit
schors zeer zeker ook geen dienst en in
ieder g'eval draagt hij er niet toe bij do
noodzakelijke goede samenwerking tusschen
Nederlanders en Kuitschers lot stand te
brengen. Er is een soort verklikking, dat
behalve afschuwelijk klein, ook volkomen
on-sociaal en on-nationaal moet heden.
Fonds voor oud-militairen.
Het Fonds voor oud-miiitairen (opgericht
181.5), gevestigd Nes 57 Amsterdam, deelt
mede, dat de verminkte militairen en de
nagelaten bétrekkingen van gesneuvelden,
alvorens dc- door den' staat te verleen-en
pensioenen zijn vastgesteld, zich -reeds voor
steun tot géhoemd fonds kunnen wenden1.
Bij voorkeur zullen dergelijke verzoeken'
gericht dienen te worden,aan-de districts-
of plaatselijke commissiën van het fonds.
ZooaJs reeds vroeger werd medegedeeld1,
ligt liet in het voornemen van hét fonds,
nadat omtrent de benoodigde geldmiddelen!
een voldoende overzicht zal zijn verkre-
gén, zich lot het Nederlandsclie volk te
richten. 1 .-
Stortingen op postgironummer 75597
worden échter reecis gaarne tegemoet ge
zien: 1
Daildm boete.
Een personage op een fiets is een heer.
Waait als dc fiets eenzaam en alleen wordt
achtergelaten, ergens tegen een muur, een
paal, een schutting of wat dan ook, dan
is die fiets onbeheerd. En dat kost een
daalder. Dat hebben wij gisteren op
liet kantongerecht geleerd. Alleen ec;i zaak
waarnemer, wist er twee kwartjes af te
praten. Hij vertelde en de kanton
rechter geloofde het klaarblijkelijk dat
hij aan een paar kinderen opdracht had
gegeven' op zijn fiets 'ie passen. Maar de
politie wensdite de kinderen niet als „bc
kwaam persoon" te beschouwen, zcodat
liet karretje, ondanks dc kinderlijke be
waking, mee naar het bureau ging.
Wij zijn ér niet achter kunnen komen
hoe- lang een fiets in zijn eentje moet
staan om als „onbeheerd" in aanmerking
te mogen kernen; ook niet, lioe ver de
de eigenaar zich verwijderd moet hebben.
Dat hooren wij den volgenden keer ech
ter. Een verzekeringsagent had in dc \Tari
Osladelaan zijn fiets neergezet en een paar
huizen verder een klant geholpen. Hij had
wel een agent gezien, maar geen oogen
blik eraan gedacht, dat die wel zin bad
om dat z.g onbeheerde rijwiel mee te
nemen. Gelukkig was de agent de straat
nog niet uit, toen dc verzekeringsagent
lucht kreeg van hét geval en zijn eigen
dom achternel'ging. De twee agenten heb
ben tóen eeti „boom" opgezet, maar de
Hel onderzoek naar den toestand van dc St. Laurenskcrk té Rotterdam heeft zich
thans ook uitgestrekt tot den vermaarden St. Laurenstorcn, die zooveel eeuwen het
stadsbeeld heeft beheerseht.
Om boven in den toren te kunnen komen, moest eerst een stalen steigerweg in den
toren gebouwd worden.
Het zal velen een vreugde zijn te hooren dat dit fraaie carillon der gebroeders He-
menoy geheel onbeschadigd bleef. Alleen klokkenstoel zal vernieuwd moeten worden.
Dc heer Addicks, een bekend bouwer van torenuurwerken en carillons, tijdens "zijn
onderzoek van de fraaie klokken. (Polygoon).
-«gKSyr
w&iSx,
-Het vreedzame visschcrsplaatsjc Durgérdam is het slachtoffer geworden van; een En-
gelsch bombardement.
Een bomseherf vloog door een kleerenkast en vernielde alle aanwezige Ideercn. Dui
delijk zijn dc groote gaten in de kleedingstultken te zien. De tafel werd beschadigd
en de wandschihlerijtjes werden gescheurd, (Polygoon).
Brilsche vliegtuigen boven Berlijn. Herhaaldelijk werpen Engelsehe vliegtuigen tegen
woordig bommen op Groot-Berlijn. Links: een bomtrechter in ©en trottoir; rechts:
de verwoesting, toegebracht aan de bovenste verdieping van ©en huis. (Scherl.
polilie-agent bad de macht en aangezien
iiij 'de fiets nu eenmaal heel had, móest
er maar een proces-verbaal op volgen ook.
Over veertien dagen zal hij dit moeten
voiCcdigen, want dan wórdt hij als getuige
opgeroepen fn deze zaak, die de kanton
rechter nu aangehouden heeft.
Een fielsmeisje zij noemde zichzelf
loopmeisje i kreeg wél' een daalder
boete. Het aanvallige kind had zich voor
deze gelegenheid netjes uitgedost, haar
kruliebo! keurig verzorgd en ecu nieuw
hoedj'e op baar hoofd geplant. Maar dat
hielp allemaal niets. De kantonrechter had
geen belangstelling voor de twee donkere
oogen, die zoo'n beetje halflaabend onder
dat strakke jeugdige voorhoofd tintelden.
Ook het 0. M. eisdite zijn gewonen eisch
en zonaer meer viel het vonniseen daal
der.'
Na elf uur op straat kost zes
gulden.
ïn Vlaardingen is het gedurende enkele
dagen verboden geweest om na elf uur
's avonds op straat te zijn. Dit verbod blijkt
d'oor verscheidene personen te zijn over
treden. Enkele dezer snoodaards stonden
gisteren voor den kantonrechter terecht.
Allemaal kregen zij zes gulden bc-ete of
•drie dagen hechtenis, uniforme boete, zoo
als de ambtenaar van het O.M. steeds
volgens tarief een tientje eischte. De eerste
schrok geweldig ,van dat bedrag; de tweede
die dacht dat hij met een handig smoesje
wel wat minder zou krijgen, vond het ook
niet bepaald' leuk;' de rest verzoende zich
toen maar hij voorbaat met het vooruit
zicht, dat er toch geen verandering in zou
komen. Hetgeen ook inderdaad niet ge
beurde.
Aan 'argumenten," welke wellicht invloed
zouden, kunnen hebben op dé strafmaat,
ontbrak het. geenszins. Iemand liad' ge
controleerd' of zijn verduistering in orde
was en daarvoor was hij alleen maar naar
■den overkant van de 'straat gewandeld.
Zes guldén of drie dagen. Een kennis'liad
naast hem gestaan. Zes gulden of drie
dagen.
Een soldaat van den Opbouwdienst uit
Schiedam, liggende in Alkmaar, met ver
lof hij zijn meisje in Ykiardingen, wist van
den prins geen kwaad, stapte om kwart
voor twaalf op zijn fiets naar huis. Zes
gulden of drie dagen. Een jonge bakker
had pech niet de bus gehad er waren
er trouwens meer en was daardoor to
laat in A'laardingen aangekomen. Had je
op moeten rekenen en een bus eerder moe
ten nemen. Zes gulden of drie dagen. Een
arbeider, die 's avonds om kwart over
tien c-p zijn iverk: in 's-Gravenzaiide klaar
is/moét maar eerder naar huis. Zes gulden
of drie dagen. Juffrouw liad geschuild voor
den regen, Laat je maar nat regenen. Zes
gulden of drie dagen. Er waren er zelfs
twee uit één gezin en moader kwam vra
gen o-t dal nog scheelde. Geen sprake van.
Tweemaal zes gulden of tweemaal drio
dagen.
Een jonge kwant wilde probeereii of
do kantonrechter zou gelooven, dat het om
vijf over elf nog „klaarlichte dag" was.
Maar toch zes gulden of drie dagen.
Een listigaard! trachtte 't er op aan te stu
ren, dat rekening zou worden gehouden met
d'e omstandigheid, dathet verbod ipmujde's
reeds lang is opgeheven, zocdat van al-
génieene preventie tocli geep. sprake meer
kon zijn, maar ook d'it nobel slreven slraiid1-
dé op zes guldén of drie dagemT.
Er was niets aantm doen!:,
