Koning Carol doet afstand
van den troon
!s hier iets voor U bij?
f.
Vrijdag 6 September 1940
EERSTE BLAD
Ten gunste van kroonprins Michael
Fa. A. J. v, d. VEN
Het verbod van verlaging
van loonen en salarissen
'M
I
m
Iï
,,'T VBNKJE»
93ste Jaargang,
No. 22572.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU
LANGE
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Koning Carol II van Roemenië heeft in den
afgeloopen nacht ten gunste van zijn zoon,
kroonprins Michael, die in October 19 jaar oud
wordt, afstand gedaan van den troon.
Naar verluidt, zal de koning nog in den loop van van*
daag naar Zwitserland vertrekken. Een officieel be
richt over dezen troonafstand is nog niet gepubliceerd
HOOGSTRAAT 51 - TEL. 68546
Slijterij en Wijnhandel
Singel (03
Mariastraat 54
Tefefoon 67641
Beyeriandschestraat I
Bescherming van de werknemers tegen wille
keurige verlaging van hun ontvangsten
Antonescu „staatsleider" van Roemenië
Incidenten te Boekarest
Het DuitscheV frontbericht
De Bulgaarsch-Roemeensche
besprekingen te Krajova
Vijf schepen uit convooi tot zinken
Luchtgeveoht boven Malta
De verzwakking van het Britsche
luchtwapen
tl
31
,"«1
Yï|
'M
.11
51
5?l
Y/i
"'■lil
"4
w.
V
r* f -* v ""'"l L*" f f 5 V w t W^ J, 'irfff Jflh^^te n V 4" L v «*•- i. vfi^Êpf^l
'>1
Der,o courant verschijnt dagelijks, met uit-
sondering van Zon- en Feestdagen.
prijs per kwartaal f 2.—; franco per post
f 2.SO. Prijs per week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers 5 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentien voor het eerstvolgend num-
ftr moeten vóór elf uu? aan het Bureau
sored zijn. 's Zaterdags vóór 9 uur.
Een bepaalde plaats van advertentión
wordt niet gewaarborgd.
(HOEK
HAVEN).
69300 (3 lijnen).
Prijs der Advertentiën. van!5 regels /155j
iedere regel meer £0.30; in het Zaterdagnummer
- 15 regels f 1.80, iedere regel meer f 0.35
Reclames f0.75 per regel. Incassokostenöcta.j
gostkwitanties 15 ets. Tarieven van advertentiën
ij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen f0,50 tjm. 15 woor
den, f 0.75 tl ra. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 80 woorden.
's WoensdagsKleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 0 uur aan
het Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën f bOO.indieD
ni6t vóór Vrydagavond 6 uur bezorgd.
SUPRA JENEVER2.90 p. Uter
BRANDEWIJN"3.—
CITROEN JENEVER 190
COGNAC 3.10
ADVOCAAT...«„..vanaf 1.15 Flesch
BORDEAUX.... „....vanal 0.90 n
RIJN- en MOEZELWIJN vanaf 1.25 n
VERMOUTH „vanaf 1.— Ut.fl.
OUDE JENEVER „„..vanaf 2.95 „Ltokr.
Tal. 67885
In een officieel© publicatie, die gis
teravond aan de pers werd verstrekt,
werd minister-president generaal An
ten esou voox de eerste maal als
„Staatsleider" (oonducatorul slatulul)
betiteld. Het semi-officieele blad „Ro
mania" had reeds voordien den nieu
wen minister-president met deze titel
begroet.
Generaal Antonescu heeft gisteren een
proclamatie uitgevaardigd, waarin verklaard
wordt
Er is een nieuwe rogeerirïg, een nieuw
regime, geen woorden, maar - werk, geen
talmen, maar daden. Een ernstig, smarte
lijk verleden is afgesloten. Daarover aal
ik met «Jen sluier van liet vergelen; maar
van de gerechtigheid uitspreiden. Doch van
daag moeten wij" den staat en d'c natie
redden. Uit alle macht moeten wij onze
krachten verzamelen, onze eer veer op
richten en onze toekomst verzekeren. De
ware volken bouwen hun groote toctomst
uit de nederlagen Do vervolgingen heb
ben opgehouden. Thans moet de jeugd, de
hoop des volks, haar plicht vei vullen.
Onze natie moet haar tegenwoordigheid
in de geschiedenis bewijzen. De ambte
naren van den staat moeten begrijpen,
dat al tos op hen steunt. Zij moeten zich
hun verantwoordelijkheid waard toonen.
Eerlijkheid, gerechtigheid en arbeid moe
ten de werkzaamheid van alle ambtena
ren. leiden. Ik zal ,d® regeering op nieuwe
grondslagen plaatsen. Het program zal ik
n voorleggen, opdat gij 't allen beoordeelt
'Het zal zijn oorsprong volledig in het
eensgezinde nationale geloof ronden Gelei
del ijk zullen wij de vernieuwing van den
staat volvoeren, met geloof aan. God, aan
het heilige onvergankelijke recht des volks.
Voorwaarts, de plicht roept u.
Het D.N.R. meldde nader:
Naar in welingelichte Roemeensche krin
gen verluidt, zou de troonsafstand van fco-
ïifog Carol en de troonSbesl ijgitig van Icroon-
posns Michaël, waarschijnlijk nog in den
loop van dezen occhtend door een procla--
mabe aan de natieworden bekend ge
maakt.
Voor zijn aftreden heeft de Roemeensche
konmg den nieuwen staatsleider den ©ed
van trouw afgenomen.
Tegelijkertijd werden belangrijke beslui
ten genomen, welke waarschijnlijk de hier
boven gemelde gebeurtenissen inluidden.
Krachtens een koninklijk besluit wordt
<le grondwet van Februari 1938 opgeheven
on worden de wetgevende lichamen ont-1
bonden. Krachtens een ander besluit krijgt
de minister-president, generaal Antonescu,
volmachten voor de leiding van den Roe-
meenschen staat. De koning behoudt zich' de
Volgende prerogatieven voor: opperste lei
ding v.an de weermacht, het muntstempel,
het verleenen van gratie, het accrediteeren
van gevolmachtigde diplomatieke vertegen
woordigers, het sluiten van verdragen. Wij
ziging van de bestaande wetten, alsmede de
benoeming van ministers en onderstaats
secretarissen geschiedt door een koninklijk
besluit, dat door den minister-president is
gecontrasigneerd. Alle overige bevoegdhe
den worden door den ministpr-president
rechtstreeks uil geoefend.
eenige duizenden aanhangers van de IJze-convooï voeren,
ren Garde. Zij zongen volksliederen en j Duilsche groepen vliegers hebben we-
spraken zegewenschen voor de IJzerende ram mililaire doelen met bommen be-
Garde uit. Daarna verklaarde een spreker, j stookt. Een vliegtuigmotorenfabriek in
dat cum het doel der betooging was vol- Rochester, het stariterrein van een in die
daan en; verzocht alle aanwezigen naarnabijheid! gelegen vliegveld, fabrieken van
huis te gaan. Terwijl de menigte zich ver- j vbegtuigdeelen in Weybridge, ten Zuid-
spreidde, werd door een politieauto metwesten van Londen, kregen talrijke tref-
water op de menigte gespoten, die daaropIers. In midden-Engeland* is een munitie-
de politie begon te hoonen. Dn politie inrichting niet reeksen bommen bestookt,
antwoordde hierop met het schieten ujtf die verscheidene munitiebunkers en andere
machinegeweren. gebouwen vernielden.
Het in de onmiddellijke nabijheid van s In den nacht van 4 op 5 September,
het nationaal theater gelegen koninklijk pa- j hebben groepen Duitscbe gevechtsvliegers
leis werd direct door sterke troepenaldee S de West- en Oostkust v,an Engeland met
lingen afgesloten. Later op den avond trok-j succes aangevallen. Inj Liverpool, Swan-
ken nog steeds zingende groepen gardisten i sea en Bristol zijn weer de-havens, maar
dopr de sip/l. Daar zij echter niet probeer-ook -- wapen fabrjefem-# "gebombardeerd',
deh in het afgesloten centrum binnen te Scheepsweri en en haveninstallaties wer-
dnngen, bleven verdere incidenten achter-den in Hull en Great Yarmouth vermeld
wege. i Talrijke branden getuigden van de uil-
Ngar de Roemeensche radio mededeelde,werking. Behalve de staalswerf Obatbam
is het gisteravond in het centrum van zijn verscheidene mililaire doelen in de
'Boekarest tot een demons'ral ie van de omgeving van Londen, om. in Tilbury,
ijzeren garde gekomen. Vreemde individu-; met bommen bestookt. Ond'er de aan de
en probeerden aan deze demonstratie deel j Zuidkust van bet eiland' vooral zwaar ge-
te nemen. Hiertegen is d© politie opge-1 troffen havens zijn Wevnouth en Poole
treden. Do radio Sprak van een doode enIe noemen.
verscheidene genenden. j De nachtelijke vijandelijke vluchten naar
n hic!; rijisgebied' hebben ook ditmaal geen
Roemeensche jeugdleider te Berlqn. M0eD^Mrdig0 raa{erieele schade veroor-
De commandant van de Roemeensche zaafcL Hoo de Britsche zidl
staatsjeugd, minister Sidorovie, is gisterente,kommeren omb het doel van £un aan.
Op het plein voor het national theater
te Boekarest demonstreerden gisteravond
Het frontbericht van het D.N.B. luidt
als volgt: j-"-*
De succesvolle activiteit van die Duitscbe
marine tegen eenheden van die Britsche
marine en koopvaardij duurt onverminderd
voort. Immers, de Engelsche marine heeft
de laatste dagen niet minder dan vijf
torpedojagers verloren en de koopvaardij
vloot boekte een verlies van verscheidene
gewapende handelsschepen met in totaal
27.000 brt. dlie in een sterk beveiligd
De leider van de afdeeling sociale za
ken bij den commissaris-generaal voor fi
nanciën en economie deelt mede:
De rijkscommissaris voor de bezette Ne-
deilandsche gebieden beeft eenige dagen ge
leden een verordening uitgevaardigd over
het verbod van het verlagen van loonen en
salarissen. Deze verordening is gepubliceerd
to het verordeningenblad van 29 Augustus
1940. In overeenstemming met artikel 8
dezer verordening heeft de secretaris-ge
neraal van het departement van sociale
zakem de voor de uitvoering vereischbe
voorschriften in de Nederlandsche Staats
courant van 2 September 1940 bekend ge-
r aakt. i j
De verordening van den rijkscommissa
ris heeft de bedoeling de werknemers
te beschermen tegen willekeurige ver-
laging van hun ontvangsten, d.w.z. te
gen kortingen, die niet geboden zijn
dooT de economische verhoudingen an
het bedrijf. Zij is uitgevaardigd na
overleg met de werkgevers- en werk
nemersorganisaties. Zij treedt, wat de
kern betreft, in de plaats van het
besluit van den Nederlandsclien opper
bevelhebber van land- en zeemacht
van 24 Mei 1940.
Re bedoeling vain dat besluit was onge
twijfeld ook, den werknemer te beschermen
tegen ongerechtvaardigde vermindering van
zijn inkomen. Die er in genoemde recchts-
midd'dcn zijn echter voor dit doel on
toereikend gebleken.
Het besluit van den Nederlandschen op
Met beide partijen moet reke
ning gehouden worden.
De verordening ontkent echter ander
zijds niet, dat onder den tegenwoordigein
economïschen toestand soms het blijven
bestaan van een bedrijf slechts door een,
zich binnen zekere grenzen bewegende ver
mindering van de loonkosten kan worden
veilig gesteld- Zij bepaalt dat ia zulke ge
vallen zonder ingrijpen van de overheid!
door een overeenkomst tusschen de beid©
belanghebbenden partijen een regeling tot
stand moet komen, die zoowel met do
belangen van het bedrijf als met d© sociale
omstandigheden van den arbeider behoor
lijk rekening houdt.
Eerst onderling overleg.
Nieuw is echter dat de werkgever niet
zelf zonder meer tot een loonsverlaging
kan besluiten, maar zich hierover eerst
met zijn werknemers beraden moet, een
eisch, die, wanneer zij door de beide par
tijen juist wordt begrepen, tegelijkertijd ge
schikt is om die gemeenschapsgedachte ia
het bedrijf te bevorderen en daardoor ten
slotte slechts het algemeen belang van alle
betrokkenen dient.
Onder het geldigheidsgebied van de ver
ordening van den rijkscommissaris vallen
alle landbouweeonomische, industrieele-ea
handelsbedrijven met inbegrip van vis-
scherij- en scheepvaartbedrijven.
Welk gebied de verordening
omvat.
- De verordening is order van toepassing
op de arbeidsverhoudingen in de vrije be
roepen. Onder „geldende loon- en salaris-
perbevelhehbo- gaf weliswaar den werk- tarieven", voor korting waarvan toeslem-
nemer het r^cht, tegen ongerechtvaardigdeming vereisckt wordt, worden \erstaan de
aangekomen te Berlijn, waar hij cerngen tijd
zal bijven als gast van den Duitsclien rijks
jeugdleider Axmann.
Het D.N.R. meldt uit Sofia:
vallen, blijkt uil hun aanval van gisteren
op het bekende Bad Kissingen, waaraan
een in brand1 gestoken woonhuis ten offer
viel. Talrijke builenlandsclie gasten bad len
bier de gelegenheid bet ontbreken van
ieder militair object in do naast of in
verre omgeving te constateeren. De nieuw©
Naar verluidt, is gistermiddag in Krajova poging om de rijkshoofdstad' wederom aan
eer. beslissende bespreking gehouden tus- j te vaUenj misiukte wederom door het goed©
scten. de Bul gaars clie en Roemeensche ai-1 luchtafweer vuur. Slechts op twéé plaatsen,
ge vaardig den. waarbij de jongste Roemeen-; ju[-|e ]lc|- bomn-mn. neer te werpen op het
scbe voorstellen zijh besproken. Hierna j ste<lelijk gebied van Berlijn, maar ook bier
kwam de Rulgaaischo delegatie m een j wer<j, sjec^ onbelangrijke materieele scha-
vergadering bijeen. Tegelijkertijd werd omi^ aangericht,
aanwijzingen uit Sofia verzocht. Men ver-
wacht, dat vandaag de protocollen onder-! V6rklftfing Vftfl Churcillll
teekend zullen worden. i Li een verklaring ia het Lagerhuis over
De Bulgaaa-sch'e minister-president Fiioff den oorlogstoestand heeft Churchill toospe-
i3«d lingen gemaakt op dea merdiacht der Ame-
en minister van huitenlandsche zaken Bo-
poff rijn gistermiddag voor het uitbrengen
van een rapport over den nieuwen stand
der Bulgaarsch-Roemeensche onderhande
lingen door koning Boris ontvangen.
In den nacht van 4 op 5 September
heeft een flottielje motortorpeclohooten voor
de Britsche Oostkust een Britsch konvooi
likaansche torpedobootjagers aan de Brit
sche marine. D© torpedobootjagers, zoo
zeide bij, zullen zonder verwijl in actieven
dienst genomen worden. Het zou een ver
gissing zijn, wanneer men in de officieel©
nota meer wilde lezen dan de documenten
zelf zeggen.
Omtrent de Bplkankwestie zeide Chur
chill: Ik! ben steeds van meening geweest,
aangevallenVijf bewapende volgeladen Ket Zuiden der Dohroedsja aan Bul-
vijandelijke koopvaardijschepen met een to- moest worden teruggegeven en ifc
talen inhoud van 39.000 br.t., waaronder
een tanksrhip van 12.000 br.t, werden
door torpedo's tot zinkein gebracht. Een
andetr schip werd zwaar beschadigd. Het
gehcfele konvooi werd volkomen uiteenge
jaagd, Een der motortorpedobooten slaag-
ae eïrn, een torpedojager van de Imogen-
Idasse, die het konvooi beschermde, d ooi-
een torpedo tol zinken te brengen.
De speciai.' correspondent van Stefani
voor het luohtfrcmt meldt, dat gisteroch
tend Italiaanscbc- verkenningsvliegtuigen,
begeleid «foor jagers, een vlucht naar Malta
hebben gemaakt. Verscheidene Britsche
vliegtuigen trachtten de formatie aan to
►"alien, dóch twee der Britsche toestellen
werden neergeschoten. M den middag heeft
een afdeelmg speciale Italiaansche bom
menwerpers een aanval op Malta gedaan.
Zij deed het fort St. Lucien met de afwfeer-
batterijen en een munitiedepot in de nabij
heid in de lucht vliegen
ben nooit zeer verheugd geweest over de
wijze, waarop Hongarije na den oorlog is
behandeld. De premier voegde hieraan toe:
Wij stellen voor geen territoriale wijzigin
gen, die tijdens den oorlog plaats vinden,
te erkennen, wanneer zij niet geschieden
met vrije instemming van de betrokken!
partijen. 1
Omtrent den luchtoorlog zeide Churchill:
Wij moeten ons in deze maand voorberei
den op den scherps ten strijd. De vijand
zal zïjin aanvallen in den loop van Septem
ber nog vermenigvuldigen. Maar zelfs wan
neer de aanval verdubbeld of verdrievou
digd is, gelooven w'jj toch weerstand te
kunnen bieden. 1
Churchill kondigde een wijziging in Kot
systeem van d© luchtalarmisirenes aan,
waardoor onnoodig alarm moet' wlorden V|er-
meden. i
Betreffende Ket midden oosten Zeide
Churchill, dat Engeland daar verdacht moet
zijn op zworen strijd. -
loonsverlagingen bezwaren in te brengen,
hij het college van rijksbemidde'aars, doch
het schiep niet de mogelijkheid, ook "zon
der uitdrukkelijke bezwaren van den be
trokken v. ori nemer, op te treden tegen
willekeurige mkomenverlagingen. De erva
ring heeft echter geleerd, dat de werk
nemer dikwijls, hetzij om persoonlijke re
denen, op grond van zijn economische
afbankelijkiieid, in het geheel niet in staat
is van bet hem gegeven recht gebruik
te maken.
De werlcgcrcr moet de nood
zaak der verlaging bewijzen.
Daartegenover eischt de verorden ng van
de rijkscommissaris voor bet doorvoeren
van een loonsverlaging van den werkgever
bet bewijs, dat deze in de voorgenomen
omvang door den eoonomischen toestand
van het bedrijf dringend noodzakelijk eu
met de sociale verhoudingen van zijn werk
nemers veteenfgbaar is. In de plaats van
het recht tot beklag van den werknemer
stelt de vero-Jenmg den eisch van goed
keuring en raagt hierdoor de Irewijslast
voor de noodzakelijkheid van de korting
op den werkgever over.
in feite betaalde loonen en salarissen met
inbegrip van alle regelmatige toeslagen en
andere "vergo "ingen. Niet onder het ver
bod vallen b.v. toelagen en vergoedingen,
die slechts een enkele keer worden eer-
strekt en die slechts zoo ml en dan om
bizondere redenen worden gegeven Daar
tegenover zijn vergoedingen, zooals ver-
lofsgelden, alsook toeslagen voor overwerk,
toelagen voor zu aren arbeid, toelagen voor
bizondere verontreiniging, enz. m de ver
ordening opgenomen.
De wijze van goedkeuring zelve is in de
uitvoeringsvoorscliriftea zoodanig geregeld,
dat verdere toelichting overbodig is. Voor
het versüekken van toestemmingen Ls be
voegd het college der rijksbemiddeiaars, dat
ook tot dusver met de behandeling van
bezwaarschriften op grond van het liesluit
van 24 Mei 1940 belast was. Overigens is
het vanzelfsprekend, dat alle tot de uit
vaardiging van de \erordemng van den
rijkscommissaris ingediende bezwaren door
do rijks bemiddelaars nog op den ouden
Irechtsgrond zullen worden afgewikkeld.
Een officieel Reuterbericht publiceert
een verklaring „uit gezaghebbende
kringen m Londen", d.w.z. van het
Engelsche ministerie van luchtvaart,
welke de opmerkelijke constaieering be
helst, dat het eenige doeltreffende ver
dedigingswapen. dat Engeland op het
oogenblik nog bezit, zijn jachlvliegers,
reeds gevoelig is getioffen.
De leiding van het Engelsche luchtwapen
heeft de lxaar nog ter beschikkmg staande
jachttoestellen, behalve voor de bdscher-
miiur van zekere vl oo t s teunpuntenin het
Noorden van het eiland, samengetrokken
in het Zuidoosten van Engeland ter be
scherming van Londen en voor den afweer
van Duilsche aanvallen van af de nabije
Franseh-Belgisehe Kanaalkust.
Dat bet Britsche lucht wapen roods reke
ning moet honden met een hoog verlies
percentage, van zijn jachtvliegers, wordt
thans ook door het Britsche - ministerie
van luchtvaart toegegeven. Al heeft men
ook de askaders jaehtvhegers uit het Zuid
oosten van Engeland tot dusverre nog niet
teruggetrokken, de luchtyaart-corresposi-
dent_ van Renter erkent toch, dat ^ver
scheidene vooruitgeschoven vliegvelden
ernstig te lijden hebben gehad".
Voorts wordt toegegeven, dat speciale
colonnes worden opgeroepen om m dit ge
bied nog vliegvelden voor de Engelsche
jagers in stand te houden.
En al verzekert Reuter nu, dat de Brit
sche jagers niet zullen ophouden den strijd
aan te hinden met de Duitscbe formaties,
voor wie tusschen de regels door leest, blijft
toch de eveneens in opdracht van het mi
nisterie van luchtvaart gepubliceerde zin
beslissend- „Nogal groote belemmeringen
werden veroorzaakt door het verlies van
personeel van het luchtwapen".
Deze opmerkelijke bekentenis van zwak
te wordt versterkt door een bericht van
den correspondent der New York Times,
waarin woordelijk wordt gezegd, dat „ver
scheidene groepen Duitscbe bommenwer
pers die ovei de Zuidoostkust van Enge
land het land zijn binnengevlogen, niet
meer door Britsche jagers zijn aangevallen
voor zij de versperringsgordel van Londen
bereikten". 1
De New-York Times publiceert oen oog
getuigenverslag van zijn correspondent le
Londen, die de Engelsche gebieden heeft
bezichtigd, welke door het Dudtsehe lucht
wapen zr|n aangevallen. Uit zijn overzicht
blijkt, dat niets er op wijst, dat Dsuitscli-
land de burgerbevolking meedoogenloos
bombardeert, fti militair opzicht conclu
deert de correspondent op grond van het
geen hij met eigen oogen gezien hoeft,
dat het gevaarlijk is aan te nemen, dat de
Buitschers Engelands verdedigingsinstalla
ties niet kunnen indrukken.
Britsche vloot commandant teruggeroepen.
Uit Monteivdeo wordt gemeld:
De commandant van het Britsche vloo'es-
lcader in het Zuidelijk deel van den Atlanli-
schen Oceaan, schout bij1 nacht Harwocd,
is, naar hier vernomen wordt, door de ad
miraliteit van zijn fnnctio ontheven en
naar Engeland teruggeroepen.
De Engelsche koninklijke familie
naar Canada?
Naar het Canadeesch© tijdschrift „News
Week" bericht, worden op het oogenblik
in Ottawa plannen uitgewerkt voor de huis
vesting van de Britsche koninklijke fami
lie in Canada. 1
(Vervolg -pagina 4, ^le, blad).
*i|
- 4"
AïS|
iel
Pi
I
réi
"•s"y1
Pil
ft
'té
yr
