I
Wij mannen van den opbouwdienst
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
5jl
BINNENLAND
De Nederlandsche Unie
Venlo wordt uitgebreid
Prijscontrole
Eerste kindertrein uit de
Oostmark terug
Gemengd Nieuws;
Het incident in de Balistraat
in Den Haag
„Het wénden Ararr stérke paarden aan het tuig'
DEK
DINSDAG 17 September 1940 No. 22581
Niet naar «Ie Vcluwe.
Van <Ie Nedorlaindschc Unie ontvingen wij
de vojg'ende mededeeling:
„Hardnekkig blijft in de pers het gerucht
aanhouden, 'dat het driemanschap van p an
zou zijn, zich op de Veluwe te vestigen,
«n zich daar in afzondering aan de zaak
van het Nederhaindsche volk to wijden.
Wij hadden gemeend, dit gerucht aanvan
kelijk niet. to hoeven tegenspreken, daar
het al te naïef is. Nu het echter blijft aan
houden, verklaren wij met.de meeste stel
ligheid, dat het plan .nooit hoeft bestaan en
niet bestaankan. Geheel buiten ons om
is liet bericht destijds in de Nederlandschie
pers gekomen." -
Met, een deel van «le ge-
meente Maasbree..
De Slaafscpnrant van. gisteravond] bevatte
een beschikking yan dén - secretaris-gene
raal van het département .van binnenland-
scho zaken, waarbij mét ingang van 1
October een gedeelte ;van d:e gemeente
Maasbree aan de gemeente Venlo wordt
toegevoegd:. Blijkens de bijbelioorendékaart
liggen .in het bedoelde deel de dorpen of
buurtschappen Blerick, Hout-Blerick, Wiel-
dier en Boekend..
In de beschikking is bepaald dat de
gemeente Maasbree gedurende twee jaren,
te rekjiien van het. tijdstip, waarop deze
beschikking in werking treedt, liet recht
van kosteloos gebruik behoudt van liet
raadhuis, gelegen te Blerick. De roerende
goederen in dit gebouw blijven eigendom
dér gemeente Maasbree.
Zoo spoedig mogelijk na ingang der
grenswijziging worden de zittende raden
der gemeenten Venlo en Maasbree vervan
gen door nieuwe raden, waarvan deel uit
maken voor de gemeente Venlo 18 leden
en voor Maasbree elf. Deze leden worden
aangewezen met inachtneming van de be-
.palingen der gemeentewet en der kieswet
en aan de hand van d'e uitslagen der laat
stelijk in de .gemeente Venlo en in de
onderscheidene gedeelten der gemeente
Maasbree gehouden gemeenteraadsverkie
zingen.
Met afwijking van liet bepaaldein art.
29,- dér .gemeentewet hebben de ieden van
do krachtens deze beschikkingnieuw' aan
gewezen raden zitting .uiterlijk toLdén-e-erk
sten Dinsdag van September 1943..
Vciiioogiiig van prijs zonder-toe- -
stemming is verboden.; Gok-de
afnemer is schuldig.
De secretaris-generaal.,: waarnemend* hoofd
van de departementen van handel, nijver
heid- en scheepvaart en. van landbouw en
vissclierijy brengt het volgende' 'er alge-
meene kennis.
hi een aantal gevallen is geconstateerd,
dat, in strijd met .de bepalingen van de
Prij'zenbescliikking 1940 no. 1, prijzen zon
der toestemming zijn verhoogd boven die,
welke op 9 Mei j.I. golden.
In verband hiermede is thans aan do
met de controle belaste instanties opge
dragen de controle op de naleving dézer
bepalingen aanzienlijk te verscherpen. Bij
conslateering van overtredingen zal krach
tig worden ingegrepen.
Een van de vormen, waarin o.a. prijs
opdrijving voorkomt, is deze, dat sommige
fabrikanten en groothandelaren trachten
hun winstmarge ten koste van de gros
sierden] en den détail-handel te vergroo-
ten. Ten einde alle misverstand op dit
punt weg te nemen, wordt er hiérbij uit
drukkelijk op gewezen, dat een dergelijke
handelswijze als overtreding van do Prij-
zenbeschikldng 1940 no. 1 is aan te mer
ken. Voorzoover liet voorts mocht voor
komen, dat men door Ongemotiveerde uit
schakeling van den lusschcnhandel een
lioogerc opbrengst tracht tc verkrijgen, zal
zoo noodig tot in beslagneming en ter be
schikkingstelling van goederen krachtens
art. G van do prijso-pdrijvings- en hamster-
wet worden overgegaan.
Het schijnt nog niet voldoende bekend
te zijn, dat ook de kooper onder de straf
bepalingen van de prijso-pdrijvings- en ham-
stenvet valt. Dauro-m wordt er nogmaals
uitdrukkelijk de aandacht op gevestigd, dal
de kooper, de huurder of de opdrachtgever,
die opzettelijk bewerkt of medebewerkt of
aan wieri's schuld liet te wijten is, dat
de prijsvoorschriflen niet worden nageko
men, op gelijke wijze als de verkooper,
verhuurder of als degene, die den dienst
verricht, slrafbaar is.
Indien een prijsverhooging mét toestem
ming van don secretaris-generaal voor
noemd tot stand' is gekomen, doch niet uit
algemeene bekendmakingen blijkt, zal de
leverancier, met uitzondering van den de
taillist, steeds op zijn prijscouranten, of
ferten of verkoopsfacluren datum en num
mer van den brief, waarbij de toestemming
werd verleend', moeten vermelden. Gros
siers, verwerkers en andere afnemers kun
nen zich dus steeds, indien hun een prijs
verhooging in rekening wordt gebracht, van
de rechtmatigheid der verhooging overluï-
- Vy -
Gisteravond te Itoltenlam
aangekomen.
Gisteravond is dé eerste trein met kin
deren, welke door de zorgen van do Kind-er-
aktion eenigo maanden in de Oostmark héb
hen doorgebracht, teruggekeerd. Omstreeks
half tien arriveerde de trein op het slation
D.P. té Botterdam. In dezen trein zaten on
geveer 800 kinderen, waarvan een honderd
tal te Rotterdam thuis hoorden. De overige
kinderen waren afkomstig uit verschillende
plaatsen in Zuid- en Noord-Holland, Zee-,
land, Brabant en Limburg.
Gisteravond konden dezo kinderen hun
woonplaatsen niet meer hereiken. De spoor
wegen- hébben evenwel gezorgd, (lat een
verwarmdie 'trein klaar stond, waarin de
kinderen den nacht konden doorbrengen.
Na het binnenkomen van den trein wer
den de kinderen door den heer Hack'ert
van doKinderaktion uit Den Haag en de
beeren Mens en van der Waals uit Rotter
dam overgebracht naar don slaap-trein.
Een klein gedeelte kon nog oen aanslui
ting in de richting 's-Gravanhage en Leiden
halen. In den trein hebben de kinderen
nog .gegeten, zoodot geen vrees voor hon
gerige magen bestond en hedenochtend
stond een onllrijt voor hen gereed, voor zij
de reis naar hun w-oonplaatsen voortzetten.
Men zag bij de kinderen niets dan ver
heugde, gezonde en gebruinde gezichtjes,
terwijl men tallooze op-getogen verhalen
te h'ooren krijgt. -i
Morgen komt de tweede trein mot kinde
ren uit de Oostmark terug, daarna zullen
de treinen om den anderen dag aankomen,
de laatét© 30 September.
Ook de Nederlandsche journalisten, welke
in de afgéloopcn week een bezoek aan de
Oostmark hebben gebracht, zijn terugge
keerd.
In een kussen gestikt.
In een woning op den Nieuwendijk le
Amsterdam- heeft zich een tragisch onge
val voorgedaan. Een kindje van drie maan
den is in een bed voorover in dé kussens
gevallen. Toen do moeder erbij kwam,
moest zijconstateeren, dat de kleine in
zeer benauwden toestand' verkeerde. Kort
daarop is het kind overleden.
Do politie-agentcn in vrijheid
gesteld.
Naar wij vernemen zijn de polilie-agenton,
die Zaterdag 7, September j.I. ia do Bali
straat to 's-Gravenliage revolverschoten had
den gelost op eenigo leden van de woer-aL
deeling der N.S.B., waardoor do W.A'.-man
Peter Ton werd gedood en enkolo andere
nationaal-socialisten werden gewond en die
deswege in voorloo-pig arrest zijn gehou
den, weder in vrijheid gestold. Dezo vrij
lating is geschied onmiddellijk nadat bij
den hoofdcommissaris van politie een ver
zoekschrift daartoe Van do iuo'eder en do
zuster van wijlen Peter Ton, zoomede van
het W.A.-vemïel, dat diens naam draagt,
was ingekomen, in welk verzoekschrift te
vens uilerste clementie voor. deze agenten
werd bepleit. -
Gecompliceerde aanvaring.
Voor de keersluis voor liét-Westerkanaal
tc Amsterdam zijn gisteravond omstreeks
half acht dirio schepen met' elkaar in hot
sing gekomen. Het klipperéchip „Onder
neming" voer binnen onder de spoorbrug
door. Het schip kreeg het uitvarende tjalk-
schip „K-oopmans Welvaren" to laat in
zichten voer met dén boeg'tegen dit vaar
tuig op. Vlak achter het tjalkschip .kwain
hel sleepbootje „Gerria" met eenigo bak
ken. Deze boot trachtte een aanvaring te
voorkomen, doch d'e hakken schoven d'oor
tengevolge waarvan het sleopschip in de
verdrukking kwam én céiiïge materieele
schade opliep. Dé ankerdayits op het ach
terschip weid!- afgevaren.
De tjalk liep d'öor dé aanvaring met d'e
„Onderneming" een. flinke deuk op. Overi
gens werd' geen schade aangericht.
Drie sergeants vallen van balcon.
Drie sergeants van den Opbouwdienst,
diio gistermiddag op het balcon van een
(illa aan de Parkstraat te Baarii aan het.
stoeien waren, zijn van dit balcon naar be
neden gévallen, en in den "tuin terecht ge
komen. Een brak een pols, dl tweede zijn
dijbeen -on kreeg nog enkeló' lichte verwon
dingen, terwijl de derde over inwendige pij
non klaagde. Alle drie zijn naar hot zieken
huis overgebracht. Bij het'"stoeien zijn do
sergeants legen hot ijzeren hekwerk, dat het
balcon omgeeft, terecht -gekomen,- waar
door het hekwerk afbrak.
Ik' wil graag liet een en ander - vertellen
uit hét leven van alten dag van den Op
bouwer, 'niet alleen omdat .ér nog'zooveel
misvattingen over dit nieuw leven onder
dé burgersbestaan, maarvooral ook om
dat het uitermate" prettig is over iets' wat
men lief begon.te: krijgen; te pralen. Daarom
heb ik ook geen moment geaarzeld, toen
de redactie zoo vriendelijk was mij te vra
gen om nn eens -iets over den Opbouwdienst
te schrijven om toe te happen.
Ik weet dat ons werk nog lang niet
overal wordt begrepen; men heeft zich, sim
pel afgaande op den naam, een voorstelling
of van gevormd, die ver bezijden de wer
kelijkheid ligt, men hééft verhalen gehoord
over tucht en straffen, die gruwelijk over
dreven zijn en zóó zou er een kloot kunnen
komen tusschen iets wat aller waarekering
waard is en het nu soms dreigt niet te
krijgen. En om dit te voorkomen, daaraan
nil ik graag meehelpen, want ik heb het
werk reeds lief gekregen.
Neen, neen, nu niét ophouden met 1-eze-n
en denken: „Acli, dat smoesje Icon ik, nu
krijg ik een mooi gekleurd verhaaltje te
hooren over iels wat in werkelijkheid niet
zoo mooi is".
Neen, nu toch luisteren, want wat ik ga
vertellen is niet mooi bijgekleurd.
Naar eer en geweten wil ik probeeren een
indruk te geven van het leven van onze
jongens in den .Opbouwdienst, van hun
lief en leed en van hun zorgen.
Maar dan zal men toch' eerst dienen te
weten wat de Opbouwdienst is en hoe
er nu geleefd en gewerkt wordt.
Daarbij zullen we één ding niet uit het
oog mogen verliezen, omdat dat onzen blik
Wij het beschouwen van liet nieuwe zoo ge
makkelijk vertroebelt en dat is dat er aan
de tucht, vooral ook aan do zelftucht, wel
iets heeft gemankeerd toen we nog aan den
anderen kant van de lijn stonden, die op
10 Mei is getrokken. Dat nu te critis-eeren
heeft geen zin. Wèl mogen we probeeren
van hét gebeurde te loeren en uit de feiten',
zooals die geweest zijn, onze lessen te
trekken. I
Maar goed, dat ligt aan don anderen kant
van 10 Mei en daaronder hébben w'rj een
streep gezet. i
Tucht.
Het is moeilijk om ons los te maken van
oude gewoonten en. we zijn zoo geneigd om
nog to probeeren in hét verleden te leven.
Eerlijk gezegd kim ik liet bijna niet laten
om wat na te mokken en mij te verliezen
in dingen, die Wadden kunnen zijn als die
zus had gedaan en de ander zoo. En -na
tuurlijk is het ook zoo, dat op ieder gebied
alles anders was gegaan wanneer Wij allen
onzen plicht, in liet verleden hadden gé-
daan en ons Wadden gewend on willen wen
nen aan een strenge lucht. Maai we wilden
niét, omdat het vaak gemakkelijker was de
dingen -op hun beloop te laten en er ons
gemak van te nemen. Vaak was het zoo, dat
we wel alles van anderen wilden vergen,
Joch aan ons eigen persoontje mocht men
niet komen.
Kijk, dat moet nu anders. En daarom
is d'e. grondslag van den Opbouwdienst:
tucht, tuchten nogmaals tucht. Ik iveet
het, voor dat woordje schrikken we terug
en daarom schrijf ik het opzettelijk drie
maal neer, dat is onr er aan te gewennen.
Vanzelfsprekend komt de vraag nu bij u
naar voren of wij dit niet erg vervelend'
vonden. Het antwoord is heel kort, n.l.
Ja! Eerlijk hé? 't Ja, de waarheid behoeft
immers niet verzwegen te worden. En als
ik het anders schreef zou men mij ook
immers niet gelooven, omdat we stuk voor
stuk weten dat wij niet werkelijk aan
„tucht" gewend! waren, want tucht is n.l.
voor oen zeer groot deel zelfbeheorsching
cn dat is iets wat zeer moeilijk beoefend
wordt cn wat zorgvuldige training vergt.
'k Zou nu graag dit thema even afwer
ken, maar dat gaat niet, want ziet u, het
is bij half twee in den middag en van
avond om 7 uur moet ik op wacht en nu
moet ik gedurende den middagdienst ont
kleed onder do wol en heb dus verplicht
rusten, 'k Zou nu aan een neiging kunnen
toegeven en kunnen spijbelen, maar dan
zou ik in botsing komen met de regels
en bovendien met bet beoefenen der zelf
tucht en ik had) het er toch over, d'at dat
er in moet? Straks neem ik dén draad
weer op.
1 Een goede geest.
Tucht dus, d.w.z. zich onderwerpen aan
welomschreven regels die alle naar een
bepaald doel leidén, n.l. orde, netheid, zin
delijkheid', wat dus uiterlijk zeer wel waar
neembaar is, maar ook innerlijk een zeke
ren ommekeer moet teweegbrengen. Dit
laatste moet zelfs het eerst komen en al
het andere is er een uitvloeisel van. En
naast en in dit alles wordt er d'an ge
streefd naar gemeenschapszin en kameraad
schap. (van hoog tot laag)', in het alge
meen dus naar een goeden geest.
Dit alles ging in het begin moeilijk, even
moeilijk als het is om een wild paard aan
het tuig te wennen. Maar als het eenmaal
gewend is, dan worden de krachten gelijk
gericht eri dan kan er iets t'ot stand wor
den gebracht. Én aan dat moeilijk werk,
het „wennen van sterke wildé paarden aan
het tuig", d'aaraan zijn wij nu bezig in
den Opbouwdienst. En de resultaten be
ginnen reeds zichtbaar te worden, want
het inzicht begint! 'door to breken, dat we
Per fiets «loer liet West!aad. De A.N.W.B. organiseerde Zondag zooals gemeld
eoit rijwiel tocht met onbekende bestemming door het Wcstla.ml. Op de kaarten
wordt de route uitgestippeld. (Polygoon)
Afgevaardigden van het Amerikaans-he „Congres der Moeders" hebben aan een
lak een pop opgehangen, welles gelijkenis vertoont met senator Claude Pepper,
een Voorstander van de invoering van den algemeene» dienstplicht in V. S.
(Zander)
Bomaanval o-p ecu Engelseli slagschip in de Middcllandschc Zee.
(Zander)
b A s b '4
Een Italiaaiisch luchteskader op weg naar vijandelijke doelen.
(Zander)
gezamenlijk iets moois tot stand' kunnen
'brengen. De beste elementen konven reeds
naar voren door dag aan dag getuigenis
in woord en daad' af te leggen van de zelf
tucht, die zich in hen vormt. En deze man
nen hebben een mooie kans, want er
wordt niet meer in dé eerste plaats ge
vraagd' naar de vergaarde schoolkennis
om daarop af te wegen of men voor pro
motie in aanmerking komt, neen, de flinke
kerels, do kerels met zelfbeheersching en
karakter, die krijgen hier hun kans.
Op. dezen grondslag nu wordt er gebouwd
in den Opbouwdienst, zelftuchtvfagend en
gevend van vroeg tot laat, in het werk
wat wé doen, of dat nu exercitie, marsch,
zingen, sport, zwemmen of het opruimen
van hindernissen is of in eten, drinken, liet
behandelen van het wolletje of wat dan
ook, steeds vormend aan ons zelf en aan
anderen, om dan ten slotte dit le mogen
bereiken, dat straks de werkgevers zulten
afvliegen op deze mannen, die met vreugde
werken willen aan en in een maatschappij
waarvan ze zich aan deel weten.
Geen filantropische instelling.
Of dan allen zich reeds naar de nieuwe
regels gevoegd hebben? Wel neen. Ettelijke
paarden slaan nog wel eens achteruit of
p-robeereu listige kneepjes. En die moeten
dan even de zweep voeten, tot hun eigen
schade. En als het heclomaal niet wil, dan
gaan ze er uit, want de Opbouwdienst is
geen philanlropische instelling, waar men
voor niets een warm nestje kan zoeken
tot men meent dat de bui overgedreven is.
Maar een zeer voornaam ding is, d-r.t er
een prettige opgewekte geest onder de jon
gens is, een goest dien wij tijdens de ge-
lieele mobilisatie niet hebben gekend. En
dat komt door bet vele werk, dat we
iederen dag weer hebben te doen en door
de onderlinge-, verbondenheid die er is ge
komen, omdat we van hoog tot laag het-
zelfdle doen en ons door 'dezelfde regels
gebonden weten en omdat we hand iu
hand hetzelfde werk hebben te verrichten.
Over dit werk en dien geest hoop ik eon
volgenden keer iets te mogen vertellen'.
ONDEROFFICIER.
