op groote schaal Winkel- en woningbouw Hl MEELFIIIIEK L TIEMftH Een reis door de Oostmark TWEEDE BLAD SCHfEDAMSGHE COURANT Bij ons in Botterdam Er is een begin gemaakt met den bouw van ruim 1000 permanente arbeiderswoningen. Felle tegenstrijdigheden kenmerken meer en meer Rotterdam's dagelijksch le- r n Eenerzijds het bruisende nieuwe leven in al zijn consequenties, anderzijds hervoortgaande oorlogsgebeuren en de daaraan onvermijdelijk verbonden beper- kin gen. In concrete feiten: eenerzjjds bijna dagelijks tastbare bewijzen van Rotterdam's herstel, anderzijds evenzeer bijna dagelijks nieuwe verordeningen, d'io een veranderde leefwijze noodzakelijk maken. Rotterdammers moeten om tien uur thuis zijn. De huiselijkheid vaart er wel bij! De eerste Rotterdlamsche noodwinkel ïs geopend! en er zullen er spoedig meer volgen. Er is nu duidelijk teekening waar te nemen in het noodwinkel bedrijf en het laat zich aanzien, dat zich. met name rondi Dijkzigteen centrum zal vormen, dat Rot terdam ietf; van het oude stadsleven zal hergeven. Hier zullen tal van groote ma gazijnen, afgewisseld door flinke restau ranis, gevestigd zijn. De winkels herinne ren zoo weinig mogelijk aan nood'voorzie- rfinge*, hebben een opgewekt en fleurig aanzien en zullen het leven in de stad, dat, naarmate men gewend geraakt was aan het veranderde aspect, nogal Jank en eentonig dreigde te worden, opvroohjken. Het tweede groote neodwmkelcentrum E lijdorp, nadert eveneens de voltooiing en ook hier Iaat het zich aanzien, dat zich een v}ot en levendig winkelwezen zal ont wikkelen. Resten dan nog de kleine, van gemeentewege gebouwde nood winkels. Daarbij zal meer fantasie gevergd word'en van het publiek, om het gehate begrip „n,ood" te verbannen. Het zijn zeer be scheiden ruimten en in tegenstelling met de grootere zaken beheerscht vooralsnog een vlakke gelijkvormigheid) het beeld dezer winkels, waarnaar intusschen nog atlijid vraag is. Rotterdam's winkelstand popelt van verlangen om het verloren terrein te herwinnen. Hij ontveinst zich de moeilijk heden niet, maar heeft zich het overwin nen daarvan tot een devies gemaakt, ge dragen door d'e wetenschap, dat er betere tijden in het verschiet liggen en door het vertrouwen, dat de oorlogsverliezen, zoo wel die te Rotterdam als die elders in het land!, beschouwde, zullen worden "als een ramp, die het geheele Nederlandsche volk aangaat Noodwoningen. Tot dusver zijn het ia hoofdzaak de ndodwinkels geweest, die de algemeene pu blieke aandacht hebben gevraagd. Intus schen blijft de toestand onverminderd be staan, dat zeer vele Rotterdammers hun huis verloren. Tallooze gezinnen trokken bij familie in, waarbij vaak toestanden zijln ontstaan, die niet blijvend kunnen voortduren. Behalve de nood'winkeiS was dan ook de woningvoorziening een kwes tie van urgent belang. Gedeeltelijk traclit men dé dienaangaande bestaande behoefte, te dekken door den houw van een serie nood woningen op verschillende punten ïn dö stad. In totaal komen er ongeveer 800 vah zulke noodwoningen, waarvan met nqnn; die aan het Noorderhavenkanaal sjpoedig bewtfond zullen kunnen worden. Het zijn houten gebouwtjes op cementen fundeeringen. Er is rekening mede gehou den, dat d'e gezinnen, die in de getroffen binnenstad woonden, door «te bank geno men vrij kinderrijk waren. Daarmede zal Rotterdam voor de tweede maal binnen een kwart eeuw kennis ma ken. met het instituut „noodwoning", want op, het punt, waar de bebouwingen van Rotterdam en Schiedam eikaar nu reeds raken, herinnert het Witte Dorp aan den vorigen wereldoorlog. Het is te hopen, dat dei nieuwe noodwoningen beter geslaagd zullen blijken dan dit Witte Dorp, dat, zk>oa,ls de naam reeds zegt, in oorsprong wit geweest is. De witte kleur der huisjes ïs echter reeds lang geworden tot vaal grauw, hetgeen een vervuilden indruk wekt, die Wel fel in strijd is met de echt Neder] and- a^ihé zindelijkheid, d ie men vaak ook in deze nog altijd bewoonde huisjes aantreft. Is voor een winkelbedrijf het begrip „nood" reeds weinig aanlokkelijk, in nog sterker mate is dit het geval ten aanzien Van woningen. Het is daarom ten zeerste toe te juichen dat meer dan de noodwo ningen, de bouw van permanente wo ningen. de aandacht heeft. Reeds vóór liet oorlogsgebeuren liep men in Rptterdaan rond met groote plannen voor den bouw Van circa 1000 arbeid ers won i n genHet Spreekt vanzelf, dat deze plannen door de gebeurtenissen van den veeitienden Mei nog aanzienlijk in beteekenis toenamen1. Overleg tusschen den Gemeentelijken Teéhhiséhen Dienst en de combinatie van bouwers, dio liet initiatief hadden genomen tot dezen massalen woning bouw, heeft tot het verheugende resuR taat geleid, dat uitvoering aan de pjannen gegeven zal worden, zoodat vijf groote nieuwe RoUerdamsché ar- lieiderswijken zullen ontslaan. In totaal worden er 1008 permanente wo ningen gebouwd. Bovendien zullen in. elk der vijf wijken eenige winkels komen. Reeds is met het graafwerk een aanvang gemaakt en ook zijn de eerste palen met eenige plichtplegingen in den grond ge heid. Niet alleen het feit, dat zulk een groot aantal woningen met spoed gebouwd zal worden men zou dit kunnen beschou wen als het eerste positieve symptoom van Rotterdam's wederopbouw maar zeer zeker ook de verheugende eensgezindheid die de Rotterdainsche houwers daarbij aan den dag hebben gelegd, stemmen tot vol doening en züja er het bewijs van, dat het leven zich herstelt. Niet minder dan 97 bouwers meldden zich aan voor 'den bouw van deze woningen. Gezamenlijke bestekken, eensgezinde inkoo- pem, onderling overleg bij den aanvoer van het materiaal, overleg ook bij hoogere in stanties, zooals b.v. tusschen de archi tecten, geven blijk van begrip van wat deze tijd eiseht en het is vooral in dezen, mas salen woningbouw, dat de in Mei geboren Rotterdamsche slagzin „Niet praten maar aanpakken", zich bewaarheid. En dat men van aanpakken weet, blijkt ook wei uit de omstandigheid, datieven naarstig als ernstig gezocht wordt rnaar volwaardige grondstoffen, die de op het ooigenblik dure en vooral schaarsche mate rialen moeten en kunnen vervangen. Het gevolg is, dat do huurprijzen nog niet vast staan. Oorspronkelijk was het de bedoe ling, dat woningen gebouwd zouden wor den, waarvan de huren ten hoogste vijf gutden per week zouden bedragen. bit plan heeft men onder den druk der tijden moeten laten varen. Het laat zich aan zien, dat de huren niet moer onder zes gulden per week'zullen kunnen: -Wijven. Voor tien uur thuis. Leggen de bouw van noodwinkels on nood- en permanente woningen een dui- DER Zaterdag 21 September 1910. No. 22585. dehjke geLuigems af vaa Rotterdam's on- gcbrokenheid en buusend leven, scheip daar tegenover staat de ingujpendo ver ordening voor de kuststrook, dat de he wonois zich tusschen tien en vier niet op straat mogen bevinden. Vooral het amu sementsbedrijf, dat zich juist reeds zoo aar dig herstelde, wordt daardoor uiteraard voor nieuwe problemen gesteld. Maar liet heeft zich terstond aangepast. De biosco pen bobben de aanvangsuren der voor stellingen opnieuw vervroegd, de beide schouwburgen waarbij wij Arena ge makshalve ook een schouwburg noemen evenzeer. Die trams rijden tot omstreeks half tien. Wel kan men daardoor in de meest® gevallen, nog wel per tram van de bioscoop naar huis komen, maar voor fa miliebezoeken is dit natuurlijk rijke'.)* Fabriek van KURKEN - KURKENBONDELS VlSSCHERlj KURKEN Fa. WED. A. VOGELEZANG Korte Achterweg 13 - 15 - Tel. 68872 Naaml. Venn. „KLUITKALK' Gemengd Nieuws vroeg. Nog meer dan reeds het eevat \va, is nu de fiets im zwang gekomen. r&HOOFDSTRAAT 28 - Teleï. 69570 - 69590 raakt er aan gewend in het donker te moeten rijden, zopdat thans het stadsbeeld tegen tien uur op zeer merkwaardige wijze beheerscht wordt ''door honderden kleine fietslichtjes, die in het zwarte duister een vreugdedans lijkep. te maken. Haastig spoeden' duizenden ztch tegen tienen naar huis,:.-gedurende dit natte na jaar meestal in een. stroomende-.t regen.' Vroeger kon men (nog eens even zoo'n bui in een portiekje^ afwachten, maar tegen woordig moet men. er wel door en voor- Xbopig gaat dit big de Rotterdamers nog gepaard met een gezond gevoel voor hu mor, dat do Maasstedelingen ook bij dit vroeg-nacöteljjk leven allerminst verlaat. Overigens zal hot leven zich in de kust strook en dus ook, te Rotterdam geleidelijk wel intensiever op dit noodzakelijke vroeg- thuïs-zijn instellen. Reeds thans is zeer veel vraag naar tepklapbedden, heigeen er op wijst, oat men To geennagel ij khed en wil scheppen, v.aardoor men in de gelegen heid zal zijn door bezoeken aan en van familie en fcehinissen het op veel huiselijk heid; ingestelde léven te 'veraangenamen, leert, tegenwoordig voorts meer dan vroe ger .ooit het gevat van zijn buren kennen en komt zoodoende fot de ervaring, dat goede huren inderdaad»' vooral nu ]>eter kunnen zijn i darif verre vrienden. Gezel schapsspelen gaaii grif van de hand 1e Rotterdam. Mét dfe buren gaat men dus spelen. De geest - hoekt ontspanning, juist te Rotterdam, waa'r-'jhet dagelijksch leven zoo veeteiscihend.' is) Mn dit» hebt bezien, behoeit- oe verplichting om vroeg thuis te zijn volstrekt niet somber beoordeeld ,te werden. Dóze verordening zal wellicht in vele gezinnen de tanden nauwer aan halen./Waarmede bewezen is, dat al.'es in dit leven zijn goede zijde heeft! MACHINEFABRIEK A. F0NTIJNE ROTTERDAMMER. De Boemelbaron In Arena. De 'Boemelbaron is nu niet bepaald! een nieuwe operette maar Piet Kohier, die .al tijd; jonge acteur, ondanks zijn gouden too- neeljubileum, trekt haar door slechts en kele zinnetjes, in dén tegenwoordige» tijd'. Hij heeft het over textiel kaarten, over vieeschbonnen en over de uitwerking van afweergeschut, zaken, waar men een goed! jaar geleden niet aan docht en zeker niet, toen d'e Boemelbaron geschreven wend'! Zooals de „Nederlandsche Operette" on der leiding van Kees van Dam d'e Boemel- baron in Arena opvoert, is zij eenvoudig, maar amusant. Er wordt niet buitenge woon veel in gezongen en gedanst; de aankleeding is zonder overdaad; maar Piet Kohier is als Droogkeellje, de landiooper, die a raison van vier rijksdaalder voor baron Alexander von Kimrael zal fun- geeren op het landgoed' van Von Grahow, bijna voortdurend op het tooneel en d'at maakt het bijwonen van de voorstelling tot een genoegen, evenals d® muziek, die melodieën speelt, welke het bijna eon mensclienleeflijU' hebben uitgehouden. Om Piet Kohier hebben zich geschaard! Kalman Knaack, als de rijke margarine- fabrikant, die echter bij zijn vrouw (Cor Smit) bedroefd -weinig te- vertellen heeft; hun beide dochters (Jo Remi en Tui Vis ser); hun schoonzoon (Jan Kiveron)diens huisknecht (Frans Bogaert) en het dienst meisje (Clairelte Ilammé). Voorts treden nog enkele artisten in kleinere rollen op benevens een groep girls. Julius Suzan voert het vlotte orkestje van 10 musici aan. Een huldiging. Na het tweede bedrijf vóór de pauze heeft de directeur van Arena, de heer André do Jong, namens een Rotterdams-eb. liuldigingscamité, waar ook leden van den Senaat van het Studentencorps der Economische HoogeschooJ deel van uit maakten, Piet Köhler den 68-jarige op hartelijke» wijze gehuldigd met zijn 50- jatige tocmeelloophaan. Daarbij had spr. ook gelegenheid te wijzen op de energie en geestkracht, welke Rotterdam bezit. Aan den gehuldigde werden geschenken en bloemen aangeboden, waarvoor deze in 't korte dankte. Want, zei „Droogkeeltje", we hebben weinig tijd, omdat we met de kippen op slok moeten. Linz wordt eensmoderne stad. Op het slot Traumsee bij Bad Ilse in. Linz, de stad van waaruit wij onze reis door de Oostmark aanvingen, is bezig een der grootste industriecentra van Dudsch- land te warden. Het is verbijsterend al dus een verslaggever van het ANP lioe de stad, die toch geheel haar eigen ka rakter bewaard heeft, bezig is te verande ren. Oveial in de omgeving en ook in de plaats zelf verrijzen nieuwe blokken hui zen. De arbeideiswonmgbouw is daar an ders dan bij ons. Vlak buiten Linz zagen wij een complex in aanbouw: hoog en strak van lijn, zooals de arbeiderswijken in de groote steden vrijwel overal zijn. Maar behalve huizen en fabrieken zal Linz zich binnen afzienbaren tijd geheel vernieuwen. Langs de boorden van den Do- na» zal zicih in de toekomst een machtige esplanade van 5 k.m. uitstrekken, begrensd door groote, nieuwe gebouwen: over den Donau wordt een nieuwe brug geslagen, waaraan thans reeds wordt gewerkt, die niet minder dan 30 M. breed zal zijn. Wij schreven reeds, dat de hotelruimte op het c-ogenblik niet aan de behoefte voldoet. Oolk met liet in de toekomst te verwach ten uitgebreide vreemdelingenverkeer wordt rekening gehouden. Zoo wordt b.v. het ho tel Linzerhof geheel afgebroken. Op de zelfde plaats zal het grootste en modern ste hotel van Europa verrijzen. Natuurlijk worden ook reeds thans maatregelen getrof fen om het onderwijs en de onderwijsinrich tingen in overeenstemming te brengen met de snelle stads-uilbreiding. Er wordt reeds gebouwd aan een technische hoogeschool. PolitiekTs Linz een der belangrijkste ste den van de Oostmark. Hier immers leefde de drang naar de aansluiting bij het groot- Duitsche rijk het sterkst, hier ook hebben de mensclwn, die voor deze gedachte ijver den, het meest geleden. Hier ook was het, dat Adolf Hitler van liet stadliuisbalcon de éénwording afkondigde, toegejuicht dooreen onafzienbare en enthousiaste menigte. Den eersten avond van ons verblijf inr Linz waTen w'ij uitgenoodigd voor een. be zoek aan den schouwburg, waar wij Franz Lehar's operette „Die ideale Gatlin" zagen De schouwburg is klein, maar bizonder aardig van bouw. Het interieur doet denken aan den Amsterdamscken stadsschouwburg maar de afmetingen 'zijn veel kleiner Adolf Hitler zag in dit theater op twaalf jarigen leeftijd voor de eerste maal „Wil helm Teil" en daar ook werd zijn liefde geboren voor Wagner's werk, toen hij in dit intieme theatertje een opvoering van „Lohengrin" bijwoonde. Hij was toen een knaap van twaalf jaar, trouw bleef hij in zijn lielde voor de muziek van Wagner, blijvend was ook zijn belangstelling \oor den Linzer Schouwburg. Er. zijn weer plan nen om bet gebouw te vergrooten en nog geen veertien dagen geleden vroeg de Fuh- rer aan de .directie om inlichtingen. De plannen moesten naar zijn hooïdkw axtier worden opgestuurd. Bij de jongens ia slot Traunse-e. Den volgenden dag bezochten we Gmun- den Bad Ischl. In Bad Ischl geldt een van onze eerste bezoeken het slot Traunsee, een "prachtig gelegen buitengoed van don hertog van Wurlemberg, op den top van een heuvel, voor welk buiten zich' het meer uitstrekt. Historisch heeft het slot geen beteekenis en uit architectonisch oogpunt is het niet bizonder fraai. Maar in de ruime zalen en kamers waren 85 Nederlandsche kinderen ondergebracht, die twee maanden in dit vorstelijke verblijf, temidden van een heer lijke natuur hebben genoten. Zij stonden ons al op te wachten, de jeugdige Neder landers, want zij wisten, dat er bezoek uit het vaderland zou komen. Zij raakten niet gauw uitgepraat over hun ondervindingen in het vreemde land, -waar ze zooveel moois gezien hadden en zoo'n onbezorgde va cantia hadden gehad. Aan het elen moesten ze eerst nog wat wennen, maar er was volop en de Hollanüsche jongens zijn cp 'dat punt niet gauw voldaan. „Maar die soep smaakt zoo heerlijk, ik heb aan do juf frouw gewaagd hoe die gemaakt wordt en ik zal mijn njoeder Vragen, of ze zoo iets lékkers ook,kan maken", Vertrouwde een klein Rotterdjammerljo van een jaar of acht ons toe Hij had blijkbaar volop genoten, want hij zag er patent uit en met gerecht vaardigde trotsch wist hij te vertellen, dat hij zes pond was aangekomen. Hij zag er keurig uit en het bleek, dat hij een paar dagen geleden een spiksplinternieuw pak had gekregen, waar hij over een paar dagen in Rotterdam mee rond zal slappen, terwijl hij als wijlen bereisde Roel zijn vriendjes zal vertellen over zijn ervaringen in het verre en vreemde land, dat hem nu zoo volop verbouwd is geworden. Hij had zich geen ©ogenblik verveeld, er warc-n uit stapjes in do omgeving gemaakt onder de goede leiding van de verzorgers en ver zorgsters, er was gezwommen, er werden bij slecht weer binnenshuis in de ruime speelkamers spelletjes gedaan en de juf- Jrouw, getuigde het kleine Rolterdammer- tje, kon prachtig vertellen. Verstond je dan Duiisdi Ja, dat had hij in korten tijd heel aardig geleerd en hij had niet de andere kinderen les gehad. Ook de filmvoorstellingen sprook jes en natuurfilms hadden hem prach tig bezig gehouden. Het zijn echt kinderen uit de groote stad vertelde ons een der verzorgsters levendig, dikwijls n'iet gemakkelijk on der appél te houden, maar aardig. „Sehr lebhaft", zoo drukte zij het uit. Wij hebben het slot bezichtigd om le zien, hoe de kinderen waren gelegerd. Het licelo katee! is in gebruik voor de jeug dige Hollanders en zij hebben een vor stelijk onoerkomen gekregen. De slaapzalen zijn. ruim. De bedden en liet beddegoed van prima ku all te it, kortom, in een modern hotel kon de verzorging niet beter zijn. Natuurlijk was er een vaste dagindee- ling: om half zeven ging de wekker, om 8.'20 was er vóór het slot vlaggenparade, het ontbijt werd om half negen gebruikt, het middageten om half één, om vier uur thee, om zeven uur verzamelden de kin deren zich voor het avondeten ©n om acht uur was bet bedtijd. Een gezonde maatregel: vroeg naar bed en vroeg op. Zieken zijn er vrijwel niet geweest. Die enkele gevallen zijn natuurlijk uitstekend behandeld en een paar jongens hebben zelfs in bet „Kurmittelhaus" van bad Ischl „gekuurd". We hebben ook aan deze zeer moderne inrichting een bezoek gebracht, een be zoek, dat toont, dat de Oostmark niet slechts een dorado is voor de gezonden, maar ook voer de zieken, die genezing zoeken m het land van de met sneeuw bedekte bergen, de vriendelijke dalen, de historische siadjes met hun vroolijke en gezellige bewoners. Filmnieuws „Het Model" Capitol. Een analyse van de fibn „Het model" zou zeker niet ten gunste van de film. als geheel uitvallen. Do ontwikkeling van het verhaal wordt geremd door bijkom stige nevenontwikkehngen, die allen op ziohzeU beschouwd, heel interessant zijn, maar toch als ballast de film topzwaar gjaken. Desondanks maken. Camilla Horn en Paul Javor door hun spel defilm onderhou dend, waardoor de zwakke vorm gering vele ©ogenblikken aan de aandacht ont snapt. Het is liet droevige verhaal van een liefde lussofien een leerlinge van een meis jespensionaat in Boedapest en een schil der, bij wien zij als model „staat" voor een Madonnasclnlderij. Onder het slapend toezicht van -moeder-overste vindt deze liefde in het atelier een wedderïgen bodem om op te bloeien. Misverstanden en toevalligheden, waaraan in deze film een wel wat te groote rol ia toebedacht, voeren hem van haar weg. Als gevierd zanger komt hij terug met nog sleeds een ongerepte liefde voor haar. Zij is al getrouwd, hoewel de gedachte aan hem haar vaak bezwaart. Verwarring bij zijn vroegeren model en de toomelooze jaloezie van haar echtge noot, zijn besten vriend, doen den schil der-zanger inzien dat zijn liefde onvervu'4 moet blijven. Hij vertrekt naar Parijs! ea laat een gebroken huwelijk achter. Een operatie van zijn dochtertje brengt de jaloersche echtgenoot tot zijn vrouw terug, die haar plaats als vrouw en moe der, met de geschilderde Madonna als ge tuige weer inneemt. Alexander Sved vervult de rol van den schilder met de mooie stem In 't Witte Paard Prinses. De Oostenrijksche bergen is voor vete kinderen dit jaar een vacanlieoord geweest of is liet nog. fn het hartje van deze bergen ligt de Wolfgangsee. Aan den oever van dit machtige meer staat het holci „lm Weissen Russell, dat mede beroemd is geworden tengevolge van het feit, dat Lébar een van zijn operet'en in en Tond dit hotel liet spelen. Linz, de plaals waar Nederlandsche kin deren liefderijk opgenomen zijn, ligt met ver van de Wolfgangsee. Daarom zal er be langstelling vooir deze film zijn, maar mede om de geestige handeling, waarin Heiman Thinug de verlegen obr>r kellner is, wiens hart in vuur en vlam slaat voor de knappe eigenares van liet hotel, maar die zijn lief de niet durft te bekennen. Na velé weder waardigheden is het slot editor even ge moedelijk als de beele film, zoodat ©i id goed al goed is. Een verzorgd voorprogramma vuil do rest van den avond. Rechtszaken Dronken man beroofd. Een 36-jarige Hilversumscke handelsrei ziger uerd gisteren door de Amsterdam- sdie rechtbank veroordeeld tot drie maan den gcangemsstraf, omdat hij een cliou- ken man. uit Bussum, dien hij per tart naar huis bracht, van vijftig gulden zon hebben beroofd. De officier van justitie bad vrijspraak tegen verdachte geroquireerd. ,VEGISOL" GLASZIJDE Isolatieschalen VEREEN GLASFABRIEKEN SCHIEDAM Dir. A. Lauwaars ALLE BOUWMATERIALEN Modern Ingericht reparatiebedrijf Boterstraat 28-32. Schiedam. Tel. 69400 (2 lijnen) VACANT HOOFDSTRAAT 39 Tel. 6B484-68251 TARWEBLOEM TARWEMEEL TARWEAFVALLEN

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 7