w
Overeenstemming tusschen
Japan en Frankrijk
EERSTE BLAD
s
Dinsdag 24 September 1940
Japansche troepen bezetten Noordelijk deel
van Indo=China
Tijd om te verduisteren
De luchtaanvallen van gisternacht
op Londen
Dakar door de Engelschen
beschoten
Wijziging van de ziektewet
93ste Jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE1 HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53! I.
BUITENLAND
Het Fransche ministerie van. buitenlandi-
sche zaken beeft gisteren ©an communiqué
gepubliceerd! over de sluiting van de Fran
scheJapansche overeenkomst nopens In-
öeOhina. Dit Communique luidt als volgt:
Om tot die instelling van de'- nieuwe
ordie in Oost-Azië bij te dragen en
kwes tie-China op te lossen zijn die bespre
kingen over die fundlamenieele vraagstuk
ken nopens FranschIndcnCihma iu dien
loop van dé laatste weken, te Tokio tus
schen dén Japanschen minister van bui-
tenlandsehe zaken, Matsoeoka, en
Franschen ambassadeur, Henry, in vriend
schappelijke sfeer voortgezet.
De Japansche regeering beeft die Fran
sche regeering die verzekering gegeven, dat
1 zij voornemens is die rechten en belangen
van Frankrijk in het Verre Oosten, inzon
derheid! dé territoriale onschendbaarheid
van India:China ©n. de souvereine rechten
van Frankrijk op alle dieelen van de Ind'o-
iCihineesche unie te eerbiedigen.
De Fransche regeering heeft zich ander
zijds bereid verklaard' aan die Japansche
regeering hizondiere faciliteiten in ünldlo-
'Ghina te verleenen voor het keizerlijke
leger en die vloot ter volvoering van hun
operaties.
Met het doel de bizoncterheden van deze
faciliteiten ran militairen aardi te regelen
zijn in Hanoi onderhanSelingen gevoerd'
tusschen de Japansche en Fransche mili
taire autoriteiten.
Deze onderhandelingen hebben tot een
bevredigende overeenkomst geleid. -
Japansche verklaring
Domei meldt uit Harphon:
Generaal [«sa koe Nisjihara, de leider
van de Japansche militaire missie, heeft
de overtuiging uitgesproken, dat het slui
ten van de Framseh-Japansche militaire
overeenkomst, die Zondagmiddag om half
drie in net hotel te Haiphong ondertee
kend is, de nauwe betrekkingen tusschen
Japan en Indo-Ghina zal verstevigen- „De
militaire overeenkomst, waarover een tijd
lang onderhandeld is door Japan en
Frans di Indo China, is om half drie ge
sloten en onderteekend. Deze overeenkomst
voorziet in vriendschappelijke, positieve sa
menwerking tusschen Japan en Fransch
IndoGhina ter regeling van. het Chmeesche
vraagstuk. Ongetwijfeld zal zij de nauwe
betrekkingen, die thans tusschen beide lan
den bestaan, bevorderen."
De woordvoerder van het Japansche mi.
nisterie van buitenlandsche zaken heeft
gisteren op de persconferentie te Tokio
medegedeeld, dat Japan in Indo-China geen
territoriale doeleinden najaagt.
De Japansche aclie een doodssteek
voor Tsjoengking
Naar de meaning van Japansche mili
taire waarnemers is door den Japan
schen opmarsoh in Fransch Indo China,
naar Domei meldt, den weg van aan
voer van Tsjang Kai Sjok volkomen af
gesneden, zoodat het nieuwe optreden
van Japan als een doodssteek voor
Tsjoengking beschouwd kan worden.
Zou het Chmeesche leger probeeran,
zoo vervolgt Domei, zijn nuittelooze ac
tiviteit voort te zetten, dan zouden
de Japansche troepen terstond tot een
vastberaden offensief tegen de Chinee-
sche provincie Yoennan overgaan.
Tsjoenking protesteert scherp
Het Chineesche ministerie van buiten
landsche zaken heeft gisteren bij de Fran
sche autoriteiten ten scherpste gepro
testeerd tegen de Fra'nsch-Japansohe over
eenkomst betreffende Indo-China. Het heeft
opnieuw verklaard, dat China het redht
voer zijn verdediging de maatregelen te ne
men, die het noodzakelijk acht. Do Fran
sche regeering wordt verantwoordelijk ge
steld voor alle gevolgen van de overeen
komst met Japan.
Een officieele verklaring der aan te ne
men houding naar aanleiding van de ge
beurtenissen in Indo China is nog niet ont
vangen, doch wordt wel verwacht. In goed-
ingélichte kringen verluidt, dat aan degrensi
militaire voorbereidingen zijn getroffen om
aan een Japanschen inval het hoofd te kun
nen bieden.
Indo-Chineesche troepen staken
den strijd
Het Japansche hoofdkwartier heeft be
kend gemaakt, dat de Fransch-Indo Chihee-
sche troepen ia de omgeving van Bong-
dang gisterochtend om elf uur definitief
den tegenstand opgegeven hebben. Het Ja
pansche legér heeft zijnerzijds ook terstond
de gevechtshandelingen gestaald.
Maakten de Fransehen gebruik
van gifgas?
Een telegram van de Japansche strijd
krachten Ju Zuid-China meldt: l
Gebruik makende van gifgas hebben de
Fransche troepen gisterochtend een verbit
terden strijd aangebonden met de Japan
sche troepen, die binnenrukten in Noord
Indo China, na een nacht vau sporadische
gevechten in de omgeving van Dongdang.
Er werd op de Japansche troepen gescho
ten, teem zij de grens kort na middernacht
overschreden, nadat Zondagmiddag den
Qommamdant der Fransche troepen in Dong
dang kennis was gegeven van hun voorne
men om volgens de bepalingen van de te
Hanoi tot stand gekomen overeenkomst op
te trekken. Deze kennisgeving geschiedde in
den vorm van een nota, die den com
mandant nabij de grens ten Zuiden van
Tsjeiinankwam werd overhandigd. De Ja
pansche troepen .beantwoordden het vuut
en, zetten bun opmarsch naar Dongdang
voort, waar zij weer werden uitgedaagd
fjopr do Fransche .troepen, die van gifgas-
gebruik maakten. De Japansche troepen
Een bericht, volgens hetwelk de Ame-
kaaosehe kruiser Augusta, die zich ia
Oost-Aziatische wateren bevindt, voor re
paraties het droogdok van Singapore zal
opzoeken, wordt te New; York tegengespro
ken. In dit verband werd de aandacht
van Huh er op gevestigd, dat Siam in
Augustus voor 468.000 dollar vliegtuigen
van Amerika heeft betrokken en dat ver
dere leveranties zouden geschieden. Huil
antwoordde, dat Siam waarschijnlijk deze
vliegtuigen reeds voor ruim een jaar be
steld heeft.
Engelsche steunpunten voor Amerika
De „Ttew hork Times" zegt in diploma
tieke krixigen te Washington vernomen te
hebben, dat een. steunpunt in Freetown
(Britsdh Sierra Leone), voor de Ameri-
kaansdhe marine zeer welkom zou zijn, in
het geval, dat rneir. tot een overeenkomst
over het gebruik van Engelsche vlootsteun-
punten door Amerikaansdie strijdkrachten
zou willen geraken. Het blad schrijft, dat
het bezit van steunpunten in Freetown en
Brazilië het de Amenkaansahe vloot mo
gelijk zou maken den Zuidelijken AOanti-
scli en Oceaan te Mokfceeren,
Over den Duitschen luchtaanval op Lon
den van gisternacht, verneemt het D.N.B.
nog nader, dat hieraan 150 Duitsche ge
vechtsvliegtuigen hebben deelgenomen, In
aanrollende golven Vielen zij de" Engel
sche hoofdstad aan-en bestookten zij ha
veninstallaties en' Havenwerken, alsmede
belangrijke militaire 'objecten met'talrijke
bommen van aüef soorten, -kaliber. In de
Commercial Docks, bij Piccadillydrcus en
in de buurt vamr Regentpark ontstonden
reusachtige branden. Nieuwe- Duitsdhe vlieg
tuigen, die. in de tweede helft van den
nacht voet-een actie tegen Engeland op
stegen, zagen reeds vanaf de Fransche kust
een vuurgloed, waardoor groote deelen van
Londen bijna daghelder verlicht waren.
Een Duilsc.be verkenner, die gisteroch
tend boven Londen heeft gevlogen, beves
tigde de geweldige uitwerking van liet
nachtelijke bombardement. Hij meldde, dat
ook een belangrijke Londensche eleCjtrische
centrale in vuur--en vimmen stond.
Assjxiated Press meldt uit Londen", dat
blaken den weerstand en bezetten de hoog-1 de Diuitsche aanvallen m den nafht van
te ten Zuiden van Dongdang in den loop Zondag op Maandag no-g felfer zijn geweest
van den ochtend. De Japansche comman
dant zei de. dat hij ,,deze houding der Fran
sche troepen, die de Japanneezen dwong
tot hel aanbinden van ongewenschte vijan
delijkheden, zeer betreurde".
Officieel wordt medegedeeld, dat de Ja
panneezen verscheidene dooden en gewon
den hebben te betreuren bij de schermutse
ling vair Dongdang.
Amerikaansche Pacific-vloot naar
Singapore?
De vlqot van de Vereenigde Staten in
den Stillen Oceaan zou, naar die Yomioeri
Sjimboen uit welingelichte kringen te
Washington vernomen heeft, naar Singa
pore vertrokken zijn om voor het geval
dat er fundamenteel e wijzigingen in het
Verre Oosten* ontstaan, gereed! te zijn.
Mochten de Vereenigde Staten zich neste
len in Singapore, dan zal Japan daartegen
optreden met alle ter beschikking staand©
middelen., zoo schrijft de „Kokoemin Sjim
boen". Dé Vereenigdé Staten m Engeland
moeten dat wel bedtenken. De handhaving
der heerschappij ter zee het Westelijk
deel van den Stillen. Oceaan is voor Japan
een levenskwestie.
De „Tsjoegai Sjogio Sjimpo" merkt op,
diat met Japans actie in Fransch-Indo-
lOhina die mogelijkheid' is verkregen ook op
Singapore druk uit te oefenen. De waarde
van Singapore als steunpunt is daardoor
vermindterd! en zal op een goedén dag nog
geheel verdwijnen.
Bedreiging van de Amerikaansche
belangen
Het D.N.B. meldit uit Washington:
De opmarsch van dé Japansche troepen
ia Fransch-IndoChma wordt, naar Associa
ted' Press te verstaan geeft, in officieel©
kringen als een bedreiging van Üe belangen
der Vereënïgdé Staten in het Verre Oosten
beschouwd.
Het is mogelijk, dat dé Vereenigd'e Sta
ten nieuwe economische maatregelen tegen
Japan zal nemen. In welingelichte kringen
verklaart' men, dat hierbij gedacht wordt
aan een nog scherpere controle op den
uitvoer vap olie, schroot en andere ma
terialen, waarvoorJapan tot dusverre als
inkooper ia het groot optrad.
Ten aanzien van de gebeurtenissen in
ludo-Gnma heeft staatssecretaris Cordell
Huil verklaard, dat de Amerikaansche re
geering dergelijke manieren van optreden
eni methoden afkeurt, omtrent eventueel©
stappen der Amerikaahsdhe regiering wilde
Huil zich' niet uitlaten. Op desbetreffende
vragen. Bevestigde hij, dat de, Vereenigde
Staten nog steeds de heropening van den
weg door Burma eisdien.
dan die in den nacht van Vrijdag op Za
terdag. Do getroffen industrie-installaties
zijn. over geheel Landen verdeeld. De Brit-
sche regeering heeft de uitreiking van oor
kleppen bekend gemaakt voor alle in het
Landensehe gebied wonende pere one". Pieze
kleppen moeten het trommelvlies bescher
men tegen liet oarverdoovende ontploffen
der bommen en den dragers de mogelijk
heid geven te kunnen slapen. In ontelbare
ingezonden stukken in de Londensche bla
den wordt gezegd, dat de bevolking voor
de hooge oorlogsbelasting ook resultaten
wil zien.
Britsdie vliegtuigen boven Berlijn.
In den afgdoopen nacht is het eenige
Engelsche vliegtuigen gelukt, ondanks het
heftige af weer vuur, boven Berlijn te komen
en bommen neer te werpen, ver van ieder
militair doel. Materieele schade is aan
woonhuizen aangericht. Verscheidene bur
gers werden gedood of gewond. Militaire
schade is niet ontstaan.
Vrijlating van Fransche krijgsgevangenen.
Naar verluidt zal de Dniitsche regeering
zeer binnenkort zekere categorieën van.
Franscho krijgsgevangenen vrijlaten en naar
Frankrijk laten terugkeeren. Dit geldt in
de eerste plaats voor de gevangenen, die
een ziekte of gebrek hebben, dat vermeld
wordt in de Geneefsche conventie van 1929
en als reden voor vrijlating is aangegeven.
Verdei ligt het in het ■voornemen de gevan
gen genomen Fransche hospitaalsoldaten
vrij te laten, voor zoover zij niet noodig
zijn voor de verpleging van Fransche krijgs
gevangenen. Tenslotte zullen ook de veld-
peïdikers in vrijheid gestéld warden.
Opbrengst van collecte voor winterhulp.
De op Zondag 8 September gehouden'
openbare geldinzameling voor het oorlogs-
winterhujpwerk 1940/41 heeft bijna 221/2
millioen rijfcsmark opgebracht, heigeen bijna
11 millioen meeris daln op den eersten
collectedag van het seizoen 1939/40.
Engelsche goudschat naar Canada?
Het is kenmerkend voor de steeds verder
om zich heengrijptemde onzekerheid in de
Engelsche regeeringskringen, dat volgens te
Genève ontvangen berichten uit Londen, de
Bank van Engeland opdracht "hééft gekregen,
maatregelen te nemen om in Engeland lig
gende goudschat naar Canada over te bren
gen Dientengevolge zal .de directie van de
Bank van Engeland den bezitters van goiud
per circulaire verzoeken hun voorraad naax
Montreal te laten overbrengen. Voor de
transport- én verzekeringskosten zal onge
veer zes procent van de goudwaarde be
rekend worden.
Naar uit Vicliy gemeld wordt, hebben
Engelsche oorlogsschepen gistermiddag
het uur geopend op de Fransche ha-
v en Dakar in West Afrika, eti do daar
hagende Fiansehc oorlogsschepen. Op
een der Engelsche schepon bevond
zich, aldus dit bericht, de vroegere
generaal De Gaulle, dm vau den gou
verneur-generaal van l'ransch West-
Afrika de kolonie eischte.
Da gouverneur wees het ultimatum af,
waarna de Engelschen het vuur open
den, dat door de Franse-hen beant
woord werd.
Gisteravond heeft de Fransch© regee
ring zich met deze gebeurtenis bezig
gehouden. In een door haar uitgegeven
communiqué wordt geconstateerd, dat
de vroegere generaal De Gaulle thans
aan het hoofd van "huifcenlandsöhe
strijdkrachten den aanval tegen Fran
schen leidt. Diengene, die nog geaarzeld
had zich tegen dezen verrader" te
keeren, zullen nu de oogen zijn open
gegaan.
In welingelichte IJransche kringen te
Vichy legt men er den nadruk op,
de afscheidingspogingen van De Gaulle
in Togo, Daliome, op Reunion, de An
tillen, de Hebriden en Madagascar, zan
der resultaat zijn gebleven. Daarente
gen staan de Fransche bezittingen in
VoGr-lndië, vijf steden, onder Engelsche
controle.
Fransche vliegtuigen bombardeeren
Gibraltar
Honderd, en twintig in Marokko gestation-
neerde Fransche vliegtuigen hebben, naar
gisteren laat in den nacht nog uit Vichy
verluidde, in aansluiting op de beschieting
van Dakar door Engelsche vlootstrijdkrach
ten bij wijze van represaille Gibraltar hevig
geLombardeerd. Op dat oogenblilc was nog
met bekend, of.de Engelschen voor Dakar
zijn overgegaan tot een landingsactie. Men
vermoedt echtc-r in Vichy, dat Engeland een
drieste actie tegen de Fransche koloniën
in Afrika w il gaan ondernemen.
De Itaiiaansche actie in Egypte
Een van de correspondenten van het
agentschap Stefani meldt, dat er onder
de Itaiiaansche bevolking en de inboorl^,-
gen een zeer hevige verontwaardiging be
staat over den Engelschen aanval op
Benghazi en andere steden in het Oosten
van Lybië. Zij wijzen op de lafheid van
de aanvallen, die gezien van militair stand
punt, geen enkele rechtvaardiging vindt.
Integendeel, men vestigt er de aandacht
op, dat de aanvallen op militaire objecten
steeds ongunstig i oor de aanvallers ver-
loopen. De ccrrespunde'n wijst in dit ver
band op hel voorbeeld van een formatie
Bleuheim-v liegtuigen, die Zondag een aan
val hebben ondernomen op een ver voor
in.geschoven vliegveld '.oor jachttoestel-
len. De eerste golf veroorzaakte geen
schele. Zonder zich iets aan te trekken
van het bombardement en te midden der
ontp'offingen stegen de Itaiiaansche jagers
en dwongen den vijand zich terug te trek
ken. ..Eer. Bienheim-toestel werd neerge
schoten en een ander zwaar beschadigd'.
Een ander jachttoestel bemerkte boven
zee een formatie, bestaande uit drie bom
menwerpers van het type Sunderland, z.g.
vliegende vestingen. Het jachttoestel wist
deze vliegtuigen in te halen eu ©en hier
van neer te schieten. De twee andere
vliegtuigen keerden hierop terug.
BINNENLAND
De ongehuwde moeder.
De leider van d© Geschaftgruppe Soziale
Verwaltung bij den commissaris-generaal
voor financiën en economische zaken, deelt
het volgende mede:
Verordening no. 150, uitgegeven op 21
September 1940, is een verordening van
den secretaris-generaal van het ministerie
voor sociale zaken, welke een reeks van
van maatregelen bevat op het gebied der
sodale verzekering. Deze maatregelen wer
den op verzoek van de Duitsche instanties
genomen, en hebben het doel aan eenige
tot nu toe bestaande hardheden in de
ziekte- en ongevallenverzekering een «in
de te maken.
Van verstrekkende beteekenis is wel art.
1 van deze verordening. Deze paragraaf be
treft de gelijkstelling van vrouwelijke ver
zekerden in de ziektewet. Volgens par. 37
van de tegenwoordig geldende ziektewet
wordt bij zwangerschap gedurende de laat
ste zes weken ziektegeld uitgekeerd. Na
de bevalling kan nog aanspraak worden
gemaakt op ziektegeld gedurende zes we
ken. Heeft echter de bevalling tot gevolg,
dat het verrichten, van arbeid niet mogelijk
is, dan kan nog gedurende ten hoogste
26 weken ziektegeld wordeu uitgekeerd.
Het toekennen ran deze uitkeeringen ge
schiedt echter op voorwaarde, dat de ver
zekerde «ren getrouwde" vrouw is. Onder
een getrouwde vrouw verstaat de ziektewet
een verzekerde, wier huwelijk niet door
scheiding is ontbonden. Ingeval van ont
binding van het huwelijk door den dood
van den echtgenoot geldt de vrouw gedu
rende 300 dagen hierna eveneens nog als
getrouwde vrouw.
Deze nauwe beperking van den kring
der gerechtigden vermindert natuurlijk de
sociale waarde van deze uitkeeringsbepa-
lingen, daar toch de ongehuwde moeders,
die juist in grootere mate sociale bescher
ming noodig hebben, en voorts ook geschei
den vrouwen, van deze uitkeeringen uitge
sloten blijven, ofschoon rij premies van
gelijke hoogte moeten betalen als de ge
huwde vrouwen, aan wie deze uitkeermgeu
worden toegekend.
Wanneer thans de bovengenoemde bepa
ling der verordening aan dezen rechtstoe
stand een einde maakt, doordat zij aan de
vrouwelijke verzekerden, zonder onder
scheid tusschen gehuwde, ongehuwde en
gescheiden vrouwen, dezelfde bescherming
in de ziekteverzekering biedt, dan strekt
deze maatregel niet slechts ten voordeel
aan. de volksgezondheid en aan een gezonde
nakomelingschap, doch wordt daardoor te
gelijkertijd de tot nu toe bestaande dis
criminatie van de ongehuwde moeders,
welke wei alleen nog in Nederland voor
kwam, uit de wereld geholpen.
In de toekomst heeft dus ook de uoge-
huwde moeder dezelfde aanspraken op
grond van de ziekteverzekering als de ge
huwde vrouw, terwijl zij tot nu toe op de
verzorging van liefdadige instellingen was
aïïhgewerêri,- welke haar hulp slechts onder
bepaalde voorwaarden verleenden. Deze
voorwaarden gingen dikwijls zoo ver, dat
dergelijke moeders van haar persoonlijkste
recht, n.l. van het recht de opvoeding van
haar kind zelf in handen te houden, werden
beroofd, en dat het levenslot van het buiten
echt geboren land in de handen van de
betrokken inrichtingen werd gelegd.
Wanneer nu deze zoowel van ethisch als
van verzekeringsrechte! ijk oogpunt te ver-
oordeelen toestand wordt afgeschaft, zal
dat zeker door breede kringen der bevol
king met instemming worden vernomen,
temeer, daag deze kwestie reels sinds
het in werking treden van de ziektewet
voorwerp van levendige discussies is ge
weest, want in het oorspronkelijk uit het
jaar 1913 stammend ontwerp ziektewet was
deze onsociale regeling niet vervat. Zij is
eerst tijdens de 12 jaren durende parle
mentaire behandeling onder druk van een
bepaalde religieus-politieke parlementsfrae.
tie in de wet opgenomen.
Dat dit niet overeenstemde met den wil
van de meerderheid van het volk, bewijst
ook de omstandigheid, dat de kwestie der
gelijkstelling in de ziekteverzekering van de
ongehuwde moeder met de gehuwde n'et
tot rust kwam en tot in den laatstem tijd
in het Nederjandsche parlement steeds weer
op het tapijt gebracht werd. v
Risico's.
Paragraaf 2 der verordening houdt Zich
bezig met een kWestie van meer organisa
tor! schen aard. Het doel daarvan is een
verplaatsing van de risico's der bedrijfsra-
den naar de Raden van Arbeid tegen te
gaan en daarmee een ongunstige risicover-
deeling te verhinderen.
Van bizondere beteekenis is paragraaf 3,
waarvan de bepalingen definitief klaarhe'd
brengen in de plaats, die musici in de
sociale verzekering innemen.
Ten slotte heeft de bepaling van para
graaf 4 ten doel, het begrip „leerling" in
de ongevallenverzekering aan te passen bij
de moderne ontwikkeling van het leerling
wezen.
VANDAAG:
MORGEN:
19.35 U.
19.33 u.
Deze courant wscliynt dagolyks, met uit-
xocdentig tan Zon- ea Feestdagen.
Priös per kwartaal f 2.—; franco per post
f 8.50. Prije per week: 15 ets. Afzon-
deriyke nummers 5 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Adveitentien voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur nau hot Bureau
bezorgd zjjn, 's Zatordags voor t> u.ur.
Eon bepaalde plaats van advertentien
Wordt niet gowaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
&i Artim-T Pii)1* d»»r m 15 iegt*ls M C»;
Mn //hn tt dato iproI meu lu.R>, in het /auidagnummer
1i egt Is f180, ledtre regel meer f035
Uoclamui t 75 per t egel Incassokostend ets
Eostkvt Unnties 15 ets. lailevon %an advoi tentldn
ij ibonnement zijn aan het But eau veikiijj^baar
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Adveitentien opgenomen 10,50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m 35 w ooi den. Elk ut ooi d meer
5 eert tot een maximum van 30 woorden.
'a WoensdagsKleine Advertentiéntot25woor
den f025, mits \oór Dinsdagavond C uuraon
het Bureau bezorgd.
's Zv.ierdags: Kleine Advertentién 11.00, Indien
niet Nior Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
ZONSOPGANG MORGEN: 7.30 tt.
-