Engelsche landingspogingen in
Dakar verijdeld
EERSTE BLAD
Woensdag 25 September 1940
Nieuw ultimatum afgewezen
w.
•Si
m
Uk
ipf[|
sfli
sstsfi®?
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
Jaargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Dagorder van admiraal Darlan
Het moederland' is trotscï op de Kou-
öing van de in Dakar gelegen troepen.
Een nieuw ultimatum
Fransche actie tegen Engelsche vloot
Heeft De Gaulle zich teruggetrokken?
De aanvallen .op Gibraltar
Bombardementen en lucht
gevechten boven Engeland
De vergeldingsaanval op Cambridge
De Europeesche politiek
van de as
„Het Suez-kanaal is uitgestorven"
De politieke toestand in Egypte
De Fransch-Japansche overeenkomst
Duitsche betaalmiddelen
I
-
Uczc courant verschijnt dagelijks, metuit- nn
zondering van Zon- en Feestdagen. jSl6
Prijs per kwartaal f 2.—;'franco per post
2.50. Prjjs per week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers 5 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
'Advertentiën voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elt uur aan het Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór uur.
Een bopaalde plaats van advertentiê'D
Wordt niet gewaarborgd.
ai nor An Prijs dor Advortenticn: van 1—0 regels 11,00;
Nfl //hnH iedere regel meer f0-30: in het Zaterdagnummer
regels f160, iedere regel meer f0.35.
Reclames f0.75 per regel. Incassokostenö ets.;
Eostkwitantios15cts. Tarieven van ailvortentiën
ij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling hleinA
Advertentiën opgenomen i T0.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond G uuraaa
liet Bureau bezorgd.
'8 Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00, indieti
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Het D.N.B. meldt uit Genève:
Twee landingspogingen, die dé Engel-
schen gisterochtend vroeg om een uur
bij Dakar met sterke strijdkrachten
ondernomen, zijn, 'naar in bevoegde
Fransche kringen in Vichy verluidt,
d:oor de kustbatterijen en de in Dakar
gestationneerde Fransche (roepen af
geslagen.
De eerste landing werd geprobeerd in
Rufisque, een kleine haven eenige
kilometers van Dakar verwijderd', zon
der dat de Engelschen echter het
land korden bereiken. De tweede aan
val werd eveneens door de Franschen
afgeslagen. Een Engelsche kruiser zou
hierbij beschadigd1 zijn.
Berichten uit Dakar komen in Vichy
slechts zeer spaarzaam binnen. Daar
er van het Fransche radiostation in
Dakar sedert Maandagavond1 geen be
richten meer zijn ontvangen, vermoedt
men, dat dit station door de Engel
sehen is beschoten en vernield.
Kaar uit Vichy wordt gemeld, heeft die
minister van marine, admiraal Darlan, een
dagorder voor de Fransche vloot uitge
geven, waarin het volgende word't gezegd:
Op 14 Juli heeft Churchill openlijk ver
klaard, dat dé Britsehe vloot nooit meer.
Fransche oorlogsschepen zou aanvallen.
Evenzoo heeft De Gauille zrjn misleide
troepen plechtig beloofd nooit meer de
wapens tegen zijn vaderland te zullen op
nemen. Desondanks hebben die Engelschen,
gesteund door De Gaulle, d1© koloniën van
Frankrijk, in het bizouder Dakar, aange
vallen, onder het voorwendsel deze te
beschermen. In Dakar zijn uilsluitend Fran
schen, Dakar wordt door niemand bedreigd,
De Engelschen sDevon d'ns, door te trach
ten zich van dezen sleutel tot het Zuide
lijke deel van den Atlantischen Ooeaan
meester te maken.
De nieuwe Britsehe aanval beoogt hun
eigen belang na- uithongering en vernieti
ging van Frankrijk, alsmede op de ver
minking van zijn imperium. De Fransche
strijdkrachten, te land, ter zee en in de
lucht, hebben de landingspogingen afgesla
gen en zijn tot represailles overgegaan.
De regeering rekent met betrekking tot
de verdediging van hot koloniale rijk op
de vloot. De Fransche ministerraad1 is in
den loop van gistermiddag bijeengekomen
voor het bestudeeren van den toestand.
Uit Vichy wordt gemeld, dat de ge
vechtshandelingen voor Dakar gisteroch
tend hervat zijn en zonder onderbreking
voortduren.
Volgens mededeeling van bevoegde zijde
liggen in de haven van Dakar do 10.500
ton metende kruiser Georges Leygues, twee
torpedobootjagers en eenige duikbeoten. De
zes Britsehe transportschepen voor Dakar
hebben ongeveer 7000 man aan boord,
'die tezamen mmet de Engelschen de lan
dingspoging ondernomen. De eerste aanval
werd bij verrassing ondernomen, onder
debescherming van een dicihten mmiist,
dfe de actie der Fransche verkennings
vliegtuigen belemmerde.
De Fransche admiraliteit heeft gister
avond laat éen communiqué uitgegeven
omtrent de gevechten,die sedert-,Maaiïdag
geleverd worden voor Dakartusschen Erit-
sdhè en Fransche zeestrijdkrachten.
Ia dit communique wordt 'medegedeeld,
dat de in Dakar geslationneerde Fransche
duikhoot Perse© in den grond werd géhoord
toen zij op het punt stond eén vaan val óp
een Engelschen kruiser te ondernemen. Hot
grootste deel dér bemanning van d© duik
boot kou .worden .geréd. De'Engelsche krui
ser is bij den aanval door do duikboot
nog getorpedeerd.
- Maarschalk Pétain over den aanval,
Dé Fransche radio deelt medé, dat miaor-
schalk Pétain gisterochtend aan dén gou-
verneur van Equatoriaal-Afrika te Dakar,
Boisson, een' telegram heeft gestuurd, Waar
in hij dézen mededeelt,' dat Frankrijk met
groote bewogenheid den -,;!affen "Britsahon
aanval op Dakar ónder leiding van dén
vroegeren géneraal -De Gaüllo volgt".
Maarschalk. Pétain spreekt daarna aan
Boisson zrjn'- 'dank uit voor de trouw- 'die'
hy aan Frankrijk: heeft bewezen. -
-Volgens berichten uit Vichy heeft moar-
gghalk Pétain aan dén bevelhebber tèi
een ïelegram gezonden,' waarin ge-
éggd! woidlt, d^t; prankrgte"iriet verDouwên
verzet tegen hét verraad sn dien. Brit-
Aohen aanval volgt.
#i<gi§éëa»S3g||ig|gS|jj^jgggl|ijg^jSM^
Het mmisterie van marine te Vichy.
lieeft nieuwe berichten over den En
gelschen aanval op Dakar gekregen.
Maandag en Dinsdag zijn verscheidene
landingspogingen verijdeld, ofschoon zij
door het vuur der Engelsche oorlogs
schepen ondersteund werden. Engel
sche vloot en luchtmacht werken sa
men. -
Drie Britsehe bombardementsvlieg
tuigen zrjn neergeschoten, een Engel
sche kruiser is door brandbommen
zwaar beschadigd. De Britsehe com
mandant lieeft den Franschen gouver
neur een nieuw ultimatum doen toe
komen, waarin, naar men zegt, gè-
eischt wordt, dat Dakar uiterlijk he
denochtend wordt overgegeven. Dit ul
timatum is afgewezen.
Uit Tanger wordt gemeld, dat aan'
de Atlantische kust, in de nabijheid
van de grens tusschen Fransch Ma
rokko en de Spaansche zone gister
avond oin half zes zware bomontplof
fingen te hooren waren. Men veronder
stelt, dat het hier gaat om een Fran
sche actie tegen de Engelsohe vloot,
die na de nederlaag voor Dakar den
terugtocht lieeft aanvaard.
De Londensche radio heeft een zooge
naamd co-mmuniqué van den gewezen Fran
schen generaal De Gaulle verspreid. Daarin
wordt gezegd, dat do marine batterijen
van Dakar het vuur op afgezanten van De
Gaulle geopend hebben. Een Engelsche lan
dingspoging is opnieuw door de Fransche
kustbatterijen. verijdeld. Twee. schepen van
de vloot van De Gaulle hebben zware scha
de opgeloopen. Ook zijn er slachtoffers aan
de zijde van De Gaulle te betreuren. Gene
raal De Gaulle heeft zich tengevolge van
den tegenstand der Franschen terugge
trokken.
Uit La Linea wordt gemeld:
Van half twaalf af is Gibraltar door tal
rijke vliegtuigen, wier nationaliteit niet
vastgesteld kon worden, hoewel het vol
gens algemcenc opvatting om Fransche
toestellen ging, in opeenvolgende golven
hevig gebombardeerd. Van La Linea ^uit
kon men waarnomen, dat een Engelsch
oorlogsschip in de haven van Gibraltar,
alsmede enkele koopvaardijschepen en klei
nere vaartuigen, getroffen werden.
Do Engelsche luchtafweer opende een
hevig vuur, dat zonder uitwerking bleef.
Do bommen der aanvallers vielen op
werven, reparatiewerkplaatsen, haveninstal
laties en het centrum van dé stad en ver
oorzaakten talrijke branden.
De Spaansch autoriteiten hebben do
grens van Gibraltar gesloten. De bewo
ners van La Lanen, die het bombardement
van Gibraltar op straat eu op de daken
dér huizen gadesloegen, moesten zich bin
nenshuis terugtrekken, omdat de scher
ven dier granaten van het Engelsche lucht
afweergeschut op Spaansch gebied) neer
kletterden. Het bombardement van Gibral
tar houdt voor het oogenblik nog aan, naar
uit Algecüras verluidt.'
-V-
Uit Algedras wordt gemeld
Het bombardement van Gibraltar heeft
geduurd tot half vier. De schadé is zeer
aanzienlijk, aangezien dié aanvallende vlieg
tuigen met dekking, van wolken laag kón
den- vliegen én hun bommen goed konden
plaatsen. Geconstateerd), werd), dót bommen
insloegen op het vliegveld) Puerto dé' la
Tierraih dé nabijheid van dé infanterie:'
kazernes en in èen f gieterij haast dé ka
zernes", -waar ^talrijke arbèidters aan hét"
weriï waren. Het aantal slachtoffers is niet
bekend. .Treffers werden .voorts geplaatst
op die. dokken van hét Arsenaal, waar gróót-'
te rookzuilen én brandhaarden kondén
worden waargenomen, dé pier dér admira
liteit, waareen Engelsche kruiser voor
anker lag, dé pier vóór postschépen" tus
schen Gibraltar erf" Algeciras, ben évens een*
ijzeren traliewerk - aan dfe grens van La
Linea. ld öeula zijn gistermiddag twee es
kaders- Fransche vliegers ter sterke van-
zes twst^llen'elk waargenomen. Zij kwa
men idt Fnm'scK Jbirokko eii begaven zicli.
in dé richting van Gibraltar. Kort daarop,
kon eeh kracKtJg bombardement gehoord"
worden, ffa het bombardement keerden 'de
vlieglnïgen -via Ceuta naar Fransch' Ma
rokko terug.--
De. Engelsohe militaire autoriteiten in
Gibraltar bevestigen volgens een Reuter-
beridit, dat gisteren bommen op Gibraltar
zijn geworpen door vliegtuigen van Fran
sdie typen. Er is een aantal' dooden en
gewonden gevallen, terwijl ontploffings-
sahade en branden zijn ontstaan. Het lucht
alarm heeft vier uur en vijf minuten ge
duurd.
Verscheidene luchtgevechten hebben zich
gistermiddag boven het Zuid-Engelsche ge
bied ontwikkeld, terwijl Dtuiische gevechts
eenheden succesvolle aanvallen deden op
een aantal voor den oorlog belangrijke
Engelsche sleden en installaties. Een aantal
Diuitseho eenheden bommenwerpers heeft
na zijn terugkeer rapport uitgebracht van
de eerste resultaten van het bombardement
van vandaag. In Londen bregen de India-
doc-ks cn het Waterloos taticm. een aantal
treffers met. groote rritwerldng. Boven ver
scheidene andere Engelsche plaatsen ont
wikkelden zich nieuwe luchtgevechten.
Bij de gisteren uitgevoerde aanvallen
hebben ook de industriede installaties van
New Castle zware bomtreffers gekregen,
[n verscheidene voor den oorlog belang
rijke objecten ontstonden groote branden.
Van verre af zichtbare rookwolken hangen
boven de vernielde plaatsen. Andere Dait-
scho bommenwerpers wierpen hedenoch
tend een groote munitieopslagplaats bij
Great Yarmouth in brand. Geweldige ont
ploffingen, vergezeld van reusachtige steek
vlammen toonden dé Duiitsohe afdeeling het
succes van de neergeworpen jbommen.
Dnitsche vliegtuigen hebben, naar' het
D.N.B. nader verneemt, gisterochtend de
Tilbury Docks te Londen aangevallen en
-overvloedig met bommen bestookt. Hierbij
konden talrijke branden worden waarge
nomen. Bij den terugtocht kwam het tot
luchtgevechten tusschen Duitscho en Brit
sehe vliegtuigen, in het verloop waarvan
zes Engelsche vliegtuigen werden neerge
schoten. De Duitscho vliegtuigen keerden
voltallig terug.
Strategische doelen in Zuid-Engeland zijn
aangevallen. Een vliegtuigen fabriek te
Southampton is gebombardeerd, waarbij
ware treffers konden word-en waargenomen.
Dole in den afgeloopen -nacht was Lon
den het hoofddoel der 'Rttilséhé luchtaan.;
vallen, Elders in het land is een klein getal
hommen gevallen.
Te Londen streklen de aanvallen zich
wederom over talrijke wijken uit. Verschei
dene gebouwen zijn getroffen: er is een
zeker aantal slachtoffers. In een stad in
Ziiid-Oost-Engeland zijn eenige huizen ver
nield en een zeker aantal personen omge
komen. Ook in liet Noordwesten van het
land zijn hommen gevallen. In een district
zijn huizen beschadigd, terwijl er ook
slachtoffers zijn gevallen.
Ontruiming van Londen.
Volgens berichten uit Londen is met
de ontruiming van Londen door moeders en
kinderen begonnen. Deze maatregel, die
rond een half millioen kinderen omvat,
wordt gemotiveerd door do luchtbombar
dementen en het m talrijke wijken van
Londen bestaande gevaar voor liet uit
breken van besmettelijke ziekten.
Kaar goed ingelichte D'uitsche kringen
mededeelen, is dfe vergeldingsaanval op
"Cambridge in den afgeloopen r.acht met
de zwaarste strijdmiddelen ten uitvoer ge
legd'.
Behalve eeu groot aantal diynamietbom-
men van middelzwaar kaliher en brand
bommen, werdén ook de zwaarste bommen
neergeworpen, die zichtbaar groote schade
hebben aangericht.
Dioor Duitscho verkenningsvliegtuigen
worden dé berichten van d!e aanvallende
vliegtuigen bevestigd, dat ïn het stadsge
bied, van 'Cambridge verwoestingen en
brandfen zijn ontstaan. Des ochtends was
uit verscheiden brandhaarden een - uitge
strekte' vuurgloed" ontstaan, waardo-or groo
te /doelen van' hot landfrin eenrookwolk
waren gehuld.Deze- onmiddellijke vergel
ding wordt' dOor bevoegde Duitscho zijde
dfe'eèhige mogelijkheid1 geacht dén Engel
schen het waanzinnige van hun aanvallen
op plaatsen, zooals dé i imiversiteitsstadl,
ileidélberg, bij te brengen.
Officieus wordt uit Berlijn gemeldl:
In' dén strijdt van dfe as bestaat geen
compromis, dus ook geen compromisvrede.
Dé strijd tegen Engeland! wordt op, alle
fronten gestreden. -
Dfezq beginselen zijn thans van welinge
licht© zijdé in verband) met dé beëindiging
van" dfe jongste besprekingen te Rome in
het 'licht gestéld. Déze besprekingen, :zoo
werd hieraan toegevoegd, hebben alle
vraagstukken bestreken, Üiè voor dfe over
meestering van Engeland van belang, zjjn,
waarxp.ee ook alle - in liet buitenland op
gelaten proefballonnetjes, die met boven
genoemde beginselen, in strijd zifn, wel
juist gekarakteriseerd" zijn.
Het feit, d'at in den strijd van de as
geen compromis en dus ook geen compro
misvrede bestaat en dat de strijd tegen
Engeland" aan alle fronten gevoerd wordt,
geldt niet alleen naar voorts in poli
tieke kringen vernomen wordt voor de
militaire maar ook voor de politieke acties
vau de as. D"e besprekingen tc Rome heb
ben zich derhalve natuurlijk ook niet tot
do militaire aspecten beperkt. Het geniale,
dat men er ongetwijfeld eenmaal in zal
erkennen, ligt volgens dé Berlijnsche op
vattingen hoofdzakelijk daarin, dat midden
onder het militaire conflict met Engeland
reeds met het hoogste verantwoordelijk
heidsbesef de nieuwe politieke organisatie
in groote Dekken vastgesteld) is.
Deze nieuwe organisatie, zoo werd" ver
klaard", waarover thans de strijd gaat, wordt
daardoor gekenmerkt, dat precies 't tegen
deel van de doeleinden der machtspolitiek
van dén tegenstander vormt en vervuld
is van het streven om alle staten, die den
zin van de huidige gebeurtenissen begrij
pen, en alle volken, die de benoodigd©
levenskracht en den benoodigdén wil in
zich dragen, lot gelijkgerechtigde led'en van
dé Europeesche gemeenschap te maken.
Uit dit oogpunt draagt dé huidige oor
log, naar betoogd werd, het karakter van
een ordeningsoorlog, die het oude laat
sier ven en het nieuwe doet ontstaan. Déze
oorlog is thans reeds heslist, omdat het
nieuwe Europa reeds duidelijk waarneem
baar bestaat.
Het D.N.B. meldt uit Athene;
De opvarenden van het zoo juist in de
haven van don Piraeus aangekomen Griek-
scho s.s. Milos vertelt, dat Egypte op liet
oogenblik de ernstigste economische crisis
beleeft sedert den wereldoorlog. Het haven-
verkeer in Alexandria en Port Said ligt
bijna geheel stil. Reusachtige voorraden
katoen bederven in de opslagplaatsen. De
invoer van vitale grondstoffen en goederen
uit Europa is bijna geheel opgehouden. Het
Suezkanaal is uitgestorven. De Kanaalmaat
schappij heeft ruim 12.000 arbeiders en
employees door gebrek aan. arbeid ontsla
gen. In Alexandria en Cairo alleen bedraagt
het totaal aantal werkloozen naar schatting
150.000. Honderden handels- en scheepvaart
kantoren zijn geslóteic' Dé prijzen der-lei
vensmiddelen stijgen voortdurend. De aan
koopen uit bezorgdheid door de welgestelde
bevolking, die een inflatie vreest, -zijln door
gebrek aan goederen opgehouden. Men
spreekt zelfs van een nationaal ongeluk,
waarvoor men in breedc kringen Engeland
verantwoordelijk stelt.
De ontwikkeling van den politieken toe
stand in Egypte is, naar in ftaliaansche po
litieke kringen verklaard wordt, een onbe
twistbaar bewijs voor het feit, dat Egypte
zich niet in den oorlog wil laten sleuren
en dat de Egyptische regeering destijds
slechts onder den steeds sterker geworden
Engelsche druk tot het afbreken der diplo
matieke betrekkingen met Italië besloten
heeft. Het aftreden van de vier Egyptische
ministers en de antwoordbrief van den
Egyptischen ministerpresident laten, zoo
verklaart-men hier, duidelijk uitkomen, hoe
moeilijk en delicaat de positie van Egyp
te in hel kader van liet Engelsch-Egypti-
sclie verdrag van bondgenootschap en te
genover eon oorlog geworden is, waarbij
Egypte geen belang heeft en dien het Egyp
tische volk niet wenscht. Italië volgt met
de grootst© aandacht e:n het grootste be
grip, maai' ook met volle sympathie voor
het Egyptische volk den afloop van deze
Egyptische crisis.
De militaire overeenkomst over Indo Chi
na, welk© Japan en Frankrijk te Hanoi gé-
sloten hebben, omvat, naar de „Petit Pa-
risien" meldt, drie hoofdpunten: 1. Japan-
sche Roepen zulten in Tonking landen in
de buurt van de Chinecseho gTens. Zij wor
den in de eerste plaats ter bescherming van
de luchtsteunpunten gebruikt. 2. Do Japan-
sche strijdkracht-en zullen over drie lucht
steunpunten beschikken. 3. De Japansche
vlooteerilioden zullen zich niet in de haven
van Tonking ooncenlreeren, doch telkens
zal een schip worden toegestaan de betrok
ken havens binnen te loopen.
Wederom Engelsche poging lot een aanval
op Berlijn.
In den afgeloopen nacht hebben eenige
Britsehe vliegtuigen wederom een poging
ondernomen om Berlijn aan te vallen,
krachtig luchtafweervuur verhinderde den
aanvaller om gericht zijn bommen neer te
werpen. In verschillend© buitenwijken ech
ter werden eenige woonhuizen door bom
men ge-Doffen, waardoor slachtoffers vielen
onder de bevolking. Brandbommen vielen
ook op een ziekenhuis, maar richtten door
het krachtdadige ingrijpen der veiligheids-
en hulpdiensten geen schade aan. Verdero
bizonderheden omtrent den omvang dér
schade kunnen op het oogenblik nog niet
worden medegedeeld.
Engelsche duikhoot verloren.
Officieel werd te Londen medegedeeld,
dat de Engelsche duikboot „Thames" over
tijd is en als verloren moet worden be
schouwd.
Paderewski naar de Vereenigde Staten.
De pianist en vroegere minister-president
van Polen, Ignaz Paderewski, die sedert
jaren in Morgas, aan liet meer van Genève,
woonde, is naar Lissabon vertrokken-, ten
einde zich van daar naar de Vereenigde
Staten te begeven.
Noorschc visschersvloot door Engel
sche vliegtuigen aangevallen.
Een groote visschersvloot, die in oen ha
ven in Midden Noorwegen lag, is naar het
Noorsche Telegraaf Agentschap meldt, Zon
dag door Engelsche vliegtuigen aangevallen
en. met machinegeweien beschoten.
Aan boord van een motorkotter werd de
zoon van den kapitein door een Engelsche
kogel geDqffen en stierf een uur later. Drie
andere visschers werden 'gewond!
Britsehe torpedobootjager vernield.
Naar de Coniere dclla Sera uit Tangér
meldt, lieeft een vliegtuig van onbekende
nationaliteit in de nabijheid van Gibraltar
een Bxitschen torpedobootjager aangevallen:
en tot zinken gebracht.
In Néderlandsch geld.
Van bevoegde zijde wordt er op gevezen,
dat het ter betaling aanbieden en aanne
men van rijks bankbij jetten, rentenbamkbii-
jetten en rijksmunten van meer dan 10 pfen
nig verboden is.
In beginsel moeten alle betalingen voor
goederen, dienstverrichtingen enz., in N-e-
derlandscbe guldens geschieden. Ook kun
nen „Reichskreditkassenscheine", Reicliskre
ditkassenmünzen en rijksmunten van 1,
2, 5 en 10 Pfennig worden aangenomen.
Het aannemen van de bovengenoemde
Duitsche binnenlandsche betaalmiddelen,
dus rijksbankbijjetten, rentenhankbiljeften
rijksmunten, met een hoogere waarde dan
10 Pfennig, moet in ieder geval geweigerd
worden. De ontvanger van dergelijke betaal
middelen loopt gevaar, hiervan geen verder
profijt te kunnen trekken'.
In het keizerlijk paleis te Tokio heeft een belangrijke conferentie plaats ge
vonden. V.l.n.r.: minister-president Ko noje, "de - minister van buitenlandsche
zaken Matsoeoka, de minister van ma rine Yoshida en de minister van oor--
log luitenant-generaal Eilre Tojo. (Associated Press, Zander).
