Elisabeth Vigée le Brun
„Qxuieia"
Ünïd
weinig: vet
1
I
1
lülip^
ve«flu
Ni
Kuishoudkoelheisten.
iliJitlÉÉÉS
De betere slager
VERMOUTH
BOSMAN
EN TOCH
FA* RIJNBENDE
VAN HOEK
asÉÉÉÉIl i
I
Beroemde vrouwen
De
eeuwige
jonge
RADIOGOED!
RADIO-CENTRALE
ona
■v Dames Camisoles en
lJ Directoires
Fa. K RU IJ ER
RIS
M.V. Pietersen Co's
f^assau"
H.TH.van der VLERK
Fa. Wed. C.VAN DER IV OST
„OUD-MATHENESSE"
NAAR DE UmSE
KOFFIE, THEE
KRUIDENIERS
WAREN, enz.
ZOEK NET BIJ
KROMMENHOEK UW BROOD bezorgen.
KROMMENHOEK voor BROOD, door heel Schiedam
iwnaakgias
ii.v. 7creeni^«le
g-Hasfa liricken
«chieilain
Goris' Wasscherijen
Kinderen die vragen....
m&m-'
Geen vooroordeel
tegen paanlcnvlccscli
Spijzen bereiden met
y^p^^f^pip§^^s^PipR
vr-'*$}WpV\:\ï-y' 1 ■'V-tete'Óte^?^
Dank zij baar zelfportretten en de schil
derijen van baar tijdgenöoten, leeft Alalarne
Vigéo Ie Brun voort als de elegante vrouw
en moeder. Vooral als jo>nge moeder: de
portrelten van baar met haar dochtertje,
waarvan de origineel en in het Louvre han
gen zijn overal gereproduceerd1.
Elisabeth werd te Parijs geboren, waar
baar vader portrelten in oi ie verf en pastel
uitvoerde, zonder daarmee voel geld of
room te oogsten. Wel echter telde hij veel
bekende kunstbroeders onder zijn vrienden
en zijn atelier was zelden zonder bezoekers.
Het is dus niet te verwonderen dat Eli
sabeth, opgegroeid in die artistieke om
geving, beslag legde op elk stuk papier om
er op tc teekenen en later op de klooster
school, zonder eo..:ig respect voor geschie
denis en wiskunde, haar boeken volkrab
belde.
llaar teckeningcn verrieden- zoovee! ta
lent, dat baar vader eens verbaasd uitriep:
„Belsy, jij zult schilderes worden, of
er zal nooit meer geschilderd moeten wor
den". Haar roem heeft hij echter niet kun
nen beleven, w,-tnl hij stierf, toen zo der
tien jaar oud was: dat was een heel groot
verlies voor liaar.
Zijn vrienden echter kwamen te hulp
en Elisabeth werd bij een gezocht schilder
in de leer gedaan. Weldra overlrof zij haar
meester en de Academie van St. Lucas
nam de ze ven Eenjarige onder zijn leden op.
Op haar een-en-twinligste jaar was zij
getrouwd met een kunsthandelaar en het
jaar daarop is zij moeder geworden. „Moe-
derwat is daar inee vergeleken alle
roem die mij nu toevalt?" schrijft ze in een
brief aan haar broer.
En die roem was overweldigendDo
deftig gepruikte hoeren der Academie
Royale kiezen haar een vrouw lot
hun medelid; met koningin Maria Antoi
nette is zij door vriendschapsbanden ver
bonden (niet minder dan dertig maal schil
dert zij haar en de kinderen). Haar vrien
delijkheid bekoorde, haar vernuft verbaasde
iedereen. Tout Paris zag men in haar sa
lon. Men bood haar vijftigduizend francs
om een porlrel te maken.
Ddt leven van arbeid, toewijding en roem
schijnt zoo eeuwig le zullen durentot
de Fransche revolutie uitbreekt.
Snel volgen do gebeurtenissen elkaar op
eri Elisabeth, die verneemt, dal zij als ver
dacht persoon wegens haar relaties met liet
lief eik oogenblik gearresteerd kan worden,
neemt de vlucht o:n het hoofd van haar
dochtertje en van haarzelve te redden. Op
dezelfden dag dal liet Parijsche grauw op
rukt naar Versailles, hobbelen zij heiden
in een diligence naar de IlaÜaansche grens.
Dia vluchtze wordt can Iriomph-
tocht zop.dc-r' weerga. Eike slad waar zij
doortrekt, wil haar eeren. Uier is het eau
academie, die haar als lid' kiest; 'daar oen
gemeentebestuur, dat haar huldigt. Vani-i'
Napels, waar ze de koninklijke familie
schildert, gaal do reis over Weenon -tiaar
de besneeuwde vlakten van Rusland, wa ir'
eindelijk keizerin Catharina de Groole de
rustelooze tot blijven beweegt.
Schilderen en leven, dat is voor mij het
zelfde", zegt zij, maar naast haar werk, is
bij hfuar de liefde voor haar dochtertje over-
heorschond. Als het meisje getrouwd is, dan
eerst verlaat zij Rusland en haar zwerf
tochten beginnen weer door Builsclilaad.
Engeland en Zwitserland waar vele be
kende persoonlijkheden zicli door haar la
ten portretleeren. - j
Eerst als zij ouder wordt, besluit zij het
zwervend' leven vaarwel te zeggen en naar
Frankrijk terug te koeren, waar zij in het
dorpje Lcuvencienncs wonen ging. Geleide
lijk is het stiller om haar heen geworden.
Iedereen, ook haar dochtertje, ontviel
haar. Toen haar beurt kwam, wilde zij
dat op haar grafsteen gebeiteld werd: „Ein
delijk rust ik hier".
Maar laten wij liever denken aan h'a:ir,
ais aan de schepster van een kunst, die
als de laatste glimlach van de sierlijke
achttiende eeuw was, en waaraan de ver
schrikkingen der revolutie, voorbij zijn ge
gaan, want haar schilderijen stralen zulk
een jeugd uit, dat haar ouderdom ons een
vreemd' en onwaarschijnlijk verhaal toe
schijnt.
MAAR DAN STORINGVRIJ VAN DE
LANGE HAVEN 107 - TELEF. 67770
ST LIDUINASTRAAT 94
in wol en zijde
Tel. 68335
KAMP is voor HAARDEN cn KACHELS
naar wijd en zijd
Bekend door KWALITEIT
Algeheele keukeninrichting
Fa. L. KAMP, Hoogstr. I28, Tel. 68304
en Rotterdam. Vierambachtsstr. 131, Tel,34410
VOOR
JgHTÜ
:FR!GlDAlRE;^S!
!i:ntai37r==^=s.f
AUTOBEDRIJF
Tele.oon .69404, Schiedam
Telefoon. 3 5 290. Rotterdam
Vraagt Uw leverancier PRODUCTEN
van Zuivelfabriek en Melkinrichting
Wester kade 18 Telefoon 68434
Bekend door HOOGSTE kwaliteiten
GEDIPLOMEERD
UURWERKMAKER
ROTTERDAMSCHEDUK 268
TELEF. 67593
Martin SOETERS
Boterstr. 78, Tel. 686G4
Brieiadr. Stadhouderslaan 87
Erkend Gas-, Water-
fitter en Electricien
Sanitaire Artikelen
Lood- en Zinkwerker
VOOR UW GEZIN
Broersveld (hoek Heerenpad) Tel. 68342
per Literftesch t 1.45
WIJNHANDEL en SLIJTERIJ
voor
Dit merk waarborgt
kwaliteit
IS KORTING
Manufacturen, Tricotages, Kousen, etc.
HOOGSTRAAT 28 Tel. 67501
ROTTERD. DIJK 242 fEL 68938 Wanneer zien wij UW Firmanaam hier
LAAT VANAF MORGEN
SINGEL 101 - TELEF. «9551 - HOOGSTRAAT 72 - TELEF. 67545
product van de
minder slijtage beteekent groote
- besparing op Uw waschrekening
Telefoon 6-8-6-7-5
Het -enfant terrible dat op de meest
ongelegen oogenblikken met ontwapenen
de argeloosheid vraagt is ons haast allen
uit cmze naast omgeving bekend.
Hoe komt het kind aan die vragen?
Soms lijkt T alsof het er 't met kwasi-
argeioosheio op gezet heeft ons in ver
legenheid le brengen, tenminste dat is wol
eens de conclusie van hen die geen kin
deren go wend. zijn.
Ex is een periode in het leven van het
kind waarin zich zoovele problemen op
dringen, dal -het door vragen een oplos
sing hiervoor tracht te vinden.
Dit is een moeilijke lijd voor de op
voeders. Niet alleen wordt er erg veel
van het geduld gevergd om allle vragen
te beantwoorden maar ook de manier
waarop zij beantwoord worden is vangroot
beiang Er is soms nogal geestkracht voor
noodig om het geduld niet te verliezen;
vooral wanneer de eene vraag, de andere
hardnekkig volgen blijft en de kleine vra
ger niet to bevredigen schijnt.
En toch moeten onze antwoorden erop
gericht zijn, het vraagstuk (ook al -lijkt
het ons volwassenen overduidelijk) zooda
nig op te lossen dat het de vrager te
vredenstelt.
l'robeert u er' zich maar niet met een
nietszeggend antwoord van af te maken,
want dan volgt er meteen een tweede,
derde, desnoods een tiende vraag op, maar
het vragen zal hij niet opgeven, eer hij
het antwoord ac-cepleeren kan.
Deze periode hoeft ook haar bekoorlijke
zijde. Nu worden de vragen nog in vol
vertrouwen en argeloosheid gesteld. Hoe
veel laai zich nu nog verklaren in een
sfeer van vertrouwelijkheid die later, als
het kind in beslag genomen wordt, niet
zoo Jicht meer terug te vinden is.
I.alén wij trachten hun vragen zoo eer
lijk mogelijk te beantwoorden. Bat zal
misschien niet altijd mogelijk zijn, soms
omdat wij de waarheid te wreed vinden
voor zoo'n kieine peuter, doch ook wel
eens omdat wij zelf geen antwoord we
ten. Tank bekruipt ons de lust het verder
vragen nu rnaar liever vierkant te verbie
den. Dat eeuwige gevraag redeneert men
zet die kleine lastpost onophoudelijk in
het ïniddelpunt van de belangstelling en.
daar is het hem bewust of onbewust om
- te doen!
Sgffklüsschien schuilt daar wel een kom van
waarheid in en blijft het kind doorvra-
om onze belangstelling gaande te hou-
Aan de andere kant moet het vragen
cwn later te weten. U kunt liet snelvuur van
vragen echter.tegengaan door het teJesren
over de vraag en hel antwoord even na te
denken en wordt het gedachteloos maar
stellen. Maal; het kind er opmerkzaam op
wanneer hot twee keer dezelfde vraag stelt
en dus zelf het antwoord weten kan". Dan
leert het met overleg zijn vragen stellen
en over de zin van liet gevraagde na
denken voor het een volgende vraag mag
doorvragen genezen.
HOOGSTRAAT 32 ANNO 1889
TELEFOON 68011
LOOPERS, TAPIJTEN, GORDIJNEN, VAKKUNDIG STOFFEERWERK
Wij hebben er belang bij te zorgen dat U tevreden bent. Dat zegt alles!
VACAN1
De Nederlander is een conservatief
mensch. Er zijn dingen, die men niet
doet en niet eet in Nederland. Waarom?
Daarom! Zonder er een argument legen
aan te kunnen voeren.
Eén van de dingen, die men niet "et,
is het paardenvleesch.
Wij hebben er ook in den vorigen oor
log over hooren spreken, doch alle pro
paganda ten spijt, werd het paardevleesch
in de meeste gevallen niet alleen niet
begeerd doch zelfs niet eens geproefd.
De vorige oorlog ligt nu reeds bijna
een kwarteeuw achter ons. Wij leerden
met calorieën en voedingswaarden reke
ning houden en lieten veel van onze voor-
oordeelen varen.
Misschien maakt het paardevleesch, nu
dit. met het schapen- en geilenvleesch do
eemige „vrije" v'leeschsoort is, een betere
kans dan voorheen om een plaatsje op het
menu te veroveren.
Wij meen en er daarom goed aan te
doen, hier een lijstje, van mogelijkheden
te geren, die hei paardevleesch ons biedt.
Biefstuk.
Paardebiefstuk wordt precies als ruri-
derbiefstuk bereid. Men bakt het in de
hcele boter aan alle zijden snel mooi bruin.
Paardebiefstuk heeft op. runderbiefstuk
voor, dat het malscher is. Het smaakt
heel goed en is alleen wat zoeter dan
rundervjeescb.
Bouillon.
Bouillon kan inon heel smakelijk en
krachtig van magere stukjes paardenpou-
let trekken. Alleen verdient het aanbo-
vcling, goed toe te zien, dat het vloesoh
niet vet is. Al het vet moet worden ver
wijderd omdat dit een vrij scherpen, on-
aangenamen smaak heeft.
Heelt men mooi mager vleescli geko
zen, dan verkrijgt men een uitstekende,
geurige bouillon, 'die niet ten achter
staat bij runderbouillon.
Het d'uurt vrij lang, eer paardevleesch
gaar is. Men moet den kooktijd aan
merkelijk verlengen. De gaargekookte
sluifjes vleesch zijn uitstekend te ver
werken in jachtschotel, croquetjes en
dergelijken.
ETuclic.
Haché kan men eveneens zonder be
zwaar van paardevleesch bereiden. Ook
hier is de braadtijd langer dan bij run-
dervleesch.
Tong.
Tot een smakelijk vleeschgerecht is de
tong te verwerken. Laat de slager zorg
vuldig al het vet .achter de tong weg
snijden.
Wascb de tong, sclirap haar met een
scherp mes goed schoon en kook haar
gedurende tenminste vier uur in kokend
water met zout gaar.
Dan verwijdert rnen het vel, snijdt de
long in mooie gelijke schijfjes en pre
senteert er een zure eiersaus bij.
De bouillon van de tóng kan heel goed
tot een smakelijke soep verwerkt worden.
Paardcuhaas.
Paardenhaas komt veel in smaak over
een met ossenhaas. Men braadt het als
roastbiei en rekent voor elk pond vleesch
een braadtijd van ongeveer 20 minuten in
de oven.
Paardcrolladc.
Ook de rollade van het paard wordt
in het buitenland wel gegeten. Wij laten
er volledigheidshalve het reoept voor vol
gen.
Kies een magere rollade, wasch haar
en marineer haar in een mengsel van
gelijke doelen azijn en water, waaraan
men wat vleeschkruiden heeft toegevoegd1,
gedurende 24 uur.
Braadt nu de rollade op dezelfde wijze
als andere rollade, maar reken de braad
tijd voor elk pond vleesch op ruim een
half uur.
Gebruik een deel der marinade hij hef
afmaken van de jus.
melk en voegt dit met ecnige sneden brood
zónder korst hij het vleesch en kneed er
nu balletjes van, die-men in broodkruim
of paneermeel wentelt.
Nu schilt mc-n een half kilogram aard
appelen on snijdt hen aan partjes.
Twee bouillonblokjes lost men in 3/4
liter water op.
Men bestrijkt een pan van binnen met
vet en giet het derde deel der bouillon
daarin, voegt afwisselend de balletjes
vleesch en de aardappelpartjes toe en doet
er dan de reet van de bouillon in.
Daarop legt men twee geschilde, in par
ten gesneden tomaten en iaat het geheel
een uurlang langzaam trekken.
Men bindt de bouillon met aardappel
meel.
Nu de distributie meer overleg ©ischt
bij het samenstellen van de maaltijden, en
nu bTandstoffenbesparing, misschien aan
stonds ook een dringende eisch geworden
is, zijn een paar eenvoudige, smakelijke ge
rechten, waarvoor .weinig vet en in vele
gevallen slechts één pan noodig is, zeker
welkom).
Domino's eten.
250 Gram gehakt, rauw vleesch kruidt
men niet zout,-peper, fijn gehakte ui.en
karwij.
Een halve eierdooier slaat meü door
Visehscliotel.
Men neemt lal 1/2 k.g. viscii naar
keuze, doet er de graten en het vel af
en snijdt ze in stukken.
De graten en het vel kookt men met
veel fijngehakte soepgroente in water, zeeft
die vloeistof nadat men er een bouillon
blokje in heeft opgelost.
Dan doet men er drie iepels tomaten
puree bij en stooft de visch in deze ge
kruide bouillon gaar.
Men bindt de saus, voegt er fijngehakte
peterselie en kappertjes aan toe en roert
er een stukje boter door.
Groenten-allerhande.
Verschillende groenten, zooals roode
kool, bloemkool, koolraap, wordels en
schorseneeren maakt men goed schoon,
snijdt ze in stukken- en kookt ze na el
kaar zacht in water met een weinig zout.
Me. giet de groenten af en vermengt zo
nog met kappertjes, uitjes, cliampignons of
andere eetbare paddenstoelen, twee in do>b-
belsteenen gesneden appels en een dito
gezouten komkommer.
Het sap van een citroen wordt daarna
bij de gioentem gedruppeld (desgewenscht
wordt ook een glas witte wijn toegevoegd)
en zij wordt gekookt met vier bladen witte
gelatine, waarna zij licht wordt gebonden.
Nu moet zij nog tien minuten trekken.
Zout en peper worden naar smaak toe
gevoegd en het gerecht wordt opgediend
met gebruineerde aardappeltjes.
Daarvoor móet men kleine aardappels
in de schil koken, schillen, eventjes door
zout wentelen en dan in weinig vet een
lepel op een kilogram aardappelen in.
een groote pan verhitten en al schuddend
en keerend hruineeren.
Men voegt een kop kokend water toe,
dokt de pan goed en smoort ze tot de
vloeistof veTdampt is en de aardappels
dqor een bruiin korstje omgeven zijn.
Roodckool.
Men snijdt de roode kool aan stukken,
kookt die even af, laat ze afdruipen en
voegt er azijn aan toe, opda'. 'ze een frisch-
rc-ode kleur krijgt.
Afet een weinig water, zout en wat sui
ker wordt de rcode kool opgezet en ten
halve gaar gesmoord.
Dan voegt men er .vier in schijfjes ge
sneden, appels en drie ongekookte, gerasp
te aardappels aan toe en kookt alles heel
langzaam tot de kool gaar is.
Men kan ook knakworstjes laten gaar
koken in de roode kool en haar bij het
opdienen met gebakken aardappeltjes om
geven.
Vischpudding.
Men neemt 750 gram visch, ontdoet die
van graten en vel en laat ze gaarstoomen.
375 Gram vermicelli kookt men in wa
ter met zout gaar en vel van de visch
warden in een halve liter water en veel
soepgroente een half uur gekookt.
Een pan wordt met vet bestreken en
daarin worden de stukken visch gelegd.
Men bestrooit hen met een mengsel van
brood kruim, gehakte peterselie, zout en pe
per, legt er drie of vier schijfjes citroen ho
ven op eu giet dan' de gezeefde v'ischboüil-
lon en een glas appelwijn er over heen en
laat dit alles een half unr op een matig-
warm vuur trekken.
Zuurkool met appelen.
Een k.g. zuurkool spoelt men met lauw
water af en kookt haar met een weinig
water tot ze half zacht is.
Een bakvorm wordt goed ingevet en tot
halver hoogte worden beurtelings de-zuur
kool en do in schijfjes gesneden appels in
den vorm gedaan.
Door een eierdooier klopt men 1/4 liter
karnemelk en dit wordt er overgegoten.
Dan stort inen een met melk toebereide
aardappelpurée over de zuurkool, bestrooit
het geheel met geraspte oude kaas en bakt
dit gerecht bij niet te groole hitte minstens
een vol uur in den oven.
Ln dobbelsieenen gesneden bloedworst
wordt, al roerend, verwarmd en bij het op
dienen in een krans boven op de zuurkool
gelegd.
Vctmengd gehakt.
375 Gram gehakt hetzij alleen kalfs-,
of varkensgehakt of een mengsel van heden
wordt vermengd met 125 gram koude ge
kookte fijngewreven aardappelen, een ei,
■vrat melk, fijngehakte ui en dito peterselie,
zont, peper en nootmuscaat.
Een vorm wordt, met vet ingevreven en
bestrooid met broodkruim; de vermengde
gehakt wordt daaraan toegevoegd.
Bij gelijkmatige, maar niet te groote hitte
moet dit alles een uur in den loven" bakken.
•■••asBaaaangt»*' r.
II
^-S'i
:-oV*f