stift is Ir. Stevens uit Detroit 3 c ©•©of de kooicu ?an Voor BADEN, GEYSERS, enz. Fa. C. C. VAN DER HEIJDEN, Donderdag 21 November 1940 TWEEDE BLAD DER SCHIEDAMSCHE COURANT Pag. 2 De heer A. F. J. Portieije over zijn pleegkinderen. Zeklen liet ik een merkwaardiger en ook interessanter gesprek gehad dan datgene dat hieronder geboekstaafd wordt. Het is mij nog niet eerder ge beurd dat *n Livingstones eland-antilope mij m'n notitieboekje uit de vin gers probeerde te eten en dat terwijl ik in gesprek bea met mijn „slacht offer" een kameel mij heel vriendschappelijk de hats nit likt. Maar dat kan je gebeuren als je op bezoek beat en praat met den inspecteur van de levende have in Artis, den heer A. F. J. Portieije. Ik had mij juist op mijn gemak geïnstalleerd in zijn gezellige en karakteristieke werk kamer in een van die oude huisjes van Artis die de vroegere Plantage neg gekend hebben, ik bad mijn blocnote en het potlood voor den dag; gehaald en nog geen vijf woorden gesproken toen.de heer Portieije het plan opperde om „den tuin" maar door te wandelen en dan zoo het ge sprek te voeren. Ik kan niet anders zeggen, dan dat het een aangename verrassing was, zoo'n wandelend interview; reet at en toe de al dan niet bescheiden tusschenkorost van een van Portieije's pleegkinderen. Binnen de minuut zijn we van de werkkamer verhuisd naar de E'and- antiiopen en sta ik met mijn gastheer .met buiten maar binnen de afraste ring; oog ia oog met twee kolossale exemplaren van deze soort. „Blijf non maar rustig staan, en maai vooral geen onverwachte bewegingen, dan zult u wel eens zien wat er gebeurt". Ik ga rustig een paar aanteebeningen staan te maken en zie onder de hand dal de beide antilopen kalm op ons afkomen, nieuwsgierig als zij zijn, ons eens van rader tot boven beruiken, en passant probeer en mijn blocnote m ce te gappen en dan, bun nieuwsgie righeid bevredigd, weer naar elders wandelen. Omgang met* dieren. ,,Itat is non heel 'typeerend zegt Portieije ze zijn nu volkomen gerust gesteld en hebben onze aanwezigheid ge accepteerd zonder meer. Maar als we nou een plo'setinge onverwachte beweging ma ken, dan zijn zc weer volkomen op hun qui Mie en zonden we bast eens eea peut termen krijgen "met die» horens. Het is maar dat je weet hoe je met die dieren om moet gaan. En ga je sociaal-vertrouwelijk met ze om, dan zijn de dieren vanzelf ook min of meer sociaal „ingesteld" eu. „afgeslemd". Ais ik een antitope achter zijn oor kriebel, zooals ze elkaar zoo dik wijls, maar dan likkend doen, dan is dat een vriendschapsbewijs, dat het dier gaarne accepteert, ook van den mensch. Baar hebt u bijvoorbeeld de apen. Een heeleboel men seden lachen als ze bij de apenrots of voor een apenkooi staandat is font Want bij het lachen ontbloot mei de tan den en als een aap kwaad is trekt hij ook z'n lippen omhoog en laat zijn tanden zien. Een lachend mensch is dos voor een aap een vijand met wiea gevochten moet woor den. Daarmee moeten wij in den omgang met onze apen wel degelijk rekening hon den. En zoo geeft onze dierlijke inventa- tis in Artis ons allerlei mogelijkheden tot het doen van dier-psychologïsebe studies. Wij letten op het gedrag van de dieren, wat schuilt er in dat dier, wat voor eigen schappen openbaren zich in strevingen en xritdrukkïngsbewegingen. Onze oppassers merken dat alles door ondervinding, maar wij gaan het wetenschappelijk na. Zoo is Artis, dat altijd al een belangrijk instituut is geweest voor wetenschappelijk onder zoek, die langzamerhand ook speciaal op het gebied van de dierpsychologie gewor den, het terrein waarop ik mij altijd zoo graag heb bewogen." We zip van de antilopen alweer ver der gewandeld naar den stal van de Alpen steenbok met zijn vervaarlijke naar achler A. F. J. Portieije (Archief Sch. CL). gedraaide horens. Als de heer Poraelje de deur van het buitenperk opendoet, komt het dier in een draf op ons ai, b'ijft even nieuwsgierig staan te kijken en dan gooit Porlielje plotseling met era slag de deur weer dicht, want in hel volgende oogenblik bonken de s'eeabvk horens met kracht tegen het hout. Aet op tijd. - - - „Kijk, daar hebt u nou een ander typisch roersel in de dieren/iel; de veehtdrdL la het algemeen rijn ook de herten om streeks den bronstijd niet best te ver.rou- wen. Be mannetjes hebben dra als gebo ren kampvechters de vechldrift in zich en bij gebrek aan ten mededinger van de zelfde soort moet dan een ander levend wezeö, dat in de buurt is het maar ont gelden." jtfa <Kt incident wandelt de heer Steen bok weer rustig naar het hek en laat zich door eenige Artisbezoekers heel kalm een lekker beetje voeren. „Moe is dat nu te verklaren, dat hij met ons vechten wil en zich daar laat voeren zonder te dreigen?" „Heel gemakkelijk, de hand die daar door het hek steekt, is een hand, gevuld met voer en die onze was leeg. Eu een „voerhand" doe je als Artis-dier prin cipieel geen kwaad". De dieren ea hou taal. We zetten de wandeling verder voort langs de kameelen en de Afri kaan seke ezels, langs de jonge leeuwen, langs de apen, en overal spreekt de heer Portieije de dieren in hun eigen taal aan, ctw-z. hij imi- DOOR R. ARDEN 16 HOOFDSTUK VUL Het was niet alleen maar hij toeva', dat Edna Bosch dezen avond op het prome nadedek kwam. Reeds een'gs dagen streed zij legen de verleiding en tenslotte gaf zij eraan toe..Ze besloot niettemin, ongenaak baar te zijn, zich zeur hooghartig en ge- rcserv-eer'f te gedragen en den rijken knul, te verstaan te gevn, dat zij, Edna Bosch, buiten haar dien-f, a's een dame behan deld veis-,riite te worden Hij was het na tam ink sewena, dat do vrouwen hom na liepen. E.Sn.? had het verschillende malen kunnen merken, hoe de jonas dames hem probeerden in te pa'men. Waar hij ook was, overal dook stesds era meisje op, deed kameraadschappelijk, noemde hem Henry en logde haar hand op zijn schou der. De andere jonre dames, die dan zon der twijfel ja'oersch waren, begonnen met elkaar te praten over het schandaal, dat dit schaamtelooze kind teweeg bracht Wanneer. Poters Mer Peters had mogen zijn, zou hg waarschijnlijk; vreese.'gfc grof geworden zijn, ea zou hg ach van de jonge dame hebben bevrijd,.maar hg was Henry Stevens en als zoodanig geloofde hg, een pretijgen omgang met zijn vrou welijke landgenoot en te moeien bewaren. 1 Toen hg dezen avond Edna zag, be groette hg haar ea kreeg tnj daarbij, tot zijn groote ergernis, era kleur. Daarna [gingen ze samen naar era der ramen van liet promenadedek, keken naar de maan, de sterren, de zee en voerden era onge meen &iepz.nng gesprek. Hoerlgk zag bel er uit, te .veerde Peters. "Als iemand dat zou willen ui rich li ?rcn, dan. zou hg de goede kleuren daarvoor waarschijn ijk luide maal met kunnen samen mengen. Die g'ans op het water, n'ct waar? „Meel mooi," gaf Edna hem oe. Zij hal tijdens haar re /en retels vaker met j rijke jonge mannen gesprok, n en ze voelde dadelijk, dal deze hier van een ander soort va». j Daar ciooK plotseling miss Sloman op, ei.n aardig meisje, dat echter in haar ii a'lie ren no»a' vrij was. „Hallo, Henry: Lonk, dat ik je treil" Terloops wierp ze em Jj'ifc op EJna. „Goe denavond, miss Edna Geeft u mijnheer Stevens thocne?" En daarna weer tot Peters: ,JIenry, ik zou het lenk vinden, als je evers hg mg in de danszaal zon willen, komen, Ik had juist ruzie met mama, ze beweert natuurlgk weer onzin. Jrj moet m? helpen, een weddenschap te winnen. Neemt u niet kwatgk, miss Ednal' „0, nee," zm Edna, zich afwendend. Ze was zeer bteek. Blijkbaar had ze het nog nooit zoo moeilijk gevonden. In. dieast van. de maatschs ,,pg fe zijn, als op ditoogen- teert zoo goed mogelgk het geluid' dat ze maken; hij loeit als een stier, gromt als een leeuw die het naar zijn zin heeft en maakt de Lekende typische geluidjes van de apen. „U bent een baas in dierenimitaties." „Ja, dat moet ik wel zijn, wil mijn om gang met de dieren zoo effectief moge lijk zijn. Want kan ik in hun bijzijn cqai geluid maken dat spreekt tot hun so ciaal gevoel dan zullen zij mij ook zoo vriendschappelijk mogeljk tegemoet komen Hét spreekt vanzelf dat dit niet gemakke lijk is omdat de imitatie door een kleinig heid b.v. door een minimaal verschil in toonhoogte, volkomen mislukken kan". Maar de massale slier met zijn gewel dige horens reageert er prompt op en komt met den kop zwaaiende op ons af, en de uit Abessioië geïmporteerde leeu wen hollen op het hoorea van Portieije's „auoem" naar het hek, geven aanhalig kopjes aan de tralies en laten zich over den kop aaien. „Kijk, dit is nou het typische. Dit zijn geïmporteerde leeuwen die uit de wilder nis komen en die tegenover mij volko men handelbaar zijn. Maar de jonge leeuwtjes die hier bij de leeuwin groot gebracht zijn reageeren er niet zoo on middellijk op. Die hlazen en slaan met de klauwen. Die moeten bij het hooren .van het soeïaie geluid waarvoor ze van nature ontvankelijk zijn eerst nog heele- maat aan den omgang met den mensch wennen. Want al zijn ze hier geboren, er werden, toch in ieder geval leeuwen en geen op menschelijt verkeer „ingestelde" Amsterdammers .geboren". „Zijn die leeuwen zoo mak meneer?" vraagt een dame uit het publiek. „Voor mij wel mevrouw, maar u moet het toch maar niet probeerca". Zoo wandelen we langs de kooien. Alle dieren worden toegesproken in hun taal en alle reageeren zij er op, de groote neushoorn komt naar het hek wandelen, twee Koningstijgers laten zich even op de flanken kloppen, de apen zijn dol van plezier, - zelfs de groote Condor, dé gier van de Andes draait het imposante hoofd om ea geeft Mijken van herkenning Hek „vlas-ira" van apen. „Een heeJeboeCmensehea denken dat de apen altijd jeuk hebben en dik onder de vlooien zitten omdat ze veel zichzelf krab ben of pluizend- met eikaars huid bezig zijn. Urm zich zelf de huid krabben, komt dikwijs op afreagéeren van een of andere spanning neer. Ik zeg u, onze apen heb ben geen vlooien In het „vlooien", dat ze elkaar met vingers en lippen doen. is ook alweer een uiting van gezelligheid, van sociale gezindheid Als een van onze apen zich bi,* mj aansluiten wil, gaat hij in ij „uilnosdigend"' op de mauw van mijn jas jzitfen vlooien. En als ik dan den arm neg trek maakt hij soms nog dezelfde bewegingen met zïïi vingers en lippen, maar dan in de lucht. Zulk „vlooien" is dan nun of meer v, Hiekeurige ui'.drukkings- beweging of gebaar". Dier-psyeliologic. Langzamerhand is ooze wandeling weer ten einde en keeren we terng in 's hoeren Portieije's werkkamer, waar het gesprek nog even wordt voortgezet Onze gastheer merkt op: „De dier psychologie is daar om zoo belangrijk, omdat zj voor de stu die van de meiisehelijke psychologie zoo veel sleutels geeft Wij ther-psychologen leveren door onze studies, zooads wij ze hier zoo prachtig kunnen maken, veel koren op den molen van de psychologen en psychopath oiogen, -die met de kronkel paden van het menschelijke driftteven te doen krijgen. Be uitingen van een dier zijn in vele gevallen veel ongecompliceer der dan die van den mensch. Zij komen meer overeen met die van kinderen, die nog niet aan denken en spreken toe zijn of van krankzinnigen, bij wien bepaalde verstandige „remmen" ontbreken. De stu- blik. Maar Peters werd boos. Hij vond het heerlijk hier samen me't Edna te staan en naar de maan te staren. En nu kwam daar dat r&errje en deed, alsof hij slechts had te gehoorzamen. Pardon,ze,'hij, „ik heb tot mijn spijt geen tijd, miss Sloman. Ik kom misschien later wel, op liet oogenblik heb ik' ©en gewichtig gesprok over schermen en ten nissen." Miss Sloman glimlachte lief. „Dan wil ik niet langer storen. Dus loch thoont;. Is liet werkelijk a'leen over schermen en tennissen, of bent u ook op ander gebied deskundig, miss Edna?" Edna wilde een scherp antwoord geven on /cold naar era woord, waarmee miss Sloman iet zou kunnen doen, maar dat toch nog te verantwoorden was. Ze was heel boos over doze vermal erin q zoo boos, dat haar op het moment geen antwoord in de gtda'-bten wilde komen. Peters greep in. „Miss Edna 'aat andere gebieden ma do meer erra.renrai over, miss Sloman. Ze beeft noot mi, wrake Ijk a'I-een over scher men en soortgelijke dingen gesproken. Ze zei ine bijvoorbeeld, juist dat speldeprïk- ken meest pijn'fiier zijn dan degenstooten en ook laffer ziet, we hebben het werkelijk over haar vak." .Miss Sloman trachtte zich zoo goed mo gelijk» een houding te geven, terwijl zij zich venvijderaej „Dan misschien'' later dus, HenryI" Na het vertrek van miss Slomam leun den ze weder. over de verschansing iep die van de apen b.v/ heeft zeer veel steen tjes bijgedragen tot het gebouw dat de monsclielijko psychologie heeft opgetrok ken vamvego de overeenkomst die er in hun driftleven en do primaire roerselen bij den mensch beslaat. In hun intelligente uitingen komen zelfs de mensehachtige apen niet verder dan nog zeer jeugdige kinderen. Wij hebben hier een geweldenaar van den oran-oelang, die in zijn „vrije lijd" spelenderwijs van allerlei probeert en o a. heel kinderlijk met een strootje en een apenootje kan zitten spelen. Vandaar dat ik zei: Wij bcstudeerea het gedrag, wij doorvorsehen de uitin gen van het dier bij meer dan één gelegenhv Jr, als het eenzaam zoowel als wanneer het in sociaal of gezins verband1 leeft, of pis het jongen heeft Zoodoende is een groote schat van zeer waardevol wetenschappe'ijk mate riaal verzameld in den loop van de jaren dat allemaal is neergelegd! in het stamboek, dat von ieder dier is aangelegd' en dat uitgewerkt wordt in de wetenschappelijke publicaties, die hier het licht hebben gezien". „Arlis is dtus ook nog wel iets meer dan een dierentuin -tout court". .Inderdaad, men heeft in Artis ook te zien een zeer belangrijke wetenschappe lijk instituut dat in Nederland- -met eere genoemd! mag worden. Waar b.v. is men voor het eeret in de gelegenheid! geweest de broedblologie van den Oasuaris te be- sradeeren9 In Arlis, de eerste dierentuin waarin deze vogel gebroed heeft, nu al voor de tweede maal. Zoo wo-rdt er ook eiken dag gekeken na r b.v. broedende Condors om daar wetenschappelijk© waar nemingen te doen, ook wat betreft het kui ken dat na 59 dagen uit het ei kroop. „Anderzijds heeft een diergaarde als Ar tis toch ook een groote sociale waarde". Natuurlijk Denkt n maar eens aan die bedrijvigheid- op onze kinderboerderij, waar de kinderen zomers rondloop©», te midden an de kalfjes, de biggen, de schapen, de kalkoenen en allerlei audiere hoenders De kinderen, die daar komen en met al deze dieren mogen omgaan, hen zelfs in'hun handen kunnen nemen, krijgen van den oppasser allerlei aanwijzingen over den juisten -omgang met de/e overigens nog totaal ongevaarlijke en aan menschen ge wende jonge dieren. Hier wordt dan ook olop genoten en allerlei al doende ge leerd Geen dier doet kwaal, merken ze, als je je maar behoorlijk gedraagt en rustig met hen omgaat Zoo is daar in ons boer&erij'jc al aan duï/enden kind-e ren de goede omgang met diereu geleerd lot groot voerdeel van beide partijen". Biologïwhr- Arfcisfilm. Maar ook onze Biologische Artis film, door den heer H. C. Verkruysen met groot geduld en technisch kunnen vervaardigd, heeft al heel wat bijdragen tot een juister kijk op het gedrag van dieren. Ieder jaar zien duizenden schoolkinderen in het bizop.der alle gymnasiasten, Hoogere Bur gerscholieren, leerlingen van ALU L 0. en hoogste klassen der Lagere scholen van Amsterdam een nieuw© serie van Vijf deelen dezer boeiende en leerzame film. Voorts kunnen des zomers ook de Artis be zoekers, tijdens hun wandeling of daarna, een tweetal deelen gaan bewonderen. En denkt u dan nog eens aan het drukke schoolbezoek, aan de leerlingen van bet Kunst- en Nijwerheidsonderwris en van de Montessorfopleidingscursussen, die h er ge regeld werken. Aan de studente 1 van onze universiteit en aan de kunstenaars, die zooveel van Artis en zijn levende have profiteereo. Voor Opvoeding en Onderwijs is een goed beheer de biologische instelling als Art s van wer kelijk onschatbare waarde, om hier van het natuurgenot, dat zoowel ouderen als jon geren in onzen tuin, met zijn prachtig aquarium, bibliotheek en musea kunnen be leven, verder -maar niet te spreken. GROOTE MAbliCT 31-33 TELEFOON 67621 Voor JJw BEHANGWERK Ruims keuze uit de nieuwe stalencollectie W. S. DE GOOYER Burg, Knappertlaan 2 - Telefoon 68677 Stoffeerder!], Beddenmaicerij, Camp) Woninginrichting Sport o, as Ex- 3, staarden zij weer naar de zee. „Dat met die speldepnfdcen beeft u daarnet goed gezegd," zei Edna opeens. „Ik dank u nog "wel. vVcet u, mannen zijn in zulke dingen v-ee! netter, voor hen is een vrouw een vrouw, ook als ze slechts een dienst betrekking. vervult. Maar die meisjes zijn vaak onbeschoft Pas geleden, toen een er van een verkeerde bonding aannam bij het schermen, zei ik: miss Pankhurst, wilt u asjeblieft optelten. En daarop ant woordde ze: Ik verzoek u een gepastm toon te bewaren, miss Edna, en niet te vergeten in welke verhouding wij slaan. Ik was dom genoeg om er naderhand om te huilen." „li bad die domme gans met de platte sabel een Klap- moeten geven, dat ze er acht dagen niet van had kunnen zitten," meende Peters „El: heb al van dat meisje Pankhurst gehoord. Haar vader moet ver schrikkelijk m financieele moeilijkheden zitten; medr-r en dochter loopen hier rond en doen zich voor als twee zusters, omdat de moeder gelooft, dat ze er nog zoo jong uitziet, en stellen zich vreeselijk aan. En dan moet n die dames onder el kaar meemaken. Dat de oude heer Pank- himst bijna geruïneerd is', hebben ze van haar vaders gehoord. Dam komen, ze naar me toe en zeggen: Met Lydia zoo heet dat meisje Pankhurst - met Lydia heb ik vreeselijk medelijden. Het arme rneiriel Haar.vader moet door verkeerde-sp© -da tics zoo ongeveer failliet zijn! Maar spreekt n er aistublieft* niet over. - Lief, hè? Als je-zoo die meisjes hoort, dan komt je, d&a gaat je.".." Peters kon Voetbal Lanclenwedstrijd ItaliëDnitsehlaad. De ilahaansche voethal-lederaUe deelt mede, dat het Itaüaansche elftal op 1 December as. een wedstrijl zal spelen tegen het Dmriche De plaal waar deze ontmoeting zaï worden gehouden, is thans evenwel nog niet bekend. Op dien dag zal de landelijke competitie worden stil- gelegd. Onderafdeeling Rotterdam Programma voor Zondag. Ie klasse B: PoortegaalDRZ, ASV Nestoro. 2e klasse B: DemosZVC, RCRSchie- damsche Blovs. 2e klasse C: SVDPW—ICR. 3e klasse A: CelerBiZS'. 3e klasse B: OVCRA. 3© klasse Cr SingelkwartierOldi. Res. ie klasse A- Martinit 3—YFC 4, VUL 3Schiedam 2, Hollandiaan 3Ex- selsior '20 3, Fortuna 4S|FC 2. Res. Ie klasse C: Spartaan 2SY\ 5. Reserve le klasse D. Overmaas 4Her mes-DVS 5. Res. le klasse E: DIIZ 4—DLVS 2. Res. le klasse G: DRZ. 2—Germinal 2, Res 2e klasse A: Excelsior '02 6—-Si'V 7 Res. 2e klasse B: Hermes DVS 6- - felt- tun us S, SVV 8Feijeaoord 9. Rcs. 2e klasse CVDL 4Forto celsior '20 4BHS 4, SFC 3 Martinit 4Hollandiaan 4. Ros. 2e klasse E Zw Wit 2S.DPW 2.t Rese. 2e klasse F. SDV" 2-ASV 3 Rcs. 2e klasse H. Schiedamsel© Boys 2Eureka 2. Res 2e tease I: DZB 2RCR 2 Res. 3e klasse A: RFC 8SVV 9, Excel sior '02 7Hermes-DVS 7. lies. Ce klasso B: Hermes DYS 8Nc-pt. tunus 10, SW 10Excelsior '02 8 Res. 3e klasse D: Excelsior '20 3—Sïa- gelkwartier 2. Ito 3e klasse G: SVDPW 3—PiR 2 Re-. 4e klasse A- Spartaan 6—-Ilermes- DVS 9 Res. 4e klasse B: Hermes-DVS 10— Excelsic, '20 7. Rcs. 4t- klasse E - DRL 4—Excelsior '20 9 Res. 4e klasse F: PFC 30V 2. Veteranen. FSV Pretoria—DLVS, ASVFeijenoord, Spderinghoek. Zaterdag-comjpclitie. Woelstrijd program ma voor Zaterdag 23 November 1940. Aanvang 3 uur. le klasse B: Sunlight 1—DV0 1, WAIiSV 1—HV0 1, GTB 1—MVIV 1. le klasse C: Excelsior (P) 1—Stormvo gels 1, Pro Patria 1ZW 1. 2e klasse B: GusteGGK. 2e klasse D: DWSr-ROMl, Vlaardingen -SFC. 3e klasse F: Nima 2V. S. C. 2; Excelsior (M.) 3Zwaluwen (V.) 4; M. V. Y. 2—W. A, H. S. V. 2. 3e klasse Gr: H. B. S. 2Vitesse (tb) 2; Unicum. 2—Stormvogels 2. 3e klasse I: Zwaluwen (H.) Pro Patria 3. 2— voor zijn verontwaardiging geen woorden vinden. „Dan loopt je de gal over, bedoelt u, vulde Edna zijn woorden aan. „Juist," zei Peters, „u raadt precres mrpi gedachten." „Ik kies precies uw woorden, dat lijkt me juister,' cons'a'eerde Edna. „Zeg eens, mijnheer Stevens, bent u eigenlijk wei een Amerika m?" „Hoe zoo'' vroeg Peters, oen beetje verschrikt. „Omdat u soms eenvoudige uitdruk kingen met weet en u altijd 7°o koung uitdrukt," antwoordde Ednat „Niet dat ik vind, dat u zich n et keurig moet gedra gen," verbeterde ze sne', maar u^ gebruikt soms deftige uitdrukkngen voor iets wat, een ander 'eenvoudiger zou zezgen, terwijl u am den anderen kant haelemaal niet zoo dcfiig doet. Ik voel steeds min of meer een tcg-mslcl'ing tussehea n en mv woor den. Boven lien dote uw* uitspraak me zoo Europeesch am," besloot ze met e"n kleur. Peters had zich spoedig hersteld. „0, dat -komt, oifidat ik zoo lang in Europa geweest ben. Ik heb veel gereisd en ais je mei veel mensoben hebt omge gaan, dan verlies je wel iets van je oude gewoonten." Edna glimlachte weer. „0, het komt er niet op aan," zei ze. „Ik vind het wel leuk om u zoo te hooren praten." (Wordt vervolgd). een VAKKUNDIG ADRES

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 6