m
m
r
WINTER! JLPI
STILLE P, 9
'A
Verslag van den Gemeenteraad
Luchtaanvallen!
Gemaal té Lemmer draait
NEDERLAND
Onverbeterlijke aanrander
CHARLES
FLANDERS
Vrijdag 10 Januari 1941
TWEEDE BLAD DER SCHIEDAMSCHE COURANT
|«r
If
lir
1^
I &f
Ji
Ié*/
De begFooïing
5553
Pag. 4
Een werk van nationale beteekenis en
„Nederlandse!] fabrikaat".
Rechtszaken
Agent was met om te koopen
Over een jaar is de polder
ar oog
B&tmgnb
f
V**1* 4-j
jr
iV,/
!>.'v
14 r
Vergadering van Vrijdag 27 December
1940, 's namiddags 1.30 uur ten Stad-
huize.
Voorzitter: de Burgemeester,'deheer
mr. dr. F. L J. v,an Haaren.
VI.
Onmisbaar,
De heer Din keiaar sluit zich gaar
ne aan hij de woorden van dank en tiu.de
aan den burgemeester en den gemeente
secretaris gebracht voor hun vele werk,
vooral de laatste maanden in het belang
der gemeente verricht.
Het deed spr. prettig aan, dat in dit
verband hier ook gesproken is over den
arbeid der ambtenaren van hoog tot laag.
In een goed gvwgaaise-erd gezin, werken
allo leden mee om alles goed te doen
functionneeren.
Spr. heeft wel eens meer opgemerkt, dat
bij het uitvaren van een nieuw schip uit
den Nieuwen Waterweg de nagelhe;ter, die
aan het schip werkte, even trots kan zijn
ais de ingenieur, die het schip ontwierp.
Bij den bouw was de nageljongen even
onmisbaar als de ingenieur.
De bedoeling der seetie-vergade-
ringen.
De heer üe Haan is nog een jong raads
lid'; hij maakt voor het eerst als zoodanig
de behandeling van een gemeeatebegroo-
ting mee. Hij wil dus waarschijnlijk nog
wel wat loeren. En in dit verband wil
spr. er op wijzen, dat het geen gewoonte
is bij de behandeling van-do begrooting
in de openbare zitting onderwerpen ter
sprake te brengen, die in de secties niet
zijn aangeroerd. Dat is een goede gewoon
te: lo. om onnoodig debat te voorkomen
en 2o krijgen B. en W. gelegenheid zich
behoorlijk voor te bereiden op de onder
werpen, die in de openbare vergadering
ter sprake kunnen komen.
Over een belangrijke vergadering, die
Maandag j.I in Den Haag zou zijn gehou
den, hebben B. en W. ia hun Memorie
\an Antwoord niet kunnen reppen, want
toen die vergadering gehouden werd, was
do Memorie van Antwoord reeds gereed!
Lichamelijke opvoeding.
Laat de heer De Haan gerust zijn: De
lichamelijke opvoeding is het troe'eihindje
van B. en XV. De laatste 10 a 12 jaar
is hier ter stede buitengewoon veel ge
daan in liet belang der lichamelijke oefe
ning, niet alleen wat betreft het beschik
baar stellen van terreinen, maar ook op
organisatorisch gebied. Schiedam wordt op
dit gebied niet voor mets vaak anderen
tén voorbeeld gesteld! We hebben hier
een S B.L.O., die prachtig werkt; een
Sporfcommissie, die de belangen van de
sportbeoefenaars behartigt en een college
van B. en W., dat de sport een warm
hart toedraagt.
De voetbalverecniging „Martinit" is 2e
klasser geworden en zit nog zonder eigen
terrein, is gezegd De voorbereidende maat
regelen waren getroffen, om tot een be
vredigende oplossing te komen voor „Mar
tinit", maar de tijdsomslandigheden heb
ben verhinderd, dat de plannen tot uit
voering kwamen. Zoodra echter „Martinit"
geholpen kan worden, zal dat geschieden.
De S.B.L.O. en de Sportcommissie hebben
alles wat mogelijk was gedaan, om ge
noemde vereemging te helpen.
De schooljeugd.
Ook aan de lichamelijke oefening van
de schooljeugd wordt meer aandacht be
sleed. Er zijn echter ook op dit gebied
vele moeilijkheden. Een der belangrijkste
is vvel het niet beschikbaar zijn van alfe
gymnastieklokalen
B. en XV. hebben zich reeds tol het de
partement van onderwijs gewend om zijn
medewerking, opdat straks zoo goed moge
lijk aan de schooljeugd gymnastiekles ge
geven zal kunnen worden.
Ook persoonlijk heeft spr. maatregelen
genomen om dat te bevorderen, door het
voorbereiden van cursussen voor de leer
krachten, die na 1 Januari de lichame
lijke oefening van de schooljeugd zullen
moeten leiden en waarbii dames en heeren
zijn, voor wie het 10, 20 en soms 30 jaar
geleden is, dat zij zelf gymnastiek onderwijs
ontvingen.
Subsidie bizondere bewaarscholen.
De lieeren Ifoogendam en De Wagenaar
hebben een stoere snaar aangeraakt, loen
zij spraken over het subsidie aan de bi-
zondere bewaarscholen.
In de Memorie van Antwoord wordt ge
zegd: „Aan herziening van de bewaar
school-subsidie valt, in verband met hei
bovenstaande, thans niet te denken". Daar
mee wordt niet meer bedoeld, dan in dien
zin gezegd wordt 1
Aan de subsidieering van de bizondere
bewaarscholen is nog al gedokterd 1 B en
W. en de raad meenden twee jaar geleden
een geneesmiddel te hebben gevonden in
den vorm van een verhooging van het sub
sidio met f UOüO. Maar Gedeputeerde Sin
ten hebben beslist, dat deze post niet op
de begrooting mocht worden gebracht!
Daardoor is de moeilijkheid blijven be
staan.
We. kunnen nu wel blijven zoeken naar
een opioasuig, maar aai moet er een zijn,
uie aneu zomeer mogeiijk Devreaigt.
B. en W. doen anes om üe nes turen
van vt-mnugriigeu vuu vooroer^ru^nu our-
üeiwijs zooveel mogeujk tegemoet te Ko
men. in üa veioauü vvn spr. zijn vrees uit
spreken, uat wie hei onuersie uit de aan
wil Uenoeu, tiet Ut op den neus sTygi. U\ieu
uioet er tekening mee tioudeu, uai hel
voorbereidend onderwijs, mei bij de wei is
geregeld. De gemeente kan deze materie
zelfstandig behandelen, maar onze toezien
de voogden Gedeputeerde blaten
slaan misschien wat anders tegenover hel
bewaarFCkoOiOndeiivijs uau B. en W.
B. en W. zuilen de zaak nog eens be
kijken ea raociit er een gaatje gevonden
worden, waardoor bet buouder bewaar
schoolonderwijs toch nog geholpen kan
worden, dan zullen B. en W. niet nalaten
dit te doen!
Vruchtdragend werk.
De Voorzitter zegtAlevrouw en koe
ren leden van den Baad:
lleeft elk der leden van ons College
u reeds verzekerd, dat iuj zeer erkentelijk
was voor uw eenparige mtmg van waar
deering voor het door ons College gedane
werk, ik zou daarin niet gaarne aeluerbkj
ven ea sluit mg bij die dankbetuigingen
ten volle aan.
Dat gij mij ook nog afzonderlijk hebt
genoemd wat ook nog door leden van het
college van B. en W. is onderstreept
verheugt mij in zóó hooge mate, omdat ik
daarin voel dat mijn besluit, destijds in
den gloed der tropenzon genomen, de be
langen dezer stad met warmte, met hart
en ziel te trachten te dienen, niet heeft
gefaald in dagen en in tijden, dat don
kerte en schaduw het werk vaak beklom
den."
Maar, hooggeachte leden van den Raad,
in de inderdaad zoo moeilijke tijdsomsiaa-
digheden was het zeker voor ons ik
spreek hier in de lijn van het ook reeds
door wethouder Van Vel zon gezegde
een steen, een onmisbare steun en een
ware kracht te weten, niet slechts dat
gij aan onze zijde stond, dat wij één zijn,
getrouw en eensgezind in het besluur vz
onze slad, maar ook, dai gij toont een
open oog te hebben, waardeering voor de
wijze voelt, waarop wij het college van
B. en W. trachtten de belangen der
gemeenschap te behartigen.
Moge dal zoo blijven; het zal het heil
van allen dienen!
Hulde Jeu gemcen{es"crelaris.
Doch, mevrouw en heeren leden van
den Raad, dat liet dagelijksch bestuur van
onze stad vruchtdragend heeft gewerkt,
danken wij uiteraard ook aan degenen, die
voor de uitvoering daarvan zorg droegen.
In uw verslag werd reeds genoemd de
secretaris en zoo iemand, dan ben ik het
zeker al Itandel ik misschien daarmee
ook tegen zijn zin die hier voor u dat
onderstrepen mag.
Zonder zijn gestadigen en onvermoei-
den arbeid, zonder zijn kennis, zijn takt en
zijn beleid, zonder ook zijn kalmte en
overgroote toewijding zou de gang van za
ken niet geweest zijn, wat hij is geweest 1
Hij heeft zijn werk verricht op de meest
loffelijke wijze, ook bjj de zoo ruimschoots
uitgebraden omvang en lirj een vaak ge
heel anderen aard der werkzaamheden.
In den secretaris, mevrouw en heeren
leden van den Raad, meen ik dan tevens
hulde en dank te mogen brengen aan bot
geheele ambtenarencorps; ik bedoel het
ambtenarencorps in den ruimsten zin, hen
die werken op de bureau's zoowel als de
genen die op straat of elders hun werk
verrichten.
Schiedam een voorbeeld.
Ook dit heeft zich op voorbeeldige wijze
van zijn laak gekweten en het zal a onge
twijfeld goed doen uit mijn mond to hoc-
POSTGIRO - NUMMERS
Winterhulp Nederland,
Afdeeiing Schiedam no. 3 9 8 382
Winterhulp Nederland,
Den Haag no.
Bank Winterhulp Neder
land Kasvereening N.V.
Amsterdam no. 8 8 7
op em dezei nutmtteii steit,
diengt getuit In vetci teven!
reu, dat brj herhaling en van verschillende
zijden mij door hooge re instanties is ver
zekerd, dat bij do politie, bij arbeidsdienst,
bij distributie of anderszins men was ge
troffen door den goeden gang van zaken
en van Schiedam als van een voorbeeld
kan gewagen.
En mevrouw en heeren leden van den
P.aad, dit danken wij tenslotte ook aan de
medewerking der burgerij.
Het spreekt vanzelf, dat ik allereerst
daarmee bedoel degenen, die er vrijwillig
hun krachten de traven van hun hoofd
en hart ter beschikking van het alge
meen gesteld hebben.
Als ik denk aan het onschatbare werk
van de V.V.Haan het vrijwillige werk
van de luchtbescherming, aan al den ar
beid op bet gebied der vluchtelingen en
op zoo menig ander terrein, dan weet ik
zeker, dat ik ook namens uwen Raad hun
allen daarvoor een ceresaluut mag bren
gen!
Moge God hen loonen voor hun werk en
toewijding. Mogen zij de kracht hebben ook
in de toekomst ons te helpen, waar en
wanneer die hulp mocht noodig zijn.
(Wnrdl vrrvr)l(jd\.
Met korte tusschenpoozen. hebben de groots momenten, dte tezamen de af
sluiting en droogmaking van den Noord-oostpolder vormen, elkander opge
volgd, 13 November 1940 ging de dam in het Zvvolsche diep dicht; 13 "De
cember 1940 is de dijk, dte den polder omsluit, gereed' gekomen en thans is
het gemaal te Lemmer in werking gesteld.
Geld voor sigaren is heter dan
een proces-verbaal.
In April J 941) trachtte een kleermaker,
die voor do tweede maal de Arbeidswet
overtrad, den agent van politie, dto deze
overtreding constateerde, te bewegen er
geen werk van te ti taken..
„Maak nu geen pidces verbaal op agent,
dan zal tk je wat geld geven, daar kan je
sigaren voor koopen, dat is veel beter dan
een proces verbaal"", zou de kleermaker ge
zegd, bebbfen. legen den agent. Hij had zelfs
geld te voorschijm'wiüen halen, doch de
agent liet, zich niet omkoopen.
V&oi het Amslerdamsche gerechtshof,
waar de kleermaker /tch gistermiddag
moest verantwoorden, ontkende hij deze
woorden gebruikt ie hebben. Zijn schoon
zoon, dio bij hom in dienst was, had een
pak van zichzelf ia bet atelier van verd.
opgeperst, en dat leek seen n\ erlreding
van de Arbeidswet.
„Kunnen wij niet tot oen overeenkomst
komen had verd." gevraagd, naar hij toe
gaf, doch wat hij or mee bedoelde, wist
hij zich niet meer te herinneren. Hij zou
die uitdrukking gebruikt hebben, omdat de
agent het eerst ltad gezegd, doch deze, als
getuige gehoord, ontkende dit vanzelfspre
kend1.
De verdediging had twee getuigen t dé
charge, zoons van verdachte, opgeroepen.
Doze konden echter a Heen verklaringen af
leggen over het eerste bezoek van den
agent. De procureur generaal ariitte de fei
ten vaststaand' en requirecrle f50 boete
subs. 25 dagen.hechtenis.
De politierechter ha$ verd. to' veertien
dagen gevangenisstraf veroordeeld.
De verdediger bepleitte clemcnlie.
Het Hof zal oo 23 fanuari arrest wijzen.
Voer de derde maal een aanslag
op een vrouw gepleegd.
Öp 13 September van het vorig jaar
heeft de landarbeider F. W. in de Een-
drachtstraat te Zaandam de 35 jarige vrouw
S., met wie hij eonige jaren geleden om
gang had gehad, met em mes aangevallen.
De vrouw verweerde zich heflig en ging
den aanvaller te lijf met een pan, welke pp
het vuur stond. Ilaar echtgenoot wist den
landarbeider leislotlo te overmeesteren.
(Van. onzen speeialen verslaggever).
Er zijn van dn- gebeurtenissen in de
geschiedenis van een laud, die waard zijn„
dat ze worden vaslgelegd en dat men er
meer dan gewone aandacht aan besteedt.
Zulk een gebeurtenis is zeker ook het in
bedrijf stellen van het porapgomaal in De
Lemmer.
Want er is nu een begin gemaakt
met de drooglegging van een stuk Ne
derland, waarop rond 1500 millioen ku
bieke meter water staat en da' ons over
5 of C jaren rond 50.000 hectaren besl
land zal opleveren.
De werken zijn zonder groote tegenslagen
uitgevoerd. En wa hef niet, dat we vorig
jaar zulk een lange vorstperiode halden
gehad en dat mobilisatie en oorlog hun
remmende werking luidden uitgeoefend,
dan zou het gemaal reeds eenige maan
den eerder kunnen zijn opgeleverd. Doch
dat is geen reden tot ontevredenheid. Want
in de eerste plaats zou de afsluitdijk toch
nog niet gereed zijn geweest, zoodat toch
niet had kunnen worden gemalen. En bo
vendien maakt enkele maanden vertraging
op een werk als deze drooglegging be
trekkelijk weinig uit.
Maar nu is het gemaal dan toch gereed.
Er kan gedraaid worden.
De inrichting.
Er zijn in het gemaal drie centrifugaal
pompen met slakkenhuis wanden 0"g wicht.
Zij zuigen het water uit den polder en
persen het langs wijde buizen van gewa
pend beton op naar het LTsseimeer. Op
het oogenblik nu het waterpeil in meer en
polder vrijwel gelijk is, behoeft er niet
veel geperst te worden en werken de pom
pen op hoogste capaciteit van 303 kuh
meter per pomp en per minuut. Maar naar
mate de hoeveelheid water in den polder
lager wordt en er dus een steeds grooter
neilverscliit komt met het ITsselmeer, zal
het weggezogen .water hooger moeten wor
den opgevoerd. Welnu, de pompen zijn in
staat den weggezogen walerko'om tot een
hoogte van 51/2 meier op le voeren, en
Jan nog wordt er per pomp 550 kub. meter
per minuut wegsesfaeen.
Hoeveel dat wel is?
De „Heemafpost" de Heemaf leverde
de elecfrische installatie beeft uitgere
kend', dat er een flink overdekt zwem
basin met het in een minuut verwerkte
water gevuld zou kunnen worden. En dat
er elke twee uur ongeveer zooveel water
wordt weggezogen, als Amsterdam voor een
heel iaar gezinsverhruik noodig heeft' Wie
'ust heeft rrkene hef maar na.
i\ug enkele technische gegevens. De pom
pen women aangeureven met moioreu, me
ecu capaciteit rieuken vau öbo P.m eik;
veiucaJe ceuuuuges maken om
wentelingen. per imuuuL t
De macniues women aangedreven met
su oom tot een sponning van öu.ooü volt,
■cUKouistig van de eieoursUre centrale tes
neeUHumeu, welke sirooui hg het gemaal
rn ine Lemmer getransformeerd worm tot
du.uot) volt en tot 389 volt voor de haip-
machmes.
De pompen zijn uitgevoerd volgens copie
Van het gemaal „Leiy" van den vViermger-
meei, en zijn opgesteld plin. 9.50 meter
ueueden het wateroppervlak.
iVat zullen we onze lezers nog meer
mot ttchmsche bi/.onderbeden en cijfers ver
moeien?
Alleen nog dit: het heele pompgemaal
kan bediend worden door één man. Daar
de pompen dag en nacht doorwerken, zul
len er dus drie menschen noodig zijn omi
die heelo machtige mslaüatie in gang te
houden of liever om een toeziend oog te
houden op afwijkingen. Afwijkingen overi
gens, die geen gevaar kunnen opleveren.
Want alles gaat automatisch. Als "er
malheur komt, schakelen de machines zich
automatisch uit. Als de zuigbuizea leeg
zouden geraken, worden er automatisch
kleppen neergelaten, zoodat het water niet
terug kan vloeien.
Er is op letterigk alles gerekend. Ook op
verduistering van het gebouw.
Het aanzetten.
Misschien doet hel wat vreemd aan dit
hier te erkennen; met zekeren schroom,
hebben we dit schitterend staal van tnen-
schelijk vernuft en menschehjk kunnen be
naderd. En toen het hand Ie wiel van de
hoofdschakelaar werd omgedraaid en de
zekerheidspedaal werd ingeduwd, toen de
groote cenlrifugaaJpompen onder onze voe
ten lichtelijk begonnen te dreunen en te
grommen, toen de eerste golven water uit
den Noord-Oostpolder het IJsselmeer in
stroomden toen konden we een zekere
aandoening met onderdrukken. En we ge-
ioctven, dat bef velen van hen, die hun
vernuft en hun arbeidskracht aan dit mooie
werk gegeven hadden, niet anders is ge
gaan dan ons.
liet Lemmergemaal draait nu. Elk uur
worden er vele tienduizenden kubieke me
ters walei uit den polder weggezogen, fu
April zal ook het gemaal te Voorst en
waarschijnlijk in Augustus dat op Uric in.
werking worden gesteld. 1
Nu nog ©en klein jaar en dan zal, naar
menschelijke berekening, dc Noord-Oostpol
der drooggemalen zijn.
Gisteren stond W. wegens poging tol
doodslag voor de Haarlemsche rechtbank
terecht. Het was voor de derde maal, dat
hij eon aanslag op de vrouw had "epleegd.
Den eersten keer had W. getr haar
met een mes van het leven te uoven.
De tweede maal had hij met - revolver
een aanslag gepleegd en voor dit laatste
feit was de man voor twee jaar gevangenis
straf veroordeeld, met de bepaling, dat hij
niet meer in de Zaanstreek mocht komen.
Korten tijd, nadat hij weer in vrijheid was
gesteld, pleegde de arbeider voor den der
den keer een aanslag op de vrouw.
Verdachte verklaarde zich van het ge
beurde niets meer te herinneren. Een psy
chiater zeide, dat verdachte's geestestoe
stand aan het normale grenst, doch dat
hij momenten heMt, dat hij niet weet wat
hij doet.
De officier van justitie achtte het nood
zakelijk, dat verdachte geruimen tijd uit de
maatschappij verwijderd werd, zulks in hef
belang van het leven der vrouw. Hij eïschte
daarom tien jaar gevangenisstraf.
De verdediger, mr. Goudsmit vroeg een
nader onderzoek naar verdachte's geestver
mogens.
Uitspraak 33- Januari
Hamsleraar veroordeeld.
Voor den Amersfoortscbei kantonrechter
mr. G. J. W. Muller Massis heeft gisteren
terecht gestaan een zekere J.V. 't ,0. te
Voorthuizem, bij wion eenige weken geleden
een partij van 200 K G. rijst in beslag wad
genomen. Verdachte zeide, deze partrf rijst
voor eigen gebruik roodig te achten.
De ambtenaar van het 0. M. mr. Albarda;
hield een fel requisitoir, waarin hij er
op wees, dat juist zulke menschen de oor
zaak zrjln, dat er een tekort aan een be
paald artikel ontstaat Hij was van meening,
dat een zeer strenge straf op haar plaats
was en vroeg verd.'s veroordeeling tot
een geldboete van driehonderd gulden, subs,
twee maanden hechtenis. Do kantonrechter
vonniste vijftig gulden boete, subs dertig
dagen hechtenis.
'Beschermt U tegen de gevolgen van
Bedenkt
dat nalatigheid Uwerzijds in het
nemen van beschermingsmaat
regelen gevolgen met zich kan
brengen voor U en taliooze
anderen.
öESüHHsrmr doob
raSKENINGHN VAN
ALEXANDER
STILLE
BLUF JDLKiQNU HOUDEN. HU
MISSCHIEN NOQ VECHTEN
DE BANDEN
ZDN GEHAAEI
X Sfcw,
t
O/u f»*
