DE DUITSCHE MARINE IN
DEZEN OORLOG
Tijd om te verduisteren
w
Woensdag 29 Januari 1941
Admiraal Raeder over het duikbootwapen
Zeewater bruikbaar in
stoomketels
Grondtoewijzing in
Rotterdam
De noodverlichting
Winterhulp Nederland
De beplanting der
Lange Haven
H
•.m
apfm
S
r
I
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
EERSTE BLAD
93ste Jaargang
No. 22693
POSTREKENING 3311
Do opperbevelhebber vu Je Duitsche
manne, groot admiraal dr. Raeder, heeft
gisterochtend de werklieden der werven
van de Ueschiinag te Bremen toegesproken.
De opperbevelhebber betoogd© oa. het
volgeed©
D© marine he ft in de eerste vier maan
den van den oorlog groote successen be
haald en de wereld door de dapperheid'
van baar operaties laten opkalken het
belangrijkste resultaat is geweest de be
zetting der voornaamste Noorscbe havens.
D© overwinning in het Westen heeft met
de be2©tting der Fran Sf be kusten aan bet
Kanaal en den Atlantischea Oceaan de
voltooiing gebracht van de Duitsche uitval-
poorten tegen Engeland van het Oosten en
het Zuiden Enge ands - afsnijding van het
Europeesche vasteland is daarmede vol
trokken. De geheel© trefkracht van d© ma
rine kan thans in bet bezit van de nieuw©
steunpunten, op d© vitale Bui sch© aanvoe
ren van overzee gemunt worden. Deze aan
voeren worden overal aangepakt, in den
Atlantische» Oceaan, in den lindischen
Oceaan en in den Stillen Oceaan, o.a is
het ook aan de vloot artillerie, die den
vijand elke toenadering onmoge'ijk maakt,
te danken, dat de havens die thans stevig
in Duitsche handen zijn, door de groote
schepen vci'ig en behouden kunnen wor
den aangelaua en verlaten, wanneer zulks
voor de oorlogvoering ter zee noodig is.
Deze groot© bewegingsvrijheid, die deze
oorlog Buitscbtand verschaft heeft, is een
beslissende factor voor verstrekkend© p'an-
nen en voor uitvoering van alle Duitsche
operaties.
Engelsch tonnageverlies
Vervolgens ging de-s groot admiraal over
op het Engelscbe ton» ige- verlias- ea -ver
klaarde, dat alleen door het konvooistelsel
omstreeks e ui kwart van de tonnage, die
in vredestijd voor den invoer vain de
zelfde hoeveelheid artikelen noodig is, ver
loren gaat.
indien nu het Duitsche duikbootwapen,
ondersteund door het luchtwapen en de
strijdkrachten overzee, den toevoer succes
vol en ste'selmatig hindert en in s ijkende
mate dagefjks waardevolle tonnage tot zin
ken brengt, dan is het volkomen duidelijk,
dat Engeland vroeg of iaat moet bezwij
ken, omdat Zijn leven en bestaan met zijn
toevoer staat of valt
Daarom klinkt thans het hulpgeroep van
de Britsch© machthebbers over den Atlan-
tischen Oceaan naar Amerika. Indien het
al noodig is eern bewijs voor de verzinkende
reeds gebroken macht van Engeland aan te
voeren, dan kan ala zoodanig het deemoe
dige s moeken om hulp bij vreemde mogend
heden gelden. De strijd en de overwinning
Duitsche luchtaanvallen in
Engeland
Het Duitsche luchtwapen heeft gisteren
naar het D.N.B. verneemt, ©en aanval on
dernomen op spoorwegemplacementen ten
Noorden van Cambridge. E©n goederenstar
tiom en een goederentrein werden op suc
cesvolle wijze met bommen bestookt. D©
vliegtuigbemanningen konden een groolen
brand in het station waarnemen.
Het. Duitsche luchtwapen heeft voorts
afdonder] ij ke. .np® vallen...oii ierno men. .op. de
Bntsche hoSafdstad, .waarbij voor den oor:,
log Belangrijke 'doelen „met. succes gebom-
bardeend werden. In Londen is gisteren
talrijke malen luchtalarm 'gegeven. Alle
"Vliegtaïgén^keerden onbeschadigd 'naar hun
steunpunten terug.
De Eugelsche berichtendienst heeft gis
teravond gemeld, dat in den loop van den
dag verscheidene aanvallen op Engelsch
gebied gedaan zijn. Zoowel 's morgens als
's middags zijn vijandelijke vliegtuigen over
de kust van Kent gevlogen en hebben bo
ven een provinciestad bommen laten val
len. Daardoor zijn „enkele huizen" bescha
digd. Ook op andere plaatsen zijn bommen
uitgeworpen.
Te Londen zelf is overdag viermaal
luchtalarm gegeven als gevolg van dit vlie
gen over Engelsch gebied. Wendell Willkie,
die thans te Londen vertoeft, naar men
weet, heeft gisteren voor de eerste maal
„kennis gemaakt met luchtalarm". Eenmaal
heeft hel luchtalarm hem verrast, toen hij
jvist onderweg was voor een bezoek bij
den gouverneur van de bank van Engeland.
Een tweeden keer was er alarm," tóen hij
'een onderhoud had met den katholieken
*aaitsbis«r]inp van Westminster, '"kardinaal
it in sim j r - i
booogen het breken van de Bntsche dwang-
heerschappij, zoo vervolgde Reeder.
De Duitsche arbeider staat in den-s'rijd
om de Duitsche vrijheid naast den Deut
sche® soldaat in de eerste linie. Zijn werfc
en den arbeid zijner handen hebban de
Duitsche wapenen geschapen. Voor de ma
rine speelt vooral de werfarbeider een
bizonder belangrijk© rob Van zijn bekwaam
beid en zijn prestaties hangt de doeltref
fendheid en gevechtswaarde van het oor
logsschip af.
D© prestaties, die sedert het begin van
den oorlog tot nu toe op de scheepswerven
volbracht zijn, zoo constateerde de-groot
admiraal, ziijn buitengewoon groot De pres
taties van vorig jaar zijn voor rei doel
onder zeer mopi'ijjke omstandigheden gele
verd. Menig verlies is ingetreden.
Groot Admiraal Reeder behandelde daar
op de uiterlijke gevolgen van den oorlog
voor het leven der arbeFiers. De scheeps
werven zijn evenals de zuivere woonwijken
zoo verklaarde hij in dit verband, "bloot
gesteld aan nachte'ïjlke Britsche bomaan
vallen. De verliezen en de schade zijn ge
lukkig zonder beteekenis liet personeel
heeft evenwel uitmuntende ar' e ds ucht aan
den dag ge'egd en zoodoende de be'enime-
ringspogïngen van den vijand met succes
verijdeld. Hierbij heeft de fabrieksluchtbe-
scherming vooral bhgedragen tot jhet oor-
komen van aanzienlijke schade. Thans treft
de volle vergelding dm rrjand.
Duitsche rijksminister van
k justitie overleden
De rijksminister van justitie, dr. Gurt-
ner, is vannacht na een korte ziekte over
leden.
Dr. "Franz Gürfiier werd ia 1881 .gebo
ren. In 1922 werd hij minister van justitie
van Beieren. Brj de vorming van 't kabinet
Von Papen werd Gurtaer, die zich op
grond van zijn groote deskundigheid ook
in het buitenland naam verworven had,
tot rijksminister van justite benoemd Dit
ambt heeft Gurtner tot zijn dood toe be
kleed.
Besparing van scheepsruimte
SjtoeiL, een ingenieur van bet Russi
sche volkscommissariaat van koopvaardij,
heeft een installatie ui gevonden, waardoor
het mogelijk wordt om gewoon zeewater
in stoomketels van schepen te gebruiken,'
zoodat deze hiervoor geen zoet water meer
behoeven me© te nemen. Alleen ad op de
schepen mn dit volkscommissariaat krijgt
men hierdoor de beschikking over een
scheepsruimte, die gelijk staat met die van
dertig groote schepen.
Het poeder van Sjtogrk, Oksalat genaamd,
neemt de kalfczouten uit het zeewater op
en maakt het alcalisch, waardoor het me
taal tegen aantasting beschermd wordt.
Reeds dit jaar zullen talrijke koopvaardij
schepen van een 0 ksalat-in stal 1 atïe worden
voorzien.
De procedure
De algemeen gemachtigde voor den
wederopbouw maakt het volgende bekend
ten aanzien van den herbouw van Rotter
dam.
Voor de uitvoering van het nieuwe s'als
plan zal het noodig zijn de terreinen in
het verwoeste stadsdeel opnieuw te verka
velen.
Daarom zal dit stadsdeel grootendeels
worden onteigend. Aan de eigenaren van
onteigenden ondergrond van verwoeste op
stallen zal dan een nieuwe kavel grond
worden toegewezen. Deze „toewijzing zal
door den algemeen gemachtigde voor den
wederopbouw geschieden op grond van
het besluit 1681940.
De voorbereiding van deze toewijzing
geschiedt door het Adviesbureau S'ads-
plaa Rotterdam!, gevestigd Nieuwe Markt
1, te Rotterdam. Hoofd vim dit bureau is
de heer ir. W. G. Witte veen. secretaris
de heer D. van Driel van Wageningen.
Het is de bedoeling van dé leidmg van
dit bureau de voofmatige eigenaren, d.e
voor toewijzing van grond fin aanmerking
koincu, op te roepen voor een bespreking,
om hun wenschen te leeren5 kennen. De
afwikkeling zal zooveel tnoge'ijk straats-
gewijze^geschieden. Eigen aren. die scha le
door stilstand van hum bedrijven lijden
en onmiddellijk met herbouw willen be
ginnen, om hun bedrijven zoo spoedig
mogelijk weder op gang te 'brengen, zou
den zich intusschen, zon Ier oproep af te
wachten, schriftelijk tot het Adviesbureau
Stadsplan Rotterdam kunnen wenden, om
-hun wenschen kenbaar te diaken.
De algemeen ge a~htigde kan ter be
taling van onteigen ten grond ook tegen
den wH van den voorrraigen eigenaar
aan dezen anderen grond toewijzen Ligt
dit in het voornemen, m.a.w is beken 1,
dat een toewijzing niet in overeenstem
ming is met de wenschen van den voor-
mahgen eigenaar, dan krijgt die eigenaar
daarvan bericht. Hij kan dan binnen een
termijn van 8 dagen—z.jn bezwaar tegen
die toewijzing schriftelijk indienen bij -een
voor de 'behandeling van die bezwaar
schriften ingestelde commissi©,- genaamd
Adviescommissie GrcnJto&wijzing Rotter
dam, gevestigd Westzeedijk 122, Rotter
dam. Voorzitter van deze commissie is
mr. Jacq. Dutilh, secretaris mr C. J de
Vriese.
Ook indien voormalige eigenaren van
onteigenden ondergrond van verwoeste op
stallen van meen ng zijn, dat door het
Adviesbureau Sla Ispiaxi Rotterdam onvol
doende met hun belangen wordt rekening
gehouden, waardoor herbouw onnoodige
vertraging ondervindt, kunnen zij zich
schriftelijk tot de Adviescommissie Grond-
toewijzing Rotterdam, Westzeedijk 122, wen
den.
STADSNIEUWS
De burgemeester jarig
Hij neemt een belangrijke
plaats in door zijn
persoon en ambt
Verrassend groot is do belangstelling die
de burgemeester, mr. dr. F. L. J. van
Haaren, vandaag bij het bereiken van den
55 jarigen leeftijd, ondervindt.
Eensdeels is dit misgeh en te verklaren door
het „kroonjaar", dat de burgemeester is
ingetreden; anderzijds zou toch het mee
leven met zoo groot zijn geweest, ais
de jarige in de bijna 6 jaren, dat hij
aan bet hoofd dezer gemeente staat, niet
Weer een stap verder tot
oplossing
de
de waardeerkig en hoogachting van zeer gewwkt
velen had verworven, 1
Op 1
F. L J. van Haaren hier het burgemees
De mogelijkheid, dat hier ter stede
op straat a'snog spoedig een noodver
lichting wordt aangebracht, is na het
bezoek dat de burgemeester, mr. dr.
E'. L. J. van Haaren en ©enige deskun
digen gistermiddag aan Den Haag heb
ben gebracht, weer een stap naderbij
gekomen.
In Den Haag heeft d© heer J. Bo-iten,
chef van den ver 1 ichtingsdtenst bij do Tech
nische Bedrijven zich doen kennen als
een practisch technisch man. Hij vond bv.
de oplossing voor het in werking stellen
van stoplichten bij avond; een vraagstuk
aan welks oplossing men in Europa reeds
Thans heeft de heer Boiten ©en noodver-
uni 1935 aanvaardde mr. dr. u^ing VCH>r Den Haag ontworpen, die aan
van Haaren hier het burgemees- eische-; TO]doet. de goedkeuring
tersambt. Op een enkele uitzondering na weg,jra^ van dt, aut0riteïtea op het ge
kende hem hier niemand, maar alras bleek bl!yJ der ^bescherming enniet kost-
door zijn optreden, dat hij de rechte man !>n.)r :<5
was voor Schiedam. Ongetwijfeld zal de
burgemeester wel eens zeggen: „Als ik
baar is.
De deskundigen.
De burgemeester was gisteren bij zijn
de zaïak nog eens weer zou moeten be- foioek aan Den Haag vergezeld door do
handelen, zou ik haar anders aanpakken", heeren J. Doets, directeur der Technisch©
maar wie is «rimaakt? De jarige van Bedrijn en de hoofdopzichters G. J. d»
heden zal de laagste zijn te zeggen„Ik c^erite j van Hartingsveldt, baden van
k®0 dien dienst; J. Blomsma, commissaris vaa
Want ondanks zijn groote capaciteiten p^tte en W. H. Kloeseman, inspecteur
is de burgemeester een eenvoudig en te- yan. politie, speciaal belast met verkeers-
vens een behulpzaam magistraat! aangelegenhedenen E. den Hoed, hoofd
Schiedam mag zich gelukkig prijzen (]eu Luchtbeschermingsdienst.
vooral in dezen tijd zoo'n burgemeester
te hebben en de wensch zal in veler hart
leven, dat het bnrgemeester=a nbt voor mr.
Drie soorten licht.
De straatverlichting baj avond wordt on
derscheiden in: le. een wegdekverlichting;
VANDAAGi 18.21 u.
MORGEN: 18.22 U.
ZONSOPGANG HORGEN 9.25 uur
De'maan komt op om 10.26 uur en gaat
onder om 22.08 uur d.a.v.
dr Van Haaren nog meermalen na de 2e. geleidelichten en 3e nchtlichtom
eerste 6 jaren, die haast ten einde zijn, Do wegdekver'ichfing is uitsluitend be-
zal worden gecontinueerd. stemd voor de hoofdverkieorswegen, zoo&lS
Dat b.v. het bedrag, door Winterhulp b.v. Rotterdamschedijk, Koemarkt, Gerrit
Nederland voor Schiedam beschikbaar ge- Verboonstraat, Oranjestraat, Burgemeester
steld, zoo verrassend groot is, is vermoe- Knappertlaan enz.
deïijk mede bet gevolg van het prachtig De ge'eidelichten zijn voor de m'nder
pleidooi, dat de burgemeester vocht de ar- belangrijke straten, maar toch krijgt elke
men in onze gemeente te 's-Gravenbage straat m Den Haag ©enige verlichting, de
gehouden heeft! jrichtlichten zijn speciaal voor te'angrijke
I verkeersknooppunten als Koemarkt ea
Hedenmorgen zijn aan de woning van het. pleintje voor de Sfc Liduïnakerk op de
den "jarige, Tuinlaan 18, verscheidene Nieuwe Haven. -
bloemstukken bezorgd, oa. één van het; De heer Boiten heeft de Srhïedamsche
personeêl van de secretarie en van wat bezoekers uitvoerig ingelicht aan de hand
hij zijn vroegere buurtjes noemt, de leer- van teekeiingen en ook de gebruikte arma-
lingeu van de Geref. Kleuterschool, die turen getoond.
in de Reliobothschool was gehuisvest. j Deze zijn in Den Haag door den Tech-
V an vooraanstaande sta Igenooten ontving nischen Dienst in hoofdzaak zelf vervaar
de burgemeester brieven, waarm zij hun digd, waarbij zink het be!angrr|kste raate-
1 riaal vormde. In de armaturen, worden één
of twee spleten gemaakt en verschillend©
soorten lampjes worden als lichtbron ge
bruikt.
De heer Boiten stond een voorbeeld af;
het leek vetu op een hoogen hoedl
Gunstige indruk.
De deskundigen van. de Technische Be
drijven zullen thans nagaan, of het Haag-
sche systeem bruikbaar is voor Schiedam!
en wat de kosten zullen zijn. De eerst©
indruk is gunstig, zoowel voor wat het
bereikte resultaat betreft als wat de fiaaa-
cieele gevolgen aangaat. Het woirdt in elk
geval geen oplossing, die in de lO.OOOen
guldens loopt! -1
Er zullen wel eenige Schiedamsch©
moeilijkheden te overwinnen zijn, als "het
De tweede bijdrage verhoogd ^scbe systeem wordt aanvaard, want de
J Btnü<>rri««ister KnaBrvemaan beeft
waardeering voor zijn persoon en werk
uitspraken; het aantal felicitatiekaartjes
vormde hedenmorgen reeds een hecle berg.
In den loop van den morgen zijn hoof
den van afdeelingen den burgemeester op
zijn kamer ten siadhuize komen compli
ment eeren tegen half 12 verschenen daar
hoofdei van takken van dienst.
Ook de wethouders hadden aangekon
digd van hun belangstelling nog te doen
blijken.
Van eenige gestichten ontving de bur
gemeester gestikte „schilderijtjes", door de
bewoners gemaakt.
- r
Een Loiuteiisthe auto-lms rijdt over een noodbrug, die over een- boon trechter Is geslagen,
J - - (Associated! Press, Zander)
tot f22.000!
Werd aanvankelijk" medegedeeld, dat uit
d© opbrengst van de December collecte voor
Schiedam werd beschikbaar gesteld een
bedrag van f 13000,thans kwam het
verrassende bericht uit Den Haag, dat dit
bedrag alsnog is verhoogd' tot f 22.000.
Wat Schiedam betreft is het dus zoo,
dat door beide "collecten een "-bedrag van
pl'tn. f 8200,—werfl bijeengebracht, ter-
"wiji nu in fötaal van-deze" coUeclen-.werd1
^schikbaar gesteld'een be-lrag vkn f 30.50CL
Heti.„beh(?gfl,„ geen betoogd dat dit bedrag
den burgemeester in staat zal stellen een
belangrijk deel van. hen, die een verzoek
om ëen bijdrage deden, tegemoet gekomen
kan .worden.
Collectie.
Nogmaals wordt erop gewezen) dat bij
de a.s. huïs-aan-liüis lijstcollecte èen ieder
geheel vrij is in het al' of niet teekenen
op1 de lijst.)"Uitdrukkelijk^ is v bepaald, dat
"zij, ;die niets geven op geen enkele wijze
zullen wotrden genoteerd..
Dringend wordt verzocht eenerzijlds te
eontroleeiren, dat de coUectant op de lijst
het juiste bêd'rag van de gift vermeldt,
doch cmderzijds moet de collectant in staat
worden gesteld'te coniioleeren of het toe-,
gezegde bedrag inderdaad in de bus wordt
gédaan.
'Zij, "die thans'reeds' "giften *aad©dè '"Af-
deeling Schiedam van de W.H.N. willen
overmaken,-kunnen dit do® op het giro,-,
nummer van deze afdeeling 3983S2
Bugemeester Knappertlaan. beeft b.v. geen
overspanning over de breedte met electri-
sche draden, maar men mag eenig vertrou
wen hebben in onze gemeentelijke tech
nici en verwachten, dat zij de juiste op
lossing zullen vinden.
lossing zullen vinden. Ook het feit, dat hier
in tegenstelling met Den Haag nog
veel gas voor de straatverlichting wordt
gebruikt, levert een moeilijkheid op in ver
band nigt^ de beschikbare lichtmasten.
Aan eemiang gekoésferden wensch kan
nu wellicht Tnnnen afzienbare® tijd worden
voldaan nl„, wat licht op het pad van hen,
die "zich -'s-avonds op straat moeten be
geven!
De laatste „Mohikanen"
gevallen
De laatste der „Mohikanen" aan de
Lange Haven zijn heden gevallen i De nog
overgebleven kastanjes aan de eveuzrjtfe,
ongeveer tegenover Musis Sacrum, die
minstens 50 k 60 jaar oud zijn, hebben het
veld moeten ruimen. Eerst is hun kop
gekapt, daarna zijn de dikke stammen ge
veld! Aan de' laatste drie word hedenmor
gen de'bijl aan den wortel gelegd'.
Straks komen op hun plaatsen jonge
linden. Linden heliben. reeds' d© vele iepen,
welke domineerden aan ",de Lange Haven,
grootendeels vervangen.
(Vervolg pagina 2)
sa
2
4
i
-Afj
tl
-,t'|
#tl
-eÜ I
'1
"■"4i
f'f
lÉHiW
7-.--.i_/- 1 ftJ
r
H
Dei* courant verschijnt dagelijks, met tutzondenng
va* 'imm- en Feestdagen
Vnjs per kwartaal t 2,—franco per post 2 50
Prijs per week lS ets Afzonderlijke nummers
3 ets. -Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
k Advertenttèn voor het eerstvolgend nummer moeten
YÓÓr ©R Uur het Bureaa bezorgd zijn, ^Zater
dags réér 9 UUT. Een bepaalde plaats van
advertentiën wordt met gewaarborgd
Prijs der advertcntidn: van 15 regels f 1 55t
iedere regal meer f 0.30; m het ZaterdagnumnU*
15 regek f 1 80, tedere regel meer f 0 35
Reclames f 0.75 per regel. Incassokosten 5 ets.;
ostkwitanlies IS ets. Tarieven van advertcnuëb
by abonnement zijn aan liet Bnrean verkrijgbaar
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen A f 0.50 t/m 15 woorden,
f 0 75 t/m 25 woorden Elk woord meer 5 cent tot
een maximum van 30 woordeu
's Wocadags Kleine AdvertcuUën tot 25 woorden
f 0 25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags Kleine Advertenti£n f 1,00, indien
met vóór VrUdagavond 6 uur bezorgd,
1
-ijl
«1
yj
mk j