frieslands El'stedentocht
EIZEN ER "REIN WOL tl - T
DUURDER
Donderdag 6 Februari 1941
Tijd om te verduisteren
Meer dan 3000 deelnemers aan
Zeshonderd wedstrijdrijders. Adema
ligt aan den kop
Verhooging der tarieven met ingang
van 1 Maart a.s.
4S
Duitsche wachtpost
beschoten
93ste Jaargang
No. 22700
DE ROUTE
VAN DEN TOCHT
Te Harlingen
'S.
De eerste controlepost
Adema eerste te Bolsward
Adema eerste te Franeker
Dr. H. Colijn verlaat
..De Standaard"
Bizondere tarieven
Abonnementskaarten
Vijf en dertig personen
Hilversim gegijzeld
te
coorfliit verschijnt dtgebjk», met uitzondering
va* Zea- en Feeitdtgen,
Pi^4 per kwartaal 11.—; franco per poet 2.50 -
9iip par waek 15 et*. Afzonderlijke ruunmen
5 aks. Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advert en tien voor het eerstvolgend nummer moeten
▼éér cl uur aan het Bureoa bezorgd zijö, 9* Znter-
▼06r 0 uur. Ee» bepaalde plaats van
aévtrlentjcn wordt met gewaarborgd-
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
EERSTE BLAD
Prijs de* adveneolitn: van 15 regela f L55f
iedere rcgaJ meer f 0.30; in bet ZaterdagnonuncT
15 regel» i I.B0, iedere regel meer t 0.35
Reclames f 0.75 per regel. IneaMokosten 5 ets.;
post kwitanties 15 cta. Tarieven van edvertenti&i
bg abonnement zgn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Ad verten ti fen opgenomen a I 0.50 t/m 15 woorden,
f0 75 t/m 25 woorden Elk woord meer 5 cent tot
een nrnximoa: van 30 woorden
's Woendag». Kleine Advertcnüfcn tot 25 woorden
f 0.25. mit# \66r Dlnsdiurnvoud 8 uur aan bet
Bureau bezorgd
Zaterdags: Kleme Advert en tlën i 1.00, indien
met öór VrUdftffavond 0 uur bezorgd.
POSTREKENING *311
Het wintersport-evenement lw uit
rei n' netheid, dat de tela igstelling van
jong en oud in oas land geniet, de
groott gebeurtenis voor Friesl nt en
ook vos r heel Nedwiand, dat maar
vertrouwd is met de gladde ijzers, de
Elfstedentocht Is dan toch ondanks
alles door»© aan.
Onhoerbaa was bet startschot, cn-
zichlbaa de rijders, die Ivdenoob'end
in de diepe did stem s omstreeks kw rt
voor ze- op de staJsg a-ht fce Leeu
warden ver -a uel h a en daar de schaat
ser. onJerhondvn, om lerst'ïü daar a
pijlsne' weg te schieten naar liet Noor
den, als inzrt van den zesden Elfsto-
dentoriif den grooten Friesctou ma
rathon! uo,.
Yeel L er tu enkele uren tg Js veran
derd. De strakke heldere lucht van gis
teravrmd, ha plaats gema ikt voor e n
bedekten h.-ioei em onhei.spellen 1 voor
teeken vaa sneeuw De wind, gisteravond
nauwelijks merk laar, was in oei blijven
Zuidoosten vtrnterl led re s-lia itoenrij-
der wit ia z-g«en w 1 in e si vlak
landschap zo* al- in Fr'eslanl. Dooh v or
de wedstrijdrijders, die het eerde ver rok
ken, waren iteze gewijzigde weerso-ns a 1-
digheden g en lezw-ar Ook de nog ste ds
lelie Icouih m heen hen niet te deren.
Vol wiilslSdpist schoen zij weg. de
eea na don ander, individueel vol bege
ren, zich vO. i de volle hnn terd procent
te geven -.001 dezen gigantischen s'rijd
van den nu nsch roet zijn beperkte krach
ten tc-g n .ie natuurelementen.
Zoo zijn zij dan, a'le zeshonderd wed-
strij Irij.lers, op weg gegaan voor de bij a
tweehonderd kilometer langen tockf, tegen
het ijls, de sneeuw, de koude, wind en
al wat er mede verband houdt.
Tot Dokktim en van Dokkum terug tol
Bartlehiem (35 K.M.) hebben zij het ge
makkelijk. Voor driekwart hebben zij hier
bij den stevigon wind in den rug, terwijl
het ijs op dit traject goed is.
Dan komen de moeilijkheden. Bij Fin-
kum is het ij's slecht. Van Finkum tot Har-
lingea on verder over Bolsward naar
Stavoren is het ijs over het algemeen
goed. Het Slotermeer is bedekt met sneeuw
ijs, hetgeen inderdaad groot©-moeilijkheden
oplevert. Verder is het ijs van Sloten ai
over IJlst en Snoek tot aan Leeuwarden
in uitstekende conditie. De laatste 45 K.M.
ziju absoluut een genot om te rijden, zoo
spiegelglad én perfect is het ijs.
Hot ziet er dus naai- uit, dat de wed
strijd van vandaag niet zoo snel zal zijn
als 'men aanvankelijk durfde veronderstel
len. Daar staat evenwel tegenover, dat
iedere wedstrijd snellere tijden hoeft op
geleverd, zoodat men ook thans kan reke
nen op een snelleren tijd, vooral omdat
dé weersomstandigheden van vandaag toch
nog steeds een stuk beter zijn dan ver
leden jaar.
Hoewel officieel de start van de deel
nemers aan den tocht een half uur-later
zou geschieden, bleek, dat reeds ruim oen
kwartier voor het aangegeven tijdstip do
eerste tochtdeclnemers die zich hadden
aangemeld, bij de Harmonie, waren weg
gezonden om een opeenhooping op de
startplaats te voorkomen.
Het aantal deelnemers aan den tocht
is in den loop van gisteravond tot diep
in den nacht zoo zeer te zijn opgeioopen,
aat het getal 2503 werd gepasseerd. Vast
staat, dat het totaal aantal deelnemers
aan den wedstrijd, alsmede aan don tocht
meer dan drieduizend bedraagt. Uit dit
getal blijkt wel duidelijk, hoe groot de
algemeen© belangstelling is voor deze
De deelnemers van den Eifste l-en-
tocht leggen in totaal 199,4 K.M.
af.
De afstanden zijn als volgt ver
deeld
LeeuwardenDokkum 23,5 K.M.
DokkumFraneker 44,8 K.M.
Franeker—Harli ïgen 12,8 K M.
HarlingenBolsward 17,5 K M.
BolswardWorkum iJ,3 K.M.
WorkumHindeloopen 8,9 K M.
HindeloopenStavoren 10,8 K.M.
Stavoren—Sloten 26 KM.
Sloten—IJlst 14,1 KM.
IJlst—Sneeb -3,8 K.M.
SneekLeeuwardei 2\9 KM.
De route is dus tegengesteld aan
die van ver'edea jaar.
8.49 arriveerde Jongc-rt. Deze bekwame rif
der, die dus van den kop was verdron
gen, had een ernstige botsing gehad en
bleek hierbij een verwonding bij zijn oog
te hebben opgeioopen.
Nadat 214 wedstrijdrijders waren gear i
veerd, meldde zich de eerste .loehtrijder,
do heer L. Brouwer uit Oude Schoot aan de
controle in café Saaksma. Als teule tochl-
rijrier arriveerde Sjoedje Faber, die nog
steeds de leiding heeft hij de vrouwen.
1
Om 9.11 arriveerde Adema te Harlingen,
een minuut later gevolgd door Bosman uit
Kreukelen. Het gaat er sterk uip lijken,
dat de stoere Fries een niet gemakkelijke
tegen slander zal hebben aan den Utrech©
naar. Daarna volgde a's nummer drie Van
der Bij om 9.18, no. 4 de Vries om
9.21, 5. Algera, om 9.21, 6. do Groot e 1 7.
Gevoke, b ilen om 9.22.
De eerst© tochtrijder kwam in Harlingen
aan om 10 07. Het was de heer L. Brouwer
uit Oude Schoot, na vier minuten g-nolgd
door den heer Dijkstra. Da verras si -g b acht
hel doorkomen van de eerste toch -dame,
Boukje Kooistra uit Warga, die om 10 30
passeerde. Waar zou Sjoerdje Faber zijn
gebleven?
Op dit oogenblik kon niemand oas dat
zeggen.
Er komt op deze wijze spanning in den
tocht Om 10.27 waren te Ifa.r'jagen r ©ris
driehonderd wedstrijdrijders g -passee ri, als
Met ingang van 1 Maart a.s. zullen
zooals gemeld de rei/ig-erslarievon der
Nederiandsche Spoorwegen wocJen ver
hoogd. Het besluit daartoe is genomen
omdat de tij Isomstandigheden dit nood
zakelijk inaken, alsook omdat de Spoor
wegen omzetbelasting moeten bea'en In
verband met deze tariefverhooging zullen
thans geen abonnementskaart© 1 voor lan
ger dan oen maand beschikbaar worden
gesteld togen hel oude, dus thans gelden
de tarief.
Voor de gewone enkele reiskaarten wor
den de prijzen per kilometer thans als
volgt: le kias 4,82 ct., 2e kl. 3,69 et,
3e kl. 2,56 ct
Evenredig kilometertarief.
Hot nieuwe enkele reistarief is een
evenredig kilometertarief, d.w.z. de prijs
mede verscheidene tech trifles Sjoerdje Fa Pf, ki'om^ ?n^ht te lefcn
aFdfor»iH runirf fi Lo. 1 fcn f 1-, o r» rrrx vlran-
DE ELF-STEDENTOCHI
IN FRIESLAND
Hljum
\DOKKUM
yBlrdi
Bu5k«rk
hSIunMB
fLEEUWARI
FRANEKER iBSEÏ
'LS'
SNEEK^ ^frSneekcr
IjLST'
»JOURE#
HEERENVEEN
ÏTaVÏ
te" foii.oT
Wik
IT#
f*
j{Sl)fu*rr
mttr
sportieve prestatie. Het duurde langen tijd
voordat de duizenden deelnemers de
eerste controle hij den start waren ge
passeerd. Het was een aardig schouw
spel. Hier bracht een moeder haar zoon
en dochter tot op de startplaats. Nog even
een grondige inspectie: ,,Zit je rugzak
goed, Sioerd, en „Marijke, zorg dat je
j© shawl goed omhoud t en flink eten
onderweg".
Elders bracht een FrieSche boerendoch
ter haar verloofde naai- de startplaats. Ook
hier een laatste inspectie: een flinke zoon
en „houdt je taai, jong" en weg schoot
de stoere Fries met forsche slagen over
■le door duizenden toeschouwers omzoomde
Leeuwarder siadsgraclit. Weer elders ver
schijnt een Friesche stamvader met beren
muts over de ooren, met twee achttien,
(aar oude zoons, die thans de eer van de
familie moeten hooghouden.
Als eersten verschenen om 6.29 aan
de controlepost in café Brost te Dokkum
de vinnaars vae verleden jaar: C. Jongert
uit Maaisen, A. Adema uit Franeker, als
mede de heer J. Bosman uit Breukelen.
Zij hadden den afstand LeeuwardenDok
kum (23•'a K.M.), afgelegd in 44 minuten,
inderdaad een fantastische snelheid dus,
vooral daar in volslagen duisternis moest
worden gereden. Een minuut later, om 6.30
verscheen de rijder L. Geveke uit
Leeuwarden.
Zes minuten later verschenen de rijders
Vos uit Dedemsvaart, Algra uit Leeuwarden
en De Vries uit Franeker. Deze laatste
rijder is winnaar van den Elfstedentocht
1933.
De eerste vrouw, die zich meldde, om
7,10 was Sjoerdje Faber uit Warga, win
nares van verleden jaar. Doch hierna beer
den dc eerst aangekomen rijders terug over
do Dokkumer Ee langs hetzelfde traject
om hij Bartlehiem rechtsaf te slaan naar
Franeker. Nu kwamen de eerste moeilijk
heden In de duisternis zagen de elkaar
tegemoet rijdende deelnemers elkander te
laat. Ernstige botsingen volgden, waarbij
vele rijders verwondingen opliepen.
Onder hen bevond zich o.a ook Geveke,
doch voordat de geneeskundige dienst ter
plaatse was, bleek Geveke den tocht, on
danks de opgeioopen verwondingen, te
hebben voortgezet. Andere rijders haddon
blijkbaar zwaardere verwondingen opge
ioopen, zoodat geneeskundige hulp moest
worden verleend.
ber laat op zich wachten.
Zoojuist ontvingen wij bericht, dat
Sjoerdje Faber elf minuten na Boukje
Kooistra Harlingen is gepaleerd. Zij be
hoort dus nog steeds bij de kopjroep-
dames. Het weer houdt zich op 't oogen
blik uitstekend. De lucht is echter be
wolkt.
Geheel onmogelijk is het niet, dat la'er
op den dag hier en daar sneeuw valt.
Om 10.25 arriveerde Adema in Bolsward
neg steeds op de hi--Ion gavo'gd door
Bosman en op een grootereu afstand door
de rijders de Groot, de Vries, Van der
Bij en Geveke. |j
Algera, die tot nog toe steeds bij de
eersten behoorde, staakte hier den s rijd
gekweld door griep. Adema werd met ge
juich ontvangen. Hij was bast te spreken
over hel ijs, voor wat betreft hel |aa sfe
traject en verwisselde ter plaatse van
schaatsen, alvorens zijn tocht voort te
zetten.
(Vervolg 3de paginal.
ct.; b verzending met treinen naar keuze
van den spo -rweg, ongea ht den afsland,
80 ct. D bestaande prijz n zijn onder
scheidenlijk 30 90 en 65 ct.
De prijzen van rij wnJa bonaanMi! kaar,eri
worden:
bestaand
geldig acht
1 maand
3 maanden
6 maanden
12 maanden
dagen
f 5.—
f 16.—
f 40.—
f 70.—
120.—
nieuw
f 6.15
f 18.—
f 47.—
f 83.—
f 141.—
Om 8.41 kwam Adema uit Franeker als
eerste rijder in zijn woonplaats aan, in
gezelschap van Bosman uit Breukelen. Zij'
hadden er dus 68 K.M. opzitten. De ont
vangst door do stadgenootcn voor Adema
was bizondcr hartelijk. Vlug werd hij voort
geholpen, zoodat Wij reeds weg' was, toen
de volgende rijders arriveerden.
Dit waren Van der Blij uit Anna Paulow-
na, die zich ernstig beklaagde over de
angst, welke hij had uitgestaan op het
traject DoklnimBartlehiem.
Geveke uit Leeuwarden kwam om 8.47
en had dus zes minuten achterstond. Om
De potileke ieder van „De Standaard"
dr. H. Colijl 1, deelt in liet nummer van
gisteren van dat blad mede, dat hij zijn
functie neerlegt in verband met het feil
dat een Ned&rtandsche jour na ist, die niet
de anti revolutionaire beginselen is toege-.
daan, in de redactie wordt ojagenomm.
Het karakter van het blad wordt voort-
taan mede bepaald door toezeggingen, op
genomen in de door de Duitsche autoritei
ten gewon sekte regcliig:
1. Het principieel© en politieke karak
ter van „De Standaard" blijft ongerept
gehandhaafd;
-2. commissarissen der onderneming heb
ben het recht een commissie van redactie
te benoemen voor de principieebpolitiek©
hoofdredactie, wolkje commissie dezelfde
rechten zal hebben als tot nu toe dr. Colijn
als politieke eindredacteur;
3. het nieuwe lid der redactie zal zijn
artikelen onilerfceekenen.
In hetzelfde nummer hoeft dit nieuwe
redactielid, de heer Max Blokzijl, medege
deeld, dat liet zij'n bi/.onder stroven zal
zijn „den lezer met de grooto gebeurtenis
sen, die van Midden-Europa uitgaan, op
grond van jarenlange eigen ervaringen ter
plaatse, nog heter vertrouwd le maken.
Toenemende kennis van menschen en din
gen leidt tot l.e'er begrijpen".
Do lieer Blokzijl was vroeger Berlijnsch
correspondent van hot Algem. Hdbld. en
verzorgde ook vroeger onder naam Roland
correspondenties uit de Duilsche hoofd
stad, welke in ons blad opgenomen
werden.
VANDAAG: 18.35 u.
MORGEN: 18.37 u.
ZONSOPSANG MORGEN 9.12 uur
De maan komt op om 14.19 uur eu gaat
onder om 5.20 uur d.a.v.
afstond, blijft dezelfde De thans gelden
de prijzen van het enkele reidarief wor
den berekend volgens een staffeltarief,
daar men immers voor afstanden van 150
tot en met 300., K.M. 25 pOL, voor af
standen boven de 300 K.M. 621/» pCt.
minder betaalt dan voor afstanden tol en
met 150 K.M.
De prijs per K.M. belraagt tot 1 Maart:
t.m. 150 K.M. le kl. 4,25 ct, 2e ld.
3,25 ct. en 3e kl. 2,25 ct
Voor eiken volgenden K.M. tm. 300 K.M.
te kl. 3,18 ct, 2e kl. 2,43 ctr en 3e kl.
1,68 ct.
Voor eiken K.M. meer boven 300 K.M.
le kl. 1,59 ct, 2e kl. 1,21 ct. en 3e kl.
0,84 ct.
Waaneer wij de tarieven willen verge
lijken kunnen de volgend© voorbeelden
dienen:
bestaand nieuw
3e ld. 100 K.M. f2,25 f2,60
3e kl. 200 K.M. f4,25 fö,15
3e kl. 300 K.M. fö,90 f7,70
Van de gen one retouirkaarlen u orden
de nieuwe prijzen als volgt:
Tot en met 50 Iv.M.: le kl. 7,38 ct.,
2e kl. 5,64 ct., en 3e kl. 3,89 ct. per K.M.
Boven 50 K.M. eiken KM. meer: le kl.
7,89 ct, 2e kl. 6,05 ct. en 3e kl. 4,20 ct.
per K.M.
In plaats van de gebruikelijke opwaart-
sche afronding op veelvouden van 5 cents
wordt de afronding van afstanden van
minder dan 50 K.M, indien het af te ron
den gedeelte minder dan 21/» ct bedraagt,
naar beneden afgerond op oen veelvoud
van 5 ct.
Dk bestaande prijzen bedragen: le kl.
6,13 ct, 2e kl. 4,69 ct., en 3e kl. 3,25 ct.
per K.M.
Ter vergelijking kan het volgende dienen:
bestaand
3e kl. 25 K.M.: f 0,85
3e kl. 100 K.M.f 3,25
3© kl. 200 K.M.: f 6,50
nieuw
f 0,95
f 4,05
f 10,35
Voor de vacantiekaarien zullen de
prijzen bedragen:
le kl. 2e kl. 3e kl.
nieuw f9,25 f7,10 f4,95
de beslaande prijzen: 17,50 f5,75 f4.
Voor de sportgezelscliapshiljetten zullen
de prijzen bedragen, voor een reis heen
en terug voor ten minste 12 personen:
Geldig gedurende 1 dag: 2e kl. 3,7 ct.,
3e kl. 2,6 ct per K.M.
Geldig gedurende 4 dagen: Se kl. 4,6 ct,
3c kl. 3,2 ct. per K.M.
De bestaande prijzen zijn:
Geldig gedurende 1 dag: 2e kl. 2,88 ct.,
3e kl. 2 ct. per KrM.
Geldig gedurende 4 dagen: 2e kl. 3,61 ct,
kl. 2,50 ct. per KM.
Retoui-vacantiekaarien, gezins-relours,
gewone gezelsehapsbiijetten, jcugd-uilslap-
jeshlljelte- n bizondere retourkaarlen zijn
niet verkrijgbaar.
Ook voor bagage worden de prijzen ver
hoogd Voor gewone zcnlingen woidt ech
ter vrijwel geen verhooging toegepast.
Bundels rijwielkaarlen tegen verlaagden
prijs .vorder, niet meer beschikbaar gesteld.
Do prijzen van de algc-mooae ahorme-
mentskaarteT. zullen worden
le kL 2o kl. kL
Voor de eerste
maand: f78.f66.50 f46.
Voor elke volgende
maand: -59.50 - 52.36.
Beslaande prijzen
le maand: -67.-58.- .40.
Voor de volgende
maand: -50.-43.50 - 30.
Toesiagkaarten B-treinen (voor abonne
mentshouders) worden niet verhoogd.
De prijzen van de acht-daagsoh© abonne
mentskaarten zullen bedragen:
le kl. 2e kl. 3e kL
Nieuw: f31.— f 26.75 fl&50
Thans: -25.-21.75 -15.
Nieuwe prijzen tra-
jectkaarte', per 1,1
lome e: e p r mud. - 1.26 - 0.96 - 0.68
Bes'aande prijzon - 1.08 - 0.82 ÖA7
Nieuwe prijzen, wek
trajectkaarlen. p©-
l i omeier - en per
week 36.4 27.3 19,2 ct
De beslaande prij
zen zijn: 31 24 16.5 ct
Weekkaarten worden per K.M. in de
3e kl. 12.8 ct., thans 11 ct.
Dg naam van j on g e 1 i ed enkaarten wordt,
veranderd in jeugilkaarten. De verhouding
der prijzen ter opzichte van de trajeot-
knarton b':jft ongewijzigd. De prijzen wor
den per k.m.
le ld. 2o kl. 3e kl.
voor 1 maand f 1,f0.77 f0 55
voor 11 maanden f 11.f8 50 f6.
Dc verhouding van de prijzen ai maand-
trajectkaarten met verkorte geldigheid,
verkorte werk-weekkaarten en maand jeugdl-
kaarten met verkorte geldigheid ten op
zichte van maand-trajeclka-irten, weekkaar
ten cu jeugilkaarten blijft de zelfde. De
prijzon worden dus evenredig verhoogd.
In het tarief voor abonnementskaarten,
©n in het Nederiandsche ieiz:g'>rstarief in
hun nieuwe uilgave van 1 Maart zullen
de beslaand» speciale tarieven worden op-"
genomen zoodat deze als afzonderlijke ta-,
rieven zullen vervallen.
Ter vei ge! ijking vermelden wij nog, dat
enkele reis AmsterdamHaarlem (19km.)
thans kost f 0.85, 0.65 en 0.45 (resp. 1st©
2de 'en 3de klasse), en met 1 Maart a.s.
word t f0.95, 0.75 en 0.50. Een enkele
reis derd© klasse Den HaagAmsterdam
(60 k.m.), kost thans fl.45 en met 1'
Maait fl.65, retour resp. f2 05 en f250.
Deze p rij ze: zijn voor Den HaagZwolle
(150 k.m.) f3.40 (oud) en f3.85 (nieuw),
en voor de retours f4.90 en f6.15.
Een frajectkaart RotterdamDen Haag,
kostte i're.MJ lste, 2de en 3de kl.) f26,
19 70 en 1? 70 en komt voortaan op f 30.30,
23.10 en 16.40 Een weekkaart voor dezen
afstand wordt verhoogd van f2.65 tot 3.10.
Jeugdkaarlen (1ste, 2de en 3de,dclkomen
van 120 80, 15.80 en 11.— op f24, 18 50
en 13.90
Door de bezettende overheid wordt mede-'
dee ld dat den 31sten Januari j.l. bij,
Hilversum een Duitsche wachtpost tijdens
Voor onimvpakte rijwielen worden de de duisternis Uit een hinderlaag is beseho-
prijzen: a. voor verzending met een door
den reiziger verlangden, niet voor het ver
voer var. rijwielen uitgesloten frein: voor
afslandr-n tol en met 40 k.m. 40 ct. en
voor afstonden grooler dan 40 k.m. 130
ten en gewond. Deze laffe daad kan niet
zonder vergelding blijven. Als contra-maat-
regel ■zijn vooihands 35 gijzelaars -in" hech
tenis genomen en in een gevangenis opgo -
sloten.
