BE BRO
HUISHOUDELIJKE VRAAG
STUKKEN IN X5LOGSTIJD
>r
L uchtaanvallen!
Peulvruchten als goedkoope eiwitbron. Stevige
maaltijden. Het kookproces
67777 Fa. Wed. M. van Meurs, Broers-
69109
68154
68159
67556 Jac. v._ d._ Waal, Westmolen
68421
88604 Heyermans en van Ouwerkerk,
68142 „Kofa"-Bertels, Dam 926.
Stoomen-Yerven
69651 Fa. Kruyne Jonker, Broersvest
Zaterdag 22 Februari 1941
TWEEDE BLAD DER SCHiEDAMSCHE COURANT
Door
EHear->r Eliot Carroll
25)
Esllmmsat li Raifgrdsin, lelsloun 32631-36235
Fat}- 2
Algemeen Installatiehurean
Bankiers
Bedrijt'skleeding
Boodschappendienst
Boter, Margarine, Yet
Bouwkundige
Carrosseriefabriek
Damestasschen
R7Q7R F- REiss, broersvest 21.
Expeditie
fift1H7 v. d. HOST,
Glas
Haarden en Kinderwagens
Heerenmode - artikelen
Hoeden, Petten (ook in laken)
[fflf P Nieuwbouw-, Verbouwingen-
f Ufei Beton- en Grondwerken
H o tel-Café - Besta urant
Huis- en Deeoratie-Schiider
Kantoorboekhandel
LEDERWAREN
Machinefabriek
Meelfabrieken
Papiervernietiging
Schoorsteenvegen
Sport
Stempels - Naamplaten
Stoffen-Manuf actoren
Yenduhuis
Woningbureau
<3
Er was eens zoo beginnen tegenwoor
dig nog altijd alle sprookjes er was
eens een tijd, dat héél Nederland zong:
„Maandag boonen, Dinsdag hocraen", met
het heéle, daarbij behoorende vervolg van
het lied, dat na juist géén loflied op de
peulvruchten was.
Op het oogenblik zingen we dat lied
niet als een afspiegeling van den werhe-
lijben stand van zaken, want eiken dag
boenen en voor de afwisseling eens erw
ten, dat kan het distributie-bruintje heuscli
niet trekken.
Toch verschaft ons rantsoen ons een vrij
behoorlijke hoeveelheid peulvruchten,
waarmee we in elk geval ons voordeel
kunnen doem
Boonen en erwten lijken zoo'n echt Ne-
derlandsch gewas, het zal menigeen verba
zen te hooren, dal over de geheele wereld
speciale boonengereehten worden gevon
den, die als „de tractatie bij uitnemend
heid" worden beschouwd in de rij van de
eenvoudige en voedzame gerechten.
Er moet dus wel een reden zijn voor
die algemeeno toepassing van een eenvou
dig gewas, als boonen en erwten zijn.
Vermoedelijk is het stevige karakter, het
eenvoudige, verzadigende daaraan niet
vreemd. Be lage prijs, die in verhouding
tot de voedingswaarde van de peulvruch
ten werkelijk laag blijft, maakt dat ze in
alle lagen van de bevolking kunnen war
den gegeten.
Alléén men moet ze zie Speenhof's
lied van vóór 30 jaar niet eiken dag
eten, want dan worden ze vervelend.
Variatie.
Toch is zelfs dat niet noodig, als er
maar voor voldoende varialie wordt ge
zorgd en daarvan heeft men de laatste? ja
ren véél meer werk gemaakt
Boonen en erwten zijn rijk aan eiwit
de dure voedingsstof, die óók uit vleesch
en visfh, kaas, melk, eieren, aardappelen
enz. wordt gehaald.
Boonen? en erwten geven bovendien een
belangrijk*- hoeveelheid koolhydraten, waar
voor óók aardappelen kunnen zorgen,
brood, graanvruchten, suiker en nog véél
meer.
Boenen en erwten bevatten natuurlijk
een klein percentage zouten en van de
vitaminen het in water oplosbare vita
mine B. Dit vitamine kin koken verdragen,
maar dan toch liefst niet in een vloeistof,
waaraan zuiveringszout of dubbel kool zure
soda is toegevoegd. Het gaat bij een der
gelijk kookproces vrij snel te gronde.
Aardappelen als aanvulling.
Van hef peulvruchten-eiwit moet
want het klinkt érg naooi als men zegt,
dat 100 gram boonen minstens evenveel
eiwit bevatten als 100 gram vleesch
echter nog even kwaad worden gesproken.
Dit eiwit is niet van dezelfde waarde
voor ons lichaam als het vleesch-eiwit,
als dat wat kaas, melk, eieren en ook
aardappelen ons leveren. Er moet zeker
rekening mee worden gehouden, dat boonen
en erwten dit eiwit niet zonder mee
kunnen vervangen.
„Zouden we niet eens op verkenning
uitgaan9 Het kan toch best wezen, dat
dit eiland ais het een eiland is be
w ootid is, niet waar?''
Hij wankelde even, maar stak daarop
zijn hand uit, om haar overeind te hel
pen. Ze vermeed zijn hulp en stond vlug
en schijnbaar zon Ier inspanning op Ook
vermeed ze zijn strakken blik en keek
naar de warrige struiken langs hetstranl.
„Ik geloof, dat hier geen lerend wezen
fe vinden is," mompelde ze „Het komt
me zoo onbewoond voor. En zoover we
zien kunnen, is nergens anders land te
ontdekken."
„Kom kom, we kunnen toch zoo maar
niet buiten bereik van ieder men=che'rjk
wezen weggedreven zijn," zei hrj bemoe
digend. „Ik hoop alleen maar, dat de rest
van ons gezelschap even fortuin'ijk als
wij..."
„Toel" smeekte ze weer. „Laten we he
lemaal nie' over wat er gebeurd is, pra
ten. Ik zon beslist van streek raken, als
je dat deed en ik wil zoo graag den
moed erin houden."
Het was, of hij een klap in zrjn gezicht
kreeg. Ze hield dus op slot van zaken wél
van Julian Faust Als dat niet het geval
was, kon ze zoo niet spreken en voelen,
Een van de eenvoudigste en beste ma
nieren om het peulvruchten-eiwit aan te
vullen en te maken tot een volwaardig
eiwit, is ex aardappelen bij te geven.
Men kan deze raad héél eenvoudig ver
talen door te zeggen: „Eet boonen en
erwten, dus samen met gekookte aardap
pelen,, dan kan het vleesoh worden gemist".
Dat was en nu nu zijln we weer op
het punt van uitgang terug precies
waarom het in het boonenliedje indertijd
óók ging. „Vervang het vleesoh maar door
boonen".
Theoretisch kan dit érg mooi klinken,
maar in de praktijk komen de bezwaren.
„Hoe eet je droge boonen en droge
aardappelen, als er géén vleesch of spek
met bijbehoorende jus of vet bij komt?"
't Is alles te samen zoo dróóg en
wat óók erg is: „het is zoo melig en
hef wordt zoo vervelend".
Hier komt natuurlijk de kunst van de
huisvrouw aan te pos; zij moet van weinig
ingrediënten véél variatie maken. Ze moet
smakelijke combinaties bedenken met het
weinige, dat ter beschikking staat. Kortom
ze moet leerc.r tooveren mét boonen
en erwten, want die zelfde boonen ei
erwten kunnen ons nn elk geval aan ste
vige maaltijden helpen.
Saus.
Zonder vleesch ©et men boonen en
aardappelen 't liefst met een zure of
geurige saus en dan met een niet te
zuinige hoeveelheid.
Een bekend voorbeeld vormen de
witte boonen met zure saus.
Waarom zouden we op vleeschloozo
dagen ons maal niet kunnen doen met
gekookte witte of bruine boonen. zure
saus, aard appel en en wat tafel zuur?
Augurkjes en komkommer in het zuur
passen daarbij érg goed en smaken er
heel lekker hij.
In de saus verwerkt ieder zooi eel bo'ei
of vet, als er op dit oogenblik ter be
schikking staat, kan het véél lijden, dan
is er veel en anders moet het met wat
minder.
Braine boonen zijn héél lekker met een
zure uiensaus, waarin bij voorkeur wat
véél uien moeten worden verwerkt Een
dunne zure saus met fïj igesnipperde prei
is niet alleen een aardige variat e wat
smaak, maar ook wat kleur betreft.
Is de vleeschvoorraad wél klein, maar
niet heelemaal uitgeput, dan is het een
goed idee om gebakt te nemen. Dat ge
hakt kan worden aangelengd met gekook
te aardappelen of met brood, tot kleine
balletjes gemaakt en even meegekookt in
de saus. De saus is daarmee prachtig ge
garneerd, de smaak van het vleesch ver
hoogt het aanzien van den geheelen maal
tijd en ook al is er maar weinig vleesch
in de saus het heele gezin kan toch
wat van dat vleesch krijgen.
Bij witte boonen past een roode saus,
met tomatenpurée op kleur en smaak beide
gebracht, heel goed. Ook hierin staat een
gesnipperd preilje aardig.
Een dergelijk gestoofd hoonengerecht
kan mits het mot verstand en overleg
wordt klaar gemaakt héél goed zijn.
meende Robin.
„Nu, goed dan," zei hij met volkomen,
voorgewende luchthartigheid. „We zullen
ons dan maar verbeelden, dat we Robin
son Crtwoe er Vrijdag zijn. Ik weet nu
ten minste, hoe die oude heer zich ge
voeld moe. hebben, toen hij op zijn on
bewoonde eiland aanspoelde. Als we na
eens rond gingen kijken 1
Zij aan zij liepen ze zwijgend naar het
bosch van hooge boomen, dat met
Spaansch mos waren overwoekerd. Hier
en daar stond een groepje dwergdennen
of een kleine palm. Onder hun voeten
strekte zich een fluweelachtig groen ta
pijt uit en de lucht was verrukkelijk koel
op de p'ekken, waar de hitte der zon niet
doordrong
Robin was de eerste die begon te pra
ten.
„Heerlijk hier, vind je niet? Het lijkt
wel een paradijs
Het rnrisje gaf geen antwoord. Een vu
rige blos was omhooggestegen, naar haar
wangen. Ze keek recht voor zich uit. Een
Paradijs9 Nooit... voor hén beiden niet!
Hij en zij stonden even ver van elkaar als
de poVn en dat zou altijd zoo blijven
„Hier hebben we een helling, die mis
schien ergens heenvoert," wees Robin. „Ik
zal er eens tegen opklimmen en een kijkje
nemen. Jij doet misschien beier eren hier
te blijven, want het is nog al steil."
„Ik ga mee," zei Gwynne beslist, ge
jaagd over haar schouder omkijkend. „Ik
bon bang voor wilde beesten... en..."
Hij slak haar de hand toe, maar ze
deed, of ze het niet zag en volgde hem
De hooi kist.
Bezwaren van een langdurig brandstof-
gebruik behoeven niet te bestaan, want
er is geeri reden om peulvruchten niet
in de hooikist ol in kranten te bereiden.
Dtenk een paar dagen vooruit en zet
de boonen minstens 24 uur te voren in de
week, zoodat ze langzaam kunnen weeken
en zich weer geheel vol water kannen
zuigen.
Breng ze voor een maaltijd, die om 5
of 6 uur gegeten zal worden, des mor
gens aan de kook, laat ze 10 k 15 minu
ten doorkoken, zet ze vlug in de hooi
kist of pak zo in kranten en laat ze daar
in 3 uur tot 441/2 uur staan. Doe er
zout bij als ze gaar zijn ca laat ze nog
even zachtjes doorkoken, zoodat ze de
smaak van het zout aannemen. Goede boo
nen zijn n.l. wel gaar in ruim één uur;
daarom is 10 minuten voorkooktijd (1/6
%an den normalen kooktijd) wel voldoende.
Minder gegd kokende boonen vragen meer
tijd en dus gaven we de keus tusschen
10 en 15 minuten.
Daarmee hangt samen de tijd van ver
blijf m de hooikist (3 X den normalen
(kooktijd), dus 3 X 15. H/g uur.
Wil men om 12 uur eten, dan dient
even b-rekend te worden, of het dan
ook heter is om den vorigen avond al
fe beginnen etn de boonen 's nachts in
de hooikist te la'en staan. Ze zijn dan
's morgens stellig gaar en kunnen tijdig
met zout worden gewarmd Hef gebruik
van zuivering70ut (ook dnbbe! koolzure
soda genoemd), is op deze wijze verme
den, het is ook beter om het niet te
gebruiken.
Het koolmat.
Het kooknat, dat op de boonen over
blijft, is bestemd voor de saus. Het zal
niet altijd mogelijk zijn om alle kook
nat te gebruiken. Daarom is de meest
practisch-e wijze van werken om tijdig (b.v.
vlak na bet toevoegen van het zout en
daarmee even laten doorkoken), zooveel
kooknat van de boonen te nemen, als
noodig is en de rest op de boonen te
laten Dit kooknat kan altijd nog diens!
doen bij een evcntueele restverwerkmg
Word' er van bovenbedoeld kooknal
een zuix uiensaus of preisaus gemaakt,
dan moet die saus bij voorkeur vlug wor
«k-n afgewerkt
U©t is volstrekt niet erg, dat de groente
niet bötergaar is. We zijn over dat stand
punt wel héén en vinden, hoop ik, alen,
een groente die nog wat knanperig is,
lekkerder dan een slappe, totaal gaar ge
kookte groenle
Hoe vlugger een dergelijke saus wordt
af gemaakt, hoe beter
Gedachtig aan wat we in het begin
van dit artikel aan haalden, n.L dat
er aardappelen moeten worden gegeten
bij de boonen, dient de portie saus flink
groet te zrjn Ze moet immers óók jus
op de aardappelen zijn.
Maak dur een flinke portie hoeveel
heden en recepten staan voor de voegende
bijdrage op 't programma. Zóó werkende,
heeft de huisvrouw van nn,- die rekening
0 URAAGS A AK
veld 53. Erkend gasfitter. Erkend
installateur. Uw adres bij ver
huizingen. Na 6 uur tel. 67879.
(2 LIJNEN)
Amsterdaxasche Bank N.V.
Bijkantoor Westvest 36.
Alle Bankzaken Assuranties.
COOQC F. Rottgering, Hoogstraat 17.
UOOOU Grootst Speciaalhuis.
CQAA!\ MEIJER's Zaientelefoon.
OwTTU Vlotte verzending.
Alle boodschappen.
Experts in telefoon?
HOOIKADE 2.
foonreclamt.
CQSü'ïfï Servio, Westmolenstraat A
O0«iuü Engros detail.
Beëedigd Taxateur van Onroe
rende Goederen, J. Bokhorst,
Overschieschestraat 106
C OOC fl Carrosserie, wagenbouw en
UO&OU al! répara tién.
ARY JORDAANS, Hoofdstr.34
O 3 i V Speciaalzaak in: DamestassÓhen,
koffers en alle soorten lederwaren.
Reparatie-inrichting.
OOI U LANGE NIEUWSTRAAT 23
Alle expeditie en zware transporten
Q ö"7Q K N.V. Van Katwijk -: Glashandel.
O O Lange Kerkstraat 38.
Alles op dit gebied.
CÖKQQ FIRMA A. GOOS, Speciaalhuis
UUvJOJ lp haarden en kinderwagens.
G. Verboonstr. 21, t,o. Hav.Bank.
C7R79 JACK HANSEN, ROTTER-
0 DAMSCHEDIJK 227.
Heerenmodes, Kamerjassen,
Pvama's.
J. SCHOTEL. STADHOUDERSLAAN 27
TELEFOON 68732
met vaste schreden Ze deed haar best
nergens aan te denken. Dat was, meende
ze, nos het beste En maar doen alsof,
zooals zc bij haar kinderspelen zoo vaak
gedaan had
Terwijl ze dan ook naar boven klauter
den, begon ze vlug en aan één stuk door
over baar jeugd te praten en de spel
letjes, die ze toen deed
„We deden vaak, of we ergens op een
verlaten eiland zaten en stelden ons dan
voor, dat e een prachtig hol vonden.
o, kijk toch eensl Daar heh je warempel
iets, wat erop lijkt! Zie je het ook?"
In haar opgewondenheid- greep ze zijn
arm beet en wees naar een verhevenheid
op den top van den heuvel. Met versnel
de schreden gingen ze er heen.
De heuvel was heel steil ea nu en dan
gleed Gwynne uit. Telkens stak Robin
meteen zijn hand uit, om haar te steunen,
maar onmiddellijk scheen ze zich de klove
tusschen hen beiden te herinneren en
sloeg zijn aanbod af. Hij kneep telken
male de h'ppen strak opeen. Wat had ze
toch een afkeer van hem!
Ze naderden nu de zoogenaamde grof,
die geen hol bleek, te'zijn, maar een uit
bamboe ruwweg gebouwde hut, geheel
met groen mos overwoekerd. Aan de
achterzijde beyond zich een bouwvallige
schoorsteen en door de opening zonder
deur aan de voorzijde, zagen ze een groe
ten, platten steen, die blijkbaar als vuur
plaat gediend had. Er lagen nog half
verkoolde takken op. Tegelijk gingen ze
naar binnen.
„Hier is inderyjd dos gestookt*^ mora,-
QQQQ PIET HENIGER, Passage 1.
UüD3w Heerenmode-artikelen.
Vraagt tel. zichtzending.
„DE KROON", Koemarkt L
Lunc.,®s, Diners, Kegelbaan.
ftGOqq G. VAN MEURS,
UUAvlU LANGE HAVEN 5.
RSQ19 v' Duinhoven B. K. Laan 22.
OOï>d£ Vert.: Albert Heyennaas*
StempalfabriBk - Oraveeriarichtinj
h.Q1Q7 P. F. van den Ende, Drukkerij,
UOiiJI Rotterdamschedijk 234.
Schiedams' Goedkoopste Kan
toorboekhandel
fiftftll Maltha's Lederhandel,
UOCJ I Broersveld 145 - 152
Leder-feurnituren, Koffers,
Actetasschen, Reparatfër
694flD Fontijne,
UUtUU Boterstraat 2832.
lijnen) Modem ingericht reparatiebedrijf
;ft4ft4 N.V. A. Tienv.n,
- - jfdstraat 39,
ODOCI Tarwebloem - Tarwemeel
ÜOZ 11 Tarwe-afvailem
straat 25-27. Inkoop alle soorten
oud papier en metalen.
Verbetering van Schoorsteentrek.
Fa. V. L. Botram.
Alléén Lange Achterweg 33.
CD DOC Speciaalhuis voor alle Sport-
OOOZU artikelen.
Sporthtiis Olympia, Passage 10.
Passage 8. Chablonen voor vaten
en kisten, aumeroteurs, datum
stempels. Alle soorten gietvormen,
graveerwerken.
C7Q9Q Stoomververij en Chemische
0/Ö4Ö tasscherij „CENTRAAL",
Hoofdkantoor: L. Nieuwstraat 71
5355. Veilingm. en beëd. taxat.
Dag. gelegenheid tot inz. v. goed.
C* TCO Woningbureau,,Schiedam-West"
UOl %Jtm Nieuwe Haven 83.
Adm. van Onroerende goederen.
wil honden met de ©ischen, die de voe
dingsleer stelt, ean zoo goed moge! ij ken
maaltijd op tafel gebracht met heel een
voudige hulpmiddelen.
Resumé.
Boonen als goedkoops eiwithroo.
Aardappelen ter aanvulling van het niet
geheel volwaardige eiwit.
Zuinig gekookt, ten einde brandstof te
sparen.
Aardappelen niet op dezelfde zuinige
wijze gekookt, omdat zij wél minder worden
van deze manier van bereiden, do boonen
en erwten echter niet.
Saus gemaakt van het boonennat, dat
dus niet verloren gaat.
In de saus als vulling en gameering
uien of prei, waarvan vooral de prei niet
geheel giaar behoeft te Zijn.
Kunnen we ons wat vleesoh pterrnit-
teeren, dan wat gehakt in de saus en zoo
veel boter of vet als mogelijk is, in verband
pelde Robin, rondkijkend. Op den leemen
vloer lagen verscheidene roestige conser
ven blikjes en een aarden kan met gebro
ken tuit. „En ze hebben hier ook ge
kookt", vervolgde hij. „Ja, dat is waar
ook, ik ben zoo ongeveer uitgehongerd.
En dat moet jij ook wel zijn". Hij keek
het meisje vol medelijden aan.
„Ik zou wel kunnen koken... als er
iets te koken viel," trachtte ze vroolijk te
zeggen, „ik heb werkelijk honger."
„Als we dan eens verder zochten? We
kunnen, zoo noodig, hier altijd terug
komen. Vermoedelijk zal dit wel de eenige
schuilplaats zijn, die we vinden en naar
de lucht te oordeelen, zal het binnenkort
wel gaan stortregenen".
Hij wees naar buiten. De zon was door
zware wolken bedekt. „Misschien is het
ook wel een bewoond eiland. Ik mag het
lijden!"
Van den - top van den heuvel af was
echter nergens een spoor van een men-
schenwoning te ontdekken. Naar alle
kanten strekte zich de zee uit, zoo ver het
oog reikte. Het eiland zelf bleek slechts
klein te wezen en Robin schatte de lengte
op een mijl en de breedte op de helft.
Overal was het dicht begroeid, met uit
zondering van het door hen gevonden
open plekje. Op het geluid hunner voet-
stappen vluchtten kleine dieren weg in
de struiken en veelkleurige vogels verlie
ten hun schuilplaatsen en vlogen piepend
en. schreeuwend boven hun hoofden rond.
Overigens was de stilte bijna angstwek
kend. -
Robin keek naar Gwynne, zoo tenger,
met de pnrtemonnaie èn de boter ol
vetvoorraad.
De genoemde maaltijden zijn maar erg
eenvoudig; de peulvruchten kunnen óók
mooier en duurder worden verwelkt
Wij hopen daarop in ean volgende bjj-
drage terug te komen met reoepen en be
schrijvingen van verschillende peulvruchten-
gereehten alles om de gedachte, als zou
den boonen toch altijd maar alléén boonen
zijn, te verjagen en u allen aan te moe
digen om de gerantsoeneerde peulvruch
ten sanalkelijlk en goed te gebruiken.
R. L.—IL
Beschermt U tegen de gevolgen van
Gij neemt voorzorgen tegen
brand, ziekte en natuurrampen.
Waarom dan niet tegen het
zooveel ernstiger gevaar uit
de lucht?
zoo fijn gevormd, en zag, hoe wanhopig
ze voor zich uitstaarde. Zou ze hun toe
stand even ernstig inzien als hij? Moge
lijk, dat er weken, ja maanden verliepen,
voordat er hulp kwam opdagen. Het
eiland lag zoo geheel buiten den koers
der schepen. Hij wist dat wel, maar
hoopte tevens, dat zij het niet beseffen
zou.
„Kom, kameraad, kop omhoog", zei hij
op luchthartigen toon, „we worden wel
gered. Nu en dan komen hier natuurlijk
schepen voorbij. Het voornaamste is nu,
dat we wat te eten vinden. Ik ben ervan
overtuigd, dat we daar beneden een of
anderen boom met eetbare vruchten zul
len vinden. Zie je dien daar? Keer naar
de hut terug en wacht op me, dan ga ik
op onderzoek uit. Ga nu gauw. Zoo dade
lijk begint het te regenen."
Een plotselinge stortbui kwam zjjn
voorspelling verwerkelijken.
„Maar je zult doornat worden," sput
terde ze nog tegen. „Laten we nog wat
wachten!"
Hij lachte erom. „Wat komt het erop
aan, nü we toch urenlang in het water
gelegen hebben, of we een beetje nat
worden. Toe ga jij nu."
Met tegenzin keerde zij terug en Robin
ging verder. Tweemaal bleef ze staan ea
keek hem achterna. Een ontzettende
angst maakte zich plotseling van haar
meester. Als hij eens van die steile hoogt»
omlaag stortte op de rotsen in het dall
Als hij eens verongeluktet
1Wordt vervolgd)..
