DE ZUID-SLAVISCHE KWESTIE
IN CRISIS-STADIUM
NIEUWE DISTRIBUTIEBONNEN
Vrijdag 4 April 1941
Tijd om te verduisteren
BUREAU LANGE NAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
EERSTE BLAD
94ste Jaargang
No. 22749
POSTREKENING S311
De Kroaten-leider dr. Matsjek naar Belgrado
Matsjek te Belgrado
De mobilisatie in Zuid-Slavië
Edens besprekingen
Benghazi door de
Engelschen ontruimd
Duitsche luchtaanvallen
op Engeland
Matsoeoka heeft Italië verlaten
Nieuwe - omrekenings
koers effectenmarken
STADSNIEUWS
Kunstmanifestaties
In het Passage-theater door de
Volksuniversiteit
De Schledamsche
tooneei plannen
Ook W. Goossens gegadigde als
vaste bespeler van het
Passage-cheater
VANDAAG: 20.18 UUR
MORGEN: 20.20 UUR
ZONSOPGANG MORGEN 7.07 UUR
Op de eendenjacht
Deze courant x erscbijnt dagelijks» met uitzondering
van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f2,10; franco per post f 2,60
prijs per week; 16 ets. Afzonderlijke nummers
5 et». Abonnementen worden dagelijks aangenomen
Advertentiën voor bet eerstvolgend nummer moeten
v6ór elf uur aan bet Bureau bezorgd zijn^ 's Zater
dags vóór 9 uur. Een bepaalde plaats van
advertentiën wordt niet gewaarborgd.
Pnjs der advertentiën. van 1—S regels f 1,60
iedere regel meer f 0.37; hj bet Zaterdagnnmmer
15 regels f 1.85, ieder© regel metr f 0.36
Reclames f 0.77 per regel. Incassokosten 5 ets.;
po s tkwi tan ties 35 ets. Tarieven %an advertentiën
bij abonnement zijn aan het Bureau erknjgbuar.
Dagelijks worden regen vooruitbetaling Kit me
Advertentiën opgenomen f 0.52 t/m 15 woorden
f 0.77 t/m 25 woorden* Elk woord meer 5 cent tot
een maximum van 30 woorded
Woensdags* Kleine Advertentiën tot 25 woorden
10.26, mits v66r Dinsdagavond ti uur aan Uet
Bureau bezorgd.
Zaterdags; Kleine Advertentiën f 1.03, indien
niet vóór vrydagavonü 0 uur bezorgd.
Van welingelichte zijde wordt te Berlijn
vernomen:
De Znid Slavische regeering doet niets,
om de tot een crisis opgevoerde stemming
in Zuid-Slavië tegen te gaan, welke door
uitspattingen en terreur van de straat en
door do ontketende instincten van chau
vinistische kringen de revolutionaire ge
voelens van het volk opwekt.
Deze opvatting huldigde men gisteren in
politieke kringen te Berlijn, waarbij men
opmerkte, dat deze crisis-stemming in Bel
grado en in andere deelen van Zuid-Sla-
vië ook in de gevoelens doorwerkt.
Een officieel standpunt ten aanzien van
de politieke kwesties in verhand met de
Diuitsch-Zuid-Slavische crisis wordt echter
ook heden "nog door de bevoegde instan
ties afgewezen. Het meest opvallende ver
schijnsel na den staatsgreep te Belgrado
noemde men lieden in politieke kringen
het feit, datde tegenwoordige Zuid-Sla-
vische regeering het volk volkomen in het
duister laat over do problemen, waarin de
ïegeoringswisseling de militaire putsch en
de uitspatlingen tegen de Duitschers het
gebracht hebben. Het Zuid-Slavisch volk
zoo zeide men van Duitsche zijde, wordt
kunstmatig in onwetendheid gelaten over
de crisis ent haar probblemen. Als tweede
opvallend punt noemt men in deze krin
gen de anti Duitsche actie van Zuid-Sia-
visehe diplomalen in het buitenland. Men
wees erop, dat lasthebbers van de Zuid-
Slavische regeering overzee en in het
Zuidoosten zich ondubbelzinnig anti-
Duitsch gedragen. Het derde punt, dat in
Beilijnsclio politieke kringen opvalt, is het
steeds meer aan den dag tredende feit,
dat vreemde inmengingen geduld worden
zoowel wat betreft hel geheele vraagstuk
-\au hel Zuidoostelijke gebied, alsook wat
betreft de Zuid Slavische belangen zelf.
Deze inmengingen, zoo zeide men heden
m de Wilhelrastrasse, worden door Bel-
giado niet alleen geduld, doch zelfs uit
gelokt. Het innemen van een standpunt
ten aanzien van de kwestie, in hoeverre
een dergelijk dulden van vreemde inmen
gingen in overeenstemming gebracht moet
v orden met de beginselen van het drie
mogendheden-pact, wees men van Duitsche
zijde af.
Op de vraag, of de naar Berlijn terug
gekeerde Zuid Slavische gezant, Andritsj,
een speciale boodschap zal meebrengen of
meegebrachtheeft, verklaarde men giste
ren m de Wilhelmstrasse, dat hiervan niets
Imkend is.
De bespreking, welke dr. Matsjek gister
ochtend te Agram met den banus, dr.
Sjoebatitsj, den vice-voorzitter der Kroa
tische boen-npartij, Kosjoetitsje, en den
algemeen secretaris der partg, dr Ivrnje-
vitsj, gcvo<rd heeft, heeft geduurd tot half
t'A ee. Kaar verluidt, heeft dr Matsjek be
sloten, de hem aangeboden functie van
ice-presïdenf in de regeering van gene
raal Simowits] te aanvaar ten Dr Ma sjek
is gisteravond naar Belgrado vertrokken.
Met hem reisden de banus cm dé parlij-
scns'aris
Do uit Zu.d-Slavie in het Roemeensche
banaat aangekomen Duitsche vluchtelingen
melden rensteAimig, dat in Zuid-SIavü het
gewone treinverkeer volkomen gestaakt is
en dat er nog slechts militaire treinen rij
den. Praeüsch wordt de algemeene mobi
lisatie ten mtvoer gelegd, ook al wordt ze
niet afgekondigd Van de Serven en Slo-
enen zijn alle reservisten lot en met de
lichting 1893 opgeroepen. Vau de Duit
schers valt als laatst'© lichting nog de
lichting 1902 opder de mobilisatie; D©Duit
se her, worden gedee'tolijk bij Zuid-Servi
sche regnrvniian ingedeeld, gededt lijk naar
verzamelplaatsen, gebracht, waar dan ar-
betdsrorpseo zullen worden gevormd In
«Ie R e ©medische grensgerm enten dan het
banaat kronen voortdurend n;euw© vluch
telingen ami Bij de gemeente Loengaaan
de Zuid-Slavische wrens hebben gisteren
vw*Ar ilonmeensche grpnsposten aan een
groep Du'tsehe vlucht-1 ngen, die deg'ens
ovoikw an.en. gewapende huip verleend.
Het D.N.B. meldt uit Washington-
De goal ingelichte schrijvers van com
ment,-nr -AIsop en Kitner,'deden in de
„Washington Post" mede, dat Engelaads
militaire acte in Griekenlind door Eden
tezamen met de generaals sir John Dill
en sir Archibald Wavell. is vastgelegd, na
dat zij van den Amerikaan Donovan de
verzekering hadden gekregen, dat Zuid-
Slavië aan de Duitsche regeering weer
stand zou bieden. Donovan heieft aan
den toestand in Zuid-Slavië grootere aan
dacht geschonken dan aan andere landen
op zijn reis door den Balkan. Hg' heeft
langdurige besprekingen gevoerd met den
nieuwen minister-president, Simpuitsj, en
met Servische officieren. Zijn voorspelling,
dat Zuid-Slavië zou afspringen en dat
Engeland derhalve in Griekenland kon op
treden, is juist gebleken. Donovan be
schouwt echter Engelands manoeuvre op
den Balkan als buitengewoon stoutmoe
dig, zij het ook misschien als juist. Het
risico is echter nog zeer groot. Het zou
derhalve dwaas zijn al te veel vertrouwen
te hebben.
Het groote hoofdkwartier van do Brit-
sche strijdkrachten te Cairo heeft,
naar Reuter meldt, het extrabericht uit
gegeven, dat de Engelsche dekkings
troepen als gevolg van een vastbera-v
den aanval door aanzienlijke Ilaliaon-
sche en Duitsche strijdkrachten, - die
over (alrijke tanks beschikten, terug
getrokken en in "tevoren uitgezochte
punten geconcentreerd zijn. Tijdens
deze terug trekkende beweging is de
stad Benghasi ontruimd, nadat alle
voorraden en uitrustingsstukken ver
nietigd waren.
Bengliasi is van militair gezichtspunt bo
keken, aldus hel Britscbe bericht, onbc
langrijk. Tevens deelt bot mede, dat Beng
liasi door de Engelsche strijdkrachten als
havei. gebruikt werd. In den Engelsehen
Nieuwsdienst is medegedeeld, dat de ont
ruiming van Benghasi voor Engeland een
tegenslag L-e teekent. Men moet aan do
waarschuwing van den ministerpresident
denken, dat men zoowel overwinningen als
tegenslagen moot verwachten.
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
waren de Dnitsche luchtaanvallen in den
afgeloopen nacht voornamelijk gericht op
een stad in het Westen van Engeland,
waar, aldus de berichtendienst, doorbrand
en brisantbommen een zekere schade is
aangericht. Er brak een reeks branden uit.
Afzonderlijke bomaanvallen werden ge
daan op verscheidenen plaatsen in Zuid-
Engeland, de Midlands en aan de Oost
kust, Daardoor is eenige schade aange
richt. Hoewel te Londen tweemaal lucht
alarm is gemaakt, zijn nog geen berich
ten over botmmen op Londensch gebied
binnengekomen.
Stefani meldt van den. Brenner:
Die Ja.pansche minister van buitenland-
sche zaken, Matsoeoka, is gisteravond met
zijn gevolg op den Brenner aangekomen,
Op bet grensstation nam de Italiaanscke
commissie, die den gast vergezeld had, af
scheid. Matsoeoka ontving daarna de Duit
sche commissie, die hem op zijn reis
door Duitsch gebied zal vergezellen.
De Rotterdamsch© Volksuniversiteit
bereidt een drietal kunstmanifestaties
voor in het Passage Theater, ml. de opi-
voering van Peer Gymt, De ontvoering
uit het Serail en Camera Obscura. Sla
gen deze model-mtvoeringela, dan vol.
gen nog eein drietal andere groote voor
stellingen.
In ons blad va!n 14 Maart f.1. hebben we
reeds iets meegedeeld over de plannen van
de Volksuniversiteit met- betrekking tot
Schiedam.
De Koningilnnefcerk te Rotterdam is -uit
stekend geschikt voor concerten; het Ar-ena
is steeds tot de laatste plaats bezet, als
de Volksuniversiteit daar ep Zaterdagmid
dag een tooneel voorstelling voor de leden
geeft, maar gróot-gemonteerde tooneeiwer
ken kunnen in Arena niet worden opge
voerd, omdat het podium te ondiep is.
Het is Cor van der Lugt Melsert geweest,
die de aandacht van de Volksuniversiteit
op het Schiedarnsche Passage Theater Leeft
gevestigt, dat Wij kent, omdat hij hier
meermalen met zijn gezelschap is opge
treden.
Er zi/i onderhandelingen geopend met do
directie van. het Passage Theater, waarbij
vele moeilijkheden overwonnen moesten
worden, voor man tot eein gunstig resultaat
Jcwam. Een der raoeilijkhedon was, dat de
Volksuniversiteit vastheid aan den Zaler-
Brood en gebak
Gedurende het tijdvak van Maaladag 7
April tot en met Zondag 13 April a.s.,
geeft elk der met „11" genummerde bonlnen
van de broodkaart recht op het koopen vain
ongeveer 100 gram brood.
Voorts geeft elk der met „11" genummer
de brood bonnen recht op het koopen van
een rantsoen gebak. Dit omvat voor de
hierna genoemde bakkerijlpr od u cl en telkens
ten minste het daarachter geplaatste aan
tal grammen:
Beschuit 75 gram, biscuits en wafels
90 gram, speculaas 140 grain, andere koek
jes 200 gram, koek 160 gram, cake 300
gram, gevuld klein kerstgebak (b.v. aman-
delbroodjes) 400 gram, gevuld groot kort-
gebak (b.v. boterletter) 500 gram, taart
en gebakjes 600 gram.
Vool geheel of ten deele uit meel of
bloem, gebakken producten, welke hierbo
ven niet genoemd zijn geldt, dat een rant
soen een. hoeveelheid omvat, waarila 70
gram meel of bloem is verwerkt.
De op 13 April nog niet gebruikte ben
nen blijven voorts nog geldig gedurende
de week van 14 April tot en met 20
April a.s., met dien verstande, dat zij ge
durende laatstgenoemde week niet mogen
worden gebruikt in hotels, restauran s e.d
Boter, margarine of vet
Gedurende het tijdvak van Maandag 7
April tot en met Zondag 13 April a.s.,
dagavond als meest verkieselijk tijdstip voorgeeft do met „11" genummerde bon \am
haar uitvoeringen.
eD moeilijkheden, die vergrooting van
den orkestbak opleverde, hebben we op
14 Maart j.l. reeds aangestipt} er moet een
brug voor projectie Van décols worden
aangebracht; de lichtinstallatie moet ver
beterd, een horizontdoek aangebracht wor
den enz. Maar alle moei 'ij'd iel en zijn of
worden, dan zij de medewerking van den
directeur van het Passage Theater, den heer
J. J. H. II. Tapke Lokenherg, overwonnen.
Peer Gynt.
Gp Zaterdag 26 April a s ,_/.ai Het Noder-
landseh TooOeel cri ter' leiding van Louis
Saai born, samen met de Haarlems the Or
kest Veieenigfng enter te dug van L M,
G. Arntzemus, opvoeren Peer Gynt van
do boterkaart recht op liet koopen van
250 gram boter. De met „11" genummerde
bon van de Vetkapxt geeft gedurende bo
vengenoemd tijdvak recht o-p het koopen
van 250 gram boter of margarine ol 200
gram vet naar keuzee
De met „11" genummerde bonnen, die
op 13 April nog niet gebruikt ziijtn, blijven
voorts nog geldig tot <sa met Zondag 20
April a.h.
Eieren
Gedurende het tijdvak van Maandag 7
April tot en met Zondag 13 April a.s.,
geeft de met „93" genummerde boo van de
.„bonkaart algemeen" recht op het koopen
van één ei. De bonnen, welke op 13 April
nog niet gebruikt z'ijln, blijven geldig tot
en met Zondag 20 April as., met dietn
verstande, dat zij gedurende de week van
14 April tot en met 20 April niet gebruikt
mogen worden in hotels, restaurants e.d.,
In verband met het Paaschfeest zal ia den
loop van de volgende week een bon wor
den aangewezen, welke recht geeft op een
extra rantsoen vatn één eL
Kaas
Gedurende het tijdvak van. Maandag 7
April a s. lot en met Zondag 20 April
as. geven de met „63" en „73" gemerkt»
bonnen van do „bonkaart algemeen", elk
recht op het koopen van 100 gram kaas.
De bonnen, welke op Zondag 20 April
nog niet zijin gébruikt, blijven voorts nog
geldig tot en met Zondag 4 Mei as.
In verband mot de hier bestaande plan-
IIendnk Ibscn Hun medewerking verteenen ,nen om te )v0mfIfl tot een ei;
oa. Jolwn Schmitz als Peer Gynt Magdajvan Let p e ïheater doe[de do' be£
Janssens als Aasc; Ank van der Moer als w# Goossens ons glbtcravonl mede, dat
Sol vei g cn Fnts van Dijk als de Dorre ook hi] tü dien aatmui geg<uhgde ls.
koning. De chroografie is verzorgd door j Stoeds hee[t de he<![ Goosserls de mogo
i vonne ueorgi ,die ook de dansen instu- jijkheid overwogen om in Rotterdam of om-
geving geregeld te kunnen optreden.
Naar wij van de zijde van de Vereenig-
de Verceniging voor den Effectenhandel
vernamen, is met ingang van heden de om
rekeningskoers voor de Reichsmark ten aan
zien van den handel in effecten vastge
steld on f 0 75.
In verhand hiermede is artikel 12 van
het reglement voor den effectenhandel
dienovereenkomstig gewijzigd.
Het wijzigingsblacl voor genoemd regie
ment, alsmede hel aangevuld register, zul
len den leden binnen enkele dagen wor
den toegezonden.
deerde.
De voorstelling duurt van 6-10 uur n m. j Dü j.oskJ eein treden in het Pas.
I)e ontvoering u,t hot Serail. TÜ€ater p edlter het oogenMk
De tweed©- mlvocrmg »s vastgestel 1 op^ v.erfl0udi tj h ornd^ de tec5ais,clle
Zaterdag 3 Mei a.s Dan zal onder auspi- 1j
6 n outillage van het theater met voor louneel-
cien van het ütrechtscb Stede ijk Orkest r.
,,r „,J, voorstellingen, geschikt is. Do heer Goos-
onder leiding van Willem van Olterloo, do--ens wi, ook wachten' of de directie
opera. De ontvoering u, het Serail vvor-m d Je n0Qc]zak^ke
den opa^oprd. Jan En^lman zorgde voar J
,D. lf verandermgein aan te brengen,
oen Nedorlandschon tekst van Mozart s, üverir^ is Mj zeer {etroden ,over d„
opera Alssolisten tredoni op Corry Bgs-L^omst van c ,,]sedrtmscb]fek
ter (ComtaiiUa), Ehsaboth Glastra van|Het evcnwe] af acht dienön *,e WOT
Loon (Blondje Otto Couperus (Osmin), den of dft blick hbe, Pas Theater bl--
Albert Dana Bohnon e), Frans Vrooms vend kunlQell lwvolk^ lTi} acllJt
(Pednllo) en Henk Sehaer (BasSa Sobm).^. j^ j; va,ne oenmaal pJ ncek
De r^ie berust b.j Abraham van der u^es]ott!;_ j|issdlieil aou het gc1>robeer<l
Vier, tet Toonkunstkoor verleent zijn mede- k^nem TVOrd<;n met ooos ia fc lveartlcn
werking •m de dansen zijn ontworpen door
Jacoba \an der Vies Do'lieer J. J. II. H. Tapke. Lokenherg
directeur van het Passage Theater, dam
naar gevraagd, deelde ons moe, niet \an
Deze voorstelling duurt van half 7 tot
omstreeks kwart voor 10
Camera Obscura.
plan te znin ook maar een cent voor do
De dmde kunstmanifestatie^ is van iets
toch nis cb e ouli lage, die de heer Goossens
bescheidener allure het betreft de opvoe- .ven&dlt mt te Geven
ring op Zaterdagmiddag 21 Mei as van IM Rolte8nlaToonocl d;U Lici
twee voorstellingen g.if heeft 'met gevraagd
ring op Zaterdagmiddag
Camera Obscura door Het Res d nt e Too
neei.
Uet verveer.
Alleen lt-den van de Volksuniversiteit
kunnen van deze opvoeringen profileren,
maar Schiedam telt, zoo we reeds meld
den, ©en paar duizend leden en vermoe
delijk zal dit aantal, nu er eindelijk eens
iets bizonders wordt gebod-en in het Pas
sage Theater nog wel toenemen Do toe
gangsprijzen voor de drie kunstmanifes
taties- Ledragen f 4.50 tot f 7.23.
Als de voorstellingen van Poer G\n( en
van Mozarts opera zijn afgeloopen, is bet
nog niet heelemaal donker op straat. Rot-
terdamsche bezoekers zulten van RET-auto-
bassen gebruik kunnen maken, om naar
huis terug te keieren Bij het nemen van
een abonnement voor de drie voorstellingen
kunnen zij een plaats bes tellen in een
der R.E.T-a-utobussen, -
De maan gaat morgenochtend onder te 2,44
uur en komt morgenmiddag op te 12.40 uur
om tooneüivöorziemhgen en de Volksuni
versiteit die h er 3 voorstellingen geven
zal, laat daarvoor op eigen kosten de
orkestbak vergrooten, weerstanden aan
leggen in de llcht'installatie, enz.
Voorshands zal men oi. goed doen zich
niet al te veel illusies te maken over wat
komen kan ,maar zich te verheugen over
wat reeel is en dat zijn de kunstmanifesta
tie *s wan de Votksuniv-ersite t.
Bovendien zal mem toch ook rekening
moeten houden met de plannen ,die het
departement van volksvoorlichting en kun
sten ten aanzien van de organisatie van.
het tooneei in Nederland heeft aangekon
digd.
Toen A. \V, zich naar zijn tuintje, dat
langs de spoorbaan, ligt, begaf, overwoog
hij, dat een eend wellicht goed zou
smaken in dezen tijd van vleeschschaarsch-
te Er zwommen eenden vlak ba in een
sloot I Het bemachtigen van een der bees
ten leverde ook geen onoverkomelijke be
zwaren op, want een we! gemikte steen
deed een hunner sneven. \V. nam de
eend mee naar huis, plukte het beest en
maakte liet pan-klaar,. maar toen
kwam de politie en nam de geplukte eend
en W. beide mee naar het politiebureau.
De man zal liet zonder eendenbout moe
ten doen!
Wringer gestolen.
Uit een tuinhuisje in de Warande is
van J. 11. A J. een wringer gestolen.
Paaltje omgereden.
Bij liet achteruit rijden "hoeft J P. M.
op de Lange Haven met zijn vrachtauto
een liardslcenen paaltje doen sneuvelen.
(Vervolg rubriek Stadsniews pag. 2).
Bonw-inalerialen van eigen bod em. Ter vervanging van asbeslcementplatni,
vervaardigt de asbesteement-indnstrie „Asbestonia" te Harderwijk thans
vezel-cementbouwplaten, die in vele gevallen ook hout en triplex kannen
vervangen. Nadat dc plaat op de wals is gevormd en gesneden, wordt liij in
nog verschen toestand opgerold en op stapel weer afgerold (links) waarna
het versteeningsproecs van de ecinent kan beginnen.
(Polygoon).