DE AMlRIKAANSCHi
NEUTRALITEITS-PATROUILLE
DE ARBEIDSBEMIDDELING
GEREORGANISEERD
Tijd om te verduisteren
Donderdag 1 Mei 1941
Tot halverwege den Atlantischen
Oceaan uitgebreid
Volstrekte
onverschilligheid te
Berlijn
Griekenland
Duitsch-ltaliaansche
aanvallen bij Tobroek
Met ingang van heden in werking getreden
EERSTE BLAD
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
94ste Jaargang
No. 22770
POSTREKENING 5311
Da chef van den. Amerikaansehen ma
rinestaf, Stark, heeft in een redo ver
klaard, dat de Amerikaansche neutra-
1 ileitspaü'ouille op enkele plaatsen tot
op 2000 zeemijlen van de kust wordt
gehouden. Over het geheel zal zij zich
tot halverwege den Atlantischen
Oceaan "uitstrekken.
President Roosevelt heeft naar aanleiding
hiervan opgemerkt, dat het vermelden van
bloote aantallen mijlen een verkeerd beeld
geeft. De hoofdartikelen en vooral de kaar
ten, die in de Amerikaansche bladen na
zijn persverklaring van Vrijdag jj. zijn ver
schenen; zijnzoo verklaarde de president,
in strijd met hetgeen hij gezegd heeft en
wat door de correspondenten over deze
conferentie is weergegeven. Hij heeft ver
klaard, dat de patrouilledienat zoo ver
zal worden uitgebreid als noodig is voor
de bescherming van het Westelijke half
rond1. Het is duidelijk, aldus Roosevelt, dat
een vast aantal mijlen niet kan worden
aangegeven en het is even natuurlijk, dat
de posities der Amerikaansche schepen
hrjoa dagelijks veranderen.
Op do vraag, of de Amerikaansche sche
pen ook in het door den president zelf af
gekondigde verboden gebied rondom En
geland zullen varen, antwoordde. Roose
velt, dat zij daartoe volgens de neutrali-
teitswet recht hebben. Dat beteekent ech
ter nielj dat zij werkelijk daarheen zullen
gaan.
Voorts deelde de president roede, dat
het. in het voornemen ligt lajngs de Atlan
tische kust steunpunten voor luchtschepen
van het Zeppelin-type in to richten,
In scnerpen vorm bepaalt do „Voelkï-
scher Beobachter" een standpunt tegen
de wijze, waarop op het oogenblik het
konvooieeri ngsprobteem in de Ver. Sta
ten wordt besproken. Het blad vindt het
bizonder opmerkelijk, dat de konvooikwes-
tie in de Amerikaansche pers behandeld
wordt in een" omvang etn uitvoerigheid,
alsof het daarbij een zuiver Amerikaan
sche aangelegenheid betrof. Het feit, dat
men in Washington in den Senaat reeds
thans openlijk er o'.er redetwist, of de
Amerikaansche marine reeds oorlogsdien
sten bewijst aan Churchill of niet, spreekt
boekdoelen, zoo merkt het leidende na
tionaal socialistische blad op. Een open
lijke bekentenis van de oorlogspolitiek van
internnlionnistisehe Amerikaansche krin
gen noemt het blad dein in verscheidene
Amerikaansche kranten ui'gesproken eis h,
dat Enge'and door hot beschikbaar stel
len van Amerikaansche konvooien, bij
stand moet worden verleend. Wij weten
niet, zoo verklaart het Duitsche blad, of
do schrijvers van deze verklaringen en
dagbladartikelen zoo dom zijn om te ge-
looven, dat het Duitsche rijk met de be
dreiging van Amerikaanse'ie konvooien kan
worden peïntimfeerd, dan wel, of zij zoo
geweu'nioos zijn jegens het eigen volk
om ondanks oen duidelijk inzicht in de
consequente het optridon van Amerikaan
sche schepen en oorlogsbodems aan to
bevol'en. Voor hot geval er sprake is van
do-wicid, moot hot vo'g-ende gozogxl wor
den:
Van de waarschuwing, die bij de af
kondiging van de Duitsche operatiegebie
den is gericht tot de internationale scheep
vaart, zijn de Amerikaansche schepen niet
uitgezonderd Zij is op galijüe wijze voor
deze scheepvaart bedoeld. De waarschu
wing is nogmaals bekrachtigd door de
bekendis verklaring van den Fiihrer van
30 Januari. Tot dusver hebben deNoord-
'Amerikaansche schepen deze gebieden ge
meden om die neutraliteit te bewaren en
om incidenten te vermijden. Wanneer zij
thans, in strijd met de tot dusver inge
nomen houding, de operatiegebieden op
zoeken, dan beteekent dat niet anders
dan zich opzettelijk blootstellen aan de
gevaren van de operatiegebieden en in
cidenten opzoeken. De verantwoordelijkheid
daarvoor komt neer op de Amerikaansche
staatslieden, die met volledige kennis van
de consequenties dat gewaagde spel be
gonnen- zijn en steeds voortzetten, onver
schillig wat daaruit voortvloeit.
Tegenover de verklaringen van Roosevelt
over de Amerikaansche patrouilleering op,
den Atlantischen Oceaan legde men gis
teren in de Wilhelmstrasse volstrekte on
verschilligheid aan den dag. In politieke
kringen van de Duitsche hoofdstad wees
men'er slechts op,'dat dit een aangelegen
heid is, die door de Duitsche pers reeds
voldoende is behandeld. Zrj strekt zich niet
tot politiek terrein uit, daar Duitschland
destijds een categorische verklaring over
de oorlogszones heeft afgelegd. Den totalen
indruk! in de Wilhelmstrasse kan men al
dus samenvatten, dat het Dui sclüand on
verschillig is, of de door dit land inge- 5 minTteiis bvee miÏÏioen ton beschikbaar te
stelde oorlogszones door anderen wordenma,.ea v0„r het transport Yan Amerikaan-
erkend of niet. In dit verband wees men te j sdi0 materialen voor de democratieën.
Berlijn op de duidelijke uitlating van den RooseTClt vcrkiaart, dat do Amerikaansche
Fiihrer, dat elk schip, dat zich 311 deze j 1( raartii vloot sneller moet worden uit-
oorlogszone begeeft, wordt getorpedeerd. gcbreid dan was voorzien on dat de Fe
derale Scheepvaartoverheid vrachtschepen
Dia ritcrh* trn^npn in van alie typen moet nemen'om het trans-
w ur iLSkiic bi ucjjcii lui p0rj; van oorlogsmateriaal ch.levensmidde
len mogelijk te maken.A
Knox over de hulp aan J-ngelanc
Ia een door Reuter uit Cairo gcpuhli-
ceerd Britsch communiqué uit het Midden-In Je wekelijkse!)© persconferentie te
Oosten wordt het volgende gezegd: j üaeh.ngton lieeft de Amerikaansche mi
Toen het duidelijk' werd, dat de tegen- nister van marine, Knox, gisteren ver
stand van het Gneksche leger teneindeklaard, dat cr wel talrijke lichte ooriogs
raakte, eischle de Grieksche regeeiing/dat 1 vaartuigen voor Engeland gebouwd zou
de contingenten van de empire-troepien,den worden, doch dat de Vereenigde Sta
die hom te hulp waren gezonden, uit Grie ten gc©n groote oorlogsbodems kunnen
In het gebied vjam Tobrcelc hebben naar
het D.N.B. verneemt, sterke formaties van
Diuitsche en Italiaansche duikbommenwer
pers op 29 April belangrijk© militaire doe
len aangevallen. De havenwerken, verster
kingen ,en stellingen in en bij' lobroek wer
den mét groote uitwerking gebombardeerd.
Een in de haven liggend schip van onge
veer 5000 b.r.t. werd door drie voltreffers
zoo zwaar beschadigd, dat het vaartuig
na vijf minuten zonk. Op de versterkingen,
veldstellingen en andere militaire doelen,
als lxv. het Britsche radiostation, colon
nes voertuigen en concentraties pantser
wagens plaatsten de aanvallende formaties
Duitsche luchtaanvallen,
stukia's, talrijke zware treffers. Talrijke
branden en ontploffingen duidden overal
op de vernietigende uitwerking van de
Kader wordt vernomen;, dat de havenin
richtingen en versterkte "posities doeltref
fend gebombardeerd werden. Een stoom
schip van 5000 ton kreeg voltreffers van
dxi© bommen en zonk in 5> minuten. Het
radiostation, gemotoriseerde .colonnes, troe
penconcentraties en tanks werden fel be
stookt. Talrijke branden en ontploffingen
werden veroorzaakt.
Rooseyelt wil 2 millioen ton
scheepsruimte beschikbaar
stellen
President Roosevelt heeft, in een schrij
ven van den voorzitter van de Amerikaan
sche Federale Sclieepvaartoverheid, Land,
verzocht scheepsruimte in een omvang van
STADSNIEUWS
Ook beroepskeuze, scholina en herscholing hebben de aandacht
VANDAAG: 21.05 UUR
HORGEN I 21.06 UUR
ZONSOPGANG MORGEN S.09 UUR
De maan gaat morgenochtend onder te 1.2S
uur en komt morgenochtend op te 10.31 uur
kenlalnd werden teruggetrokken. Op dit
oogenblik bevonden zich de empire troe
pen in gevechtsoontact mot den vijand in
hun stellingen bij! Thermopylae, nadat zij
zich uit de verder naar voren gelegen stel
lingen liadden teruggetrokken. Door het
gebruiken vain een naar getal zeer supe Kaar een nationaal kabinet in Australië?
rieure'luchtwapen had de vijand de vol-j Do plaalsverv angende Australische mi-
ledig controle in de lucht veroverd en nistcr-president, Fadden, heeft, naar Reu-
afslaan. Voorls deelde Knox mede, dat de
rest van de vlo-oireserve tusschen 5 en
30 Mei gemobiliseerd zal worden. Deze
maalregel slaat op 230 officieren en 4600
manschappen.
had hij door herhaalde aanvallen het eeuige
vliegveld, Piraeus, onbruikbaar gemaakt.
Dientengevolge moest de inscheping vanaf
het open strand geschieden onder voortdu-
renden vijandelijken druk te land en tijdens
zware en herhaalde aanvallen uit de lucht.
Onder dergelijke, omstandigheden kan een
terugtocht van groote troepenmassa's
slechts op kosten van zware verliezen
aan voertuigen en uitrusting geschieden,
terwijl de achterhoeden, die dezen terug
tocht dekken, zich eventueel moeten op
offeren om de inscheping van anderen
te waarborgen. Gedurende de afgeloopen
week heeft de inscheping van de man-
sclxappen van de empire-s 1 rijdkrachte.n in
Griekenland onder buitengewoon moeilijke
voorwaarden plaats gehad.
In het communiqué wordt verder nog
gezegd, dat het algeheele resultaat van
deze inschep ingsmaatregelen „nog niet" kan
worden medegedeeld. Verder wordt uiting
gegeven aan de meening, dat de „succes
volle terugtocht van een zgo groot aantal
waardevolle troepen een opmerkelijke pres
tatie is en wordt de hoop uitgesproken,
dat de tijdens de gevechten verloten ge-
gane zware uitrusting em de voertuigen
weer vervangen zullen kunnen worden.
De strijd om de Middellandsche
Zee
Van welingelichte zijde wordt te Ber
lijn gemeld
De vraag, of men .den veldtocht' in
-Griekenland als voltooid kan beschou
wen, heeft men gisteravond in deskundige
kringen te Berlijn aldus beantwoord, dat
dit uiteraard het geval zal zijn, wanneer
het gehcele Grieksche grondgebied bezet
is. In dit verband verklaarde, men nog,
jjjal de veldtocht in Griekenland even vel
altijd slechts als een deel van den strijd
om dc Middellfmdsciie zee beschouwd mag,
worden.
Ier uit Melbourne meldt, besloten, een
bespreking te henben met den leider der
arbeiderspartij Curtin, ©a deze partij for
meel ecnige portefeuilles aan te bieden
in een te vormen nationaal kabinet.
Joden niet langer op de
beurzen toegelaten
Op order van den rijkscommissaris voor
het bezette Kederlandsche^ gebied (commis
saris generaal voor financiën en economie)
maken de besturen van de vereeniging
voor den effectenhandel te Amsterdam en
den bond voor den geld- en effectenhan
del in de provincie te 's Gravenhngo be
kend, dat met ingang van 1 Mei 1941 dan
Joden de toegang tot de beurzen, te Am
sterdam, Rotterdam en 's-Gravenliago ver
boden is. Ter bepaling van het begrip
„Jood", geldt artikel 4 van de verorde
ning van den rijkscommissaris voor het
bezette Kederlandsche gebied betreffende,
het aangeven van ondernemingen de dato
22 October 1940 (Verordening no. 189/
1940), welk artikel als volgt luidt:
1. Jood is een ieder, die nit ten minste
drie naar ras vol-Joodsche grootouders
stamt.
2. Als Jood wordt ook* aangemerkt liij
dm uit twee vol-Joodscho grootouders
stamt en 1. hetzij zelf op den negenden
Mei 1940 tot de Joodsch-kcrkcdijke gemeen
te heeft behoord of na dien'datum daarin
wordt opgenomen; 2. hetzij! op den negen
den Mei 1940 met een Jood was gehuwd of
na dat oogenblik met een Jood in het hu
welijk treedt.
3. Een grootouder wordt als vol-.Joodsch
aangemerkt, wanneer deze tot de Joodsch-
L'erkol'ijke gcnieenscbap,.beefl behoord.
Het verbod van toegang tot de beurs
beteekent niet tegelijkertijd, dat de betref
fende leden liet lidmaatschap van de ver
eeniging, waaronder zij ressorteeren, ver
liezen.
De bemoeienis van de gemeente
met de plaatsing van werkzoekenden
heeft vandaag ©an ©hid genomen en
is van heden af rijkszaak, m,a.w. de
gemeentelijke arbeidsbeurzen zijn op
geheven' ö:n daarvoor zijn in de plaats
gekomen gewestelijke arbeidsbeurzen
met bijkantoren, die alle ressorteeren
onder het Rijksarl>e'.dsbu ©au, waarvan
de waarnemend secretaris-generaal van.
het departement van sociale zaken, ir.
R. A. Verweij, directeur-generaal is.
Vernieuwing.
- Van heden af wordt bij de arbeidsbemid
deling in Nederland een uniform kaart
systeem toegepast, waarbij gebruik gemaakt
wordt van codes; de geveste'ijke arbeids-
bureaux zijn nagenoeg alle ondergebracht
in be1, oorüjke panden, wat tot nu toe
wat te wensclran overliet; gebroken wordt
met het lokottensysteem, waarvoor in de
plaato komt het onderhoud in d® kamer
van een dor ambtenaren, waardoor het
contact tusschen mensch en mens li heter
tot stand komt dan door het kleine recht
hoekige gat met het schuifraampje; het
inzicht in de structuur van het gevest voor
wat o'e bedrijven betreft, zal verbeterd
worden; bcdrijlsbemiddelaars worden aan
gesteld, d de bedrijven „van onder tot
boven" kennen, zoowel wat liet werk aan
gaat "als de leidende personen in die be
drijven
De rij'c-nrbeids' ©middeling b 1 f, viijwi-
Jig, maar zij zal zoo doelmalig en offi
cient worden ingericht, dat de bedrijven
gaarne gebruik van d© bureaux maken,
omdat deze service bieden De bemid
deling zal ook intergewestelijk geschieden
en met ©t oog daarop worlen de 37
geveste'ijk© bureaux per te'ec met ©"kaar
vcriionden, zoodat b.v. ©en aanvrage om
werkkrachten te Eindhoven, waaraan ter
plaatse niet kan worden voldaan, on mid
dellijk en gelijktijdig aan alle bureaux
in dc-n lande kan worden doorgegeven.
De werkloosheid gedaald.
De veranderingen in de arbeidsbemid
deling zjin wel ingrijpend, aldus zei ons
ir. Verweij gisteren op een persconferen
tie, maar liet is niet anders dan een be
langrijke stap vooruit Het instrument om
de werkloosheid te bestrijden, is nu ver
beterd Jtel cijfer der werkloosheid is thans
zeer laag het heeft het peil van 1930
bereikt Aan cultuur-!©chnische werken zijn
zo-oveel arL©iders gezet, dat meer dan
de lie'ft der werkloozon torh aan den
arbeid is. Op 5 April jl werkten 54 064
personen in d© werkverschaffingen ©n
50 965 ontvingen steun, zonder proluctie-
en arbe'd te verrichten. Deze gunstige
verhouding tusschen teverkgcstelden ©n
gesteund©n was na 1932 niet meer be
reikt. Maar het doel is nog lang niet be
nnderd. Dat doel is: de werkloosheid ge-
heM te overwinnen!
Daartoe moet do nieuwe organisatie
dienstbaar gemaakt worden. liet rijksor
gaan der arbeidsbemiddeling omspant mot
zijn 37 gewestelijk© bureaux en 150 bij
kantoren het géhoelc land, zoodat nie
mand meer dan 12 K.M. verwijderd woont
an een kantoor, waar mem hem op het
gebied/ der arbeidsbemiddeling van denst
kan "zjjn
De bedoeling is het aantal plaatsingen
in de werkverschaffing binnenkort tot
80.000 op te voeren
Beroepskeuze.
Er wordt' door het Rijksarbeidsbureau
niet alleen aandacht besteel aan den
werkzoekende van dit oogenblik, maar ook
aan den werkzoekende van de toekomst.
Daartoe zal veel aandacht worden ge
schonken aan de beroepskeuze van den
jongen of bet meisje, die na zijn school
tijd het maatschappelijk te» en in gaat.
Want de gem©enschap hoeft er het groot
ste belang bij, dat ieder op de plaats in
liet le\en terecht komt, waar hij den
maximum nuttigen arbeid ©nichten kan,
waartoe h'j van nature bij macht© is.
Wil een advies inzake beroepskeuze ge
fundeerd zijn, dan is daarvoor niet alleen
een rapport noodig Van het hoofd der
onderwijsinrichting, die het jong mensch
heeft bezocht, maar ook een rapport van
een medicus 'eventueel school,irlsl ©n ©en
psychotechnisch onderzoek
Thans zijn in ons land een 40 tal bu
reaux voor beroepskeuze werkzaam; ge
meentelijke instellingen of instellingen
voortgekomen uit particulier initiatief. Deze
zullen zoo mogelijk ingeschakeld worden
bij het Rijksarbeidsbureau.
Arbeidsboek.
Voorts zal een arbeddsboek van eiken
werknemer worden aangelegd, waaruit
diens arbeidsloopbaan blijkt. Bij ©en aan
vrage om ergens geplaatst te worden, ban
kan v/orden nagegaan, waar d© betrok
kene vroeger heelt gewerkt, welk vak hij
kent, waarom hij ontslagen is, ©nz. Bo
vendien wordt daar eventueel het me
disch en psychologisch rapport aan toege
voegd.
Scholing cn herscholing.
Op bet gebied van scholing en lier-
scholing is reeds veel nuttig werk ver
richt ook hier ter slede maar daar
aan zal in de naaste toekomst nog meer
aandacht worden besteed.
Er zijn jongens, die na. hun schooltijd
in dienst treden van een patroon, maar
als fie!s]ongeil b.v geen vak leeren en
op 18-, 1920-jarigen leeftijd „tegen het
plafond" geraken. D© besten vinden dan
nog ©cn bestaan in een vak, dat gemak
kelijk te tomen is, zooals chauffeur of
rijwielhorstelVr, maar de massa gaat het
leger <tor ongeschoolden veraterken. Daar
bij zijn dan jongens, die productiever werk
kunnen verrichten en deze zuilen geholpen
wenden, ofschoon er altijd ongeschoolden
rul ton overblijven, voor wie ook wel
werk is.
Bij de herscholing gaat het meer om
andere arbeiders, die een vak hebben
geleerd, waarin zij geen emplooi meer
kunnen vinden. Sigarenmakers zijn destijds
in het zuiden des lands niet een afloo
penden frainmgstceslag tot z.g. bolknak-
werkers omgevormd; hier ter stede zijn
tientallen mannen, al of niet afkomstig
uit de metaalindustrie, opgeleid tot auto-
genisch of electrisch lasscher.
Ook op dien weg zal van rijkswege ver
der worden gegaan.
O uitere arbeiders in werk
verschaffing.
Een wensch van ir. Verweij is altijd ge
weest dc oudere werkloozen uit de ste
den, mannen van 50 jaar ©a ouder, het
wciken in d© werkverschaffing te doen
beëindigen en in hun eigen omgeving aan
arbeid te laten verrichten. Er beslaat nu
een kan®, dat in deze richting iets be
reikt zal kunnen worden, waarhij echter
-gewaakt dient te worden tegen unfair©
concurrentie tegenover den middenstand.
Verblijdend is, dat ©en trek van de
groote steden naar het land is ontstaan.
Vele bewoner^ van Amsterdam hebben zich
b.v. piolseling herinnerd vroeger landarbei
der te zijn geweest en zijn hun diensten
in den Wieringermeerpolder gaan aanbie
den eu ni 't succes.
Maatschappelijk Hulpbetoon.
Van deze gelegenheid maakte ir. Ver-
wey ook nog gebruik er op te wijzen, dat
de grenzen tusschen armenzorg en steun-
veilcening aanmerkelijk zijn vervaagd. De
taak \an Maatschappelijk Hulpbetoon zal
echter weer opnieuw worden afgebakend en
deze instelling zal in de toekomst meer
met.de zuivere armenzorg belast worden.
Tiians komen vele individueele gevallen!
van steunvorleening krachtens het Werk
loosheidsbesluit i oor, die feitelijk onder
armenzcig tbuisfcehooren.
Het personeel gaat grorde.n-
dcels over.
Op een vnaag onzerzijds wat er met het
personeel van de gemeentelijke arbeids
beurzen, die niet omgezet zijn in een ge
westelijk bureau, zal geschieden, werd mee
gedeeld, dat het personeel der arbeidsbeur
zen Bijna in zijn geheel naar het rijk over
gaat. Dat is ook hier ter stede het geval.
De heer J. H. van Veen wordt'directeur
an liet bijkantoor Schiedam van het ge
westelijk bureau te Rotterdam. Ook het
mcerendeel van het personeel is heden
ofschoon daarvan nog geen officieel©
mededeeling is ontvangen overgegaan.in
rijksdienst. Een deel blijft in gemeente
dienst en krijgt de zaten beirefforide» do
werkverschaffing te behandelen. En wel
licht zulten ook enkele ambtenaren van
gemeentelijke .arbeidsbeurzen op wachtgeld
moeten worden" gesteld.
(Vervolg rubriek Stadsniews pag. 2).
Dcc courant verschijnt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f2.10; franco per post f2.60
Prijs per week: 16 cte. Afzonderlijke nummer»
Set». Abonnementen orden dagelijks aangenomen
Advertentren v oor het eerstvolgend nnnuner moeten
v66r elf nnr aan het Bureau bezorgd zijn, *a Zater
dags vdór 9 nnr. Een bepaalde plaats van
advertentien wordt met gewaarborgd.
I f IfEDAMSCHE COURANT
- Prys der Advcrtcnuëa: van I5 regrta f 1.60
iedere regel meer f 0.31; m liet Zaterdagnummer
t5 regels f 1.85, iedere regel meer f 0.36
Reclames f 0.77 per regel. Incassokosten 5 ets.;
po&tkwitanties 15 ets. Tarieven \an advcrtentiCn
Bij abonnement zijn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegezr vooruitbetaling Kleine
Advcrtentiën opgenomen f 0.52 t/m IS woorden
f 0.77 t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot
een maximum van 30 woorden.
's Woensdags* Kleine Advertcntien tot 25 «oorden
10.26. mits vóór Dinsdagavond 6 unr* aan het
Bureau bezorgd.
'a Zaterdags: Kleine Ad verten tiën f 1.03, mdiea
met vóór Vrijdagavond C uur bezorgd.
t J I«.l.trtilril In Isrvt-f Tn'lrl nn till mP.