WAARDEERING EN
ERKENNING VAN DEN ARBEID
SmI
.9
mmmm
dashïell
m
i
li
Pag. 1 - No, 22791
TWEEDE BLAD DER SCHIEDAMSCHE COURANT
Dinsdag 27 Mei 1941
Twee kanteneen materieele en een ideëele. De
werkgemeenschap „Vreugde en Arbeid".
De omvorming van het N.V.V.
Hy
wmwmm
ar
Het vakvereenigingswezen
in Nederland
BUITENLAND
De strijd in de lucht
De strijd tegen de Britsehe
scheepvaart
De toestand in Gibraltar
De strijd in Irak
De dienstplicht in Noord-lerland
HAMMETT
113
Het s ooi (til o vraagstuk voor de ar-;
beiuers in Nederland is in de kern
niets anders don het verlangen van
den werkenden mensch naar waar
deering en erkenning van zijn arbeid.
Aldus formuleerde de heer H. J.
Woudenberg, commissarisvan het
N.V.V., dezer dagen voor persverte- i
gemvoordigers het probleem, aan de
oplossing waarvan niet het laatste
jaar alleen, maar rèeds heel lang ge
werkt wordt.
Het vraagstuk heeft twee kanten: een
materieelen en een ideëelen kant.
4 Het was speciaal over het tweede deel,
den ideëelen kant, waarop in de -perscon
ferentie op het departement van Volks
voorlichting en Kunsten de nadruk werd
gelegd.
De gemeenschapsgedachte impliceert niet
gelijkheid van allen, maar wel het bren
gen van ieder op de plaats, waar hij
•hoort en als hij daar zijn plicht, doet-:
waard ocring voor zijn arbeid. Deze moet
niet alleen bestaan in een bepaald loon,
waarvan de arbeider leven kan, maar
moet hem tevens in de gelegenheid stel
len aan zrjn behoeften aan vreugde, ont
spanning, geestelijke, kunstzinnige, cultu-
rede en lichamelijke ontwikkeling te vol
doen.
„Vreugde en Arbeid"
Om leiding te geven daarbij, is op 3
November 1940 de werkgemeenschap
„Vreugde en Arbeid" opgericht, die haar
entree maakte met een concert van het
Concertgebouw Orkest, onder leiding van
prof. Willem Mengelberg.
De heer J. A. v. d. Werken, leider van
de werkgemeenschap „Vreugde en Arbeid",
heeft een uitvoerige uiteenzetting gegeven
van wat deze stichting wil en wat reeds
tot stand is gekomen, ofschoon zij nog
niet overal de waardcering vindt, waarop
zij aanspraak meent te mogen 'maken.
Ook vroeger is veel voor de arbeiders
gedaan, erkende de beer v. d. Werken,
ma ar men is weer gaan afbreken, inplaats
van uit te bouwen. „Vreugde en Arbeid"
heelt nu oen zeer uitgebreid bouwplan ont
worpen.
„Schoonheid van den Arbeid".
Daartoe behoort de afdeeling „Schoon
heid van den Arbeid", die er naar streeft
de omgeving, waarin de arbeider werkt
aan behoorlijke eischen te laten voldoen,
zocdat hij vreugde in zijn arbeid kan heb
ben. Daarvoor is meer noodig. dan alleen
een zindelijke, frissche, goedveflichte werk
ruimte: ook de verhoudingen onder het
personeel moeten goed zijn; de arbeider
moet zich voelen als een medewerker van
den bedrijfsleider; hij- is geen verlengstuk
van de machine, maar een mensch, wiens
arbeidsprestatie stijgt, als hij vreugde be
leeft aan en in zijn werk. En dit is in 't
algemeen slechts mogelijk, als zijn ornge-
ving, de werkruimte, gezellig is. De ge
meenschap „Vreugde en Arbeid" heeft
ingenieurs en binnenhuisarchitecten in
dienst, die desgewenscht werkgevers van
advies kunnen dienen bij het inrichten van
de werkplaats, zocdat die de schoonheid
van den arbeid niet in .den weg staat.
Cultuur.
De afdeeling Cultuur van „Vreugde en
Arbeid" organiseert en verzorgt ballet-, too-
neel-, film-, cabaret- on specialiteiten-voor
stellingen, concerten, opera-, operette- en
revue-opvoeringen; Zondagochtendbijeen-
konjsten, vakbpndsfeeslavonden, werkpauzes.
'en ontspanningsbijeenkomsten in de bedrij-,
.vtm, tentoonstellingen enz. In het oersie
half jaar van haar bestaan van begin
November1940 tot eind April 1941
werden gegeven G4 filmvoorstellingen met
11.51.9 bezoekers; 45 tooneelvoorstellingen
.met 11.961 bezoekers; 4 revuevoorstellin-,
■gen met. 3975 bezoekers42 cabaretvoor
stellingen met 15.793 bezoekers; 14 con-.
De heer H. J. Woudenberg, commissaris
van het N.V.V., sprekende op het departe
ment van Volksvoorlichting en Kunsten,
over de gemeenschap „Vreugde en Arbeid".
(Polygoon).
eerten met6.564 bezoekers en 3 ballet
ten met 2.881 bezoekers.
Ook aan volksfeesten, waarin de folk
loristische zeden, kleederdrachten, dansen
en liederen een groote plaats in zullen
nemen, wordt gedacht.
De filmdienst van „Vreugde en Arbeid"
komt alleen in plaatsen,waar geen vaste
bioscoop is, om de bestaande ondernemin
gen geen concurrentie aan te doen. Bin
nenkort zal de ëene filmwagen, die thans
in Duitschland voor Nederlandsche arbei
ders voorstellingen geeft, aangevuld wor
den met nog vier andere filmwagens.
Het aantal openluchttheaters in Neder
land is gering, maar toch zijn een 10-tal
openluchtvoorstellingen voor dezen zomer
ontworpen.
Er wordt._polc_gedacht_aan_.mu7iekwed.-
strijden van symphonie-orkesten op open
bare pleinen in do groote sleden.
Reizen cn va cua (ie.
Een derde afdeeling is die voor Hei
zen en Vacantie. Deze heeft het in ver
band met de abnormale omstandigheden
benzineschaaxsclite, de zuinigheid, welke
betracht moet worden met banden en de
beperkin- van het vervoer in 't algemeen
niet gemakkelijk. Voor de vacantie-
tebuizen bestaat groote belangstelling; eeni-
ge. groote hotels stellen tegen verminder
den prijs kamers beschikbaar en voor het
volgend jaar staan reizen ook naar het
buitenland op het program.
Het land is verdeeld in 72 districten
en de leiders daarvan kunnen korte uit
stapjes organisceren.
lichamelijke ontwikkeling.
Ook de lichamelijke ontwikkeling heeft
de aandacht van „Vreugde en Arbeid".
Zij ziet in lichamelijke oefeningen de
beste eompesatie voor de nadeelige in
vloeden van de beroepsuitoefening. De af
deeling lichamelijke ontwikkeling van
„Vreugde en Arbeid" wijdt daarom spe
ciaal aandacht aan bedrijfssport, waardoor
ook de kameraadschap onder de werkers
in bet zelfde bedrijf kan worden bevor
derd. Zwemmen in overdekte zwembaden,
tennissen en roeien moet volgens „Vreug
de en Arbeid" ook mogelijk zijn voor ar
beiders.
Volksontwikkeling.
Van de Nederlandsche bevolking heeft
70 pet. alleen lager onderwijs genoten.
Daarom is bij „Vreugde en Arbeid" een
afdeeling Volksontwikkeling in voorberei
ding, die op grootscheepsche wijze het
onderwijs voor volwassenen zal or-ganisee-
ren. Zoo mogelijk zal daarmee in den ko
menden winter reeds begonnen worden. Het
ligt niet in de bedoeling meer dan een
allernoodzakelijkst gebruik te maken van
schriftelijk onderwijs. Wel-wordt de radio
ingeschakeld. Huisvlijtcursussen, naai-, kuip
en knutselcursussen staan op 't program en
5WSKihfK:^;: V
Tc Amsterdam werd een aanvang gemaakt niet de uitreiking van
de nieuwe brandstol'kaarten. De groote drukte voor het burger
weeshuis in de Kal verstraat te Amsterdam. (Polygoon).
Rotterdam is terecht trotsch op zijn fraaie singels; vele K.M.
groen in de zee van huizen. Maar de singels vergen dan ook
veel onderhoud, de w alkanten worden voor verzakken en afbrok
kelen door vlechtwerk van rijshout tusschen in den grond gesla
gen paaltjes behoed. De Provcnierssingel wordt onder handen
genomen. (Polygoon),
overwoger wordt ook do herscholing en
omscholing cn zelfs, de vakopleiding van
jeugdige personen tor hand te doen ne
men door do. afdeeling Volksontwikkeling
van „Vreugde en Arbeid" of daarvc een
afzonderlijke afdeeling in het leven te roe
pen.
Ex worden cursussen in vreemde lalen
gegeven, o.a. in Duitschde cursus Neder
landsche taal wordt voor 50 pet. bezocht
dooi... Doritschers!
Tot de volksontwikkeling behoort ook het
bezoeken van musea, bedrijven enz.
Na deze uiteenzetting van het doel en
streven van „Vreugde en Arbeid" heeft
de heer Woudenberg nog een soort ver
klaring afgelegd, met betrekking tot bet
vakvereenigingswezen in Nederland.
Ik ontveins mij niet, aldus de heer Wou
denberg, dat, toenik 15 Juli j.l. door
den- rijkscommissaris aangewezen-.werd tot j *£r'
"""''liet N.V.V., dit in de
mei weinig
j commissaris
kringen van het vak verhoud
ingenomenheid is begroet!
Fr waren toen twee mogelijkheden: io.
opheffing van hel. N.V.V. en de bij hem
aangesloten organisatie's met verbeurdver
klaring van de vermogens en 2a. het laten
voortbestaan van bet N.V.V. en het lang
zaam ombouwen daarvan tot een organi
satie, waarin do nieuwe getneenschapsge-
(lachte wordt beleefd.
De laatste weg is gekozen!
De bijna 30.000 werkers in het N.V.V.
(waarvan slechts een klein1 deer bezoldigd
is) en wier arbeid groote waardeering ver
dient, gaan nu grootendeels reeds inzien,
aldus de heer Woudenberg, dat de geko
zen -weg de juiste is geweest.
Eerder had de beer Woudenberg er
reeds op gewezen, dat het N.V.V. een
Nederlander tot commissaris beeft gekre
gen, terwijl de confcssioneele vakvereeni-
gingen onder Duitsch toezicht staan.
Het Dtiitsclie luchtwapen heeft, volgens
het D.N.B., Zondag in totaal twaalf vijan
delijke vliegtuigen in luchtgevechten en
een vliegtuig door afweergeschut neerge
schoten. Drie vijandelijke toestellen wer
den op den grond in brand geschoten en
drie Britsehe gevechtsvliegtuigen zijn door
marine-artillerie vernietigd. In totaal be
droegen de verliezen van den tegenstan
der (lus 19 vliegtuigen. Twee eigen toe
stellen gingen verloren.
Fransche ambtenaren moeten Palestina
verlaten.
De Britsehe regeering heeft den Franschen
consul-generaal in Jeruzalem, den Fransclien
consuls in Jaffa, Haifa en allen consuls-gene
raal verzocht hun taak te .beëindigen en het
land binnen vier dagen tijds te verlaten.
In den loop van Zondag, aldus meldt
het D.N.B., zijn twoe vijandelijke koopvaar
dijschepen met in totaal 8 tot 9000 b.r.t.
voor Tobroek door voltreffers tot zinken
gebracht.
Een kleine eenheid der Britsehe marine
werd door twee bomtreffers zwaar be
schadigd.
In langer uit' Gibraltar aangekomen rei
zigers melden, volgens een bericht van
Stefani, dat de laatste zware slagen dei-
Spil tegen de Britsehe Middellandsohe Zee-
vloot, liet algemeene moreel in de Britsehe
vesting 'zwaar geschokt hebben. Door liet
vliegluïgmoedersehip „Furious" en den tor-
pedobootiager „Fearless" zijn talrijke ge-
wonden, onder wie vele officieren, ont
scheept.
Stefani meldt verder, dat het slachtschip
Renown", een vlicgluigmoederschip ende
Sheffield" daarheen zijn terugge
keerd. Zij waren in de richting van Kreta
uitgeloopen, maar werden naar Gibraltar
teruggeroepen.
Het gisteren uitgegeven Iraksche weermachts-
bericht no. 29 luidt als volgt:
WcstelijK front: Onze troepen hebben met
succes alle aanvallen van den vijand afgesla
gen in do streek van Raraadi. Met achterla
ting van verscheidene dooden en een aanzien
lijke boeveeiheiü materiaal trok do vijand zich
terug. De «ongeregelde nationale strijdkrach
ten hebben de vijandelijke stellingen tusschen
fiamadi en Roetba aangevallen. Na taaien strijd
moest de vijand zich terugtrekken. Wij maak
ten verscheidene gevangenen en maakten een
machinegeweer buit.
ZuidcIijK front: In den loop van gevechten
bij Maakal en Sjoelba, waarvan reeds melding
is gemankt in een vorig wecrmachtsbericht,
verloor de vijand 15 dooden en gewonden,
onder wie zich eenige officieren bevonden.
uchtwapen: Bij Sineldebbane bestookten
onze vliegers vijandelijke op den grond staande
vliegtuigen met machinegeweervuur. Twee
Hurricanes werden vernield, andere beschadigd.
Onze vliegtuigen openden machinegeweervuur
op een troepentransport, ten Zuid-Westen van
Habbanivah en veroorzaakten zware verliezen.
Het telegraafkantoor van Sincldebhanc werd
door hommen vernield, evenals vier stukken
geschut.
Vijandelijke iuohtactiviteit: Britsciie vliegtui
gen hebben in do streek van Habbanivah ver
scheidene bommen neergeworpen, veroorzaakten
editor door de kortelings aangebrachte verde
digingswerken slechts schade van geen betee-
kenis.
Dc vnrdingsioesland in de V.S.
Roosevelt heeft tot de op het oogenblik bij
een zijnde voedingsconferentie liet verzoek ge
richt alles in liet werk te stelten om do wijd
verbreide en verontrustende ondervoeding van
ele millioenen Amerikannsc.he burgers op te
heffen. De leider van het federale bureau voor
de gezondheid, McNutt, heeft verklaard, dat
duizenden gezinnen in de V.S. op de meest
nooddruftige wijze moeten leven. Amerika moet
een beter verdeelingssysteem nastreven om den
algemeenen gezondheidstoestand te verbeteren.
United Press meldt hierover, dat op de con
ferentie is vastgesteld, dat 45 milfioen men-
schen in de V.S. ondervoed zijn en dat bij
75 pCt. de voeding moet worden verbeterd.
ln den lerschen Dail heeft de minis
ter-president, De Valera, gistermiddag ge
sproken over de plannen tot invoering van
den algemeenen militairen dienstplicht in
Noord Ierland. Volgens te Stockholm ont
vangen berichten verklaarde hij, dat hij bij
de Britsehe regeering reeds heeft geprotes
teerd tegen deze plannen, aangezien men
op een fundamenteel recht geen ernstiger
aanslag kan plegen dan door iemand te
willen dwingen te vechten voor een land,
waartoe hij niet wenscht te behooren.
Naar Reuter meldt, zal de premier van
Noord Ierland, die Zondag van Londen
is vertrokken, binnenkort een verklaring
aflegden over zijn besprekingen met Chur
chill. Reuter neemt aan, dat die verkla
ring zal overeenkomen met Churchill's
mededeelingen in het parlement.
Gedurende het weekeinde, aldus meldt
Reuter voorts, zijn in Noord Ierland tal
rijke tetoogingen tegen invoering van den
dienstplicht gehouden. Gisteren hebben
Iersche avbeidersléiders een telegram aan
Britsehe arbeid (Tsufg -vaa. d'gden gezonden,
waarin zij uiting geven aan hun ernstige
ontstemming. Zij zeggen in dat telegram,
dat uit invoering van den dienstplicht
slechts verbittering kan voorkomen. Daar
om verzoeken zij den afgevaardigden drin
gend, al hun invloed aan te wenden om
deze „agressieve daad" te verhinderen.
Engeland moet zuinig zijn met water.
De Loudensche berichtendienst roept het pu
bliek op zich mei te wasschen onder stroo-
mend water en er ook op te letten, dat steeds
alle kranen goed gesloten zijn.
Iedere druppelende kraan kost minstens 14
gallon water per dag en het land heeft het
water noodig. Verspilt in het geheel geen
water, zoo besluit de opwekking.
Nieuwe Finschc gezant te Moskou.
De Finsche gezant te Moskou, Paasikivi.
die sinds den vrede van Moskou zijn land
in de Russische hoofdstad heeft vertegen-'
woerdigd, is van deze functie ontheven.
Het gezantschap zal voorloopig worden ge
leid door den vroegeren gezant te RevaJ,
Hynninen, die sedert verleden jaar tweede
gezant te Moskou was.
Geen Fransch luchteskader in Engelschen
dienst.
Van cfficicele Fransche zijde in Syrië
wordt de in het buitenland verspreide be
wering, dat een Fransch vlicgtuigeskader
zich naai- Palestina hegeven en in Engel
schen dienst gesteld heeft, als een tenden-
tieus, onjuist bericht gekwalificeerd.
Luchtbescherming in Syrië en Libanon.
Uit Beiroet wordt gemeld, dat de veld-
waclU en de politie in Syrië cn Libanon
opdracht hebben gekregen, onverwijld allo
nodzakelijke luchthcschermingsinaalregelen
te troffen.
Amerikanen te Singapore?
Volgens uit Tbailandsche bron te Tokio
ontvangen berichten, zijn verscheidene ba
taljons Amerikaansehe troepen uit Sjang-
liai, Peking en Tientsin te Singapore aan
gekomen.
TEEKENINGEN VAN
TEEKENINGEN VAN
ALEXANDER
RAYMOND
laten we eens zSn
WE HEBBEN HET GEBOUW VAN
den kelder tot den nok
NIET BINNEN KOMEN../
S>JK BEN NIET GEKLEED
IETS GEVONDEN?
WELKE VAN DIE LICHT
RAMEN EN DEUREN TEE
KENEN VAN GEBRUIK
VEKTOONENI
GEEFT NIET,
MUN KLEF. REN
MOETEN OOK EEN
BEURT
DOORZOCHT EN GEEN SPOOR
GEVONDEN WAT NÜ? A
TWEE
EEN L
N EEN J
stille
No. fl
EN DE
OLITIE
DOOR
SNUF
kelen
HET
IIOTEL
OP
ZOEK
NAAR
EVE
LINE
KWARTJE
STUIVERS: ËN
exemplaar VAN
KOOKBOEK
DOWN
1934, King Fntutn Sjndlatt, Inc., Gcttc
Britain fifihu revived