veqlu
fcw-ie-k
itfePuxm.
mies wan ross aam
Het rijk van Lucullus
LuclitaanvaUen!
Zwijgen is oud
Hassau
M. REESE-HOOGSTRAAT60
UtfnCUtUgfaf
u.v. vereeiiSgtle
grSasfalïriGbeiï
scfasedaiu
FA, RIJN BE* E VAN HOEK
HUISVROUW
Smakelijke boter
hammen
Pag. 3
TWEEDE BLAD DER SCH1EDAMSCHE COURANT
Vrijdag 13 Juni 1941
en toch geen zorgen over mijn wasch.
GORiS' Wasscherijen - Tel. 6-8-6-7-L
Zullen we weer sprookjes
vertellen
RADIOGOED!
RAD EG-CENTRALE
nx Dames Camisoles en
jtujeucy Directoires in w0, e„ zijde
Fa. KRUDJ ER-RIS
ST. LIDUINASTRAAT 94 - Tel. 68335
product van de
BONTMANTELS NAAR MAAT
EN REPARATIE
VOOR BONT Bij EEN VAKMAN!
BONTHUIS SINGELS
handweverij en tapijtknooperij
korte haven 44
Schiedam
Hoe onderhouden we
peau de suède
Karnemelk met roggebrood
En tegelijk voedzaam
Een manteltje met bij
passend mutsje
Een kinderschortje
Wanneer en hoe eten we
raapstelen
't Sprook-je. Het wekt herinneringen bij ons
alien nan een wtreld vol wonderbaarlijke dingen,
waarvan wij nooit meer geheel en al los kwa
men.
i\og noemen wij dat, wat ons bizonder ver
rukt, sprookjesachtig of "n sprookje. Maar het
sprookje zeil. Het is door de moderne paeda
gogie ui den ban gedaan.
Er waren vele grieven tegen haar. Het was
zoo weinig reeèl, vaak wreed en ook wel
cn dat was wel de hevigste griel zonder
moraal!
Liet het den schelm net tóch geluk hebben,
vonden niet aderhande weinig te prijzen slim
migheden een gunstig onthaal. Dat is geen
voorbeeld voor kinderen, dusweg met het
spiookje.
Sn loch bieef het vooiileven in ons hait,
met al zijn herinneringen, die liet voor ons
hoogs'e lull tot een sprookje maakten.
Wat is de chaime van het oude sprookje
Het is sinds mensehenbeugenis de schat
kamer van oii"= diepste verlangen, het toover-
land, waarin alles mogelijk is. De arme vindt
er zijn schat, de ambitieuse een koningskroon,
do domme zijn kans het toch beter klaar te
spelen dan zijn meer begaafde broers, de zwak
kere kaïi daar den sterkere ook eens overwin
nen.
Dat is de charme '-an het sprookje, dat
haar de eeuwen deed trotseeren. Zij is liet
klankbord van alle menschelijke verlangens naar
meer kleur, moer aanzien, avontuur ol erken
ning.
Daarom is het niet onwaarschijnlijk, dat de
dioom de oorsprong van het sprookje is. Im
mers, ook in den droom laten wij onze ver
langens den vrijen loop.
Het sprookje is oorspronkelijk dus ook geen
verdichtsel (li\t uitgedacht en geschreven werd
om kinderen te boeien. De naam verraadt
ons ai hoe het sprookje het eerst zijn weg
door de vveicld vond, namelijk van mond tot
mond, door liet gesproken woord.
Dat de sprosc oorspronkelijk evenzeer de
Volwassenen boeide, hiervan getuigt vaak haar
weinig kinderlijke inhoud, die ons ervan deed
terugschrikken het oude sprookjesboek zonder
bedenking in kinderhanden te leggen.
Toch is er te veel wat ons in het sprookje
aantrekt om het niet voort te doen even:
zijn diepe menschelijkbeid, zijn wonderlijk beel
dende kracht, die ons met een simpele aandui
ding, een enkel woord, kleurige beelden
voor oogen tooverl, haar macht een wereld
te ontsluiten, waarin de droomen leven 1
En dan is er nog de wondere bekoring van
do oude, scüoone woorden, die uit de gewone
omgangstaal reeds lang verdwenen zijn: de
kolcnbrnndcrsdochter drinkt haar melk uit een
nap, en wanneer wij hoeren, dat de moeder
the nap vult, dan is hel of wij haar zien
reiken naar de richel boven de schouw waar
het etcnsgi'iief gereed staat.
En al heeft moderne zakelijkheid het knet
terend haardvuur gevangen in haarden en vul
kachels, zoo het al niei door centrale verwar
ming overbodig werd. m de sprookjes dansen
de vlammen luw griliKjen dans en werpen hun
gloed over de oude beelden, die hol opriep.
Zooals gezegd, er zijn sprookjes, die min
der geschikt zijn om aan kinderen te vertel
len. Greater is echter het aantal, dat dit we!
is en aan ons de taak om den eeuwenouden
keten verder te schakelen. De oude poëtische
vertelling, haar bizondero sfeer, waarvan de
stemming ons nog een kwart eeuw loicr als iets
hels en kostbaars bijbleef, zij mag niet ster
ven, om uitsniitend vervangen te worden door
alledagsverhaaitjes met paedagogische strek
king, die kenschetsend voor onzen weinig ro-
m.intischen lijd, meer de eigenschappen van
een leerzame reportage hebben dan van den
looi ei sleutel,die den kleuter de poorten van
het wondere land van verbeelding ontsluit.
tVaarscnijnlijic is het paedagogisch verhaal
nuttig en misschien zelfs noodig, doch laat
hof var» tijd tot tijd zijn plaats afstaan aan
zijn veifijude zuster: het sprookje.
„Spreken is zilver en zwijgen is goud", is
wel een van onze meest kernachtige en teeke
nend Nederlandsche spreekwoorden. Ziher en
goud, heide edele metalen: maar is het goud
niet het edelste En staal niet boven een
vloed snel stroomende woorden, het zwijgen?
Maar zwijgen is moeilijk, soms zelfs heel
moeiiijk. En er bannen oogmiblikken zijn, dat
.bet een getuigenis is fan groole fierheid en
inneilijke sterkte, om te blijven zwijgen, als
er -voorden zijn, die ons op do lippen branden.
Zou er niet lussen» de meiischeu onder
ling heel nat misverstand beslaan, doordat cr
te veel gesproken wordt? En moet ik met
eerlijkheidshalve bekennen, dat deze bcschul
djumg m liet algemeen voor oen groot deel
op ons, vrouwen, neerkomt? Vooral dan, wan
neer die groole despoot, de jaloezie in het
spel is? Dan wordt er zoo gauw iels gezegd
over een ander, wat niet uitgesproken had
mogen worden, of wel, omdat het maar gedeel
lijk waar is, of omdat we iemand daardoor
in een heel veikecrd licht zetten.
Spreken gaat zoo gemakkelijk en is dikwijls
zoo weldadig: hot kan zoo opluchten. Duor
enkele woorden te zeggen over een ander,
misschien niet als zoodanig bedoeld, maar ver
nederende kleinecrende woorden kunnen wij
ons zelf zoo veel gtooier doen schijnen, zoo
veel moor op den voorgrond plaatsen. En wie
is er zich op oat oogenblik van bewust, hoe
ver ue gevolgen van zijn woorden zicli kunnen
uitstrekken? Zelf weten we, hoe we den an
der moeten beoordeelon, maar degene die ons
aanhoort, zal den besprokene schatten naar
het uitgesproken oordeel. Hoeveel stil verdriet
kan hiervan het gevolg zijnl
Dat zien cn weten we niet altijd, maar wie
het eenmaal in zijn ieven ondervonden heeft,
zal liever zwijgen dan over een ander een
enkel wooid meer te zeggen dan hij verant
woorden kan.
Wie toch heeft ook inaar het minste recht
om te oordeeien over de daden of gedragingen
van een ander, die met alle, ook de kleinste
motieven kent?
Zwijgen is een edele eri groote kunst.
Wat is het niet dikwijls ook moeilijk, om
het zwijgen te bewaren, wanneer we meenen
in het ongelijk gestold te vvoiden; om niet
een scherpe en bitse opmerking te maken,
wanneer ook maar do allerminste snaar van
den hoogmoed wordt aangeiaakt. Wie zich
zelf dan meester kan blijven, zal daar achter
af meer bevrediging in vinden dan in het
overijld gesproken woord.
Maar wie zichzelf vergeet en een schamper
woord terugzegt, zal naderhand in stille oogen-
blikken innig vvenschen jiat de woorden onge
sproken waren; want, wa' we maar bedoeld
hadden als een speldeprik, wordt zoo dikwijls
als oen dolkstoot gevoeld en woorden kunnen
zoo diep en pijnlijk kwetsen.
Woorden kunnen lang nawerken en wat
eenmaal gezegd is, kan zoo moeilijk hersteld
worden.
Zwijgen is niet anders dan zelfbeheersching
en in ieder mensrhenlcven komen er veel
oogenbljkkmi dat die zelfbeheersching noodig
MAAR DAN STORINGVRIJ VAN DE
LANGE HAVEN 107 - TELEF. 67770
Vraagt Uw leverancier PRODUCTEN
van Zuivelfabriek en Melkinrichting
Westerkade 18 Telefoon 68434
Bekend door HOOGSTE kwaliteiten
IN HET DAMES-HOEDENMAGAZIJN
VINDT U
een moderne hoed voor cllc seizoen
VERHAKEN -- MODERNISEEREN
(Voorheen Korte Hoogstraat, over Passage R'dam)
HOOGSTRAAT 32 ANNO 1889 TELEFOON 68011
LOOPERS, TAPIJTEN, GORDIJNEN, VAKKUNDIG STOFFEERWERK
Wij hebben er belang bij te zorgen dat U tevreden bent. Dat zegt alles!
ROTTERD.DIJK 29A - TEL. 68073
trees ieep,
spaart zeep
GEEFT OVERVLOEDIG SCHUIM
SPECIAAL VOOR DE WASCH EM
VAATWERK
Snéde is en blijft altijd een vrij teer
materiaal. Peau de suède schoenen moeten
liefst niet in den regen gedragen worden.
Men onderhoudt de schoenen door ze regel
matig af te borstelen met een rubber
borsteltje. Dit is beter dan met een staal
draad- of koperdraad schuiertje, waai' men
voorzichtig mee moet omgaan om geen
pluisjes at ie schuieren.
Vlekken kan men verwijderen door be
hoedzaam afwrijven met een watje, go-
drenkt in benzine of letra; daarna de
plek zacht opborstelen of voorzichtig schu
ren met zeer fijn schuurpapier. Wordt het
suède hierdoor glad', dan houdt men het
even boven de wasem.
Kale plekken, die nog door horstelen,
noch boven den wasem goed te maken
zijn, kan men behandelen met een droog
poeder, dat men koopt in de kleur van
liet schoeisel Dat wrijft men in het suède
en borstelt het daarna licht uit.
>01 Miède jasjes geldt ongeveer het
zelfde als voor schoeisel Niet dragen in
den regenonderhouden met een rubber
borsteltje, Vlekken, die niet door langdurig
borstelen te verwijderen zijn, voorzichtig
wrijven met tetra. Falen wij in onze po
gingen 3an kunnen wij het jasje zeer goed
chemisch» laten reinigen.
Tomatensoep
Zes a acht rijpe tomaten worden schoon
gemaakt en met twee lepels boter een ui en
wat zout in een weinig water gestoofd. Daar
na doet men er 1 liter water bij, laat nog
ongeveer een kwartier koken en wrijft door
de zeef.
Twee lepels bloem of maizena,in een
weinig water aangemaakt, worden er dan
aan toegevoegd en men Iaat koken tot de
soep dik genoeg is. Ten slotte roert men
er desgcwcnsclit nog een paar druppols
citroensap) doorheen en dient haar op met
geroosterd brood.
Gemengde sla
Vermeng op de gewone wijze schoonge
maakte kropsla met enkele mooie roode lo
malen, die men in schijfjes snijdt en be
strooit met een weinig fijn zout en peper.
Dan wordt de gemengde sla overgoten
met slasaus, liefst met rabarbersap en
kwark bereid, waardoor gehakte kruiden
gemengd zijn, en men laat alles een uurtje
slaan tot de* saus goed in de tomaten is
getrokken, voor men opdient.
Aardappel schelpen
Zeven koude gekookte aardappelen wor
den heel fjjn gewreven en vermengd met
een eetlepel tarwebloem, twee eetlepels bo
ter, drie eetlepels stijfgeklopt melkeiwit, een
theekopje koude melk, een eetlepel fijnge
hakte peterselie en een weinig zout tot
een dikke brei.
De schelpen worden met verwarmde bo
ter ingesmeerd en dan de brij er in gedaan.
Bovenop wordt geraspte beschuit gestrooid.
Dan worden de schelpen in den oven
gezet tot zich een mooie bruine korst bo
venop vormt. i
De schelpen worden warm opgediend.
Zet twee liter karnemelk vermengd met
een kopje suiker en een citroenschil gedu
rende vier uur op een koele plaats, b.v.
een teil koud water, en presenteer het met
dunne sneedjes geroosterd brood, ol, lek
kerder nog, met wat geraspt roggebrood,
dat men tevoren in de kioekepan met een
ietsje boter en wat suiker bruin cn ero-
quant gebakken beeft.
Marline Wittop Koning schrijft ons:
Ons bolerantsoen, boe we ook passen
en meten, laat geen royaal gesmeerde
boteihammen toe; de kans bestaat zelfs,
dat in menig gezin de boter niet strekt
om alle sneden brood hun deel te geven
en dat stroop of jam te hulp worden
geroepen om de boter te vervangen.
Dat kin natuurlijk; wie zich de kwestie
niet al te diep indenkt, zegt waarschijn
lijk, dat bet „heel goed" kan: liet is im
mers smakelijk, de kinderen houden van
zoo'n zoete boterham en laten ze even
goed naar binnen glijden als de met boter
bes reken snee brood.
Beschouwen we het vraagstuk minder
oppervlakkig, geven we on.. rekenschap
van de voedingswaarde, die de met siroop
of met jam belegde boterham bezit, dan
moet ons oordeelanders luiden. Stroop
en jam bestaan zoo goed ais uitsluitend
uit koolhydraten, terwijl het er juist „in
den ranlsoeneeringstijd" zoo op aan komt,
dat wc ook denken aan het op peil hou
den van het eiwit en van de mineralen
in onze voeding.
Smeerbare voedingsmiddelen, die bet
droge brood van een smakelijk laagje voor
zien, terwijl ze ons tegelijkertijd eiwit en
mineralen toevoeren, bestaan; we vinden
ze in de kwark, zooals die als zuivel
product in den handel voorkomt, en in
den hangop, die we van karnemelk zelf
kunnen bereiden, door op de van ouds
bekende wijze 'leze namelijk uit te gieten
in een dooie, die in een vergiet is ge
spreid, met een tciiije of emmertje er
onder om bet uitdruipende vocht op te
vangen. Eén ding dient er dan nog hij ie
worden opgemerkt, n.l. dat voor ons bc
paalde doel het besmeren van de boter
ham de hangop zoo stevig mogelijk
moet zijn; lang uitlekken (een dag en
een nacht b.v.), zal dus de maatregel
zijn, die het gewenschte resultaat geeft
en ons hangop verschaft, die a.h.w., „ge
sneden" kan worden.
Eu dan nog een opmerking. In het uit
gelekte vocht zijn voedingsstoffen te ver
wachten: giet het dus niet weg, maar ge
bruikt het om cr rijst, gort óf boekweit-
grutjes in te koken: als we do pap ten
slotte vermengen met wat aangemengd
taptcmclkpoeder (per liter vocht b.v. 100
gr. of 2 theekopjes), dan hebben we met
weinig kosten een voedzaam gerecht, dat
uitstekend hef middagmaal kan aanvullen.
Koeren we terug tot de kwark of den
hangop als doelmatig hroodhelegsel, dan
rest mij nog n Ie vertellen, hoe we or
de noodige vaiialie in kunnen brengen.
Een zoele broodbolegging, die het in
voedzaamheid verreweg wint van stroop
of van enkel jam, maken we door de
kwark of den hangop te vermengen met
een schepje suiker of oen lepeltje jam;
de hangop, die van karnemelk afkomstig
is, zal daarvan iets méér vragen dan de
kwark, die lwar ontstaan aan taptemelk
heeft te danken.
Wenschen we een hartig broodbelcg-el,
dan staan, ..behalve het altijd toegevoegde
zout, tot onze beschikking:
Tuinkruiden (peterselie, kervel, selderij,
dragon, bieslook, prei, ui), betzij één al
leen of wel een mengsel van verschil
lende;
fijngehakte uitjes en augurken;
wat paprika
wat geraspte mierikswortel met een ietsje
suiker;
wat aangemaakte mosterd:
wat geraspte kaas (van een laatste stukje,
dat zich niet meer Iaat snijden).
Bepaalde recepten met juist aangege
ven verhoudingen zijn voor deze mengsels
niet goed mogelijk: ze berusten geheel op
„eigen smaak".
Wat vooral voor extra-gelegenheden een
een aardige afwisseling brengt, is het be
leggen van de met kwark of met hangop
bestreken sneetjes met plakjes radijs, kom
kommer of tomaat, of wel met geraspte
wortel of selderijknol.
Voor de leeftijd van één jaar
Materiaal: 100 gram rose wol, 50 gr. wol
met zijde, 45 c.M. rose lint.
Het manteltje:
Dubbele stokjes. Men zet 190 ketlingste-
ken op, haakt 11 st. en meerdert in denzclfn
den steek vau liet 11 st. een stokje. Ilan
haakt men 12 sf. plus 1 st. als meerdering
enz. over de gelieele breedte van hot man
teltje, teneinde de punten, te krijgen.
Zoo haakt men 3 t. dubb. st. van wol en
1 t. stokjes van zijde mot dezelfde meerde
ringen on dezelfde bogen enz. gedurende
10 t. Voor de mouwen zet men 50 steken
erbij op terwijl voor de mouwen op de
zelfde wijze wordt gemeerderd, zoodat men
ook dezelfde hogen krijgt als bij bet
manteltje.
Bij 21 c.M. hoogte op iederen vierden
steek een steek minderen om het manteltje
te kunnen eindigen met 40 stokjes.
Om het geheele manteltje en om de mono.
wen wordt het volgende puntje van wol
en zijde gehaakt 3 s., twee maal in dezelfde
steek insteken, 3 s. een maai in het mam
leitje steken en herhalen om bogen te
vormen.
Dan haakt men een koordje van 50 c.M.
lengte dat men van boven door het man->
leitje rijgt.
liet mutsje:
Men begint met 3 kelt. st. en haakt
hierin 16 dubb. st., 1 t. van rose zijde, 1
t. wol. Dit haakt men vijfmaal, terwijl in
iederen toer na iederen Ssten s. 1 s. ge
meerderd wordt. In de 5e toer kant men
15 st. af en haakt nog 4 t. van wol, 4 t.
van zijde. U heeft dus voor het mutsje 3
t. zijden st. en 8 t. wol!*> st. Haak! nog
1 t. st. en eindig het mutsje met een ruche
van wol en zijde die op de volgende wijze
wordt gemaakt:
Door ieder st. haalt men een draadje
wol en zijde, maakt een lus en steekt in
den volgenden •«leek in.
Dit doet men in de drie volgende toeren
en komt terug op de plaats, waar destijds
do 15 st. geminderd werden. De linten
naait men aan de uiteinden van het mutsje.
Als het erg warm is, moet het kindje
zoo luchtig mogelijk gekleed worden. Prae-
tisch is een kinderschortje met gehaakt
bovenstukje. Het kan ook als jurkje die
nen cn daar het van achteren open is,
is het zeer geschikt voor in den wagen.
Benoodigdheden:
35 c.M. voile stof, breedt plan. 90 c.M.
1 lduwen wit haakgaren, 1 kluwen
blauw of rose haakgaren, l1/!» el smal
blauw of rose lint on een haakpen no. 10.
Men zet op 8 losse steken.
Ie toer: in de eerste vier losse 4stok
jes; omkeeren.
2e toer: 5 losse, 1 stokje tusschen
het le en 2e stokje; dan 1 stokje, 3
losse, 1 stokje na het vierde stokje; om
keeren.
3e loer: 3 losse, 4 stokjes in het eer
ste gaatje, twee losse, weer 4 stokjes
in het laatste gaatje, omkeeren.
4e t'oer: 5 losse, 1 stokje tusschen
de laatste otolcjes van den vorigen toer;
dan tusschen de heide 4 stokjes, 1 stokje,
3 losse, 1 stokje en op het eind van
den toer in het laatste gaatje 1 stokje,
3 losse, 1 stokje omkeeren.
5o toer: 3 losse, dan in de gaatjes
weer 4 stokjes, waartusscheri steeds 2
losse.
Go toer: 5 losse, weer gaatjes en zoo
vervolgende tot men 17 gaatjes heeft. Dan
gaat men door met:
le toer: 3 losse, 2 maal 4 stokjes,
in 8- gaatjes omkeeren.
2o toer: 5 losse, 3 gaatjes, omkee
ren.
3e toer: 3 losse, 4 stokjes in het eer
ste gaatje en 4 slokjes in het derde
gaalje, omkeeren.
4e toer: 3 gaatjes en verder volgen
tot men weer 17 gaatjes heeft.
Hier is de helft van het bovenstukje
klaar en gaat men daarop verder, zoonis
van het begin af is beschreven, dus 3
losse, 4 stokjes, enz.
liet geheel haakt men met een picoolje,
hetzij van blauw of rose haakgaren. Ver
volgens zet men de voile aan het ge
haakte bovenstuk, waarvoor men eersteen
smal zoompje aan de voile maakt, en da
ruimte gelijk verdeeld.
Don zoom van het schortje kan men
met een LJauwen of rosen steclsteek af
werken en wie veel tijd cn geduld heeft,
maakt -een open zoompje.
De heide schoudertjes maakt men vast
met rose of blauwe lintjes, terwijl ook het
schortje van achteren met lintjes wordt
vastgemaakt.
Groenten van het seizoen zijn in den
regel het goedkoopst
In veel gezinnen gebruikt men raapstelen
slechls in stamppot. Toch zijn jonge tmpr
steeltjes als groente apart ook! heel sr&jh
kclijk, vooral ais we een heeleu langen
winter door a! zoo vaak stamppot gegeten
hebben. Extra lekker en zacht zullen raap-t
stelen worden, als we er Wat spinazie
doorheen mengen en deze tegelijk! mee ko
ken. (Jok bij stamppot kunnen we dit doen,
vooral als de steeltjes wat stugger worden.
Een minder bekende bereidingswijze van
raapsteelljes is de verwerking tot sla
ook hiermee kunnen we succes hebben,
mits we er heel jonge raapsteeltjes voor ge
bruiken en er een andere, zachtsmakemla
groente aan toevoegen.
We laten bier een recept volgen:
Groentesla met raapstelen
(Als groente voor 4 personen).
250 gr, (V- pond) heel jonge raapsteeltjes
250 gr, (l/o pond) spinazie of andijvie.
250 gr. ('/a pond) worteltjes of winter
wortel. I-
Ui, 2 gekookte aardappelen.
2 eetlepels olie en 1 eetlepel azijn, of
2 eetlepels kwark (of yoghurt). r
Verwijder 'de worteltjes van de raapn
steeltjes,' wasch' ze zorgvuldig en laat zo
goed uitlekken of slinger ze droog in
een doek. Hak ze daarna fijn. Doe hetzelfde
met de spinazie. (Als andijvie wordt ge
bruikt, dan deze na 't uitlekken uitknijpen
en vervolgens zeer fijn snijden). Boen do
worteltjes en rasp ze op een fijne rasp. Ver-l
meug de groenten met elkaar. Wrijf de ge
kookte' (aardappelen fijn en vermeng zo
met de olie en azijn of de kwark. Voeg
wat geraspte ui en wat zout toe. Meng dit
sLasausje door de groentesla en laat bet
er een kwartiertje intrekken.
Beschermt U tegen de gevolgen van
Bescherming daartegen !s alleen
mogelijk als leder zelf daadwer
kelijk meehelpt.
