VERSLAG VAN DEN
GEMEENTERAAD
Nieuwe opleidingsschool
BUITENLAND
Luchtgevechten aan de
Kanaal kust
Vijandelijke vliegtuigen boven
Duitschland
Hevige strijd in Syrië
Britsche militaire commissie
naar Moskou
De Baltische landen
i-iunueruug 26 Juni IV4I
Vergadering van Dinsdag 24 Juni 1941,
's namiddags 4 uur, ten Stadhuize.
doorzitten de 'burgemeester, rrnv
F. L. J. vaan Haarén.
1.'
Voorstel om ie besluiten "tot' stichting
van _eeii nieuwo school --yooir - G-.L. (X en
tot-huisyèsUng vtó dese school.in liét,ge
meentelijk schoolgebouw Singel 5.'
Bet overschot der openbare
school.
De lieer v. d. Berg wil een woord van
waardeering uiten voor deii wethouder van
onderwijs, die een weg gezocht heeft om
overeenkomstig de desbetreffende circulaire
van den secretaris-generaal van het depar
tement van opvoeding, wetenschappen en
cultuurbescherming enkele onderwijskrach
ten te werk te stellen. Dtat heeft spï.'s
sympathie.
Echter is een van d!e argumenten, ge
noemd in het desbetreffende stuk aan den
raad van-9 Mei j.l. niét juist; Daarin wordt
n.l.betoogd, dat op de apenbare scholen 455
leerlingen meer gaan- dan wettelijk noodig
ziju-hij de bestaande schoolformatle. De
Wethouder is hij hernoemen van dit cijfer
uitgegaan van het wettelijk minimum voor
éen 6-klassigeschool, n.l. 2-10 leerlingen,
doch elke deskundige zal moeten toegeven,
dat, wil men niet in moeilijkheden komen,
men rekening dient te houden met de
mutaties onder de schoolbevolking. Er moet
zeker een reser\re aanwezig 'zijn van 20
leerlingen boven het wettelijk minimum,
liet overschot is dus niet te stellen op
455 leerlingen, maar aanzienlijk minder.
Hoe is den laatsten tijd het verloop
geweest op de openbare scholen? Neemt
liet aantal leerlingen nog toe en hoe is het
aanlal in vergelijking jnet 1936? Als spr.
zich niet vergist blijkt uit het jaarverslag
vau 1939 en het beredeneerd verslag v an
1936, dat het aantal leerlingen op de
openbare scholen terug loopt. Dit is'een
feit, dat tot eenige voorzichtigheid maant 1
Spr. is niet enthousiast voor een nieuwe
school, omdat er een betrekkelijk klein
overschot blijft.
Tegen opleidingsscholen.
Eu spr. wil niet onder stoelen of banken
steken, dat hij oen beslist tegenstander is
vaii nog een opleidingsschool voor H.B.S.
en gymnasium. Er zijn in deze gemeente
bij het .openbaar,., onderwijs. reeds twee
van die scholen, waarvan één;'school -G2>
waarvan de heer Rozendaal hoofd is, het
officiecle etiket van opleidingsschool draagt.
Ook de school aanhet Oude Kerkhof,
hoofd de. heer D. Hoek de oude school
van Lernsom levert leerlingen af voor
H.B.S. en gymnasium. Waarom wordt deze
school, die in het centrum der gemeente
ligt, niet hetzelfde karakter gegeven als
aan school G 2? De grondslag daarvoor
is reeds gelegd, want er gaan reeds kin
deren van de school aan het Oude Kerk
hof naar de H.B.S.; bovendien is de school
van uit alle windstreken - gemakkelijk te
hereiken.
In 't algemeen is spr. niet voor oplei
dingsscholen en in dit opzicht staat spr.
niet alleen, want op een vergadering van
„Volksonderwijs" zijn eenigen tijd geleden
twee sprekers opgetreden, waarvan de één
pro en de ander oom tra het instituut van
dé opleidingsschool sprak.
Behalve school 62 en die aan het Oude
Kerkhof leiden nog meer scholen op voor
H. B. S. en gymnasium, b.v. de school
iaan het Frans Halsplein; -
Het is in 't algemeen niet bevorderlijk-
voor het peil van een school om daaraan
'de leerlingente onttrekken, die aanleg
hébben voor het later volgen van het M. O.
en wier ouders een maatschappelijke po
sitie innemen, die dat mogelijk maakt.
Door die leerlingen bijeen te brengen pp
een school, krijgt deze inrichting' liet etikef
van opleidingsschool, terwijl de andere
scholen als van minder beteek'enis worden
beschouwd, wat zékér niet gewenscht is.
Geforceerd leerplan.
Uit een der verslagen blijkt, dat van
séliool G2j mn dé 48 leerlingen der hoog
ste klasse er 25 naar de H.B.S. zijn
gegaan. De leerlingen van school-. G 2 wor
den reeds van hét eerste leerjaar af ge-*
traine'erd om later naar de H. B. S. of
gymnasium te gaan; tengevolge van hét
geforceerde leerplan moeten de kinderen
op jeugdigen leeftijd reeds' geplaagd worden
mét huiswerk. Hét meerendeel ka(u het
tempo niet mjb^uden en moet doubleeren
of moet niet dure bijlessen worden bijt
gewerkt!
Als dan hét resultaat is, dat van de 6e
klasse 25 leerlingen naar.de.H.. B; S. gaan,,
ish'ef- dan -'.noodzakelijk ••nog. een -tweede
opleidingsschool te, stichten?'. .Alsdatge
schiedt, "vervalt- de raad; in ;dé zélfde, fout;
dip; zo, vroeger- reeds 'maakte è'n-school
G-2 tot opleidiii^chóol'h,mWees^ I 1"-' -
De'scholen "aan ;het Oude Kerkhof, hoofd
de heer D. Hoek en aan hét Frans Kals-t
plein, hoofd de heer. A1, van Toledo, heb-t
ben reeds een respectabel .aantal leerlingen
aan de H. B, S;. afgeleverd, ook zonder
een geforceerd leerplan en zonder een
overmatige^ hoeveelheid huiswerk voor de
leerlingen.I j
Het aantal leerlingen.
Als het minimum aantal lecrl'ngen voor
een 6-klas'sigo school 210 is, if een over
schot voor alle openbare scholen in deze
gemeente van,460.'niet zoo Inzender,'groot.-
Spr. beschikt helaas alleen ove de cijfers
van 1939; die vair 1940 zijn np/j niet ver
schenen. Uit het'jaarverslag van 1939 blijkt,
dat er maar twee openbare scholen waren,
die boven de. 255. leerlingen uitgingen. Bij
255 leerlingen zou pen pjcuwé leerkracht
kunnen wórden aangéstefö. School A 2 had
in 1939 260 -leerlingen en schóól G 2 had
een overschot van 12 leerlingen hoven 7
leerkrachten, n.l. 267 leerlingen. 'Alle overi
ge scholen blijven -onder liet getal 255 en
meer dan de helft zelfs ver daar onder.
Op grond van de cijfers en ook uit piaeda-
gogiseh oogpunt bezien is het volgens spar.
niet gewenscht een tweede of eigenlijk
een derde, waait er bestaat reeds oa-ioffi-
cieel een tweedë opleidingsschool te
stichten. Spr. 'zou er meer voor voelen, als
het overschot toch zoo daverend is,- een
doodgewone lagere school te stichten en
het onderwijzend personeel van alle scholen
de normale kansen te geven leerlingen voor
H .B. S. en gymnsmaium af te leveren. Dat
zou strekken tot zegen van de kinderen
en tot gerustheid van de ouders.
Wachtgelders?
De heer Hoek herinnert aan de -opmer
king van den heer v. d. Berg, dat er slechts
twee openbare scholen "zijn met meer dan
255 leerlingen. Is er geen gevaar, dat, als
het aantal leerlingen daalt, een of meer
onderwijskrachten op wachtgeld moet wor
den gesteld?
De klassen te groot.
- .De'lieer Dink.el aar zegt,.dat hij aan
neming van bot- voorstel van B. en W.
de scholen inderdaad' beneden een aan
tal van 255 leerlingen komen, maar dat
is ook juist het s7 reven van den secretaris
generaal en van B. en YV.l Die gaan n.l.
van de gedachte uit, dat de klasseforma
tie te groot is. Als voor 6 leerkrachten
het minimum aantal leerlingen 236 moet
zijn, is hot aantal leerlingen per klasse
te groot. Daarom heeft dé secretaris-gene
raal ook het aantal leerlingen voor 6-
leerkrachten op 210 bepaald. Het zal dus
worden toegejuicht, als het aatal leerlin
gen per school daalt.
De lieer v. d. Berg heeft -beweerd, dat
de berekening van deri wethouder van
onderwijs, volgens welke er 450 leerlin
gen van de openbare school over zijn,
niet'juist is, want er zijii ook mutaties
onder de schoolbevolking en daar moet
men rekening mee houden.
Als dat niet het geval was, zou spr.
niét één, maar twee nieuwe scholen wil
len vormen! Maar omdat spr. weet,, dat
er inderdaad, onder de leerlingenn'og al
verloop is, -is het voorstel gedaan één
school te stichten.
Spr. heeft de 'cijfers over 1.936 niet,, bij
zich. Het spijt' spr., dat de heer, y.
Berg hem niet even heeft gewaarschuwd,
dat hij het voornemen had met dit .cijfer
materiaal te kom on, want dan had spr.
zich daarop kunnen voorbereiden.
Het 'gaat echter niet in de eerste plaats
om cijfers, maar om de vraag: Kan vol
daan worden aan de wensch'en, ja, de
eischèn van den secretaris-generaal,om
de klassen kleiner te. maken én dus meer
onderwijskrachtenaan te stellen.
En ook daar gaat het niet heelemaal al
leen om.
Overbevolkt. -
Het aantal leerlingen kan over de ge-
heele gemeente dalen en voor een be
paalde wijk stijgen. Dat is b.v. het ge
val revet school A-2, hoofd de heer D.
Hoek. Het aantal leerlingen van die school
het strand te Seheveningen heeft-de jeugd ruimte om zich'
naar hartelust te vermaken.
De grooteren hebben de verschillende toestellen bezet De over-'
bevolkte draaimolen op het hinderstrand.
(Polygoon).
De rijksinspectie van de bevoHrinsregisters in Don Haag is be-;
gonncn met een archief samen te stellen van de Gl/» millioen,
oproepingen voor de persoonsbewijzen.
200 ambtenaren hebben hier hun handen vol aan. In stalen
kasten worden de 61/» millioen bewijzen opgeborgen.
(Polygoon).
is n.l. gestegen van 288 tot 308.- In Januari
j.l. was het zelfs 315, maar dat is later
i iets gedaald in verband met'de: aangifte
van leerlingen oor de Ambachtsschool.
Als het aantal inwoners in 'een wijk
stijgt en er meer kinderen de lagere school
beèoeken, moet er dan niet. zoo noodig een
nieuwe school worden gesticht?
Meer dan 100 ouders hebben destijds een
adres tot den raad gericht met het ver
zoek in hel Oosten dergemeente een
nieuwe school met opleiding voor .HBS en
gymnasium te stichten.
Het leerplan het criterium.
De -opmerking van den heer v, d. Berg,
dat school A2 ook een opleidingsschool
zou zijn, is niet- juist. Dei heer Hoek
leidt wel leerlingen op voor HBS en gym
nasium, maar dat doen andere hoofden
vau scholen ook, b.v. de heereu Van To
ledo én Scherpenissè. En by"'KetlBizohdér
ohderwijs komt het zelfde v-orschijnsel voori
Ook de 'dr. Kuyperschooi aan de Stad-
houderslaan en de Oranje Nassauschool
aan de Franyois Haversckmidllaau leiden
op voor HBS. Het bestuur van. de Ver-
éeuiging voor Geref. Schoolonderwijs heeft
zelfs een extra-subsidie gevraagd voor de
school aan de Stadhouderslaan om boeken
aan te kunnen schaffen, noodig voor de
opleiding voorHBS en gymnasium.
Het gaat bij een opleidi igsschool' om
liet leerplan. Dat is voor school G2 anders
dan voor school A2.
De lieer v. d. Berg: Dat is juist mijn
bezwaar I
De heer Din kei aar: Het leerplan is
van grooten invloed.
School G2 levert maar weinig leerlingen
af voor HBS en gymnasium, zegt de lieer
v. d. 'Berg. Maar zoo is het niet, als
de heer y. d. Berg beweertl
De heer v. d. Bergr Dan klopt het
verslag niet!
Van opleidingsschool naar HBS.
De heer Din kei aar: In 1937 gingen
van de 48 leerlingen der 6e klasse van
school G2 er 31 naar de HBS of gym
nasium. Inderdaad waren het dus niet
aiie - leerlingen, die M.O. gingen volgen.
Maar is dat practisch wel mogelijk? De
kinderen gatfn op 6-jarigen leeftijdnaar
school en bijna alle ouders willen van hun
kinderen 'iets maken! Daarom worden deze,
zoo mogelijk, naar de opleidingsschool ge
zonden. Maar, in den loop van de 6 school
jaren blijkt wel eens, dat het kind niet
geschikt is voor HBS of gymnasium en
dan adviseert de onderwijzer de ouders
hun zoontje of dochtertje naar- deULÖ-
schooi te zendén. Daardoor komt het, "dat
niet alle leerlingen van de opleidings
school op de HBS terecht komen.
In. 1940 gingen van school G2 28 leer
lingen naar^HBS of gymnasium, en 13
naar de ULO. Verreweg het grootste deel
gaat dus naar de HBS.
(Wordt vervolgd), w
Ook gisteren heeft, naar het D. N. B. ver
neemt, de Royal 'Air Force in luchtgevech
ten,aan de Ranaalkust een zware nederlaag
geleden. Bij een poging -om landinwaarts
te vliegen ondernomen door gevechts- en
jachttoestellen in het kustgebied rondom.
Calais, schoten D.uitsclie jagers elf Britsche
vliegtuigen van hel type Spitfire neer. Te
genover deze laatste Buitsche luchtover
winning slaan slechts drie verloren eigen
toestellen.
Gedurende 24 uur verloor de R. A. F.
dus alleen bij aanvallen op- de kust van
het bezette gebied 21 vliegtuigen, terwijl
het DnitsclieJ,"lucht\ya.pen slechts zes ver
loren toestellen had te boeken.
Een nader bericht van het 'D.N.Bi, meldt,
dat het totaal aantal neergeschoten En-
gelschie vliegtuigen 41 bedraagt.
Eritsche ■bombardementsvliegtuigen, vielen
in den afgeloop-en nacht plaatsen van het
Noordduitsche kustgebied aan. Er ontstond
slechts geringe schade in woonwijken. Bo
vendien werd een kamp van krijgsgevan
genen getroffen, waarbij verscheidene ge
vangenen gedood werden. Nachtjagers scho
ten een vijandelijk vliegtuig neer. In het
Oosten vloog de vijand met zwakke strijd
krachten het grensgebied binnen en liet
een gering aantal bommen vallen zonder
noemenswaardige uitwerking te bereiken.
Naar de zender van. Beiroet meldt, is het
contact met den vijand hervat. In de woes
tijn is. dé toestand onveranderd. In den
Libanon; bij Mers Ajoem, is een vijande
lijke aanval met zware verliezen terugge
slagen. Marinevliegtuigen en liet Fransehe
luchtwapen hebben aanvalsvluchten uitge
voerd. Een vijandelijk-o colonne' werd ge
bombardeerd. Tien vijandelijke vliegtuigen
werden neergeschoten, twee Fransehe toe
stellen gingen verloren. i
Naar uit welingelichte kringen te Vicliy
omtrent de operaties in Syrië w ordt medege
deeld, zijn o|p verscheidene plaatsen van
het front hevige gevechten-aan den gang..
De Engelsche strijdkrachten probeeren in
hetAizonder.de aanvallen door de. beveili
ging van hun ravitaillc ,g te fundeeren.
De aanval van de 'bel-Engelsche colon
nes nit. Irak in de ridding van Palmyra,
kon door Fransehe strijdkrachten tot staan
gebracht worden. Over het algemeen heeft
men in Vichy den indruk, dat de Engel-
schen een nieuw offensief voorbereiden.
De zender van Bagdad 'bevestigt in een
bericht uit Istanboet, dat een Britsche mili-i
taire commissie uit Cairo op 24 Juni naar
Moskolu is vertrokken, teneinde samen te
werken met .hét Sovjetleger, resp; dit te'
reorganiseeren. Volgens dit bericht bestaat
de commissie uit specialisten van de vloot,
liet luchtwapen en de landstrijdkrachten.
Het A.X.P. meldt uit 'Berlijn:
Naar aanleiding van zekere buitenland-
sche berichten over gebeurtenissen op bet
gebied der binhenlgndsclie politiek in de
Baltische landen, merkte men gisteren iiy
politieke kringen te Berlijn op: „Voor ons
is er in de Baltische landen' op hètoogen-
blik maar één toestand: de militaire". De
demonstraties en de groepsvormingen, die
zich daar voordoen als reactie op den
Duitschcn strijd tegen het bolsjewisme, wor
den beschouwd als plaatselijke verschijn
selen. Men spreekt in dit verband van din
gen, die voor Duitschland op den achter
grond staan, met het oog öp de militairs
operaties tegen de Sovjet-Unie.
Darlan naar Parijs.
Uit Vichy wordt gemeld, dat de plaatsver
vangende Fransehe minister-president, admiraal
Dorian, zich naar Parijs begeven heeft.
Amerikaansche leeaiog aan Engeland?
De directeur van het Amerikaansche federale
bureau voor leeningen, heett medegedeeld, dat
op .het oogenlitik een plan wordt overwogen
om aan de Britsche regeering een leening te
verstrekken.
Engclschen verlaten Is tan boel.
Te Istanboet wordt bekend, dat het Engel
sche consulaat-generaal aan alle Engelsche
onderdanen den raad gegeven zou hebben, Istan-
boel te verlaten en zicli naar Egypte te be
geven. Het grootste deel der hier wonende En-
gelschen en de uit de Balkanlanden gekomen
Engelsche onderdanen - zijn reeds .in den leap
van de laatste maanden vertrokken.
De Amerikaansche staatsburgers verlaten
de Sovjet-Unie.
United Press zegt in kringen van het Ame- -
rikaarfsche ministerie van buitenlandsche zaken
vernomen (o hebben, dat er maatregelen zijn
getroffen voor het vervoer van" tweehonderd
Amerikaansche burgers uit de Sovjet-Unie.
Dè Amcrikaansehc neutraliteitswet niet van
toepassing-op de Sovjet-Unie.
RoosevcJt zal de beperkende bepalingen van
de neutraliteitswet niet van toepassing verkla
ren op de Sovjet-Unie eri bok dén Stillen
Oceaan niet tot oorlogsgebied verklaren. Overi
gens is nog geen beslissing genomen,over een
eventueele hulpvorleening aan de Sovjet-Unie.
Oorlogsmateriaal zal eventueel naar Wladi-
wostok verscheept kunnen worden. Fan Mos
kou is echter nog geen desbetreffend verzoek
ontvangen.
