1
li
h
|i
MOEDER IS ER VANNACHT
PLAATS VOOR ONS?"
|f
Gele kaarten vallen in de bus
Transpiratie en stukloopen van
II
i
I!
TWEEDE BLAD DER SCHIEDAMSCHE GOÜRANT
Pag- 1 - No. 22832
Dinsdag 15 juli 1941
in Neerlands jeugdherbergen
I
Ordening in de
arch itecten wereid
„Boüwen is een kunst"
BINNENLAND
Wethouder te Haarlenf benoemd
Nederiandsche ambulance voor
de N.S.K.K.
Gemengd Nieuws
it
n
ft
ff
tl
ff t
ill
tf
fri
f L*
'il
!|h
s
f
If
lf
„Moeder, liebt u nog plaats voor ons, vannacht?" Twee jongens en. twee
meisjes staan voor liet loket in de jeugdherberg „Be Poelakker" en leg
gen bij voorbaat liun gele trekkers-kaarten op "tafel, want d© va-cauties
zijn eigenlijk nog niet begonnen, dus de kans is klein, dat er belet gege
ven zal worden.
„Natuurlijk, kinderen, plaats genoeg! Ga maar door naar binnen, dan zal
ik de kaai ten in orde maken."
't Loopt toch nog druk op dezen warmen zomeravond, daar aan den
land \an de schier eindelooze Yeluwische bosschen, waarover de scheme
ring stil aan begint te dalen. Het stapeltje gele kaarten op de tafel van
de heibergouders is sedert den middag gestadig gegroeid, en wanneer wij
er een onbescheiden blik in werpen, dan zien wij, dat dezen nacht hier
zullen verblijven trekkers uit Amsterdam, Krimpen aan de Lek, Lekker-
kerk, Rotterdam, Rijswijk, Nootdorpen Öordrêeht. Tal van beroepen zijn
iertegmwcordigdvele kantoorbedienden, verder een winkelbediende, een
naaister, een drukker, een technisch ambtenaar, een leerling van de
vroedvrouwenschool te Rotterdam, een onderwijzeres en een typiste. Sommi
gen Icomen net van huis, anderen hebben blijkens do stempels in liun
kaart, er al een heelen tocht op zitten, zwierven via Schoorl over den
afsluitdijk naar Sneek, Appelsga en Heemse-Hardenberg, en zagen op die
manier de schoonste en minst betreden gedeelten van ons land."
nv
Lunteren, Juli
Buiten knerpt bet zand; de postbode
êetst op de jeugdherberg af, en laat
in. de bus een flinke stapel gele aan-
meldingskaarten verdwijnen, afkomstig
van trekkers, die aan het plannen ma
ken zijn geweest, en nu niet de ri
sico willen loopen, dat hun schema
volkomen in duigen valt, doordat de
jeugdherberg geen plaats meer biedt.
Zij schrijven dus den vader, op welke
dagen zij zullen komen, boe lang zij
■willen blijven, en met hoeveel deel
nemers zij zijn. Zij sturen daartoe een
dubbele kaart op, de herbergvader be
houdt het eene geleelte, en zendt het
andere terug, zoodat de trekker weet,
dat hij verwacht wordt.
Herbergvader Van Rossum heeft het
stapeltje netjes gesorteerd, en krijgt nu
zijn agenda waarin de „bestellingen" wor
den genoteerd, ,,'t Begint nu aardig te
loopen" zegt hij, terwijl hij aanvraag na
aanvraag secuur inboekt, „eu ik denk, dat
we in Augustus wel verscheidene dagen
tot den nok toe vol zullen zitten. Trou
wens, we zijn niet anders gewend, de
laatste jaren, en Eoewel de cijfers over
1941 vergeleken "bij die van" 1940 iets'zijn
teruggeloopen, ziet het er toch wel naar
uil, dat we den achterstand zullen inha
len."
„Hoeveel overnachtingen boekt u gemid
deld elk jaar?"
„Bat schommelt op het oogenblik rond
de vijfduizend. Onze jeugdherberg ligt
vooral voor de Amsterdammers zeer
gunstig- aan de grens van de Veluwe,
midden in de bosschen en toch dicht
bij de bewoonde wereld, zoodat het
fourageeren niet al te moeilijk is".
Er wordt geklopt. Een trekster steekt
h'aar hoofd om de hoek van de deur:
„Moeder, kunt u mij even helpen met de
boter, alles loopt door mijn rugzak heen.
't Was ook zoo* warm, vandaag! Heeft u
niet een koel plekje, waar ze zoo lang
staan mag?"
Moeder staat op en verdwijnt met haar
beschermelinge in de koele bijkeuken;-waai
de het smeltpunt naderende boter wordt
neergezet.
Nauwelijks is ze terug, of een trekker
heeft haar hulp noodig: „Moeder, zouden
de winkels nog open zijn? Ik moet brood
on melk hebben voor morgenochtend". Dfe
winkelsluiting in Lanteren blijkt elastische
allures te bezitten en gerustgesteld springt
de jongeman op zijn fiets, dorpwaarts,
voor de noodige fourage.
Distributie-perikelen.
Er staat op elke jeugdherberg een aar
dig versje, dat de trekkers natuurlijk uit
hun hoofd kennen, maar dat ook wel de
moeite waard is, het hier voor onze ie
zers te herhalen, omdat het ons tevens
een welkom aan knoop ingsp unt bezorgt.
Het luidt: 1
„Van tien tot drie uur trekkerstijd.
Waarin de trekker de herberg mijdt,
Be vader spons en bezem slijt,
En moeder zich aan 't eten wijdt."
Hoe het met het eten staak
Over de eerste drie regels nu bestaat
geen misverstand of verschil van mee
ning. Tusschen tien en drie uur behoo-
ren trekkers, die zich respecteeren, op de
fiets te zitten, terwijl de herbergvader
zich verdienstelijk maakt met de zorg
voor het interieur. Maar wijdt moeder
zich aan het eten? Helaas heeft in dit op
zicht de distributie wel eenige spaken
uit hel zoo goed functioneerende herberg
rad gebroken, zoodat het in veie jeugd
herbergen niet meer mogelijk is, warme
maaltijden te verstrekken. Pet was vroe
ger zoo. dat men voor 68 cent een uit
stekenden warmen maaltijd kreeg, en voor
31 cent een broodmaaltijd. De meeste jeugd
herbergen hebben echter te weinig toe
wijzingen gekregen, zoodat moeder zich
tot haar spijt niet meer aan het eten
kon wijden De trekkers moeten Üians
zelf voor hun potje zorgen, hetgeen in-
tusschen ook heel goed kan, want tegen
betaling van een zeer genng bedrag mo
gen zij gebruik maken van" de trekkers-
keuken, waar de dames naar hartelust
kunnen kokkerellen voor zooi er de
ingrediënten aanwezig zijn, wel te ver
staan! Het spreekt vanzelf, dat'tNJH.C-
bestuui alles m het werk stelt', om in
deze lacune te voorzien, en dezer dagen
is dan ook een schrijven uitgegaan naar
de herberg-ouders, waarin, zij het dan
ook in. beperkte mate, verhoogde toewij
zingen in uitzicht worden gesteld De her
her gmocd ers. die niets liever willen dan
de haar toevertrouwde jongens en meis
jes zoo goed mogelijk te verzorgen, zul
len zonder twijfel met blijdschap dezen
bnef hebben ontvangen, en het is te ho
pen, dat het bestuur er inderdaad in zal
slagen, hoogere toewijzingen te verkrij
gen.
Van tapt»» en reveille.
Schemering daalde intusschen over
de in roerlooze pracht staande Lun-
tcrensche bosschen, in de hoogste top
pen van de dennen zongen merels
parelende klanken omhoog en flauw
echode in de verte de roep van late
wandelaars, die genoten van dezen
zeldzamen, verkoeling brengenden
avond.
Feestelijke bijeinkoms t van den Duitsehen Rijksarbeidsdicust op Drinkwater onontbeerlijk, vooral in dezen tijd! De „Diwero"
Hontrust in Den H aag. De rijkscommmissarias, rijksminister heeft voor de vele arbeiders, die aan de Wegenbouw in Ret-
dr. Seyss ïnqtaart,'heeft op deze feestelijke bijeenkomst ges pro- terdam werken, oen speciale drinkwatervoorziening ingesteld. Het
ken. Het hijsehen van de vlag. drinkwater wordt met een groote tankauto over de werkkee-
ten gedistribueerd. Bij de tegenwoordige temperaturen moet de
v Olygoon) dagelijksche route zelfs meermalen gereden worden.
(Polygoon)
~v-
Verlossing van het Sovjetjuk. Na den Intocht der Duitsehe troelen in Riga trok
de b-iö'king in optocht jubelend rond.
Onze treksters efn trekkers, die ditmaal
een wandeling langs de schilderachtige
boschpaden verkozen, hadden boven een
gezellig samenzijn in de conversatiezaal,
waren geleidelijk thuis gekomen en klok
slag tien uur viel de deur achter de laat
ste Vein hen dicht
„Och, moeder, het is haast te warm om
nu al naar bed té- gaan. Mogen we nog
niet een eindje wandelen?" vroeg het
Dordrechtsche typistetje, die, in het voor
uitzicht overmorgenweer op de kantoor
kruk te moeten zitten, en zich te verdie
pen in lyrische ontboezemingen als- „In
antwoord op uw geeerde van tien dezer",
of andere soortgelijke termen, die in de
handelscorrespondentie veelvuldig voor
schijnen te komen,haarc vacaintie tot de
laatste -seconde- wilde benutten.
Maar moeder bleef onverbiddelijk:
„Neen, kind, tien uur gaan de deuren
dicht, orde moet er zijn. Trouwens, jullie
hebben je rust wel noodig, morgen moet
je weer een flink eind trappen
Tien uai de deuren dicht, om half elf
rust op de slaapz.alen. De slaapzakken
wor len opengevouwen,1 hier en daar
wordt er nog wat gekletst, maar de een
voor de ander na, raakt onder zeil, het
geen geen verwondering behoeft te ba
ren, wam na een dag van fietsen inden
brandenden zonneschijn komt de slaap als
een welkome gast
Zeven uur, reveille 1 Slaperige koppen
worden onder de kraan gehouden, zoo
dat de laatste herinneringen aan een goe
de nachtrust ijlings wegspoelen, in de
eetzaal wordt het ontbijt genuttigd, maar
vóór de trekkers verder gaan, mst er op
hen nog een taak, waaraan niet één - zich
onttrekt: het corvee. De. bedden worden
netjes opgemaakt, de zalen gestoft en ge
veegd de trekkerskeuken blinkt weer als
een spiegel, wanneer de laatste trekker, na
een hartelijk afscheid van vader en moe
der. op de fiets springt, om een nieuw
traject te beginnen, Noord- of Zuidwaarts,
naar het Oosten of het Westen, totdat
straks, tegen het vallen van den avond,
bij aan zal kloppen aan een andere jeugd
herberg, ergens in Overijssel, of in de
duinen langs onze Noordzee, met de stereo
type vraag „Moeder, hebt u vannacht
plaats voor mij'"
huiden voeten. Purolpoeder houdt huid en voeten koel en droog,gezonden gaaf.StrooibusSoct.
In het departement van Volksvoorlich
ting en kunsten te 's Gravenhage, heeft
een bijeenkomst plaats gehad van archi
tecten. Aanwezig waren om. het bestuur
van het Nedcrlandsche Architectengilde,
de gemachtigde van den Bond van Neder-
landsche Architecten (B.N A.), de heer B
Boezem an, en omstreeks 30 Nederiandsche
architecten, onder wie enkele leden van
het vocumahge bestuui van den B.N A.
Dr. Goedewaagen, secretaris-generaal
van het departement, zette uiteen, dat
de onhukke'iog van de Nederiandsche cul
tuur \oortaan in handen zal zijn \an den
staat en dat de werkers en hun belan
gen ge-loten vakorganisaties zullen vor
men, van welke laatste hij de pers als
voorbeeld noemde. De taak nu van spre
ker» departement is mede ordening van
do Nederiandsche architectuur, in de ar
chitectuur toch schept een volk zich blij
vende vormen Daarom is strenge over
henhconliole noodig, maar vooral ook.
stuwing door de overheid. Het geheele volk
zal dus de opdrachten verleenen. De taak
van het departement is dan tweeerlei
stuwend en controleerend, niet alleen bij
nieuwbouw, maar ook bij restauratie van
monumenten
Spreker kwam vervolgens op de taak
Inmiddels is officieel medegedeeld, dat
het centraal distributiekantoor voor de
jeugdherbergen gedurende de zomermaan
den grootore hoeveelheden voedsel be
schikbaar heeft" gesteld.
De regeeringscommissans voor Haarlem
heeft met ingang van gisteren den heer
A. Hofman, directeur der N.Y. Mij. tot
Aanneming van Waterbouwkundige Wer
ken, te Haarlem, benoemd tot wethouder
van openbare werken dier gemeente.
De heer Hofman is in 1887 op het eiland
Rozenburg geboren uit een bekende Slie-
drechtsche aannemersfamilie. Hij begon Zijn
loopbaan bij den havenaanleg van Delfzijl en
werkte vervolgens bij verschillende aanne
mers!) ednj1 ven in binnen- en buitenland.
In 1907 werd hij opgenomen in het be
drijf v]an zijn vaider, de tegenwoordige N.V.
Mij. tot Aanneming van Waterbouwkundige
Werken, waarvan hij thans mededirecteur
is. Deze N.V. voerde in ons land verschei
dene belangrijke objecten uit o,.a. de eerste
(Hoffmann, Zander-m) I groote Zuiderzeewerken bij Wieringen.
en de organisatie van de cultuurkamer,
welker oprichting in uitzicht gesteld is.
Als groepen welke in elk gilde van de
cultuurkamer telkenmale vereenigd worden,
noemde hij de kunstenaars, den kunsthan
del, de kunstlievender! en kunstlievende
vercemgingen.
Do kunstenaars in het gilde der beel
denden hun-ten worden weder onderver
deeld in vijf vakgroepen, nl de architec
ten, de schilders, de beeldh uwers, de
kun-tnijveren en de kunstpaeda gogen.
Voorts ligt het in de bedoeling een aan
tal gewestelijke kringen op te richten, ten
einde egalisatie te voorkomen en het
plaatselijke naar voren te doen treden.
Vervolg, ns kwam spr op de functie
van de arcliitectèngroep Die taak bestaat
uit een ethisch-sociale, een economische,
een juridische, een pacdagogische taak en
\er-terking van het volksche bewustzijn bij
iederen architect Die paedngogische laak
achtte dr. Goedewaagen uiterst belangrijk
üc architecten toch dienen de paedagogi-
sche opleiding zelf in handen te nemen.
Geen blokkendoozen.
De architectuur heeft zich ontwikkeld
in een technocratisch tijdperk, waarin
men te veel vergeten heelt, dat houwen
een kunst is en dat wie bouwt een kun.
'stenaar is. De blohkendoozen, welke in
het land \errezen zijn, getuigen van
verkeerde opvoeding. De opleiding
moet dus in geheel nieuwe banen wor
den geleid
Wat wij tot nlu toe in Nederland gezien
hebben in het arcliitectemvezen aldus dr.
Goedewaagen was tweespalt, al kau het
streven der afzonderlijke verccmgingen ge.
waardeerd worden. Alvorens nu wordt
overgegaan tot stichting van een architecten
vakgroep, is het noodig, dat de geesten
daarvoor rijp gemaakt worden. Veel meer
begrip moet zich in de geesten vasthechten
ten einde te Lomen tot een nationale bouw.
kunst. Met de vorming van die geesten
heeft spr. beiast ir. J. Gratama te Amster
dam, die ter zijde wordt gestaan door een
raad van advies. De bestaande vereenigin.
gen zullen moeten worden ontbonden. Ver.
der gaat het er maar om, dat ook de archi.
tecten zich met overtuiging scharen bij de
nieuwe orde, die ook in Nederland zal
worden gevestigd Richtlijnen zullen door
het departement niet worden gemaakt zon
der de architecten daarin te kennen. De
leiding van de architectuur zal echter bij
het departement berusten. Men moet nu.
zoo ver gebracht worden, dat de innerlijke
weerstand tegen deze ordening onhoudt.
Dit moet gelukken, mede doordat de
slechte volksvoorlichters in per,, radio en'
film langzamerhand verdwijnen
Dr Goedewaagen achtte de hoop dan ook
gerechtvaardigd, dat binnen niet te langen
tijd de Nederiandsche arcbitecteuwereld loy
aal zal medewerken aan wat hel departe
ment heeft uitgedacht.
Vervolgens heeft dje heer Gratama nog
het woord gevoerd en enkele richtlijnen
uitgestippeld.
Gistermorgen zijn van Utrecht drie auto's
naar het Oosten vertrokken, die als am
bulance zullen dienen voor de Nederlan
ders, die ingedeeld zijn bij het N.SlK.K.
Nederiandsche artsen zijn aan deze ambu
lance verbonden, die het werk van hun
Duitsehe collega's zullen verlichten.
Naar den Nederlandschen omroep.
Met ingang van gisteren is het hoofd van
den Persdienst van het Ned. Agrarisch
Front, de heer D. van de Bospoort, be
noemd tot leider van de nieuw opgerichte
afdeeling „Land en -volk" bij den Neder-
landsclien omroep. J.l. Zaterdag heeft de
heer Van id'e Bospoort afscheid genomen
vian het N. A. F. Hij zal zich nu in Hilver
sum aan de belangen van het Nederiand
sche hoerendom wijden.
In koleuslikbassin gevallen.
Zondagmiddag is de tienjarige knaap J.
J. met liet hoofd voorover in een kolen-
slikbassm van de mijn Willem Sophia te
Spekholzciheide (gemeente Kerkrade) ge
vallen en verdronken.
Gisteren is het lijk opgehaald.
Twist tusschen zwagers.
jdens eer vechtpartij tusschen de zwa
gers P. en H in het woonwagenkamp te
Helmond, waarbij gebruik werd gemaakt
van grassnijmessen, liep H. ernsiige ver
wondingen op. Hem werd oa ceir wijs
vinger afgehakt.
P. is door de politie in arrest gesteld.
Ernslig auto-ongeluk.
Op enkele kilometers van Jajoe m Bosnië
is een ernstig auto ongeluk geneurd Een
auto met 40 scholieren viel, toen de chauf
feur in een bocht de macht over zijn stuur
verloor;, van een helling 40 M naar be
neden in de rivier Wibras. Tot dusver
zijn 8 lijken en lil zwaar gewonden ge
borgen. Duitsehe soldaten bielpen bij het
reddingswerk
tl
it
F f
f
li
if?
ei
Lf
Sjtö
*¥<-1
it
Ïj
1
