EUROPA EN DE BLOKKADE
m
HET RIJK VAN STALIN
Woensdag 16 Juli 1941
Tijd om te verduisteren
EERSTE BLAD
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
94ste Jaargang
Mo. 22833
Het continent minder trefbaar dan Engeland
POSTREKENING S311
Duitsche geestelijken en de
oorlog
Britsche vliegtuigen boven
Duitsch gebied
De Komintern in Frankrijk
De aanval op Huil
De bloedigste sociale revolutie leverde
alleen ellende op
VANDAAG: 21.55 UUR
MORGEN: 21.54 UUR
ZONSOPGANG MORGEN 5.37 UUR
Het gebruik van hospitaalschepen
Vacantiedagen
Voor de confectie industrie
Om een vrouw
Moordaanslag te Stadskanaal
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering
ran Zon- en Feestdagen.
Prij's per kwartaal f 2.10; franco per po«t f 2.60
Prij9 per week: 16 cta. Afzonderlijke nummers
«feu.Abonnementen worden dagelijks aangenomen
ArlvertentiCn voor het eerstvolgend nummer moeten
vóór elf uur aan het Bnrean bezorgd zijn, 'a Zater
dags vóór 9 uur. Een bepaalde plaats van
advertentien wordt niet gewaarborgd.
Directie: Mr. H. A.- M. Koelants
Hoofdredacteur: M. Stavenga, Schiedam
SCHIEDAMSCHE COURANT
Op een in het oog vallende plaats pu
bliceert, de Frankfurter Zeitung èen arti
kel, dat zich bezig houdt met de gevoe
ligheid der Europeesche landen, vooral der
asmogondheden, voor een blokkade en wel
ia tegenstelling tot Engeland.'
Onder het opschrift „Europa verhongerl
niet", wordt daarin betoogd: Europa ver
hongert niet, zoomin door gebrek aan le-
- vensmiddelen als aan grondstoffen.- Die
Britsch-Amerikaanscke speculatie ons con
tinent en daarmede de asmogendlieden door
economische afbinding op de knioen te kun
nen brengen,'is gebaseerd op op vallingen,
die blijkbaar in .de eerste plaats voort-
Vloeien uit den omvang van den vooroór-
logsclien invoer in Europa. Meer dan de
helft van alle goederen, die door de an
dere werelddeelen op de markt werden ge
bracht, ging destijds naar Europa.
Maar bet totale bedrag van den invoer
is niet van belang. Dleze som van vele
milliarden bewijst slechts welk een krach
tige,, belangrijke klant Europa als geheel
genomen is geweest. Als maatstaf voor de
gevoeligheid voor een blokkade is dit to
taal bedrag evenwel volstrekt ongeschikt.
Om den juisteu graad van afhankelijkheid
vast te stellen moet men onderscheid ma
ken tussclien niet en wel te missen in
voer en vooral letten op de verhouding
tusschen invoer en zelfverzorging.
Als Engelsch-Amerikaansche kringen
groote verwachtingen hebben omtrent het
alsnog bereiken van hun doel door geheel
hot vasteland van Europa van allen invoer
af te sluiten, nadat de blokkade tegen de
asmogendlieden is mislukt, trekken zij over
ijld uit de situatie van Engeland conclu
sies voor die van geheel Europa. Enge-
lands afhankelijkheid vainftnvocr is inder
daad enorm. Die laatste jaren voor den
oorlog werd 76 procent van Engelands
verbruik aan broodgraan geïmporteerd. 83
procent van de door Engeland geconsu
meerde suiker kwam „van elders. Die pro-
ductie"vafT Vleesch óp basis van het vee
voeder in hot binnenland bedroeg sieehts
39, ran kaas 23, van boter 10 en van vet
37 procent. M
Grondstoffen.
Wat voor Engelands voedsel geldt, geldt
in nog sterkere mate voor de voorziening
van. de Brilsche industrie met grondstoffen.
Met uitzondering van steenkool en ijzer is
het eigen aandeel in de grondstoffenvoor-
ziening onbelangrijk. Slechts bij wol be
reikt de eigen productie en bij koper en
tin de afval van oude grondstoffen om
streeks een vijfde van het gebruik. Bij de
overige grondstoffen ligt de zelfvoorziening
nog lager, ook als men rekening houdt met
afvalstoffen en bedraagt meestal niet meer
dan. een tiende, b.v. bij vezelstoffen, de
meeste metalen, vooral voor de verede
ling van staal, voorts bij rubber, mine-
raio oliecn en alle voornaamste grondstof
fen voor -de chemische industrie.
Indien liet vasteland van Europa even
afhankelijk was van invoer, dan z,ou mem
de verwachtingen kunnen hegrijpen, dia
omtrent de blokkade werden gekoesterd. In
vele kringen gaan deze verwachtingen
zoover, dat men ook bij een'capitulatie van
het Engclsche eiland voortzetting van den
economischen oorlog van Amerika uit aan
beveelt en het mogelijk acht langs dezen
platonischen weg het vasteland van Europa
en daarmede de leidende mogendheden te
vermurwen.
Continentale zelfvoorziening.
Gelukkigerwijs is do situatie voor het
continent als geheel genomen volstrekt an.
ders dan voorjiet Britsche eiland. De netto,
invoer vormt hier hij de plantaardige voe.
dingsrniddelen in totaal niet meer dan en.
kele procenten van het geheele verbruik.
Vleesch, viscli, kaas, eieren en boter wor.
den zelf geëxporteerd. Dit overschot is
overigens niet echt, daar het berust op
behoeften aam invoer van voedergraaa en
oliekoeken. Deze behoefte" bedraagt even.
wel niet meer dan tien li Vijftien procent
Man de binnenlamdsche voedsetbasis, waar
uit een indirecte behoefte aan aanvulling
bij kaas en eieren van omstreeks vijf pro.
cent en 'bij vleesch van ten hoogste tien
procent voortvloeit, terwijl de schaal bij'
boter ongeveer in evenwicht staat. De eeni.
ge noemenswaardige leemte is de behoefte
aan aanvulling van traan en plantaardige
Vetten ten bedrage van 30 procent van het
normale vredesverbruilc. Dit verbruik komt
evenwel in aanmerking voor beperking.
Op het gebied van do grond'stoifenvoor.
ziening is de situatie vrijwel als bij de
voedingsmiddelen. Steenkool, ijzer,, sta,al,
lichte metalen, hout en bouwmaterialen
werden in 1937 met een overschot gepxo.
ditceerd, zoo ook die belangrijkste chemi
sche grondstoffen. Ook waar leemten in de
voorziening bestaan, zooals bij enkele niet
ijzerhoudende metalen, waarbij de" zelfivoor.
ziening sléchts een of tweederde van het
vredesverbruik bedraagt, voorts bij mine.
rale oliën, rubber, textielvezels en huiden,
zijn in ieder geval de behoeften van de
bewapening en de stricte noodzakelijkheid
van de burgerbevolking gedekt, gedeeltelijk
door afgedankt materiaal, gedeeltelijk door
synthetische productie en gedeeltelijk door
de mogelijkheid om de ontbrekende materia,
len te vervangen door ersatzstoffen.
Vervangings mogelijkheden
De legende van die groote gevoeligheid
van Europa als geheel voor een blokkade
is dus eea Engelsch' verzinsel. Een gede.
tailleerde vergelijking tusschen verbruik en
invoer toont reeds voor normale vredestij.
den een verwonderlijk hoog aandeel van
de continentale zelfvoorziening op de mees.
te gebieden. Terwijl b.V. de voedsel voor.
ziening v,an het Britsche eiland reeds bij
een 'belemmering van den aanvoer van
slechts vijftien a twintig procent reeds
met tien tot Vijftien procent daalt,
zou het vlaste land van Europa een
onmogelijke veronderstelling voor bon.
derd procent van zijn aanvoer beroofd moe.
ten worden, ais men het zelfde effect
wilde bereiken. Daarbij is nog in h'et ge.
beel niet rekening gehouden met de talrijke
vervangingsmogelijkheden, waarover men in
gevial van nood beschikt.
Voor de meeste landen van Europa be.
stond voor den oorlog geen aanleiding
om die eigen productie van deze aanvul.
lingsvoortbrengseléii stelselmatig te verhoo.
gen. "Eerst thians beginnen Velen van déze
tanden aan deze mogelijkheden te denken,
die de eigen bodem) hun biedt. De produc.
tiekrachten, van Europa zijn" nog nooit ten
volle gebruikt. Voor vele producten, waar
aan thans gebrek bestaat, zou men vroeger
geen afzet hebben gehad.
Eerst door de blokkade wordt de pro.
ductie Mer ten volle ontketend.
Inmiddels kan men zich door beperking
en vervanging behelpen. Zeker is, da,t de
blokkade, die gericht is tegen de asmo.
gendheden, deze mogendheden minder treft
dan den daarom heen gelegen ring van de
Pnj» der ad verten tiëu. van jregels l i 60
iedere regel meer i 0.31; tn het Zaterdagnnmmer
1—~5 regels 1.85, iedere regel meer f 0.36
Reclames f 0.77 per regel. Incassokosten S ets,;
pbsticwi tan ties 15 ets. Tarieven van advertentien
bij abonnement 2ij"n aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen voonnthetahn - Kleine
Advertentiën opgenomen f 0.52 t/m 15 woorden
i 0,77 t/m 25 woorden. Fik woord meer 5 cent tot
een ma Tim nm van 30 woorden.
'a Woensdags: Klemt Ad ver ten ti ui tot 25 woorden
'0.26, inita vóór Dinsdagavond C nur aan het
Bureau bezorgd
'a Zaterdags- Kleine Advertentiën i 1.03. indien
met vóór Vrjfdagavond 0 uur bezorgd.
andere Europeeschfe landen, die Engeland
bij de blokkade h'eeft betrokken.
Het Britsch-Aimerikaansche uilliongerïngs-
plan 'blijkt in het geheel geen begrip van de
werkelijkheid te hebben, als het op langeren
termijn Wil Werken. Want de tijd werkt
hier ongetwijfeld in het voordeel van
Europa.
Hoe langer die blokkade duurt, des te
meer rijpen de vruchten van de reorgani.
satie der geh'eele Europeesche produclie
op het gebied van voedingsmiddelen en
grondstoffen. Zooals Duitschland voor den
oorlog door productieslag en vierjaarsplan,
naar 'bewezen is, Van jaar tot jaar beter
bestand geraakte tegen de blokkade, zal
dit ook geschieden met het geheele conti,
nent, nu het zich' thans gedwongen ziet
dezelfdló taak op 'breaden grondslag ter
hand te nemen.
Gok in den veldtocht in het Oosten
hebben, naar aan het D.N.B, gemeld wordt,
leden van de Duitsche geestelijkheid zich
even dapper gedragen als bij de gevech
ten in Zuid-Slavië en Griekenland. In
deze drie gevechtsfasea kregen 27 R, IC.
geestelijken te velde het ijzeren Kruis twee
de klasse. Bij de bezetting van Kreta zijn
voorts twee katholieke geestelijken en drie
proteslantsche geestelijken met valschermen
omlaag gesprongen, om de eveneens met
valschermen gedaalde artsen te helpen hij
de verzorging der gewonden. Twee gees
telijken vonden hier den heldendood Kaar
blijkt uit een mededeeling van militaire
zijde, hebben 47 leekenbrocders van R-K.
klooster- die sedert het begin van den
oorlog vrijwillig bij den saniteitsdienst werk
zaam zijn, oorlogsonderscheidingen gekre
gen, o.m. 13 het infanterieslorminsigne en
7 liet pantserstorminsigne. Volgens voorloo-
pige, nog onvolledige raming hebben daar
mede ongeveer 350 geestelijken en keken
broeders oorlogsonderscheidingen gekre
gen. liet aantal protest an tsche geestelij
ken, dat op het oogenblik oorlogsdienst
verricht, deels met de wapens, kan thans
niet vastgesteld worden. Waarschijnlijk zijn
het echter verscheidene duizenden, aange
zien uit hun gelederen reeds 1700 perso
nen onderscheiden möt hot ijzeren
kiuis tweede klasse.
In Jen nacht van Dinsdag op Woens
dag hebben Britsche vliegtuigen korte
vluchten gemaakt naar het Rijnsch-lVest-
faalsche industriegebied. Door goedgerieht
afweervuur werden zij reeds bij do nade
ring \ers|jrcid. Zij wierpen slechts op en
kele plaatsen eenige brisant- en brand
bommen neer, welke slechts geringe scha
de aanrichtten.
T'.v
Zo» verken de Duitsche granaten. Vernielde S»ijetpantservagen aan den weg
naar Luck.
(P K. Schreier, Atlantic, Zander-Mi.)
Een speciale correspondent van de „Ma
tin" meldt uit Vichy, dat do Komintern
in Frankrijk 30 C00 bezoldigde agenten bad,
van wie er reeds 25.000 onschadelijk zijn
gemaakt. Na het vertrek der Sovjet ami as
sade, is in het ambassadegebouw een huis
zoeking vei richt, waarbij kisten met do
cumenten zijn gevonden, welke bewezen,
dat de Sovjets onder bescherming van
hun diplomatieke onschendbaarheid een
reusachtige bolsjewistische propaganda
voerden. In een kelder vond men de over
blijfselen van een geheimen zender. Of
schoon het ambassadepersoneel al zeer
uitgebreid was, waren er bovendien nog
80 handel,sattacheé's in de verschillende
industriestreken.
De Duitsche luchtaanval op de haven en
de belangrijkste ravitailleeringsbedrijven
van Huil in den afgeloopen nacht is zeef
begunstigd door den lichten zomernacht. Do
bestuurders konden de opgedragen dooien
nauwkeurig herkennen en deden den aan
val met groot succes ondanks den ster
ken afweer. Behalve zes groote branden
en talrijke kleine en middelgroote ontstond
een ze-er groote brand in de korenmolens
en tegen den ochtend had deze een ge
weldiye uitgebreidheid verkregen. In liet
Oostelijk deel van de haven werden een
benzineopslagplaats getroffen, die in vlam
men opging.
Colin Ross, wien liet hij uilzondering ge.
lukte in 1940 een verblijfsvergunning te
Moskou voor zich zelf en zijn gezin te ver.
krijgen en zelfs de mogelijkheid kreeg om
in de Sovjet-Unie te reizen, wijst er op1, dat,
wat meestal ten onrechte kortheidshalve
Sovjet Rusland wordt genoemd, meer is dan
een land en meer dan een rijk. Het is een
continent, een „halfrond" een eindeloos
„leefgebied" met ongeveer 180 millioen
inwoners. En die zijn zoo verschillend van
aard, omvatten menschen van zoo verschil,
lend ras, van zoo verschillende beschaving
en loven?-orm, dat zij allen onmogelijk on.
der één hoofd benaamd kunnen worden.
Eu daar komt hij, dat in deze ruimte en
deze sfeer, die op zichzelf reeds afwijkt
van alles wat voor ons gewoon is, in den
loicipi Üer laatste twintig jaar zoo vreese.
lijke dingen gebeurd zijn, dat de toestanden
en. omstandigheden, die in het rijk van Sta.
3in feiten vjan den dag zijn, waarover men
niet eens spreekt, ons menschen van liet
avondland eenvoudig ongeloofelijfc moeten
voorkomen. -
Vergeefsche offers.
Het rijk van. Stalin is een complex van
feiten en denkbeelden, die voor een Euro.
paaan eenvoudig onvereenigbaar lijken. Het
schokkendste daarbij1, ook voor een over.
tuigd anti.bolsjewist, is echter, dat milli-
oenen en nog eens millioenen menschen
Kun leven hebben gelaten ter verbetering
van den toestand van arbeiders en boe.
ren, met als resultaat, dat het dezen ar.
beiders en hoeren th'ans slechter gatat dan
tevoren. De 'bloedigste sociale revolutie der
wereldgeschiedenis is tevergeefs u'itgevoch.
ten. ]ta de z.g. dictatuur van h'et proleta
riaat is de proletariër er gemiddeld ellen
diger aan toe dan onder den tsaar. Hij
heeft echter een troost voor zoover men
dat een troost kan noemen, allen, wien
het eenmaal beter ging dan hem, die hem
eenmaal onderdrukten overheerschten,
den adel, den groot-grondbezitter, den kei
zerlijke ofhcieren en ambtenaren, gaat liet
thans even slecht, voor zoover men ze
niet doodgeschoten of onder martelingen
om het leveu heeft gebracht.
Een klein, uitermate klein aantal prole.
tariërs is het gelukt, zich op te werken,
naar de thans heerschende laag. Gemeten
echter volgens Europeesche maatstaven, is
de levensstandaard zelfs van deze men.
schen belachelijk laag, tenminste op de
laagste en gemiddelde trappen der hiërar.
chie. Men moet bijv. al heel hoog geste,
gen zijn ofp den ladder van de Sovjet
hiërarchie, om zich te kunnen verheugen
in. de luxe van een woning met drie ka
mers. De eenkamerwoning is regel in liet
arbeidersparadijs.
"Woningtoestanden.
Jik hen in genoeg woningen geweest,
vertelt Colin Ross, die uit een enkele 'kla-
mer bestonden, waarin twee gezinnen huis.
den. In een zoo'n kamer stonden twee
bedden tegenover elkaar en in ieder bed
sliep een echtpaar met verscheidene kin.
deren. En ik heb ook' gespro-ken met de
nieuwe bewoners. Zij waren van mecning,
dat zij het eigenlijk heel goed hadden,
bescheiden zijn de eischen in Sovjet-Rus
land wanneer ze maar genoeg brood
hadden. Maar daar mankeerde het vaalk
aan.
In Moskou hébben wij de bevolking in
de rij zien slaan voor de bakkerswinkels.
Drie dagen lang was in geheel Moskon geen
brood meer te krijgen. Maar toen wij vlak
daarna naar Kiev gingen, kon men daar
op alle hoeken van de straten brood 'koo.
pen. Zoo k,an men zeer versclitllende in.
dru' ken uit Rusland mee naar huis nemen.
Paradcpaardjcs.
Er zijn verder ook enkele paradepaard-
jes, zooak de ondergrondsche spoorweg
van Moskou, die inderdaad technisch vol
maakt is. Men kan ook opera's en ballet-uit
voeringen in Moskou of in St Petersburg
zien. Ook zijn er enkele modelfabriekon
en modcünstelüngen op hot gebied van
socialen zorg, die men om propagandisti
sche redenen aan buitenlandsche bezoe
kers tc.ont llier hapert liet eChtyr al. Men
heeft ons tenminste fabrieken laten Kien,
waar de arbcidsvoorwnawlen slechter wa
ren dan in de ergste werkplaatsen van
New York Ook bracht men ons naar kin
dertehuizen en zuigelingeniiiriclitingcn, d e
ondcnkbaai armzalig waren. Kaïr liet
schijnt hield men ze voor voortreffelijk,
anders zou men ze ons iocli nauwelijks
hebben laten zien. Dit bewijst, dat men
er in do Sovjet-Unie ieder denkbeeld van
heeft verloren, hoe de „proletariër" in de
niet-boisjewistische landen leeft en onder
welke voorwaarden hij werkt.
Hermetisch gesloten.
Hoe zou het ook anders kunnen zijn.
Het land van hamer en sikkel is sedert
een kwart eeuw hermetisch afgesloten van
de rest van de wereld. Bijna allen, die
nog van vroeger wisten, hoe het er bui
ten Rusland in de wereld uitziet, heeft
men uit den weg geruimd. Vele kenners
van de toes^pden in de Sovjet-Unie zijn
van meening, Jat de massa execulies der
laatste jaren geen andere reden hadden,
dan een opruiming te houden orftler de
genen, die nog eenig idee hadden van
de niet-bolsjewisfische wereld cn inderdaad
gelooft dc massa dan ook, dat liet het
volk buiten den Sovjetslaat, vooral in de
z.g. fascMUche landen, nog veel slechter
gaat.
Juist op dit gebrek aan kennis berust
niet voor het minste deel de heerschap
pij van Stalin.
Kaar officieel wordt medegedeeld, heeft
de Duitsche regeering baar voornemen ken
baar gemaakt om in de Oostzee en in
de Kooidc-lijke IJszee hospitaalschepen te
gebruiken.
De Sen jet-iegeering heeft de aankon
diging inzake de Duitsche hospitaalsche
pen beantwoord met de mededeeling, dat
zij deze schepen niet de bescherming zal
verkenen, welke hun volgens de begin
selen van hel volkenrecht toekomt.
Dc militaire diensttijd in Amerika,
In een officieel schrijven aan den voor
zitter \an het Congres heeft de onder
minister \an ooi log, Patieraon, medege
deeld, dat president Roosevelt voorstan
der is van den verlenging van den dienst
tijd voor degenen, die ooi sjironkelyk voer
12 maanden zijn opgeroepen, en wenscht,
dat do limiet voor het aantal recruten,
dat op een gegeven oogenblik onder de
wapenen is. wordt afgeschaft. Deze limiet
bedroe j 900 000 man. tJ
Het college van rijksbemiddelaars heeft
met ingang van 16 Juli een regeling vast
gesteld van vacantiedagen van werknemers
in de confectie-industrie.
Voor elke maand onafgebroken dienst
wordt tot een maximum van zes dagen
een halve dag vacantievergoeding ver
leend, welke wordt uitbetaald op den laaf-
sten werkdag vóór do vacantie, ook in
geval van eerdere beëindiging der dienst
betrekking, tonvij deze beëindiging ge
schiedt op gTond van een dringende re
den als bedoeld in artikel lG39p B. W.,
in welk geval het recht op vacantiever
goeding vervalt.
De vacantievergoeding bedraagt per hal
ven dag een twaalfde deel van het week-
inkomen, hoedanig geldt 1/52 van het to
tale loon in de laatste 52 weken der,
dienstbetrekking, of, bij kortere dienstbe
trekking, een overeenkomstig deel v*„n het
totale loon in die kortere periode, zulks
met dien verstande, dat ziekteweken hij
deze berekening buiten beschouwing blij
ven en dat de vacantievergoeding per hui
ven dag niet kan dalen heneden een
twaalfde deel van 36 uur loon. Daarenbo
ven zal voor nieuw in het vak komende
leerlingen beneden zestien jaar de vacan
tievergoeding niet kunnen dalen beneden
36 uur kon
Tusschen zekere J. B. en de echtge-
noote van R. W. te Stadskanaal was in'
den loop der tijden een veihouding ont
staan. De laatste dagen logeerde tenliuize
van B. een jongmensch uit Nijmegen en
toen deze ook naar de gunst van da
vrouw dong, was dit geenszins naar den
zin van B.
Het gevolg hiervan was, dat het giste
ren in dn Hoofdstraat tot een botsing tus
schen bc-ïle mannen kwam, waarbij de
Nijmegenaar twee maal door B. met een
dolkmes werd gestoken en levensgevaarlijk
gewond.
Dc getroffene is naar het r.k. zieken
huis in Winschoten overgebracht, terwijl
de dader kon worden gearresteerd.
Deze heeft een bekentenis afgelegd.
