1
DE SPANNING IN HET
VERRE OOSTEN
Donderdag 24 Juli 1941
Tijd om te verduisteren
I
,w
I*
fe
EERSTE BLAD
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 49300 (3 LIJNEN)
94ste Jaargang
No. 22840
POSTREKENING S311
W
Dejapansche staatsburgers verlaten Zuid-Afrika
Het driemogendhedenpact blijft de grondslag
Do wereld is gewend geraakt aan gewel
dige gebeurtenissen en daarom ziet zij
thans met een zekere kalmte toe, hoe
zich de situatie in het Verre Oosten ont
wikkelt, Deze is vrij dreigend geworden,
De waag is, of Japan binnen afzienbarea
tijd ook niet rechtstreeks in het groote
conflict Letrokken zal worden. De Vereen.
Staten hebben den gordel van ndlitaire
steunpunten em Japan steeds nauwer ge
trokken; in Singapore zijn belangrijke ver
sterkingen aangekomen en nu Rusland met
twee leden van die spil in oorlog is ge
raakt, is de positie van het derde lid er
niet makkelijker op geworden.
- De berichten van den laatsten tijd zijn
niet geschikt om op eenïge ontspanning
te hopen.
Alle Japansche staatsburgers in Zuid-
lAfrika met drie uitzonderingen, zullen b.v
deze week naar Japan terugkeeren, naar
Reuter uit Johannesburg meldt.
De leden van den Japanschen diplo
malieken en consular ren dienst in Zuid-
Afrika zullen met hun gezinnen eveneens
naar Japan terugkeeren. De Manila Ma-
roe neemt de geevacueerden aan boord,
Dit schip en de Belgium Maroe, die te
Durban ligt, zijn de laatste schepen, die
voorloopig Zuid-Afrikaansche wat-ren be
varen. Alle Japansche handelshuizen -in
Zuid-Afrika zijn reeds gesloten o£ staken
hun werkzaamheden deze week.
Maarschalk Pétain heeft te Aix en Pro
vence een toespraak gehouden tot de ka-
detten van. de militaire academie van St,
Cyr en Maixent, waarin hij betoogde, dat
Frankrijk gedwongenis zijn koloitiën fe
beschermen en zijn geheele koloniale rijk,
- waarop begerige .„blikken zijn,- gericht,- te -
verdedig m. Met verwijzing naar het voor
beeld der Fransche troepen, die Syrië dap
per henben gehouden tegen een over
macht, verklaarde de maarschalk, dat het
misschien noodig is Fransche koloniën,
waarin" bc-t geheele Fransche imperium
wordt bedreigd, te verdedigen met dezelfde
kracht en energie, die de strijders van
Frankrijk in Syrië aan den dag hebben
gelegd.
Engeland en China.
Til verhand met het Japansch-Fransche
contart nopens de problemen in iet Verre
Dosten, geeft men in welingelichte Fran
sche kringen te verstaan, dat de teVichy
ontvangen berichten niet in strijd zijn met
de inlichtingen over een bedreiging van
Indo-China door Engeland, zooals deze de
laatste dagen door de Japansche pers zijn
gepubliceerd. Men vermoedt in deze krin
gen ook, dat 't juist is, dat troepenconcen
traties in Birma en te Singapore geschie
den.
Voorts wijst men er op, dat vertegen
woordiger;. van Engeland, Thailand en
China bijeenkomsten heblerugehoudr-n, die
zonder twijfel een militair karakter heb
ben. De verklaring van den Engelschen
minister van buiteniandsche zaken, Eden,
dat de overeenkomst tusschen Engeland
en China tegen niemand is .gericht, is in
toonaangevende kringen fe Vichy met
groote terughouding ontvangen. Van wel
ingelichte zijde verklaart men, dat het
onder bovengenoemde omstandigheden vol
strekt begrijpelijk is, als Japan het ge
vaar in het Verre Oosten een feit acht.
De beide voornaamste doeleinden-der Ja
pansche politiek bestaan in handhaving
van de orde in het Verre Oosten en af
wikkeling van den oorlog in China. Frank
rijk heeft in Augustus 1940 erkend, dat
Japan de mogendheid is, die het grootste
belang heeft bij handhaving van de orde
in het Groot-Aziatisch gebied. Als Japan
deze orde nu bedreigd acht, dan is het
niet onverklaarbaar, dat de Japansche re
geering Frankrijk uitaoodigt gemeenschap
pelijk met Japan alle mogelijkheden na te
gaan om dit gevaar te keeren.
Een overeenkomst lussches
Japan en Frankrijk?
„Associated Press" meldt, dat de Japan
sche ambassade te Washington heeft mede
gedeeld, dat zij een bericht heeft ont
vangen, volgens hetwelk Tokio en Vichy
een overeenkomst zouden hebben gesloten
met betrekking tot Fransch-Indo-Cbina.
Een offioieele bevestiging hiervan'is ech
ter nog niet ontvangen.
De bewapening van Britsehe
schepen.
De Britsehe opperbevelhebber in het
Verre Oosten, Popham, heeft, naar uit
Bangkok wordt gemeld, bevel gegeven al'e
in hel gebied van Malakka varende of
liggende Britsehe schepen te bewapenen.
Vooral de schepen van meer dan 5000 ton
moeten volgens het bevel van Popham on
middellijk voorzien., worden van- luchtaf
weergeschut' ëh kanonnen van -ïichr- ka
liber.
Admiral Nomoera bij Sumner
Welles.
Na een conferentieL van eeil half uur
met den plaatsvervangende!! staatssecreta
ris, Sumner Welles, heeft de Japansche
ambassadeur, admiraal Nomoera, Woensdag
volgens Associated Press voor vertegen
woordigers der pers verklaard, dat de toe
stand in het Verre Oosten is besproken,
waarbij hrj het Japansche standpunt uit
eengezet heeft. Bovendien heeft hij de
kwestie te berde gebracht, waarom Japan
sche schepen niet door het Panama kanaal
kunnen varen. Welles heeft veiklaard, dat
het kanaal voor onbepaalden tijd wegens
herstel] ïngswerkzaamheden voor de koop
vaardij is gesloten. Hij, Nomoera, heeft
daarop geantn oord, dat de Japansche sche
pen niet ongelimiteerd op toestemming .tot
doorvaart kunnen wachten. Tien Japansche
schepen zijn derhalve reeds in Zuidelijke
richting nitgeloopen om de thuisreis via
Zuid-Amerika te maken.
De Japansche buiteniandsche
politiek.
De Japansche 'minister van buitenland''
sche zaken, Toyoda, heeft alle Japansche
diplomaten in het buitenland nogmaals uit
drukkelijk instructies doen toekomen, in
houdend© dat Japans politiek met de wijzi-
HET GEBIED VAN SMOLENSK
fe*
'"-fe
tfé
s Lj
N^ROSLAWo "is
m?) ix -
De kaart geeft het operatieterrein aan
Main ide middensector >-«,u het -Oostelifkl
firont, ioja'. „h'et geHed' van Smolensk".
.Volgens h'ét D. N. B. rukken de Buitsoh'e
troepenco-lonnes ten Oosten van Snn.iensik
Verder >op', met d!e grootste kracht wordt
hier de op/marsoiT in de richting van Mos
kou iviaortgezet.
De .Duitsche weermacht heeft tot op he.
den ,een sch'erpje frontwig in de „Sfalin.
linie" .gedreven die er als volgt uitziet,
(men raadplege hieriifij de kaart):
Het front begint 50 KM- ten ZuiO.Westen
vian Newel, (deze plaats ligt ten Noorden
van fWitobsk1), loopt via Gorodok langs
Witebslk! >env Roedaja), tot Smolensk; Mer
'gaiat >hlöt-firon. verder tot in de omgeving
van iSiOlowjeWlat. 1
De andere zrjdo van de wigbegint' 50
K.M. Oostelijk van Orsja', gaat via 'deze
-lajatste tstafl verder langs de rivier den
Dnjepr vla Smolensk tot in de zone van
SolowjeWa.
ging van het kaliinet geen wijziging heeft
ervaren, maar nog steeds het clriemogend-
hetlenpaot ten grondslag heeft.
Ofschoon over deze houding van Japan
in 't algemeen geenerlei twijfel is gelaten,
zoo schrijven de bladen, gaat de Engel-
sche en Amerikaanscbe propaganda zich
verder te buiten aan ongegronde geruchten.
Daarmede tracht men in de eerste plaats Ja
pan in twee kampen t© verdeelen, en in
de tweede plaats de betrekkingen tusschen
Japan en Duitschland' te vertroebelen. Se
dert het uitbreken van het Chineesche con
flict hebben Engeland en de Vereen. Sta
ten hun vergeefsehe pogingen niet opge
geven om een splitsing teweeg te brengen
in de stemming van het 'Japansche volk.
Dit optreden is sedert het sluiten van het
driemogendhedenpact nee: versterkt. Met
lokmiddelen en ten slotte met economiscliea
druk heeft men Japan van dit pact willen
afbrengen. Japan moet deze pogingen van
Engeland en de Vereen.- Staten des te aan
dachtiger m hel oog houden, aangezien er
geen twijfel aan is, dat tusschen Engeland,
de Vereen. Staten en Tsjoengking reeds
zekere tegen Japan gerichte overeenkom-^
sten bestaan. Door de Japansche regeering,'
zoo schrijft de ïfotsjï Sjimboen, welker
politiek op het driemogendhedenverdrag is
opgebonwd, zullen nog nauwelijks nieuwe
olficieele verklaringen te verwachten zijn,
want dat is overbodig. Sedert "het begin
van het Chineesche conflict "hebben de Ja
pansche regeeringen te veel verklaringen
afgelegd en daardoor hun politiek te zeer
vastgelegd, zoodat niet voldoende speel-
ïuimta meer aanwezig was.
Het geval-Jacob Stalin en een
geval-Jozef Stalin
De gevangenneming van den oudsten
zoon .van Stalin door "Duitsche troepen,
maar meer nog zijn verklaring over de „on
zinnigheid .van den tegenstand tegen de
Duitsche t,roepen" wordt doon de Berlijn-
sche dagbladen, gezien als een duidelijk
bewijs voor den wanhopig en toestand van
de Sovjet-Unie. „Want", zoo schrijft de
VöMsclier Reohachter, „wanneer de zoon
van den Sovjethoofdman., die niet zoozeer
als officier, toaar vooral .door zijn bloed-
■verivantschaip "den' toestand "van de Sovjet,
linie beter kan Jbeoordeelen,v dan een ge.
woon gemiddeld kameraad, nu inziet dat
verdere tegenstand tegen de Dnifsche troe.
pen zinneloos is, en wanneer hij zich on
danks zijn bekendheid met het tegenoverge.
stelde uitdrukkelijke bevel v,an zijn vader
met zijn soldaten overgeeft aan de Duitsche
troepen, -kunnen alle maatregelen van de
Mosfcousche -machthebbers niet anders zijn
dan een bloeddorstige wanhoopsroes, die
iedere innerlijke rechtvaardiging mist Sta
lin, die zijn millioenenlegers met leugen
achtige leuzen opjaagt naar hun stelligen
ondergang, is door zijn zoon in zijn alge-
heele hopeloosheid aan de kaak gesteld".
Ook de Deutsche Allgemeine Zeitung
noemt het inzicht van den zoon van Stalin
een symptoom voor de kansloosheid van
den stnjd, waarin zijn vader de Sovjet-Unie
heeft geworpen. Nog scherper dan ieder
ander soldaat O'S officier, aldus het blad,
was juist hij bekend met het onvoorwaar
delijke bevel van Stalin om tot het uiterste
tegenstand te bieden, evenals met de con
sequenties >van het niet opvolgen van dit
„bevel. Wanneer hij desondanks in het in
zicht .van de volledige zinneloosheid wei
gerde verderen tegenstand te Weden, werpt
dit een kenmerkend licht op de feitelijke
en .psychische positie van het bolsjewisti
sche leger.
De .Berliner Börsenzeitung concludeert
uit het uitdrukkelijke bevel van Stalin aan
zijn .troepen om den strijd tot den dood'
voort te zetten, terwijl bij in gebreke bftjL
ven represailles genomen zullen worden te
gen de verwanten, dat de dictator nu eigen,
lijk zelf zijn doodvonnis moest onderteek
kenen. .Natuurlijk: zal deze gedachte niet
bij hem opkomen. Hij ziet zich echter,
aangezien zijn eigen zoon zich heeft moeten
overgeven -in een uiterst pijnlijke situatie
geplaatst. Het geval.Jacob Stalin wordt tot
een geval-Josef Stalin.
Aan. den anderen kant gaan. -alle bladen
kort in .op het door de Sovjets verspreide
léugenberidht, dat de generaal der pantser,
troepen -Schmidt, zou" zijn gevangen geno
men, hetgeen door den loop der gebeurte
nissen-zelf wordt tegengesproken. De bla
den noodigen de Sovjets: uit om met h'et
oog «op de publicatie van. foto's van de
gevangenneming-van Jacob Stalin een soort
gelijk .bewijs te leveren v,an de gevangen,
neming wan generaal Sidbmidt.
VANDAAG: 21.45 UUR
MORGEN: 21.44 UUR
ZONSOPGANG MORGEIT 5.49 UUR
De „Na-oorlogsche
Volkenbond"
De Ver. Staten geen recht van
spreken op dit terrein
Ten aanzien van de verklaringen van den
piaafsvemuigenden Amenkaansclien minis
ter .van buiteniandsche zaken, Sumner
Welles, over de gedachte van een „Naoor-
logschen Volkenbond", met den eisch, dat
m de toekomst een werkelrjke verminde
ring van de bewapeningen en toegang van
alle volken tot de grondstoffenbronneri ter
wereld moet mogelijk zijn, schrijft de Deut
sche -Diplomatisch Politische Korrespon.
denz o.m.:
De politiek der Vereenigde Staten zou
waarlijk reeds vroeger niet alleen de gele.
genheid, .maar ook de macht hebben ge
had om Ide menschheid nader te brengen
tot zuüde 'doelstellingen. Zij heeft dit niet
alleen nagelaten, maar integendeel juist de
krachten bevorderd, die het tegendeel van
alles wilden uitvoeren, wat Sumner Welles
thans als zijn ideaal naar voren brengt.
Bovendien beeft de Amerika,ansclie staats
leiding, toen achter elkaar een reeks lan
den, .walgend en bedreigd door de in
Genève gevoerde politiek van egoïsme, uit
den .Volkenbond tra/1, haar erontwaardi.
gmg -over een dergelijken stap niet ver
beeld, ofschoon de Vereenigde Staten, die
geen -lid van de Geneefische liga waren,
iedere actieve legitimatie daartoe misten.
In dit verband zet de Korrespondenz
uitvoerig uiteen, dat Welles thans eindelijk
schijnt t,e hebben ingezien, dat de wereld
orde voor dezen oorlog op geenerlei wijze
in overeenstemming was met de behoeften
der menschheid, en dat de Geneefsche
liga jammerlijk gefaald heeft. De Amen.
kaanschesp0litiek heeft zich in het verleden
naar de Diplo-verder uiteenzet, van de kui.
perijen van den Volkenbond, zooals Sum.
ner Weligs die zoo juist heeft veroordeeld
ojp geen enkele wijze onderscheiden. Inte
gendeel, parallel met het streven van de
Geneefsche leidende mogendheden Enge
land, Frankrijk en hun satellieten, hebben
de Vereenigde Staten niets nagelaten, om
gedeeltelijk met gebruik van de Geneeflsebe
instellingen hun eigen en economische doel.
stellingen verder te brengen.
De pcdïtïek der Vereen. Staten streefde
er uitgesjirokcn naar, tezamoi met andere
,geijkgezind.,n", de njkdoinmoi ia 1 deze
wereld te inonopoIisecren De „vrijheiJ der
zeeen", eens een <-an de idealen der
Vereen. Staten, werd aan de eerzuchtige
aanspraken opgeofferd, tezamen met En
geland de heei schappij o\er de zeem en
alle be'angiijkc zeest unpunt n ti verwer
ven. De veroorde'e ing, die Sumner Wel
les heeft uitgesproken ten aanzien van
de Geneefsche politiek van den status
quo, doet juist uit zijn mond budengewoon
merkv.aardig aan, r. ant juist de Vereen.
Stalen streefden er naar, zoodra het ging
om bet nationaal socialistische Duitsch
land, alle rechtvaardige eischen tot wij
zigmg van den atus quo te sabotee-
ren. Washington heeft door zijn officieele
organen getracht iedere oplossing van de
typische onrechtvaardigheden van Versail
les (bijv. het zelfbeschikkingsrecht der
Duitschers in Bohemen en de Dantzig-
sche kwestie) te saboteeren. Ook op dit
geHed heeft derhalve een woordvoerder
van de politiek van Roosevelt niet het
recht de wereld voorstellen tot verbete
ring te doen. -
Ten slotte verklaart de Deutsche Kor
respondenz- Het is echter geenszins alleen
liet verleden, dat een regeeringsvertegen
woordiger d-r Vereen. Staten, die zich uit
spreekt voor de daden van Wilson en
Roosevelt, deskwaüficeerf, om te spreken
over een nieuwe wereldorde. De tegen
woordige politiek van de Vereen. Staten
doet dat eerst recht, door zich uit te
spreken voor de bolsjewist'sche politiek.
Duidelijke waar
schuwing
Strenge straf van het Duitsche
Landgerecht
Voor liet Landgericht stond terecht de
25-jarige W. H. Bbode bij een der
departementen van algemeen bestuur te
's Gruvenhage In dat departement hebben
ook verscheidene Duitsche heeren hun kan
toorlokalen, waarin een portret hangt van
den Fuhier.
Naar de verdachte vertelde, zat hij be
neden in het departement, toen hij in
de courant. las, dat in alle openbare ge
bouwen de portretten van de Koningin
moesten worden verwijderd op grond, dat
deze laatste zich aan de zijde der bolsje
wisten ban gesteld Bij het lezen van dit
bericht is verdachte zóó in woede ont
stoken, dal hij meende, dat nu ook maar
het portret van den Fuhrer weg moest.
De daad bij de gedachte voegende, liep hij
naar boven en sloeg van twee „Fuhrer-
bilder' het glas stuk. Het was, naar hij
zeide, niet zijn bedoeling geweest, den
Fuhrer te beleedigen, maar er was slechts
sprake van een woede-aanval. Hij had
spijt van wat hij gedaan had, te meer,
daar hij door de Duitschers, voor wie
hij werkte, steeds goed behandeld was
en door hun toedoen zelfs verhooging
inn looi gekregen had.
De Staafsanwalt zeide o.m., dat Duitsch
land niet voor zichzelf, maar voor Euro
pa vecht t e-''en het bolsjewisme. Op. het
oogenblik van deze groote uiteenzetting
zijn duidelijke fronten ontstaan. Duitsch
land kan niet dulden, ook niet in de
bezette landen, dat wie ook zich amn
de zijde van het bolsjewisme stelt.
Uit de omstandigheden blijkt,-dat da ver
dachte van plan was een politieke demon
stratie te "veroorzaken. Verergerd wordt de
zaak daardoor, dat de verdachte voorbe-
straft is- en zich niet aangegeven heeft,
toen hij zag, dat andere personen door zijn
daden in verdenking kwamen. Deze verdach
te geeft zelf toe, dat zijn positie door toe
doen der Duitsche heeren was verbeterd.
Als dank gaat hij nu zich op deze wijs»
misdragen. Spr. vond het geval zeer ern
stig en eischic- een gevangenisstraf van
twee jaren.
Na in raadkamer te zijn geweest, wees
de rechter vonnis. Hij veroordeelde den
verdachte totr twee jaren gevangenisstraf
met aftrek der korte preventieve hechte
nis. Het is klaarblijkelijk velen Nederlan
ders nog niet duidelijk aldus lichtte de
rechter het vonnis toe waar de strijd,
in Sovjet-Rusland om gaat. Denkt men,
wanneer Duitschland zou verliezen, de bols-
jewiki aan de grens zouden blijven en
Nederland niet zouden betreden? Deze oor
log voert Duitschland voor geheel Europa
en wanneer de koningin zich aan de zijde
der Sovjets schaart, moet het land de ge
volgen dragen. De daacL van verdachte ver
dient dan ook de strengste straf-
Dit geval moge een waarschuwing voor
al diegene zijn, die geiooven, demonstra
ties en propaganda tegen Duitschland te
kunnen bedrijven.
Opmarsch van Duitsche troepen daor een veroverd Sovjet-Russisch dorp.
(PK. Knobloch, Atlantic, Zander-m.)
ri.
j) ft i V,** i A
it
L -*
f'i
De*. coulant v«*h!j>u d«g.^fc ua.omS.ms
^rn°n'J\w"uaVmO; f»""0 P«, P®" f2.60
Prlp !- u uu. Afsouderhjlco Dammer»
mMttuw°"leD d.g.bjk.suMiga.omö»
i»ZtmUen WW b" «ontvolg.ndnammwmo.lei>
.ifT^Tj, hei Bu«.u bezorgd rij., Zat.»
T. tTo ^r. - Eon b.porid. pl»u V»
°i?ertfIl!ito wozdt .lot gowowborgd.
Piracdes Mr. H. A. M. Roclants
Hoofdredacteur! M. Stavenga, Schiedam
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prij» der •dvertentifea. van I—regel» I 1.60
tedere regel meer f 0.81; ia het Zeterdagnummer
1—5 regel» f 1.85, Iedere regel meer 1 0.36
Red am os f 0.77 per regel. Incauoko ten 5 ct».}
ponkwitanties 15 oti. Tanoven van advertentie»
Jrv nt bet öureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen A f 0.52 t/m 15 woorden
I 0.77 t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot
een maximum vu 3Q woorden.
Woensdags- Klemc Ad verten Udn tot 25 woorden
10,26, mits \66r Diasdagavond 0 uur aan het
Bureau bezorgd
'a Zaterdag»: Kleine Advertentie» t 1.05, indien
met vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
k
-- fSTARlZA
WEUKUE LUKi
Wo(okot»msk
'NEWEL
Namertfiojt
'yttjêWkt
MOSKO
'ivenióör
Gorodóft
ri jr
WITSBSK1..
Rotdnja
Pöioisk
WEUSH
osjafsk pC
fFormthsk
Ooekofsjtlna
/Borowtk
tsjarosjankl
jwvstiawz
J&riewo
BORQGOBUS,
SERTOEKOF
SMOLEN
Solcwjewa
'ALEXIN
JEINJA
KALOEGA s
§S8f® T
sc*mit'it,
^^JtOSUSk -r„
f. 1 w moeras
?so - hbofo spoon wt 3
Proédkt
C\ A N \D MJiy
RUS
MOGfLEF
SPO0RWEQ
feTA&RT VAN PELT
-Jr
V. t*.
