Donderdag 21 Augustus 1941
OP DRIE PLAATSEN
EEN „DUINKERKEN" VOOR
DE SOVJETS
DE
NEDERLANDSCHE
VOLKSDIENST
Tijd om te verduisteren
94ste Jaargang
No. 22864
Omvangrijke oorlogsbuit in de Oekraïne
De kruistocht tegen
het ongeloof
Doel en wezen uiteengezet.
Directie: Mr. H. A. M. Roelants
Hoofdredacteur: M. Stavenga, Schiedam
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
Luchtaanvallen op Odessa
Du Duitsche leiding heeft de formaties
der Sovjets op drie plaatsen in de hope
looste „Duinkerken-situatie gebracht, n.l. hij
RevaJ, aan het Ladogameer en in. Odessa.
De Duitsche ring om Odessa wordt steeds
nauwer samengetrokken, zoodat den bols
jewisten slechts de vlucht naar de Fia-
sche. Golf overblijft, waar zij doior de Duit
sche en Finsche marine worden opgevan
gen.
Aan het Ladogameer hebben de Sov
jets geprobeerd voor de Finsche forma
ties van de Noordelijken naar don Zuide
lijken oever te vluchten. Zij hebben hierbij
lïun kleine scheepjes en bootjes zoozeer
overladen, dat duizenden Sovjets den dood
in de-golven gevonden hebben, waaxdotar
de vlucht- naar deu reddenden spoorweg
aan den Zuidelijkten oever van het Lado
gameer mislukte,
De catastrofe der Sovjets ia Odessa
heeft den grootsten omvang bereikt. Het
Duitsche luchtwapen heeft hier reeds meer
dan dertig schepen met ruim 170.000 b.r.t.
tot zinken gebracht. Een zware kruiser der
Sovjets, torpedobooten en torpedojagers,
probeerden tevergeefs de transporten te be
schermen, deae oorlogsbodems werden
eveneens door de Duitsche hominen zwaar
getroffen. De bolsjewisten, die in Odessa
zijn opgesloten, vinden geen uitweg meer
over de Zwarte Zee Ook hun oorlogsma
teriaal kunnen zij niet meer weg krijgen.
Het Duitsche luchtwapen Iaat huin dag en
nacht geen mogelijkheid voor een vlucht
over de Zwarte Zee open.
Formaties van het Duitsche luchtwapen
hebben gisteren de succesvolle aanvallen
c|pi verkeersverbindingen, in de Oék'raine
voortgezet. Spoorlijnen ,en wegen ten. Oos
ten en Zuido03ten-~der groote* overgangen*
over den Drtjepr werden doeltreffend be
stookt met bommen van allerlei kaliber en
Mp vele plaatsen onderbraken.
Bij de Duitsche aanvallen op belangrijke
wegen werden ze^ Sovjet tanks met schiet
wapens vernield. Voorts werden over de
honderd vrachtauto's in brand geschoten
en vernietigd.
Een groot Duitsch succes
Het D.NB. meldt uit Buenos Aires
In een hvrizht van den Londensdhen
corres» undent van United Press, dat door
de Preusa gepubliceerd wordt, wordt de
verovering van de Oekraine een groot
Duitsch succes genoemd. De snelle op-
marsch, aldus het bericht, heeft bewezèn,
dat de Duitsche oorlogsmachine "ongekend
krachtig en capabel is De Sovjets zijn
klaarblijkelijk niet tot een tegenoffensief
in staat. -Algemeen verwacht men, dat de
Puitschers aan het Oostelijke front het
initiatief blijven behouden.
In een commentaar op den militairen
toestand jn de Zuidelijke Oekraine, geeft
de Britsche berichtendienst toe, dat „de
wijkende strijdkrachten van Boedjenny zijn
blootgesteld aan" aanvallen "van Duitsche
stuka's, die jgelfs het bombardement- van
Duinkerken in* de schaduw stellen".
De Sovjet-verliezen bij Kief
De gevechten in het gebied van Kief heb
ben den bolsjewisten d'e laatste dagen
buitengewoon groote verliezen gebost. ^Op
rukkende "Duitsche afldeeiingen stootten ech
ter de Sovjetstellingen op een groot aantal
door de bolsjewisten gegraven massagra
ven. Dicht daarbij telde -men nog 2000
gevallen Sovjetsoldaten op een kleine op
pervlakte. Dij een punt, waarom hevig
gevochten was, vond men groote mama-
graven en in de nabijheid 1000 gesneuvel
den, die do bolsjewisten niet meer hadden
bunnen begnafven.
De-strijd in het Noorden
- Ito de Finsche" Golf hebben, naar officieel
van Finsche zijde wordt medegedeeld, Fin
sche troepen mn een, vijandelijk konvooi
vier transportschepen van 4000, 3000, 2000
en 1500 ton vernietigd. Deze schepen waren
OA. met munitie, levensmiddelen, auto's
en 'benzine geladen.
Ook een vijandelijke mijnenveger van 500
ton, die het konvooi beschermde, werd
vernietigd.
De Finsche luchtstrijdkrachten hebben
eveneens mn dit konvooi een transport
vaartuig'van 1500 ton tot zinken .gebracht.
Ito. de haven van Hangoe werd hovendien
door artillerie een. transportschip zoo
zwiaar-beschadigd, dat het onbruikbaar is.'
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben gis
teren opnieuw de haven van Odessa aan
gevallen. Zij hebben, naar het D.NB. ver
neemt, een koopvaarder van 6000 b.r.t.
tot zinken gebracht-en'een ander schip van
6000 b.r.t., alsmede een passagiersschip
van 15.000 b.r.t. beschadigd. Verscheidene
bommen kwamen terecht op de kade, waar
dicht opeenstaande Sovjet-troepen op hun
vertrek stonden te wachten. De bolsjewis
ten leden hier zware bloedige verliezen.
Bovendien werd veel oorlogsmateriaal ver
nieli
De oorlogsbuit in de Oekraine
In aanvulling op het weermaohtsbericht
van gisteren verneemt het D.NB van mili
taire zijdes i
Een overzicht over de in de laatste veer
tien dagen uitgegeven berichten aangaande
de gevechten in de Westelijke Oekraine
toont aan, dal de thans op zoo vernietigen
de wijze verslagen Sovjets ook daar zeer
talrijke en sterk uitgeruste afdeelingen had
den gereed staan om het gouvernement-
generaal binnen te rukken. Een resume
doet zien, dat tot nu toe in alle aldaar
geleverde gevechten meer dan 2500 pant
serwagens en meer dan 3700 stukken ge
schut vernield of buitgemaakt zijn. Gelijk
bekend hechtte het Sovjet leger er bizon-
dere waarde aan om technisch en vooral
met pantserwagens het best uitgeruste
leger te zijn. Er is thans echter bewezen,
dat het er niet alleen op aan komt, derge
lijke nieuwe wapens te bezitten, doch dati
nien daar ook mee moQtJcimngn.pmgaan J .K.—~
In'de Duitsfthe wèerihaiditBëWcKleh Is tel-» iNaw-CIÖ
kens weer den nadruk gelegd op d'e buiten
gewoon bloedige verliezen der Sovjet
troepen. Telt men de ramingen der ver
liezen bij de gemelde aantallen gevan-
Deze kruistocht is Adolf Hitler he
gonnen, toen-zijn weermacht de Oos
telijke grenzen van. Duitschland over
trok.
Een kruistocht tegen het ongeloof,
dat is de veldtocht in het Oosten en
daarom juist heeft deze veldtocht de
volle sympathie en'medewerking van
allen, die bet wel meenen met het
geloof. s
Het feit, dat de bolsjewistische
- machthebbers 'kerken hebben ver
woest, priesters hebben doodgemar
teld, het geloof hebben bespot, kort
om, diat zij alles wat ons heilig is
met den ondergang hebben bedreigd,
dit," alles dwingt ons tegen h'en den
"strijd aim te landen èn dezen voort
te zetten, totdat het bolsjewisme va»
den aardbodem zal zijn weggevaagd.
Aan dezen kruistocht togen het on
geloof, dient een ieder^die zich'chris
ten noemt deel te'nemen. De jongeren
metterdaad, zij die te oud zijn, door
het versterkten^ vara het thuisfront.
Afwachten is een misdaad. Tegen
werken is verraad ten opzichte van
Christendom, beschaving en cultuur,
is volksverraad ten opzichte vaa ons
Yiolfc, is landverraad ten opzichte van
ons vaderland.
Aan den kruistocht tegen liet-onge
loof nemen, behalve de Duitsche weer
macht en Id'e verbonden legers van
Fintand, Hongarije, Roemenie en Italië
de legioenen uit alle beschaafde lan
den van Europa en reeds duizenden
Nederiiandsch'e mannen 'deel. Binnen
kort vertekt weer een contingent naar
het Oosten. Laten- zij, die er aan
spraak op makten Nederlander te zijn,
beseffen, dat zij dan ook plichten
te vervullen hebben, laten zij zich
aanmelden bij het r
VRIJWILLIGERSLEGIOEN NEDER
LAND, Koninginnegracht 22, 's-Gra-
venhage.
STADSNIEUWS
Vijftig burgemeesters bijeen op hetSchiedamsche stadhuis
rverovérrag'yün NtfcöW/eF
Na. de verovering van JYikolajaf en de
omsingeling van Odessa moet een buiten
gewoon groote beteekenis worden gehecht.
Voor de Sovjets zijn deze beide Zwarte
genen, dan blijkt daaruit^ dat ook deZeehavens thans uitgeschakeld en luer-
menschemmassa al "evenmin als het mdte
riaal stand kon houden tegen den Duit-
schen diuk. "De Duitsche soldaat is ook
aan het öosteljk front in zijn moreel
even ondubbelzinnig de meerdere van zijn
tegenstander als tot nu toe aan' alle
andere fronten en dientengevolge ook -in
staat het steeds weer klaar te spelen met
de tegenover hem staande menschenrnassa's
Ook de superioriteit der beweeglijke Duit
door is d.e situatie in het Zwairte Zee
gebied beslissend veranderd. De vloot der
Sovjets in de Zwarte Zee is thans van
twee zeer belangrijke steunpunten beroofd.
Dit springt temeer in het oog, indien-men
bedenkt, dat Nfkolajef uitgestrekte scheeps
werven voor oorlogsschepen bezit, tiSrWrfl
in Odessa scheepsmachines worden ver
vaardigd. Bovendien beteekent de verove
ring van Nikotajef, dat Duitschland en
sche leiding over die der sovjets iSvOndub-j Z1jn ]><>ndgenooten n» op gemakkelijke wijze
belzinnig gebleken, waarvoor de verovering jaJ!inen voorzien in de ravitailleering van
der Westelijke Oekraine het beste bewijs is.(je verbonden legers, aangezien de Dnjepr-
Dat zijn de lessen van-den veldtocht in de moving thans in hun bezit bevindt
Oekraïne. Ook aan andere deelen" van het
Sovjet-front zullen deze zeer spoedig be
vestigd worden.
Oproep van Worisjiiow tot ver
dediging van St. Petersburg
Het D.N.B meldt uit fjelsinki:
Maarschalk .Woirosjilow heeft vanoch
tend! vroeg in een door de Moskou'sclie
radio verspreiden oproep de bevolking van
St. Petersburg aangespoord ,yals één man
voor de verdediging van 'de stad op te
staan". Naar in den oproep verder wordt
gezegd, moet de bevolking „de verdediging
van de stad versterken". Vooral is het
noodig, de productie* van oorlogsmateriaal
te verhoogen. De oproep eight waak
zaamheid' en onbarmhartigheid jegens laf
aards en saboteurs.
Sovjet vliegtuigen boven
Duitschland
"In den afgeloopen nacht van Woensdag
op Donderdag zijn enkele Sovjet-bommen
werpers, komende uit het Oosten langs de
kust van de Oostzee, boven Noord-Duitsch-
land verschenen Zij kruisten gedurene vrij
langen tijd in het wilde weg boven Duitsch
gebied. Enkele lukraak op het oper veld
neergeworpen bommen richtten geen noe
menswaardige seh'ade aan
VANDAAG: 20.54 UUR
MORGEN: 20.51
ZONSOPGANG MORGEN 6.33 UUR
en zij van deze waterweg met zijn vertak
kingen tot diep in de Oekraïne gebruik
kunnen maken. En tenslotte mag niet over
het hoofd worden gezien, dal de Sovjets
door het verhes van de genoemde havens
niet meer in staat zijn de Donaumonding
ernstig te bedreigen, zaocjat het verkeer
op deze belangrijke rivier ongehinderd kan
plaats vinden.
Italiaansche aanval 'op Malta
Vanochtend hebben Italiaansche jagers
een aanval gedaan op het vliegveld Halfar
op Malta. In scheervlucht bestookten zij
vele vijandelijke toestellen, die op het veld'
stonden. Twee groote Britsche toestellen
.werden vernield, andere ernstig -beschadigd.
Twöe batterijen luchtafweergeschut werden
door machinegeweervuur getroffen. Engel-
sche jagers, die om het eiland kruisten,
onttrokken zich aan een gevecht. -
Groote brand in Auckland.
In Auckland op Nieuw-Zeeland zijn, naar As-
cociated Press meldt, de stadsveemen door
brand vernield.
De schade wordt op een millioen dollar ge
raamd. Deze brand was de grootste, welke de
laatste dertig jaar op Nienw-Zeeland is voor
gekomen. -
Aanranding te Marum.
De marecl aussee te Marum* heeft aangehou
den en naor Groningen overgebracht *den acht
tien-jarigen E. D. te De Wiip, die verdacht
uordt van aanranding van een vier-jarig meis
je. Het jongmensch heeft intusschen een vol
ledige bekentenis afgelegd en is in verzekerde
bewaring gesteld.
Onze brave plotselinge
patriotten
Max Blokzijl zal hedenavond voor do mi
crofoon van den Nededandschen omroep
(Hilversum 2) van 19.4520 uur spreken,
over: „Onze brave plotselinge patriotten".
Een 50 tal burgemeesters uit Zuid-Hol
land was 'gistermiddag naar Schiedam
gek-omen om de uiteenzetting van den
heer C. Piek, landelijk leider van den
Nederlandseken Volksdienst, bij te wo-
nen over: Oprichting, doelstelling, we
zen en werkwijze van den V.N.Di.
De heer Piek heeft dat op 30 Juli j.l.
ook reeds vooi de pers gedaan op het de
partement van Volksvoorlichting en Kun
sten in Dien Haag, maar nu droeg toch
zijn betoog een ietwat ander karakter.
Men heeft Winterhulp Nederland en nu
waarschijnlijk den Nederlandschen Volks
dienst ook weer: on Nederiandsch genoemd,
omdat beide het tegendeel zijn wat men
vooral na den wereldoorlog zeer sterk zag:
een versplintering van de vrijwillige so
ciale verzorging. „We zijn sterk in onze
verscheidenheid" was het parool, waaron
der de splitsing steeds verder doorvrat.
Niet minder dan 10 a 12.000 vereenigïngen,
stichtingen en instellingen bewegen zich op
het terrein der wij willige sociale verzor
ging.
Naar meer eenheid
Van 15 October af tot nu toe heeft het
van de zijde van den heer Piek niet ont
broken aan bereidverklaringen om met al
len, die van goeden wille zijn, samen te
werken in dc W .11 N. teneinde meer een
heid te brengen in de hulpverleening. Het
resultaat is verre van bemoedigend ge
weest!
Reeds- toen de W.H.N, nog in de kin
derschoenen stond, was bij de leiding de
idee- gerijpi;*"dat daaruit iets anders, _iets
beters'zou nroeten voortvloeien: de Ned.
Volksdienst. Do W.H.N.. zou kunnen dienen
om de gedachte: eenheid te brengen in de
verdeeling der opgebrachte gelden, te be
vorderen. De zorg voor het volk kan nooit
aan redelijke eisehen beantwoorden, als
politieke, kerkelijke en particuliere ver
eenigïngen elk maar op eigen houtje zich
wijden aan de vrijwillige sociale verzor
ging. W.II.N. en NV.Dt stellen zich op
bet standpunt dat zij in het leven zijn
geroepen ten alge mee n e nutte, waar
door elke gedachte "aan bevoorrechting van
dezen of genen in wezen reeds in de ban
is gedaan.
Een autoiitaire leiding slaagt, als zij in
goede handen is; zij faalt volledig als aan
die voorwaarde niet is voldaan. Daarom is
van bepaalde zijde op tactische en sluwe
wijze de figuur van de leiding van W.H N.
verdacht gemaaid!
- Geen kinderjuffrouw noodig
Wat W.H N. en NV.B. willen, zou ook
tot stand kunnen worden gebracht reehls-
streeks door een overheidsapparaat. Maar
dat verwerpt een gezond volk. Dat wil z e 1 f
deze zaak deze eere-zaak in orde
maken en wacht niet op de kinderjuffrouw
van links of rechts, die hulp zou moeten
komen verleenen. Een levend volk steekt
zelf de handen uit de mouw en richt
zich naar de toekomst.
De nood onder een groot deel van het
Nederlandsche volk wordt groot; er moet
geholpen worden, maar er zijn er, die rond
uit verklaren liever de chaos te willen,
don zich in to schakelen in de nieuwe
organisatie, die gedreven .wordt door alge
meen mensehelijke gevoelens en liefdevoor
het eigen volk, speciaal jegens hen, die
h'iüp noodig hebben.
Nog aitrjfl is de leiding van W.H.N, en
N.V.D. bereid tot positieve samenwerking,
maar de bewijzen, dat men dat ook van de
andere zijde wil, moeten niet al te lang
meer uitblijven, want er is haast bij om
met het werk te beginnen en.voor zoo
ver het W.H.*N. betreft voort te zetten.
W.H.N. en N.V.D.
ïjet wezenlijke verschil tusschen W.H.N.
en NV.D. is dit: W.H.N. heeft de menschen
die dicht leefden aan den rand van de
kloof van,het uiterste bestaansminimum,
getracht een eindje van die onaangename
eri ook gevaarlijke plaats weg te trekken;
N.V.D. heeft een veel breedere taaik: hij
wil waken voor "het gezin, niet tijdelijk en
provisorisch, maar blijvend. Wie eenmaal
in de kartotheek van den N.V.D. voor
komt, blijft meestal voor jaren tot degenen
behooren, waarop N.V.D. Iet Want het
doel van den N.V.D. is te bevorderen, dat
er een sterk en gezond Nederiandsch! volk
zal worden gevormd, sterk en gezond,
lichamelijk maar vooral ook geestelijk.
Die doelstelling sluit vanzelf -reeds uit
de zorg voor b.v. krankzinnigen, psycho
paten, zwakzinnigen enz. Ook deze men
schen moeten geholpen worden, maar zij
kunnen nooit een bijdrage leveren tot een
sterk en gezond en dus gelukkig volk, dat
vreugde'vindt in den arbeid.
De sleutel
Een volk wordt opgebouwd uit gezinnen
en daarom richt de N.V.D, in de eerste
plaats het oog op het gezin en in het
hizonder op moeder en kind.
Als een kind uit een waardevol gezin
uitzending naar een vacanlie-oord noo
dig heeft zal dit na 4 ©f6 weken niet
door den N.V.D. worden losgelaten: het
blijft b.v. onder medische controle.
De uitzending van moeders kennen we in
Nederland bijna nog niet. Wie sociaal voelt,
beseft dat vooral de moeder uit menig
gezin dringend behoefte heeft aan rust.
Tijdens -haar afwezigheid zal door vrijwil
ligers haar taak moeten worden overgeno
men. Dat is een stukje N.V.D -werk'; dat is
socialisme van de daad. t
Ruiten elke groepeermg en - groepsge-
dachte om moet dit werk tot stand komen
en uitgroeien.
Daarvoor is bezieling noodig om dit goe
de, eerlijke en karaktervolle werk, dat bij
de eenvoiudigen het meest weerklank vindt,
te kunnen verrichten. Hier is de handgreep,
de sleutel om h'et volk te kunnen dienen.
Een breed terrein
Van de gelegenheid om vragen te stellen
of opmerkmgen te maken, werd dooren
kele aan wangen gebonk gemaakt, waarbij
o.a. de positie wan den Armenraad, ter
sprake kwam, die een overkoepeling is
van het particuliere charitatieve werk, dat
echter slechts een bescheiden deel vormt
van de totale huJp verleer mg. Hoe de ont
wikkeling van den Armenraad zal zijn on
der het nieuwe bestel van hulpverleening
moet nog blijken; ais het goed gaat met
den N.V.D. zal de taak van den Armen
raad „verdund" worden. J
Dat men zich het werk van den N.V.D.
niet Jonnen al te enge grenzen moet den
ken, bleek wel uit de opmerkingen, die
de heer Piek maakte over tandheelkun
dige verzorging speciaal voor de jeugd en
Rontgenondeizoek van de geheele bevol
king als een mogelijk onderdeel van den
N.V.D Maar dit werk moet langzaam wor
den opgebouwd.
Bij alles blijft het doel voor oogeu:
Het kweeken van levende werkers, een
volk, beslaande - uit levensblije men
schen, die gezamenlijk sterk zijn! Daar
voor is noodig, dat de hulp, die ver
leend zal worden in de gezinnen los
gemaakt wordt van elke bedeelende-
gedachte! t
Collecte-verbod
De heer Piek heeft nog eens een duide-
lijkg uiteenzetting gegeven van alles, wat
verband houdt met het z.g. collecte-ver
bod. Daaruit bleek, dat men ten onrechte
W.H.N. en uaax directeur-generaal verant
woordelijk heeft gesteld voor dat verbod.
Vóór op 31 October 1940 W.H.N. ging
werken, was het instituut van de verleening
van toestemming voor het houden van
openbare collecten reeds vastgeloopen. Dig
beslissing over het houden van inzamelin
gen berust bij de procureurs-generaal en
den secretaris-generaal van justitie. Per T
Juni j.l. is de heer Piek zelfs ontlast van
elke bemoeienis met collecte-zaken.
Als het inderdaad juist was, dat er een.
colleclevexbod werd ingevoerd ter wiile
van W.H.N dan zou toch gedurende den zo
mer, terwijl het W.H N.-werk naar bui
ten stil slaat, wel anderen gelegen
heid zijn gegeven inzamelingen te houden.
"Met de verzekering, dat de leiding van
W.H.N, over alle dingen wil praten, maar
dat voorop moetstaan de wil tot" sa
menwerking, besloot de beer Piek zijn be
toog. I
Slotwoord.
Die vergadering werd gepresideerd door
burgemeester ar. D. G. Draayer, die bij
deze gelegenheid met een groot aantal col
lega's kennis* heeft" gemaakt.
Aan hel slot der bijeenkomst heeft bur
gemeester Draayer den heer Piek dank ge
bracht voor zijn uiteenzetting en de ver
wachting uitgesproken, dat allen, die van'
goeden wille zijn den heeï Piek -zullen wil
len steunen.-Tot welzijn van'ons volk'
(Vervolg rubriek Stadsnieuws pag 2).
De» oomMt m,t «IwMi
Tan Zon-en F«eftd«g<ffl.
M- pen kwwtul f2.10; franco p«pott f2.60
Prfiipcrirrek: Me»-- Afzonderlijk* na*
s ca.Abonnementen woeden dageUjk» aangenomen
jÜTertratikn voor het eeratvolgend nummer moeten
t«jt eil nor aan het Borean bezorgd Bjo, *a -Zater
dag, v&Ir 0 our. Era bepaalde plaat» vnn
advertentr£n wordt niet gewaarborgd.
5
EERSTE BLAD
der advertenties, van 1regëö i s.ftO
itdtn$ regel meer t 0,32; in het &teraagnnnnncr
1—5 regel* f 3.05, iedere regel meer I' QA6
Reclame»ff 0.77 oer regel. Incassokosten 5 ets.;
pootk witao tie* 15^ ets. Tan even van ödverte»
bij abonnement zijn aan het Bureau .j^baar.
Dagelijks worden tegen vooruitl --Uing Kleine
Advertenuën opgtpiomtn f 0.52 t/xn 15 woorden
t 0.77 t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot
een maximum van 30 woorden.
'B Woensdags: Klemt Ad verten ti6n tot 25 woorden
'0.26, mits vóór Dinsdagavond 6 unr aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Ad verten tién i 1.03, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 nor bezorgd.
POSTREKENING S311
V
